Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Môc lôc
Lêi më ®Çu. ...................................................................................................4
ch¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung........................................5
I.
§Çu t ph¸t triÓn trong doanh nghiÖp...............................................................5
1. Kh¸i niÖm ®Çu t vµ ®Çu t ph¸t triÓn..............................................................5
2. §Çu t ph¸t triÓn trong doanh nghiÖp............................................................6
3. Néi dung ®Çu t trong doanh nghiÖp..............................................................7
3.1. §Çu t vµo tµi s¶n cè ®Þnh.............................................................7
3.2. §Çu t vµo tµi s¶n lu ®éng.............................................................9
3.3 §Çu t vµo nguån nh©n lùc.............................................................9
3.4. §Çu t ph¸t triÓn Maketing..........................................................10
4. Vai trß ®Çu t trong doanh nghiÖp ...............................................................11
II. HiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh ......................................................................12
1. B¶n chÊt cña hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh................................................12
2. Vai trß cña viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp trong
c¬ chÕ thÞ trêng..........................................................................................13
3. C¸c nh©n tè t¸c ®éng ®Õn viÖc n©ng cao HQ SXKD trong DN.....................15
3.1.Nhãm c¸c nh©n tè kh¸ch quan...................................................16
3.2. C¸c nh©n tè chñ quan:...............................................................17
III. HiÖu qu¶ ®Çu t trong doanh nghiÖp..............................................................18
1. Kh¸i niÖm vµ ph©n lo¹i hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng ®Çu t.................................18
2. HÖ thèng chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng ®Çu t............................19
2.1. HiÖu qu¶ tµi chÝnh cña ho¹t ®éng ®Çu t.....................................19
2.2. HiÖu qu¶ sö dông vèn................................................................23
2.3. HiÖu qu¶ sö dông lao ®éng........................................................24
2. 4. Nhãm c¸c chØ tiªu xÐt vÒ mÆt hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi..............24
Ch¬ng II: Thùc tr¹ng ®Çu t n©ng cao hiÖu qu¶ SXKD cña
c«ng ty...............................................................................28
I.
Tæng quan vÒ c«ng VLXD & XNK Hång Hµ................................................28
1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh ph¸t triÓn vµ nhiÖm vô cña c«ng ty............................28
2. M« h×nh tæ chøc cña c«ng ty vµ nhiÖm vô cô thÓ.........................................30
2.1. M« h×nh tæ chøc cña c«ng ty......................................................30
2.2. NhiÖm vô cô thÓ.........................................................................31
II. Kh¸i qu¸t chung vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty...................34
III. T×nh h×nh ®Çu t n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty VLXD
& XNK Hång Hµ trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y.................................................39
1. C¸c dù ¸n ®Çu t giai ®o¹n 2002 – 2004....................................................39
2. Vèn ®Çu t giai ®o¹n 2002 – 2004.............................................................43
3. C¸c néi dung ®Çu t cña c«ng ty..................................................................44
1
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
3.1. §Çu t vµo tµi s¶n cè ®Þnh...........................................................45
3.2. §Çu t vµo tµi s¶n lu ®éng...........................................................49
3.3. §Çu t vµo nguån nh©n lùc..........................................................50
3.4. §Çu t cho c«ng t¸c Marketting..................................................52
IV. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ®Çu t.................................................................................54
1. HiÖu qu¶ tµi chÝnh cña ho¹t ®éng ®Çu t......................................................54
2. HiÖu qu¶ sö dông vèn................................................................................55
2.1. HiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh....................................................56
2.2. HiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng...................................................56
2.3. HiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh..............................................57
3. HiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi............................................................................58
3.1. Sè lao ®éng cã viÖc lµm ............................................................58
3.2. Sè lao ®éng cã viÖc lµm trªn mét ®ång vèn ®Çu t......................58
3.3. N©ng cao thu nhËp cña lao ®éng trong c«ng ty.........................59
4. T¸c ®éng cña ®Çu t trong viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh........59
4.1. HiÖu qu¶ kinh tÕ.........................................................................59
4.2. Møc sinh lêi b×nh qu©n trªn mét lao ®éng.................................60
4.3. N¨ng suÊt lao ®éng....................................................................61
5. Nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®îc...........................................................................63
6. Tån t¹i vµ nguyªn nh©n..............................................................................67
Ch¬ng III: Mét sè Gi¶i ph¸p ®Çu t n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n
xuÊt kinh doanh ë c«ng ty VLXD & XNK
Hång Hµ trong nh÷ng n¨m tíi...........................70
I.
Môc tiªu vµ ph¬ng híng ph¸t triÓn cña c«ng ty.............................................70
1. Môc tiªu....................................................................................................70
2. Ph¬ng híng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty giai ®o¹n 2005 -2008............71
2.1 Nhu cÇu vèn kinh doanh.............................................................71
2.2. ChiÕn lîc s¶n xuÊt kinh doanh...................................................72
3. ChÝnh s¸ch ®Çu t cña c«ng ty......................................................................72
4. ChiÕn lîc ®Çu t ®æi míi n©ng cao c«ng nghÖ..............................................73
II. C¸c gi¶i ph¸p ®Çu t n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty
VLXD & XNH Hång Hµ................................................................................74
1. §Çu t cho c«ng t¸c Marketing....................................................................74
1.1. Thµnh lËp phßng Marketting......................................................74
1.2. T¨ng cêng c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ trêng...................................75
2. §Çu t cho m¸y mãc thiÕt bÞ........................................................................77
3. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn.................................................................81
4. N©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c sö dông lao ®éng............................................83
4.1. Thùc hiÖn ®µo t¹o vµ t¸i ®µo t¹o cho ngêi lao ®éng..................83
4.2 N©ng cao chÊt lîng c«ng t¸c tuyÓn dông lao ®éng.....................84
2
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
4.3. KhuyÕn khÝch, thóc ®Èy ngêi lao ®éng.......................................84
5. N©ng cao chÊt lîng bé m¸y qu¶n lý...........................................................85
5.1 N©ng cao tr×nh ®é n¨ng lùc qu¶n lý, ®iÒu hµnh cña ®éi ngò c¸n
bé qu¶n lý chuyªn m«n nghiÖp vô trong c«ng ty...............................86
5.2 T¨ng cêng phèi hîp gi÷a c¸c phßng ban vµ c¸c bé phËn trong
c«ng ty...............................................................................................86
6. N©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c x©y dùng kÕ ho¹ch ®Çu t.................................87
6.1 VÒ c«ng t¸c tæ chøc.....................................................................87
6.2 C¸c bíc tiÕn hµnh.......................................................................87
7. T¨ng cêng liªn kÕt kinh tÕ..........................................................................89
KÕt luËn
.................................................................................................91
3
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Lêi më ®Çu.
Doanh nghiÖp nhµ níc lµ tÕ bµo kinh tÕ cña mét quèc gia, ho¹t ®éng kinh
doanh b×nh ®¼ng víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c trong khu«n khæ quy ®Þnh cña
nhµ níc th«ng qua hÖ thèng ph¸p luËt ®îc quy ®Þnh. NhiÖm vô chÝnh cña doanh
nghiÖp lµ thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ c¸c môc ®Ých kinh tÕ, x· héi vµ kh«ng ngõng
ph¸t triÓn theo quy luËt ph¸t triÓn kinh tÕ cã ®Þnh híng cña chÕ ®é chÝnh trÞ x·
héi cña nhµ níc, trªn c¬ së vËt chÊt nguån vèn cña nhµ níc.
Díi thêi bao cÊp doanh nghiÖp nhµ níc ho¹t ®éng theo c¬ chÕ mÖnh lÖnh
s¶n xuÊt kinh doanh theo kÕ ho¹ch tËp trung. ViÖc sö dông nguån vèn vµ n¨ng
lùc thiÕt bÞ ®Òu ®îc nhµ níc bao cÊp.
ChuyÓn sang kinh tÕ thÞ trêng nhiÒn thµnh phÇn kinh tÕ ph¸t triÓn. Sù
c¹nh tranh gay g¾t ®· t¸c ®éng ngîc trë l¹i ®èi víi c¸c doanh nghiÖp nhµ níc
lµm kh«ng Ýt doanh nghiÖp lóng tóng gÆp nhiÒu khã kh¨n.Sù bao cÊp cña nhµ níc kh«ng cßn, viÖc chuyÓn ®æi c¬ chÕ bao cÊp sang kinh doanh vµ tù ph¸t triÓn
c¹nh tranh ®· lµm cho kh«ng Ýt doanh nghiÖp nhµ níc ph¶i tù nh×n nhËn l¹i
m×nh, lÞch sö vµ thùc tr¹ng lµ nh÷ng vÊn ®Ò bøc xóc cÇn sím gi¶i quyÕt ®èi víi
c¸c doanh nghiÖp nhµ nø¬c.
Trong qu¸ tr×nh thùc tËp ë c«ng ty VLXD & XNK Hång Hµ nhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña ®Çu t trong viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó
nhanh chãng tho¸t ra ®îc nh÷ng khã kh¨n vµ sím ®i vµo æn ®Þnh hoµ nhËp, em
®· quyÕt ®Þnh chän ®Ò tµi : “§Çu t n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh ë
c«ng ty VLXD & XNK Hång Hµ” lµm luËn v¨n tèt nghiÖp.
ch¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung.
I.
§Çu t ph¸t triÓn trong doanh nghiÖp
1.
Kh¸i niÖm ®Çu t vµ ®Çu t ph¸t triÓn.
§Çu t nãi chung lµ sù hi sinh c¸c nguån lùc ë hiÖn t¹i ®Ó tiÕn hµnh c¸c
ho¹t ®éng nµo ®ã nh»m thu vÒ c¸c kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh trong t¬ng lai lín h¬n c¸c
nguån lùc ®· bá ra ®Ó thu ®îc kÕt qu¶ ®ã.Nh vËy, môc tiªu cña mäi c«ng cuéc
®Çu t lµ ®¹t ®îc c¸c kÕt qu¶ lín h¬n so víi nh÷ng hi sinh vÒ nguån lùc mµ ngêi
®Çu t ph¶i g¸nh chÞu khi tiÕn hµnh ®Çu t.
4
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Nguån lùc ph¶i hi sinh lµ tiÒn, lµ tµi nguyªn thiªn nhiªn, lµ søc lao ®éng
vµ trÝ tuÖ. KÕt qu¶ thu ®îc cã thÓ lµ sù t¨ng thªm c¸c tµi s¶n tµi chÝnh, c¸c tµi s¶n
vËt chÊt, tµi s¶n trÝ tuÖ vµ nguån nh©n lùc cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó lµm viÖc cã n¨ng
suÊt trong nÒn s¶n xuÊt x· héi.
Lo¹i ®Çu t ®em l¹i c¸c kÕt qu¶ kh«ng chØ ngêi ®Çu t mµ c¶ nÒn kinh tÕ x·
héi ®îc thô hëng kh«ng chØ trùc tiÕp lµm t¨ng tµi s¶n cña ngêi chñ ®Çu t mµ c¶
cña nÒn kinh tÕ chÝnh lµ ®Çu t ph¸t triÓn. Cßn c¸c lo¹i ®Çu t chØ trùc tiÕp lµm t¨ng
tµi s¶n chÝnh cña ngêi ®Çu t, t¸c ®éng gi¸n tiÕp ®Õn lµm t¨ng tµi s¶n cña nÒn kinh
tÕ th«ng qua sù ®ãng gãp tµi chÝnh, tÝch luü cña c¸c ho¹t ®éng ®Çu t nµy cho ®Çu
t ph¸t triÓn, cung cÊp vèn cho ho¹t ®éng ®Çu t ph¸t triÓn vµ thóc ®Èy qu¸ tr×nh lu
th«ng ph©n phèi c¸c s¶n phÈm do c¸c kÕt qu¶ cña ®Çu t ph¸t triÓn t¹o ra, ®ã lµ
®Çu t tµi chÝnh vµ ®Çu t th¬ng m¹i.
§Çu t ph¸t triÓn: Lµ lo¹i ®Çu t trong ®ã ngêi cã tiÒn bá ra ®Ó x©y dùng, söa
ch÷a nhµ xëng vµ c¸c kÕt cÊu h¹ tÇng, mua s¾m trang thiÕt bÞ vµ l¾p ®Æt trªn nÒn
bÖ, còng nh båi dìng, ®µo t¹o nguån nh©n lùc, thùc hiÖn c¸c chi phÝ thêng xuyªn
g¾n liÒn víi c¸c ho¹t ®éng cña c¸c ho¹t ®éng tµi s¶n nµy nh»m duy tr× n¨ng lùc
cho nÒn kinh tÕ x· héi.
§Çu t tµi chÝnh: lµ lo¹i ®Çu t trong ®ã ngêi cã tiÒn bá ra cho vay hoÆc mua
c¸c lo¹i chøng chØ cã l·i suÊt ®Þnh tríc hoÆc l·i suÊt tuú thuéc vµo ho¹t ®éng s¶n
xuÊt kinh doanh cña c«ng ty ph¸t hµnh. §Çu t tµi s¶n tµi chÝnh ( ®Çu t tµi chÝnh)
kh«ng t¹o ra tµi s¶n míi cho nÒn kinh tÕ mµ chØ lµm t¨ng gi¸ trÞ tµi s¶n tµi chÝnh
cña tæ chøc vµ c¸ nh©n ®Çu t. Víi sù ho¹t ®éng cña h×nh thøc ®Çu t tµi chÝnh, vèn
bá ra ®Çu t ®îc lu©n chuyÓn mét c¸ch dÔ dµng. Do vËy ®©y lµ mét nguån cung
cÊp vèn quan träng cho ®Çu t ph¸t triÓn.
§Çu t th¬ng m¹i: lµ lo¹i ®Çu t trong ®ã ngêi cã tiÒn bá ra ®Ó mua hµng ho¸
vµ sau ®ã b¸n víi gi¸ cao h¬n nh»m thu lîi do chªnh lÖch gi¸ khi mua vµ khi
b¸n. Lo¹i ®Çu t nµy còng kh«ng t¹o ra tµi s¶n míi cho nÒn kinh tÕ, mµ nã chØ lµm
t¨ng gi¸ trÞ tµi s¶n tµi chÝnh cho nhµ ®Çu t trong qu¸ tr×nh mua ®i b¸n l¹i, chuyÓn
giao quyÒn së h÷u hµng ho¸ gi÷a ngêi b¸n vµ ngêi mua. Tuy nhiªn ®Çu t th¬ng
m¹i cã t¸c dông thóc ®Èy qu¸ tr×nh lu th«ng cña c¶i vËt chÊt do ®Çu t ph¸t triÓn
t¹o ra, tõ ®ã thóc ®Èy ®Çu t ph¸t triÓn.
§Çu t ph¸t triÓn, ®Çu t tµi chÝnh vµ ®Çu t th¬ng m¹i lµ ba lo¹i ®Çu t lu«n tån
t¹i vµ cã quan hÖ t¬ng hç víi nhau. §Çu t ph¸t triÓn t¹o tiÒn ®Ò ®Ó t¨ng tÝch luü,
ph¸t triÓn ho¹t ®éng ®Çu t tµi chÝnh vµ ®Çu t th¬ng m¹i. Ngîc l¹i ®Çu t tµi chÝnh
vµ ®Çu t th¬ng m¹i l¹i hç trî vµ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó t¨ng cêng ®Çu t ph¸t triÓn.
5
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
2.
§Çu t ph¸t triÓn trong doanh nghiÖp.
§èi víi c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô ®Çu t ph¸t triÓn chÝnh lµ qu¸
tr×nh t¹o dùng c¬ së vËt chÊt- kü thuËt cho s¶n xuÊt kinh doanh nh x©y dùng nhµ
xëng, cÊu tróc h¹ tÇng, mua s¾m vµ l¾p ®Æt thiÕt bÞ m¸y mãc trªn nÒn bÖ, tiÕn
hµnh c«ng t¸c x©y dùng c¬ b¶n vµ thùc hiÖn c¸c chi phÝ kh¸c g¾n liÒn víi sù ho¹t
®éng trong mét chu ky cña c¸c c¬ së vËt chÊt kü thuËt võa t¹o ra. C¸c ho¹t ®éng
nµy chÝnh lµ ho¹t ®éng ®Çu t ®èi víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt, kinh doanh dÞch vô ®ang
tån t¹i: sau mét thêi gian ho¹t ®éng, c¸c c¬ së vËt chÊt- kü thuËt cña c¸c c¬ së
nµy hao mßn, h háng. §Ó duy tr× ®îc sù ho¹t ®éng b×nh thêng cÇn ®Þnh k× tiÕn
hµnh söa ch÷a lín hoÆc thay míi c¸c c¬ së vËt chÊt kü thuËt ®· h háng ®Ó thÝch
øng víi ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng míi cña sù ph¸t triÓn khoa häc kü thuËt míi thay
thÕ cho c¸c trang thiÕt bÞ cò ®· lçi thêi.
§Çu t ph¸t triÓn trong doanh nghiÖp cßn cÇn ®Õn c¸c yÕu tè vÒ con ngêi( vÒ lùc lîng lao ®éng) nh vÒ sè lîng vµ chÊt lîng lao ®éng sÏ quyÕt ®Þnh ®Õn
n¨ng suÊt lao ®éng.
§Çu t cho ph¸t triÓn thÞ trêng còng lµ h×nh thøc ®Çu t quan träng trong sù
nghiÖp ph¸t triÓn cña mçi doanh nghiÖp hiÖn nay nh vÒ s¶n phÈm míi, ®Çu t
nghiªn cøu thÞ trêng, ®Çu t n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm.
3.
Néi dung ®Çu t trong doanh nghiÖp.
3.1. §Çu t vµo tµi s¶n cè ®Þnh.
Tµi s¶n cè ®Þnh: Lµ t liÖu lao ®éng, lµ mét trong ba yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸
tr×nh s¶n xuÊt song kh«ng ph¶i c¸c t liÖu lao ®éng ®Òu lµ TSC§.
Th«ng thêng mét TSC§ ph¶i tho¶ m·n ®ång thêi ba ®iÒu kiÖn:
+Tham gia trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña
doanh nghiÖp víi t c¸ch lµ t liÖu lao ®éng.
+ Cã thêi h¹n sö dông dµi thêng lµ tõ 1 n¨m trë lªn.
+ Cã gi¸ trÞ lín ®¹t ®Õn mét møc ®é nhÊt ®Þnh, tiªu chuÈn nµy phô thuéc
vµo quy ®Þnh cña mçi quèc gia trong tõng thêi k× nhÊt ®Þnh, ë ViÖt Nam gi¸ trÞ
TSC§ > 5 triÖu ®ång.
VËy TSC§ lµ nh÷ng t liÖu lao ®éng cã gÝa trÞ lín, thêi gian sö dông l©u dµi
vµ tham gia vµo nhiÒu chu kú s¶n xuÊt. Khi tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh
doanh TSC§ bÞ hao mßn dÇn vµ gi¸ trÞ cña nã chuyÓn tõng phÇn vµo chi phÝ s¶n
xuÊt kinh doanh vµ gi÷ nguyªn ®îc h×nh th¸i vËt chÊt ban ®Çu cho ®Õn lóc háng.
