Tài liệu Hệ thống tài chính châu âu

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 HÖ thèng tiÒn tÖ Më ®Çu §Çu n¨m 1999, thÞ tr-êng tµi chÝnh tiÒn tÖ quèc tÕ ®-îc ®¸nh dÊu bëi mét sù kiÖn ®Æc biÖt-®ã lµ sù ra ®êi cña ®ång EURO tõ ngµy 1/1/1999.§©y lµ sù kiÖn ®-îc chê ®îi h¬n 40 n¨m.§ång EURO ra ®êi ®¸nh dÊu sù ra ®êi cña khu vùc ®ång tiÒn chung ch©u ©u EURO,mét khu vùc cã tiÒm n¨ng vµ th-c lùc kinh tÕ ë nhãm ®Çu thÕ giíi.§ång EURO lµ mét ®ång tiÒn ®-îc 1 ®¸nh gi¸ lµ cã tiÒm lùc vµ cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi ®ång USD cña Mü.Tuy nhiªn,ta kh«ng ®i s©u vµo viÖc so s¸nh hai ®ång tiÒn nµy mµ ta so s¸nh hÖ thèng tiÒn tÖ cña hai khu vùc sö dông hai ®ång tiÒn nµy,®ã lµ Mü vµ EU. 2 Néi dung I - HÖ thèng tµi chÝnh cña Mü Tr-íc tiªn ta cÇn t×m hiÓu qua vÒ ®ång USD cña Mü.§ång USD lµ mét ®ång tiÒn ®-îc xem lµ m¹nh nhÊt thÕ giíi hiÖn nay.Nã cã vai trß thèng trÞ trong thanh to¸n quèc tÕ.Cã rÊt nhiÒu quèc gia phô thuéc vµo ®ång tiÒn nµy. Nã cã vÞ trÝ rÊt quan träng,vµ ®-îc coi nh- lµ ®ång tiÒn quèc tÕ.§ång USD lµ mét ®ång tiÒn rÊt m¹nh,s- biÕn ®éng cña nã ¶nh h-ëng trùc tiÕp ®Õn nÒn kinh tÕ thÕ giíi.§ång thêi nã ®-îc mäi quèc gia trªn thÕ giíi tin t-ëng vµ c«ng nhËn.V× ®øng sau nã lµ hÖ thèng tµi chÝnh hïng m¹nh nhÊt thÕ giíi. 3 ChÝnh s¸ch kinh tÕ th-¬ng m¹i ®Òu ®-îc quy ®Þnh bëi m« thøc ph¸t triÓn, tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña søc s¶n xuÊt, vai trß vµ vÞ thÕ cña chóng trong nÒn kinh tÕ thÕ giíi. ChÝnh s¸ch kinh tÕ th-¬ng m¹i cña Mü mang ®Æc tÝnh chi phèi thÕ giíi vµ c¸c xu h-íng ph¸t triÓn quèc tÕ. §iÒu nµy ®-îc quy ®Þnh bëi ®Æc ®iÓm vµ tiÒm lùc cña nÒn kinh tÕ Mü. Thø nhÊt, Hoa Kú lµ mét nÒn kinh tÕ hïng hËu vµ hiÖu qu¶ nhÊt. N¨m 1996, GDP kho¶ng 7600 tû USD trong khi NhËt B¶n chØ cã 5100 tû USD, T©y §øc 2500 tû USD. S¶n xuÊt NN cña Mü vÉn chiÕm 20% s¶n l-îng CN thÕ Giíi. Hoa Kú lµ thÞ tr-êng cã søc mua rÊt lín. XuÊt nhËp khÈu cña Mü ®¹t 1400 tû USD, chiÕm kho¶ng 14% tæng chu chuyÓn 4 th-¬ng m¹i thÕ giíi. Thø hai, Hoa Kú lµ mét quèc gia chi phèi hÇu hÕt c¸c tæ chøc kinh tÕ quèc tÕ nh- : GATT, WTO, WB, IMF..,.. Thø ba, ®ång USD cã vai trß thèng trÞ thÕ giíi víi 24 n-íc g¾n liÒn trùc tiÕp c¸c ®ång tiÒn cña hä v¯o ®ång USD, 55 n­íc “neo gi¸” vµo ®ång