Tài liệu Hiệu quả kinh doanh thương mại tại công ty cổ phần thương mại tân hiệp thành

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Lêi nãi ®Çu Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, nÒn kinh tÕ níc ta cã nhiÒu biÕn ®æi quan träng theo híng tÝch cùc. Theo tinh thÇn nghÞ quyÕt cña §¹i héi §¶ng to¸n quèc lÇn thø VIII. NÒn kinh tÕ níc ta tiÕp tôc ®îc ®Þnh híng theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc, cïng víi sù t¨ng trëng cña nÒn kinh tÕ trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. Trong mäi ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c ®¬n vÞ tæ chøc, doanh nghiÖp ®· cã rÊt nhiÒu thay ®æi vµ ®Þnh h×nh phï hîp víi c¬ chÕ cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Kinh doanh trong c¬ chÕ thÞ trêng ®ßi hái c¸c nhµ doanh nghiÖp ph¶i rÊt n¨ng ®éng, nh¹y bÐn, víi môc ®Ých cèt lâi lµ tho¶ m·n nhu cÇu cña thÞ trêng nh»m môc ®Ých thu lîi nhuËn. Mét doanh nghiÖp kinh doanh cã hiÖu qu¶ lµ kÕt qu¶ cña sù kÕt hîp chÆt chÏ cña hµng lo¹t c¸c chiÕn lîc, chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p víi nh÷ng ho¹t ®éng cô thÓ nh mua, b¸n, dù tr÷ tån kho, tæ chøc lao ®éng vµ sö dông vèn v.v... ChÝnh s¸ch nµy cã liªn quan ®Õn chÝnh s¸ch kh¸c t¹o thµnh hÖ thèng chÝnh s¸ch, chiÕn lîc trong lÜnh vùc kinh doanh ®em l¹i hiÖu qu¶ cho c¸c doanh nghiÖp. Thùc tÕ hiÖn nay, trªn thÞ trêng, cã nhiÒu doanh nghiÖp vµ cã c¬ së t nh©n cïng kinh doanh mÆt hµng than, g¹o, h¶i s¶n... t¹o thµnh mét khu vùc thÞ trêng c¹nh tranh rÊt s«i ®éng vµ quyÕt liÖt, ®ßi hái mçi doanh nghiÖp muèn dµnh th¾ng lîi ph¶i cã ®Þnh híng kinh doanh cô thÓ vµ hîp lý. C«ng ty V©n §ång thuéc Bé ®éi biªn phßng Qu¶ng Ninh lµ mét doanh nghiÖp Nhµ níc ho¹t ®éng kinh doanh cã tæ chøc, C«ng ty x©y dùng chiÕn lîc vµ kÕ ho¹ch kinh doanh cã chÝnh s¸ch trong tõng thêi kú cô thÓ, cã m¹ng líi kinh doanh réng lín ®¶m b¶o qu¸ tr×nh mua b¸n diÔn ra nhanh chãng vµ th«ng suèt, uy tÝn cña C«ng ty ®èi víi kh¸ch hµng ngµy cµng ® îc n©ng cao. XuÊt ph¸t tõ tÇm quan träng vµ ý nghÜa cña vÊn ®Ò kinh doanh, sau thêi gian thùc tËp vµ nghiªn cøu thùc tiÔn ë C«ng ty V©n §ån thuéc Bé ®éi biªn phßng Qu¶ng Ninh, ®îc sù híng dÉn vµ gióp ®ì tËn t×nh cña thÇy gi¸o híng dÉn, sù ®ång ý vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cña ®¬n vÞ thùc tËp, t«i chän ®Ò tµi nghiªn cøu. 1 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 "Mét sè biÖn ph¸p ®Èy m¹nh ho¹t ®éng kinh doanh ë C«ng ty V©n §ån thuéc bé ®éi biªn phßng tØnh Qu¶ng Ninh" lµm luËn v¨n tèt nghiÖp cö nh©n kinh tÕ. Néi dung luËn v¨n ®îc tr×nh bµy trong 3 phÇn chÝnh: PhÇn I: Kinh doanh hµng ho¸ cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng PhÇn II: Ph©n tÝch thùc tr¹ng kinh doanh cña C«ng ty V©n §ån - Bé ®éi biªn phßng tØnh Qu¶ng Ninh trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. PhÇn III: Mét sè biÖn ph¸p nh»m ®Èy m¹nh ho¹t ®éng kinh doanh ë C«ng ty V©n §ån - Bé ®éi biªn phßng tØnh Qu¶ng Ninh. Qua ®©y t«i xin göi lêi c¶m ¬n ch©n thµnh tíi thÇy gi¸o TrÇn V¨n B·o, còng nh c¸c anh, chÞ ë C«ng ty V©n §ån, nh÷ng ngêi ®· híng dÉn, gióp ®ì vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho t«i hoµn thµnh luËn v¨n nµy. 2 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 PhÇn I Kinh doanh hµng ho¸ cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng I/ Kinh doanh vµ néi dung c¬ b¶n cña ho¹t ®éng kinh doanh ë doanh nghiÖp th¬ng m¹i I.1. Môc tiªu cña kinh doanh th¬ng m¹i Kinh doanh lµ viÖc thùc hiÖn mét sè hoÆc tÊt c¶ c¸c c«ng ®o¹n cña qu¸ tr×nh ®Çu t tõ s¶n xuÊt ®Õn tiªu thô s¶n phÈm hoÆc thùc hiÖn dÞch vô trªn thÞ trêng nh»m môc ®Ých sinh lêi. Kinh doanh th¬ng m¹i lµ mét d¹ng cña lÜnh vùc ®Çu t ®Ó thùc hiÖn dÞch vô lu th«ng hµng ho¸ trªn thÞ trêng nh»m môc ®Ých sinh lêi. Môc ®Ých lîi nhuËn lµ môc ®Ých tríc m¾t, l©u dµi vµ thêng xuyªn cña ho¹t ®éng kinh doanh vµ nã còng lµ nguån ®éng lùc cña kinh doanh. Muèn cã lîi nhuËn th× doanh thu b¸n hµng vµ dÞch vô ph¶i lín h¬n chi phÝ kinh doanh. Muèn cã doanh thu b¸n hµng vµ dÞch vô lín th× ph¶i chiÕm ® îc kh¸ch hµng, ph¶i b¸n ®îc nhanh chãng hµng ho¸ vµ gi¶m c¸c kho¶n chi phÝ kinh doanh cã thÓ vµ kh«ng cÇn thiÕt. Trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh trªn thÞ trêng, viÖc thu hót ®îc kh¸ch hµng ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i kinh doanh lo¹i hµng ho¸ phï hîp víi nhu cÇu cña kh¸ch hµng, ® îc kh¸ch hµng chÊp nhËn. Møc ®é ®¹t ®îc vµ kú väng vÒ lîi nhuËn phô thuéc vµo c¸c lo¹i hµng ho¸ vµ chÊt lîng cña chóng, khèi lîng vµ gi¸ c¶ cña hµng ho¸ b¸n ®îc, cung cÇu hµng ho¸ trªn thÞ trêng, chi phÝ kinh doanh vµ tèc ®é t¨ng gi¶m cña chi phÝ kinh doanh v.v... Kinh doanh chÞu t¸c ®éng cña v« vµn c¸c nh©n tè chñ quan, kh¸ch quan rñi ro trong kinh doanh