Tài liệu Giáo trình trưng bày và tiêu thụ sản phẩm - mđ05- tạo dáng và chăm sóc cây cảnh

BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN MÔ ĐUN TRƢNG BÀY VÀ TIÊU THỤ SẢN PHẨM MÃ SỐ: MĐ 05 Nghề: Tạo dáng và chăm sóc cây cảnh TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép dùng nguyên bản hoặc trích dẫn dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo. Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm. MÃ TÀI LIỆU: MĐ 05 1 LỜI GIỚI THIỆU Hiện nay nghề trồng cây cảnh đã phát triển ở khắp cả nước, không ít nông dân đã làm giàu được nhờ trồ ng cây cảnh . Với mức lãi bình quân cao gấp mười hai lần trồng lúa, nghề trồng cây cảnh được xếp vào hàng đứng đầu trong nền nông nghiệp đô thị Việt Nam. Với mức lãi hấp dẫn này, cây cảnh không chỉ là mối quan tâm của riêng nhà nông mà còn là điểm ngắm của nhiều nhà đầu tư. Cùng góp phần hỗ trợ cho việc đào tạo nghề cho nông dân có hiệu quả, cuốn giáo trình này đã được biên soạn nhằm giúp cho những nông dân có mong muốn được học hỏi kinh nghiệm của nghề trồng cây cảnh . Đây cũng là tài liệu tham khảo cho sinh viên các trường dạy nghề có liên quan. Trong quá trình biên soạn, chúng tôi đã tham khảo một số tài liệu của các tác giả, các tranh ảnh từ nguồn internet, cũng như một số giáo trình dạy nghề của Tổng cục dạy nghề đã ban hành. Mô đun Trƣng bày và tiêu thụ sản phẩm gồm 3 bài: Bài 1: Trưng bày, bài trí cây cảnh Bài 2: Quảng cáo giới thiệu sản phẩm Bài 3: Tổ chức bán hàng Chúng tôi xin chân thành cảm ơn Vụ tổ chức cán bộ - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Trường Cao đẳng nghề Công nghê và Nông lân Nam Bộ và các bạn đồng nghiệp tại Trường cao đẳng nông nghiệp và Phát triển nông thôn Bắc Bộ, các cơ sở sản xuất và kinh doanh hoa lan đã tài trợ kinh phí, nhiệt tình đóng góp ý kiến để chúng tôi hoàn thành được tập tài liệu này. Xin chân thành cảm ơn! Nhóm biên soạn 1. Lê Hoài Nam 2. Nguyễn Đức Ngo ̣c 2 MỤC LỤC ĐỀ MỤC TRANG LỜI GIỚI THIỆU ............................................................................................ 1 MỤC LỤC ...................................................................................................... 2 Bài 1: Trưng bày, bài trí cây cảnh.................................................................... 4 1.1. Chuẩn bị điều kiện cho bài trí/ trưng bày cây cảnh ................................... 4 1.1.1. Mục đích của việc bài trí cây cảnh ..................................................... 4 1.1.2. Các kiểu bài trí cây cảnh .................................................................... 5 1.2. Bài trí/ trưng bày cây cảnh........................................................................ 8 1.2.1. Nguyên tắc lựa chọn cách bài trí ........................................................ 8 1.2.2. Bài trí cây cảnh trong nhà .................................................................. 8 1.2.3. Bài trí tại nơi bán hàng/ hội hoa ........................................................ 