Lêi nãi ®Çu
X©y dùng c¬ b¶n lµ ngµnh s¶n xuÊt t¹o ra c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt cho nÒn kinh tÕ
quèc d©n. S¶n phÈm cña ngµnh x©y dùng c¬ b¶n lµ c¸c c«ng tr×nh cã gi¸ trÞ lín, thêi
gian sö dông l©u dµi nªn cã ý nghÜa quan träng vÒ mÆt kinh tÕ- vËt chÊt. Bªn c¹nh
®ã, s¶n phÈm cña ngµnh x©y dùng cßn thÓ hiÖn gi¸ trÞ thÈm mü, phong c¸ch kiÕn
tróc nªn còng mang ý nghÜa quan träng vÒ mÆt tinh thÇn, v¨n ho¸ x· héi.
D-íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng vµ Nhµ n-íc, sau h¬n m-êi n¨m thùc hiÖn ®-êng lèi
®æi míi, nÒn kinh tÕ n-íc ta ®· cã nh÷ng b-íc chuyÓn kh¸ v÷ng ch¾c. ViÖc më réng
thÞ tr-êng, thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®a ph-¬ng ho¸ c¸c quan hÖ kinh tÕ ®· t¹o ®iÒu kiÖn
tiÒn ®Ò cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn. Hoµ nhÞp cïng víi nh÷ng chuyÓn biÕn chung ®ã
cña nÒn kinh tÕ, c¸c doanh nghiÖp x©y dùng trªn c-¬ng vÞ lµ mét ®¬n vÞ kinh tÕ c¬
së, lµ tÕ bµo cña nÒn kinh tÕ quèc d©n ®· gãp phÇn kh«ng nhá trong tiÕn tr×nh ph¸t
triÓn cña ®Êt n-íc. Nh-ng ®Ó cã thÓ héi nhËp víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi, chóng ta ph¶i
cã mét c¬ së h¹ tÇng v÷ng ch¾c lµ nÒn t¶ng cho c¸c ngµnh kh¸c ph¸t triÓn. Do ®ã,
víi môc tiªu ®Èy nhanh tèc ®é c«ng nghiÖp ho¸- hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n-íc, vèn ®Çu tcho hiÖn ®¹i ho¸ c¬ së h¹ tÇng ngµy cµng chiÕm tØ träng lín trong vèn ®Çu t- cña
nhµ n-íc. §ã lµ thuËn lîi lín cho c¸c c«ng ty x©y l¾p. Tuy nhiªn, trong c¬ chÕ qu¶n
lý x©y dùng c¬ b¶n hiÖn nay, c¸c c«ng tr×nh cã gi¸ trÞ lín ph¶i tiÕn hµnh ®Êu thÇu. V×
vËy, ®Ó cã thÓ ®-a ra gi¸ dù thÇu hîp lý nhÊt, ®em l¹i kh¶ n¨ng tróng thÇu cao ®ßi
hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i kh«ng ngõng phÊn ®Êu tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸
thµnh s¶n phÈm. Cho nªn, th«ng tin vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cã ý
nghÜa ®Æc biÖt quan träng. Nhµ qu¶n trÞ kh«ng chØ quan t©m ®Õn tæng chi phÝ ph¸t
sinh mµ quan träng h¬n lµ xem chi phÝ ®ã ®-îc h×nh thµnh nh- thÕ nµo, ë ®©u, tõ ®ã
®Ò ra biÖn ph¸p qu¶n lý vèn, tr¸nh l·ng phÝ, thÊt tho¸t, tiÕt kiÖm ®Õn møc thÊp nhÊt
chi phÝ nh»m h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Bªn c¹nh ®ã, nh÷ng th«ng tin nµy cßn lµ c¬ së,
lµ tiÒn ®Ò ®Ó doanh nghiÖp x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh.
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ BÝch Ngäc
Líp kÕ to¸n 41 D
§èi víi Nhµ n-íc, h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong
c¸c doanh nghiÖp lµ c¬ së ®Ó Nhµ n-íc kiÓm so¸t vèn ®Çu t- vµ thu thuÕ. Do ®ã,
trong ph¹m vi toµn bé nÒn kinh tÕ, viÖc h¹ thÊp gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c¸c doanh
nghiÖp sÏ ®em l¹i tiÕt kiÖm cho x· héi, t¨ng tÝch luü cho nÒn kinh tÕ. V× vËy, tiÕt
kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm kh«ng ph¶i chØ lµ vÊn ®Ò cña c¸c doanh
nghiÖp mµ cßn cña toµn x· héi.
§øng trªn lÜnh vùc kÕ to¸n, tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
lµ kh©u phøc t¹p nhÊt trong toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n cña doanh nghiÖp. §¶m b¶o
viÖc h¹ch to¸n gi¸ thµnh chÝnh x¸c, kÞp thêi phï hîp víi ®Æc ®iÓm h×nh thµnh vµ ph¸t
sinh chi phÝ lµ yªu cÇu cã tÝnh xuyªn xuèt trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n t¹i doanh
nghiÖp.
NhËn thøc ®-îc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò trªn, qua thêi gian nghiªn cøu, t×m
hiÓu lý luËn vµ thùc tÕ c«ng t¸c tæ chøc h¹ch to¸n t¹i C«ng ty x©y dùng 492, ®-îc sù
gióp ®ì nhiÖt t×nh cña c« gi¸o PGS.TS Ph¹m ThÞ G¸i vµ c¸c c« chó, anh chÞ
phßng kÕ to¸n C«ng ty, em ®· chän ®Ò tµi: “Hoµn thiÖn h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt
- tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ ph-¬ng h-íng n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh t¹i
C«ng ty x©y dùng 492”. Môc ®Ých cña ®Ò tµi lµ vËn dông lý luËn vÒ h¹ch to¸n chi
phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm vµo viÖc nghiªn cøu thùc tÕ c«ng t¸c h¹ch
to¸n t¹i C«ng ty x©y dùng 492.
Néi dung cña chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp ngoµi lêi më ®Çu, vµ kÕt luËn bao
gåm hai phÇn:
PhÇn I: T×nh h×nh thùc tÕ vÒ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh t¹i
c«ng ty x©y dùng 492.
PhÇn II: Ph-¬ng h-íng hoµn thiÖn h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty X©y dùng 492
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ BÝch Ngäc
Líp kÕ to¸n 41 D
Ch-¬ng I
Lý luËn chung vÒ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh.
I. Kh¸i qu¸t chung vÒ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸
thµnh.
1. Chi phÝ vµ c¸c c¸ch ph©n lo¹i chi phÝ.
1.1. Kh¸i niÖm, b¶n chÊt vµ néi dung kinh tÕ cña chi phÝ
Sù ph¸t sinh vµ ph¸t triÓn cña x· héi loµi ng-êi g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.
NÒn s¶n xuÊt x· héi cña bÊt kú ph-¬ng thøc s¶n xuÊt nµo còng g¾n liÒn víi sù vËn
®éng vµ tiªu hao c¸c yÕu tè c¬ b¶n t¹o nªn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Nãi c¸ch kh¸c, qu¸
tr×nh s¶n xuÊt lµ qu¸ tr×nh kÕt hîp cña ba yÕu tè: t- liÖu lao ®éng, ®èi t-îng lao
®éngvµ søc lao ®éng. Sù kÕt hîp cña ba yÕu tè nµy trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt sÏ t¹o ra
nh÷ng s¶n phÈm, dÞch vô phôc vô cho nhu cÇu cña con ng-êi. ViÖc tiªu hao mét
l-îng nhÊt ®Þnh c¸c yÕu tè trªn ®Ó s¶n xuÊt ra s¶n phÈm, dÞch vô ®ã ®-îc gäi lµ chi
phÝ.
Trong kinh doanh x©y l¾p, chi phÝ s¶n xuÊt lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé hao
phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ cÇn thiÕt mµ doanh nghiÖp ®· chi ra ®Ó tiÕn
hµnh ho¹t ®éng x©y dùng, l¾p ®Æt c¸c c«ng tr×nh trong mét kú kinh doanh nhÊt ®Þnh.
