Tài liệu [hoahoc10]thptchuvanan-ninhthuan

Tænh thaønh phoá : Ninh Thuaän Tröôøng : THPT CHU VAÊN AN Moân : HOÙA HOÏC Khoái : 10 Teân giaùo vieân bieân soaïn : Nguyeãn Vaên Hoàng Soá maät maõ : Phaàn naøy laø phaàn phaùch Soá maät maõ : Caâu I : 1/ Hai nguyeân toá A, B taïo thaønh hôïp chaát X. Khi ñoát noùng ñeán 800 0C taïo ra ñôn chaát A. Soá electron hoùa trò trong nguyeân töû nguyeân toá A baèng soá lôùp electron nguyeân töû nguyeân toá B. Soá electron hoùa trò trong nguyeân töû nguyeân toá B baèng soá lôùp electron nguyeân töû nguyeân toá A. Dieän tích haït nhaân cuûa nguyeân töû B gaáp 7 laàn cuûa nguyeân töû A. Xaùc ñònh nguyeân toá A, B vaø coâng thöùc phaân töû cuûa hôïp chaát X. 2/ Toång soá proton, nôtron, electron trong nguyeân töû cuûa hai nguyeân toá M vaø X laàn löôït baèng 82 vaø 52. M vaø X taïo thaønh hôïp chaát MX a, trong phaân töû cuûa hôïp chaát ñoù coù toång soá proton cuûa caùc nguyeân töû baèng 77. a/ Haõy cho bieát 4 soá löôïng töû öùng vôùi electron choùt cuûa M vaø X. b/ Xaùc ñònh vò trí cuûa chuùng trong baûng tuaàn hoaøn caùc nguyeân toá hoùa hoïc. c/ Xaùc ñònh coâng thöùc phaân töû cuûa MXa. Ñaùp aùn caâu II : ñaàu ) Noäi dung 1/ ZA ; ZB < 105  7ZA < 105  ZA < 15  ZA thuoäc chu kyù nhoû ( chu kyø Ñieåm Goïi : nA ; nB laø soá lôùp e cuûa A ; B nA = qB qA ; qB laø soá e hoùa trò A ; B nA = qB nB < 3  qB < 3  B laø kim loaïi. ZB = 7ZA  nB > nA ; 4 < nB < 7  4 < qA < 7  A laø phi kim. Nguyeân toá A B C N O F Si ZA 5 6 7 8 9 14 nA 2 2 2 2 2 3 qA 3 4 5 6 7 4 Nguyeân toá B Br Mo In Ba Eu ZB 35 42 49 56 63 98 NB 4 5 5 6 6 7 qB 7 1 3 2 2 2 Choïn A laø O vaø B laø Ba thoûa ñieåu kieän. Coâng thöùc phaân töû cuûa X laø BaO2 ( khoâng choïn BaO vì BaO beàn khoâng bò phaân huûy ) t0 2BaO2 �� � 2BaO + O2 1 PHAÀN NAØY LAØ PHAÙCH Noäi dung 2/a) Kí hieäu soá p, n, e trong nguyeân töû X laø Z, N, E theo ñaàu baøi ta coù : Z + N + E = 52 (Vì nguyeân töû trung hoøa ñieän Ñieåm Z = E) 1,52 Z  2Z + N = 52  N = 52 – 2Z Ñoái vôùi caùc nguyeân toá beàn (tröø hidro) : Z < N < 1,52 Z  Z < 52 – 2Z <  3Z < 52 < 3,52Z  52 52 Z  3,52 3  14,77 < Z < 17,33 Vaäy Z coù ba giaù trò : 15 ; 16 vaø 17.  Z = 15  N = 22 ; tyû leä N : Z = 22 : 15 = 1,47  Z = 16  N = 20 ; tyû leä N : Z = 20 : 16 = 1,25  Z = 17  N = 18 ; tyû leä N : Z = 18 : 17 = 1,06 X thuoäc chu kyø 3, caùc nguyeân toá thuoäc chu kyø 3 coù tyû leä : N : Z < 1,22 . Vaäy choïn Z = 17, X laø Clo. Kí hieäu soá p, n, e trong nguyeân töû M laø Z’, N’, E’ theo ñaàu baøi ta coù : 2Z’ + N’ = 82  N’ = 82 – 2Z  3Z’ < 82 < 3,52Z’ Theo ñaàu baøi : Z’ = 77 – 17a  82 82 77  17a  3,52 3  2,92 < a < 3,16 , a nguyeân do ñoù choïn a = 3  Z’ = 77 – 17.3 = 26. Vaäy M laø Fe. Vaäy caáu hình electron cuûa Clo : 