BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC LẠC HỒNG
GIÁO TRÌNH
HỆ QUẢN TRỊ SQL SERVER
MỤC LỤC
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN MICROSOFT SQL SERVER ................................... 1
1.1
Giới thiệu Microsoft SQL Server .................................................................... 1
1.1.1 Hệ quản trị CSDL quan hệ kiểu Client/ Server ........................................... 1
1.1.2 Các dịch vụ trong SQL Server ................................................................... 1
1.1.3 Ngôn ngữ lập trình Transact – SQL (T-SQL) ............................................. 2
1.2
Các công cụ của SQL Server .......................................................................... 3
1.2.1 Books Online ............................................................................................. 3
1.2.2 SQL Server Configuration Manager........................................................... 3
1.2.3 SQL Server Profiler ................................................................................... 4
1.2.4 Import và Export Data ............................................................................... 5
1.3
Microsoft SQL Server Management Studio .................................................... 5
1.3.1 Mở SQL Server Management Studio ......................................................... 6
1.3.2 Các thành phần trong cửa sổ Management Studio ...................................... 7
1.3.3 Trang truy vấn của Query Editor ................................................................ 8
1.4
Khai báo kết nối Microsoft SQL Server từ máy trạm ...................................... 9
1.5
Một số thao tác đơn giản ............................................................................... 10
1.5.1 Backup lại một Database.......................................................................... 10
1.5.2 Phục hồi Database (Restore) .................................................................... 12
1.5.3 Gở bỏ Database (Detach) ......................................................................... 16
1.5.4 Đính kèm Database (Attach) .................................................................... 17
1.5.5 Take Offline/ Bring Online ...................................................................... 19
1.6
Bài tập cuối chương ...................................................................................... 19
CHƯƠNG 2: DATABASE ...................................................................................... 20
2.1
Các thành phần của một cơ sở dữ liệu (Database – CSDL) ........................... 20
2.2
Loại file lưu trữ Database ............................................................................. 20
2.2.1 File dữ liệu ............................................................................................... 20
2.2.2 Database hệ thống .................................................................................... 21
1
2.3
Tạo – Xóa Database ...................................................................................... 21
2.3.1 Tạo Database ........................................................................................... 21
2.3.2 Xóa Database ........................................................................................... 25
2.4
Tách CSDL khỏi SQL Server ....................................................................... 26
2.4.1 Dùng giao diện Explorer .......................................................................... 26
2.4.2 Dùng câu lệnh .......................................................................................... 27
2.5
Gắn CSDL vào SQL Server .......................................................................... 27
2.5.1 Sử dụng Object Explorer.......................................................................... 27
2.5.2 Sử dụng câu lệnh ..................................................................................... 29
2.6
Thay đổi thông tin CSDL.............................................................................. 29
2.6.1 Sử dụng Object Explorer.......................................................................... 29
2.6.2 Sử dụng câu lệnh ..................................................................................... 30
2.6.3 Xem thông tin CSDL ............................................................................... 31
2.7
Bài tập cuối chương ...................................................................................... 33
CHƯƠNG 3: TABLE .............................................................................................. 34
3.1
Các kiểu dữ liệu ............................................................................................ 34
3.1.1 Exact Numerics (Số chính xác) ................................................................ 34
3.1.2 Approximate Numerics (Số gần đúng) ..................................................... 34
3.1.3 Date and Time - Ngày giờ ....................................................................... 34
3.1.4 Character strings - Chuỗi ký tự ASCII .................................................... 35
3.1.5 Unicode character strings – Chuỗi ký tự Unicode..................................... 35
3.1.6 Binary Strings - Chuỗi số nhị phân ......................................................... 35
3.1.7 Một số kiểu khác...................................................................................... 35
3.2
Các phép toán ............................................................................................... 35
