Đăng ký Đăng nhập

Tài liệu Gt cnsthrt c2 cnsth

.PDF
20
165
132

Mô tả:

Coâng ngheä ch rau traù ngheä sau thu hoaï hoaïch traùi CHÖÔNG 2 1. Chaát löôïng rau traùi töôi o Coâng nghệ sau thu hoạch baét ñaàu khi thu hoaïch rau traùi cho ñeán khi rau traùi ñöôïc ñöa ñeán tay ngöôøi söû duïng cuoái cuøng COÂNG NGHEÄ SAU THU HOAÏCH o Rau traùi ñaït chaát löôïng toái ña ôû thôøi ñieåm thu haùi o Sau khi thu hoaïch, chæ coù theå baûo veä chaát löôïng ñaõ coù khi thu hoaïch vaø tìm caùch giöõ nguyeân chaát löôïng ñoù caøng laâu caøng toát o Chaát löôïng rau traùi töôi STH phuï thuoäc vaøo nhieàu yeáu toá: tieàn thu hoaïch, thu hoaïch, xöû lyù, ñoùng goùi, baûo quaûn, vaän chuyeån 1 2 Toân Nöõ Minh Nguyeät 1. Chaát löôïng rau traùi töôi 1. Chaát löôïng rau traùi töôi Caùc tieâu chuaån veà chaát löôïng rau traùi Caùc tieâu chuaån veà chaát löôïng rau traùi Tieâu chuaån chaát löôïng: moâ taû tæ mæ vaø ñöa ra phöông phaùp kieåm tra caùc yeáu toá quyeát ñònh chaát löôïng Do caùc cô quan coù chöùc naêng giaùm ñònh ban haønh sau khi ñaõ khaûo saùt nhu caàu thò tröôøng, khaû naêng ñaùp öùng cuûa ngöôøi troàng troït Coù nhöõng tieâu chuaån khaùc nhau ñöôïc aùp duïng cho saûn phaåm tieâu thuï taïi choã hay saûn phaåm xuaát khaåu. Moãi quoác gia hay moãi khu vöïc kinh teá cuõng coù heä thoáng tieâu chuaån chaát löôïng rieâng 3  Toå chöùc Thöïc phaåm vaø Noâng nghieäp (FAO – Food & Agriculture Organization)  Toå chöùc Söùc khoûe theá giôùi (WHO – World Health Organization)  Uyû ban Kinh teá Chaâu Aâu (ECE – Economic Commission of Europe)  Toå chöùc Hôïp taùc vaø Phaùt trieån Kinh teá (OECD – Organization for Economic Cooperation and Development)  Cô quan quaûn lyù Thöïc phaåm vaø Döôïc phaåm (FDA – Food & Drug Administration) 4 1. Chaát löôïng rau traùi töôi 1. Chaát löôïng rau traùi töôi 3 nhoùm chaát löôïng lôùn Yeâu caàu chung toái thieåu ñeå moät saûn phaåm rau traùi töôi ñöôïc ñöa vaøo thò tröôøng quoác teá Nhoùm ñaëc bieät  1. Laønh maïnh – khoeû maïnh vaø laønh laën   2. Hoaøn toaøn saïch, khoâng laãn taïp chaát, khoâng coù muøi vò laï, khoâng ñoïng aåm treân beà maët Saûn phaåm coù chaát löôïng raát toát, hình daïng, hình thöùc beân ngoaøi, maøu saéc, muøi vò ñaëc tröng cho gioáng caây troàng Haàu nhö khoâng coù veát hö hoûng beân ngoaøi Bao goùi caån thaän, ñeïp Nhoùm loaïi 1  3. Coù kích thöôùc bình thöôøng vaø hình thöùc beân ngoaøi phaûi phuø hôïp vôùi gioáng, muøa, nôi saûn xuaát 4. Ñaït ñöôïc ñoä chín ñaûm baûo cho saûn phaåm phaûi ôû traïng thaùi chaát löôïng toát nhaát 5   Saûn phaåm coù chaát löôïng toát Khoâng hö hoûng Bao goùi caån thaän Nhoùm loaïi 2   Saûn phaåm coù theå coù moät vaøi hö hoûng beân ngoaøi, khoâng aûnh höôûng ñeán chaát löôïng beân trong 6 Ñaùp öùng ñöôïc nhöõng yeâu caàu toái thieåu ñaõ neâu treân 2. Quy trình sau thu hoaïch rau traùi 1. Chaát löôïng rau traùi töôi Caùc yeáu toá chaát löôïng rau traùi töôi Hình thöùc Veû beân ngoaøi Kích côõ: ñöôøng kính, khoái löôïng, theå tích Hình daïng: ñöôøng kính/beà daøy, söï ñoàng ñeàu veà hình daïng Maøu saéc: söï ñoàng nhaát veà maøu saéc, cöôøng ñoä maøu Ñoä boùng: Baûn chaát cuûa lôùp saùp beà maët Hö hoûng: beân ngoaøi, beân trong veà hình thaùi, beänh lyù, dòch teå Caáu truùc Ñoä chaéc, ñoä cöùng, ñoä meàm, ñoä gioøn, Möùc ñoä moïng nöôùc, boät, caùt, dai, xô cuûa thòt traùi Höông vò Ñoä ngoït, ñoä chua, ñoä ñaéng, ñoä chaùt, ñoä ñaéng Chaát thôm: nhöõng hôïp chaát deã bay hôi (aroma) Nhöõng hôïp chaát khoâng muøi (off-flavor) Caùc böôùc tieán haønh Baûo quaûn Ñoùng goùi Xöû lyù Thu hoaïch Dinh döôõng Carbohydrate bao goàm caû phaàn xô aên ñöôïc Protein, lipid, vitamin, khoaùng,… Tính an toaøn Ñoäc toá töï nhieân Ñoäc toá nhieãm (dö löôïng hoaù chaát, kim loaïi naëng) Vi sinh vaät nhieãm vaø ñoäc toá töø vi sinh vaät 7 8 2. Quy trình sau thu hoaïch rau traùi 2. Quy trình sau thu hoaïch rau traùi Thu hoaïch Yeâu caàu: Thu hoaïch Thu hoaïch ñuùng ñoä chín, thôøi ñieåm Tieán haønh thu haùi nhanh nhaát, Tæ leä hö hoûng ít nhaát, Tieâu phí ít nhaát Xaùc ñònh ñoä chín thu hoaïch Thôøi gian thu hoaïch: Ñoä chín kyõ thuaät Ñoä chín söû duïng Ñoä chín sinh lyù Duïng cuï thu hoaïch: Saøo haùi, dao, keùo, cuoác, caøo Thang, gheá, ñai an toaøn, Ñoà chöùa, xe caåu Tieán haønh thu haùi Thuû coâng: Ít hö hoûng saûn phaåm, Phaân loaïi rau quaû chính xaùc Naêng suaát thaáp Thu haùi baèng maùy: Nhanh, naêng suaát cao Saûn phaåm ít choïn loïc, giaù trò thaáp Tyû leä hö hoûng cao Saùng