§èi víi kÕ to¸n, chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh lu«n g¾n liÒn víi mét kú s¶n xuÊt
kinh doanh nhÊt ®Þnh vµ ph¶i lµ chi phÝ thùc. V× vËy, cÇn cã sù ph©n biÖt gi÷a chi phÝ
vµ chi tiªu. Chi phÝ cña kú h¹ch to¸n lµ nh÷ng hao phÝ vÒ tµi s¶n vµ lao ®éng cã liªn
quan ®Õn khèi l-îng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra trong kú chø kh«ng ph¶i mäi kho¶n chi ra
trong kú h¹ch to¸n. Trong khi ®ã, chi tiªu lµ sù gi¶m ®i ®¬n thuÇn c¸c lo¹i vËt t-, tµi
s¶n, tiÒn vèn cña doanh nghiÖp, bÊt kÓ nã ®-îc dïng vµo môc ®Ých g×. Nh-ng chi
tiªu l¹i lµ c¬ së ph¸t sinh cña chi phÝ, kh«ng cã chi tiªu th× kh«ng cã chi phÝ. Trªn
thùc tÕ cã nh÷ng chi phÝ tÝnh vµo kú hiÖn t¹i nh-ng ch-a ®-îc chi tiªu (nh- c¸c
kho¶n phØa tr¶) hay nh÷ng kho¶n chi tiªu cña kú hiÖn t¹i nh-ng ch-a ®-îc tÝnh vµo
chi phÝ (nh- mua tµi s¶n cè ®Þnh råi khÊu hao dÇn ®-a vµo chi phÝ). Nh- vËy, chi phÝ
vµ chi tiªu kh«ng nh÷ng kh¸c nhau vÒ mÆt l-îng mµ cßn kh¸c nhau vÒ thêi gian. Së
dÜ cã sù kh¸c nhau nh- vËy lµ do ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt vËn ®éng vµ ph-¬ng thøc
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ BÝch Ngäc
Líp kÕ to¸n 41 D
chuyÓn dÞch gi¸ trÞ cña tõng lo¹i tµi s¶n vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ yªu cÇu kü thuËt
h¹ch to¸n chóng.
1.2. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt
Chi phÝ s¶n xuÊt trong c¸c doanh nghiÖp bao gåm nhiÒu lo¹i cã néi dung, tÝnh
chÊt vµ c«ng dông kinh tÕ kh¸c nhau, yªu cÇu qu¶n lý ®èi víi tõng lo¹i chi phÝ còng
kh¸c nhau. Do ®ã, muèn tËp hîp vµ qu¶n lý tèt chi phÝ tÊt yÕu ph¶i ph©n lo¹i chi phÝ.
ViÖc ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt mét c¸ch khoa häc vµ hîp lý cã ý nghÜa rÊt quan
träng, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c nhµ qu¶n trÞ kiÓm tra ph©n tÝch chi phÝ, thóc
®Èy viÖc qu¶n lý chÆt chÏ chi phÝ ®Ó h-íng tíi tiÕt kiÖm chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh s¶n
phÈm, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. VÒ mÆt h¹ch to¸n,
chi phÝ s¶n xuÊt th-êng ®-îc ph©n theo c¸c tiªu thøc sau ®©y:
* Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo yÕu tè
§Ó phôc vô cho viÖc tËp hîp, qu¶n lý chi phÝ theo néi dung kinh tÕ ban ®Çu ®ång
nhÊt cña nã mµ kh«ng xÐt ®Õn c«ng dông cô thÓ, ®Þa ®iÓm ph¸t sinh, chi phÝ ®-îc
ph©n theo yÕu tè. Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh ë ViÖt Nam, toµn bé chi phÝ ®-îc chia
lµm 7 yÕu tè sau:
-YÕu tè nguyªn liÖu, vËt liÖu: Bao gåm toµn bé gi¸ trÞ nguyªn, vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu
phô, phô tïng thay thÕ, c«ng cô dông cô...sö dông vµo s¶n xuÊt kinh doanh (lo¹i trõ
gi¸ trÞ dïng kh«ng hÕt nhËp l¹i kho vµ phÕ liÖu thu håi cïng víi nhiªn liÖu, ®éng lùc)
- YÕu tè nhiªn liÖu, ®éng lùc sö dông vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt- kinh doanh trong kú
(trõ sè dïng kh«ng hÕt nhËp l¹i kho vµ phÕ liÖu thu håi).
- YÕu tè tiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp l-¬ng: Ph¶n ¸nh tæng sè tiÒn l-¬ng vµ c¸c
kho¶n phô cÊp mang tÝnh chÊt l-¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn.
- YÕu tè BHXH, KPC§, BHYT trÝch theo tû lÖ quy ®Þnh trªn tæng sè tiÒn l-¬ng vµ
c¸c kho¶n phô cÊp ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn chøc.
- YÕu tè khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh: Ph¶n ¸nh tæng sè khÊu hao ph¶i trÝch trong kú
cho tÊt c¶ tµi s¶n cè ®Þnh sö dông cho s¶n xuÊt kinh doanh.
- YÕu tè chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: Ph¶n ¸nh toµn bé chi phÝ dÞch vô mua ngoµi
dïng vµo s¶n xuÊt kinh doanh.
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ BÝch Ngäc
Líp kÕ to¸n 41 D
- YÕu tè chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn:Ph¶n ¸nh toµn bé chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn ch-a ph¶n
¸nh vµo c¸c yÕu tè trªn dïng vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong kú.
Ph©n lo¹i chi phÝ theo yÕu tè cã ý nghÜa lín trong qu¸ tr×nh qu¶n lý chi phÝ, nã cho
biÕt kÕt cÊu, tØ träng cña tõng yÕu tè chi phÝ gióp cho viÖc x©y dùng vµ ph©n tÝch
®Þnh møc vèn l-u ®éng còng nh- viÖc lËp, kiÓm tra vµ ph©n tÝch dù to¸n chi phÝ.
* Ph©n theo kho¶n môc chi phÝ trong gi¸ thµnh s¶n phÈm.
C¨n cø vµo ý nghÜa cña chi phÝ trong gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ ®Ó thuËn tiÖn cho
viÖc tÝnh gi¸ thµnh toµn bé, chi phÝ ®-îc ph©n theo kho¶n môc. C¸ch ph©n lo¹i nµy
dùa vµo c«ng dông cña chi phÝ vµ møc ph©n bæ chi phÝ cho tõng ®èi t-îng. Theo ®ã,
toµn bé chi phÝ ph¸t sinh trong kú cña doanh nghiÖp x©y l¾p ®-îc ph©n chia thµnh
c¸c kho¶n môc chi phÝ sau:
- Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: Ph¶n ¸nh toµn bé chi phÝ vÒ nguyªn liÖu, vËt
liÖu chÝnh, phô, nhiªn liÖu... ®-îc sö dông trùc tiÕp ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm x©y l¾p,
thùc hiÖn dÞch vô, lao vô trong kú s¶n xuÊt kinh doanh.
- Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: lµ chi phÝ vÒ tiÒn l-¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp x©y
l¾p mµ kh«ng bao gåm c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng.
- Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng: Bao gåm toµn bé chi phÝ sö dông xe, m¸y thi
c«ng phôc vô trùc tiÕp cho ho¹t ®éng x©y l¾p c«ng tr×nh theo ph-¬ng thøc thi c«ng
hçn hîp võa thñ c«ng võa kÕt hîp b»ng m¸y.
- Chi phÝ s¶n xuÊt chung: lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ phôc vô x©y l¾p t¹i c¸c ®éi vµ
c¸c bé phËn s¶n xuÊt kinh doanh trong doanh nghiÖp x©y l¾p, bao gåm: tiÒn l-¬ng
nh©n viªn qu¶n lý ®éi, c¸c kho¶n trÝch theo tØ lÖ quy ®Þnh trªn tæng quü l-¬ng cña
toµn bé c«ng nh©n viªn chøc tõng bé phËn, tõng ®éi vµ toµn bé tiÒn ¨n ca cña ®éi, bé
phËn, chi phÝ vËt liÖu dông cô phôc vô cho c¸c ®éi...
- Chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp lµ nh÷ng kho¶n môc chi phÝ
ngoµi s¶n xuÊt, phôc vô cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh toµn bé cña doanh nghiÖp.
Ph©n lo¹i chi phÝ theo kho¶n môc rÊt thuËn tiÖn cho c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm, lËp kÕ ho¹ch gi¸ thµnh vµ ®Þnh møc chi phÝ cho kú sau.Qua ®ã sÏ gióp nh÷ng
nhµ qu¶n lý cã biÖn ph¸p sö dông chi phÝ mét c¸ch hîp lý, tiÕt kiÖm, ®em l¹i hiÖu
qu¶ kinh tÕ cao.
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ BÝch Ngäc
Líp kÕ to¸n 41 D
* Ph©n lo¹i chi phÝ theo c¸ch thøc kÕt chuyÓn chi phÝ
Theo c¸ch thøc kÕt chuyÓn, toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ®-îc chia thµnh
chi phÝ s¶n phÈm vµ chi phÝ thêi kú. Chi phÝ s¶n phÈm lµ nh÷ng chi phÝ g¾n liÒn víi
c¸c s¶n phÈm ®-îc s¶n xuÊt ra hoÆc ®-îc mua; cßn chi phÝ thêi k× lµ nh÷ng chi phÝ
lµm gi¶m lîi tøc trong mét kú nµo ®ã, nã kh«ng ph¶i lµ mét phÇn gi¸ trÞ s¶n phÈm
®-îc s¶n xuÊt ra hoÆc ®-îc mua nªn ®-îc xem lµ c¸c phÝ tæn, cÇn ®-îc khÊu trõ ra
tõ lîi nhuËn cña thêi kú mµ chóng ph¸t sinh.
* Ph©n lo¹i chi phÝ theo quan hÖ cña chi phÝ víi khèi l-îng c«ng viÖc, s¶n
phÈm hoµn thµnh.
§Ó thuËn tiÖn cho viÖc lËp kÕ ho¹ch vµ kiÓm tra chi phÝ, ®ång thêi lµm c¨n cø ®Ó
®Ò ra c¸c quyÕt ®Þnh kinh doanh, toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ®-îc ph©n theo
quan hÖ víi khèi l-îng c«ng viÖc hoµn thµnh. Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, chi phÝ ®-îc
chia thµnh biÕn phÝ vµ ®Þnh phÝ.
BiÕn phÝ: lµ nh÷ng chi phÝ thay ®æi vÒ tæng sè, vÒ tØ lÖ so víi khèi l-îng c«ng
viÖc hoµn thµnh, ch¼ng h¹n chi phÝ vÒ nguyªn liÖu, nh©n c«ng trùc tiÕp...Tuy nhiªn,
chi phÝ biÕn ®æi nÕu tÝnh trªn mét ®¬n vÞ s¶n phÈm th× l¹i cã tÝnh cè ®Þnh.
§Þnh phÝ: lµ nh÷ng chi phÝ kh«ng ®æi vÒ tæng sè so víi khèi l-îng c«ng viÖc hoµn
thµnh, ch¼ng h¹n c¸c chi phÝ vÒ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, chi phÝ thuª mÆt b»ng,
ph-¬ng tiÖn kinh doanh...C¸c chi phÝ nµy nÕu tÝnh cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm th× l¹i
biÕn ®æi nÕu sè l-îng s¶n phÈm thay ®æi.
Ngoµi c¸c c¸ch ph©n lo¹i trªn, ®Ó phôc vô cho viÖc ph©n tÝch ®¸nh gi¸ t×nh h×nh
sö dông chi phÝ, chi phÝ s¶n xuÊt cßn ®-îc ph©n lo¹i thµnh: chi phÝ ban ®Çu vµ chi
phÝ biÕn ®æi, chi phÝ c¬ b¶n vµ chi phÝ chung, chi phÝ trùc tiÕp vµ chi phÝ gi¸n tiÕp,
chi phÝ tæng hîp vµ chi phÝ ®¬n nhÊt.
Mçi c¸ch ph©n lo¹i chi phÝ ®Òu cã nh÷ng t¸c dông nhÊt ®Þnh ®èi víi c«ng t¸c
qu¶n lý vµ h¹ch to¸n chi phÝ ë doanh nghiÖp,®ång thêi lu«n hç trî, bæ sung cho nhau
gióp cho viÖc qu¶n lý chung cña doanh nghiÖp ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt.
2. Gi¸ thµnh vµ c¸c lo¹i gi¸ thµnh.
2.1 Kh¸i niÖm, b¶n chÊt vµ néi dung kinh tÕ cña gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ BÝch Ngäc
Líp kÕ to¸n 41 D
§Ó x©y dùng mét c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hay hoµn thµnh mét lao vô th×
doanh nghiÖp ph¶i ®Çu t- vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt thi c«ng mét l-îng chi phÝ nhÊt
®Þnh. Nh÷ng chi phÝ mµ doanh nghiÖp bá ra ®ã sÏ tham gia cÊu thµnh nªn gi¸ thµnh
s¶n phÈm x©y l¾p hoµn thµnh.
Nh- vËy, gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé c¸c
kho¶n hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt cã liªn quan ®Õn khèi l-îng x©y l¾p ®· hoµn thµnh.
Gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p lu«n chøa ®ùng hai mÆt kh¸c nhau vèn cã lµ chi phÝ
s¶n xuÊt vµ l-îng gi¸ trÞ sö dông thu ®-îc cÊu thµnh bªn trong khèi l-îng x©y l¾p ®·
hoµn thµnh. Nh- vËy, b¶n chÊt cña gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ sù chuyÓn dÞch gi¸ trÞ cña
nh÷ng yÕu tè chi phÝ vµo s¶n phÈm x©y l¾p hoµn thµnh. V× thÕ, gi¸ thµnh cã hai chøc
n¨ng chñ yÕu lµ bï ®¾p chi phÝ vµ chøc n¨ng lËp gi¸.
Gi¸ thµnh lµ chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp ph¶n ¸nh chÊt l-îng ho¹t ®éng s¶n xuÊt,
ph¶n ¸nh kÕt qu¶ sö dông c¸c lo¹i tµi s¶n, vËt t-, lao ®éng, tiÒn vèn trong qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt còng nh- hÖ thèng c¸c gi¶i ph¸p kinh tÕ, kÜ thuËt mµ doanh nghiÖp ®· thùc
hiÖn nh»m ®¹t ®-îc môc ®Ých s¶n xuÊt ra khèi l-îng s¶n phÈm nhiÒu nhÊt víi chi
phÝ thÊp nhÊt. Gi¸ thµnh lµ c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh.
Trong gi¸ thµnh s¶n phÈm chØ bao gåm nh÷ng chi phÝ tham gia trùc tiÕp hoÆc
gi¸n tiÕp vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, tiªu thô ph¶i ®-îc båi hoµn ®Ó t¸i s¶n xuÊt ë doanh
nghiÖp mµ kh«ng bao gåm nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh trong kú kinh doanh cña doanh
nghiÖp. Mäi c¸ch tÝnh to¸n chñ quan, kh«ng ph¶n ¸nh ®óng c¸c yÕu tè gi¸ trÞ trong
gi¸ thµnh ®Òu cã thÓ dÉn ®Õn viÖc ph¸ vì c¸c quan hÖ hµng ho¸- tiÒn tÖ, kh«ng x¸c
®Þnh ®-îc hiÖu qu¶ kinh doanh vµ kh«ng thùc hiÖn t¸i s¶n xuÊt gi¶n ®¬n vµ t¸i s¶n
xuÊt më réng.