USD ®Ó thÞ tr-êng tù do Ên ®Þnh tû gi¸. ThÞ tr-êng chøng kho¸n chi phèi hµng n¨m kho¶ng 8000 tû USD (trong khi thÞ tr-êng chøng kho¸n NhËt kho¶ng 3800 tû USD, thÞ tr-êng EU kho¶ng 4000tû USD). Tù do ho¸ th-¬ng m¹i vµ ®Çu t- ®ang trë thµnh mét ®Æc tr-ng cña sù ph¸t triÓn thÕ giíi.Sù ra ®êi cña GATT,EU,sù xuÊt hiÖn cña NAFTA,AFTA,sù h×nh thµnh cña WTO ®Òu mang dÊu Ên cña Mü hay Mü 5 lu«n gi÷ vai trß chñ ®¹o hoÆc chÝ Ýt cã ¶nh h-ëng ®Õn sù vËn hµnh cña chóng. Hoa Kú gi÷ vai trß chñ chèt trong NAFTA,vai trß dÉn d¾t APEC vµ WTO. Ngay c¶ ®èi víi ASEAN vµ AFTA,Hoa Kú kh«ng lµ thµnh viªn song l¹i lµ mét bªn ®èi tho¹i quan träng nhÊt cña tæ chøc nµy. Tõ mét nÒn kinh tÕ nh- vËy, c¸c chiÕn l-îc kinh tÕ th-¬ng m¹i cña Mü lu«n ®-îc ®Æt trong ch-¬ng tr×nh ®iÒu chØnh tæng thÓ nh»m thÝch øng, thËm chÝ thay ®æi c¸c xu thÕ ph¸t triÓn cña thÕ giíi theo h-íng cã lîi cho nã. Ch¼ng h¹n, trong sù ®iÒu chØnh chiÕn l-îc kinh tÕ Ch©u ¸-Th¸i B×nh D-¬ng, Mü quan t©m ®Õn vÞ thÕ vµ nh÷ng chuyÓn ®æi vÒ chÝnh s¸ch cña c¸c n-íc nh- NhËt, Trung Quèc, Nga, 6 «xtralia. Ng-îc l¹i c¸c nÒn kinh tÕ nµy, kÓ c¶ NhËt B¶n d-êng nh- ®Òu dùa theo th¸i ®é cña Mü ®Ó ®iÒu chØnh c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ ®èi ngoaÞ cña m×nh. II - HÖ thèng tµi chÝnh ch©u ¢u Bªn c¹nh hÖ thèng tµi chÝnh hïng m¹nh cña Mü,cßn cã hÖ thèng tµi chÝnh kh¸ lín vµ hoµn thiÖn cña ch©u ¢u.Trung t©m ch©u ¢u ngµy cµng trë nªn hÊp dÉn víi nh÷ng ng-êi bªn ngoµi bëi ®é lín vµ tÝnh tin cËy,kh¶ n¨ng thanh kho¶n cao cña thÞ tr-êng nµy. §ång EURO ®-îc dù ®o¸n lµ sÏ cã ¶nh h-ëng ®Çy ý nghÜa lªn cÊu tróc cña hÖ thèng tµi chÝnh bëi ®ång 7 EURO ra ®êi ®-îc dù ®o¸n lµ sÏ lµm chøng kho¸n ho¸ thÞ tr-êng tµi chÝnh ch©u ¢u.HÖ thèng tµi chÝnh ch©u ¢u cã truyÒn thèng phô thuéc vµo hÖ thèng ng©n hµng th-¬ng m¹i,®©y lµ ®iÓm yÕu cña ch©u ¢u trong qu¸ tr×nh c¹nh tranh víi Mü trong vÊn ®Ò tµi chÝnh .§ång EURO ra ®êi sÏ kh¾c phôc ®-îc ®iÓm yÕu nµy.HÖ thèng tµi chÝnh cña ch©u ¢u sÏ cã søc m¹nh míi khi ®ång EURO ®-îc ®-a vµo l-u hµnh. ThÞ tr-êng tiÒn tÖ ch©u ¢u ®ang nhanh chãng héi nhËp sau khi ®ång EURO ra ®êi.Khèi l-îng giao dÞch,kho¶ng c¸ch gi÷a gi¸ mua-gi¸ b¸n ë hÇu hÕt c¸c c«ng cô giao dÞch trªn thÞ tr-êng tiÒn tÖ ®Òu cho thÊy r»ng tÝnh thanh kho¶n ë thÞ tr-êng tiÒn tÖ ch©u ¢u ®· 8 nhanh chãng ®¹t ®-îc møc t-¬ng ®èi cao sau sù ra ®êi cña ®ång EURO.ViÖc héi nhËp ë møc ®é cao c¸c thÞ tr-êng tiÒn tÖ khu vùc ®ång EURO tr-íc tiªn lµ kÕt qu¶ cña mét chÝnh s¸ch tiÒn tÖ duy nhÊt ,®-îc ®iÒu hµnh th«ng qua mét khung ho¹t ®éng hµi hoµ cña hÖ thèng ®ång EURO.Sù héi nhËp nµy cßn lµ kÕt qu¶ tõ sù héi nhËp nhanh chãng vµ cã ý nghÜa cña hÖ thèng thanh to¸n.ViÖc thanh to¸n qua biªn giíi c¸c n-íc, qua hÖ thèng TARGET (Transeuropcan Automated Read Time Gross Settlement Express Transfer-hÖ thèng thanh to¸n tù ®éng ®ång EURO toµn ch©u ¢u). H¬n n÷a viÖc sö dông liªn tôc ë møc ®é cao m« h×nh ®¹i lý gi÷a c¸c NHT¦ c¸c n-íc thµnh viªn-m« h×nh 9 mµ c¸c ®èi t¸c sö dông trong ho¹t ®éng chÝnh s¸ch tiÒn tÖ -®Ó chuyÓn giao ®å vËt kÝ quÜ qua biªn giíi gi÷a c¸c quèc gia,còng lµ mét dÊu hiÖu cho thÊy sù héi nhËp réng r·i trªn toµn khu vùc.§iÒu nµy ®-îc chøng minh b»ng thùc tÕ lµ ®å kÝ quÜ qua biªn giíi c¸c quèc gia trong bèi c¶nh c¸c ho¹t ®éng chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña hÖ thèng ®ång EURO gÇn ®©y ®· chiÕm tíi 25% tæng sè kÝ quÜ trªn toµn ch©u ¢u.Nh÷ng ng-êi tham gia vµo thÞ tr-êng trªn c¶ 11 n-íc thµnh viªn cña khu vùc ®ång EURO ®Òu cã xu h-íng tin t-ëng vµo c¸c c«ng cô ®­îc giao dÞch .VÝ dô c«ng cô “hîp ®ång mua l¹i” rÊt ®-îc quan t©m trªn thÞ tr-êng tiÒn tÖ .Sù ph¸t triÓn cña thÞ tr-êng c¸c hîp ®ång mua l¹i ë khu vùc ®ång 10 EURO sÏ ph¸t triÓn hÖ thèng nh÷ng ng-êi nhËn gi÷ hé chøng kho¸n,hÖ thèng thanh to¸n vµ giao dÞch chøng kho¸n trªn diÖn réng.§iÒu nµy lµm gi¶m chi phÝ giao dÞch vµ n©ng cao tÝnh hiÖu qu¶ chuyÓn giao chøng kho¸n qua biªn giíi c¸c quèc gia th«ng qua c¸c ho¹t ®éng mua l¹i.Vµ cã mét ®iÒu rÊt ®¸ng chó ý lµ c¸c trung t©m l-u gi÷ chøng kho¸n quèc tÕ gÇn ®©y ®ang ph¸t triÓn mèi liªn kÕt víi nhau.§iÒu nµy cho phÐp nh÷ng ng-êi tham gia thÞ tr-êng ë mét quèc gia cã thÓ sö dông trùc tiÕp chøng kho¸n ®ang ®-îc göi ë n-íc kh¸c.HiÖn nay cã 26 trung t©m trªn toµn ch©u ¢u ®· thiªt lËp ®-îc liªn kÕt nµy. 11 Nh÷ng sè liÖu ®Çu tiªn vÒ ph¸t hµnh tr¸i phiÕu quèc tÕ cho thÊy lßng tin ngµy cµng t¨ng cña c«ng chóng víi nz tr¸i phiÕu ®-îc ph¸t hµnh b»ng ®ång EURO kÓ tõ ®Çu n¨m 1999.L-îng tr¸i phiÕu ®-îc ph¸t hµnh gÇn ®©y b»ng ®ång EURO ®· cho thÊy tiÒm n¨ng trë thµnh mét ®ång