TSC§ trong doanh nghiÖp cã nhiÒu lo¹i, cã lo¹i cã h×nh th¸i vËt chÊt cô thÓ
nh nhµ cöa, m¸y mãc thiÕt bÞ nhng cã lo¹i kh«ng cã h×nh th¸i vËt chÊt cô thÓ mµ
thÓ hiÖn mét lîng gi¸ trÞ ®· ®îc ®Çu t chi tr¶, mçi lo¹i ®Òu cã yªu cÇu qu¶n lý
6
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
kh¸c nhau, cã vai trß kh¸c nhau. Vai trß cña TSC§ vµ tèc ®é t¨ng TSC§ trong sù
nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ quyÕt ®Þnh yªu cÇu vµ nhiÖm vô ngµy cµng cao cña
c«ng t¸c qu¶n lý vµ sö dông TSC§.
§Çu t x©y dùng, mua s¾m( ®Çu t t¨ng tµi s¶n cè ®Þnh) cña doanh nghiÖp ®îc
xem lµ ®Çu t dµi h¹n vµ viÖc ®Çu t nµy cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn sù ph¸t triÓn
cña doanh nghiÖp trong t¬ng lai.
Cã thÓ ph©n biÖt néi dung cña ®Çu t vµo TSC§ theo 2 gãc ®é.
- §Çu t vµo TSC§ qua mua s¾m trùc tiÕp.
§ã chÝnh lµ viÖc doanh nghiÖp bá vèn mua l¹i c¸c c¬ së s¶n xuÊt ®· cã s½n ®Ó
tiÕp tôc sö dông vµ ph¸t huy hiÖu qu¶ cña nã. H×nh thøc nµy chñ yÕu ®îc sö
dông ë c¸c níc ph¸t triÓn th«ng qua s¸p nhËp vµ th«n tÝnh. Víi h×nh thøc nµy th×
doanh nghiÖp sÏ chØ ph¶i bá ra mét kho¶n vèn võa ph¶i( Ýt h¬n so víi ®Çu t míi)
nh vËy doanh nghiÖp cã thÓ tiÕt kiÖm ®îc mét kho¶n chi phÝ vµ dµnh nã cho c¸c
ho¹t ®éng kh¸c.
- §Çu t x©y dùng c¬ b¶n.
§©y lµ viÖc rÊt quan träng hay nãi c¸ch kh¸c, ®Ó tiÕn hµnh ®îc c¸c ho¹t
®éng s¶n xuÊt kinh doanh th× doanh nghiÖp b¾t buéc ph¶i bá mét lîng vèn ®Ó
®Çu t x©y dùng c¬ b¶n, kh«ng chØ doanh nghiÖp mµ bÊt kú tæ chøc nµo muèn tån
t¹i vµ ho¹t ®éng ph¶i ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n, lîng vèn nµy chiÕm tû lÖ kh¸ lín.
§Ó ®¸nh gi¸ hÕt néi dung cña ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n ta xÐt trªn 2 gãc ®é:
+ §Çu t x©y dùng hÖ thèng nhµ xëng, c«ng tr×nh.
§èi víi mét doanh nghiÖp mµ nãi th× ®©y lµ yÕu tè c¨n b¶n ban ®Çu cã thÓ
tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh .
Tríc hÕt ta xÐt doanh nghiÖp kinh doanh trªn lÜnh vùc c«ng nghiÖp: §Ó tiÕn
hµnh s¶n xuÊt ra s¶n phÈm th× ph¶i cã n¬i, ®Þa ®iÓm( nhµ xëng) ®Ó chøa c¸c dông
cô hµnh ho¸, m¸y mãc thiÕt bÞ, ®Ó giao dÞch.
§èi víi doanh nghiÖp x©y dùng th× ®©y võa lµ c«ng viÖc võa lµ s¶n phÈm
cña hä vµ hä sÏ chuyÓn giao b¸n l¹i cho ngêi kh¸c…
VËy tãm l¹i, ®Çu t cho viÖc x©y dùng nhµ xëng, trô së, c¬ quan…lµ ®Çu t
b¾t buéc ban ®Çu, bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo còng ph¶i bá mét kho¶n vèn ®Ó
tiÕn hµnh x©y dùng c¬ së vËt chÊt ban ®Çu. H¬n n÷a khi më réng s¶n xuÊt kinh
doanh th× ®Çu t thªm vµo x©y dùng c¬ b¶n lµ ®iÒu hiÓn nhiªn.
+ §Çu t vµo m¸y mãc thiÕt bÞ.
Cã nhµ xëng råi, muèn s¶n xuÊt ra c¸c s¶n phÈm ph¶i mua s¾m m¸y mãc
thiÕt bÞ, hay nãi mét c¸ch kh¸c doanh nghiÖp muèn më réng thªm s¶n xuÊt còng
cÇn mua thªm m¸y mãc thiÕt bÞ, sau mét thêi gian sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ cò
7
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
bÞ háng, khÊu hao hÕt, m¸y mãc bÞ hao mßn h÷u h×nh th× ®Òu ph¶i tiÕn hµnh bá
chi phÝ ®Ó söa ch÷a mua s¾m míi. TÊt c¶ nh÷ng néi dung ®ã ®Òu ®îc hiÓu lµ ®Çu
t vµo m¸y mãc thiÕt bÞ. Nh vËy ë bÊt cø giai ®o¹n nµo doanh nghiÖp còng cÇn
h×nh thµnh mét kho¶n quü ®Ó chi dïng cho viÖc söa ch÷a, mua s¾m, thay ®æi
m¸y mãc thiÕt bÞ. Kho¶n quü nµy cã thÓ lµ quü khÊu hao hoÆc quü dù phßng.
C¸c doanh nghiÖp kinh doanh trªn lÜnh vùc kh¸c nhau th× sö dông c¸c lo¹i
m¸y mãc thiÕt bÞ kh¸c nhau, nhng dï ho¹t ®éng trªn bÊt kú lÜnh vùc s¶n xuÊt nµo
th× ®Çu t vµo m¸y mãc thiÕt bÞ lµ ®iÒu kiÖn c¬ b¶n cña s¶n xuÊt.
3.2. §Çu t vµo tµi s¶n lu ®éng.
TSL§ : Lµ h×nh th¸i hiÖn vËt cña nh÷ng ®èi tîng lao ®éng chØ tham gia vµo
chu kú s¶n xuÊt, ®Õn chu kú s¶n xuÊt sau l¹i ph¶i dïng ®èi tîng lao ®éng kh¸c.
Gi¸ trÞ cña chóng ®îc chuyÓn dÞch toµn bé mét lÇn vµo gi¸ trÞ cña s¶n phÈm.
TSL§ bao gåm:
+ TSL§ s¶n xuÊt: Lµ nh÷ng TSL§ dïng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nh nh÷ng
vËt t dù tr÷ cho qóa tr×nh s¶n xuÊt( nguyªn, nhiªn vËt liÖu, c«ng cô, dông cô…)
nh÷ng vËt t ®ang trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt( s¶n phÈm dë dang, b¸n thµnh
phÈm…).
+ Tµi s¶n lu th«ng: Lµ nh÷ng TSL§ dïng trong qu¸ tr×nh lu th«ng nh nh÷ng
vËt t dù tr÷ cho qu¸ tr×nh lu th«ng( thµnh phÈm, hµng göi b¸n…), nh÷ng vËt t
®ang trong qu¸ tr×nh lu th«ng( tiÒn mÆt, tiÒn göi ng©n hµng…).
+ TSL§ tµi chÝnh: Lµ c¸c kho¶n ®Çu t tµi chÝnh ng¾n h¹n( trong mét n¨m
hay mét chu kú s¶n xuÊt kinh doanh) nh: ®Çu t ng¾n h¹n, liªn doanh ng¾n h¹n,
®Çu t chøng kho¸n ng¾n h¹n.
Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt- kinh doanh, c¸c lo¹i TSL§ trªn lu«n vËn ®éng,
thay thÕ, chuyÓn ho¸ lÉn nhau nh»m ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt- kinh doanh
®îc tiÕn hµnh liªn tôc.
3.3 §Çu t vµo nguån nh©n lùc.
Nguån nh©n lùc ®îc hiÓu lµ nguån lùc con ngêi, lµ mét trong nh÷ng yÕu tè
quan träng nhÊt cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Nguån nh©n lùc ®îc hiÓu trªn
hai khÝa c¹nh.
Mét lµ: Nguån nh©n lùc lµ toµn bé søc lao ®éng vµ kh¶ n¨ng ho¹t ®éng cña
lùc lîng lao ®éng x· héi.
Hai lµ: Nguån nh©n lùc lµ søc lao ®éng, tr×nh ®é, ý thøc cña tõng c¸ nh©n vµ
mèi quan hÖ qua l¹i gi÷a c¸c c¸ nh©n. MÆt thø hai nãi lªn chÊt lîng cña nguån
nh©n lùc vµ ngµy cµng ®îc chó träng quan t©m h¬n.
8
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Nguån nh©n lùc cã vai trß v« cïng quan träng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh doanh vµ sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp . NÕu thiÕu nguån nh©n lùc hoÆc
nguån nh©n lùc kh«ng ®¸p øng ®îc yªu cÇu th× ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp sÏ bÞ
ngõng trÖ, ¶nh hëng lín ®Õn sù ph¸t triÓn. Nguån nh©n lùc ®ang lµ vÊn ®Ò rÊt ®îc
quan t©m t¹i c¸c doanh nghiÖp .