sôùm, chieàu toái, tröa Caùc quaù trình thu haùi: Caét, beû, xoaén, giaät Ñaøo, nhoå, ngaét, rung 9 2. Quy trình sau thu hoaïch rau traùi Heä thoáng laéc – thu hoaïch traùi coù muùi 10 2. Quy trình sau thu hoaïch rau traùi Heä thoáng thu hoaïch 2 thaønh phaàn Maùy laéc + Maùng höùng traùi coù baêng taûi goùp traùi veà moät thuøng chöùa Maùy laéc hoaït ñoäng 11 12 2. Quy trình sau thu hoaïch rau traùi 2. Quy trình sau thu hoaïch rau traùi Heä thoáng thu hoaïch döøa Maùy thu hoaïch nho (caây daïng buïi nhoû, troàng thaønh haøng) Boä phaän rung, laéc, giaät traùi ñöôïc boá trí beân trong thuøng xe Maùng höùng traùi noái vôùi heä thoáng gaøu taûi, baêng taûi chuyeån traùi ra thuøng höùng (coù theå laø moät maùy phaân loaïi) Hoaït ñoäng cuûa maùng höùng döøa Maùng höùng – ht thuyû löïc Caàn rung – cao tôùi 12m  Khi keïp vaøo thaân döøa thaønh maùng thaúng ñöùng  Khi maùy laéc hoaït ñoäng, thaønh maùng nghieâng 5o ñeå döøa laên ra ngoaøi  Khi thu nhaän döøa thaønh maùng nghieâng 25o ñeå ñoå döøa vaøo thuøng höùng 13 2. Quy trình sau thu hoaïch rau traùi 14 2. Quy trình sau thu hoaïch rau traùi Thu hoaïch Xöû lyù tröôùc ñoùng goùi Muïc ñích: Sô cheá taïi choã Boû bôùt caønh, cuoáng, laù, thaân, reã,…  Giaûm thaát thoaùt khoái löôïng vì bay hôi nöôùc vaø hoâ haáp  Giaûm hö hoûng do caønh laù, cuoáng ñaâm thuûng qua  Giaûm khoái löôïng vaän chuyeån veà kho chöùa Phaân loaïi sô boä ( quaû hö, daäp, vôõ,…) Chôû veà kho chöùa Caét tæa: loaïi boû phaàn khoâng söû duïng, hoaøn thieän giaù trò beà ngoaøi, giaûm maát nöôùc, giaûm hö hoûng, ngaên chaën söï laây lan cuûa veát hö hoûng Röûa: Xeáp vaøo ñoà chöùa: soït tre, roå, … 15 chuaån bò cho sphaåm ñaït yeâu caàu ngöôøi mua, taïo thaønh nhöõng nhoùm SP cuøng chaát löôïng, khoái löôïng thuaän tieän bao goùi,vaän chuyeån Haï nhieät ñoä, Giaûm vsv ngoaøi voû, Loä ra choã hö hoûng Taêng gtrò caûm quan 16 2. Quy trình sau thu hoaïch rau traùi 2. Quy trình sau thu hoaïch rau traùi Xöû lyù tröôùc ñoùng goùi Xöû lyù tröôùc ñoùng goùi Loaïi nhöïa muû: Hong khoâ: Phaân loaïi baèng maùy Taïo nhöõng veát saãm treân voû traùi Röûa baèng nöôùc aám (40–50oC) hay dd pheøn chua Nhanh, naêng suaát cao, Coù theå töï ñoäng hoùa Phaân loaïi theo khoái löôïng, kích thöôùc, maøu saéc,… Söû duïng quaït gioù laøm khoâ saûn phaåm sau khi röûa Haønh, toûi ñöôïc saáy nheï laøm voû bì dai hôn Phaân loaïi saûn phaåm: Phaân loaïi thuû coâng Deã daøng ñoùng goùi, baûo quaûn Coù theå phaân haïng saûn phaåm: Loaïi 1 – 2 – 3 – 4 Loaïi A – B – C – D Ngoaïi haïng – I – II – III Naêng suaát thaáp Caàn nhieàu coâng nhaân, Hoã trôï cho phaân loaïi treân maùy, Nhöõng phaân loaïi ñaëc bieät Löïa choïn treân nhieàu kieåu baêng taûi 17 18 2. Quy trình sau thu hoaïch rau traùi 2. Quy trình sau thu hoaïch rau traùi Xöû lyù tröôùc ñoùng goùi Ñoùng goùi Caùc yeáu toá caàn löu yù khi ñoùng goùi Baûn chaát saûn phaåm: Khöû truøng: Taùo Khöû truøng baèng hôi noùng hay baèng hoùa chaát Thöïc hieän Taïi kho tröôùc ñoùng goùi Taïi kho tröôùc vaän chuyeån Treân phöông tieän chuyeân chôû Bromine Gas 98% Dowfome 98% (methyl bromide) 32g/m3 Khöû truøng kín, bôm hôi thuoác vaøo UÛ 2h, sau ñoù thoâng gioù trong 24h baèng quaït Vaät lieäu bao bì: tre, nöùa, goã, nhöïa, giaáy Heä thoáng vaän chuyeån: khoaûng caùch, thôøi gian, phöông tieän vaän chuyeån Yeáu toá thò tröôøng: Chi phí: 19 hình daïng, kích thöôùc, ñoä cöùng, thôøi gian baûo quaûn (shelf-life) baùn xaù / sieâu thò khoái löôïng tònh lôùn / nhoû cho bao bì vaø ñoùng goùi Nhu caàu thò tröôøng tieâu thuï: aên töôi hay cheá bieán, deã tính hay khoù tính 20 2. Quy trình sau thu hoaïch rau traùi Caùc loaïi bao bì 2. Quy trình sau thu hoaïch rau traùi Ñoùng goùi Ñoùng goùi Bao bì khoâng meàm deûo: Bao bì meàm deûo Gioû laùt, gioû nhöïa, tuùi xaùch loã, bao xoáp,… Meàm, khoâng coù hình daïng nhaát ñònh Chæ chöùa saûn phaåm, khoâng baûo veä saûn phaåm Cöùng, vöøa chöùa ñöïng vöøa baûo veä Gioû maây, tre nöùa     Nhieàu daïng, nhieàu kích côõ, thoaùng khí Reû tieàn, thoâng duïng Khoâng cöùng laém Beân trong coù caïnh saéc deã laøm cho quaû chín bò daäp 21 2. Quy trình sau thu hoaïch rau traùi 22 2. Quy trình sau thu hoaïch rau traùi Ñoùng goùi Ñoùng goùi Bao bì khoâng meàm deûo Bao bì khoâng meàm deûo Thuøng goã Thuøng carton           Choáng va ñaäp cô hoïc toát hôn gioû tre Thöôøng duøng goã thoâng Naëng, beà maët xuø xì, khoù veä sinh, daäp quaû Boå sung lôùp giaáy loùt beân trong, beà maët trôn laùng 23 Hoäp giaáy