12 Bài 2: Quảng bá giới thiệu sản phẩm .............................................................. 17 2.1. Tham khảo tài liệu, công cụ quảng bá sản phẩm cây cảnh. ...................... 17 2.2. Tổ chức sản xuất chương trình, tài liệu công cụ, thiết kế tờ rơi, pano, áp phích. ............................................................................................................. 18 2.3. Thực hiện chương trình quảng bá sản phẩm. ........................................... 19 2.4. Giám sát và đánh giá kết quả quảng bá. ................................................... 20 Bài 3: Tổ chức bán hàng ................................................................................ 22 3.1. Tâm lý người mua hàng. .......................................................................... 22 3.2. Kỹ năng bán hàng. ................................................................................... 24 3.3. Chăm sóc khách hàng sau bán hàng ......................................................... 26 3.4. Tính toán hiệu quả kinh tế ....................................................................... 29 3 HƯỚNG DẪN GIẢNG DẠY MÔ ĐUN/MÔN HỌC .................................... 33 I. Vị trí, tính chất của mô đun /môn học: ......................................................... 33 II. Mục tiêu: ................................................................................................... 33 III. Nội dung chính của mô đun: ..................................................................... 34 IV. Hướng dẫn thực hiện bài tập, bài thực hành ............................................. 35 V. Yêu cầu về đánh giá kết quả học tập .......................................................... 35 VI. Tài liệu tham khảo .................................................................................... 36 4 MÔ ĐUN: TRƯNG BÀ Y VÀ TIÊU THỤ SẢN PHẨM Mã mô đun: MĐ 05 Giới thiệu mô đun: Mô đun trưng bày và tiêu thụ sản phẩm là một trong số các mô đun kỹ năng quan trọng của nghề trồng tạo dáng và trồng cây cảnh . Sau khi học xong mô đun này, sinh viên sẽ được trang bị kiến thức, kỹ năng về trưng bày, bài trí cây cảnh, đồ ng thời cập nhật thông tin để điều chỉnh kế hoạch tiêu thụ sản phẩm phù hợp với từng loại cây cảnh đáp ứng được nhu cầu của thị trường và thị hiếu người tiêu dùng. Bài 1: Trƣng bày, bài trí cây cảnh Mục tiêu: - Xác định được lợi ích và nguyên tắc của sự trưng bày, bìa trí cây cành. - Lựa chọn được cách bài trí, trưng bày cây phù hợp với không gian của khu vực. A. Nội dung: 1.1. Chuẩn bị điều kiện cho bài trí/ trƣng bày cây cảnh 1.1.1. Mục đích của việc bài trí cây cảnh Theo sự phát triể n của thành thi ̣ , cây xanh và bóng mát ngày càng giảm đi, đố i với sự mấ t mát này đương nhiên con người càng hoài niê ̣m về thiên nhiên nhiề u hơn . Màu xanh cây cỏ nơi nhà ở tăng lên không không chỉ để trang trí , mà còn bổ sung cho cảm giác thiếu thốn khung cảnh thiên nhiên do hoa ̣t đô ̣ng bên ngoài gây ra . Dưới tác du ̣ng của quang hơ ̣p , màu xanh thực vật có thể điều tiết đô ̣ mát mẻ và l àm cho không khí trở nên mới mẻ khiến cho thần kinh đang căng thẳ ng đươ ̣c phu ̣c hồ i và cho người ta sự hưởng thu ̣ cái đe ̣p nhẹ nhàng thỏa mái hơn . 