BỘ CÔNG THƯƠNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP THỰC PHẨM TP. HCM
KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH & DU LỊCH
QUẢN TRỊ CHẤT LƯỢNG
ĐỀ TÀI: HỆ THỐNG QUẢN LÝ
MÔI TRƯỜNG THEO
ISO 14000 - EMS
Nhóm: 05
Giáo viên: Ngô Đình Tâm
TP.HỒ CHÍ MINH – 04/12/2013
STT
Họ tên
MSSV
1
Nguyễn Tuấn Anh
2013100452
2
Nguyễn Thị Hà
2013100565
3
Nguyễn Hồng Hạnh
2013100549
4
Nguyễn Thị Thúy Hạnh
2013100635
5
Đinh Ngọc Hoàng
2013100561
6
Đào Duy Khôi
2013100697
7
Phạm Thị Kim Ngân
2013100376
8
Võ Thị Hồng Sương
2013100540
9
Hứa Trí Tín
2013100511
10
Phan Thị Kiều Trang
2013100684
11
Dương Thị Kim Yên
2013100673
12
Vũ Thị Tú Quân
2013100607
DANH SÁCH NHÓM
Tiết học: Thứ 4 – Tiết 7,8,9
1
MỤC LỤC
A. MỞ ĐẦU ..........................................................................................................
...........
3
B. NỘI DUNG........................................................................................................
..........
4
1.
Cơ sở lý luận .................................................................................................
...........4
1.1.
Khái niệm, mục đích ................................................................................
........4
1.2.
Lịch sử hình thành ISO 14000 ...................................................................
.....5
1.3.
Đối tượng áp
dụng............................................................................................7
1.4.
Mối liên hệ giữa ISO 14000 với ISO 9000 ....................................................
..7
2.
Mô hình hệ thống quản lý môi trường ...............................................................
...9
2.1.
Xây dựng chính sách môi trường ...............................................................
2.2.
Lập kế hoạch về quản lý môi trường
....9
...........................................................10
2.3.
.....11
Thực hiện và điều hành ............................................................................
2.4.
Kiểm tra và hành động khắc phục .............................................................
2.5.
Xem xét của lãnh
..12
đạo.....................................................................................13
3.
Thực trạng ....................................................................................................
.........14
3.1.
Điều kiện cần để áp dụng ISO 14000
...........................................................14
3.2.
Lợi ích khi áp dụng .................................................................................
.......15
3.3.
Khó khăn khi áp dụng .............................................................................
......17
3.4.
Giải
pháp.........................................................................................................18
3.5.
Thực trạng áp dụng – Công ty cổ phần đường Bình Định.........................20
C. KẾT LUẬN .......................................................................................................
........
22
D. TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................................
...
23
2
A. MỞ ĐẦU
Sự phát triển vượt bậc của nền khoa học kĩ thuật tiên tiến và sự phát triển nh
ư vũ
bão của nền công nghiệp hiện đại nhằm đáp ứng mọi nhu cầu của con người đã gâ
y ra
nhiều thách thức to lớn cho môi trường toàn cầu: cạn kiệt tài nguyên, ô nhiễm
môi
trường và kết quả cuối cùng là làm suy thoái chất lượng sống của cộng đồng. Do
đó,
bảo vệ môi trường đã trở thành một vấn đề hết sức quan trọng, là nhiệm vụ có tín
h xã
hội sâu sắc, gắn liền với cuộc đấu tranh xóa đói giảm nghèo ở mỗi nước cùng
với
cuộc đấu tranh vì bền vững và tiến bộ xã hội. Bên cạnh những thành tựu kinh tế đ
áng
kể đạt được, con người cũng đã nhận thức được những tác động và hậu quả to lớn
gây
nên đối với môi trường. Và những năm gần đây, vấn đề môi trường ngày càng đ
ược
người tiên dùng toàn cầu, Chính phủ các quốc gia và quốc tế quan tâm. Chính vì
vậy,
Tổ chúc Tiêu chuẩn quốc tế ISO đã cho ra đời Bộ tiêu chuần quốc tế ISO 14000 Bộ
tiêu chuần quốc tế về quản lý môi trường. Để hiểu rõ hơn sau đây chúng ta cùng
tìm
hiểu về ISO 14000.
3
B. NỘI DUNG
1. Cơ sở lý luận
1.1.