eùp nhieàu lôùp, ñuïc loã Thoâng duïng vì nheï, eâm, beà maët nhaün, Coù theå in nhaõn, Nhieàu kích côõ Khoâng cöùng laém, khi bò öôùt meàm ra Ñaét tieàn, khoâng söû duïng laïi ñöôïc 24 2. Quy trình sau thu hoaïch rau traùi 2. Quy trình sau thu hoaïch rau traùi Ñoùng goùi Bao bì khoâng meàm deûo Bao bì cho ngöôøi tieâu duøng Thuøng nhöïa      Ñoùng goùi     Nhieàu öu ñieåm, khaéc phuïc nhöôïc ñieåm bao bì khaùc Cöùng, khoûe, beà maët nhaün, nheï, khoâng sôï öôùt, Deã di chuyeån vaø laøm veä sinh, Deã thu hoài, Nhieàu maøu, coù theå in nhaõn Laøm băng giaáy hay nhöïa kích côõ nhoû, Beàn, ñeïp, tieän duïng Coù theå nhìn thaáy saûn phaåm Keát hôïp vôùi kyõ thuaät MAP 25 2. Quy trình sau thu hoaïch rau traùi Ñoùng goùi Ñoùng goùi thuû coâng Thoâng duïng, Ít laøm daäp saûn phaåm Keát hôïp vôùi thieát bò 26 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi Ñoä beàn cuûa rau traùi  Laø khaû naêng chòu taùc ñoäng cô hoïc vaø khaû naêng choáng vsv xaâm nhaäp vaø phaùt trieån Ñoùng goùi baèng thieát bò  Rau traùi coù ñoä beàn cao thì coù thôøi gian baûo quaûn daøi hôn  Keát hôïp vôùi MAP Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán ñoä beàn rau traùi Ñoä chín, Gioáng rau traùi, Caáu taïo bieåu bì, Moâ cô, Khaû naêng töï laønh veát thöông cuûa rau traùi 27 28 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi Thôøi gian baûo quaûn (shelf-life) Thôøi gian baûo quaûn (shelf-life)  Laø khoaûng thôøi gian daøi nhaát maø RT vaãn giöõ ñöôïc tính chaát ñaëc tröng, giaù trò dinh döôõng vaø chaát löôïng caûm quan khoâng bieán ñoåi ñaùng keå Phaân loaïi RT theo thôøi gian baûo quaûn Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán thôøi gian baûo quaûn Nhieät ñoä, Ñoä aåm khoâng khí, (ϕkk), Thaønh phaàn khí quyeån, Thoâng gioù vaø thoaùng khí, AÙnh saùng, Phaân boùn, Loaïi rau traùi 29 Loaïi Thôøi gian baûo quaûn Thí duï Daøi 1 – 2 thaùng Cam, böôûi, leâ, taùo, bí, haønh toûi Ngaén 1 – 2 tuaàn Xoaøi, nhaõn, döùa, döa haáu, caø chua, döa chuoät Raát ngaén 1 - vaøi ngaøy Maõng caàu, rau aên laù, … 30 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi Nguyeân taéc baûo quaûn Nguyeân nhaân gaây hö hoûng rau traùi töôi Cô hoïc Nhoùm 1: Nhoùm 2: Nhoùm 3: Baûo toaøn söï soáng, Döïa vaøo khaû naêng töï ñeà khaùng, vaø ñoä beàn cuûa rau traùi trong ñieàu kieän thöôøng, Thöông toån beân ngoaøi do bò daäp vôõ (coù theå thaáy ñöôïc) Thöông toån beân trong (veát thaâm) Bieán ñoåi sinh lyù – quaù trình chín Caáu truùc meàm daàn laøm giaûm ñoä beàn cô hoïc, Deã bò vi sinh vaät taán coâng gaây hö thoái Nhöõng phaûn öùng chuyeån hoùa do enzym taïo neân muøi laï, vò laï, bieán ñoåi maøu saéc, giaûm giaù trò dinh döôõng laøm chaäm, öùc cheá hoaït ñoäng soáng cuûa rau traùi vaø vi sinh vaät baèng caùch taïo ra moâi tröôøng khoâng thuaän lôïi. Vi sinh vaät Ñình chæ söï soáng cuûa nguyeân lieäu vaø vsv Nguyeân lieäu maát ñi tính khaùng khuaån Phaûi coù bieän phaùp choáng taùi nhieãm. Coân truøng 31  Traùi non bò nhieãm vsv tieàm aån  Traùi sth nhieãm vsv qua choã xaây xaùt, daäp, vôõ  Vsv phaùt trieån trong thôøi gian baûo quaûn o Ñeû tröùng treân traùi, saâu non phaùt trieån gaây hö hoûng o Caén thuûng traùi, thuùc ñaåy quaù trình chín 32 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi Baûo quaûn ôû ñieàu kieän thöôøng Baûo quaûn ôû ñieàu kieän thöôøng Kho ñôn giaûn Ñieàu kieän thöôøng: laø ñieàu kieän nhieät ñoä vaø ñoä aåm khoâng khí bình thöôøng, tuøy thuoäc vaøo bieán ñoäng cuûa thôøi tieát Thöôøng ñaët taïi nôi saûn xuaát Laøm baèng vaät lieäu nheï vaø neàn ñaát neän, hoaëc loùt vaùn Phaûi coù maùi che vaø naép môû ñöôïc ôû maùi vaøo ban ñeâm ñeå thoaùt khí noùng thay khí laïnh Boá trí raõnh thoâng gioù Lôïi duïng nhieät ñoä laïnh ban ñeâm vaø cao ñoä khi xaây kho Thoâng thoaùng gioù: giuùp nhieät ñoä kho baûo quaûn ít bò thay ñoåi do hoâ haáp cuûa rau traùi Ñoái löu KK töï nhieân hay cöôõng böùc Coù theå taêng cöôøng laøm laïnh theâm baèng xoái töôùi, boác hôi (raûi nöôùc xuoáng töôøng ñaát, leân maùi) 33 34 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi Baûo quaûn ôû ñieàu kieän thöôøng Baûo quaûn ôû ñieàu kieän thöôøng Ñoå ñoáng  Ñaøo hoá noâng, neän chaët ñaùy hoá, loùt rôm raï  Phuû baït ñeå ngaên möa hay nhieät ñoä cao ban ngaøy  Phaûi coù oáng thoâng hôi vaø maùng thoaùt nöôùc Baûo quaûn nhôø cao ñoä Ñoä cao: Leân ñoä cao 1Km, nhieät ñoä giaûm 10oC, Coù theå xaây kho ôû treân ñoài cao Haàm baûo quaûn: Haøo daøi 10 – 15m, saâu 