1s22s22p63s23p5  ⇅ ⇅ ⇅ ↑ * Boán soá löôïng töû e choùt cuûa Clo laø : n = 3 ; l = 1 ; m = 0 ; s = -1/2 * Vò trí cuûa clo trong BTH : - Chu kyø 3 ; phaân nhoùm chính nhoùm VII Vaäy caáu hình electron cuûa Fe : 1s22s22p63s23p63d64s2  ⇅ ↑ ↑ ↑ ↑ ⇅ * Boán soá löôïng töû e choùt cuûa Fe laø : n = 3 ; l = 2 ; m = -2 ; s = -1/2 * Vò trí cuûa Fe trong BTH : - Chu kyø 4 ; phaân nhoùm phuï nhoùm VIII c) Coâng thöùc phaân töû laø : FeCl3 Tænh thaønh phoá : Ninh Thuaän Tröôøng : THPT CHU VAÊN AN 2 Moân : HOÙA HOÏC Khoái : 10 Teân giaùo vieân bieân soaïn : Nguyeãn Vaên Hoàng Soá maät maõ : Phaàn naøy laø phaàn phaùch Soá maät maõ : Caâu II : 1/ Haõy xaùc ñònh ñôn vò cuûa haèng soá toác ñoä phaûn öùng coù baäc 0, 1, 2, 3 (ñôn vò noàng ñoä mol/l ; ñôn vò thôøi gian laø s) Aùp duïng : phaûn öùng : 2N2O5 = 4NO2 + O2 Trong pha khí ôû 250C coù haèng soá toác ñoä phaûn öùng baèng 1, 73.105 s-1 . Tính toác ñoä ñaàu cuûa phaûn öùng xaûy ra trong bình phaûn öùng dung tích 12 lít vaø vaø aùp suaát 0,1 atm. 2/ Cho phaûn öùng : CO(k) + Cl2(k) = COCl2(k) a) Thöïc nghieäm cho bieát bieåu thöùc toác ñoä phaûn öùng thuaän laø : 32 V1 = K1. CCO .CCl 2 . Haõy vieát bieåu thöùc toác ñoä phaûn öùng nghòch. b) ÔÛ 1000C phaûn öùng coù haèng soá caân baèng KP = 1, 25.108 atm -1 ni - Tính haèng soá caân baèng K 'C , K 'X (X laø phaàn mol cuûa khí Xi = ) cuûa phaûn öùng n hh phaân huûy ôû 1000C (ghi roõ ñôn vò caùc haèng soá caân baèng, neáu coù) Tính ñoä phaân li  cuûa COCl2 ôû 1000C döôùi aùp suaát toång quaùt 2atm. Ñaùp aùn caâu II : Noäi dung 1/ phaûn öùng coù baäc chung laø n. Bieåu thöùc toác ñoä cuûa phaûn öùng laø : Ñieåm V  KCnA don vi cua V Ñôn vò cuûa K = don vi cua C n   n Ñôn vò cuûa K  0 mol.l 1.s1  mol.l  1 n 1 mol.l 1 11 .s s  mol1 n .ln 1.s1 2 mol 1 3 .l.s 1 mol 2 2 1 .l .s Aùp duïng : Theo ñeà baøi : K = 1, 73.105 s-1  phaûn öùng baäc moät. PV n0 = Soá mol N2O5 ban ñaàu : RT P C0  Noàng ñoä ban ñaàu cuûa N2O5 laø : RT PHAÀN NAØY LAØ PHAÙCH 3 Noäi dung Ñieåm Toác ñoä ban ñaàu : 0,1 V0  KC0  1,73.10 5 �  7,1.10 8 mol -1.l.s1 0,082 �298 2/ a) Ta bieát raèng ñònh luaät taùc duïng khoái löôïng luoân luoân nghieäm ñuùng vôùi caân baèng hoùa hoïc, khoâng phuï thuoäc vaøo cô cheá phaûn öùng (ñôn giaûn hay phöùc taïp), vaäy haèng soá caân baèng cuûa phaûn öùng thuaän nghòch treân vaãn laø :  COCl2  K  CO . Cl2  32 12 Vaäy : V1  KCCO .CCl2 hay V1  KCCO .CCl2 .Cl2 Bieåu thöùc toác ñoä phaûn öùng nghòch laø V2 : V2  K 2CCOCl2 .Cl12 2 b) Tính K 'C , K 'X : Phaûn öùng thuaän nghòch : CO(k) + Cl2(k) = COCl2(k) ÔÛ 1000C coù haèng soá caân baèng : 1 1 K 'P    8.109 atm 8 K P 1,28.10 K'C  K'P  RT  n  n=2 - 1 = 1 K'C  8.109 � 0,082 �373  1  2,6.1010 mol/l Tính ñoä phaân li  : COCl2(k) = CO(k) + Cl2(k) Bñ (mol) a 0 0 Cb (a – x) x x (0 < x < a) Toång soá mol cuûa heä caân baèng : (a – x) + x + x = (a + x) mol x ax  XCO  XCl2  vaø XCOCl2  ax ax 2 �x � � � X .X CO Cl 2 ax�  K'X  �  4.109 XCOCl2 �a  x � � � �a  x � x 5 Giaûi phöông trình treân ta coù :  6,3.10 a Vaäy ñoä phaân li cuûa COCl2 laø :   6,3.105 hay 0,0063% Tænh thaønh phoá : Ninh Thuaän Tröôøng : THPT CHU VAÊN AN Moân : HOÙA HOÏC Khoái : 10 4 Teân giaùo vieân bieân soaïn : Nguyeãn Vaên Hoàng Soá maät maõ : Phaàn naøy laø phaàn phaùch Soá maät maõ : Caâu III : 1/ Moät axit yeáu ñôn chöùc hoaø tan vaøo nöôùc, noàng ñoä C (mol/l), haèng soá axit K, noàng ñoä [H+] luùc caân baèng a(mol/l) a2 a K b) Töø ñoù giaûi thích taïi sao dung dòch cuûa moät ñôn axit yeáu caøng loaõng thì pH cuûa dung dòch caøng taêng. 2/ Trong moät dung dòch 2 axit yeáu HA1 vaø HA2 coù haèng soá caân baèng khaùc nhau. a) Tính noàng ñoä [H+] trong dung dòch 2 axit ñoù theo haèng soá caân baèng vaø noàng ñoä cuûa 2 axit. a) Chöùng minh : C  b) Aùp duïng : Trong 1 dung dòch 2 axit CH 3COOH 2.10 3 (mol/l) vaø C2H5COOH 1,9.102 (mol/l) . Tính pH cuûa dung dòch 2 axit ñoù. Ñaùp aùn caâu III : 1/ a) Goïi HA laø axit yeáu : Noäi dung �� � H+ + A HA �� � Noàng ñoä bñ : C Noàng ñoä cb : C – a � H  �� . A  � a2 � �� � K � Ca  HA  0 a C Ñieåm 0 a a2 a K b) Xeùt 2 dung dòch cuûa cuøng axit yeáu HA, noàng ñoä C, C’ ( C’ < C ) coù noàng ñoä ion [H+] luùc caân baèng a, a’. Ta coù : C a2 a'2  a vaø C'   a' K K   1 2 a  a'2   a  a'  �0 K �1 � �1 � =  a - a'  �  a  a'   1��0 do �  a  a'   1��1 K K � � � � + a > a’, [H ] giaûm  pH taêng.  C  C'  PHAÀN NAØY LAØ PHAÙCH 5 Noäi dung 2/ a) Goïi HA1 vaø HA2 laø 2 axit yeáu maø :  Haèng soá caân baèng theo thöù töï K1, K2.  Noàng ñoä theo thöù töï C1, C2. x1, x2 laø noàng ñoä cuûa ion H + töø 2 axit sinh ra cuõng laø noàng ñoä cuûa Ñieåm A1 , A 2 Noàng ñoä cuûa 2 axit luùc caân baéng laø : (C 1 – x1) vaø (C2 – x2). Vôùi 2 axit yeáu coi C – x  C Trong dung dòch coù caùc caân baèng : �� � H+ + A1HA1 �� � �� � H + + A -2 HA 2 �� � [H+] = x1 + x2 Ta coù bieåu thöùc : � H  �� . A1 � x  x  x  x  x  x  � �� � 1 1 2 � 1 1 2 K1  C1  x1 C1  HA1  � H  �� . A 2 � x  x  x  x  x  x  � �� � 2 1 2 � 2 1 2 K2  HA C2  x2 C2  2  K1C1 = x1(x1 + x2) K2C2 = x2(x1 + x2) K1C1 + K2C2 = (x1 + x2)2 = [H+]2 � H  � K1C1  K 2C2 (1) Vaäy : � � b) Aùp duïng : Thay caùc gía trò K1, K2, C1, C2 vaøo (1) ta coù : � H  � 103,28 (mol/l) � pH = 3,28 � � Tænh thaønh phoá : Ninh Thuaän Tröôøng : THPT CHU VAÊN AN Moân : HOÙA HOÏC Khoái : 10 6 Teân giaùo vieân bieân soaïn : Nguyeãn Vaên Hoàng Soá maät maõ : Phaàn naøy laø phaàn phaùch Soá maät maõ : Caâu IV : 1/ Cho bieát caùc giaù trò theá ñieän cöïc : Fe2  + 2e = Fe E 0 = - 0,44 V Fe3 + 1e = Fe2  E 0 = - 0,77 V a) Xaùc ñònh E0 cuûa caëp Fe3+/ Fe b) Töø keát quûa thu ñöôïcv haõy chöùng minh raèng khi cho saét kim loaïi taùcduïng vôùi dung dòch HCl 0,1M chæ coù theå taïo thaønh Fe2+ chuù khoâng theå taïo thaønh Fe3+. 