Khái niệm, mục đích
1.1.1. Các khái niệm
- ISO là tên viết tắt của tổ chức quốc tế về tiêu chuẩn hóa (International organiza
tion
for standardization). ISO 14000 là bộ tiêu chuẩn về quản lý môi trường do Tổ c
hức
quốc tế về tiêu chuẩn hóa ban hành năm 1992 nhằm mục đích hỗ trợ trong việc bả
o vệ
môi trường và kiểm soát ô nhiễm đáp ứng với yêu cầu của kinh tế xã hội. ISO 14
000
hỗ trợ các tổ chức trong việc phòng tránh ảnh hưởng từ môi trường phát sinh từ
hoạt
động, sản phẩm và dịch vụ của tổ chức.
- ISO 14001 là Hệ thống quản lí môi trường - các yêu cầu và hướng dẫn sử d
ụng.
Là tiêu chuẩn nằm trong bộ tiêu chuẩn ISO 14000 qui định các yêu cầu đối với
một
Hệ thống quản lý môi trường. Các yếu tố của hệ thống được chi tiết hoá thành
văn
bản. Nó là cơ sở để cơ quan chứng nhận đánh giá và cấp giấy chứng nhận cho c
ơ sở
có hệ thống quản lý môi trường phù hợp với ISO 14000.
- ISO 14004 là hệ thống quản lý môi trường – hướng dẫn chung về nguyên tắc
, hệ
thống và kỹ thuật hỗ trợ. Là tiêu chuẩn nằm trong bộ tiêu chuẩn ISO 14000 cung
cấp
hướng dẫn về việc thành lập, thực hiện, duy trì và cải thiện một hệ thống quản lí
môi
trường và phối hợp với các hệ thống quản lí khác. Các hướng dẫn trong ISO 14
004
được áp dụng cho bất kỳ tổ chức, bất kể kích thước của nó, loại, vị trí hay mức
độ
trưởng thành.
1.1.2. Mục đích
- Mục đích tổng thể của tiêu chuẩn quốc tế ISO 14000 là hỗ trợ trong việc bả
o vệ
môi trường và kiểm soát ô nhiễm đáp ứng với yêu cầu của kinh tế, xã hội của cá
c tổ
chức. Mục đích cơ bản của ISO 14000 là hỗ trợ các tổ chức trong việc phòng tr
ánh
các ảnh hưởng môi trường phát sinh từ hoạt động, sản phẩm hoặc dịch vụ của tổ c
hức.
Hơn nữa, tổ chức thực hiện ISO 14000 có thể đảm bảo rằng các hoạt động môi trư
ờng
của mình đáp ứng và sẽ tiếp tục đáp ứng với các yêu cầu luật pháp. ISO 1400
0 cố
4
gắng đạt được mục đích này bằng cách cung cấp cho các tổ chức "các yếu tố của
một
HTQLMT có hiệu quả". ISO 14000 không thiết lập hay bắt buộc theo các yêu cầ
u về
hoạt động môi trường một cách cụ thể. Các chức năng này thuộc tổ chức và các
đơn
vị phụ trách về pháp luật trong phạm vi hoạt động của tổ chức.
- Mục đích của tiêu chuẩn ISO 14001 giúp cho tổ chức tự chứng minh mìn
h đã
đạt được kết quả hoạt động môi trường hợp lí trong một xu thế pháp luật ngày c
àng
chặt chẽ, nghiêm ngặt, trong xu thế triển khai mạnh mẽ của chính phủ về biện p
háp
thúc đẩy việc bảo vệ môi trường, trong xu thế khách hàng, đối tác, dân
địa
phương…ngày càng tỏ mối quan tâm của mình đến vấn đề môi trường và phát
triển
bề vững.
1.2.
Lịch sử hình thành ISO 14000
ISO được thành lập năm 1946 và chính thức hoạt động vào ngày 23/2/1947, n
hằm
mục đích xây dựng các tiêu chuẩn về sản xuất thương mại và thông tin. ISO có tr
ụ sở
ở Geneva (Thụy Sĩ) và là một tổ chức quốc tế chuyên ngành có các thành viên là
các
cơ quan tiêu chuẩnQuốc gia của các nước.