lµ th êng xuyªn, do vËy an toµn lµ môc tiªu thø hai cña c¸c nhµ kinh doanh. Trong thÞ tr êng c¹nh tranh ®Çy biÕn ®éng, cã nhiÒu rñi ro, trong ho¹t ®éng kinh doanh vÊn ®Ò b¶o toµn vèn vµ ph¸t triÓn vèn ®Ó kinh doanh liªn tôc ph¸t triÓn ®ßi hái ph¶i ®Æt ra môc tiªu an toµn trong kinh doanh theo nguyªn t¾c "Trøng kh«ng bá hÕt vµo mét giá", ph¶i cã chi phÝ b¶o hiÓm kinh doanh mÆc dï 3 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 c¸c quyÕt ®Þnh ®a ra ph¶i rÊt nhanh, nh¹y, d¸m chÞu m¹o hiÓm nhng viÖc c©n nh¾c mÆt lîi vµ mÆt h¹i, tÇm nh×n xa tr«ng réng vµ b¶n lÜnh rñi ro thiÖt h¹i cã thÓ x¶y ra. Víi ngµnh nµo, lÜnh vùc nµo còng kh«ng ph¶i chØ m×nh doanh nghiÖp kinh doanh mµ cßn nhiÒu ngêi còng kinh doanh. VÊn ®Ò lµ lµm sao chiÕm lÜnh ®îc thÞ trêng, vÞ trÝ cña doanh nghiÖp trªn thÞ trêng lµ ch¾c ch¾c vµ kh«ng ngõng ®îc cñng cè n©ng cao. VÞ thÕ trë thµnh môc tiªu thø ba cña doanh nh©n, doanh nghiÖp x¸c ®Þnh vÞ trÝ cña m×nh, cñng cè thÕ lùc kinh doanh. Môc ®Ých thÕ lùc lµ môc tiªu ph¸t triÓn c¶ vÒ quy m« kinh doanh, c¶ vÒ thÞ phÇn trªn thÞ trêng ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i kh«ng ngõng t¨ng doanh sè b¸n hµng vµ dÞch vô, ph¶i kh«ng ngõng më réng vµ ph¸t triÓn thÞ trêng t¨ng tõ quy m« nhá lªn quy m« lín, tõ chç chen ® îc vµo thÞ trêng tiÕn tíi chiÕm lÜnh thÞ trêng vµ lµm chñ thÞ trêng. Kú väng vÒ thÕ lùc trong kinh doanh phô thuéc vµo nguån lùc, tµi lùc vµ phô thuéc c¬ chÕ qu¶n lý cña Nhµ níc trong tõng giai ®o¹n. Môc tiªu chÝnh cña kinh doanh vÉn lµ t¹o ra lîi nhuËn. Nh ng v× mçi doanh nghiÖp mçi lóc thêng cã nhiÒu môc tiªu vµ kh«ng ph¶i lóc nµo còng tho¶ m·n ®îc tÊt c¶ c¸c môc tiªu ®ã ngay lËp tøc, nªn ®ßi hái sù ph©n lo¹i c¸c môc tiªu, nghÜa lµ ph¶i cã sù lùa chän môc tiªu. Nh÷ng môc tiªu nµo gÇn gòi nhÊt, cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn lín nhÊt sÏ ®îc ®Æt lªn hµng ®Çu. V× vËy, viÖc lùa chän môc tiªu thêng ®îc biÓu diÔn díi d¹ng h×nh kim tù th¸p gäi lµ "th¸p môc tiªu". Trong ®ã nh÷ng môc tiªu quan träng vµ dÔ cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn nhÊt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ®îc xÕp lªn ®Ønh th¸p vµ cø thÕ tuÇn tù cho ®Õn nh÷ng môc tiªu l©u dµi nhÊt ®ßi hái ph¶i ®îc thùc hiÖn trong nh÷ng kho¶ng thêi gian dµi h¹n. Môc tiªu quan träng Môc tiªu l©u dµi h¬n 4 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §èi víi doanh nghiÖp th¬ng m¹i ho¹t ®éng trong lÜnh vùc ph©n phèi vµ lu th«ng hµng ho¸ thêng cã 5 môc tiªu c¬ b¶n nh: kh¸ch hµng, chÊt lîng, ®æi míi, lîi nhuËn vµ c¹nh tranh. §Ó thùc hiÖn th¾ng lîi môc tiªu kinh doanh c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i ho¹t ®éng trªn th¬ng trêng ph¶i tu©n thñ c¸c quy luËt c¬ b¶n cña kinh doanh, lµm kh¸c víi quy luËt th× chØ chuèc lÊy thÊt b¹i mµ th«i. Kinh doanh cã quy luËt riªng cña nã. + Quy luËt hµng ho¸ vËn ®éng tõ n¬i cã gi¸ thÊp ®Õn n¬i cã gi¸ cao. NÕu ®i ®óng ®êng nµy chóng ta cã lêi, nÕu ®i ngîc dßng th× lç. + Quy luËt mua rÎ b¸n ®¨t. ThuËn th× cã chªnh lÖch ® îc gäi lµ lîi nhuËn, ngîc th× ph¶i bï lç, diÔn ra liªn tôc mua ®¾t b¸n rÎ th× ph¸ s¶n. + Quy luËt mua cña ngêi ch¸n b¸n cho ngêi cÇn. Hµng ho¸ ngêi b¸n®· ch¸n th× muèn b¸n cho nhanh, b¸n rÎ. Hµng cña ng êi mua cÇn th× thêng tr¶ gi¸ cao. I.2. Néi dung c¬ b¶n cua kinh doanh th¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng §Ó ho¹t ®éng kinh doanh mäi ngêi, mäi doanh nghiÖp ®Òu ph¶i dù trªn nh÷ng yÕu tè, nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh kinh doanh th ¬ng m¹i cã nh÷ng ®Æc ®iÓm vµ néi dung riªng cña nã. a) Nghiªn cøu vµ x¸c ®Þnh nhu cÇu thÞ trêng vÒ hµng ho¸ vµ dÞch vô ®Ó lùa chän kinh doanh §èi tîng cña kinh doanh th¬ng m¹i lµ hµng ho¸ vµ c¸c dÞch vô trong bu«n b¸n hµng ho¸. Cã thÓ kinh doanh mét lo¹i hµng ho¸ (chuyªn doanh) hoÆc mét nhãm hµng ho¸ (tæng hîp). Nhng tríc khi tiÕn hµnh ho¹t ®éng kinh doanh, doanh nghiÖp th¬ng m¹i ph¶i nghiªn cøu vµ x¸c ®Þnh nhu cÇu thÞ trêng vÒ lo¹i hµng ho¸ ®ã. Mçi lo¹i hµng ho¸ cã ®Æc ®iÓm c¬, lý, ho¸ vµ tr¹ng th¸i kh¸c nhau: Cho s¶n xuÊt hoÆc tiªu dïng. Doanh nghiÖp ph¶i x¸c ®Þnh ®îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng vµ tù ®¸p øng cho c¸c nhu cÇu hiÖn nay. Nguån cung øng (s¶n xuÊt hoÆc nhËp khÈu) hµng ho¸ ®ã còng cã thÓ doanh nghiÖp kinh doanh nh÷ng hµng ho¸ cha hÒ cã trªn thÞ trêng nhng cha qua nghiªn cøu tin ch¾c r»ng nhu cÇu cña kh¸ch hµng sÏ cã vµ ngµy 5 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 cµng t¨ng lªn. Nghiªn cøu vµ x¸c ®Þnh nhu cÇu cña thÞ trêng vµ doanh nghiÖp sÏ ®¸p øng, ®ång thêi doanh nghiÖp th¬ng m¹i ph¶i nghiªn cøu vµ x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng cña nguån hµng, kh¶ n¨ng cã thÓ khai th¸c, ®Æt hµng vµ thu mua ®Ó ®¸p øng cho nhu cÇu cña kh¸ch hµng. Tõ ®ã doanh nghiÖp lùa chän ®Ó ®i vµo kinh doanh. ViÖc nghiªn cøu vµ x¸c ®Þnh nhu cÇu cña thÞ trêng vÒ lo¹i hµng ho¸ ®Ó lùa chän kinh doanh kh«ng ph¶i mét lÇn mµ thùc hiÖn trong qu¸ tr×nh tån t¹i, ph¸t triÓn kinh doanh cña doanh nghiÖp. b) Huy ®éng vµ sö dông hîp lý c¸c nguån lùc ®a vµo kinh doanh BÊt kú mét ho¹t ®éng nµo còng lµ huy ®éng c¸c nguån vèn vµ con ng êi, ®a chóng vµo ho¹t ®éng ®Ó t¹o ra tiÒn lêi cho c¸c doanh nghiÖp. Kinh doanh th¬ng m¹i còng ph¶i huy ®éng c¸c nguån lùc ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng kinh doanh. C¸c nguån lùc cña doanh nghiÖp mµ doanh nghiÖp cã thÓ huy ®éng ®îc bao gåm: Vèn h÷u h×nh: Nh tiÒn cña, nhµ ë, kho tµng, cöa hµng, quÇy qu¸n... Vèn v« h×nh nh: sù næi tiÕng cña nh·n hiÖu hµng ho¸, tÝn nhiÖm cña kh¸ch hµng... Doanh nghiÖp cÇn kÕt hîp c¸c nguån lùc vµ con ngêi cô thÓ nh thÕ nµo ®Ó doanh nghiÖp cã thÓ tiÕn hµnh kinh doanh mét c¸ch nhanh chãng, thuËn lîi vµ rót ng¾n thêi gian chuÈn bÞ, cã kÕt qu¶ kinh doanh nhanh chãng vµ ph¸t triÓn kinh doanh c¶ bÒ réng vµ bÒ s©u. ViÖc huy ®éng vµ sö dông hîp lý c¸c nguån lùc vÒ c¬ b¶n ®ã lµ tµi n¨ng cña gi¸m ®èc vµ hÖ thèng tham mu chøc n¨ng gióp gi¸m ®èc, còng nh sù ph¸t huy kh¶ n¨ng cña mäi thµnh viªn trong doanh nghiÖp. c) Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng nghiÖp vô mua, b¸n, dù tr÷, b¶o qu¶n, vËn chuyÓn khuyÕn m¹i vµ c¸c ho¹t ®éng dÞch vô kh¸ch hµng. Ho¹t ®éng kinh doanh c¬ b¶n cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i lµ mua ®Ó b¸n. Tæ chøc t¹o nguån hµng, khai th¸c ®Æt hµng, ký kÕt hîp ®ång kinh tÕ ®Ó ®¶m b¶o nguån hµng cho doanh nghiÖp ®¸p øng cho nhu cÇu cña kh¸ch hµng. Tæ chøc ph©n phèi vµ b¸n hµng lµ nghiÖp vô kinh doanh quan träng bËc nhÊt, bëi v× chØ cã b¸n ®îc hµng doanh nghiÖp míi thï håi ®îc vèn, míi cã nguån trang tr¶i chi phÝ lu th«ng vµ míi cã lîi nhuËn. doanh nghiÖp còng ph¶i dù tr÷ hµng ho¸ ®Ó ®¶m b¶o cung øng ®Çy ®ñ, kÞp thêi, ®ång bé vµ æn ®Þnh cho c¸c kh¸ch hµng. 6 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 §Ó thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô mua, b¸n, dù tr÷ hµng ho¸, doanh nghiÖp ph¶i tæ chøc m¹ng líi mua b¸n, c¸c kho dù tr÷, c¸c cöa hµng, quÇy hµng ®Ó b¸n hµng. §ång thêi ph¶i thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô vËn chuyÓn, giao nhËn, thanh to¸n víi ngêi mua hµng, ngêi b¸n hµng v.v... Trong ho¹t ®éng kinh doanh ph¶i thùc hiÖn ho¹t ®éng dÞch vô phôc vô kh¸ch hµng. ChØ cã thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng dÞch vô míi cã thÓ thu hót ®îc kh¸ch hµng. d) Qu¶n trÞ vèn, phÝ, hµng ho¸ vµ nh©n sù trong ho¹t ®éng kinh doanh Qu¶n trÞ kinh doanh th¬ng m¹i ph¶i qu¶n trÞ vèn, kinh doanh chi phÝ, hµng ho¸ vµ nh©n sù. Qu¶n trÞ vèn lµ thùc hiÖn sö dông vèn trong kinh doanh vµ theo dâi ® îc kÕt qu¶ sö dông vèn lµ cã l·i hay lç. Ph¶i qu¶n lý ®îc c¸c kho¶n chi vµ ph¶i chi ®óng môc ®Ých. §óng kÕ ho¹ch vµ ®óng híng. Qu¶n trÞ chi phÝ lµ ph¶i cã kÕ ho¹ch chi, ph¶i theo dâi vµ tÝnh to¸n ®óng ®¾n c¸c kho¶n chi phÝ, tiÕt kiÖm chi phÝ. Qu¶n trÞ hµng ho¸ ph¶i n¾m ®îc quy tr×nh, quy ph¹m b¶o qu¶n lo¹i hµng ho¸ vµ kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é kü thuËt c«ng nghÖ cña c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn cã liªn quan. Qu¶n trÞ nh©n sù lµ lùa chän, bè trÝ, s¾p xÕp, ph©n c«ng viÖc nµo ngêi nÊy phï hîp ®Ó hoµn thµnh tèt mäi chøc n¨ng nhiÖm vô cña doanh nghiÖp. Qu¶n trÞ nh©n sù còng nh qu¶n trÞ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh ph¶i thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng ho¹ch ®Þnh, tæ chøc, c¸n bé, chØ huy vµ kiÓm tra. I.1. §Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i I.3.1. Doanh nghiÖp th¬ng m¹i vµ vai trß cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ quèc d©n a) Doanh nghiÖp th¬ng m¹i vµ chøc n¨ng cña nã + Doanh nghiÖp th¬ng m¹i: Ph©n c«ng lao ®éng x· héi vµ chÕ së h÷u vÒ t liÔu ®· lµm n¶y sinh ra nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸. Qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt bao gåm: s¶n xuÊt, ph©n phèi, trao ®æi vµ tiªu dïng. TiÒn tÖ ra ®êi ®· lµm cho qu¸ tr×nh trao ®æi s¶n 7 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 phÈm mang h×nh th¸i míi lµ lu th«ng hµng ho¸ víi hai th¸i cùc ®èi lËp lµ mua vµ b¸n. Thùc hiÖn hai th¸i cc nµy dÇn dÇn trë thµnh c¸c chøc n¨ng ho¹t ®éng cña mét lo¹i ngêi (chuyªn m«n ho¸) ®ã lµ th¬ng nh©n. Nh vËy, th¬ng m¹i trë thµnh lÜnh vùc kinh doanh. Quy luËt chi phèi ho¹t ®éng mua b¸n nµylµ mua rÎ, b¸n ®¾t. Dïng tiÒn cña mua hµng ho¸ sau ®ã ®em b¸n l¹i còng cã kh¶ n¨ng thu lîi nhuËn. Th¬ng nh©n vµ s¶n xuÊt cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau vµ tu©n theo quy luËt nhÊt ®Þnh. Mèi quan hÖ nµy thÓ hiÖn th«ng qua ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸. Nh vËy, doanh nghiÖp th¬ng m¹i lµ mét ®¬n vÞ kinh doanh ®îc thµnh lËp víi môc ®Ých chñ yÕu lµ thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng kinh doanh trong lÜnh vùc lu th«ng hµng ho¸, ®¸p øng nhu cÇu cña thÞ trêng nh»m thu lîi nhuËn. + Chøc n¨ng cña c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i: Lµ nh÷ng doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc ph©n phèi, l u th«ng hµng ho¸, doanh nghiÖp th¬ng m¹i thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng c¬ b¶n sau: Thø nhÊt lµ chøc n¨ng lu chuyÓn hµng ho¸ trong nÒn kinh tÕ nh»m tho¶ m·n mäi nhu cÇu x· héi. §©y lµ chøc n¨ng x· héi cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i. Víi chøc n¨ng nµy, c¸c doanh nghiÖp th ¬ng m¹i ph¶i nghiªn cøu vµ n¾m v÷ng nhu cÇu thÞ trêng, huy ®éng vµ sö dông hîp lý c¸c nguån hµng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, tæ chøc c¸c mèi quan hÖ giao dÞch th¬ng m¹i, b¶o ®¶m ph©n phèi hîp lý hµng ho¸ vµo c¸c kªnh tiªu thô. Thø hai lµ chøc n¨ng tiÕp tôc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt trong lu th«ng. Chøc n¨ng nµy thÓ hiÖn viÖc c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô ph©n lo¹i, lªn nh·n hiÖu, ghÐp ®ång bé s¶n phÈm, b¶o qu¶n vµ vËn chuyÓn hµng ho¸... Thùc hiÖn chøc n¨ng nµy, hµng ho¸ qua c¸c doanh nghiÖp th ¬ng m¹i ®îc duy tr× vµ lµm t¨ng thªm gi¸ trÞ sö dông, tho¶ m·n tèt ®îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng, n©ng cao kh¶ n¨ng th©m nhËp thÞ trêng cña hµng ho¸ kinh doanh. 8 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Thø ba lµ chøc n¨ng t¸i hiÖn gi¸ trÞ hµng ho¸: C¸c doanh nghiÖp th ¬ng m¹i chuyªn mua b¸n hµng ho¸, tríc hÕt ®ã lµ t¸c ®éng mua cña doanh nghiÖp. Mua kh«ng ph¶i lµ môc ®Ých ho¹t ®éng, mua ®Ó b¸n, cã b¸n ® îc th× míi mua. Khi mua hµng ho¸, c¸c doanh nghiÖp th ¬ng m¹i ®· lµm chøc n¨ng tiªu thô s¶n phÈm cho ngêi s¶n xuÊt. Môc ®Ých ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i lµ nh»m thu ®îc lîi nhuËn. Muèn thu ®îc lîi nhuËn th× ph¶i b¸n ®îc hµng ho¸. Gi¸ b¸n ph¶i cao h¬n gi¸ mua vµ céng thªm chi phÝ. NÕu kh«ng b¸n ®îc hµng ho¸ hoÆc b¸n ®îc hµng ho¸ hoÆc b¸n víi gi¸ thÊp h¬n gi¸ vèn th× doanh nghiÖp sÏ bÞ thua lç vµ cã nguy c¬ bÞ ph¸ s¶n. Do vËy, b¸n khã h¬n mua. Khi b¸n hµng ho¸, c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i ®· lµm chøc n¨ng b¶o ®¶m vËt t cho s¶n xuÊt vµ hµng tiªu dïng cho d©n c. Thø t lµ chøc n¨ng tæ chøc s¶n xuÊt. Doanh nghiÖp kinh doanh hµng ho¸ kh«ng ph¶i chØ t¸c ®éng trong lu th«ng. Qua ho¹t ®éng mua b¸n, c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i cßn cã ¶nh hëng to lín tíi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, thóc ®Èy hoÆc lµm ®×nh trÖ s¶n xuÊt. Nã gãp phÇn ph©n bè, tæ chøc l·i x· héi h×nh thµnh nh÷ng quan hÖ kinh tÕ míi. §iÒu ®ã thÓ hiÖn ë ba mÆt sau: + Doanh nghiÖp th¬ng m¹i lµ ngêi ®¹i diÖn cho c¸c doanh nghiÖp tiªu dïng ®Ó quan hÖ víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt. ë ®©y, c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i ph¶i am hiÓu nhu cÇu tiªu dïng ®Ó ®Æt hµng víi ngêi s¶n xuÊt, híng dÉn s¶n xuÊt phï hîp víi yªu cÇu cña thÞ trêng, n¾m ch¾c kh¸ch hµng mua vµ së thÝch cña hä. + Doanh nghiÖp th¬ng m¹i ®¹i diÖn ®îc cho ngêi s¶n xuÊt ®Ó quan hÖ víi ngêi tiªu dïng. Thùc hiÖn chøc n¨ng nµy, c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®iÒu tra nghiªn cøu thÞ trêng ®Ó gióp ngêi s¶n xuÊt chiÕm lÜnh ®îc thÞ trêng, híng dÉn c¸c ®¬n vÞ tiªu dïng vÒ sö dông hîp lý, cã hiÖu qu¶ hµng ho¸, lµm dÞch vô th¬ng m¹i, qu¶ng c¸o giíi thiÖu s¶n phÈm cho c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt. Nã ph¶i gióp cho ngêi s¶n xuÊt tiªu thô ®îc nhanh hµng ho¸. + Doanh nghiÖp th¬ng m¹i lµ trung gian gi÷a ngêi s¶n xuÊt vµ ngêi tiªu dïng. C¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i ®¶m b¶o sù c©n ®èi cung cÇu hµng ho¸ ghÐp mèi hîp lý vµ ngêi tiªu dïng, tæ chøc vËn ®éng hîp lý cña s¶n 9 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 phÈm hµng ho¸ trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. Nã lµ trung t©m th«ng tin vÒ th¬ng m¹i, thÞ trêng. Qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i gãp phÇn ph©n bè l¹i x· héi trªn ph¹m vi doanh nghiÖp kinh doanh vµ b¶o vÖ m«i trêng. I.3.2. C¸c h×nh thøc kinh doanh th¬ng m¹i: a) Kinh doanh chuyªn m«n ho¸: Doanh nghiÖp chØ kinh doanh mét hoÆc mét nhãm hµng ho¸ nhÊt ®Þnh. Ch¼ng h¹n kinh doanh x¨ng dÇu hoÆc kinh doanh xi m¨ng, kinh doanh l¬ng thùc... Lo¹i h×nh kinh doanh nµy cã u ®iÓm: + N¾m ch¾c ®îc th«ng tin vÒ ngêi mua, ngêi b¸n, gi¸ c¶ thÞ trêng, t×nh h×nh hµng ho¸ vµ dÞch vô nªn cã kh¶ n¨ng lµm chñ ®îc thÞ trêng v¬n lªn giµnh ®éc quyÒn kinh doanh. + Tr×nh ®é chuyªn