3.3
Tạo table trong một CSDL ............................................................................ 36
3.3.1 Bằng lệnh Create Table ............................................................................ 36
3.3.2 Sử dụng Object Explorer.......................................................................... 42
3.4
Thay đổi cấu trúc và ràng buộc ..................................................................... 43
3.4.1 Bằng lệnh Alter Table .............................................................................. 44
3.4.2 Sử dụng Object Explorer.......................................................................... 47
3.4.3 Xem thông tin table.................................................................................. 47
3.4.4 Xóa Table ................................................................................................ 48
3.4.5 Đổi tên Table ........................................................................................... 48
3.4.6 Mô hình quan hệ dữ liệu .......................................................................... 48
3.4.7 Tạo mới mô hình quan hệ ........................................................................ 49
3.5
Bài tập cuối chương ...................................................................................... 50
CHƯƠNG 4: TRUY VẤN DỮ LIỆU ...................................................................... 52
4.1
Một số hàm T-SQL ....................................................................................... 52
4.1.1 Hàm toán học........................................................................................... 52
4.1.2 Hàm xử lý chuỗi ký tự ............................................................................. 52
4.1.3 Hàm xử lý ngày tháng và thời gian........................................................... 52
4.1.4 Hàm chuyển đổi kiểu giá trị ..................................................................... 53
4.1.5 Hàm hệ thống .......................................................................................... 55
4.1.6 Hàm CASE .............................................................................................. 56
4.2
Phát biểu truy vấn dữ liệu ............................................................................. 57
4.2.1 Mệnh đề FROM ....................................................................................... 57
4.2.2 Mệnh đề WHERE .................................................................................... 60
4.2.3 Mệnh đề SELECT.................................................................................... 61
4.2.4 Mệnh đề ORDER BY .............................................................................. 63
4.2.5 Mệnh đề GROUP BY .............................................................................. 63
4.2.6 Mệnh đề HAVING................................................................................... 63
4.2.7 Mệnh đề COMPUTE ............................................................................... 64
4.2.8 Mệnh đề COMPUTE ... BY ..................................................................... 64
4.2.9 Các câu truy vấn lồng nhau ...................................................................... 65
4.3
Phép toán tập hợp ......................................................................................... 67
4.4
Bài tập cuối chương ...................................................................................... 68
CHƯƠNG 5: CẬP NHẬT DỮ LIỆU ...................................................................... 70
5.1
Thêm mẫu tin mới ........................................................................................ 70
5.1.1 Thêm một mẫu tin mới............................................................................. 70
5.1.2 Thêm mẫu tin lấy từ các bảng khác .......................................................... 70
5.1.3 Thêm dữ liệu từ file vào cột Varbinary(Max) ........................................... 71
5.2
Sửa nội dung mẫu tin .................................................................................... 72
5.2.1 Thay đổi nội dung cột dữ liệu .................................................................. 72
5.2.2 Thay đổi nội dung cột kiểu varbinary(Max) ............................................. 72
5.2.3 Thay đổi một phần dữ liệu với hàm .Write ............................................... 72
5.3
Xóa mẫu tin .................................................................................................. 73
5.3.1 Dùng phát biểu Delete ............................................................................. 73
5.3.2 Dùng phát biểu Truncate .......................................................................... 74
5.4
Truy xuất thông tin cập nhật ......................................................................... 74
5.4.1 Table Inserted và Deleted......................................................................... 74
5.4.2 Mệnh đề Output ....................................................................................... 76
5.5
Bài tập cuối chương ...................................................................................... 78
CHƯƠNG 6: VIEW................................................................................................. 79
6.1
Khái niệm ..................................................................................................... 79
6.2
Tạo View ...................................................................................................... 79