5 , làm cho cuộc sống 1.1.2. Các kiểu bài trí cây cảnh a. Bài trí theo cây cảnh theo phương cách trình bày cây cảnh - Kiể u hơ ̣p nghi thức : Cây thường xanh với dáng thẳ ng , tuân thủ theo các quy tắ c về sự sắ p xế p cành tán ; châ ̣u mô ̣c ma ̣p về hiǹ h dáng (vuông, tròn) và mầu sắ c (nâu hoă ̣c nâu xám ). Kiể u trưng bày nà y thường đươ ̣c sử du ̣ng trong các dip̣ lễ nghi hơ ̣p thức hoă ̣c trong các phòng đơn giản , mô ̣t số ví du :̣ Hình 5.1: Là một trong số ít văn miếu còn tồn tại ở nước ta, văn miếu Mao Điền ở làng Mậu Tài, xã Cẩm Điền (Cầm Giàng, Hải Dương) có lịch sử hơn 500 năm, đã trở thành biểu tượng cho tinh thần hiếu học của người xứ Đông Hình 5.2. Nghi môn Văn miếu bề thế, thâm nghiêm Văn miếu Xích Đằng nằm ở phường Lam Sơn, TP Hưng Yên - Kiể u bán nghi thức : Khi thân và cành lá cây cảnh đươ ̣c uố n tiả theo mô ̣t kiể u dáng nhân tạo , ví dụ dáng hơi nghiêng , thân khô , thân nứt , phơi rễ ...Ngoài việc sử du ̣ng các loa ̣i châ ̣u thông thườ ng có thể dùng các loa ̣i châ ̣u tinh vi khác như lục giác , bầ u du ̣c . Mầ u sắ c châ ̣u tự nhiên thanh lich ̣ . Kiể u bán nghi thức thić h hơ ̣p với bấ t kỳ lễ hô ̣i nào . 6 Hình 5.3. Cây cảnh ta ̣i Văn Miếu Quốc Tử Giám - Kiể u không hơ ̣p nghi thức : Kiể u dáng thế đă ̣c biê ̣t của cây cảnh như Thác đổ , Văn nhân, Gió lùa....Chúng có thể đươ ̣c trưng bày trong những châ ̣u – đôn cảnh cầ u kỳ. b. Bài trí cây theo bộ cây Cây cảnh có thể bài trí theo bô ,̣ ví dụ như: - Bộ tam đa: Gồm các cây vạn tuế, lộc vừng, sung. - Bộ đông tàn tam hữu: Tùng, cúc, mai. - Bộ cửu phẩm: Dùng hai cây sanh dáng trực lien chi 9 tán giống nhau ở hai bên cửa sân nhà. c. Bài trí cây theo mùa Mùa Xuân là mùa cây sinh sôi đâm chồi nảy lộc, nên chọn các cây lá kim, cây màu sáng, cây cómàu sắc lá tươi đỏ trẻ trung bày là phù hợp nhất.VD: Đỗ quyên, bằng lăng…… 7 Mùa hè đây là mùa cây sinh trưởng mạnh, hoa lá nhiều đem lại màu sắc đa dạng.VD: Cây sanh, si, lộc vừng, bằng lăng… Mùa thu: đây là mùa lá mang nhiều màu sắc song tập trung màu vàng của lá. Mùa đông: đây là mùa thể hiện sự xanh tươi quanh năm, sự mạnh mẽ vượt qua thử thách khắc nghiệt. Hình 5.5: Mùa thu - Vài đồ trang trí nhỏ xinh thổi nắng gió thu vàng vào trong phòng bạn. Thêm một chiếc lá rụng, thế là thành mùa thu Mùa thu đặc trưng bởi màu lá chuyển mùa. Chỉ cần những họa tiết đơn giản về những chiếc lá vàng rực hay đỏ thăm, không khí thu đã mênh mang tràn về. d. Bài trí cây cảnh theo không gian bài trí - Cây cản h có thể đươ ̣c bài trí trong không gian hô ̣ gia điǹ h , như phòng khách , phòng ăn, phòng ngủ , ban công , cửa sổ ... - Cây cảnh đươ ̣c bài trí nơi công sở , văn phòng làm viê ̣c , cơ quan nhà nước .. - Cây cảnh bài trí ngoài trời như hội t rơ ̣, sân vườn, công viên.. 8 1.2. Bài trí/ trƣng bày cây cảnh 1.2.1. Nguyên