Tríc tiªn, ®Çu t ph¸t triÓn nguån nh©n lùc lµ ®Çu t n©ng cao chÊt lîng nguån
nh©n lùc: ®µo t¹o n©ng cao tay nghÒ vµ tinh gi¶m ®éi ngò lao ®éng. H×nh thøc
®µo t¹o rÊt phong phó, nhng chñ yÕu lµ h×nh thøc ®µo t¹o ng¾n h¹n ®Ó kÞp thêi
phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp . §ång thêi h×nh
thøc ®µo t¹o dµi h¹n( h¬n 12 th¸ng) ®ang ngµy cµng t¨ng, doanh nghiÖp ngµy
cµng quan t©m ®Õn ph¸t triÓn nguån nh©n lùc mét c¸ch toµn diÖn.
3.4. §Çu t ph¸t triÓn Maketing.
Mét c«ng ty s¶n xuÊt ra nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt lîng cao mµ kh«ng thÓ
ph©n phèi hay ®a chóng ra thÞ trêng ®Ó b¸n vµ thu lîi nhuËn th× kh«ng thÓ tån t¹i
®îc. Bëi vËy, Maketing(MKT) lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng ®èi víi
doanh nghiÖp .
MKT cã thÓ ®Þnh nghÜa lµ mét hÖ thèng c¸c h×nh thøc kinh doanh ®Ó ho¹ch
®Þnh, ®Þnh gi¸ chiªu m¹i vµ ph©n phèi hµng ho¸ hay dÞch vô nh»m thu lîi nhuËn
tõ thÞ trêng, thÞ trêng nµy bao gåm c¶ kh¸ch hµng c«ng nghiÖp, hé tiªu dïng hiÖn
t¹i vµ trong t¬ng lai.
Trong sù nghiÖp kinh doanh cña mäi doanh nghiÖp trªn thÞ trêng th× MKT
lµ vÊn ®Ò ®Æc biÖt ®îc chó träng. §èi víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam th× nã cµng
quan träng h¬n, bëi ViÖt Nam lµ thµnh viªn cña khu vùc kinh tÕ ph¸t triÓn n¨ng
®éng nhÊt thÕ giíi( khu vùc ®«ng nam ¸) h¬n n÷a trong t¬ng lai kh«ng xa
ASEAN sÏ tõng bíc tiÕn tíi thµnh thÞ trêng thèng nhÊt, hµng hãa cña c¸c quèc
gia trong khèi sÏ lu th«ng bu«n b¸n trªn thÞ trêng ViÖt Nam.ChÝnh v× thÕ, viÖc
®Èy nhanh c¸c ho¹t ®éng MKT trong giai ®o¹n hiÖn nay ®ang lµ vÊn ®Ò cÊp b¸ch
®èi víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam, v× hµng ho¸ cña chóng ta sÏ bÞ c¹nh tranh
gay g¾t ngay trªn thÞ trêng nhµ, c¸c doanh nghiÖp trong níc sÏ kh«ng cßn ®îc
b¶o vÖ b»ng hµng rµo thuÕ quan nh tríc.
4.
Vai trß ®Çu t trong doanh nghiÖp .
§Çu t quyÕt ®Þnh sù ra ®êi, tån t¹i, më réng t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt cña
doanh nghiÖp . §Ó t¹o dùng c¬ së vËt chÊt- kü thuËt cho sù ra ®êi cña bÊt kú c¬
së nµo ®Òu cÇn ph¶i x©y dùng nhµ xëng, cÊu tróc h¹ tÇng, mua s¾m l¾p ®Æt m¸y
mãc thiÕt bÞ trªn nÒn bÖ, tiÕn hµnh c¸c c«ng t¸c x©y dùng c¬ b¶n vµ thùc hiÖn
9
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
c¸c chi phÝ g¾n liÒn víi sù ho¹t ®éng trong mét chu kú cña c¸c c¬ së vËt chÊt –
kü thuËt võa ®îc t¹o ra. C¸c ho¹t ®éng nµy chÝnh lµ ho¹t ®éng ®Çu t.
§èi víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô ®ang tån t¹i, sau mét thêi
gian ho¹t ®éng, c¬ së vËt chÊt – kü thuËt cña c¸c c¬ së nµy hao mßn, h háng.
§Ó duy tr× ®îc sù ho¹t ®éng b×nh thêng cÇn ®Þnh kú tiÕn hµnh söa ch÷a lín hoÆc
thay thÕ míi c¸c c¬ së vËt chÊt kü thuËt ®· h háng, hao mßn hoÆc ®æi míi ®Ó
thÝch øng víi ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng míi cña sù ph¸t triÓn khoa häc – kü thuËt vµ
nhu cÇu tiªu dïng cña nÒn s¶n xuÊt x· héi, mua s¾m c¸c trang thiÕt bÞ míi thay
thÕ cho c¸c trang thiÕt bÞ cò ®· lçi thêi, còng cã nghÜa lµ ph¶i ®Çu t.
§Çu t ph¸t triÓn trong doanh nghiÖp còng t¹o ®iÒu kiÖn n©ng cao chÊt lîng
s¶n phÈm, tiÕt kiÖm t¨ng n¨ng lùc c¹nh tranh vµ lµ c¬ së ®Ó h¹ gi¸ thµnh, t¨ng lîi
nhuËn cho doanh nghiÖp.
HiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh do ®Çu t mang l¹i lµ møc ®é ®¸p øng nhu
cÇu ph¸t triÓn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô vµ n©ng cao ®êi sèng cña
ngêi lao ®éng trong c¸c c¬ së s¶n xuÊt ,kinh doanh ®Þnh vÞ trªn c¬ së tÊt c¶
nguån lùc mµ c¬ së ®· sö dông(®· ®Çu t) so víi c¸c kú kh¸c hoÆc so víi ®Þnh
møc chung.
C¸c kÕt qu¶ do ho¹t ®éng ®Çu t mang l¹i cho mçi c¬ së doanh nghiÖp lµ
rÊt ®a d¹ng vµ lµ ®iÒu tÊt yÕu cña qu¸ tr×nh thùc hiªn ®Çu t .C¸c kÕt qu¶ ®ã cã thÓ
lµ lîi nhuËn ,lµ møc t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng,lµ sè s¶n phÈm ®îc b¸n ra, lµ sù më
réng thÞ phÇn cña doanh nghiÖp trªn thÞ trêng s¶n phÈm cña m×nh nhng qui tô l¹i
lµ lîi nhuËn.Muèn vËy ngay tõ ®Çu khi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh
th× doanh nghiÖp ph¶i cã kÕ ho¹ch ®Çu t hîp lý vµ cã hiÖu qu¶.
Trong thêi kú dµi th× doanh nghiÖp ph¶i cã chiÕn lîc ®Çu t trong dµi h¹n vµ
®¸p øng ®óng nhu cÇu ®Çu t cña c¸c n¨m .Viªc x¸c ®Þnh ®óng nhu cÇu ®Çu t sÏ
tr¸nh ®¬c t×nh tr¹ng l·ng phÝ ,®Çu t sai tõ ®ã hiÖu qu¶ ®Çu t ®îc n©ng cao .c¸c
nguån lùc bá ra sÏ ph¸t huy hÕt hiÖu qu¶ cña m×nh ,hiÖu qu¶ cña mét ®¬n vÞ
nguån vèn sÏ t¨ng cao,gi¶m ®îc chi phÝ ë møc thÊp nhÊt, thêi gian thu håi vèn lµ
thÊp nhÊt mµ doanh nghiÖp cã thÓ thùc hiÖn.
II.
HiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh .
1.
B¶n chÊt cña hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh.
B¶n chÊt cña hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh lµ n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng
x· héi vµ tiÕt kiÖm lao ®éng x· héi. §©y lµ hai mÆt cã mèi quan hÖ mËt thiÕt cña
hiÖu qu¶ kinh doanh. chÝnh viÖc khan hiÕm nguån lùc vµ viÖc sö dông chóng cã
tÝnh chÊt c¹nh tranh nh»m tho¶ m·n nhu cÇu ngµy cµng t¨ng cña x· héi, ®Æt ra
yªu cÇu ph¶i khai th¸c, tËn dông triÖt ®Ó vµ tiÕt kiÖm c¸c nguån lùc. §Ó ®¹t ®îc
10
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
môc tiªu kinh doanh, c¸c doanh nghiÖp ph¶i chó träng c¸c ®iÒu kiÖn néi tai, ph¸t
huy n¨ng lùc, hiÖu lùc cña c¸c yÕu tè s¶n xuÊt vµ tiÕt kiÖm mäi chi phÝ.
V× vËy, yªu cÇu cña viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh lµ ph¶i ®¹t kÕt qu¶
tèi ®a víi chi phÝ tèi thiÓu, hay lµ ph¶i ®¹t kÕt qu¶ tèi ®a víi chi phÝ nhÊt ®Þnh
hoÆc ngîc l¹i ®¹t kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh víi chi phÝ tèi thiÓu. Chi phÝ ë ®©y ®îc hiÓu
theo nghÜa réng lµ chi phÝ t¹o ra nguån lùc vµ chi phÝ sö dông nguån lùc, ®ång
thêi ph¶i bao gåm c¶ chi phÝ c¬ h«i. Chi phÝ c¬ héi lµ gi¸ trÞ cña viÖc lùa chän tèt
nhÊt ®· bÞ bá qua hay lµ gi¸ trÞ cña sù hi sinh c«ng viÖc kinh doanh kh¸c ®Ó thùc
hiÖn ho¹t ®éng kinh doanh nµy. Chi phÝ c¬ héi ph¶i ®îc bæ sung vµo chi phÝ kÕ
to¸n vµ ph¶i lo¹i ra khái lîi nhuËn kÕ to¸n ®Ó thÊy ®îc lîi Ých kinh tÕ thùc. C¸ch
tÝnh nh vËy sÏ khuyÕn khÝch c¸c nhµ kinh doanh lùa chän ph¬ng ¸n kinh doanh
tèt nhÊt, c¸c mÆt hµng s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶ h¬n.