2/ Töø caùc dö kieän cuûa baûng theá ñieän cöïc chuaån cuûa moät soá caëp oxi hoùa – khöû, chöùng minh raèng caùc kim loaïi coù theá ñieän cöïc aâm ôû ñieàu kieän chuaån ñaåy ñöôïc hidro ra khoûi dung dòch axit. Ñaùp aùn caâu IV : Noäi dung 1/ a) Fe 2 + 2e = Fe (1) Fe3 + 1e = Fe2+ (2) Fe3 + 3e = Fe (3) G10 G20 G30 Ñieåm = -n1E10 F = -2.(-0,44).F = -n2 E20 F = -1.(0,77).F = G10 + G20 G30 = -n3 E30 F = -3E30 F = � -2.  -0,44   1.  0, 77  � .F � � 2  0, 44   0, 77 E30   0, 036 V  3 H  � 101 (mol/l) b) Trong dung dòch HCl 0,1M  � � � 0 E2H  / H  E2H  0, 059 lg � H  � 0, 059 V  / H2 2 � �  0 0 E 0Fe2 / Fe  E2H  E Fe  3 / H2 / Fe 2  H+ chæ oxi hoùa Fe thaønh Fe2+ . PHAÀN NAØY LAØ PHAÙCH 7 Noäi dung Ñieåm 2/ Phaûn öùng : n H2 2 Nhö vaäy coù caùc baùn phöông trình phaûn öùng : M + nH+ = M n+ + 2H+ + 2e = H2 M n+ + ne = M (1) (2) 0 E2H = 0V  /H (3) E 0M n / M 2 Ñeå ñöôïc phaûn öùng (1) phöông trình (2) nhaân vôùi n roái tröø ñi phöông 2 trình (3). Khi ñoù G cuûa phaûn öùng seõ laø : n n 0 0 G = G(2) - G(3) = - .2F. E2H  / H - ( -n.F. E M n / M ) 2 2 2 0 0 = -nF( E2H  / H2 - E M n / M ) Ñeå chi phaûn öùng xaûy ra thì G < 0. Vaäy : 0 0 E2H  / H 2 - E M n / M > 0 0 0 Vì E2H  / H2 = 0V  E M n / M < 0 . Tænh thaønh phoá : Ninh Thuaän Tröôøng : THPT CHU VAÊN AN Moân : HOÙA HOÏC Khoái : 10 8 Teân giaùo vieân bieân soaïn : Nguyeãn Vaên Hoàng Soá maät maõ : Phaàn naøy laø phaàn phaùch Soá maät maõ : Caâu V : Cho 50 gam dung dòch MX (M laø kim loaïi kieàm, X laø halogen) 35,6% taùc duïng vôùi 10 gam dung dòch AgNO 3 thu ñöôïc keát tuûa. Loïc keát tuûa, ñöôïc dung dòch nöôùc loïc. Bieát noàng ñoä MX trong dung dòch sau thí nghieäm giaûm 1,2 laàn so vôùi noàng ñoä ban ñaàu. a) xaùc ñònh coâng thöùc muoái MX. b) trong phoøng thí nghieäm, khoâng khí bò oâ nhieãm moät löôïng khí X 2 raát ñoäc, haõy tìm caùch loaïi noù ( vieát phöông trình phaûn öùng ). Ñaùp aùn caâu V : Noäi dung 35,6 �50  17,8g 100 MX + AgNO3 = MNO3 + AgX (mol) x x x x mAgX = (108 + X)x ; mMX phaûn öùng = (M + X)x mMX coøn laïi = 17,8 – (M + X)x C% MX trong dung dòch sau 17,8   M  X  x 35,6 �100  60   108  X  x 1,2 Ñieåm a) m MX       phaûn öùng laø : 120(M +X) = 35,6(108+ X) M Li (7) Na (23) X Cl (35,5) 12,58 �M : Li � � � muoái MX laø LiCl �X : Cl K (39) 4634,44 b) Ñeå loaïi khí Cl2 bò oâ nhieãm trong phoøng thí nhgieäm coù theå phun khí NH 3 vaøo vaø ñoùng kín cuûa sau moät thôøi gian 10 – 15 phuùt : 3Cl2 + 2NH3 = N2 + 6HCl 6 NH3 + HCl = NH4Cl 3Cl2 + 8NH3 = N2 + 6NH4Cl 9