tắc lựa chọn cách bài trí - Cây cảnh trồ ng trong châ ̣u dẫ lựa cho ̣n đúng quy cách thić h hơ ̣p , mă ̣t đấ t châ ̣u và các lớp phủ trên mặt chậu phải ổn định , các yếu tố trong cây cân đố i - Chọn vị trí dặt cây cảnh thích hợp : Đặt cây cảnh làm sao phô bày hết nét đẹp của nó, phông tường phiá sau phải tôn thêm vẻ đe ̣p của cây , đồ vâ ̣t trang trí phu ̣ phải thanh nhã tạo ra sự hài hòa - Lựa chon phố i cảnh phải hài hòa 1.2.2. Bài trí cây cảnh trong nhà Các kiến trúc sư chuyên về nội thất gần đây có những nghiên cứu đi sâu tới sự phân bố cây xanh trong nhà trên cơ sở không gian, thời gian và đặc tính. Cây xanh cho nội thất nên là những loại cây phù hợp với môi trường sống ít ánh sáng trực tiếp và chịu bóng râm. Tất nhiên trong điều kiện nội thất thì khó có loại cây nào bền lâu mà phải thường xuyên luân chuyển, đưa cây ra ngoài khí trời hoặc thay đổi thường xuyên thì cây mới xanh tươi. Ở không gian giao thông: là những vùng đi lại và tập hợp người nhiều như hành lang, cầu thang, hàng hiên, lối đi trong vườn (theo phong thuỷ có tính dương) cần trồng những cây nhỏ, ít gai nhọn hay cành chĩa, thân lá gọn và không vướng víu như trúc Nhật hoặc hoa, cây bụi thấp, mềm mại, không che khuất tầm nhìn và cản trở di chuyển - là những cây có tính chất âm. 9 Hình 5.6: Cầu thang, tiền sảnh, lối đi chung là khu vực thích hợp cho những chậu hoa, cây cảnh nhỏ giữ nét hài hòa, duyên dáng cho ngôi nhà bạn khi diện tích ngôi nhà không cho phép tạo một khoảng vườn xanh trong nhà. Các không gian riêng như phòng ngủ, phòng làm việc, phòng trà: (thuộc âm) thiên về tĩnh, thông thường cây trồng có tính trang trí điểm xuyết nhẹ nhàng, nên cây trồng chỉ là bổ sung tính dương thêm, chứ không phải làm cho không gian tưng bừng sắc hoa lên. Hình 5.7: Không gian phòng ngủ, thiên về tĩnh vì thế không nên trồng những loại cây to, màu đậm và gốc xù xì, thô nhám. Tránh những cây bon sai, cây lá to làm vướng víu lối đi, cản trở việc di chuyển và che khuất tầm nhìn. 10 Hình 5.8: Công sở hiện đại với bốn bức tường trắng, máy lạnh chạy vù vù sáng đêm khiến các công chức đổ bệnh. Bệnh văn phòng xuất hiện ngày càng nhiều. Các chứng stress, trầm cảm trong nhịp sống công nghiệp ngày càng phổ biến. của nghề nghiệp. Ở phòng khách, những không gian đối ngoại như tiền sảnh, phòng ăn vào dịp lễ tiệc nên chọn đặt các cây có tính trang trọng, cân đối, bề thế và nghiêm túc. Ví dụ chậu mai thế hay kim quất ngày Tết, chậu phát tài góc phòng khách hoặc phát tài núi đặt đầu cầu thang đều là những cây có dáng đẹp, hoa tươi. Cần chú ý cây có những sắc xanh, đỏ và vàng tượng trưng cho mùa xuân - hè, kích hoạt nguồn khí. Bonsai đẹp và tuổi thọ cao như si, đa đều phù hợp để vừa trang trí vừa tương hợp với nội thất. Những cây này cũng đòi hỏi gia chủ có thời gian chăm sóc và hiểu biết về nghệ thuật bonsai. Hình 5.9: Cây xanh giúp phòng khách mát mẻ, gần gũi hơn, các chậu hoa sẽ tạo mùi thơm cho gian phòng Ðối với không gian bếp. 11 Bài trí cây xanh trong phòng ăn đã trở nên quen