tiÒn quan träng trong viÖc ph¸t hµnh tr¸i phiÕu quèc tÕ cña nã. TÇm quan träng cña thÞ tr-êng tr¸i phiÕu khu vùc ®ång EURO còng rÊt râ rµng trong c¸c ho¹t ®éng cña thÞ tr-êng thø cÊp-thÓ hiÖn trong khèi l-îng giao dÞch.L-îng giao dÞch c¸c tr¸i phiÕu ®-îc ph¸t hµnh b»ng ®ång EURO tr-íc ®©y t-¬ng ®èi thÊp nh-ng kÓ tõ sau sù ra ®êi ªm ¶ cña ®ång EURO ,l-îng nay ®· t¨ng lªn nhanh chãng vµ 12 gi÷ ë møc t-¬ng ®èi cao.C¬ cÊu bªn trong cña thÞ tr-êng tr¸i phiÕu khu vùc ®ång EURO cho thÊy sù t¨ng lªn râ rÖt viÖc ph¸t hµnh tr¸i phiÕu c«ng ty b»ng ®ång EURO trong thêi gian gÇn ®©y.§iÒu nµy ®i kÌm víi l-îng ph¸t hµnh trung b×nh cao h¬n.Xu h-íng nµy d-êng nh- ®-îc tiÕp tôc ®Èy m¹nh trong t-¬ng lai,®Æc biÖt lµ më réng viÖc ph¸t hµnh cña c¸c h·ng ®Ó tµi trî cho c¸c ho¹t ®éng s¸t nhËp vµ hîp nhÊt c¸c c«ng ty trong khu vùc ®ång EURO. Lý do cña viÖc ph¸t hµnh nµy n»m ë c¶ hai phÝa-phÝa cung vµ phÝa cÇu.VÒ phÝa cung,c¸c c«ng ty lín víi nhu cÇu tÝn dông cao sÏ t×m ®-îc nhiÒu c¬ héi tèt trong thÞ tr-êng tr¸i phiÕu ch©u ¢u réng lín mµ l¹i cã tÝnh thanh kho¶n cao.VÒ phÝa 13 cÇu,ng-êi ta sÏ dÔ chÊp nhËn h¬n víi thÞ tr-êng tr¸i phiÕu bëi sù b¶o hé cña chÝnh phñ theo giíi h¹n cho cña “HiÖp ­íc æn ®Þnh v¯ t¨ng tr­ëng”v¯ ®iÒu n¯y sÏ t¹o thu©n lîi cho khu vùc t- nh©n trong viÖc ph¸t hµnh c¸c chøng kho¸n nî.cÇu vÒ chøng kho¸n nî ®-îc ph¸t hµnh b»ng ®ång EURO sÏ t¨ng lªn,còng nh- nhu cÇu vÒ ®ång EURO nh- mét ®ßng tiÒn dù tr÷ quèc tÕ ®· t¨ng lªn trong nh÷ng th¸ng võa qua.H¬n n÷a cÇu vÒ chøng kho¸n nî ph¸t hµnh b»ng ®ång EURO cã tû lÖ rñi ro cao d-êng nh- ngµy cµng t¨ng lªn.§iÒu nµy diÔn ra bëi møc lîi nhuËn thÊp hiÖn nay khuyÕn khÝch ng-êi ta ®i t×m møc lîi nhuËn cao h¬n.Víi thÞ tr-êng tr¸i phiÕu chÝnh phñ,giê ®©y c¸c chÝnh phñ sÏ dÔ dµng 14 h¬n trong viÖc ph¸t hµnh tr¸i phiÕu chÝnh phñ theo nh÷ng môc ®Ých ®¨c biÖt.Víi giao dÞch thanh to¸n,thanh to¸n bï trõ chøng kho¸n ®· cã rÊt nhiÒu trung t©m giao dÞch ®iÖn tö ®éc lËp ®-îc thµnh lËp vµ ®ang trong tiÕn tr×nh thµnh lËp víi môc ®Ých lµm cho giao dÞch vÒ chøng kho¸n ®-îc tiÕn hµnh nhanh chãng h¬n,tr«i ch¶y h¬n,lµm cho thÞ tr-êng chøng kho¸n cã tÝnh thanh kho¶n cao h¬n,hÊp dÉn nhiÒu nhµ ®Çu ttham gia vµo thÞ tr-êng chøng kho¸n h¬n.Trªn thÞ tr-êng cæ phiÕu ,nh÷ng tr¸i phiÕu ph¸t triÓn