m«n ho¸ ngµy cµng ®îc n©ng cao, cã ®iÒu kiÖn ®Ó hiÖn ®¹i ho¸ c¬ së vËt chÊt kü thuËt. §Æc biÖt lµ hÖ thèng c¸c c¬ së vËt chÊt chuyªn dïng t¹o ra lîi thÕ lín trong c¹nh tranh. + Cã kh¶ n¨ng ®µo t¹o ®îc nh÷ng c¸n bé qu¶n lý giái, c¸c chuyªn gia vµ nh©n viªn kinh doanh giái. Bªn c¹nh ®ã, lo¹i h×nh kinh doanh nµy còng cã nh÷ng nhîc ®iÓm nhÊt ®Þnh: + Trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh - xu thÕ tÊt yÕu cña nÒn kinh tÕ thÞ tr êng th× hÖ sè rñi ro cao. + Khi mÆt hµng kinh doanh bÞ bÊt lîi th× chuyÓn h íng kinh doanh chËm. b) Kinh doanh tæng hîp Doanh nghiÖp kinh doanh rÊt nhiÒu lo¹i hµng ho¸ kh¸c nhau, kinh doanh kh«ng lÖ thuéc vµo hµng ho¸ hay thÞ trêng truyÒn thèng, bÊt cø 10 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 hµng ho¸ nµo cã lîi thÕ kinh doanh. §©y lµ lo¹i h×nh kinh doanh cña nhiÒu hé tiÓu th¬ng, cöa hµng b¸ch ho¸ tæng hîp. * Lo¹i h×nh kinh doanh nµy cã u ®iÓm: + H¹n chÕ ®îc mét sè rñi ro trong kinh doanh do dÔ chuyÓn híng kinh doanh. + Vèn kinh doanh Ýt bÞ ø ®äng do mua nhanh, b¸n nhanh vµ ®Çu t vèn cho nhiÒu ngµnh hµng cã kh¶ n¨ng quay vßng nhanh. + Cã thÞ trêng réng, lu«n cã thÞ trêng míi vµ bíc ®Çu c¹nh tranh ®· kÝch thÝch n¨ng ®éng s¸ng t¹o vµ ®ßi hái sù hiÓu biÕt nhiÒu cña kinh doanh. * Nhîc ®iÓm cña lo¹i h×nh kinh doanh nµy lµ: + Khã trë thµnh ®éc quyÒn trªn thÞ trêng vµ Ýt cã ®iÒu kiÖn tham gia víi c¸c liªn minh ®éc quyÒn. + Víi mçi ngµnh hµng lu«n lµ ngµnh kinh doanh nhá, kh«ng æn ®Þnh. Do vËy, kh«ng thÓ t×m kiÕm lîi nhuËn siªu ng¹ch. + Kh«ng béc lé ®îc së trêng kinh doanh. Do kh«ng chuyªn m«n ho¸ nªn khã ®µo t¹o, båi dìng ®îc c¸c chuyªn gia ngµnh hµng. II/ Néi dung cña ®Èy m¹nh kinh doanh ë doanh nghiÖp th¬ng m¹i II.1. X©y dùng chiÕn lîc vµ kÕ ho¹ch kinh doanh ë doanh nghiÖp th¬ng m¹i a) ChiÕn lîc kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i Nhµ kinh doanh víi nh÷ng ®øc tÝnh cÇn thiÕt vµ sù am hiÓu kü n¨ng qu¶n trÞ kinh doanh cha thÓ ®a doanh nghiÖp cña m×nh ®Ó thµnh c«ng nÕu cha ®Ò ra ®îc kinh doanh n¨ng ®éng. ChiÕn lîc ®ã thÓ hiÖn néi dung ho¹t ®éng, môc tiªu vµ c¸c gi¶i ph¸p øng xö cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr êng. ChiÕn lîc Êy bao gåm mét sè néi dung chñ yÕu sau ®©y: + ChiÕn lîc quy m« kinh doanh vµ tÝch luü ph¸t triÓn tµi s¶n v« h×nh. 11 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Quy m« kinh doanh cña doanh nghiÖp ph¶i ®îc x¸c ®Þnh hîp lý trªn c¬ së dù ®o¸n dung lîng thÞ trêng, tiÒm lùc kinh doanh. Doanh nghiÖp ph¶i x¸c ®Þnh ®îc ®iÓm hoµ vèn ®Ó tèi u ho¸ quy m« kinh doanh. ChiÕn lîc vÒ quy m« kinh doanh bao gåm lùa chän quy m« s¶n xuÊt tèi u ®Ó tr¸nh bÞ tån kho ø ®äng vµ chiÕn läc thÝch nghi s¶n phÈm. ThÝch nghi s¶n phÈm cã mét ý nghÜa quan träng ®èi víi viÖc tån t¹i vµ ph¸t triÓn doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp cÇn x©y dùng chu tr×nh chiÕn lîc s¶n phÈm: s¶n phÈm hiÖn cã, s¶n phÈm c¶i tiÕn, s¶n phÈm t¬ng tù cho ý nghÜa kinh tÕ, s¶n phÈm míi. Mçi doanh nghiÖp ®Òu cã hai lo¹i tµi s¶n: + Tµi s¶n h÷u h×nh: §ã lµ nh÷ng yÕu tè vËt chÊt cã tÝnh ®Þnh lîng nh tiÒn vèn, vËt t, m¸y mãc thiÕt bÞ vµ lao ®éng. + Tµi s¶n v« h×nh: §ã lµ lßng tin cña kh¸ch hµng ®èi víi h·ng còng nh ®èi víi s¶n phÈm, lµ h×nh ¶nh quen thuéc vµ næi tiÕng cña nh·n hiÖu, lµ c¸c hiÓu biÕt vÒ luång th«ng tin vµ khoa häc kü thuËt, lµ viÖc kiÓm so¸t kh©u ph©n phèi, bÇu kh«ng khÝ lµm viÖc trong néi bé vµ cuèi cïng lµ kü n¨ng qu¶n trÞ. Tµi s¶n h÷u h×nh vµ v« h×nh ®Òu quan träng nhng xÐt vÒ l©u dµi th× s¶n v« h×nh míi lµ quan träng nhÊt, quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng cña doanh nghiÖp. Tµi s¶n v« h×nh lµ vò khÝ c¹nh tranh rÊt lîi h¹i trªn th¬ng trêng. Tµi s¶n v« h×nh cã thÓ tÝch luü b»ng hai c¸ch: + C¸ch trùc tiÕp lµ qu¶ng c¸o th«ng qua c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, huÊn luyÖn nh©n viªn cña h·ng ®Ó giao tiÕp víi kh¸ch hµng. + C¸ch gi¸n tiÕp lµ tÝch luü qua c¸c ho¹t ®éng hµng ngµy. Th«ng qua sù giao tiÕp víi kh¸ch hµng, dÞch vô phôc vô kh¸ch hµng tèt ®¸p øng mäi nhu cÇu cña kh¸ch hµng tÝn nhiÖm cña s¶n phÈm. Danh tiÕng cña doanh nghiÖp ®îc kh¸ch hµng truyÒn miÖng nhê ®ã mµ doanh nghiÖp trë nªn næi tiÕng. + ChiÕn lîc thÝch nghi víi m«i trêng: 12 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Doanh nghiÖp cã hai m«i trêng ho¹t ®éng ®ã lµ m«i trêng bªn ngoµi vµ m«i trêng bªn trong. Tríc hÕt cÇn x©y dùng chiÕn lîc thÝch nghi víi m«i trêng bªn ngoµi ®ã lµ kh¸ch hµng, sù c¹nh tranh víi c¸c h·ng kh¸c vµ khoa häc kü thuËt. + ChiÕn lîc thÝch nghi víi kh¸ch hµng: §ã lµ viÖc ®¸p øng chuçi nhu cÇu cña kh¸ch hµng, ®¸p øng nh÷ng thay ®æi trong nhu cÇu kÕ ho¹ch vµ sö dông t¸c ®éng ¶nh h ëng cña kh¸ch hµng. Néi dung cña chiÕn lîc thÝch nghi víi c¹nh tranh bao gåm: X¸c ®Þnh ®èi thñ c¹nh