6.2.1 Bằng lệnh Create View ............................................................................ 79
6.2.2 Bằng công cụ Manage .............................................................................. 80
6.3
Xem thông tin View ..................................................................................... 82
6.4
Thay đổi định nghĩa View............................................................................. 83
6.5
Xóa View ..................................................................................................... 83
6.6
Bài tập cuối chương ...................................................................................... 83
CHƯƠNG 7: STORED PROCEDURE .................................................................. 85
7.1
Khái niệm ..................................................................................................... 85
7.2
Tạo Stored Procedure ................................................................................... 86
7.2.1 Bằng lệnh Create Procedure ..................................................................... 86
7.2.2 Các phát biểu điều khiển .......................................................................... 87
7.2.3 Sửa, xóa thủ tục ....................................................................................... 92
7.2.4 Xem thông tin thủ tục .............................................................................. 93
7.3
Bài tập cuối chương ...................................................................................... 93
CHƯƠNG 8: TRANSACTION .............................................................................. 95
8.1
Transaction (giao tác) ................................................................................... 95
8.1.1 Các phát biểu đóng gói một Transaction .................................................. 95
8.1.2 Phân đoạn nhóm lệnh trong Transaction .................................................. 95
8.1.3 Kiểm soát lỗi thực hiện ............................................................................ 96
8.2
Bài tập cuối chương ...................................................................................... 96
CHƯƠNG 9: TRIGGER ....................................................................................... 100
9.1
Khái niệm ................................................................................................... 100
9.2
Tạo Trigger cho Table ................................................................................ 100
9.3
Nhận biết cột được cập nhật........................................................................ 104
9.4
Chỉ định thứ tự thực hiện các Trigger ......................................................... 105
9.5
Thực hiện hay không thực hiện Trigger ...................................................... 106
9.6
Hiệu chỉnh Trigger...................................................................................... 106
9.7
Xóa Trigger ................................................................................................ 106
9.8
Bài tập cuối chương .................................................................................... 106
CHƯƠNG 10: CURSOR ....................................................................................... 108
10.1 Khái niệm ................................................................................................... 108
10.2 Các loại Cursor ........................................................................................... 111
10.3 Xử lý đồng thời........................................................................................... 113
10.4 Bài tập cuối chương .................................................................................... 115
TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................................................... 116
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN MICROSOFT SQL SERVER
1.1 Giới thiệu Microsoft SQL Server [1][3]
1.1.1 Hệ quản trị CSDL quan hệ kiểu Client/ Server
Microsoft SQL Server là một hệ quản trị CSDL quan hệ (Relation Database
Management System - RDBMS) hoạt động trên hệ thống mạng theo mô hình Client/
Server cho phép nhiều người dùng từ các máy trạm truy cập dữ liệu lưu trên máy chủ.
Sử dụng Transact-SQL để trao đổi dữ liệu giữa Client computer và SQL Server
computer. Một RDBMS bao gồm databases, database engine và các ứng dụng dùng để
quản lý dữ liệu và các bộ phận khác nhau trong RDBMS.
SQL Server được tối ưu để có thể chạy trên môi trường cơ sở dữ liệu rất lớn (Very
Large Database Environment) lên đến Tera-Byte và có thể phục vụ cùng lúc cho hàng
ngàn user.
Hình 1.1: Mô hình Server – Client.
1.1.2 Các dịch vụ trong SQL Server
Dịch vụ tích hợp - Integration Services (SSIS): rút trích, biến đổi và hợp nhất dữ
liệu (consolidate data) từ nhiều nguồn dự liệu khác nhau (disparate sources).
Công nghệ CSDL - Database Engine: là dịch vụ lõi của SQL Server, lưu trữ, xử
lý, và bảo mật dữ liệu.
Dịch vụ phân tích - Analysis Services: xử lý phân tích trực tuyến (online
analytical processing - OLAP); khai mỏ dữ liệu (Data Mining) cho các ứng dụng đánh
giá tình hình thương mại.
1
Dịch vụ báo cáo - Reporting Services: tạo và quản lý báo cáo với nhiều dạng
thức khác nhau: dạng bảng (tabular), đồ họa (graphical)… Các báo cáo này cũng có
thể được xuất trên Web.
Môi giới dịch vụ - Service Broker: Cung cấp nhiều cơ sở hạ tầng (infrastructure)
cần thiết để xây dựng một ứng dụng CSDL, làm giảm đáng kể thời gian phát triển ứng
dụng.