2.
Vai trß cña viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp
trong c¬ chÕ thÞ trêng.
Trong qu¸ tr×nh kinh doanh, c¸c doanh nghiÖp ph¶i lu«n g¾n m×nh víi thÞ
trêng, nhÊt lµ trong c¬ chÕ thÞ trêng hiÖn nay ®Æt c¸c doanh nghiÖp trong sù c¹nh
tranh gay g¾t lÉn nhau. Do ®ã ®Ó tån t¹i ®îc trong c¬ chÕ thÞ trêng c¹nh tranh
hiÖn nay ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i ho¹t ®éng mét c¸ch cã hiÖu qu¶ h¬n.
§Ó thÊy ®îc vai trß cña viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh ®èi víi c¸c
doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng tríc hÕt ta ph¶i nghiªn cøu c¬ chÕ thÞ trêng vµ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp trong c¬ chÕ thÞ trêng.
ThÞ trêng lµ n¬i diÔn ra qu¸ tr×nh trao ®æi hµng ho¸. Nã tån t¹i mét c¸ch
kh¸ch quan kh«ng phô thuéc vµo mét ý kiÕn chñ quan nµo. Bëi v× thÞ trêng ra ®êi
vµ ph¸t triÓn g¾n liÒn víi lÞch sö ph¸t triÓn cña nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸.
Ngoµi ra thÞ trêng cßn cã mét vai trß quan träng trong viÖc ®iÒu tiÕt vµ lu
th«ng hµng ho¸. Th«ng qua ®ã c¸c doanh nghiÖp cã thÓ nhËn biÕt ®îc sù ph©n
phèi c¸c nguån lùc th«ng qua hÖ thèng gi¸ c¶ trªn thÞ trêng. Trªn thÞ trêng lu«n
tån t¹i c¸c quy luËt vËn ®éng cña hµng ho¸, gi¸ c¶, tiÒn tÖ ….nh c¸c quy luËt gi¸
trÞ, quy luËt thÆng d, quy luËt gi¸ c¶, quy luËt c¹nh tranh…..c¸c quy luËt nµy t¹o
thµnh hÖ thèng nhÊt vµ hÖ thèng nµy chÝnh lµ c¬ chÕ thÞ trêng. Nh vËy c¬ chÕ thÞ
trêng ®îc h×nh thµnh bëi sù t¸c ®éng tæng hîp trong s¶n xuÊt vµ trong lu th«ng
hµng ho¸ trªn trÞ trêng.Th«ng qua c¸c quan hÖ mua b¸n hµng ho¸, dÞch vô trªn
thÞ trêng nã t¸c ®éng ®Õn viÖc ®iÒu tiÕt s¶n xuÊt, tiªu dïng, ®Çu t vµ tõ ®ã lµm
thay ®æi c¬ cÊu s¶n phÈm, c¬ cÊu ngµnh. Nãi c¸ch kh¸c c¬ chÕ thÞ trêng ®iÒu tiÕt
qu¸ tr×nh ph©n phèi l¹i c¸c nguån lùc trong s¶n xuÊt kinh doanh nh»m ®¸p øng
nhu cÇu x· héi mét c¸ch tèi u nhÊt.
11
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Tãm l¹i, víi sù vËn ®éng ®a d¹ng, phøc t¹p cña c¬ chÕ thÞ trêng dÉn ®Õn
sù c¹nh tranh gay g¾t gi÷a c¸c doanh nghiÖp, gãp phÇn thóc ®Èy sù tiÕn bé cña
c¸c doanh nghiÖp c¶ vÒ chiÒu réng lÉn chiÒu s©u. Tuy nhiªn ®Ó t¹o ra ®îc sù tån
t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i x¸c ®Þnh cho
m×nh mét ph¬ng thøc ho¹t ®éng riªng, x©y dùng c¸c chiÕn lîc, c¸c ph¬ng ¸n
kinh doanh mét c¸ch phï hîp vµ cã hiÖu qu¶.
Cô thÓ lµ doanh nghiÖp ph¶i x¸c ®Þnh cho m×nh mét c¬ chÕ ho¹t ®éng trªn
c¶ hai thÞ trêng ®Çu vµo vµ ®Çu ra ®Ó t¹o ®îc mét kÕt qu¶ cao nhÊt vµ kÕt qu¶ nµy
kh«ng ngõng ph¸t triÓn n©ng cao c¶ vÒ mÆt chÊt vµ mÆt lîng.
Nh vËy trong c¬ chÕ thÞ trêng, viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cã mét
vai trß v« cïng quan träng, nã ®îc thÓ hiÖn th«ng qua:
Thø nhÊt: N©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh lµ c¬ së c¬ b¶n ®Ó ®¶m b¶o sù
tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Sù tån t¹i cña doanh nghiÖp ®îc x¸c ®Þnh
bëi sù cã mÆt cña doanh nghiÖp trªn thÞ trêng, mµ hiÖu qu¶ kinh doanh l¹i lµ
nh©n tè trùc tiÕp ®¶m b¶o sù tån t¹i nµy, ®ång thêi môc tiªu cña doanh nghiÖp lµ
lu«n tån t¹i vµ ph¸t triÓn mét c¸ch v÷ng ch¾c. Do ®ã viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh
doanh lµ mét ®ßi hái tÊt yÕu kh¸ch quan ®èi víi tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp ho¹t
®éng trong c¬ chÕ thÞ trêng hiÖn nay. Do yªu cÇu cña sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña
mçi doanh nghiÖp ®ßi hái nguån thu nhËp cña doanh nghiÖp ph¶i kh«ng ngõng
t¨ng lªn. Nhng trong ®iÒu kiÖn nguån vèn vµ c¸c yÕu tè kü thuËt còng nh c¸c
yÕu tè kh¸c cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt chØ thay ®æi trong khu«n khæ nhÊt ®Þnh th× ®Ó
t¨ng lîi nhuËn ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. Nh
vËy, hiÖu qña kinh doanh lµ ®iÒu kiÖn hÕt søc quan träng trong viÖc®¶m b¶o sù
tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp.
Mét c¸ch nh×n kh¸c sù tån t¹i cña doanh nghiÖp ®îc x¸c ®Þnh bëi sù t¹o ra
hµng ho¸, cña c¶i vËt chÊt vµ dÞch vô phôc vô cho nhu cÇu cña x· héi ®ång thêi
t¹o ra sù tÝch luü cho x· héi. §Ó thùc hiÖn ®îc nh vËy th× mçi doanh nghiÖp ®Òu
ph¶i v¬n lªn ®Ó ®¶m b¶o thu nhËp ®ñ bï ®¾p chi phÝ bá ra vµ cã l·i trong qu¸
tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh. Cã nh vËy míi ®¸p øng ®îc nhu cÇu t¸i s¶n xuÊt
trong nÒn kinh tÕ. Vµ nh vËy chóng ta buéc ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh
mét c¸ch liªn tôc trong mäi kh©u cña qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh nh lµ mét
yªu cÇu tÊt yÕu. Tuy nhiªn, sù tån t¹i míi chØ lµ yªu cÇu mang tÝnh chÊt gi¶n ®¬n
cßn sù ph¸t triÓn vµ më réng cña doanh nghiÖp míi lµ yªu cÇu quan träng. Bëi v×
sù tån t¹i cña doanh nghiÖp lu«n lu«n ph¶i ®i kÌm víi sù ph¸t triÓn më réng cña
doanh nghiÖp, ®ßi hái ph¶i cã sù tÝch luü ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt më
réng theo ®óng quy luËt ph¸t triÓn. Nh vËy ®Ó ph¸t triÓn vµ më réng doanh
12
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
nghiªp, môc tiªu lóc nµy kh«ng cßn lµ ®ñ bï ®¾p chi phÝ bá ra ®Ó ph¸t triÓn qu¸
tr×nh t¸i s¶n xuÊt gi¶n ®¬n mµ ph¶i ®¶m b¶o cã tÝch luü ®¸p øng nhu cÇu t¸i s¶n
xuÊt më réng, phï hîp víi quy luËt kh¸ch quan vµ mét lÇn n÷a n©ng cao hiÖu
qu¶ kinh doanh ®îc nhÊn m¹nh.
Thø hai, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh lµ nh©n tè thóc ®Èy sù c¹nh tranh
vµ tiÕn bé trong kinh doanh. ChÝnh viÖc thóc ®Èy sù c¹nh tranh yªu cÇu c¸c
doanh nghiÖp ph¶i tù t×m tßi, ®Çu t t¹o nªn sù tiÕn bé trong kinh doanh. ChÊp
nhËn c¬ chÕ thÞ trêng lµ chÊp nhËn sù c¹nh tranh. Trong khi thÞ trêng ngµy cµng
ph¸t triÓn th× c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp ngµy cµng gay g¾t vµ khèc liÖt
h¬n. Sù c¹nh tranh lóc nµy kh«ng cßn lµ c¹nh tranh vÒ mÆt hµng mµ c¹nh tranh
c¶ vÒ chÊt lîng, gi¸ c¶ vµ c¸c yÕu tè kh¸c. Trong khi môc tiªu chung cña c¸c
doanh nghiÖp ®Òu lµ ph¸t triÓn th× c¹nh tranh lµ yÕu tè lµm c¸c doanh nghiÖp
m¹nh lªn nhng ngîc l¹i còng cã thÓ lµm c¸c doanh nghiÖp kh«ng tån t¹i ®îc trªn
thÞ trêng. §Ó ®¹t ®îc môc tiªu lµ tån t¹i vµ ph¸t triÓn më réng th× c¸c doanh
nghiÖp ph¶i chiÕn th¾ng trong c¹nh tranh trªn thÞ trêng. Do ®ã doanh nghiÖp ph¶i
cã hµng ho¸ dÞch vô chÊt lîng tèt, gÝa c¶ hîp lý. MÆt kh¸c, hiÖu qu¶ kinh doanh
lµ ®ång nghÜa víi viÖc gi¶m gi¸ thµnh t¨ng khèi lîng hµng ho¸ b¸n, chÊt lîng
kh«ng ngõng ®îc c¶i thiÖn n©ng cao….