Trong những năm gần đây, cả thế giới đã phải chứng kiến và chịu ảnh hư
ởng
nghiêm trọng của sự suy thoái môi trường. Hiện tượng suy giảm tầng ozone, sự t
ăng
dần nhiệt độ của trái đất và tần suất thiên tai, mưa, bão ngày càng tăng, gây thiệt
hại
về người và của với con số ngày càng lớn, quá trình hoạt động công nghiệp đã n
gày
càng làm cho cạn kiệt tài nguyên, ô nhiễm môi trường và hiệu quả cuối cùng là
làm
suy thoái chất lượng sống của cộng đồng. Do đó, bảo vệ môi trường đã trở thành
một
vấn đề hết sức quan trọng, một trong những mục tiêu chính nằm trong các chính
sách
chiến lược của các quốc gia. Nhất là sau Hội nghị thượng đỉnh về Trái đất tại Rio
De
Janeiro-Brazil tháng 6/1992 thì vấn đề môi trường đã nổi lên như một lĩnh vực
kinh
tế, được đề cập đến trong mọi hoạt động của xã hội, trong phạm vi quốc gia, khu
vực
và quốc tế. Người ta đã thấy cần phải có 1 tiêu chuẩn quốc tế về Quản lý môi trư
ờng
và ISO 14000 ra đời.
5
Tổ chức quốc tế về tiêu chuẩn hóa đã ban hành bộ tiêu chuẩn ISO14000 lần
đầu
tiên vào những năm cuối của thiên niên kỷ trước (1996), đến nay, bộ tiêu chuẩn
này
đã được sửa đổi lần thứ hai (phiên bản mới nhất được ban hành năm 2004). Sơ l
ược
về lịch sử hình thành của bộ tiêu chuẩn ISO14000 có thể được tóm tắt như sau:
hoạt
Năm 1993: Uỷ ban Kĩ thuật TC 207 của ISO được thành lập và bắt đầu
động để xây dựng các tiêu chuẩn quốc tế cho các hệ quản lí môi trường:
Công việc của TC 207 bao gồm những tiêu chuẩn trong lĩnh vực đánh giá cá
c tổ
chức [các hệ thống quản lí môi trường (EMS); thẩm định môi trường (E
A Environmental Auditing); đánh giá tác động đối với môi trường (EP
E Environmental Performance Evaluation)] cũng như trong lĩnh vực sản phẩm và
quá
trình [ghi nhãn môi trường (EL - Environmental Labeling); đánh giá chu trình ch
uyển
hoá (LCA - Life Cycle Assessment); các khía cạnh môi trường trong tiêu chuẩn
sản
phẩm (EAPS - Environmental Aspects in Product Standards)].
Năm 1996: tiêu chuẩn đầu tiên của bộ tiêu chuẩn ISO14000 ra đời.
Năm 1997: các tiêu chuẩn của bộ tiêu chuẩn ISO14000 ra đời đầy đủ, bao
gồm
một số tiêu chuẩn:
- ISO 14001 - "Hệ thống quản lí môi trường. Quy định và hướng dẫn sử
dụng";
-
ISO 14004 - "Hệ thống quản lí môi trường. Hướng dẫn chung về nguyên
tắc,
hệ thống và các kĩ thuật hỗ trợ";
-
ISO 14010 - "Hướng dẫn đánh giá môi trường. Các nguyên tắc chung";
-
ISO 14011 - "Hướng dẫn đánh giá môi trường. Quy trình đánh giá. Đánh
giá
hệ thống quản lí môi trường";
-
ISO 14012 - "Hướng dẫn đánh giá môi trường. Tiêu chuẩn năng lực đối với
các
đánh giá trên về môi trường".
Năm 2004: tiêu chuẩn ISO14001 phiên bản 2004 phát hành (thay thế cho
tiêu
chuẩn ISO14001 phiên bản 1996).
6
ISO
Vào ngày 17/07/2009 Tổ chức ISO soát xét và ban hành tiêu chuẩn
14001:2009 với tên là ISO 14001:2004 + Cor 1:2009 (tương ứng TCVN
ISO
14001:2010).
Hiện nay, ISO 14001 hiện đang được sử dụng bởi ít nhất 223.149 tổ chức ở
trên
160 quốc gia và nền kinh tế.