0,5 – 0,6m, roäng 0,6 – 1m Laøm ñaát tôi xoáp, ñaùy neän chaët baèng ñaát seùt Maët ñaùy nghieâng ñeå khoâng uùng nöôùc, loùt rôm raï. Phaûi coù oáng thoâng hôi Baûo quaûn caùc loaïi rau quaû coù ñoä beàn cao 35 36 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi Yeáu toá ñieàu khieån trong kho laïnh Baûo quaûn ôû ñieàu kieän laïnh Thoâng soá kyõ thuaät Kho laïnh Nhieät ñoä thaáp vaø ñoä aåm kk cao seõ öùc cheá hoaït ñoäng soáng cuûa vsv, giaûm hoaït tính enzym vaø giaûm quaù trình hoâ haáp Ñoái löu khí laïnh töï nhieân hay cöôõng böùc Caàn haï nhieät vaø naâng nhieät sô boä tröôùc khi ñöa vaøo hay ñöa ra khoûi kho laïnh Phaûi veä sinh kho laïnh ñònh kyø, traùnh laây nhieãm, muøi laï Nhieät ñoä baûo quaûn, oC Loaïi RQ Citrus Caø chua Chuoái Döa chuoät Xanh Chín 4 10 12 10 1–2 1 11 – 13 – – – – 6 12 14 12 Loaïi traùi Taùo Maêng taây Cuû caûi Boâng caûi xanh Baép caûi Döa leo Haønh xanh Rau xanh Möôùp Ñaøo Ñaäu haït Tieâu Khoai taây Bí ngoâ Daâu Baép ngoït Khoai lang Caø chua Cuû caûi vaøng Döa haáu R,F,H H,I R I R,F F,H H,I H,I R,F F,H F,H R,F R,F R,F R,F H,I R R,F R R Nhieät doä toái öu. (F) 30-40 36 32 32 32 45-50 32 32 45-50 32 32 45-50 38-40 45-50 32 32 55 45-50 32 50-60 Nhieät ñoä Laïnh ñoâng ** (F) 29 31 30 31 30 31 30 30 29 30 31 31 31 31 31 31 31 31 30 31 RQ oân ñôùi RQ caän nhieät ñôùi RQ nhieät ñôùi Ñoä aåm töông ñoái khoâng khí, % Rau quaû thöôøng Caùc loaïi cuû Chuyeån ñoäng kk trong kho laïnh, m/ph Thôøi gian laøm laïnh, h Boá trí caùc palette, cm Caùch saøn Caùch traàn Caùch nhau Loái ñi Phaàn loã thoaùng khí treân bao bì, % Taùc nhaân laïnh thöôøng duøng laø 37 Yeâu caàu veà ñieàu kieän baûo quaûn laïnh Pphaùp laøm laïnh thích hôïp* Nhieät ñoä, oC Ñoä aåm toái öu (%) Thôøi gian baûo quaûn 90-95 95-100 98-100 95-100 98-100 95 95-100 95-100 90-95 90-95 95-98 90-95 90-95 95 90-95 95-98 90 90-95 95 90 1-12 thaùng 2-3 tuaàn 4-6 thaùng 2 tuaàn 1-6 thaùng 2 tuaàn 3-4 tuaàn 1-2 tuaàn 7-10 ngaøy 2-4 tuaàn 1-2 tuaàn 2-3 tuaàn 5-8 thaùng 1-2 tuaàn 5-7 ngaøy 5-8 ngaøy 6-12 thaùng 1 tuaàn 4-5 thaùng 2-3 tuaàn * R -- room cooling; F -- forced-air cooling; H -- hydrocooling; I -- icing. (Source: USDA Handbook No. 66) ** Chuù yù: Vaøi loaïi rau traùi coù theå bò bò hö hoûng ôû nhieät ñoä 10-20 F cao hôn nhieät ñoä ñoâng ñaù 32oF = 0oC; 36oF = 2oC; 40oF = 4,5oC; 45oF = 7oC; 50oF = 10oC; 55oF = 13oC; 60oF = 15oC; 65oF = 18oC; 70oF =39 21oC; Giaù trò 0–2 2–7 7 – 13 85 – 95 60 – 70 60–120 0,4 – 6 – 12 15 > 40 15 > 100 5–6 Freon hay NH3 38 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi Kho laïnh ñoái löu töï nhieân Kho laïnh ñôn giaûn nhaát Khí laïnh thoaùt ra töø maùy laïnh seõ löu chuyeån töï nhieân trong kho vaø laøm laïnh saûn phaåm Toác ñoä laøm laïnh chaäm, khoâng phuø hôïp ñoái vôùi nhöõng saûn phaåm caàn haï nhieät ñoä nhanh Khoâng hieäu quaû cao ñoái vôùi nhöõng bao bì kín vaø saép xeáp daøy ñaëc Duøng ñeå haï nhieät sô boä (ít hieäu quaû) Duøng ñeå laøm laïnh saûn phaåm (toán nhieàu naêng löôïng vaø thôøi gian) Duøng ñeå löu tröõ saûn phaåm ñaõ ñöôïc laøm laïnh (tieâu toán ít naêng löôïng laïnh) Ñeå taêng cöôøng hieäu quaû vaø tieát kieäm naêng löôïng laïnh caàn phaûi saép xeáp, boá trí caùc thuøng saûn phaåm hôïp lyù ñeå doøng khí laïnh coù theå ñi 40 ñeán moïi vò trí trong phoøng laïnh 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi Kho laïnh ñoái löu töï nhieân 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi Kho laïnh ñoái löu cöôõng böùc Söû duïng quaït ñaåy doøng khí laïnh ñi qua caùc thuøng chöùa sphaåm Taêng toác ñoä laøm laïnh 75–90% so vôùi kho laïnh ñoái löu töï nhieân Coù theå aùp duïng ñeå laøm laïnh cho nhieàu loaïi rau traùi vaø nhieàu loaïi bao bì khaùc nhau Do toác ñoä doøng khí taêng neân toån thaát khoái löôïng do bay hôi nöôùc taêng Coâng suaát maùy laïnh cuõng phaûi cao hôn ñeå laøm laïnh cho doøng khí löu chuyeån nhanh 41 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi Kho laïnh ñoái löu cöôõng böùc Keøm theo quaït caàn thieát keá theâm heä thoáng ño nhieät ñoä vaø ngaét maïch töï ñoäng. Khi khoái saûn phaåm ñaõ ñaït ñöôïc nhieät ñoä caàn thieát, quaït seõ ngöng hoaït ñoäng, tieát kieäm naêng löôïng vaø giaûm 42 bay hôi nöôùc 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi Laøm laïnh öôùt (hydrocooling) Phoå bieán ñeå laøm laïnh sô boä (precooling), naêng suaát cao Coù theå haï nhieät ñoä cho nhieàu loaïi saûn phaåm khoâng nhaïy caûm vôùi ñoä aåm öôùt Duøng nöôùc laïnh