2.2. Ph©n lo¹i gi¸ thµnh
§Ó ®¸p øng c¸c yªu cÇu cña qu¶n lý, h¹ch to¸n vµ kÕ ho¹ch ho¸ gi¸ thµnh còng
nh- yªu cÇu x©y dùng gi¸ thµnh s¶n phÈm, gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p ®-îc ph©n
lo¹i nh- sau:
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ BÝch Ngäc
Líp kÕ to¸n 41 D
* Theo thêi ®iÓm tÝnh vµ nguån sè liÖu ®Ó tÝnh gi¸ thµnh
Theo ph-¬ng ph¸p nµy, chØ tiªu gi¸ thµnh ®-îc chia lµm 3 lo¹i:
- Gi¸ thµnh dù to¸n: lµ tæng sè c¸c chi phÝ dù to¸n ®Ó hoµn thµnh mét khèi
l-îng x©y l¾p. Gi¸ thµnh dù to¸n ®-îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së c¸c ®Þnh møc theo thiÕt kÕ
®-îc duyÖt vµ khung gi¸ quy ®Þnh ®¬n gi¸ x©y dùng c¬ b¶n ¸p dông vµo tõng vïng
l·nh thæ, tõng ®Þa ph-¬ng do cÊp cã thÈm quyÒn ban hµnh.
Gi¸ thµnh dù to¸n = Gi¸ trÞ dù to¸n – L·i ®Þnh møc
Trong ®ã, gi¸ trÞ dù to¸n lµ chØ tiªu dïng lµm c¨n cø cho c¸c doanh nghiÖp x©y
l¾p x©y dùng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cña ®¬n vÞ, ®ång thêi lµm c¨n cø cho c¸c c¬ quan
qu¶n lý nhµ n-íc gi¸m s¸t ho¹t ®éng x©y l¾p. L·i ®Þnh møc lµ chØ tiªu Nhµ n-íc quy
®Þnh ngµnh x©y dùng c¬ b¶n ph¶i t¹o ra ®Ó tÝch luü cho x· héi.
- Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch: Lµ chØ tiªu ®-îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së gi¸ thµnh dù to¸n g¾n
liÒn víi ®iÒu kiÖn cô thÓ cña doanh nghiÖp.
Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch = Gi¸ thµnh dù to¸n – Møc h¹ gi¸ thµnh dù to¸n
Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch cña s¶n phÈm x©y l¾p lµ môc tiªu phÊn ®Êu cña doanh
nghiÖp, lµ c¨n cø ®Ó so s¸nh, ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸
thµnh vµ kÕ ho¹ch h¹ thÊp gi¸ thµnh cña doanh nghiÖp.
- Gi¸ thµnh thùc tÕ: Lµ chØ tiªu gi¸ thµnh ®-îc x¸c ®Þnh theo sè liÖu hao phÝ thùc
tÕ liªn quan ®Õn khèi l-îng x©y l¾p hoµn thµnh bao gåm chi phÝ ®Þnh møc, v-ît ®Þnh
møc vµ c¸c chi phÝ kh¸c. Gi¸ thµnh thùc tÕ lµ chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp, ph¶n ¸nh kÕt
qu¶ phÊn ®Êu cña doanh nghiÖp trong viÖc tæ chøc vµ sö dông c¸c gi¶i ph¸p kinh tÕtæ chøc- kÜ thuËt ®Ó thùc hiÖn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm, lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh kÕt
qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp.
* Theo ph¹m vi ph¸t sinh chi phÝ
Theo ph¹m vi ph¸t sinh chi phÝ, gi¸ thµnh s¶n phÈm ®-îc chia lµm 2 lo¹i:
- Gi¸ thµnh c«ng t¸c x©y l¾p thùc tÕ: ph¶n ¸nh gi¸ thµnh cña mét khèi l-îng c«ng
t¸c x©y l¾p ®· hoµn thµnh ®Õn ®iÓm dõng kü thuËt hîp lý.
- Gi¸ thµnh c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hoµn thµnh: lµ toµn bé chi phÝ chi ra
®Ó tiÕn hµnh thi c«ng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh tõ khi khëi c«ng ®Õn khi hoµn
thµnh bµn giao cho bªn chñ ®Çu t-.
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ BÝch Ngäc
Líp kÕ to¸n 41 D
3. §èi t-îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh.
3.1 §èi t-îng vµ ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt
§èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ ph¹m vi, giíi h¹n mµ c¸c chi phÝ s¶n xuÊt
ph¸t sinh ®-îc tæ chøc tËp hîp vµ ph©n bæ theo ®ã. Giíi h¹n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
cã thÓ lµ n¬i g©y ra chi phÝ hoÆc n¬i chÞu phÝ. §Ó x¸c ®Þnh ®óng ®èi t-îng tËp hîp
chi phÝ cÇn c¨n cø vµo lo¹i h×nh s¶n xuÊt, ®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n
phÈm vµ yªu cÇu qu¶n lý cña doanh nghiÖp.
Trong s¶n xuÊt x©y l¾p, víi tÝnh chÊt phøc t¹p cña quy tr×nh c«ng nghÖ, lo¹i h×nh
s¶n xuÊt ®¬n chiÕc, s¶n phÈm x©y l¾p cã gi¸ trÞ kinh tÕ lín, th-êng ®-îc ph©n chia
thµnh nhiÒu khu vùc, bé phËn thi c«ng. Mçi c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®Òu cã
dù to¸n, thiÕt kÕ riªng, cÊu t¹o vËt chÊt kh¸c nhau nªn tuú thuéc vµo c«ng viÖc cô
thÓ, tr×nh ®é qu¶n lý cña mçi doanh nghiÖp x©y l¾p mµ ®èi t-îng h¹ch to¸n chi phÝ
cã thÓ lµ tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hay tõng ®¬n ®Æt hµng.
ViÖc x¸c ®Þnh ®èi t-îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt lµ kh©u ®Çu tiªn, cÇn thiÕt cña
c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt. ChØ cã x¸c ®Þnh ®óng ®¾n ®èi t-îng h¹ch to¸n
chi phÝ s¶n xuÊt míi cã thÓ tæ chøc tèt c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ. Trªn c¬ së ®èi
t-îng h¹ch to¸n chi phÝ, kÕ to¸n lùa chän ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ thÝch øng.
Ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt lµ mét ph-¬ng ph¸p hay hÖ thèng c¸c
ph-¬ng ph¸p ®-îc sö dông ®Ó tËp hîp vµ ph©n lo¹i c¸c chi phÝ s¶n xuÊt trong ph¹m
vi giíi h¹n cña ®èi t-îng h¹ch to¸n chi phÝ. Trong doanh nghiÖp x©y l¾p cã ph-¬ng
ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theo c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh, ph-¬ng ph¸p
h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng.
3.2 §èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh
Do cã sù kh¸c nhau c¬ b¶n vÒ giíi h¹n tËp hîp chi phÝ trong h¹ch to¸n chi phÝ
s¶n xuÊt vµ s¶n phÈm hoµn thµnh cÇn ph¶i tÝnh gi¸ thµnh mét ®¬n vÞ, viÖc h¹ch to¸n
qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cã thÓ ph©n thµnh hai giai ®o¹n lµ giai ®o¹n x¸c ®Þnh ®èi t-îng
tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ giai ®o¹n x¸c ®Þnh ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
X¸c ®Þnh ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ x¸c ®Þnh ®èi t-îng mµ hao phÝ vËt
chÊt cña doanh nghiÖp bá ra ®Ó s¶n xuÊt ®· ®-îc kÕt tinh trong ®ã nh»m ®Þnh l-îng
hao phÝ cÇn ®-îc bï ®¾p còng nh- tÝnh to¸n ®-îc kÕt qu¶ kinh doanh.
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ BÝch Ngäc
Líp kÕ to¸n 41 D
Trong doanh nghiÖp x©y l¾p, do s¶n phÈm mang tÝnh ®¬n chiÕc, mçi s¶n phÈm
®Òu cã mét dù to¸n vµ thiÕt kÕ riªng nªn ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh ®-îc x¸c ®Þnh lµ
c¸c c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh, c¸c giai ®o¹n c«ng viÖc, c¸c khèi l-îng x©y l¾p
cã tÝnh dù to¸n riªng ®· hoµn thµnh.