1.3. Đối tượng áp dụng
Tiêu chuẩn ISO 14000 hướng tới mọi loại hình tổ chức: kinh doanh, trường
học,
bệnh viện, các tổ chức phi lợi nhuận… có mong muốn thực hiện hoặc cải tiế
n hệ
thống quản lý môi trường của mình. Tiêu chuẩn này có thể áp dụng được tại cá
c tổ
chức sản xuất và dịch vụ, với các tổ chức kinh doanh cũng như phi lợi nhuận
Tất cả các tổ chức/doanh nghiệp, các lĩnh vực, khu vực trên thế giới...
Các khu vực như dịch vụ, ngân hàng, bảo hiểm, khách sạn, xuất nhập k
hẩu,
buôn bán, phân phối, lưu kho, vận tải hàng hoá, khai thác…
Các cơ quan như trường học, các cơ quan chính phủ và các tổ hợp quân
sự...
1.4. Mối liên hệ giữa ISO 14000 với ISO 9000
ISO 9000 và ISO 14000 được gọi là tiêu chuẩn hệ thống quản lý chung bởi v
ì họ
không cụ thể cho một sản phẩm cụ thể, tài nguyên, hoặc quá trình. Chúng đề cập
đến
gia đình các tiêu chuẩn bao gồm hệ thống quản lý và các công cụ hỗ trợ có liên q
uan
có thể được áp dụng như nhau đối với các tổ chức công nghiệp và khu vực công ri
êng
của bất kỳ kích thước, cung cấp bất kỳ sản phẩm, hoạt động, hoặc dịch vụ. Các
tiêu
chuẩn cung cấp cho một tổ chức với một mô hình để thiết lập và vận hành hệ th
ống
quản lý.
Giống nhau giữa ISO 9000 và ISO 14000:
ISO 9000 là có liên quan với quản lý chất lượng và đáp ứng yêu cầu chất lư
ợng
của khách hàng, kiểm soát được các quá trình và liên tục cải tiến đáng khích lệ tr
ong
khi ISO 14000 là có liên quan với quản lý môi trường. Cả hai tiêu chuẩn phác t
hảo
một cách tiếp cận quản lý truyền thống vững chắc. Tiêu chuẩn ISO 14001 sử dụng
các
hệ thống cơ bản tương tự như ISO 9000 như kiểm soát tài liệu, kiểm toán hệ th
ống
7
quản lý, kiểm soát hoạt động, kiểm soát lưu trữ hồ sơ, chính sách quản lý, kiểm t
oán,
đào tạo và hành động khắc phục và phòng ngừa. ISO 9000 và ISO 14000 yêu cầ
u hỗ
trợ quản lý cấp cao và cam kết cho sự thành công, và yêu cầu các tổ chức để có
một
hệ thống để thiết lập và xem xét các mục tiêu, cho dù có chất lượng hoặc có liên q
uan
với môi trường.Cả hai yêu cầu các tổ chức cung cấp trên sẽ đánh giá quản lý củ
a hệ
thống quản lý và mục tiêu của nó.
Một số tiêu chuẩn ISO 9000 quy trình quản lý chất lượng có thể được t
ham
chiếu cho một EMS ISO 14001 để tránh trùng lặp những nỗ lực. Trong thực tế,
Ủy
ban kỹ thuật ISO (TC 207) cố phát triển các tiêu chuẩn ISO 14000 mới hơn là tr
ong
sự phù hợp với triết lý cơ bản và cấu trúc của tiêu chuẩn ISO 9000 phát hành tr
ước
đó. Đối với những người thực hiện một EMS ISO 14001, kinh nghiệm trước đó
với
tiêu chuẩn ISO 9000 sẽ có giá trị lớn. Nhiều điểm tương đồng giữa ISO 9000 và
ISO
14001 triết lý cho rằng một hệ thống quản lý tích hợp đầy đủ cho tất cả các d
oanh
nghiệp và các hoạt động có hiệu quả nhất. Một EMS ISO 14001 có thể được
phát
triển một cách riêng biệt và tích hợp với tiêu chuẩn ISO 9000 trong tương lai, hoặ
c có
thể được phủ lên trong tiêu chuẩn ISO 9001 hệ thống quản lý chất lượng hiện có.
Tích
hợp ISO 14001 tiêu chuẩn ISO 9000 sẽ làm tăng hiệu quả và giảm thời gian và chi
phí
cần thiết để thực hiện đầy đủ.