toác ñoä 40–80 L/ph.m2 chaûy töï do qua saûn phaåm haï nhieät ñoä raát nhanh Coù theå duøng nöôùc saïch hay dung dòch chöùa 100ppm HCl Thuøng chöùa phaûi coù loã thoaùt ôû ñaùy, khoâng hö hoûng khi öôùt Vôùi nhöõng löu löôïng vaø nhieät ñoä khaùc nhau, nöôùc coù theå haï nhieät ñoä nhanh gaáp 15 laàn khoâng khí Thôøi gian laøm laïnh 10’ ñeán 1h Laøm laïnh ñoái löu cöôõng böùc kieåu töôøng laïnh Laøm laïnh ñoái löu cöôõng böùc43 kieåu zic zac Tieâu toán khaù nhieàu naêng löôïng laøm laïnh nöôùc 44 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi Laøm laïnh öôùt (hydrocooling) Laøm laïnh baèng ñaù (top/liquid icing) Thöôøng duøng ñeå haï nhieät sô boä caùc loaïi quaû nhoû, cöùng Cuõng duøng baûo quaûn laïnh ôû nhöõng nôi khoâng coù kho laïnh hay treân caùc phöông tieän vaän chuyeån Phaûi söû duïng bao bì khoâng thaám nöôùc Phuû ñaù (top icing): Ñaù ñaäp nhoû troän vôùi saûn phaåm, tyû leä 1:1 veà khoái löôïng, ñöôïc ñoå leân treân thuøng saûn phaåm baèng tay hay baèng maùy Öôùp nöôùc ñaù (liquid icing): moät hoãn hôïp nöôùc vaø ñaù ñöôïc bôm vaøo thuøng saûn phaåm baèng voøi bôm khoâng caàn dôû töøng palette leân Toác ñoä haï nhieät nhanh, ñaëc bieät coù hieäu quaû ñoái vôùi khoái saûn phaåm daøy ñaëc khoâng theå duøng khoâng khí laïnh 45 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi Laøm laïnh baèng boác hôi nöôùc Phöông phaùp naøy khaù hieäu quaû veà maët naêng löôïng. 1Kg ñaù coù theå haï nhieät ñoä 3Kg saûn phaåm töø 30oC xuoáng 4oC 46 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi Laøm laïnh baèng boác hôi nöôùc Ñaây laø phöông phaùp hieäu quaû vaø ít chi phí ñeå taïo ra moät baàu khí quyeån coù nhieät ñoä thaáp vaø ñoä aåm cao ñeå laøm laïnh saûn phaåm Trong phoøng laïnh xaûy ra ñoàng thôøi 2 quaù trình laøm boác hôi nöôùc vaø laøm öôùt saûn phaåm, vôùi söï coù maët cuûa doøng khoâng khí khoâ Phöông phaùp naøy coù hieäu quaû cao khi ñoä aåm doøng khoâng khí nhoû hôn 65% Chæ coù theå laøm giaûm nhieät ñoä saûn phaåm töø 5 – 8oC, Hieäu quaû laøm laïnh chòu aûnh höôûng cuûa thôøi tieát 47 48 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi Laøm laïnh baèng chaân khoâng 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi Thay ñoåi thaønh phaàn khí quyeån Ñieàu khieån khí quyeån Controlled Atmosphere (CA) Noàng ñoä O2 thaáp hôn vaø CO2 cao hôn so vôùi khoâng khí töï nhieân. Kieåm tra, ño ñaïc vaø ñieàu chænh trong suoát thôøi gian baûo quaûn. Hieäu quaû cao ñoái vôùi saûn phaåm coù tyû soá S/V cao, nhö rau laù, raát nhaïy caûm, deã hö hoûng vôùi nöôùc vaø doøng khí laïnh cöôõng böùc Saûn phaåm ñöôïc chöùa trong moät khoang chöùa roäng baèng kim loaïi, noái vôùi heä thoáng huùt chaân khoâng (4,6mmHg) Chaân khoâng seõ laøm boác hôi nöôùc nhanh töø beà maët saûn phaåm laøm nhieät ñoä giaûm khoaûng 5 – 6oC Ñoä aåm giaûm 1%, caàn phaûi boå sung nöôùc baèng caùch phun söông 49 Phöông phaùp naøy coù hieäu quaû cao nhöng chi phí ñaét 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi Loaïi rau quaû Noàng ñoä O2 thaáp nhaát vaø CO2 cao nhaát khi baûo quaûn rau traùi CO2 (%) Taùo 2 2 5 3 Chuoái 5 _ Boâng caûi xanh 15 1 Baép caûi 5 2 Caø roát 4 3 Suùp lô 5 2 Chanh _ 5 Döa chuoät 10 3 Rau dieáp 1 2 Haønh 10 1 Ñaäu 7 5 Leâ 5 2 Khoai taây 10 10 Rau Bina 20 _ Daâu 20 2 Baép 20 _ Caø chua 2 3 Modified Atmosphere (MA) Khí quyeån khaùc vôùi khoâng khí töï nhieân, ñöôïc ñöa vaøo töø luùc baét ñaàu baûo quaûn Giöõ nguyeân vaø khoâng ñieàu chænh trong thôøi gian baûo quaûn 50 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi CAS – Controled Atmosphere Storage Kieåm soaùt khoâng khí taïi kho baûo quaûn O2 (%) Leâ taøu Ñieàu chænh khí quyeån Ñieàu khieån thaønh phaàn khí quyeån vó moâ treân töøng kho baûo quaûn Ñieàu chænh noàng ñoä N2, O2, CO2 Tröôøng hôïp ñaëc bieät, söû duïng CO, SO2, N2O3, O3 hay Cl2 (haïn cheá vì aûnh höôûng ñeán ATTP, caûm quan vaø gaây oâ nhieãm moâi tröôøng) Phöông phaùp naøy coù theå baûo quaûn rau traùi ñeán 6 – 9 thaùng CAS töï nhieân: RT hoâ haáp seõ tieâu thuï O2 vaø thaûi ra khí CO2 CAS nhaân taïo: cho khoâng khí ñaõ thay ñoåi thaønh phaàn (ruùt bôùt O2, boå sung CO2 vaø caùc loaïi khí khaùc) vaøo kho 51 52 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi CAS – Controled Atmosphere Storage Kieåm soaùt khoâng khí taïi kho baûo quaûn CAS – Controled Atmosphere Storage Kieåm soaùt khoâng khí taïi kho baûo quaûn 53 54 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi  Ñieàu khieån