míi nhÊt chñ yÕu liªn quan tíi c¬ së h¹ tÇng cña c¸c së giao dÞch.Trong khu vùc ®ång EURO gi¸ cæ phiÕu vµ c¸c ho¹t ®éng giao dÞch Ýt bÞ ¶nh h-ëng bëi c¸c nh©n tè 15 ®Æc biÖt bÓn trong mçi n-íc mµ chñ yÕu phô thuéc vµo nh÷ng nh©n tè mang tÝnh toµn khu vùc. Trong khu vùc ®ång EURO trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y,tµi s¶n cña c¸c quÜ t-¬ng hç vµ cña c¸c nhµ ®Çu tcã tæ chøc ®· ph¸t triÓn nhanh h¬n tµi s¶n cña hÖ thèng ng©n hµng.§iÒu nµy ph¶n ¸nh xu h-íng gi¶m xuèng cña c¸c kho¶n göi ng©n hµng trong mèi t-¬ng quan so s¸nh víi sù ph¸t triÓn cña chøng kho¸n trªn thÞ tr-êng tµi chÝnh .Ngµnh ng©n hµng còng cã nh÷ng ph¶n øng l¹i víi nh÷ng ph¸t triÓn nµy b»ng viÖc ®a d¹ng ho¸ danh môc tµi s¶n cã cña ng©n hµng.NhiÒu nhãm ng©n hµng tham gia chøng kho¸n ho¸,kÕt qu¶ cña xu h-íng chøng kho¸n ho¸ nµy lµ trong b¶ng tµi 16 s¶n cña ng©n hµng,môc chøng kho¸n ®· t¨ng lªn,sau ®ã lµ lîi nhuËn thu ®-îc tõ dÞch vô qu¶n lý hé tµi s¶n. V× lÏ ®ã,tÇm quan träng cña thu nhËp tõ c¸c kho¶n l·i cho vay ®· gi¶m xuèng t-¬ng ®èi.Trong c¸c ng©n hµng,thu nhËp tõ chøng kho¸n nh×n chung ®· trë nªn quan träng h¬n.Hay nãi c¸ch kh¸c,®iÒu nµy thÓ hiÖn tÇm quan träng cña thu nhËp tõ c¸c c«ng ty con cña c¸c ng©n hµng.Bªn c¹nh viÖc thiÕt lËp c¸c c«ng ty con phi ng©n hµng c¸c ng©n hµng cßn cã nh÷ng thay ®æi chiÕn l-îc kh¸c liªn quan ®Õn tæ chøc vµ ho¹t ®éng ng©n hµng kÓ tõ khi hÖ thèng ng©n hµng tham gia vµo xu h-íng chøng kho¸n ho¸ ho¹t ®éng cña m×nh.HiÖn nay,®ang cã xu h-íng s¸t nhËp vµ hîp nhÊt ®Ó t¨ng 17 c-êng qui m« cña c¸c ng©n hµng,lµm cho c¸c ng©n hµng cã kh¶ n¨ng ho¹t ®éng hiÖu qu¶ h¬n trong thÞ tr-êng chøng kho¸n ,®Æc biÖt lµ thÞ tr-êng b¸n bu«n chøng kho¸n còng nh- ®¸p øng nhu cÇu vÒ c¸c dÞch vô ng©n hµng cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia khæng lå. 18 KÕt luËn Qua nh÷ng vÊn ®Ò trªn ta thÊy,Mü lµ n-íc cã hÖ thèng tµi chÝnh rÊt m¹nh.V× vËy hÖ thèng tiÒn tÖ cña hä kh¸ hoµn h¶o vµ rÊt chÆt chÏ.§ång EURO tuy míi ra ®êi nh-ng nã còng cã nh÷ng tiÒm lùc rÊt m¹nh v× ®-îc hËu thuÉn bëi ch©u ¢u-hÖ thèng tµi chÝnh l©u ®êi,rÊt m¹nh.HÖ thèng tµi chÝnh c¸c n-íc sö dông ®ång EURO còng rÊt m¹nh,nh-ng c¸i khã cña hä lµ tËp hîp,thèng nhÊt ®Ó cã ®-îc mét ch©u ¢u thùc sù ®oµn kÕt,thèng nhÊt vÒ kinh tÕ . 19 20