Tái tạo dữ liệu – Replication: sao chép, phân phối dữ liệu tới các CSDL ở vị trí
khác, từ xa hay di động thông qua hệ thống mạng, sau đó đồng bộ giữa các CSDL để
duy trì tính đồng nhất dữ liệu (consistency).
Full-Text Search: Phục vụ cho việc tìm kiếm từ, nhóm từ trong các dữ liệu dạng
văn bản lưu trên table.
Dịch vụ thông báo - Notification Services: Phục vụ cho việc phát triển và triển
khai các ứng dụng tạo và gởi các thông báo tới người dùng trên nhiều loại thiết bị khác
nhau.
Error!
Hình 1.2: Một số dịch vụ tích hợp trong MS SQL Server.
1.1.3 Ngôn ngữ lập trình Transact – SQL (T-SQL)
T-SQL là ngôn ngữ thủ tục thế hệ thứ 3.
Không dùng để tạo ra các chương trình ứng dụng độc lập.
Các phát biểu, thủ tục và hàm viết bằng T-SQL chỉ được thực hiện trong môi
trường SQL Server với mục đích truy vấn và hiệu chỉnh dữ liệu trong CSDL quan hệ.
Cho phép gọi thực hiện từ các ngôn ngữ lập trình khác, T-SQL có các phát biều
được phân loại như sau:
•
Data Control Language (DCL): Chứa các lệnh điều khiển, phân quyền truy xuất
dữ liệu.
2
•
Data Definition Language (DDL): dùng tạo, sửa xóa (CREATE, ALTER,
DROP) các đối tượng trong CSDL – như Database, Table, Procedure…
•
Data Manipulation Language (DML): chứa các lệnh thêm, sửa, xoá dữ liệu
(INSERT, UPDATE, DELETE)
•
Data Query Language (DQL): Chỉ chứa phát biểu SELECT dùng truy vấn dữ
liệu
•
Các thành phần khác của ngôn ngữ như kiểu dữ liệu, biến, toán tử, hàm, các cấu
trúc điều khiển và chú thích.
1.2 Các công cụ của SQL Server
1.2.1 Books Online
Sách hướng dẫn trực tuyến các vấn đề liên quan đến Microsoft SQL Server
Hình 1.3: Giao diện Book Online.
1.2.2 SQL Server Configuration Manager
SQL Server Services: Khởi động (Start), tạm dừng (pause) và dừng (stop) các
dịch vụ của Microsoft SQL Server.
3
SQL Server Network Configuration: Quản lý các nghi thức kết nối mạng
(Network Protocol) của máy chủ phục vụ cho việc trao đổi thông tin giữa máy chủ và
máy trạm.
SQL Native Client Configuration: Quản lý các nghi thức kết nối mạng mặc định
của máy trạm khi thực hiện nối kết vào Microsoft SQL Server tại các máy chủ.
Hình 1.4: SQL Server Configuration Manager
1.2.3 SQL Server Profiler
Quản lý các biến cố đã xảy ra khi thực hiện các xử lý trên máy chủ, giúp cho việc
phân tích tìm lỗi thực hiện của các câu lệnh truy vấn.
Hình 2.5: SQL Server profiler.
4
1.2.4 Import và Export Data
Dùng nhập, xuất dữ liệu giữa Microsoft SQL Server với các loại CSDL khác như:
Access, Foxpro, Excel, file văn bản ASCII…
Hình 1.6: Giao diện Import, Export Data.
1.3 Microsoft SQL Server Management Studio
Một công cụ đồ họa dùng cho nhà quản trị và phát triển CSDL SQL Server thực
hiện các dịch vụ có trong SQL Server.
Tích hợp các chức năng quản trị CSDL và trình soạn thảo truy vấn (Query Editor)
với ngôn ngữ lập trình Transact-SQL.
5
1.3.1 Mở SQL Server Management Studio
Hình 1.7: Giao diện kết nối Server.
Server Type: Chọn dịch vụ
Server Name: Chọn máy chủ đã cài SQL Server hoặc tên thể hiện SQL Server có
dạng \.