thaønh phaàn KQ vi moâ, treân töøng caù theå, ñôn vò SP  Taïo moät lôùp maøng moûng bao boïc coù tính thaåm thaáu choïn loïc ñoái vôùi caùc loaïi khí, vôùi muïc ñích thay ñoåi thaønh phaàn khí quyeån chung quanh traùi, haïn cheá hoâ haáp vaø hoaït ñoäng vsv Saùp saùp loâng cöøu, saùp ong, parafin Chitosan töø chitin trong voû toâm, mai ruøa, polymer sinh hoïc, khaùng naám, töï phaân huûy, maøng choáng thaám nhuùng vaøo dd chitosan ôû 40o vôùt raùo vaø laøm khoâ taïo maøng. PE(LD), PVC choáng thaám cao, trong, beàn, ñeïp  PMA – Passive MA: maøng MA thuï ñoäng – töï nhieân  AMA – Active MA: maøng MA hoaït ñoäng – nhaân taïo  MAP – MA Packaging: duøng maøng bao nhö laø bao bì SP 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi Modified Atmosphere Packaging (MAP) Söû duïng bao bì ñeå thöïc hieän baûo quaûn MA MA – Modified Atmosphere Ñieàu chænh khí quyeån  Caùc loaïi maøng 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi 55  Saûn phaåm seõ töï taïo moâi tröôøng khí quyeån khi ñöôïc ñoùng goùi vaøo nhöõng maøng bao plastic coù tính thaám khí khaùc nhau  Bao bì phaûi coù hình thöùc ñeïp, vöøa coù taùc duïng baûo quaûn vöøa duøng ñeå bao goùi saûn phaåm  Caùc loaïi bao bì söû duïng cho ñoùng goùi MAP bao goàm: Low density polyethylene (LDPE) High density polyethylene (HDPE) Polypropylene (PP) Polystyrene (PS) Polyvinylchloride (PVC) Polyvinylidine chloride (PVDC) Ethylvinyl alcohol (EVOH) Ethylenevinyl acetate (EVA) 56 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi Modified Atmosphere Packaging (MAP) Söû duïng bao bì ñeå thöïc hieän baûo quaûn MA Baûo quaûn baèng hoùa chaát Taùc duïng cuûa hoùa chaát baûo quaûn ÖÙc cheá sinh tröôûng: chaäm quaù trænh sinh lyù, naåy maàm Ñình chæ hoaït ñoäng cuûa vi sinh vaät vì coù khaû naêng thaám vaøo teá baøo vaø lieân keát vôùi protein cuûa chaát nguyeân sinh, laøm teâ lieät vaø ngöøng hoaït ñoäng soáng cuûa VSV Nhöôïc ñieåm  Bieán ñoåi chaát löôïng rau traùi, taïo muøi vò khoâng toát  Coù theå gaây ngoä ñoäc caáp tính, maõn tính Yeâu caàu ñoái vôùi chaát baûo quaûn 57 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi  Dieät ñöôïc vsv ôû lieàu löôïng thaáp döôùi möùc nguy hieåm ñoái vôùi söùc khoûe con ngöôøi  Khoâng taùc duïng tôùi caùc thaønh phaàn trong thöïc phaåm 58  Deã taùch khoûi saûn phaåm khi caàn söû duïng 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi Baûo quaûn baèng hoùa chaát Teân hoaù chaát Taùc duïng CaCl2 Taêng ñoä cöùng cho quaû, giaûm tyû leä daäp Ethanol ÖÙc cheá sinh toång hôïp ethylen, quaû laâu chín hôn Cytokinin ÖÙc cheá söï phaân giaûi cuûa protein M-1: ester cuûa acid α- Naphtylacetic vaø röôïu metylic Raéc leân khoai taây ngaên moïc maàm MH4O: hydrazite cuûa acid malic Caùch söû duïng Ghi chuù Taùc duïng Coù theå duøng nöôùc döøa thay cho cytokinin Daïng boät mòn, tyû leä 3,5% trong ñaát seùt Daïng hôi, ít ñoäc haïi, laøm heùo ruïng maàm non KP2: pentachlonitrobenzen Phun leân baép caûi ñeå dieät naám, ñoäc tính cao Topxin M: Thiophtanatmetyl C12H24N4O4S2 Dieät naám maïnh ôû nhieät ñoä thaáp, thôøi gian taùc duïng nhanh, keùo daøi, khoâng ñoäc haïi Tieâu dieät vsv ÖÙc cheá quaù trình sinh lyù ñoái vôùi rau traùi töôi Caùc tia phoùng xaï Tia aâm cöïc – tia β: doøng e toác ñoä cao. Ñoä xuyeân thaáu keùm, thôøi gian tieâu dieät vsv ngaén (vaøi giaây). Tia Ronghen (X) – tia γ: soùng ñieän töø ngaén Ñoä xuyeân thaáu cao, thôøi gian tieâu dieät vsv daøi (10–30ph) Dung dòch muoái Na 0,25% phun leân rau traùi Röôïu nonilic Baûo quaûn baèng chieáu xaï Lieàu löôïng phoùng xaï Daïng boät vôùi ñaát seùt 59 Laø naêng löôïng phoùng xaï ñöôïc haáp thuï bôûi 1kg vaät chaát Rad = 10-3 Krad = 10-6 Mrad = 10-2 J/kg = 10-2Gy Phuï thuoäc vaøo naêng löôïng böùc xaï, thgian chieáu xaï, khoaûng caùch ñeán SP 60 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi Baûo quaûn baèng chieáu xaï Baûo quaûn baèng chieáu xaï AÛnh höôûng tia böùc xaï Moâ hình heä thoáng chieáu xaï baèng maùy gia toác electron Moâ hình thieát bò söû duïng maùy gia toác electron 1: cöïc aâm, 2: cöïc döông, 3: nam chaâm ñieän, 4: oáng cathode (CRT) 61 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi Hieäu quaû tuyø loaïi tia phoùng xaï (Tia β > tia α > tia X) Tính chaát caûm quan cuûa rau traùi bò giaûm, Giaù trò dinh döôõng giaûm Coù theå coù taùc ñoäng phuï khoâng toát, khoâng chín Caùc thaønh phaàn hoùa hoïc cuõng bò aûnh höôûng: Glucid: khaù beàn, oxy hoaù, thuyû phaân Vitamin: khaù nhaïy