thuộc đối với nhiều gia đình vì chúng đóng vai trò tô điểm cho căn phòng và cũng giúp cải thiện môi trường sống của gia đình trong lành hơn. Khi dự bố trí thêm bất cứ vật dụng nào trong nhà, hầu hết các gia đình đều chú ý đến việc bố trí chúng ở đâu, cây xanh cũng không ngoại lệ. Hình 5.10: Đồng thời, cần xác định diện tích phòng để chọn cây cho phù hợp: nếu phòng nhỏ mà bày cây quá to sẽ lấn át diện tích sinh hoạt của gia đình bạn, ngược lại, cây quá nhỏ so với diện tích bếp sẽ bị lọt thỏm vào giữa không gian Thông thường, diện tích cây xanh không được vượt quá 10% diện tích phòng và vị trí lý tưởng nhất là nơi có nhiều ánh sáng, góc trống, tránh xa sức nóng của bếp và mùi dầu mỡ, tiện lợi trong việc cung cấp nước. Tương tự như vậy, việc chọn loại cây phù hợp cũng khá quan trọng, cây có sống được trong môi trường đó hay không là do cách chọn lựa của bạn. Chọn cây ở phòng khách đơn giản hơn chọn cây cho phòng bếp bởi không gian khách thường rộng rãi, thoáng đãng và dễ đưa cây xanh vào vị trí tầm nhìn của khách hơn là ở căn bếp chật chội và nhiều vật dụng. Tuy nhiên, khi bố trí cây xanh trong bếp và phòng ăn lại mang lại những hiệu quả rất lớn. Chúng giúp làm mát khoảng không gian vốn luôn là nơi gắn liền với hình ảnh oi bức, nóng nực mỗi khi được nhắc đến, đặc biệt là vào mùa hè nóng bức. Hơn thế nữa, cảm giác gần gũi với thiên nhiên còn giúp kích thích cảm giác ngon miệng. 12 1.2.3. Bài trí tại nơi bán hàng/ hội hoa Đa số cây làm cây dáng thế Bonsai là những cây ưa sáng, chúng sẽ có màu sắc lá và vẻ đẹp hơn khi ở ngoài trời. Việc trưng bày cây ngoài trời đáp ứng nguyên tắc: - Thấy được vẻ đẹp của từng cây, cây nọ không che khuất cây kia. - Đảm bảo phân bố sánh sáng, thuận tiện cho việc chăm sóc. - Đảm bảo sự sinh trưởng và phát triển của cây. * Cách trưng bày Cách trưng bày trên tực tế rất đa dạng phong phú , chúng ta có thể liệt k ê đươ ̣c mô ̣t số da ̣ng cơ bản như : - Đặt trên các bệ cột có đế ở đỉnh, cố độ cao thấp khác nhau. - Đặt trên các bờ tường hoa ở các hành lang, dọc chân tường. Hình 5.11: Cây cảnh luôn là mặt hàng dồi dào nhất tại chợ Viềng Vụ Bản 13 Hình 5.12: Chơ ̣ cây Vạn Phúc , Hà Nội Hình 5.13: Triển lãm sinh vật cảnh tại Hƣng Yên kỉ niệm 180 năm ngày thành lập tỉnh (1831 - 2011) tại trung tâm tiển lãm tỉnh Hưng Yên cạnh quảng trường TP Hưng Yên. Triển lãm diễn ra từ ngày 23 và bế mạc vào ngày hôm qua 28 tháng 11 năm 2011. 14 Hình 5.14: Cây cảnh làng Vị Khê được trưng bày tại Đại lễ 1000 năm Thăng Long - Hà Nội Hình 5.15: Trưng bày sinh vật cảnh tại Đình làng Đức Thắng Phan Thiết 15 B. Câu hỏi và bài tập thực hành Câu hỏi: - Liê ̣t kê mu ̣c đić h của viê ̣c bài trí /trưng bày sản phẩm? - Phân tích các cách bài trí cây cảnh trong nhà và nơi bán hàng / hô ̣i trơ ?̣ Thực hành: Bài 1: Bài trí/ trƣng bày cây cảnh ngoài thực địa 1. Mục đích - Hướng dẫn học viên thực hành viê ̣c trưng bày cây cảnh phù hơ ̣p với không gian trang trí . 