tranh h÷u hiÖu, tÝch luü vµ thùc hiÖn lîi thÕ c¹nh tranh, lùa chän vò khÝ c¹nh tranh lµm cho ®èi ph¬ng khã ph¶n c«ng chiÕn lîc vµ tr¸nh c¹nh tranh ®èi ph¬ng kh«ng cßn ®èi ®Çu n÷a. §Æc ®iÓm næi bËt cña thêi ®¹i ngµy nay lµ cuéc c¸ch m¹ng khoa häc kü thuËt diÔn ra trªn quy m« toµn thÕ giíi.C¸c doanh nghiÖp ph¶i cã chiÕn lîc thÝch nghi víi khoa häc kü thuËt. §ã lµ nghiªn cøu vÒ giíi h¹n n¨ng lùc kinh doanh cña m×nh, cã ph¬ng s¸ch øng xö hîp lý víi sù bïng næ c«ng nghÖ, t×m ra gi¶i ph¸p míi ¸p dông khoa häc c«ng nghÖ. TiÕp theo, ph¶i x©y dùng chiÕn lîc thÝch nghi víi m«i trêng bªn trong. §ã lµ hÖ thèng tæ chøc, hÖ thèng kªnh b¸n hµng, tr×nh ®é chuyªn m«n cña c¸n bé, nh©n viªn, hÖ thèng th«ng tin néi bé, kü n¨ng qu¶n trÞ vµ sö dông tµi s¶n h÷u h×nh. + ChiÕn lîc marketing th¬ng m¹i: Marketing ®îc coi lµ mét qu¸ tr×nh ho¹ch ®Þnh vµ thùc hiÖn mäi c«ng t¸c ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu cña c¸c kh¸ch hµng vÒ tri thøc hµng ho¸ dÞch vô th«ng qua viÖc chuyÓn ®a c¸c hµng ho¸ vµ dÞch vô s¶n xuÊt ®Õn tiªu dïng. §èi víi c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i viÖc n¾m b¾t ®îc b¶n chÊt cña marketing cã mét ý nghÜa rÊt lín v× r»ng marketing c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ, lµ c«ng cô cña kÕ ho¹ch ho¸ kinh doanh. NhiÖm vô marketing trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i lµ lµm cho kinh doanh phï hîp víi tiªu dïng, nhê 13 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 ®ã b¸n ®îc hÕ s¶n phÈm vµ thu l·i theo dù kiÕn. §ång thêi gióp cho ng êi sö dông nã biÕt dån ®óng tiÒm lùc cã h¹n cña m×nh vµo c¸c kh©u, c¸c ®iÓm xung yÕu cña qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh. Vai trß cña marketing th¬ng m¹i trong kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp ®· ®îc kh¼ng ®Þnh, nã yÓm trî cho ho¹t ®éng kinh doanh, marketing lµ vò khÝ cña nhµ kinh doanh, nã kh¬i dßng cho l u th«ng hµng ho¸ th«ng suèt. C¸c doanh nghiÖp cÇn x¸c ®Þnh râ môc tiªu chiÕn lîc marketing lµ më réng thÞ trêng, ®¸p øng tèt nhÊt nhu cÇu cña kh¸ch hµng th«ng qua c¸c biÖn ph¸p nghiªn cøu vµ thuyÕt phôc kh¸ch hµng nh»m thu lîi nhuËn cao, t¹o thÕ ®øng v÷ng vµng vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. b) KÕ ho¹ch kinh doanh hµng ho¸ cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i Môc tiªu kinh doanh cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i: §èi víi mét doanh nghiÖp th¬ng m¹i ho¹t ®éng trong lÜnh vùc ph©n phèi vµ lu th«ng hµng ho¸ thêng cã 5 môc tiªu c¬ b¶n nh: Kh¸ch hµng, chÊt lîng, ®æi míi, lîi nhuËn vµ c¹nh tranh. §Ó cã thÓ thùc hiÖn th¾ng lîi môc tiªu kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i ho¹t ®éng trªn th¬ng trêng ph¶i tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n sau: + Kinh doanh nh÷ng hµng ho¸ dÞch vô cã chÊt lîng tèt ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch hµng. + Ph¶i l«i cuèn kh¸ch hµng råi míi c¹nh tranh + Lµm lîi cho m×nh ®ång thêi lµm lîi cho kh¸ch hµng + T×m kiÕm thÞ trêng ®ang lªn vµ chiÕm lÜnh thÞ trêng nhanh chãng. + §Çu t vèn, tµi n¨ng vµ nghÞ lùc ®Ó t¹o ra ®îc nhiÒu gi¸ trÞ s¶n phÈm. + NhËn thøc vµ n¾m cho ®îc nhu cÇu cña thÞ trêng ®Ó ®¸p øng ®Çy ®ñ. 14 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 - Ph¬ng ph¸p lËp luËn kÕ ho¹ch lu chuyÓn hµng ho¸ cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i. + Møc lu chuyÓn hµng ho¸ lµ chØ tiªu ®¸nh gi¸ vÒ mÆt khèi lîng ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i. ChØ tiªu nµy thÓ hiÖn gi¸ trÞ hµng ho¸ dÞch vô mµ c¸c doanh nghiÖp b¸n cho c¸c hé tiªu dïng (c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, x©y dùng, n«ng nghiÖp, c¸c tæ chøc kinh tÕ...) NÕu nh ®èi víi c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp, bé phËn chñ yÕu cña kÕ ho¹ch - s¶n xuÊt - kü thuËt - tµi chÝnh lµ kÕ ho¹ch s¶n xuÊt (nã lµ trung t©m, lµ c¬ së ®Ó ho¹ch ®Þnh c¸c kÕ ho¹ch kh¸c) th× ®èi víi doanh nghiÖp th¬ng m¹i, phÇn chñ yÕu cña kÕ ho¹ch kinh doanh lµ kÕ ho¹ch l u chuyÓn hµng ho¸. Lu chuyÓn hµng ho¸ cã thÓ ph©n chia thµnh lu chuyÓn hµng ho¸ b¸n lÎ. Lu chuyÓn hµng ho¸ lµ kh©u quan träng cña lu th«ng hµng ho¸, nã biÓu hiÖn qu¸ tr×nh vËn ®éng hµng ho¸ tõ n¬i s¶n xuÊt (nhËp khÈu) ®Õn n¬i tiªu dïng. §øng vÒ tÇm vÜ m« th× lu chuyÓn hµng ho¸ cã 3 lo¹i: + Lu chuyÓn hµng ho¸ lµ nh÷ng t liÖu s¶n xuÊt, yÕu tè ®Çu vµo s¶n xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp, lo¹i lu chuyÓn nµy do c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i vËt t thùc hiÖn. + Lu chuyÓn hµng ho¸ lµ c¸c t liÖu tiªu dïng phôc vô cho tiªu dïng c¸ nh©n lo¹i lu chuyÓn nµy do c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i hµng tiªu dïng thùc hiÖn. + Lu chuyÓn hµng ho¸ lµ c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu tham gia vµo th¬ng m¹i quèc tÕ. Lo¹i lu chuyÓn nµy do c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu ®¶m nhiÖm lµ chñ yÕu. Trong th¬ng m¹i, tæng møc lu©n chuyÓn hµng ho¸ lµ c¬ së ®Ó kÕ ho¹ch ho¸ thu nhËp, chi phÝ kinh doanh, lîi nhuËn, vèn lu th«ng, vèn ®Çu t vµ c¸c chØ tiªu kinh tÕ kh¸c. NhiÖm vô chñ yÕu cña viÖc ho¹ch ®Þnh kÕ ho¹ch lu chuyÓn hµng ho¸: 15 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 + §¸p øng ®îc kÞp thêi nhu cÇu cña kh¸ch hµng vÒ sè lîng, chÊt lîng, chñng lo¹i vµ thêi gian giao hµng, t¹o ®iÒu kiÖn ph©n phèi hîp lý hµng ho¸ vµo c¸c kªnh tiªu thô. + Khai th¸c tèt c¸c nguån hµng ®Ó tho¶ m·n ®Çy ®ñ c¸c nhu cÇu cña thÞ trêng. + ThiÕt lËp hîp lý tû lÖ gi÷a c¸c h×nh thøc lu chuyÓn th¼ng vµ lu chuyÓn qua kho. + H×nh thµnh ®Çy ®ñ vµ ®ång bé lùc lîng dù tr÷ hµng ho¸ ë c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i. + T¨ng nhanh tèc ®é chu chuyÓn cña dßng vèn lu ®éng: Nh÷ng nhiÖm vô nµy ®îc c¸n bé th¬ng m¹i doanh nghiÖp thùc hiÖn trong qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch lu chuyÓn hµng ho¸ b»ng c¸ch x¸c ®Þnh ®óng ®¾n c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch còng nh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn chóng th«ng qua viÖc tæ chøc h¹ch to¸n kiÓm tra ho¹t ®éng mua b¸n. C¸c chØ tiªu chñ yÕu cña kÕ ho¹ch lu chuyÓn hµng ho¸ gåm: + Doanh sè b¸n hµng + Doanh sè mua vµo + Dù tr÷ hµng ho¸ ë c¸c doanh nghiÖp ®Çu kú vµ cuèi kú kÕ ho¹ch. + Tèc ®é chu chuyÓn cña vèn lu ®éng kú kÕ ho¹ch. §èi víi c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i, c¸c chØ tiªu cña kÕ ho¹ch lu chuyÓn ®îc x©y dùng b»ng hai ph¬ng ph¸p. + Ph¬ng ph¸p thèng kª - kinh nghiÖm: Thùc chÊt cña ph¬ng ph¸p nµy trªn c¬ së nh÷ng sè liÖu b¸o c¸o vÒ ho¹t ®éng kinh doanh 6 th¸ng hay 9 th¸ng (c¨n cø vµo thêi ®iÓm lªn dù ¸n kÕ ho¹ch) vµ íc thùc hiÖn kÕ ho¹ch lu chuyÓn trong n¨m. ¦íc thùc hiÖn vÒ nhÞp ®é t¨ng gi¶m møc l u chuyÓn hµng ho¸ cña mét sè n¨m lµ c¬ së kÕ ho¹ch lu chuyÓn cho n¨m sau. Nhîc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p nµy lµ kh«ng ph¶n ¸nh chÝnh x¸c khèi lîng lu chuyÓn hµng ho¸ kú kÕ ho¹ch, n¾m b¾t hÕt nh÷ng thay ®æi trong c¬ cÊu vµ 16 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 tæ chøc b¸n hµng cho kh¸ch hµng vµ nh÷ng thay ®æi trong danh môc s¶n phÈm do c¸c doanh nghiÖp lµm ra. + Ph¬ng ph¸p kinh tÕ - kü thuËt: §©y lµ ph¬ng ph¸p ®îc coi lµ ®óng ®¾n h¬n c¶. Bëi v× c¬ së ®Ó lµm kÕ ho¹ch l u chuyÓn hµng ho¸ cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i lµ nhu cÇu kh¸ch hµng vµ kh¶ n¨ng khai th¸c nguån hµng ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu ®ã. Trªn c¬ së nhu cÇu kh¸ch hµng vµ kh¶ n¨ng ®¸p øng, doanh nghiÖp x¸c ®Þnh tæng møc b¸n hµng theo c«ng thøc: T = P + Ddk - Dck Trong ®ã: T: Lµ tæng møc b¸n (doanh sè b¸n) P: Lµ lîng hµng ho¸ thu gom Ddk: Dù tr÷ hµng ho¸ ®Çu kú Dck: Dù tr÷ hµng ho¸ cuèi kú Sau khi x¸c ®Þnh tæng doanh thu b¸n, doanh nghiÖp cÇn tÝnh l îng hµng ho¸ lu chuyÓn th¼ng. Lîng hµng ho¸ nµy tÝnh b»ng lîng hµng ho¸ thu gom th¼ng. Dù tr÷ hµng ho¸ ®Çu kú (Ddk) trong kÕ ho¹ch lu chuyÓn ®îc x¸c ®Þnh theo ph¬ng ph¸p íc tÝnh cßn dù tr÷ cuèi kú (Dck) x¸c ®Þnh theo ph¬ng ph¸p ®Þnh møc, cô thÓ: Dck = m . t Trong ®ã: m: Lµ møc b¸n b×nh qu©n ngµy, ®ªm, ®îc tÝnh b»ng c¸ch lÊy tæng møc b¸n trong kú chia cho sè ngµy trong kú t: Lµ møc dù tr÷ hµng ho¸, ngµy. §Ó tÝnh møc b¸n b×nh qu©n ngµy ®ªm ®îc chÝnh x¸c h¬n, ngêi ta dïng c«ng thøc sau: 17 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 P m = -------360 Trong ®ã: P: lµ møc hµng ho¸ nhËp kho kú kÕ ho¹ch BiÓu kÕ ho¹ch lu chuyÓn hµng ho¸ cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i b×nh thêng cã thÓ lËp díi c¸c h×nh thøc kh¸c nhau tuú thuéc vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ cña tõng lo¹i h×nh doanh nghiÖp. - C«ng t¸c kÕ ho¹ch nghiÖp vô kinh doanh ë c¸c doanh nghiÖp th ¬ng m¹i: Lµ toµn bé nh÷ng ho¹t ®éng diÔn ra hµng ngµy vÒ lËp vµ tæ chøc thùc hiÖn kÕ ho¹ch kinh doanh nh»m ®¸p øng ®Çy ®ñ, kÞp thêi mäi nhu cÇu cña thÞ trêng víi chi phÝ kinh doanh thÊp nhÊt vµ b¶o ®¶m kinh doanh cã l·i. C«ng t¸c kÕ ho¹ch nghiÖp vô ë phßng kinh doanh bao gåm: + Nghiªn cøu vµ n¾m nhu cÇu cô thÓ cña thÞ trêng vÒ c¸c hµng ho¸ vµ dÞch vô: §èi víi tiªu dïng s¶n xuÊt còng nh tiªu dïng c¸ nh©n, nhu cÇu hµng ho¸ bao giê còng cô thÓ, nghÜa lµ nhu cÇu vÒ nh÷ng chñng lo¹i, quy c¸ch phÈm chÊt hµng ho¸ cô thÓ. ViÖc n¾m b¾t nhu cÇu cô thÓ cña thÞ tr êng ®Ó tõng bíc ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu ®ã lµ kh©u c«ng t¸c quan träng trong ho¹t ®éng kinh doanh th¬ng m¹i. §Ó ®¶m b¶o kinh doanh cã hiÖu qu¶, ®ßi hái kinh doanh, ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i ph¶i x¸c ®Þnh cho ®îc thÞ trêng cÇn