Thø ba, viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh chÝnh lµ nh©n tè c¬ b¶n t¹o ra
sù th¾ng lîi cho doanh nghiÖp trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng trªn thÞ trêng. Muèn t¹o
ra sù th¾ng lîi trong c¹nh tranh ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i kh«ng ngõng
n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña m×nh. ChÝnh sù n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh
lµ con ®êng n©ng cao søc c¹nh tranh vµ kh¶ n¨ng tån t¹i, ph¸t triÓn cña mçi
doanh nghiÖp.
3.
C¸c nh©n tè t¸c ®éng ®Õn viÖc n©ng cao HQ SXKD trong DN
N©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh trong c¸c doanh nghiÖp lµ yªu cÇu
quan träng vµ lµ môc tiªu hµng ®Çu trong ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh
nghiÖp. ChÝnh v× vËy n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh lµ viÖc n©ng cao hiÖu qu¶
cña tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng trong qu¸ tr×nh kinh doanh. Ho¹t ®éng kinh doanh cña
doanh nghiÖp chÞu sù t¸c ®éng cña rÊt nhiÒu nh©n tè ¶nh hëng kh¸c nhau. §Ó ®¹t
®îc hiÖu qu¶ n©ng cao ®ßi hái ph¶i cã c¸c quyÕt ®Þnh chiÕn lù¬c vµ quyÕt s¸ch
®óng trong qu¸ tr×nh lùa chän c¸c c¬ héi hÊp dÉn còng nh tæ chøc, qu¶n lý vµ
®iÒu khiÓn ho¹t ®éng kinh doanh cÇn ph¶i nghiªn cøu mét c¸ch toµn diÖn vµ hÖ
thèng c¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh.
C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh cã thÓ ®îc chia lµm hai
nhãm ®ã lµ nhãm c¸c nh©n tè ¶nh hëng bªn ngoµi doanh nghiÖp ( nh©n tè kh¸ch
13
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
quan) vµ nhãm c¸c nh©n tè ¶nh hëng bªn trong doanh nghiÖp ( nh©n tè chñ
quan) .
3.1.Nhãm c¸c nh©n tè kh¸ch quan.
3.1.1 C¸c nh©n tè ¶nh hëng thuéc m«i trêng kinh doanh.
C¸c yÕu tè thuéc m«i trêng kinh doanh lµ c¸c yÕu tè kh¸ch quan mµ
doanh nghiÖp kh«ng thÓ kiÓm so¸t ®îc. Nh©n tè m«i trêng kinh doanh bao gåm
nhiÒu nh©n tè nh lµ: ®èi thñ c¹nh tranh, thÞ trêng, c¬ cÊu ngµnh,t Ëp qu¸n d©n c
vµ møc ®é thu nhËp b×nh qu©n d©n c,mèi quan hÖ vµ uy tÝn cña doanh nghiÖp
trªn thÞ trêng,nh©n tè thêi tiÕt khÝ hËu mïa vô, nh©n tè tµi nguyªn thiªn nhiªn,
yÕu tè vÞ trÝ ®Þa lý.
3.1.2. M«i trêng chÝnh trÞ- ph¸p luËt:
C¸c yÕu tè thuéc m«i trêng chÝnh trÞ-ph¸p luËt chi phèi m¹nh mÏ ®Õn ho¹t
®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Sù æn ®Þnh chÝnh trÞ ®îc x¸c ®Þnh lµ mét
trong nh÷ng tiÒn ®Ò quan träng trong ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp.Sù
thay ®æi cña m«i trêng chÝnh trÞ cã thÓ ¶nh hëng cã lîi cho mét nhãm doanh
nghiÖp nµy nhng l¹i k×m h·m sù ph¸t triÓn nhãm doanh nghiÖp kh¸c hoÆc ngîc
l¹i. HÖ thèng ph¸p luËt hoµn thiÖn, kh«ng thiªn vÞ lµ mét trong nh÷ng tiÒn ®Ò
ngoµi kinh tÕ cña doanh nghiÖp. M«i trêng nµy nã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn hiªô
qu¶ kinh doanh cu¶ doanh nghiÖp. Bëi v× m«i trêng ph¸p luËt ¶nh hëng ®Õn mÆt
hµng s¶n xuÊt, ngµnh nghÒ, ph¬ng thøc kinh doanh… cña doanh nghiÖp.
3.2. C¸c nh©n tè chñ quan:
C¸c nh©n tè chñ quan trong doanh nghiÖp chÝnh lµ thÓ hiÖn tiÒm lùc cña
mét doanh nghiÖp. C¬ héi, chiÕn lîc kinh doanh vµ hiÖu qu¶ kinh doanh cña
doanh nghiÖp lu«n phô thuéc chÆt chÏ vµo c¸c yÕu tè ph¶n ¸nh tiÒm lùc cña mét
doanh nghiÖp cô thÓ. TiÒm lùc cña mét doanh nghiÖp kh«ng ph¶i lµ bÊt biÕn cã
thÓ ph¸t triÓn m¹nh lªn hay yÕu ®i, cã thÓ thay ®æi toµn bé hay bé phËn. ChÝnh v×
vËy trong qu¸ tr×nh kinh doanh c¸c doanh nghiÖp lu«n ph¶i chó ý tíi c¸c nh©n tè
nµy nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp h¬n n÷a.
3.2.1. Nh©n tè vèn:
§©y lµ mét nh©n tè tæng hîp ph¶n ¸nh søc m¹nh cña doanh nghiÖp th«ng
qua khèi lîng (nguån) vèn mµ doanh nghiÖp cã thÓ huy ®éng vµo kinh doanh,
kh¶ n¨ng ph©n phèi, ®Çu t cã hiÖu qu¶ c¸c nguån vèn, kh¶ n¨ng qu¶n lý cã hiÖu
qu¶ c¸c nguån vèn kinh doanh.
YÕu tè vèn lµ yÕu tè chñ chèt quyÕt ®Þnh ®Õn qui m« cña doanh nghiÖp vµ
qui m« cã c¬ héi cã thÓ khai th¸c. Nã ph¶n ¸nh sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp lµ
sù ®¸nh gi¸ vÒ hiÖu qu¶ kinh doanh cua doanh nghiÖp trong kinh doanh .
14
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
3.2.2. Nh©n tè con ngêi:
Trong kinh doanh con ngêi lµ yÕu tè quan träng hµng ®Çu ®Ó ®¶m b¶o
thµnh c«ng .ChÝnh con ngêi víi n¨ng lùc thùc sù cña hä míi lùa chän ®óng ®îc
c¬ héi vµ sö dông c¸c nguån lùc khai th¸c mµ hä ®· cã vµ sÏ cã : vèn, tµi s¶n, kü
thuËt, c«ng nghÖ…mét c¸ch cã hiÖu qu¶ ®Ó khai th¸c .
Nh©n tè con ngêi ®îc ®Æt ë vÞ trÝ hµng ®Çu trªn c¶ vèn vµ tµi s¶n ,quyÕt
®Þnh søc m¹nh cña mét doanh nghiÖp, quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng cña viÖc n©ng
cao hiÖu qu¶ kinh doanh.
3.2.3 Nh©n tè tr×nh ®é kü thuËt c«ng nghÖ.
Tr×nh ®é kü thuËt ,c«ng nghÖ tiªn tiÕn cho phÐp doanh nghiÖp chñ ®éng
n©ng cao chÊt lîng hµng ho¸ ,n¨ng suÊt lao ®éng vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm .
C¸c yÕu tè nµy t¸c ®éng hÇu hÕt ®Õn c¸c mÆt vÒ s¶n phÈm nh : gi¸ c¶ s¶n
phÈm, søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm…Nhê vËy doanh nghiÖp cã thÓ t¨ng kh¶
n¨ng c¹nh tranh cña m×nh ,t¨ng vßng quay cña vèn lu ®éng, t¨ng lîi nhuËn ®¶m
b¶o cho qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt më réng cña doanh nghiÖp.
Ngîc l¹i víi tr×nh ®é c«ng nghÖ thÊp th× kh«ng nh÷ng gi¶m kh¶ n¨ng c¹nh
tranh cña doanh nghiÖp mµ cßn gi¶m lîi nhuËn,k×m h·m sù ph¸t triÓn.
Nãi tãm l¹i,nh©n tè tr×nh ®é kü thuËt c«ng nghÖ cho phÐp doanh nghiÖp
n©ng cao n¨ng suÊt chÊt lîng vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm nhê ®ã mµ t¨ng kh¶ n¨ng
c¹nh tranh,t¨ng vßng quay cña vèn ,t¨ng lîi nhuËn tõ ®ã t¨ng hiÖu qu¶ kinh
doanh.