Khác nhau giữa ISO 9000 và ISO 14000
Trong khi có một số chồng chéo và tương đồng trong các yêu cầu đối với hai
tiêu
chuẩn, cũng có sự khác biệt. Các tiêu chuẩn ISO 9000 đã được phát triển đặc biệ
t để
giải quyết các yêu cầu của khách hàng và kỳ vọng về chất lượng sản phẩm. ISO 9
001
đưa ra các yêu cầu cho các tổ chức có quy trình kinh doanh từ thiết kế và phát tr
iển,
sản xuất, lắp đặt và dịch vụ. ISO 9002 được áp dụng cho các tổ chức không đ
ược
tham gia thiết kế và phát triển. ISO 9003 là tiêu chuẩn thích hợp cho các tổ chứ
c có
quy trình kinh doanh không bao gồm kiểm soát thiết kế, điều khiển quá trình,
mua,
phục vụ, nhưng thay vì sử dụng thanh tra, kiểm tra để đảm bảo rằng các sản phẩ
m và
dịch vụ cuối cùng đáp ứng yêu cầu quy định. ISO 14000, các tổ chức đáp ứng n
hiều
8
hơn chỉ là yêu cầu của khách hàng. Các bên liên quan bên ngoài người ảnh hưởng
đến
các khía cạnh môi trường của một tổ chức thường phải đáp ứng. Ví dụ về các bên
liên
quan bên ngoài theo tiêu chuẩn ISO 14000 bao gồm: Liên bang, cơ quan quản lý
Nhà
nước và địa phương; cộng đồng xung quanh và các nhóm lợi ích đặc biệt.
2. Mô hình hệ thống quản lý môi trường
ISO 14000 không đưa ra cấu trúc nhất định đối với Hệ thống quản lý môi trư
ờng,
vì khó có thể có cuu trúc nhất định phù hợp với tất các các loại hình tổ chức.
Tuy
nhiên tiêu chuẩn ISO 14001 và ISO 14004 chỉ ra các yêu cầu cơ bản và mục đích
của
Hệ thống quản lý môi trường, và các yêu cầu này cần được điều chỉnh phù hợp
với
nguồn lực, văn hóa và hoạt động của các tổ chức. Các yêu cầu chung của Hệ th
ống
quản lý môi trường theo ISO 14000 được tóm tắt qua mô hình:
Hình 1: Mô hình P-D-A-C
9
2.1. Xây dựng chính sách môi trường
Chính sách môi trường là những chủ trương, biện pháp mang tính chiến l
ược,
thời đoạn, nhằm giải quyết nhiệm vụ bảo vệ môi trường cụ thể, trong một g
iai
đoạn nhất định. Là k im chỉ nam cho việc áp dụng và cải tiến hệ thống quản lý
môi
trường của tổ chức sao cho tổ chức có thể duy trì và có khả năng nâng cao kết
quả
hoạt động môi trường của mình.
Do vậy, chính sách cần phản ánh sự cam kết của lãnh đạo cao nhất về v
iệc
tuân theo các yêu cầu của luật pháp và các yêu cầu khác được áp dụng, về n
găn
ngừa ô nhiễm và cải tiến liên tục. Đây là giai đoạn đầu của cấu trúc HTQLMT,
và
là nền tảng để xây dựng và thực hiện HTQLMT. Chính sách môi trường phải đ
ược
xem xét thường xuyên để đảm bảo hệ thống được thực hiện và đầy đủ .
2.2.
Lập kế hoạch về quản lý môi trường
Đây là giai đoạn Lập kế hoạch trong chu trình Lập kế hoạch - Thực hiệ
n–
Kiểm tra - Đánh giá. Giai đoạn lập kế hoạch được thiết lập một cách hiệu quả
là
khi tổ chức phải đạt được các yêu cầu về pháp luật và tuân thủ với các yêu cầu
của
tiêu chuẩn ISO 14001 và những mong đợi kết quả môi trường do chính mình
lập
ra. Các công việc cần thực hiện trong giai đoạn này gồm:
Xác định các khía cạnh môi trường có ý nghĩa: Tổ chức cần định các khía
cạnh
môi trường trong phạm vi hệ thống quản lý môi trường của mình, đây là
một
hoạt động rất quan trọng trong việc xây dựng và áp dụng hệ thống quản lý
môi
trường. Khi xác định khía cạnh môi trường cần xem xét đến các hoạt động,
quá
trình kinh doanh, đầu vào và đầu ra có liên quan đến: Sự phát thải vào kh
ông
khí, xả thải nước thải, quản lý chất thải, ô nhiễm đất, sử dụng nguyên liệu
thô
và tài nguyên thiên nhiên, các vấn đề môi trường của địa phương và cộng đ
ồng
xung quanh.