lo¹i hµng ho¸ g×? Sè lîng bao nhiªu? víi gi¸ b¸n ë møc nµo?... ViÖc x¸c ®Þnh nhu cÇu nµy thêng b»ng nhiÒu ph¬ng ph¸p kh¸c nhau nh: Ph¬ng ph¸p ®¬n hµng, ph¬ng ph¸p trng cÇu ý kiÕn kh¸ch hµng vµ ph¬ng ph¸p thèng kª kinh nghiÖm. + X¸c ®Þnh nguån hµng kinh doanh: Trªn c¬ së n¾m ch¾c nhu cÇu thÞ trêng, c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i ph¶i x¸c ®Þnh cho ®îc c¸c nguån hµng ®Ó tho¶ m·n nh÷ng nhu cÇu ®ã. §èi víi c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng cÇn tÝnh to¸n ®Õn c¸c nguån hµng chñ yÕu sau: Nguån hµng tån kho ®Çu kú ë c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i, x¸c ®Þnh theo ph¬ng ph¸p íc tÝnh. 18 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Nguån hµng thu gom kh«ng tËp trung. Nguån nµy ®îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së nh÷ng sè liÖu cô thÓ hµng thu gom, vÒ doanh thu mÆt hµng vµ gi¸ c¶... ë ®©y thêng cã hai trêng hîp mµ doanh nghiÖp th¬ng m¹i ph¶i chó ý: Khi nh÷ng hµng ho¸ thu gom trong khu vùc kh«ng h¹n chÕ th× hµng thu gom ®îc x¸c ®Þnh c¨n cø vµo nhu cÇu kh¸ch hµng, nÕu cÇu vît cung th× lîng hµng ho¸ ®îc tÝnh c¨n cø vµo sè lîng hµng ho¸ thùc tÕ thu gom tèi ®a. Trêng hîp nµy, vai trß cña nh©n viªn th¬ng m¹i rÊt lín, v× ®Ó t¨ng khèi lîng hµng thu gom nh»m tho¶ m·n nhu cÇu thÞ trêng, nh©n viªn th¬ng m¹i ph¶i cã biÖn ph¸p tÝch cùc thóc ®Èy c«ng t¸c khai th¸c c¸c nguån. Nguån hµng thu gom tËp trung: Nguån nµy ®îc h×nh thµnh ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp thùc hiÖn c¸c ®¬n hµng Nhµ níc. Nguån tËp trung thêng x¸c ®Þnh theo ph¬ng ph¸p c©n ®èi. Nguån gia c«ng: Lîng hµng thu gom tõ nguån nµy phô thuéc vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm lµm ra tõ c¸c nguyªn vËt liÖu cña doanh nghiÖp th ¬ng m¹i. Gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu ®îc tÝnh vµo møc lu©n chuyÓn cña doanh nghiÖp khi s¶n phÈm lµm ra ®· ®îc tiªu thô. + X©y dùng kÕ ho¹ch kinh doanh mÆt hµng: T¹i c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i, c«ng viÖc nµy do phßng kinh doanh ®¶m nhiÖm nªn kÕ ho¹ch mÆt hµng lµ do c«ng viÖc cña c¸n bé kinh doanh hµng ho¸, dùa trªn c¬ së nhu cÇu cô thÓ cña kh¸ch hµng (thÞ tr êng) vµ c¸c nguån hµng cã thÓ huy ®éng. KÕ ho¹ch nµy lµ c¬ së ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng th¬ng m¹i ë doanh nghiÖp. C¸c doanh nghiÖp lªn ®îc kÕ ho¹ch nµy míi cã thÓ chñ ®éng trong kinh doanh, trong viÖc tho¶ m·n nhu cÇu cña thÞ trêng, míi tr¸nh ®îc ho¹t ®éng kinh doanh theo kiÓu "phi vô" hiÖn nay ®ang kh¸ phæ biÕn ë c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i. II.2. X©y dùng hÖ thèng ph¬ng ph¸p qu¶n lý kinh doanh cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i Cã c¸c ph¬ng ph¸p vÒ qu¶n lý kinh doanh th¬ng m¹i sau: a) C¸c ph¬ng ph¸p qu¶n lý hµnh chÝnh: 19 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Lµ sù t¸c ®éng trùc tiÕp cña c¬ quan qu¶n lý hay ngêi l·nh ®¹o ®Õn c¬ quan bÞ qu¶n lý hay ngêi chÊp hµnh nh»m môc ®Ých b¾t buéc thùc hiÖn mét ho¹t ®éng. §Ó qu¶n lý tËp trung thèng nhÊt ph¶i sö dông ph¬ng ph¸p hµnh chÝnh. Kh«ng sö dông ®óng ®¾n ph¬ng ph¸p hµnh chÝnh cã thÓ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng lén xén v« chÝnh phñ. Ph¬ng ph¸p nµy bao gåm nh÷ng néi dung c¬ b¶n sau ®©y: Thø nhÊt: Ph¶i thiÕt lËp ®îc hÖ thèng quan hÖ phô thuéc lÉn nhau. C¬ quan bÞ l·nh ®¹o, bÞ qu¶nlý ph¶i phôc tïng c¬ quan l·nh ®¹o. C¬ quan qu¶n lý cÊp díi ph¶i phôc tïng cÊp trªn, ®Þa ph¬ng ph¶i phôc tïng trung ¬ng. TÊt nhiªn ë ®©y còng cã t¸c ®éng ngîc chiÒu, ®Ó c¬ quan qu¶n lý cÊp trªn kÞp thêi ®iÒu chØnh quyÕt ®Þnh cña m×nh cho phï hîp víi thùc tiÔn. Thø hai: X¸c ®Þnh chøc n¨ng nhiÖm vô râ rµng cña c¸c bé phËn trong hÖ thèng tæ chøc. X©y dùng bé m¸y tæ chøc phï hîp víi chøc n¨ng, nhiÖm vô cña nã. Kh«ng râ rµng vÒ chøc n¨ng, nhiÖm vô th«ng tin th× råi ch¹y theo hoÆc bá ngá c«ng viÖc khi thùc hiÖn. Khi quy ®Þnh chøc n¨ng, nhiÖm vô cÇn ph¶i quan t©m ®Õn mèi quan hÖ gi÷a c¸c bé phËn trong tæ chøc. Thø ba: T¸c ®éng b»ng hÖ thèng ph¸p chÕ ®ã chÝnh lµ hÖ thèng ph¸p luËt, c¸c quyÕt ®Þnh chØ thÞ, mÖnh lÖnh, néi quy... Ph¬ng ph¸p hµnh chÝnh ®Æt ra yªu cÇu chèng tËp trung quan liªu vµ hµnh chÝnh quan liªu. Mçi cÊp qu¶n lý ph¶i kh«ng ngõng hoµn thiÖn ph ¬ng ph¸p lÒ lèi lµm viÖc. Nã chèng l¹i mäi biÓu hiÖn cña chñ nghÜa bÌ ph¸i, chia c¾t l·nh thæ, ph¬ng ph¸p hµnh chÝnh trùc tiÕp t¸c ®éng tíi ngêi bÞ qu¶n lý. Ph¬ng ph¸p hµnh chÝnh thÓ hiÖn quyÒn lùc cho cÊp qu¶n lý. VÊn ®Ò sö dông ®óng møc kh«ng l¹m dông ph¬ng ph¸p hµnh chÝnh cã ý nghÜa lín ®èi víi thµnh c«ng cña doanh nghiÖp. b) C¸c ph¬ng ph¸p kinh tÕ: Lµ sù t¸c ®éng tíi lîi Ých vËt chÊt cña tËp thÓ hay c¸ nh©n nh»m lµm cho hä quan t©m tíi kÕt qu¶ ho¹t ®éng vµ chÞu tr¸ch nhiÖm vËt chÊt vÒ hµnh ®éng cña m×nh. 20