Chỉ định truy xuất SQL Server bằng tài khoản nào:
Windows Authentication: sử dụng tài khoản đăng nhập Windows, việc kiểm tra
người dùng của SQL Server sẽ phụ thuộc vào việc kiểm tra người dùng của Windows.
Khi người dùng có quyền đăng nhập vào Windows, người dùng đó sẽ có quyền đăng
nhập vào SQL Server. Kiểu kiểm tra người dùng này thường được sử dụng khi ứng
dụng khai thác dữ liệu và SQL Server được cài trên cùng một máy tính.
SQL Server Authentication: dùng tài khoản đã tạo trong SQL Server, nhập tên
đăng nhập và mật khẩu đã được người quản trị cung cấp, việc kiểm tra người dùng của
SQL Server sẽ không phụ thuộc vào việc kiểm tra người dùng của Windows. Khi
người dùng có quyền đăng nhập vào Windows, người dùng đó chưa chắc sẽ có quyền
đăng nhập vào SQL Server. Để đăng nhập vào SQL Server, người dùng phải có một
bộ username và password do SQL Server quản lý. Kiểu kiểm tra người dùng này
thường được sử dụng khi ứng dụng khai thác dữ liệu và SQL Server không được cài
trên cùng một máy tính.
Nếu trong quá trình cài đặt SQL Server không cho phép SQL Server kích hoạt ngay
khi khởi động máy, bấm nút Connect sẽ gây ra lỗi. Để khắc phục vào Start->Run đánh
services.msc->Enter. Tìm service SQL Server, double click vào trong combobox
Startup type chọn Automatic -> Apply - >Start -> OK.
6
1.3.2 Các thành phần trong cửa sổ Management Studio
Hình 1.8: Giao diện SQL Server Management Studio.
– Registered Servers:
Liệt kê các thể hiện của Microsoft SQL Server (gọi tắt là server) trên các máy
chủ đã đăng ký trong Management Studio. Ta có thể thêm và xóa các server
trong danh sách.
Nếu không xuất hiện server trong Registered Servers, right-click Database
Engine (Microsoft SQL Servers), và chọn mục Update Local Server
Registration.
Double-click vào tên server để kết nối tới server đó.
– Object Explorer: liệt kê tất cả các đối tượng trong Server đã kết nối bao gồm các
CSDL (databases), Security, Server Objects, Replication, Management, ….
– Cửa sổ hồ sơ: chứa các trang hiển thị thông tin của đối tượng được chọn trong
cửa sổ Object Explorer, các trang tạo và hiệu chỉnh các đối tượng trong CSDL;
các trang truy vấn của trình soạn thảo truy vấn Query Editor ...
– Template Explorer: Chứa các đoạn trình mẫu của T_SQL.
7
1.3.3 Trang truy vấn của Query Editor
Thực hiện một hay nhiều phát biểu truy vấn trực tiếp trên các CSDL và nhận kết
quả ngay sau khi thực hiện.
Soạn thảo các thủ tục, hàm và lưu trữ các phát biểu vào tập tin kịch bản (Script file)
dạng văn bản ASCII.
Hình 1.9: Query Editor.
Mở trang Query kết nối với CSDL trên server hiện hành:
Bước 1: Bấm chọn tên CSDL cần truy vấn mặc định trong khung Object
Explorer.
Bước 2: Chọn menu FileNewQuery With Current Connection hoặc bấm
chọn mục New Query trên thanh công cụ.
Mở trang Query kết nối với CSDL trên server khác
Bước 1. Chọn menu FileNewDatabase Engine Query hoặc bấm chọn biểu
tượng Database Engine Query trên thanh công cụ.
Bước 2. Khi thực hiện sẽ xuất hiện hộp thoại Connect to Database Engine, chọn
Server name, chỉ định quyền đăng nhập và click nút Connect.
Một số thao tác cơ bản trên trang Query:
– Thay đổi CSDL truy cập mặc định:
8
Chọn tên CSDL trong combo “Available Databases” trên thanh công cụ SQL
Editor.
Hoặc sử dụng lệnh: Use .