ViÖc x¸c ®Þnh ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh lµ c«ng viÖc cÇn thiÕt ®Çu tiªn trong toµn
bé c«ng viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña kÕ to¸n. X¸c ®Þnh ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh
®óng, phï hîp víi ®iÒu kiÖn, ®Æc ®iÓm cña doanh nghiÖp x©y l¾p, gióp cho kÕ to¸n tæ
chøc më sæ vµ kiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh s¶n phÈm cã hiÖu
qu¶, ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý néi bé cña doanh nghiÖp x©y l¾p.
4. Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ ý nghÜa cña viÖc
tÝnh ®óng, ®ñ gi¸ thµnh
4.1 Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau
trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt t¹o ra s¶n phÈm x©y l¾p. Chóng lµ hai mÆt kh¸c nhau cña
qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Chi phÝ s¶n xuÊt ph¶n ¸nh mÆt hao phÝ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cßn
gi¸ thµnh s¶n phÈm ph¶n ¸nh mÆt kÕt qu¶ s¶n xuÊt. Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n
phÈm ®Òu bao gåm c¸c hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh
nghiÖp bá ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Khi gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang ®Çu kú vµ cuèi
kú b»ng nhau th× tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm b»ng tæng chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong
kú. Tuy nhiªn, nÕu bé phËn chi phÝ s¶n xuÊt dë dang ®Çu kú vµ cuèi kú kh«ng b»ng
nhau th× chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm kh¸c nhau vÒ l-îng. §iÒu ®ã ®-îc
thÓ hiÖn qua s¬ ®å sau:
CPSX dë dang ®Çu kú
A
Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm
B
CPSX ph¸t sinh trong kú
C
CPSX dë dang cuèi kú
D
Qua s¬ ®å ta thÊy: AC= AB + BD - CD, hay:
Tæng gi¸ thµnh = Chi phÝ s¶n xuÊt
s¶n phÈm
dë dang ®Çu kú
+ Chi phÝ s¶n xuÊt
ph¸t sinh trong kú
- Chi phÝ s¶n xuÊt
dë dang cuèi kú
Nh- vËy, chi phÝ s¶n xuÊt lu«n g¾n víi tõng thêi kú ph¸t sinh chi phÝ cßn gi¸
thµnh l¹i ®ång thêi liªn quan tíi c¶ chi phÝ ph¸t sinh trong kú vµ chi phÝ kú tr-íc (chi
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ BÝch Ngäc
Líp kÕ to¸n 41 D
phÝ dë dang ®Çu kú) chuyÓn sang. Gi¸ thµnh s¶n phÈm g¾n víi khèi l-îng s¶n phÈm,
c«ng viÖc, lao vô ®· s¶n xuÊt hoµn thµnh trong kú mµ kh«ng tÝnh ®Õn chi phÝ ®ã ph¸t
sinh ë kú nµo. Cßn chi phÝ s¶n xuÊt bao gåm toµn bé chi phÝ bá ra trong mét kú s¶n
xuÊt kinh doanh mµ kh«ng tÝnh ®Õn chi phÝ ®ã liªn quan ®Õn khèi l-îng s¶n phÈm ®·
hoµn thµnh hay ch-a.
4.2 ý nghÜa cña viÖc tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ gi¸ thµnh
§èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt nãi chung, doanh nghiÖp x©y l¾p nãi riªng, chØ
tiªu chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ nh÷ng chØ tiªu kinh tÕ quan träng mµ
bÊt k× nhµ qu¶n lý nµo còng ph¶i quan t©m bëi ®ã lµ nh÷ng chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp
ph¶n ¸nh chÊt l-îng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ h¬n n÷a nã cßn quyÕt ®Þnh
®Õn kÕt qu¶ s¶n xuÊt vµ ¶nh h-ëng tíi thu nhËp cña toµn bé c¸n bé c«ng nh©n viªn
trong doanh nghiÖp. Do ®ã cÇn ph¶i h¹ch to¸n chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi chi phÝ
s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Ó cung cÊp th«ng tin cho c¸c nhµ qu¶n lý gióp hä
n¾m ®-îc t×nh h×nh sö dông vËt t-, tµi s¶n, lao ®éng...®¸nh gi¸ ®-îc thùc tr¹ng kinh
doanh thùc tÕ cña doanh nghiÖp tõ ®ã cã nh÷ng quyÕt ®Þnh qu¶n lý ®óng ®¾n, tiÕt
kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
H¹ch to¸n chÝnh x¸c chi phÝ s¶n xuÊt kh«ng chØ lµ viÖc tæ chøc, ghi chÐp, ph¶n ¸nh
theo ®óng gi¸ trÞ thùc tÕ cña chi phÝ mµ cßn ph¶i theo ®óng ®Þa ®iÓm ph¸t sinh vµ ®èi
t-îng chÞu phÝ. TÝnh ®óng gi¸ thµnh lµ tÝnh to¸n chÝnh x¸c vµ h¹ch to¸n ®óng néi
dung kinh tÕ cña chi phÝ ®· hao phÝ ®Ó s¶n xuÊt ra s¶n phÈm. V× vËy, ph¶i x¸c ®Þnh
®óng ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh, vËn dông ®óng ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh vµ gi¸
thµnh ph¶i ®-îc tÝnh trªn c¬ së sè liÖu chi phÝ s¶n xuÊt kÕ to¸n ®· tËp hîp mét c¸ch
chÝnh x¸c. TÝnh ®ñ gi¸ thµnh lµ tÝnh to¸n ®Çy ®ñ mäi chi phÝ ®· bá ra cho s¶n xuÊt
s¶n phÈm nh-ng còng ph¶i lo¹i bá nh÷ng chi phÝ kh«ng liªn quan, kh«ng cÇn thiÕt.
ViÖc tæ chøc c«ng t¸c qu¶n lý vµ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm phï hîp víi ®Æc ®iÓm kinh doanh vµ t×nh h×nh thùc tÕ cña doanh nghiÖp sÏ cho
ta nh÷ng th«ng tin chÝnh x¸c, kÞp thêi phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n trÞ doanh nghiÖp
còng nh- ®Þnh h-íng cho ho¹t ®éng kinh doanh. TÝnh ®óng, tÝnh ®ñ gi¸ thµnh s¶n
phÈm sÏ ®¶m b¶o cho doanh nghiÖp tr¸nh ®-îc l·i gi¶, lç thËt vµ ng-îc l¹i.
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ BÝch Ngäc
Líp kÕ to¸n 41 D
II. §Æc ®iÓm h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm.
1. §Æc ®iÓm kinh doanh x©y l¾p ¶nh h-ëng ®Õn h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ
tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
X©y dùng c¬ b¶n lµ ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt quan träng mang tÝnh chÊt c«ng
nghiÖp nh»m t¸i s¶n xuÊt tµi s¶n cè ®Þnh cho tÊt c¶ c¸c ngµnh trong nÒn kinh tÕ quèc
d©n, t¹o ra c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho x· héi, t¨ng c-êng tiÒm lùc kinh tÕ, quèc
phßng vµ gãp phÇn thóc ®Èy qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n-íc. Do
®ã, qu¶n lý tèt vµ h¹ch to¸n ®óng ®ñ chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cã ý
nghÜa ®Æc biÖt quan träng. Tuy nhiªn, ngµnh x©y dùng c¬ b¶n còng cã nh÷ng nÐt ®Æc
thï riªng chi phèi c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Nh÷ng nÐt ®Æc thï ®ã lµ:
S¶n phÈm x©y l¾p lµ c¸c c«ng tr×nh, vËt kiÕn tróc...thuéc kÕt cÊu h¹ tÇng cña nÒn
kinh tÕ quèc d©n cã quy m« vµ gi¸ trÞ lín, kÕt cÊu phøc t¹p, thêi gian sö dông l©u
dµi...Do vËy, viÖc tæ chøc qu¶n lý vµ h¹ch to¸n nhÊt thiÕt ph¶i cã c¸c dù to¸n thiÕt
kÕ, thi c«ng ®-îc lËp theo tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh. Trong qu¸ tr×nh thi
c«ng x©y l¾p ph¶i th-êng xuyªn so s¸nh kiÓm tra viÖc thùc hiÖn dù to¸n chi phÝ, t×m
ra nguyªn nh©n v-ît, hôt dù to¸n vµ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh trªn c¬ së lÊy dù
to¸n lµm th-íc ®o.