3.2.4. Nh©n tè tæ chøc qu¶n lý:
Nh©n tè nµy lµ sù biÓu hiÖn cña tr×nh ®é tæ chøc s¶n xuÊt, nã ®¶m b¶o cho
tÝnh tèi u trong tæ chøc d©y chuyÒn s¶n xuÊt, cho phÐp doanh nghiÖp khai th¸c
tíi møc tèi ®a c¸c yÕu tè c«ng nghÖ s¶n xuÊt. Ngoµi ra nã cßn thÓ hiÖn sù phï
hîp vÒ c¬ cÊu bé m¸y kinh doanh cña doanh nghiÖp. Cô thÓ lµ, nã biÓu hiÖn tr×nh
®é phèi hîp cña c¸c bé phËn trong doanh nghiÖp trªn c¬ së t¬ng hç lÉn nhau dÉn
®Õn viÖc sö dông c¸c nguån lùc ®Çu vµo tèi u nhÊt.
Nh©n tè nµy cho phÐp doanh nghiÖp sö dông hîp lý vµ tiÕt kiÖm c¸c yÕu tè
vËt chÊt trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ,gióp l·nh ®¹o doanh nghiÖp ®Ò ra
nh÷ng quyÕt ®Þnh vÒ chØ ®¹o s¶n xuÊt kinh doanh chÝnh x¸c vµ kÞp thêi ,t¹o ra
nh÷ng ®éng lùc to lín ®Ó kÝch thÝch s¶n xuÊt ph¸t triÓn ,n©ng cao hiÖu qu¶ kinh
doanh cña doanh nghiÖp.
3.2.5. Nh©n tè vÒ vËn dông c¸c ®ßn bÈy kinh tÕ:
Nh©n tè nµy cho phÐp doanh nghiÖp khai th¸c tíi møc tèi ®a tiÒm n¨ng vÒ
lao ®éng,t¹o ®iÒu kiÖn cho mäi ngêi ,mäi kh©u vµ bé phËn ph¸t huy ®Çy ®ñ
quyÒn chñ ®éng s¸ng t¹o trong s¶n xuÊt vµ kinh doanh.
15
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
III.
HiÖu qu¶ ®Çu t trong doanh nghiÖp.
1.
Kh¸i niÖm vµ ph©n lo¹i hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng ®Çu t.
HiÖu qu¶ ®Çu t lµ ph¹m trï kinh tÕ biÓu hiÖn quan hÖ so s¸nh gi÷a c¸c kÕt
qu¶ kinh tÕ – x· héi ®¹t ®îc cña ho¹t ®éng ®Çu t víi c¸c chi phÝ ph¶i bá ra ®Ó cã
c¸c kÕt qu¶ ®ã trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh.
§Ó ®¸p øng yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý vµ nghiªn cøu kinh tÕ, c¸c nhµ
kinh tÕ ®· ph©n lo¹i hiÖu qu¶ ®Çu t theo c¸c tiªu thøc sau ®©y:
- Theo lÜnh vùc ho¹t ®éng cña x· héi cã hiÖu qu¶ kinh tÕ, hiÖu qu¶ kü thuËt,
hiÖu qu¶ x· héi, hiÖu qu¶ quèc phßng.
- Theo ph¹m vi t¸c dông cña hiÖu qu¶, cã hiÖu qu¶ ®Çu t cña tõng dù ¸n,
tõng doanh nghiÖp, tõng ngµnh, ®Þa ph¬ng vµ toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n.
- Theo ph¹m vi lîi Ých cã hiÖu qu¶ tµi chÝnhvµ hiÖu qu¶ kinh tÐ x· héi. HiÖu
qu¶ tµi chÝnh hay ®îc gäi lµ hiÖu qu¶ h¹ch to¸n kinh tÕ lµ hiÖu qu¶ kinh tÕ ®îc
xem xÐt trong ph¹m vi mét doanh nghiÖp. HiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi cña ho¹t ®éng
®Çu t lµ hiÖu qu¶ tæng hîp ®îc xem xÐt trªn ph¹m vi toµn bé nÒn kinh tÕ.
- Theo møc ®é ph¸t sinh trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp cã hiÖu qu¶ trùc tiÕp vµ hiÖu
qu¶ gi¸n tiÕp.
- Theo c¸ch tÝnh to¸n, cã hiÖu qu¶ tuyÖt ®èi vµ t¬ng ®èi. HiÖu qu¶ tuyÖt ®èi
®îc tÝnh b»ng hiÖu sè gi÷a kÕt qu¶ vµ chi phÝ,hiÖu qu¶ t¬ng ®èi ®îc tÝnh b»ng tû
sè gi÷a kÕt qu¶ vµ chi phÝ.
2.
HÖ thèng chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng ®Çu t.
2.1. HiÖu qu¶ tµi chÝnh cña ho¹t ®éng ®Çu t.
HiÖu qu¶ tµi chÝnh ( Etc) cña ho¹t ®éng ®Çu t lµ møc ®é ®¸p øng nhu cÇu
ph¸t triÓn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô vµ n©ng cao ®êi sèng cña ngêi
lao ®éng trong c¸c c¬ së s¶n xuÊt, kinh doanh dÞch vô trªn c¬ së sè vèn ®Çu t mµ
c¬ së ®· sö dông so víi c¸c kú kh¸c, c¸c c¬ së kh¸c hoÆc so víi ®Þnh møc chung.
Chóng ta cã thÓ biÓu diÔn kh¸i niÖm nµy th«ng qua c«ng thøc sau ®©y:
Etc =
Etc ®îc coi lµ cã hiÖu qu¶ khi Etc > Etc0
Etc0 : ChØ tiªu hiÖu qu¶ tµi chÝnh ®Þnh møc, hoÆc cña c¸c kú kh¸c mµ c¬ së ®·
®¹t ®îc chän lµm c¬ së so s¸nh, hoÆc cña ®¬n vÞ kh¸c ®· ®¹t tiªu chuÈn hiÖu qu¶.
Do ®ã, ®Ó ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña ho¹t ®éng ®Çu t ngêi ta ph¶i sö
dông mét hÖ thèng c¸c chØ tiªu. Mçi chØ tiªu ph¶n ¸nh mét khÝa c¹nh cña hiÖu
qu¶ vµ ®îc sö dông trong nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh. Trong ®ã, chØ tiªu biÓu hiÖn
b»ng tiÒn ®îc sö dông réng r·i. Tuy nhiªn, tiÒn cã gi¸ trÞ thay ®æi theo thêi gian
16
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
nªn khi sö dông c¸c chØ tiªu tÝnh b»ng tiÒn, ph¶i b¶o ®¶m tÝnh so s¸nh vÒ mÆt gi¸
trÞ theo thêi gian víi viÖc sö dông tØ suÊt “ r ” ®îc x¸c ®Þnh tïy thuéc vµo c¸c
nguån vèn huy ®éng.
C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña ho¹t ®éng ®Çu t nh sau:
§èi víi dù ¸n ®Çu t.
HÖ thèng c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña dù ¸n gåm cã:
- ChØ tiªu lîi nhuËn thuÇn, thu nhËp thuÇn cña dù ¸n.
§©y lµ c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ tuyÖt ®èi cña dù ¸n ®Çu t. ChØ tiªu lîi
nhuËn thuÇn tÝnh cho tõng n¨m cña ®êi dù ¸n, ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ ho¹t ®éng trong
tõng n¨m cña ®êi dù ¸n. ChØ tiªu thu nhËp thuÇn ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ ho¹t ®éng
cña toµn bé c«ng cuéc ®Çu t ( quy m« l·i cña c¶ ®êi dù ¸n). C¸c chØ tiªu nµy cã
thÓ tÝnh chuyÓn vÒ mÆt b»ng thêi gian hiÖn t¹i hoÆc t¬ng lai.
- ChØ tiªu tØ suÊt sinh lêi cña vèn ®Çu t (cßn gäi lµ hÖ sè thu håi vèn ®Çu t)
ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh møc lîi nhuËn thu ®îc tõng n¨m
RRi
wipv
I vo
trªn mét ®¬n vÞ
vèn ®Çu t vµ møc thu nhËp thuÇn tÝnh cho mét ®¬n vÞ vèn ®Çu t
(
npv
NPV
I vo
.)
Trong ®ã :
Ivo : vèn ®Çu t t¹i thêi ®iÓm hiÖn t¹i ( Dù ¸n b¾t ®Çu ho¹t ®éng).
Wipv : lîi nhuËn thuÇn n¨m i tÝnh chuyÓn vÒ thêi ®iÓm hiÖn t¹i.
NPV: thu nhËp thuÇn tÝnh chuyÓn vÒ thêi ®iÓm hiÖn t¹i.
- ChØ tiªu tØ suÊt sinh lêi vèn tù cã ( rE
ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh møc lîi nhuËn thuÇn tõng n¨m tÝnh trªn mét ®¬n vÞ vèn tù
cã b×nh qu©n cña n¨m ®ã.
rE
Wi
Ei
Trong ®ã: rE : tØ suÊt sinh lêi vèn tù cã n¨m i.
i
: vèn tù cã b×nh qu©n n¨m i.
Wi: Lîi nhuËn thuÇn n¨m i.
NÕu tÝnh cho c¶ ®êi dù ¸n (npv E) chØ tiªu nµy ph¶n ¸nh møc thu nhËp thuÇn cña
c¶ ®êi dù ¸n tÝnh cho 1 ®¬n vÞ vèn tù cã b×nh qu©n n¨m cña c¶ ®êi dù ¸n.
Ei
npvE
NPV
E pv
- ChØ tiªu tØ sè lîi Ých – chi phÝ kÝ hiÖu (B/C).