Xác định yêu cầu: yêu cầu của pháp luật và các yêu cầu khác về môi trường
mà
tổ chức/doanh nghiệp phải tuân thủ, các yêu cầu này có thể bao gồm:
10
- Các quy định luật pháp, gồm các điều luật và quy định,
- Các nghị định và chỉ thị,
- Các giấy phép, giấy chuyển nhượng quyền cho phép, hoặc các hình thứ
c
uỷ quyền khác,
- Các lệnh do cơ quan thẩm quyền ban hành,
- Phán quyết của toà án hoặc toà thị chính,
- Phong tục hoặc luật lệ địa phương, và
định
- Các điều ước, công ước và nghị định thư.
Thiết lập mục tiêu, chỉ tiêu: Tổ chức đặt ra mục tiêu và chỉ tiêu nhằm biến
hướng thành hành động cụ thể. Mục tiêu và chỉ tiêu cần đưa vào kế h
oạch
hành động của tổ chức tạo thuận lợi cho sự kết hợp quản lý môi trường
với
hoạt động quản lý sản xuất kinh doanh.
Xây dựng chương trình quản lý môi trường:Xây dựng chương trình quả
n lý
môi trường nhằm đảm bảo đạt được các mục tiêu đã đề ra. Để đảm bảo
tính
hiệu quả chương trình quản lý cần:
ến
- Chỉ định trách nhiệm cụ thể cho từng bộ phận, cá nhân trong việc ti
hành hoạt động.
- Xác định công cụ, phương tiện, nguồn lực cần thiết và khung thời g
ian
thực hiện.
- Thiết lập hệ thống tài liệu hướng dẫn, tài liệu kiểm soát qua trình th
ực
hiện.
- Thiết lập quy trình kiểm soát tài liệu.
2.3. Thực hiện và điều hành
Giai đoạn thứ ba của mô hình cung cấp các công cụ, các qui trình và các ngu
ồn
lực cần thiết để vận hành hệ thống HTQLMT một cách bền vững. Giai đoạn thực
hiện
và điều hành đưa hệ thống QLMT vào hoạt động. Giai đoạn này yêu cầu cập nhật l
iên
tục những thay đổi, như phân công lại trách nhiệm cho các nhân viên khi các h
oạt
động hoặc sản phẩm của tổ chức thay đổi, hay những thay đổi nhu cầu đào tạo t
heo
thời gian, hay chính sách và các thủ tục thông qua sự cải tiến liên tục. Các công vi
ệc
cần thực hiện trong giai đoạn này gồm:
11
Cơ cấu và trách nhiệm: Tổ chức chỉ định một hoặc một nhóm người có
trách
nhiệm và quyền hạn để thực hiện và duy trì hệ thống quản lý môi trườn
g và
cung cấp các nguồn lực cần thiết.
Năng lực, đào tạo và nhận thức: Thực hiện các nội dung đào tạo thích hợp
cho
các đối tượng quản lý, các nhóm nhân công, nhóm quản lý dự án và các cá
n bộ
điều hành chủ chốt của nhà máy.
Thông tin liên lạc: Thiết lập và triển khai hệ thống thông tin nội bộ và
bên
ngoài nhằm tiếp nhận và phản hồi các thông tin về môi trường và phổ biến
các
thông tin cho những cá nhân/phòng ban liên quan. Các thông tin này thư
ờng
bao gồm: luật định mới, thông tin của các nhà cung cấp, khách hàng và c
ộng
đồng xung quanh, và phổ biến các thông tin về hệ thống quản lý môi trườn
g tới
người lao động.
Văn bản hóa tài liệu của hệ thống quản lý môi trường: Tài liệu của hệ
thống
quản lý môi trường có thể bao gồm: sổ tay, các qui trình và các hướng dẫ
n sử
dụng. Theo tiêu chuẩn, có 11 yêu cầu cần được lập thành văn bản, và
các
hướng dẫn công việc. Nếu tổ chức đã có hệ thống quản lý chất lượng theo
tiêu
chuẩn ISO 9001, có thể kết hợp 6 qui trình cơ bản của hệ thống quản lý
chất
- Xem thêm -