– HighLight từ khóa bằng chuột và ấn Shift-F1 để mở phần trợ giúp liên quan.
– Click nút Execute hoặc ấn phím F5 để thực hiện các lệnh trong trang Query hoặc
chỉ thực hiện các lệnh đã tô chọn.
1.4 Khai báo kết nối Microsoft SQL Server từ máy trạm
Khởi động tiện ích SQL Server Configuration Manager tại máy trạm.
Mở nhánh SQL Native Client Configuration, bấm phải chuột vào mục Aliases và
chọn New Alias…
Hình 1.10: SQL Server Configuration Manager.
–
Trong hộp thoại Alias–New, lần lượt nhập:
Bí danh máy trạm (Alias);
Cổng kết nối (Port No);
Nghi thức kết nối mạng (Protocol);
Địa chỉ IP của máy chủ
Bấm nút OK để đồng ý kết nối.
Sau khi kết nối, ta có thể sử dụng các cộng cụ của Microsoft SQL Server để truy
cập CSDL trên máy chủ.
9
Hình 1.11: Thiết lập kết nối.
1.5 Một số thao tác đơn giản
1.5.1 Backup lại một Database
Khi cần lưu trữ (Backup) Database chúng ta sử dụng chức năng Backup để lưu
lại dữ liệu ở dạng File vật lý. Các bước thực hiện như sau:
Bước 1: Chọn DataBase cần lưu trữ trong cửa sổ Object Explorer, nhấp phải
chuột vào Database này chọn Tasks/Back Up…
Hình 1.12: Backup database.
10
Bước 2: Cửa sổ Back Up… xuất hiện như hình sau:
Tab
Genneral
Hình 1.13: Chọn nơi lưu file backup.
Trong Tab General, tại mục Destination thông thường SQL Server chọn sẵn thư
mục lưu File Backup tại ổ C:\ của máy tính, chúng ta có thể lưu tại một đường dẫn nào
đó bất kỳ bằng cách nhấp chọn Remove, sau đó nhấp nút Add để chọn đường dẫn mới
và đặt tên cho File Backup.
Hình 1.14: Đặt tên file backup.
Bước 3: Chọn Tab Options, trên Tab này nhấp chọn mục Overwrite all existing
backup set để ghi đè lên dữ liệu cũ nếu đã tồn tại.
11
Tab
Options
Hình 1.15: Tùy chọn lưu đè nếu file backup đã tồn tại.
Cuối cùng nhấp Ok để máy tính thực hiện Backup, chờ trong giây lát chương
trình sẽ thông báo hoàn tất thao tác như hình dưới đây:
Hình 1.16: Thông báo backup thành công.
1.5.2 Phục hồi Database (Restore)
Phục hồi Database Backup, chỉ thực hiện được khi chúng ta có File Backup về
Database đó, cách thực hiện như sau:
Bước 1: Nhấp phải chuột vào mục Database trong Object Explorer chọn
Restore DataBase…
12
Hình 1.17: Restore database.
Bước 2: Chúng ta có thể chọn tên một Database có sẵn để phục hồi dữ liệu từ
File Backup hoặc phục hồi dữ liệu Backup thành một Database mới, dưới đây chúng ta
sẽ thực hiện theo trường hợp thứ 2. Tại Tab General trong mục To Database nhập trực
tiếp vào tên Database mới cần tạo từ File Backup ví dụ như hình trên chúng ta sẽ tạo ra
một Database mới có tên DBPhucHoi, chọn đường dẫn đến nơi chứa File Backup,
check chọn vào cột Restore trong mục Select the backup set to restore.
13
Phục hồi database
với tên
Chọn đường
dẫn đến File
Backup
check chọn
Hình 1.18: Tùy chọn Restore database.
Bước 3: Chọn Tab Options, trong mục Restore the Database file as ở cột
Restore As hãy chọn đường dẫn cần lưu File Database khi Restore, đây là đường dẫn
đầy đủ bao gồm cả tên File và phần mở rộng (*.MDF, *.LDF).
14
- Xem thêm -
.PDF 
122 
18 
127 