17
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh tØ sè gi÷a lîi Ých thu ®îc víi chi phÝ ph¶i bá ra, dù ¸n
cã hiÖu qu¶ khi B/C >= 1, dù ¸n kh«ng cã hiÖu qu¶ khi B/C <1.
- ChØ tiªu thêi gian thu håi vèn ®Çu t kÝ hiÖu T.
ChØ tiªu nµy cho biÕt thêi gian mµ dù ¸n cÇn ho¹t ®éng ®Ó thu håi vèn ®Çu t
®· bá ra tõ lîi nhuËn vµ khÊu hao thu ®îc hµng n¨m. Dù ¸n cã hiÖu qu¶ khi
T<=tuæi thä cña dù ¸n hoÆc T <= T ®Þnh møc. Thêi gian thu håi vèn cµng ng¾n
th× hiÖu qu¶ cña dù ¸n cµng cao.
- ChØ tiªu hÖ sè hoµn vèn néi bé (IRR)
HÖ sè hoµn vèn néi bé lµ møc l·i suÊt nÕu dïng nã lµm tû suÊt chiÕt khÊu
®Ó tÝnh chuyÓn c¸c kho¶n thu chi cña dù ¸n vÒ mÆt b»ng thêi gian hiÖn t¹i th×
tæng thu c©n b»ng víi tæng chi. Dù ¸n cã hiÖu qu¶ khi IRR >= r giíi h¹n. Dù ¸n
kh«ng cã hiÖu qu¶ khi IRR < r giíi h¹n. Tû suÊt giíi h¹n ®îc x¸c ®Þnh c¨n cø
vµo c¸c nguån vèn huy ®éng cña dù ¸n. Ch¼ng h¹n dù ¸n ®Çu t vay vèn ®Çu t, tû
suÊt giíi h¹n lµ møc l·i suÊt vay; nÕu sö dông vèn tù cã ®Ó ®Çu t, tû suÊt giíi h¹n
lµ møc chi phÝ c¬ héi cña vèn; nÕu huy ®éng vèn tõ nhiÒu nguån, tû suÊt giíi h¹n
lµ møc l·i suÊt b×nh qu©n tõ c¸c nguån huy ®éng….
- ChØ tiªu ®iÓm hoµ vèn.
§iÓm hoµ vèn lµ ®iÓm mµ t¹i ®ã doanh thu võa ®ñ ®Ó trang tr¶i c¸c kho¶n
chi phÝ ph¶i bá ra. §iÓm hoµ vèn ®îc biÓu hiÖn b»ng chØ tiªu hiÖn v©t( s¶n lîng
t¹i ®iÓm hoµ vèn) vµ chØ tiªu gi¸ trÞ ( doanh thu t¹i ®iÓm hoµ vèn). NÕu s¶n lîng
hoÆc doanh thu cña c¶ ®êi dù ¸n lín h¬n s¶n lîng hoÆc doanh thu hoµ vèn th× dù
¸n cã l·i( cã hiÖu qu¶) vµ ngîc l¹i, nÕu nhá h¬n dù ¸n bÞ lç ( kh«ng cã hiÖu qu¶).
§iÓm hoµ vèn cµng nhá cµng tèt, møc ®é an toµn cña dù ¸n cµng cao, thêi gian
thu håi vèn cµng ng¾n.
§èi víi doanh nghiÖp :
C¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña ®Çu t ®îc tÝnh nh sau:
- Tû suÊt sinh lêi vèn ®Çu t:
ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh:
Møc lîi nhuËn thu ®îc tõng n¨m trªn 1 ®¬n vÞ vèn ®Çu t
Wipv
RRi
I v0
Møc thu nhËp thuÇn thu ®îc tÝnh cho 1 ®¬n vÞ vèn ®Çu t.
npv
NPV
I v0
Ivo: Vèn ®Çu t t¹i thêi ®iÓm hiÖn t¹i
Wipv: Lîi nhuËn thuÇn n¨m i tÝnh chuyÓn vÒ thêi ®iÓm hiÖn t¹i
18
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
W pv :
Lîi nhuËn thuÇn b×nh qu©n n¨m cña k× nghiªn cøu tÝnh theo mÆt b»ng
hiÖn t¹i cña c¸c dù ¸n ho¹t ®éng trong k×.
HiÖu qu¶ tµi chÝnh cña tµi s¶n cè ®Þnh, doanh thu, lîi nhuËn.
H TSCD
gi¸ trÞ TSC§ huy déng trong ki`
V§ T thùc hiÖn trong ki`
ChØ tiªu nµy cho biÕt cø mét ®ång vèn ®Çu t bá ra trong kú sÏ cã bao nhiªu
®ång gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh.
H DT
gi¸ trÞ DT t¨ng thª m trong ki`
V§ T thùc hiÖn trong ki`
ChØ tiªu nµy cho biÕt cø mét ®ång vèn ®Çu t trong kú bá ra sÏ thu vÒ ®îc
bao nhiªu ®ång doanh thu t¨ng thªm. ChØ tiªu nµy cµng lín cµng tèt.
H LN
gi¸ trÞ lîi nhuËn t¨ng thª m trong ki`
V§ T thùc hiÖn trong ki`
ChØ tiªu nµy cho biÕt cø mét ®ång vèn ®Çu t trong kú bá ra sÏ cã bao nhiªu
®ång lîi nhuËn t¨ng thªm.
2.2. HiÖu qu¶ sö dông vèn.
§Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn ngêi ta thêng sö dông c¸c chØ tiªu sau:
Sè vßng quay cña toµn bé vèn kinh doanh vµ sè ngµy cña mét vßng quay.
+ Sè vßng quay cña toµn bé vèn kinh doanh (n).
n=
n : Cµng lín th× hiÖu qu¶ sö dông vèn cµng cao.
+ Sè ngµy cña mét vßng quay (s).
S=
ChØ tiªu nµy cho thÊy sè ngµy c«ng cÇn thiÕt ®Ó doanh nghiÖp cã thÓ thu ®îc toµn bé vèn kinh doanh. S cµng nhá cµng tèt.
- HiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng.
+ Doanh lîi vèn lu ®éng.
DVL§ =
DVL§ : Doanh lîi vèn lu ®éng.
VLD : Vèn lu ®éng b×nh qu©n cña doanh nghiÖp.
ChØ tiªu nµy cho biÕt víi mét ®ång vèn lu ®éng doanh nghiÖp t¹o ra mÊy
®ång lîi nhuËn.
- HiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh.
19
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
HiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh cho ta biÕt kh¶ n¨ng khai th¸c vµ sö dông c¸c
lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp .
DVCD =
DVCD : Doanh lîi vèn cè ®Þnh.
TSC§ : gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh b×nh qu©n trong kú cña doanh nghiÖp . ChØ
tiªu nµy cho biÕt cø mét ®ång vèn cè ®Þnh t¹o ra ®îc mÊy ®ång lîi nhuËn. DVC§
cµng cao chøng tá doanh nghiÖp sö dông tµi s¶n cµng cã hiÖu qu¶.
2.3. HiÖu qu¶ sö dông lao ®éng.
Lao ®éng lµ yÕu tè ®Çu vµo c¬ b¶n cña s¶n xuÊt, hiÖu qu¶ sö dông lao ®éng
gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ chung cña toµn doanh nghiÖp . C¸c chØ tiªu ph¶n
¸nh hiÖu qu¶ sö dông lao ®éng bao gåm:
+ Søc sinh lêi b×nh qu©n cña lao ®éng.
bq =
bq : Lîi nhuËn b×nh qu©n mét lao ®éng.
L : Sè lao ®éng b×nh qu©n trong kú.
+ N¨ng suÊt lao ®éng.
W=
W : N¨ng suÊt ®¬n vÞ lao ®éng.
Q : S¶n lîng s¶n xuÊt ra.
L : Sè lao ®éng b×nh qu©n trong kú hoÆc tæng thêi gian lao ®éng.
2. 4. Nhãm c¸c chØ tiªu xÐt vÒ mÆt hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi.
Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã sù ®iÒu tiÕt vÜ m« cña nhµ níc, mäi
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, trong ®ã cã ho¹t ®éng ®Çu t ph¶i ®îc xem xÐt tõ
hai gãc ®é, ngêi ®Çu t vµ nÒn kinh tÕ.
Trªn gãc ®é ngêi ®Çu t lµ c¸c doanh nghiÖp, môc ®Ých cô thÓ cã nhiÒu, nhng
quy tô l¹i lµ lîi nhuËn. Kh¶ n¨ng sinh lîi cña dù ¸n lµ thíc ®o chñ yÕu quyÕt
®Þnh sù chÊp nhËn mét viÖc lµm m¹o hiÓm cña nhµ ®Çu t. Kh¶ n¨ng sinh lîi cµng
cao th× cµng hÊp dÉn c¸c nhµ ®Çu t.
Tuy nhiªn kh«ng ph¶i mäi ho¹t ®éng ®Çu t cã kh¶ n¨ng sinh lêi ®Òu t¹o ra
nh÷ng ¶nh hëng tèt ®Ñp ®èi víi nÒn kinh tÕ vµ x· héi. Do ®ã, trªn gãc ®é qu¶n lý
vÜ m« ph¶i xem xÐt mÆt kinh tÕ x· héi cña ®Çu t, xem xÐt nh÷ng lîi Ých kinh tÕ
x· héi do thùc hiÖn ®Çu t ®em l¹i. §iÒu nµy gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh ®Ó ®îc c¸c cÊp
cã thÈm quyÒn chÊp nhËn cho phÐp ®Çu t, c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh quèc tÕ, c¸c c¬
quan viÖn trî song ph¬ng vµ ®a ph¬ng tµi trî cho ho¹t ®éng ®Çu t.
20