2. Yêu cầu - Học viên nắm vững các nguyên tắc bài trí cây cảnh 3. Dụng cụ, vật tƣ - Các đôn, giá đỡ chậu - Cây phôi, cây cảnh, vườn cây cảnh - Bảo hộ lao động. 4. Hình thức tổ chức: Chia lớp thành các nhóm nhỏ: 5 người/nhóm. 5. Sản phẩm ứng dụng: 100% học viên biết bài trí cây cảnh phù hợp với không gian khu vực 6. Nội dung thực hành Bước 1: Chuẩn bị dụng cụ, nguyên vật liệu Bước 2: Thực hành đánh giá thực tra ̣ng khu vực trưng bày , bài trí cây Bước 3: Thực hàn h trưng bày 7. Tổ chức thực hiện 16 - Có thể tiến hành buổi thực hành tại các cơ sở sản xuất cây cảnh, chơ ̣ cây hay triể n lam ̃ . - Từng nhóm trình bày mô hình và phương án của mình. - Nhóm học viên tiến hành thực hiện các nội dung trên dưới sự giám sát và uốn nắn của giáo viên. 8. Đánh giá cho điểm - Tập hợp các nhóm học viên rút kinh nghiệm về các nội dung thực hành. - Giáo viên đánh giá cho điểm kỹ năng theo nhóm với các công việc sau: + Kiểm tra quá trình quan sát của học viên. + Kiểm tra quá trình quan sát mẫu của học viên. + Đánh giá lựa chọn các thao tác của từng nhóm . C. Ghi nhớ: - Mục đích của việc bài trí / trưng bày cây cảnh - Nguyên tắ c lựa cho ̣n cách bài trí 17 Bài 2: Quảng bá giới thiệu sản phẩm Mục tiêu: + Xác định được sự cần thiết phải quảng bá sản phẩm khi bán hàng; + Lựa chọn được các phương thức quảng bá sản phẩm cây cảnh phù hợp với kinh tế và thị trường. A. Nội dung: 2.1. Tham khảo tài liệu, công cụ quảng bá sản phẩm cây cảnh. - Quảng cáo là việc sử dụng các phương tiện thông tin để truyền đạt tin tức về chất lượng hay ưu điểm của sản phẩm đến khách hàng nhằm bán được nhanh, nhiều sản phẩm. Một số phương tiện quảng cáo chính: - Nhóm phương tiện in ấn: báo chí, tạp chí, ấn phẩm thương mại - Nhóm phương tiện điện tử: truyền thanh, truyền hình, phim tư liệu - Nhóm phương tiện ngoài trời: pa nô, áp phích, bảng hiệu. Dựa vào các ưu, nhược điểm của các phương tiện quảng cáo để lựa chọn hình thức quảng cáo phù hợp cho sản phẩm cây cảnh. Phƣơng tiện Báo chí Ƣu điểm Nhƣợc điểm - Uyển chuyển, định được - Thời gian ngắn thời gian - Đọc lướt qua, sơ lược - Bao quát được thị trường -Chất lượng hình ảnh, màu sắc nội địa kém. - Được chấp nhận và sử dụng rộng rãi - Mức độ tin cậy cao 18 - Chọn lọc độc giả, khu vực - Thời gian gián đoạn dài giữa hai Tạp chí - Có chất lượng tái tạo lần xuất bản - Gắn bó với độc giả trong thời gian lâu - Đánh vào tai của người nghe Truyền - Sử dụng rộng rãi thanh - Linh động về khu vực địa - Ít gây chú ý hơn ti vi lý - Thời gian ngắn - Chi phí thấp Truyền hình - Kết hợp tốt âm thanh, - Không chọn được khán giả hình ảnh, màu sắc. - Có thể nhàm chán, bỏ qua - Bao quát số lượng lớn - Thời gian ngắn khán giả - Chi phí cao - Gây chú ý về tâm lý, hấp dẫn, thú vị Quảng cáo - Linh động, lặp lại cao ngoài trời - Hạn chế sáng tạo - Ít chịu áp lực của quảng - Không chọn lọc người xem cáo cạnh tranh 2.2. Tổ chức sản xuất chƣơng trình, tài liệu công cụ, thiết kế tờ rơi, pano, áp phích. - Thiết kế mẫu tờ rơi quảng cáo hay pano, áp phích là một công việc cần chuẩn bị cụ thể và chu đáo. Các bước thực hiện: 19