S¶n phÈm x©y l¾p cè ®Þnh t¹i n¬i s¶n xuÊt cßn c¸c ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt (xe m¸y,
thiÕt bÞ thi c«ng, ng-êi lao ®éng...) ph¶i di chuyÓn theo ®Þa ®iÓm ®Æt s¶n phÈm. MÆt
kh¸c, ho¹t ®éng x©y dùng c¬ b¶n th-êng tiÕn hµnh ngoµi trêi nªn chÞu ¶nh h-ëng cña
®iÒu kiÖn thiªn nhiªn, thêi tiÕt. §Æc ®iÓm nµy lµm cho c«ng t¸c qu¶n lý, sö dông,
h¹ch to¸n tµi s¶n, vËt t- rÊt phøc t¹p, dÔ bÞ mÊt m¸t, h- háng lµm t¨ng chi phÝ s¶n
xuÊt. Bªn c¹nh ®ã, chu k× s¶n xuÊt cña ®¬n vÞ x©y l¾p th-êng rÊt dµi, chi phÝ ph¸t
sinh th-êng xuyªn trong khi doanh thu chØ ph¸t sinh ë tõng thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh. Do
®ã, kú tÝnh gi¸ thµnh ë c¸c ®¬n vÞ x©y l¾p th-êng ®-îc x¸c ®Þnh theo kú s¶n xuÊt.
Tæ chøc s¶n xuÊt trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p ë n-íc ta hiÖn nay phæ biÕn
theo ph-¬ng thøc kho¸n gän c¸c c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh, khèi l-îng hoÆc
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ BÝch Ngäc
Líp kÕ to¸n 41 D
c«ng viÖc cho c¸c ®¬n vÞ trong néi bé doanh nghiÖp (®éi, xÝ nghiÖp...). Trong gi¸
kho¸n gän, kh«ng chØ cã tiÒn l-¬ng mµ cßn cã ®ñ c¸c chi phÝ vÒ vËt liÖu, c«ng cô,
dông cô thi c«ng, chi phÝ chung cña bé phËn nhËn kho¸n.
S¶n phÈm x©y l¾p ®-îc tiªu thô theo gi¸ dù to¸n hoÆc gi¸ tho¶ thuËn víi chñ ®Çu
t- tõ tr-íc (gi¸ ®Êu thÇu) nªn tÝnh chÊt hµng ho¸ cña s¶n phÈm thÓ hiÖn kh«ng râ hay
nãi c¸ch kh¸c, t¸c ®éng cña yÕu tè thÞ tr-êng bÞ h¹n chÕ.
Gi¸ thµnh c«ng tr×nh x©y l¾p kh«ng bao gåm gi¸ trÞ b¶n th©n thiÕt bÞ do chñ ®Çu
t- ®-a vµo ®Ó l¾p ®Æt mµ chØ bao gåm nh÷ng chi phÝ do doanh nghiÖp x©y l¾p bá ra
cã liªn quan ®Õn x©y l¾p c«ng tr×nh. Gi¸ thµnh c«ng t¸c x©y dùng vµ l¾p ®Æt kÕt cÊu
bao gåm gi¸ trÞ vËt kÕt cÊu vµ gi¸ trÞ thiÕt bÞ kÌm theo nh- c¸c thiÕt bÞ vÖ sinh, th«ng
giã, thiÕt bÞ s-ëi Êm, ®iÒu hoµ nhiÖt ®é, thiÕt bÞ truyÒn dÉn...
Nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i tæ chøc c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ
to¸n trªn c¬ së tu©n thñ chÕ ®é kÕ to¸n nh-ng còng ph¶i phï hîp víi ®Æc ®iÓm ®Æc
thï cña ho¹t ®éng kinh doanh x©y l¾p ®Ó ®¶m b¶o chÊt l-îng c«ng t¸c kÕ to¸n, cung
cÊp kÞp thêi nh÷ng th«ng tin cho qu¶n lý.
2. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh
Theo chÕ ®é quy ®Þnh, c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p h¹ch to¸n hµng tån kho theo
ph-¬ng ph¸p kª khai th-êng xuyªn, do ®ã, h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt trong c¸c
doanh nghiÖp x©y l¾p lµ theo ph-¬ng ph¸p KKTX. TÊt c¶ c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t
sinh ph¶i ®-îc ph¶n ¸nh, ghi chÐp ®Çy ®ñ, kÞp thêi
§Ó tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt phôc vô cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm kÕ to¸n sö
dông tµi kho¶n 154- Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang. Tµi kho¶n nµy ®-îc më
chi tiÕt cho tõng ®èi t-îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi t-îng tÝnh gÝa thµnh s¶n
phÈm x©y l¾p (c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh...). KÕt cÊu cña tµi kho¶n nµy nhsau:
Bªn Nî: TËp hîp chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh trong k×.
Bªn Cã: - C¸c kho¶n gi¶m chi phÝ.
- Tæng gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña s¶n phÈm, dÞch vô hoµn thµnh.
D- Nî: Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang.
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ BÝch Ngäc
Líp kÕ to¸n 41 D
Ngoµi ra, kÕ to¸n cßn sö dông c¸c tµi kho¶n 621, 622, 623, 627 ®Ó ph¶n ¸nh chi
phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ sö dông m¸y thi
c«ng, chi phÝ s¶n xuÊt chung thùc tÕ ph¸t sinh trong kú.
S¬ ®å h¹ch to¸n h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p
TK 152, 331...
TK 621
Chi phÝ nguyªn
TK 154
KÕt chuyÓn CPNVL trùc tiÕp
vËt liÖu trùc tiÕp
C«ng nh©n
tr×nh hoµn
KÕt chuyÓn CPSDMTC
SDMTC
TK 334
C«ng nh©n
trùc tiÕp x©y l¾p
Chi phÝ SXC kh¸c
thµnh bµn giao
cho chñ ®Çu thay chê tiªu thô
TK 622
TK 214, 338, 111...
kÕt chuyÓn
gi¸ thµnh c«ng
TK 623
TiÒn
l-¬ng
ph¶i
tr¶
TK 632, 155
KÕt chuyÓn CPNCTT
TK 627
TËp
hîp
CP
SXC
ph©n bæ (hoÆc kÕt
chuyÓn) CPSXC
3. C¸c b-íc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh.
Chi phÝ s¶n xuÊt bao gåm nhiÒu lo¹i víi tÝnh chÊt vµ néi dung kh¸c nhau. ViÖc
tËp hîp chi phÝ ph¶i ®-îc tiÕn hµnh theo mét tr×nh tù hîp lý, khoa häc th× míi cã thÓ
tÝnh gi¸ thµnh mét c¸ch chÝnh x¸c, kÞp thêi. Tr×nh tù nµy phô thuéc vµo tÝnh chÊt,
®Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña tõng ngµnh, nghÒ, tõng doanh nghiÖp, tr×nh ®é qu¶n lý vµ
h¹ch to¸n... §èi víi doanh nghiÖp x©y l¾p, h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm th-êng qua c¸c b-íc sau:
B-íc 1: TËp hîp c¸c chi phÝ c¬ b¶n cã liªn quan trùc tiÕp cho tõng ®èi t-îng
h¹ch to¸n chi phÝ (c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh...).
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ BÝch Ngäc
Líp kÕ to¸n 41 D
B-íc 2: TÝnh to¸n vµ ph©n bæ lao vô cña c¸c ngµnh s¶n xuÊt kinh doanh phô cã
liªn quan trùc tiÕp cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh trªn c¬ së khèi l-îng
lao vô phôc vô vµ ®¬n gi¸ cña lao vô ®ã.
B-íc 3: TËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung cho c¸c c«ng tr×nh, h¹ng môc
c«ng tr×nh cã liªn quan theo tiªu thøc phï hîp.
B-íc 4: KiÓm kª, x¸c ®Þnh s¶n phÈm dë dang cuèi kú.
B-íc 5: TÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh (c«ng tr×nh, h¹ng
môc c«ng tr×nh).
III. H¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp.
Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp lµ nh÷ng chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt
liÖu phô, c¸c cÊu kiÖn hoÆc c¸c bé phËn rêi, vËt liÖu lu©n chuyÓn tham gia cÊu thµnh
nªn thùc thÓ s¶n phÈm x©y l¾p (kh«ng kÓ vËt liÖu phôc vô cho m¸y mãc thi c«ng,
ph-¬ng tiÖn thi c«ng vµ nh÷ng vËt liÖu tÝnh trong chi phÝ s¶n xuÊt chung). Gi¸ trÞ vËt
liÖu ®-îc h¹ch to¸n vµo kho¶n môc nµy ngoµi gi¸ trÞ thùc tÕ cßn cã c¶ chi phÝ thu
mua, vËn chuyÓn tõ n¬i mua vÒ n¬i nhËp kho hoÆc xuÊt th¼ng ®Õn ch©n c«ng tr×nh.
Nguyªn vËt liÖu sö dông cho x©y dùng h¹ng môc c«ng tr×nh nµo ph¶i ®-îc tÝnh
trùc tiÕp cho h¹ng môc c«ng tr×nh ®ã trªn c¬ së chøng tõ gèc theo sè l-îng thùc tÕ
®· sö dông vµ theo gi¸ xuÊt kho thùc tÕ. Tr-êng hîp nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng cã
liªn quan ®Õn nhiÒu c«ng tr×nh, kh«ng thÓ tæ chøc h¹ch to¸n riªng ®-îc th× kÕ to¸n
ph¶i ph©n bæ chi phÝ cho c¸c c«ng tr×nh theo tiªu thøc thÝch hîp nh- theo ®Þnh møc
tiªu hao, theo khèi l-îng thùc hiÖn...
§Ó ph¶n ¸nh chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 621- chi
phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. Tµi kho¶n nµy ®-îc më chi tiÕt theo tõng c«ng tr×nh
x©y dùng, l¾p ®Æt (c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh, c¸c giai ®o¹n c«ng viÖc, khèi
l-îng c«ng viÖc, khèi l-îng x©y l¾p cã dù to¸n riªng). KÕt cÊu tµi kho¶n nµy nhsau:
Bªn Nî: Gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng trùc tiÕp cho x©y dùng, l¾p ®Æt.
Bªn Cã: - Gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng kh«ng hÕt nhËp l¹i kho hay chuyÓn
sang kú sau.
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ BÝch Ngäc
Líp kÕ to¸n 41 D
- KÕt chuyÓn hoÆc ph©n bæ gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu thùc tÕ sö dông cho
ho¹t ®éng x©y l¾p trong kú vµo bªn nî TK 154- chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang
vµ chi tiÕt cho c¸c ®èi t-îng ®Ó tÝnh gi¸ thµnh c«ng tr×nh.
Tµi kho¶n 621 cuèi kú kh«ng cã sè d-.
*Ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n:
H¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ®-îc kh¸i qu¸t qua s¬ ®å sau:
S¬ ®å h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
TK 152
TK 621
XuÊt kho NVL cho s¶n xuÊt
TK 152, 111...
VL sö dông kh«ng hÕt nhËp
kho hay b¸n thu håi
TK 111, 112, 1412, 331...
Mua NVL chuyÓn ®Õn tËn
ch©n c«ng tr×nh
TK 154
KÕt chuyÓn CPNVLTT
IV. H¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp bao gåm c¸c kho¶n thï lao lao ®éng ph¶i tr¶ cho
c«ng nh©n trùc tiÕp x©y l¾p c¸c c«ng tr×nh, c«ng nh©n phôc vô thi c«ng (kÓ c¶ c«ng
nh©n vËn chuyÓn bèc dì vËt t- trong ph¹m vi mÆt b»ng x©y l¾p vµ c«ng nh©n chuÈn
bÞ thi c«ng vµ thu dän hiÖn tr-êng). Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp kh«ng bao gåm c¸c
kho¶n trÝch KPC§, BHXH, BHYT tÝnh theo tiÒn l-¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc
tiÕp x©y l¾p vµ tiÒn ¨n ca cña c«ng nh©n x©y l¾p mµ chóng ®-îc h¹ch to¸n vµo chi
phÝ s¶n xuÊt chung.
§Ó theo dâi chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 622- chi phÝ
nh©n c«ng trùc tiÕp. Khi h¹ch to¸n, tµi kho¶n nµy ®-îc më chi tiÕt theo tõng c«ng
tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh, giai ®o¹n c«ng viÖc... Tµi kho¶n nµy cã kÕt cÊu nh- sau:
Bªn Nî: Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp thùc tÕ ph¸t sinh.
Bªn Cã: KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµo tµi kho¶n tÝnh gi¸ thµnh.
Tµi kho¶n 622 cuèi kú kh«ng cã sè d-.
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ BÝch Ngäc
Líp kÕ to¸n 41 D
S¬ ®å h¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
TK 3341
TK 622
TK 154
Ph¶i tr¶ cho CN thuéc danh s¸ch
KÕt chuyÓn CPNCTT
TK 3342,111...
Ph¶i tr¶ cho lao ®éng thuª ngoµi
V. H¹ch to¸n chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng.
M¸y mãc thi c«ng lµ c¸c lo¹i m¸y phôc vô trùc tiÕp cho s¶n xuÊt x©y l¾p nhm¸y trén bª t«ng, cÇn trôc, cÇn cÈu th¸p, m¸y ñi, m¸y xóc,...Chi phÝ sö dông m¸y thi
c«ng lµ nh÷ng chi phÝ cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn viÖc sö dông xe vµ m¸y thi c«ng,
bao gåm c¸c lo¹i nguyªn, vËt liÖu xuÊt dïng cho m¸y thi c«ng, tiÒn l-¬ng ph¶i tr¶
cho c«ng nh©n ®iÒu khiÓn vµ phôc vô m¸y thi c«ng, khÊu hao m¸y thi c«ng, tiÒn thuª
m¸y thi c«ng, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi cho sö dông m¸y thi c«ng...
Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng ®-îc chia lµm hai lo¹i: chi phÝ th-êng xuyªn vµ chi
phÝ t¹m thêi.
- Chi phÝ th-êng xuyªn: lµ nh÷ng chi phÝ hµng ngµy cÇn thiÕt cho viÖc sö dông
m¸y thi c«ng nh- chi phÝ khÊu hao m¸y, chi phÝ vÒ thuª m¸y, nhiªn liÖu, ®éng lùc...
- Chi phÝ t¹m thêi: lµ nh÷ng chi phÝ cã liªn quan ®Õn viÖc th¸o l¾p, ch¹y thö, vËn
chuyÓn...m¸y thi c«ng vµ nh÷ng c«ng tr×nh t¹m thêi phôc vô m¸y thi c«ng. Chi phÝ
nµy ®-îc ph©n bæ dÇn theo thêi gian sö dông m¸y thi c«ng ë c«ng tr-êng.
Do ®Æc ®iÓm cña ho¹t ®éng x©y l¾p vµ cña s¶n phÈm x©y l¾p, mét m¸y thi c«ng
cã thÓ sö dông cho nhiÒu c«ng tr×nh trong kú h¹ch to¸n. V× vËy, cÇn ph©n bæ chi phÝ
m¸y thi c«ng cho tõng c«ng tr×nh. Theo chÕ ®é quy ®Þnh hiÖn nay, cã ba tiªu thøc
ph©n bæ lµ: theo khèi l-îng c«ng viÖc hoµn thµnh cña ca m¸y, theo ca m¸y lµm viÖc,
theo dù to¸n chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng. C«ng thøc ph©n bæ nh- sau:
Chi phÝ sö dông m¸y
Tæng chi phÝ m¸y thi c«ng cÇn ph©n bæ
thi c«ng ph©n bæ =
cho tõng ®èi t-îng Tæng tiªu thøc ph©n bæ cña tÊt c¶ c¸c ®èi t-îng
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ BÝch Ngäc
Tæng tiªu thøc
x ph©n bæ cña
tõng ®èi t-îng
Líp kÕ to¸n 41 D
§èi víi tr-êng hîp doanh nghiÖp x©y l¾p thùc hiÖn x©y l¾p c«ng tr×nh theo
ph-¬ng thøc thi c«ng hçn hîp võa thñ c«ng, võa b»ng m¸y, ®Ó tËp hîp vµ ph©n bæ
chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng phôc vô trùc tiÕp cho ho¹t ®éng x©y l¾p, kÕ to¸n sö
dông tµi kho¶n 623- chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng. Tr-êng hîp doanh nghiÖp thùc
hiÖn x©y l¾p c«ng tr×nh hoµn toµn b»ng m¸y th× kh«ng sö dông tµi kho¶n 623 mµ kÕ
to¸n h¹ch to¸n trùc tiÕp vµo c¸c tµi kho¶n 621, 622, 627. MÆt kh¸c, c¸c kho¶n trÝch
KPC§, BHXH, BHYT tÝnh theo tiÒn l-¬ng ph¶i tr¶ c«ng nh©n sö dông m¸y thi c«ng
vµ tiÒn ¨n ca kh«ng h¹ch to¸n vµo TK 623 mµ ph¶n ¸nh vµo TK 627- chi phÝ s¶n
xuÊt chung. Tµi kho¶n 623 cã kÕt cÊu nh- sau:
Bªn Nî: TËp hîp chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng thùc tÕ ph¸t sinh.
Bªn Cã: KÕt chuyÓn (hoÆc ph©n bæ) chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng cho c¸c c«ng
tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh.
Tµi kho¶n 623 kh«ng cã sè d- cuèi kú vµ chi tiÕt lµm 6 tiÓu kho¶n:
TK 6231- Chi phÝ nh©n c«ng.
TK 6231- Chi phÝ vËt liÖu.
TK 6233- Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt.
TK 6234- Chi phÝ khÊu hao m¸y thi c«ng.
TK 6237- Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi.
TK 6238- Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c.
ViÖc h¹ch to¸n cô thÓ chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng phô thuéc vµo h×nh thøc sö
dông m¸y thi c«ng cña mçi doanh nghiÖp.
* Tr-êng hîp C«ng ty cã tæ chøc ®éi m¸y thi c«ng riªng
Trong tr-êng hîp nµy, h¹ch to¸n chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng ®-îc tiÕn hµnh
nh- sau: toµn bé chi phÝ liªn quan trùc tiÕp ®Õn ®éi m¸y thi c«ng ®-îc tËp hîp riªng
trªn c¸c TK 621, 622, 627 (chi tiÕt ®éi m¸y thi c«ng). Cuèi kú, tæng hîp chi phÝ vµo
tµi kho¶n 154 (1543 chi tiÕt ®éi m¸y thi c«ng) ®Ó tÝnh gi¸ thµnh ca m¸y (hoÆc giê
m¸y). C¨n cø vµo gi¸ thµnh cña mét ca m¸y (hoÆc giê m¸y) vµ sè ca m¸y (hoÆc giê
m¸y) mµ ®éi m¸y thi c«ng phôc vô cho tõng ®èi t-îng (c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng
tr×nh...) ®Ó ph©n bæ chi phÝ cña ®éi m¸y thi c«ng cho tõng ®èi t-îng.
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ BÝch Ngäc
Líp kÕ to¸n 41 D
Quy tr×nh h¹ch to¸n ®-îc kh¸i qu¸t qua s¬ ®å sau:
TK 152, 153, 111, 112...
TK 621
TK 154
KÕt chuyÓn
CPNVLTT
TK 623
Gi¸ thµnh cña ®éi m¸y
(1) thi c«ng
TK 3341, 3342
TK 622
CPNCTT
TK 512
KÕt chuyÓn
Gi¸ b¸n néi
(2) bé
TK 111, 112, 214, 331...
TK 627
CPSXC
TK 632
KÕt chuyÓn
(2) Gi¸ thµnh dÞch vô
cña ®éi MTC
(1) C¸c bé phËn trong doanh nghiÖp kh«ng tÝnh kÕt qu¶ riªng mµ thùc hiÖn ph-¬ng
thøc cung cÊp lao vô m¸y lÉn nhau.
(2) C¸c bé phËn trong doanh nghiÖp x¸c ®Þnh kÕt qu¶ riªng(doanh nghiÖp thùc hiÖn
ph-¬ng thøc b¸n lao vô m¸y lÉn nhau)
* Tr-êng hîp tõng ®éi x©y l¾p cã m¸y thi c«ng riªng.
C¸c chi phÝ liªn quan ®Õn m¸y thi c«ng ®-îc tËp hîp riªng trªn tµi kho¶n 623 – chi
phÝ sö dông m¸y thi c«ng, cuèi kú kÕt chuyÓn hoÆc ph©n bæ theo tõng ®èi t-îng
(c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh...)
S¬ ®å h¹ch to¸n chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng
TK 152, 111, 112...
TK 623
Chi phÝ vËt liÖu
TK 3341, 3342, 111...
TK 154
KÕt chuyÓn hoÆc
ph©n bæ CPSDMTC
Chi phÝ nh©n c«ng
TK 214, 152, 111, 112...
Chi phÝ kh¸c
TK 133
VAT ®-îc khÊu trõ
(nÕu cã)
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ BÝch Ngäc
Líp kÕ to¸n 41 D
* Tr-êng hîp m¸y thi c«ng thuª ngoµi
Toµn bé chi phÝ thuª m¸y thi c«ng tËp hîp vµo tµi kho¶n 623. Cuèi kú, kÕt chuyÓn
vµo tµi kho¶n 154 theo tõng ®èi t-îng.
TK 331, 111, 112...
TK 623
Gi¸ thuª ch-a thuÕ
TK 154
KÕt chuyÓn hoÆc ph©n bæ
CPSDMTC
TK 133
VAT
VI. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung.
Chi phÝ s¶n xuÊt chung ph¶n ¸nh nh÷ng chi phÝ phôc vô x©y l¾p t¹i c¸c ®éi vµ c¸c bé
phËn s¶n xuÊt kinh doanh trong doanh nghiÖp x©y l¾p bao gåm: l-¬ng nh©n viªn
qu¶n lý ®éi, tiÒn ¨n gi÷a ca, trÝch BHXH, BHYT, KPC§ theo tØ lÖ quy ®Þnh trªn
tæng sè l-¬ng c«ng nh©n viªn chøc cña ®éi, khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh dïng chung cho
ho¹t ®éng cña ®éi, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn.
NÕu c¸c kho¶n chi phÝ chØ liªn quan ®Õn mét c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh sÏ
®-îc tËp hîp trùc tiÕp cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®ã. Cßn c¸c kho¶n
chi phÝ cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi t-îng th× sÏ ®-îc ph©n bæ cho c¸c ®èi t-îng theo
tiªu thøc thÝch hîp nh-: tiÒn l-¬ng c«ng nh©n x©y l¾p hoÆc chi phÝ nguyªn vËt liÖu
trùc tiÕp.
§Ó h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung, kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 627- chi phÝ s¶n
xuÊt chung. Tµi kho¶n nµy ®-îc më chi tiÕt theo tõng ®èi t-îng x©y l¾p. KÕt cÊu cña
tµi kho¶n nµy nh- sau:
Bªn Nî: C¸c kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt chung ph¸t sinh trong kú.
Bªn Cã: - C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chung.
- Ph©n bæ vµ kÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung vµo tµi kho¶n tÝnh gi¸ thµnh
Tµi kho¶n 627 kh«ng cã sè d- cuèi kú vµ ®-îc chi tiÕt thµnh 6 tiÓu kho¶n:
TK 6271- Chi phÝ nh©n viªn ph©n x-ëng
TK 6272- Chi phÝ vËt liÖu
Sinh viªn: Ph¹m ThÞ BÝch Ngäc
Líp kÕ to¸n 41 D
- Xem thêm -