caûm Vitamin C : maát nhanh Vitamin A : 1,25 MRad maát 50%. Vitamin E : 3 MRad maát 60% (neáu coù O2). Vitamin K : > 5 MRad. Protein, lipid: Oxy hoùa taïo muøi vò khoù chòu. Enzyme: beàn. Enzyme peroxydase, catalase chæ bò voâ hoaït khi 62 lieàu löôïng chieáu xaï > 8 MRad 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi Baûo quaûn baèng chieáu xaï Aûnh höôûng cuûa chieáu xaï ñeán chaát löôïng moät soá loaïi rau traùi töôi Hieäu quaû Taùc ñoäng coù lôïi Lieàu xaï (kGy) Toûi, haønh khoai taây Öùc cheá hoaëc laøm chaäm quaù trình naûy maàm 0,05-0,15 Chuoái, xoaøi, ñu ñuû Laøm chaäm quaù trình chín vaø laõo hoùa 0,1-1,0 Lieàu xaï khuyeán caùo öùc cheá yeáu VSV gaây beänh Caø roát, Naám rôm Laøm chaäm quaù trình sinh tröôûng 1,0-2,0 Nguyeân lieäu coù theå bò hoùa naâu Caùc loaïi rau laù Öùc cheá phaùt trieån VK Daâu taây, maän , mô , sung Öùc cheá söï phaùt trieån cuûa naám moác 1,0-2,5 Thòt quaû bò meàm neáu lieàu xaï lôùn hôn 2 kGy Hieäu quaû khoâng roõ reät Thôm, vaûi, döa gang Ít aûnh höôûng ñeán tính chaát sinh lyù cuûa quaû 0,2-2,0 Lieàu xaï khuyeán caùo öùc cheá yeáu VSV gaây beänh Khoâng coù lôïi cho quaù trình baûo quaûn rau quaû töôi Ñaøo, quít Coù lôïi cho quaù trình baûo quaûn rau quaû töôi Loaïi rau quaû Leâ Sô ri Döa leo, chanh Bô Taùc ñoäng phuï 1-2 Giaûm tính chaát caûm quan 1,50-1,75 Thuùc ñaåy quaù trình chín 2,0-2,5 Moâ hình phoøng xöû lyù chieáu xaï Giaûm tính chaát caûm quan 2 Phaân huûy caùc chaát muøi 0,2 Thòt vaø voû quaû hoùa naâu 63 64 3. Caùc phöông phaùp baûo quaûn rau traùi Baûo quaûn baèng aùp suaát thaáp 4. Caùc yeáu toá khaùc aûnh höôûng ñeán chaát löôïng rau traùi töôi Caùc yeáu toá tröôùc thu hoaïch Traùi caây Aùp suaát, mmHg Thôøi gian BQ So vôùi BQ thöôøng Ñaøo 102 90 ngaøy 60 ngaøy Leâ 461 208 102 5 thaùng 7 thaùng 8 thaùng 3,5 thaùng 3,5 thaùng 3,5 thaùng Taùo 278 3,5 thaùng 2,5 thaùng Caø chua 278 102 87 ngaøy 100 ngaøy 65 ngaøy 65 ngaøy Yeáu toá thôøi tieát Nhieät ñoä Nhieät ñoä cao > 25oC + giaûm löôïng canotenoid (giaûm lycopene caø chua) + giaûm quaù trình quang hôïp (giaûm tích luyõ tinh boät) + taïo caùc veát chaùy naéng, ñoám naâu treân laù, traùi, thaân Nhieät ñoä thaáp - voû saãm maøu (voû khoai taây troàng ôû döôùi 10oC - taêng khaû naêng hö hoûng - thòt traùi coù ñoám naâu (traùi döùa) - taêng moät ít protein, tinh boät 65 66 4. Caùc yeáu toá khaùc aûnh höôûng ñeán chaát löôïng rau traùi töôi 4. Caùc yeáu toá khaùc aûnh höôûng ñeán chaát löôïng rau traùi töôi Caùc yeáu toá tröôùc thu hoaïch Caùc yeáu toá tröôùc thu hoaïch Yeáu toá thôøi tieát Yeáu toá thôøi tieát Cöôøng ñoä aùnh saùng AÙnh saùng laø ñoäng löïc cho quaù trình quang hôïp, ñaåy maïnh quaù trình hoâ haáp, ñaåy maïnh caùc phaûn öùng oxy hoaù Traùi ôû vuøng nhieät ñôùi coù haøm löôïng chaát khoâ hoøa tan cao, giaûm löôïng acid höõu cô, ngoït vaø thôm hôn AÙnh saùng tröïc tieáp seõ giaûm ñoä töôi, giaûm khoái löôïng vaø taêng ñoä daøy voû Moät soá loaïi caây troàng khoâng chòu ñöôïc aùnh saùng quaù gaét, phaûi ñöôïc troàng trong nhaø, coù che ñaäy (naám) 67 Ñoä aåm töông ñoái khoâng khí Ñoä aåm khoâng khí cao: @ traùi seõ taêng kích thöôùc, taêng ñoä chaéc @ taêng haøm löôïng chaát khoâ hoøa tan @ muøi vò cuûa moät soá loaïi traùi (xoaøi) seõ bò keùm ñi Toác ñoä gioù Toác ñoä gioù taêng: @ taêng quaù trình boác hôi nöôùc, laøm cho laù heùo @ taïo ra nhieàu veát seïo treân voû traùi (chuoái) 68 @ giaûm kích thöôùc vaø taêng hö hoûng 4. Caùc yeáu toá khaùc aûnh höôûng ñeán chaát löôïng rau traùi töôi 4. Caùc yeáu toá khaùc aûnh höôûng ñeán chaát löôïng rau traùi töôi Caùc yeáu toá tröôùc thu hoaïch Caùc yeáu toá tröôùc thu hoaïch Yeáu toá gieo troàng Yeáu toá gieo troàng Töôùi tieâu AÛnh höôûng cuûa phaân boùn ñeán haøm löôïng carotenoid cuûa caø roát mg / Kg khoái löôïng töôi Cung caáp ñuû nöôùc theo nhu caàu cuûa töøng loaïi caây (haøng ngaøy, haøng tuaàn, haøng thaùng, hay haøng naêm) Möa nhieàu töôùi ít, coù bieän phaùp traùnh ngaäp uùng, che ñaäy Möa ít, thieáu nöôùc thì phaûi töôùi cho ñuû Dö nöôùc: traùi taêng pH, giaûm ñoä khoâ, maøu, ñoä chaéc deã daäp Thieáu nöôùc: traùi seõ khoâ heùo, keùm phaùt trieån veà kích thöôùc Loaïi phaân boùn Ñoä maøu môõ cuûa ñaát     Caùc loaïi chaát khoaùng (ña löôïng NPK, vi löôïng,…) Boå sung khoaùng cho caây baèng caùc loaïi phaân boùn, Caûi taïo ñaát baïc maøu (boùn phaân chuoàng, thaân, laù, traùi, xaùc ñv) 69 Dö hay thieáu khoaùng ñeàu khoâng toát -- -- -- -N P K Mg -- P K Mg N – K Mg N P – Mg N P K -- Β-carotene α-carotene Xanthophyll 105,7 134,3 143,5 122,7 149,9 137,3 44,0 51,9 47,8 55,2 59,4 59,4 10,1 17,2 14,1 11,9 14,7 12,7 70 4. Caùc yeáu toá khaùc aûnh höôûng ñeán chaát löôïng rau traùi töôi 4. Caùc yeáu toá khaùc aûnh höôûng ñeán chaát löôïng rau traùi töôi Caùc yeáu toá tröôùc thu hoaïch Caùc yeáu toá tröôùc thu hoaïch Yeáu toá gieo troàng Yeáu toá gieo troàng Caùc loaïi hoùa chaát phun vaøo caây Gioáng caây troàng Gioáng caây troàng quy ñònh hình daïng, kích thöôùc, chaát löôïng cho saûn phaåm rau quaû Baèng CNSH (bieán dò, di truyeàn, caûi taïo gen), taïo ra nhöõng gioáng môùi ñaùp öùng vôùi yeâu caàu ñaët ra Coù theå nhaân gioáng töø nhöõng boä phaän cuûa caây coù khaû naêng phaùt trieån thaønh caây môùi nhö haït khoâ, caây con, caønh chieát, choài caây (thanh long) Caàn phaûi baûo veä tính ñoäc quyeàn cuûa gioáng caây troàng, 71 Thuoác baûo veä thöïc vaät (TBVTV) Ñeå phoøng ngöøa saâu beänh gaây haïi trong saûn xuaát NN  Khoâng söû duïng TBVTV thì 50% muøa maøng bò phaù haïi  ÔÛ VN hieän moãi naêm tieâu thuï treân 30.000 taán TBCTV  Coù nhieàu caùch phaân loaïi TBVTV döïa vaøo caáu taïo hoùa hoïc hay muïc ñích söû duïng (dieät naám, dieät coû daïi, dieät chuoät, dieät oác böôu vaøng)  TBVTV coù theå gaây ñoäc neáu khoâng tuaân thuû caùch söû duïng Thuoác ñieàu hoøa taêng tröôûng Kích thích sinh tröôûng (KTST): Auxine, Citoquinin, Giberellic Acid ÖÙc cheá sinh tröôûng (UCST): Abscisic acid, Ethylene, Ethephone 72 4. Caùc yeáu toá khaùc aûnh höôûng ñeán chaát löôïng rau traùi töôi 4. Caùc yeáu toá khaùc aûnh höôûng ñeán chaát löôïng rau traùi töôi Ñieàu kieän vaän chuyeån Ñöôøng boä Ñieàu kieän vaän chuyeån Xe taûi kín Tieän lôïi, linh ñoäng, phaân phoái taän nôi, giaù thaáp chôû haøng treân nhöõng ñoaïn ñöôøng raát ngaén trong thaønh phoá, ñeå traùnh thaát thoaùt, Xe taûi hôû ñöôøng vaän chuyeån ngaén neân chæ caàn thoâng gioù töï nhieân, mui xe che baït, cuoän laïi khi boác dôû haøng 73 4. Caùc yeáu toá khaùc aûnh höôûng ñeán chaát löôïng rau traùi töôi 74 4. Caùc yeáu toá khaùc aûnh höôûng ñeán chaát löôïng rau traùi töôi Ñieàu kieän vaän chuyeån Ñieàu kieän vaän chuyeån Toa container Xe container Coù heä thoáng laøm laïnh hay heä thoáng thoâng gioù cöôõng böùc Chuyeân chôû haøng cao caáp, hay caàn vaän chuyeån ñi xa Kieåu container rôøi Ñaàu maùy keùo, thaân xe phaúng, coù theå saép moät hay vaøi C rôøi C laø bao bì giöõ laïnh, giöõ nhieät ñoä sp coù töø tröôùc C khoâng töï taïo ñoä laïnh, xeáp vaøo trong nhöõng khoang laïnh 75 Ñaàu maùy keùo vaø moät container coù baùnh xe, ñöïôc gaén vôùi ñaàu maùy keùo theo keát caáu gioáng toa xe löûa Loaïi container naøy coù theå töï thoâng thoaùng gioù baèng quaït hay töï taïo ñoä laïnh baèng heä thoáng laøm laïnh khoâng khí vaø quaït thoåi Naêng löôïng söû duïng laáy töø ñaàu maùy keùo Kieåu xe naøy coù theå duøng ñeå vaän chuyeån saûn phaåm ñi xa Toa container chôû rau traùi coù heä thoáng quaït gioù Toa container chôû rau traùi coù76 heä thoáng maùy laïnh 4. Caùc yeáu toá khaùc aûnh höôûng ñeán chaát löôïng rau traùi töôi 4. Caùc yeáu toá khaùc aûnh höôûng ñeán chaát löôïng rau traùi töôi Ñieàu kieän vaän chuyeån Ñöôøng thuûy  Phaûi keát hôïp vôùi vaän chuyeån baèng xe taûi töø kho ra beán taøu vaø töø beán taøu veà kho  Phí chuyeân chôû thaáp hôn caùc phöông tieän vaän chuyeån khaùc  Thôøi gian vaän chuyeån daøi Ñieàu kieän vaän chuyeån Ñöôøng thuûy Taøu lôùn ñoùng haøng trong container hay ñoå ñoáng, coù heä thoáng laïnh, vaän chuyeån ñöôøng daøi löôïng haøng lôùn, boác dôõ baèng caåu hay baêng taûi Ghe, canoâ, taøu nho khoâng coù kho laïnh boác dôõ thuû coâng, löôïng chôû ít vaän chuyeån ñöôøng ngaén, noäi ñòa 77 4. Caùc yeáu toá khaùc aûnh höôûng ñeán chaát löôïng rau traùi töôi 78 4. Caùc yeáu toá khaùc aûnh höôûng ñeán chaát löôïng rau traùi töôi Ñieàu kieän vaän chuyeån Ñieàu kieän vaän chuyeån Ñöôøng haøng khoâng Ñöôøng thuûy Vaän chuyeån theo doøng nöôùc Phöông thöùc vaän chuyeån coù chi phí cao nhaát Thôøi gian vaän chuyeån nhanh nhaát Giöõ ñöôïc chaát löôïng cho saûn phaåm toát nhaát Thöôøng duøng cho saûn phaàm coù giaù trò cao, sp traùi vuï, Keát hôïp vôùi ñöôøng boä (töø saân bay veà kho) Haøng chuyeân chôû thöôøng chöùa trong khoang haøng hoùa Coù heä thoáng baûo quaûn laïnh Container caáu taïo ñaëc bieät, kích thöôùc phuø hôïp, 79 Boác dôû baèng nhöõng palette vaø container baèng nhoâm 80
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan