PHÁÖN THÆÏ HAI
THIÃÚT BË ÂIÃÛN HAÛ AÏP
Chæång 6.
RÅLE
6.1. KHAÏI NIÃÛM CHUNG VÃÖ RÅLE
Råle laì mäüt loaûi thiãút bë âiãûn tæû âäüng maì tên hiãûu âáöu ra thay âäøi nhaíy cáúp khi tên hiãûu âáöu vaìo
âaût nhæîng giaï trë xaïc âënh. Råle laì thiãút bë âiãûn duìng âãø âoïng càõt maûch âiãûn âiãöu khiãøn, baío vãû vaì âiãöu
khiãøn sæû laìm viãûc cuía maûch âiãûn âäüng læûc.
1. Caïc bäü pháûn (caïc khäúi) chênh cuía råle
+ Cå cáúu tiãúp thu( khäúi tiãúp thu)
Coï nhiãûm vuû tiãúp nháûn nhæîng tên hiãûu âáöu vaìo vaì biãún âäøi noï thaình âaûi læåüng cáön thiãút cung cáúp
tên hiãûu phuì håüp cho khäúi trung gian.
+ Cå cáúu trung gian( khäúi trung gian)
Laìm nhiãûm vuû tiãúp nháûn nhæîng tên hiãûu âæa âãún tæì khäúi tiãúp thu vaì biãún âäøi noï thaình âaûi læåüng
cáön thiãút cho råle taïc âäüng.
+ Cå cáúu cháúp haình (khäúi cháúp haình)
Laìm nhiãûm vuû phaït tên hiãûu cho maûch âiãöu khiãøn.
Vê duû caïc khäúi trong cå cáúu råle âiãûn tæì hçnh 6-1.
-Cå cáúu tiãúp thu åí âáy laì cuäün dáy.
-Cå cáúu trung gian laì maûch tæì nam chám âiãûn.
-Cå cáúu cháúp haình laì hãû thäúng tiãúp âiãøm.
Y
X
Hçnh 6-1: Så âäö khäúi cuía råle âiãûn tæì
2. Phán loaûi råle
Coï nhiãöu loaûi råle våïi nguyãn lê vaì chæïc nàng laìm viãûc ráút khaïc nhau. Do váûy coï nhiãöu caïch âãø
phán loaûi råle:
a) Phán loaûi theo nguyãn lê laìm viãûc gäöm caïc nhoïm
+ Råle âiãûn cå (råle âiãûn tæì, råle tæì âiãûn, råle âiãûn tæì phán cæûc, råle caím æïng,...).
+ Råle nhiãût.
+ Råle tæì.
+ Råle âiãûn tæí -baïn dáùn, vi maûch.
+ Råle säú.
b) Phán theo nguyãn lê taïc âäüng cuía cå cáúu cháúp haình
+ Råle coï tiãúp âiãøm: loaûi naìy taïc âäüng lãn maûch bàòng caïch âoïng måí caïc tiãúp âiãøm.
+ Råle khäng tiãúp âiãøm (råle ténh): loaûi naìy taïc âäüng bàòng caïch thay âäøi âäüt ngäüt caïc tham säú cuía
cå cáúu cháúp haình màõc trong maûch âiãöu khiãøn nhæ: âiãûn caím, âiãûn dung, âiãûn tråí,...
58
c) Phán loaûi theo âàûc tênh tham säú vaìo
+ Råle doìng âiãûn.
+ Råle âiãûn aïp.
+ Råle cäng suáút.
+ Råle täøng tråí,...
d) Phán loaûi theo caïch màõc cå cáúu
+ Råle så cáúp: loaûi naìy âæåüc màõc træûc tiãúp vaìo maûch âiãûn cáön baío vãû.
+ Råle thæï cáúp: loaûi naìy màõc vaìo maûch thäng qua biãún aïp âo læåìng hay biãún doìng âiãûn.
e) Phán theo giaï trë vaì chiãöu caïc âaûi læåüng âi vaìo råle
+Råle cæûc âaûi.
+Råle cæûc tiãøu.
+Råle cæûc âaûi-cæûc tiãøu.
+Råle so lãûch.
+Råle âënh hæåïng.
...
3. Âàûc tênh vaìo -ra cuía råle
Quan hãû giæîa âaûi læåüng vaìo vaì ra cuía råle nhæ hçnh 6-2.
Khi x biãún thiãn tæì 0 âãún x2 thç y = y1 âãún khi x= x2 thç
y tàng tæì y = y1 âãún y = y2 (nhaíy báûc). Nãúu x tàng tiãúp thç
Y2
y khäng âäøi y = y2 . Khi x giaím tæì x2 vãö laûi x1 thç y = y2
âãún x = x1 thç y giaím tæì y2 vãö y = y1.
Nãúu goüi:
+ X = X2= Xtâ laì giaï trë taïc âäüng råle.
+ X = X1 = Xnh laì giaï trë nhaí cuía råle.
Thç hãû säú nhaí:
K nh =
X 1 X nh
=
X 2 X tâ
Y
Y1
X
X1
X2
Hçnh 6-2: Âàûc tênh vaìo-ra cuía råle
4. Caïc thäng säú cuía råle
a) Hãû säú âiãöu khiãøn råle
K âk =
Pâk
, våïi:
Ptâ
+Pâk laì cäng suáút âiãöu khiãøn âënh mæïc cuía råle, chênh laì cäng suáút âënh mæïc cuía cå cáúu cháúp
haình.
+Ptâ laì cäng suáút taïc âäüng, chênh laì cäng suáút cáön thiãút cung cáúp cho âáöu vaìo âãø råle taïc âäüng.
Våïi råle âiãûn tæì Pâk laì cäng suáút tiãúp âiãøm (nghéa laì cäng suáút tiãúp âiãøm cho pheïp truyãön qua). Ptâ
laì cäng suáút cuäün dáy nam chám huït.
Caïc loaûi råle khaïc nhau thç Knh vaì Kâk cuîng khaïc nhau.
b) Thåìi gian taïc âäüng
Laì thåìi gian kãø tæì thåìi âiãøm cung cáúp tên hiãûu cho âáöu vaìo, âãún luïc cå cáúu cháúp haình laìm viãûc.
Våïi råle âiãûn tæì laì quaîng thåìi gian cuäün dáy âæåüc cung cáúp doìng (hay aïp) cho âãún luïc hãû thäúng tiãúp âiãøm
âoïng hoaìn toaìn (våïi tiãúp âiãøm thæåìng måí) vaì måí hoaìn toaìn (våïi tiãúp âiãøm thæåìng âoïng).
Caïc loaûi råle khaïc nhau ttâ cuîng khaïc nhau.
+ttâ < 1.10-3[s] : råle khäng quaïn tênh.
+ttâ = (1 ÷ 50).10-3 [s]: råle taïc âäüng nhanh.
59
+ttâ > 150.10-3[s]: råle thåìi gian.
Mäüt säú vê duû vãö råle âiãûn cå
Baíng 6-1: Rå le âiãûn cå
Pâk[W]
Kâk
4
10÷10
5÷5000
ttâ[10-3s]
1÷2000
Loaûi råle.
Råle âiãûn tæì :
Ptâ[W]
-1
10 ÷10-3
Råle tæì âiãûn :
10-9÷10-4
0,1÷2
104÷108
10÷500
Råle caím æïng :
10-2÷102
10-1÷103
102÷104
1÷100
6.2. RÅLE ÂIÃÛN TÆÌ
1. Nguyãn lê laìm viãûc
Sæû laìm viãûc cuía loaûi råle naìy dæûa trãn nguyãn lê âiãûn tæì. Xeït mäüt råle nhæ hçnh 6-3. Khi cho
doìng âiãûn i âi vaìo cuäün dáy cuía nam chám âiãûn thç nàõp seî chëu mäüt læûc huït F. Læûc huït âiãûn tæì âàût vaìo nàõp
:
⎧δ : khe håí
K.i 2
⎪
F=
, våïi : ⎨i : doìng âiãûn
2
⎪K : laì hãû säú (xem chæång 5)
δ
⎩
Khi doìng âiãûn vaìo cuäün dáy i > Itâ (doìng âiãûn taïc âäüng) thç læûc F huït nàõp vaì khi læûc F tàng thç
khe håí giaím (δ giaím) laìm âoïng tiãúp âiãøm (do tiãúp âiãøm âæåüc gàõn våïi nàõp).
Khi doìng âiãûn i ≤ Itv (doìng tråí vãö) thç læûc loì xo
Floì xo > F (læûc âiãûn tæì) vaì rå le nhaí.
I
Tè säú: K tv = tv âæåüc goüi laì hãû säú tråí vãö .
I tâ
4
+ Råle doìng cæûc âaûi Ktv < 1.
+ Råle doìng cæûc tiãøu Ktv > 1.
3
5
Råle caìng chênh xaïc thç Ktv caìng gáön 1.
iâk
P
K âk = âk hãû säú âiãöu khiãøn cuía råle.
2
Ptâ
1
⎧⎪P : cäng suáút âiãöu khiãøn.
âk
Våïi ⎨
⎪⎩Ptâ : cäng suáút taïc âäüng cuía råle.
Hçnh 6-3: Cáúu truïc chung
Råle caìng nhaûy Kâk caìng låïn.
cuía råle âiãûn tæì
Khoaíng thåìi gian tæì luïc doìng âiãûn i bàõt âáöu låïn
hån Itâ âãún luïc cháúm dæït sæû hoaût âäüng cuía råle goüi laì thåìi gian taïc âäüng ttâ.
Säú láön taïc âäüng trong mäüt âån vë thåìi gian (giåì) goüi laì táön säú taïc âäüng.
Råle âiãûn tæì phán ra hai loaûi:
U
U2
nãn ta tênh F = K '.
coï U laì âiãûn aïp âàût vaìo cuäün dáy.
+ Råle mäüt chiãöu thç I =
R'
δ2
+ Råle xoay chiãöu : læûc F = 0 (táön säú 2f) khi I = 0. Giaï trë trung bçnh cuía læûc huït seî
laì: Ftb = k"
I2
U2
F
=
k
"
,
nãú
u
cuäü
n
dáy
âàû
t
song
song
våï
i
nguäö
n
âiãû
n
aï
p
U
thç
.
tb
δ2
δ2
60
Nam chám xoay chiãöu khi læûc F = 0 loì xo keïo nàõp ra, do váûy råle loaûi naìy khi laìm viãûc coï rung
âäüng gáy tiãúng kãu, âãø haûn chãú ngæåìi ta sæí duûng duìng voìng ngàõn maûch.
Råle âiãûn tæì coï caïc âàûc âiãøm:
- Cäng suáút âiãöu khiãøn Pâk tæì vaìi W âãún haìng nghçn W.
- Cäng suáút taïc âäüng Ptâ tæì vaìi pháön W âãún haìng tràm W.
Hçnh 6-4 :Mäüt säú loaûi råle âiãûn tæì
a)råle doìng diãûn vaì âiãûn aïp; b)råle trung gian; c)råle thåìi gian
- Hãû säú âiãöu khiãøn Kâk = (5 ÷ 20).
- Thåìi gian taïc âäüng ttâ = (2 ÷ 20)ms.
2. Nhæåüc âiãøm cuía råle âiãûn tæì
Cäng suáút taïc âäüng Ptâ tæång âäúi låïn, âäü nhaûy tháúp, Kâk nhoí. Hiãûn nay coï xu hæåïng caíi tiãún æïng
duûng váût liãûu sàõt tæì måïi saín xuáút caïc loaûi råle âãø tàng Kâk.
3. Mäüt säú loaûi råle âiãûn tæì
a) Råle doìng âiãûn vaì âiãûn aïp loaûi ∋T (hçnh 6-4a).
b) Råle trung gian (hçnh 6-4b). Nhiãûm vuû chênh cuía råle trung gian laì khuãúch âaûi tên hiãûu âiãöu khiãøn, noï
thæåìng nàòm åí vë trê trung gian giæîa caïc råle khaïc. Âàûc âiãøm råle trung gian coï cå cáúu âiãöu chènh âiãûn aïp
taïc âäüng âãø coï thãø taïc âäüng khi âiãûn aïp tàng giaím trong khoaíng ± 15% Uâm.
c) Råle thåìi gian âiãûn tæì (hçnh 6-4c) khi tæì thäng φ0 giaím thç sæïc âiãûn âäüng e chäúng sæû giaím âãø duy trç
thåìi gian khoaíng t = (0,5 ÷ 5)s.
4. Råle phán cæûc
Råle phán cæûc laì mäüt daûng cuía råle âiãûn tæì coï thãm tæì thäng phán cæûc do nam chám vénh cæíu taûo
nãn. Chuyãøn âäüng cuía nàõp phuû thuäüc vaìo chiãöu doìng trong cuäün dáy. Khi chæa coï doìng âiãûn thç pháön
âäüng råle âaî åí mäüt trong hai vë trê do læûc huït tæì træåìng nam chám vénh cæíu.
61
Maûch tæì nam chám vénh cæíu
coï cáúu truïc sao cho mäüt phêa khe håí
khäng khê låïn coìn mäüt phêa nhoí âãø khi
cho doìng vaìo cuäün dáy nam chám thç
täøng læûc huït âiãûn tæì cuía cuäün dáy vaì
nam chám vénh cæíu phán cæûc hai bãn
khäng bàòng nhau, nàõp bë huït vãö mäüt
bãn, læûc huït nam chám vénh cæíu laìm
nhiãûm vuû giæî nàõp khi càõt âiãûn cuäün
dáy. Muäún nàõp chuyãøn âäüng ngæåüc laûi
thç phaíi âäøi chiãöu doìng âiãûn âãø âäøi
Hçnh 6-5: Råle phán cæûc
chiãöu læûc huït âiãûn tæì. Hai kiãøu råle
phán cæûc nhæ hçnh 6-5.
Loaûi naìy coï æu âiãøm chênh laì âäü nhaûy cao kêch thæåïc goün thåìi gian taïc âäüng nhanh cåî (2 ÷ 3).103
s , cho pheïp thao taïc våïi táön säú låïn.
6.3. RÅLE ÂIÃÛN ÂÄÜNG
1. Nguyãn lê
Theo nguyãn tàõc, råle âiãûn âäüng coï hai cuäün dáy nhæ hçnh 6-6.
Khi coï doìng qua cuäün dáy 1 laì i1 vaì cuäün dáy 2 coï doìng âiãûn i2. Taûi vë trê nhæ hçnh 6.6 ta coï caím
æïng tæì B12 = K’.i1 vaì coï læûc âiãûn tæì F = K”.B12.i2 hay læûc F = K1”.i1.i2 seî sinh ra mä men M = Ki1i2 âàût lãn
cuäün dáy 2, laìm cuäün dáy 2 quay vaì âoïng tiãúp âiãøm.
Nãúu hai cuäün âæåüc màõc näúi tiãúp thç i1 = i2 = i coï M =
1
Ki2 luïc naìy mä men âäüc láûp våïi chiãöu doìng âiãûn. Khi
maûch âiãûn xoay chiãöu våïi táön säú f thç thç F thay âäøi,
råle seî laìm viãûc våïi giaï trë trung bçnh cuía læûc âiãûn tæì vaì
I2
mä men.
2
1T
M tb = ∫ Mdt = kI 1 I 2 cosϕ .
I1
T0
1
Trong âoï :
+ I1, I2 :trë hiãûu duûng.
+ ϕ :goïc lãûch pha giæîa hai doìng âiãûn i1, i2.
Hçnh 6-6: Råle âiãûn âäüng
Nãúu i1 = i2 thç cosϕ = 1 vaì Mtb = Ki2.
Khi mäüt trong hai cuäün dáy âæåüc âäøi chiãöu doìng âiãûn thç chiãöu mä men trung bçnh Mtb cuîng thay âäøi.
2. ÆÏng duûng
Råle âiãûn âäüng âæåüc sæí duûng laìm råle cäng suáút taïc duûng, phaín khaïng. Coï thãø chãú taûo råle sàõt
âiãûn âäüng âãø tàng trë säú mä men Mtb vaì seî tàng âäü nhaûy cuía råle. Loaûi råle âiãûn âäüng xoay chiãöu khäng
coï maûch sàõt tæì tuy Mtb nhoí nhæng duìng nhiãöu trong tæû âäüng âiãöu khiãøn.
6.4. RÅLE KIÃØU TÆÌ ÂIÃÛN
1.
Nguyãn lê
62
Sæû laìm viãûc cuía rå le loaûi naìy dæûa trãn cå såí læûc âiãûn tæì do tæì træåìng cuía nam chám vénh cæíu taïc
duûng lãn mäüt cuäün dáy khi coï doìng âiãûn chaûy qua. Nguyãn lê chung biãøu diãùn nhæ hçnh 6-7.
Tæì træåìng nam chám vénh cæíu våïi caím æïng tæì B taïc duûng lãn khung coï doìng I taûo ra mämen quay.
Læûc âiãûn tæì laì F = K’B12I.
Mä men quay M = KI (tè lãû våïi doìng âiãûn I).
2. Âàûc âiãøm
Råle tæì âiãûn coï âäü nhaûy låïn, cäng suáút taïc âäüng nhoí
-10
(cåî 10 w) sæí duûng nhiãöu trong tæû âäüng hoïa, cäng suáút âiãöu
khiãøn cåî 1 âãún 2 W.
Khäng laìm viãûc åí maûch xoay chiãöu vç åí maûch xoay
chiãöu mä men trung bçnh Mtb = 0.
S
N
I
Hçnh 6-7: Råle tæì âiãûn
6.5. RÅLE CAÍM ÆÏNG
1. Nguyãn lê
Dæûa trãn taïc âäüng tæång häù giæîa tæì træåìng xoay chiãöu våïi doìng âiãûn caím æïng trong bäü pháûn quay
(âéa, cäúi) âãø taûo mämen quay. Hçnh 6-8a laì så læåüc kãút cáúu mäüt rå le caím æïng.
Hai tæì thäng φ1, φ2 biãún thiãn xuyãn qua âéa nhäm tæång æïng caím æïng caïc sæïc âiãûn âäüng e1, e2
sinh ra caïc doìng i1, i2 . Caïc læûc âiãûn tæì laì F12 = B2i1l vaì F21 = B1i2l, læûc âiãûn tæì täøng:
r r
r
F = F12 + F21 , thæåìng thç :
1
[φ 2 i 1 − φ1i 2 ]
S
Vç doìng âiãûn vaì tæì thäng laì nhæîng âaûi læåüng thay âäøi theo thåìi gian nãn táúm kim loaûi seî chëu læûc
trung bçnh:
1T1
Ft b = ∫ [φ 2 i 1 − φ1 i 2 ].dt = k.φ m1φ m2 sinα
T0S
våïi α laì goïc lãûch pha giæîa φ1 vaì φ2.
Mä men quay trung bçnh taïc duûng vaìo pháön âäüng seî laì: Mtb= km. φm1. φm2.sinα.
Trong thæûc tãú sæû lãûch pha tæì thäng coï thãø thæûc hiãûn bàòng nhiãöu caïch nhæng thæåìng duìng voìng ngàõn maûch.
Nháûn xeït
+ α = 0 thç F = 0 nghéa hai tæì thäng truìng pha nhau âéa khäng quay.
+ α = 900 thç F = Fmax.
Váûy muäún âéa quay thç tæì thäng cuía hai nam chám phaíi coï vë trê khaïc nhau trong khäng gian vaì
lãûch pha vãö thåìi gian.
F = F12 − F21 =
2. ÆÏng duûng råle caím æïng chãú taûo
+ Råle doìng µT-80 (hçnh 6-8b), PT-80.
+ Råle cäng suáút loaûi cäúc 4 cæûc tæì ( 2 cæûc quáún cuäün doìng, 2 cæûc quáún cuäün aïp).
+ Råle kiãøm tra täúc âäü kiãøu caím æïng kê hiãûu PKC.
63
Hçnh 6-8: a)Så læåüc kãút cáúu råle caím æïng ; b)ì Råle caím æïng kiãøu µT-80
6.6. RÅLE NHIÃÛT - RÅLE THÅÌI GIAN - RÅLE TÄÚC ÂÄü
RÅLE ÂIÃÖU KHIÃØN
1. Råle nhiãût
a) Khaïi niãûm - cäng duûng
Råle nhiãût laì mäüt loaûi thiãút bë âiãûn duìng âãø baío vãû
âäüng cå vaì maûch âiãûn khoíi bë quaï taíi, thæåìng duìng keìm
våïi khåíi âäüng tæì, cäng tàõc tå. Duìng åí âiãûn aïp xoay chiãöu
âãún 500 V, táön säú 50Hz, loaûi måïi Iâm âãún 150A âiãûn aïp mäüt a)
chiãöu tåïi 440V. Råle nhiãût khäng taïc âäüng tæïc thåìi theo trë
doìng âiãûn vç coï quaïn tênh nhiãût låïn phaíi cáön thåìi gian âãø
t[s]
phaït noïng. Thåìi gian laìm viãûc tæì khoaíng vaìi giáy [s] âãún
vaìi phuït, nãn khäng duìng âãø baío vãû ngàõn maûch âæåüc. 10.000
Muäún baío vãû ngàõn maûch thæåìng duìng keìm cáöu chaíy.
1
b) Nguyãn lê ( hçnh 6-9a)
1000
Dæûa trãn taïc duûng nhiãût cuía doìng âiãûn, ngaìy nay sæí
2
3
duûng phäø biãún råle nhiãût coï phiãún kim loaûi keïp, nguyãn lê
100
laìm viãûc dæûa trãn sæû khaïc nhau vãö giaîn nåí daìi cuía hai kim
10
loaûi khi bë âäút noïng. Pháön tæí cå baín råle nhiãût laì phiãún kim
1 1,2 2
3
4
5
6
I/Iâm
loaûi keïp (bimetal) cáúu taûo tæì hai táúm kim loaûi, mäüt táúm hãû b)
säú giaîn nåí beï (thæåìng duìng invar coï 36% Ni, 64% Fe) mäüt
Hçnh 6-9
a)Nguyãn lê; b) Âàûc tênh:1.âàûc tênh thiãút
táúm hãû säú giaîn nåí låïn (thæåìng laì âäöng thau hay theïp cräm bë,2.âàûc tênh råle,3.âàûc tênh mong muäún.
niken, nhæ âäöng thau giaîn nåí gáúp 20 láön invar). Hai phiãún
gheïp laûi våïi nhau thaình mäüt táúm bàòng phæång phaïp caïn noïng hoàûc haìn.
Khi âäút noïng do doìng I phiãún kim loaûi keïp uäún vãö phêa kim loaûi coï hãû säú giaîn nåí nhoí hån, coï thãø
duìng træûc tiãúp cho doìng âiãûn qua hoàûc dáy âiãûn tråí bao quanh. Âãø âäü uäún cong låïn yãu cáöu phiãún kim
loaûi phaíi coï chiãöu daìi låïn vaì moíng. Nãúu cáön læûc âáøy maûnh thç chãú taûo táúm phiãún räüng, daìy vaì ngàõn.
64
2. Råle täúc âäü (hçnh 6-10)
Âaûi læåüng âáöu vaìo laì täúc âäü quay cuía thiãút bë, âaûi læåüng ra laì traûng thaïi âoïng hoàûc måí tiãúp âiãøm.
Nguyãn lê loaûi li tám nhæ sau: khi truûc âæïng yãn hoàûc quay våïi täúc âäü nhoí hån trë säú täúc âäü taïc âäüng, loì
xo 3 keïo quaí vàng 2 tyì lãn âéa 4, måí hãû thäúng tiãúp âiãøm 5 âoïng hãû thäúng 6, khi täúc âäü låïn hån vtâ læûc li
tám cuía quaí vàng 2 thàõng læûc loì xo 3 laìm hai quaí 2 khäng tyì vaìo âéa 4, loì xo âáøy âéa 4 ra, tiãúp âiãøm âäüng
gàõn trãn âéa seî âoïng tiãúp âiãøm thæåìng måí 6 vaì càõt tiãúp âiãøm thæåìng âoïng 5. Âiãöu chènh âäü vàng cuía hai
quaí vàng bàòng loì xo 3 thç coï thãø thay âäøi âæåüc trë säú váûn täúc taïc âäüng vtâ.
3. Råle thåìi gian
a) Khaïi niãûm
Duìng âãø duy trç thåìi gian âoïng cháûm hoàûc måí cháûm
cuía hãû thäúng tiãúp âiãøm so
våïi thåìi âiãøm âæa tên hiãûu taïc âäüng vaìo råle.
Thåìi gian cháûm naìy coï thãø vaìi pháön giáy cho
âãún haìng giåì.
b) Yãu cáöu
Thåìi gian cháûm thæûc hiãûn båíi råle phaíi äøn âënh
êt phuû thuäüc vaìo caïc yãúu täú khaïc nhæ âiãûn aïp nguäön,
Hçnh 6-10: Råle täúc âäüü loaûi li tám
doìng âiãûn, nhiãût âäü mäi træåìng,...
c) Phán loaûi
Coï ráút nhiãöu loaûi råle thåìi gian våïi nguyãn lê, cáúu
taûo ráút khaïc khaïc nhau nhæ:
+ Råle thåìi gian kiãøu âiãûn tæì (hçnh 6-4c).
+ Råle thåìi gian kiãøu thuíy læûc.
+ Råle thåìi gian kiãøu âäöng häö.
+ Råle thåìi gian kiãøu âiãûn tæí - baïn dáùn.
Ta chè xeït âaûi diãûn mäüt loaûi:
Råle thåìi gian kiãøu âiãûn tæì cáúu taûo nhæ hçnh 6-4c loaûi naìy duy trç thåìi gian nhaí cháûm vaì chè duìng
cho âiãûn mäüt chiãöu.
d) Nguyãn lê
Trong quaï trçnh âoïng hay ngàõt cuäün dáy råle thç åí trong voìng ngàõn maûch (chênh laì äúng loït bàòng
âäöng 1) seî sinh ra sæïc âiãûn âäüng caím æïng, doìng âiãûn do noï sinh ra seî taûo ra mäüt tæì thäng chäúng laûi sæû
biãún thiãn tæì thäng do cuäün 7 dáy sinh ra. Do âoï noï laìm cho täúc âäü thay âäøi cuía tæì thäng cháûm laûi laìm
thåìi gian taïc âäüng cuía råle cháûm laûi.
Thay âäøi thåìi gian taïc âäüng bàòng caïch thay âäøi âäü càng loì xo 3, âiãöu chènh vêt 4 âãø âiãöu chènh
chiãöu räüng khe håí coï miãúng âãûm 6 hoàûc trë säú doìng âiãûn.
Loaûi naìy thåìi gian cháûm âãún 3 giáy.
4. Råle âiãöu khiãøn
Coï chæïc nàng nhæ mäüt råle trung gian, nhæng coï kêch thæåïc nhoí, táön säú thao taïc låïn, khaí nàng
ngàõt låïn, hãû säú nhaí cao. Cáúu taûo cuía råle âæåüc mä taí nhæ hçnh 6-11a.
Trong äúng thuíy tinh kên 1 âàût thanh dáùn 2 bàòng theïp loì xo dáùn tæì. ÅÍ hai âáöu mäùi thanh dáùn coï
gàõn tiãúp âiãøm bàòng flatin. ÄÚng 1 âæåüc ruït hãút khäng khê hoàûc cho vaìo âoï mäüt cháút khê thêch håüp, muûc
âêch âãø häö quang dáûp tàõt dãù daìng. Ngoaìi äúng âàût cuäün dáy 3, khi âæa âiãûn vaìo cuäün dáy 3, læûc âiãûn tæì seî
laìm hai thanh huït nhau, hãû tiãúp âiãøm âæåüc âoïng laûi. Nãúu ngàõt âiãûn cuía cuäün dáy, læûc âaìn häöi cuía hai
thanh dáùn laìm tiãúp âiãøm måí ra.
65
Loaûi råle naìy coï æu âiãøm laì mäi træåìng laìm viãûc cuía tiãúp âiãøm gáön nhæ lê tæåíng, do âoï khäng bë
oxy hoïa. Khi âoïng/ngàõt khäng coï häö quang, vç váûy tuäøi thoü cuía noï âaût tåïi khoaíng 10 triãûu láön âoïng/ngàõt.
Khe håí giæîa hai tiãúp âiãøm beï nãn cho pheïp thåìi gian taïc âäüng beï, cåî (0,2 ÷ 0,4).10-3s. Coï thãø laìm viãûc
våïi táön säú thao taïc tæì 400 âãún 2000 láön âoïng ngàõt trong mäüt giáy. Khaí nàng ngàõt cuía råle våïi âæåìng kênh
äúng thuíy tinh d= (2,5 ÷ 6,5) mm chiãöu daìi l = (10 ÷ 55) mm âaût tåïi 1A, âäi khi tåïi 5A. Tæì træåìng cáön
thiãút cho âiãöu khiãøn beï, sæïc tæì âäüng cuía cuäün dáy beï khoaíng (20 ÷ 200) A.voìng.
Hçnh 6-11b trçnh baìy cáúu taûo cuía mäüt råle doìng
âiãûn, trong äúng thuíy tinh 1 gaï hai âiãûn cæûc bàòng vonfram 2
iâk
vaì trong coï mäüt læåüng thuíy ngán. Phao sàõt tæì 3 hçnh truû räùng,
2
näøi trãn thuíy ngán (vç tè troüng cuía sàõt beï hån tè troüng cuía
thuíy ngán). Cuäün dáy âiãöu khiãøn 4 âæåüc âàût lãûch vãö phêa
i
dæåïi cuía äúng (vãö phêa chæïa thuíy ngán). Khi khäng coï âiãûn
1
vaìo cuäün dáy, phao 3 näøi, cæûc 2 khäng tiãúp xuïc våïi thuíy
a)
3
ngán, maûch âiãûn håí. Khi coï âiãûn vaìo cuäün dáy, læûc âiãûn tæì seî
huït phao 3 vãö phêa cuäün dáy laìm thuíy ngán dáng lãn, cæûc 2
1
ngáûp trong thuíy ngán, maûch âiãûn âæåüc näúi kên. Vç ngàõt bàòng
2
thuíy ngán nãn täúc âäü ngàõt ráút låïn, sinh ra quaï aïp cao.
3
6.7. ÂAÛI CÆÅNG VÃÖ RÅLE TÉNH
4
iâk
1. Sæû âäøi måïi cuía ké thuáût råle
a) Nhæîng haûn chãú cuía råle âiãûn- cå
b)
Cho âãún khoaíng nhæîng nàm 70 caïc thiãút bë baío vãû råle
chuí yãúu cuîng chè thæûc hiãûn våïi cå cáúu so saïnh laì âiãûn tæì vaì
cå khê, cå cáúu thæìa haình laì tiãúp âiãøm håüp kim.
Hçnh 6-11: Råle âiãöu khiãøn
Cå cáúu âo vaì so saïnh cå - âiãûn tæì coï nhæîng âàûc âiãøm :
- Cháûm: maûch âiãûn tæì âo máút khoaíng 20 ms, cå cáúu so saïnh âoìn báøy, loì xo, cuäün dáy nhanh cuîng cåî
10ms.
- Keïm chênh xaïc: viãûc âo âiãûn tæì træåïc kia thæåìng âo qua biãún doìng (BI) 5A ÷ 100A, âo aïp cuía BU
cåî 100V. Thæåìng khäng qua loüc, khi âo láùn caí thaình pháön táön säú cäng nghiãûp våïi caïc thaình pháön tæû do vaì
haìi. Nhæîng thaình pháön naìy thæåìng khaï låïn coï thãø laìm sai kãút quaí âo ráút nhiãöu.
- Cå cáúu âo vaì so saïnh laûi thæåìng chè laì loaûi âo âån biãún, mäüt doìng hoàûc mäüt aïp. Thæåìng khoï thæûc
hiãûn âæåüc nhæîng pheïp xæí lê phæïc taûp cáön coï nhæ caïc pheïp säú hoüc, giaíi têch, pheïp trãù, pheïp âãúm ,...
Do âoï muäún baío vãû cho mäüt âäúi tæåüng âån giaín laì mäüt âæåìng dáy phán phäúi, cuîng phaíi cáön duìng
tåïi mæåìi pháön tæí råle, keìm theo mäüt så âäö näúi dáy phæïc taûp chiãúm mäüt tuí thiãút bë. Chi phê cao maì âäü tin
cáûy, chênh xaïc, täúc âäü vaì caïc chæïc nàng baío vãû thç khiãm täún.
b) Råle âiãûn tæí hoïa(råle ténh)
Tæì khoaíng nhæîng nàm 70 âãún 90 caïc råle cå- âiãûn âæåüc caíi tiãún theo hæåïng âiãûn tæí hoïa. Chuí
yãúu ngæåìi ta tçm caïch thay caïc cå cáúu âo, cå cáúu so ngæåîng bàòng caïc maûch âiãûn tæí vaì vi maûch baïn dáùn.
Mäüt säú pheïp xæí lê âån giaín nhæ cäüng, âaûo haìm, têch phán, âãúm, trãù,... cuîng thæûc hiãûn bàòng maûch
âiãûn tæí.
Vi maûch âiãûn tæí âaî khiãún thiãút bë baío vãû tiãún mäüt bæåïc khaï daìi, tiãøu hoïa thiãút bë, náng cao thãm
âäü chênh xaïc vaì cháút læåüng caïc chæïc nàng råle.
66
Råle ténh âaî âæåüc duìng âãø phäúi håüp baío vãû trong hãû thäúng âiãûn tæì khoaíng nhæîng nàm 1970, âáöu
tiãn laì sæí duûng caïc âeìn âiãûn tæí sau âoï âãún caïc Tranzitor silic våïi täúc âäü tin cáûy cao âãø taûo nãn caïc cäøng
tên hiãûu.
Råle ké thuáût analog (tên hiãûu vaìo/ra laì tên hiãûu liãn tuûc): Caïc loaûi råle naìy sæí duûng âäüc láûp riãng
leí caïc bäü pháûn coï mäüt säú chæïc nàng riãng tæång tæû råle âiãûn cå våïi caïc chæïc nàng thäng thæåìng, coï thãø sæí
duûng khäúi thay thãú træûc tiãúp. Trong hçnh 6-17 laì råle quaï doìng chaûm âáút âæåüc thiãút kãú âãø caíi thiãûn tênh
nàng cuía råle âiãûn cå bàòng sæû phán chia phäúi håüp baío vãû.
c) Råle säú hoïa
Phaíi âãún khoaíng nhæîng nàm 90 khi âæa ké thuáût vi xæí lê, vi âiãöu khiãøn vaìo thç thiãút bë råle âaî
thæûc hiãûn mäüt sæû thay âäøi tiãún hoïa toaìn diãûn.
Vi xæí lê, vi âiãöu khiãøn laì cäng cuû thæûc hiãûn âæåüc ráút täút caïc cäng viãûc nhæ loüc caïc tên hiãûu vaìo,
viãûc âo nhanh nhiãöu biãún (3 doìng, 3 aïp, thåìi gian,...), viãûc tênh toaïn nhanh nhæîng xæí lê phæïc taûp nháút (säú
hoüc, giaíi têch, âãúm, phán têch phäø,...), so nhiãöu ngæåîng ,...Vç váûy caïc råle säú hoïa coï nhæîng æu viãût låïn :
c.1) Täúc âäü âo, tênh nhanh caïc veïc tå biãún vaìo, våïi âäü chênh xaïc cao âäü tin cáûy cao.
c.2) Do nhæîng âiãöu trãn khiãún mäüt råle coï thãø thæûc hiãûn âæåüc cuìng mäüt luïc táút caí nhæîng chæïc nàng baío vãû
phæïc taûp khaïc nhau cho mäüt âäúi tæåüng, tháûm chê gäöm caí nhæîng chæïc nàng baío vãû dæû bë cuîng nhæ caïc
chæïc nàng baío vãû phuû thãm næîa. Tæì âoï sinh ra mäüt säú âàûc âiãøm måïi khaïc våïi hai thãú hãû råle truyãön thäúng
cuî laì :
+Råle säú âæåüc chãú taûo theo hæåïng mäüt råle thæûc hiãûn táút caí nhæîng pheïp âo læåìng, phán têch tênh
toaïn táút caí nhæîng pheïp so saïnh, táút caí caïc chæïc nàng baío vãû cáön cho mäüt thiãút bë âiãûn læûc. Âoï laì nhæîng
råle âa chæïc nàng täøng håüp thaình bäü.
+Ngæåìi ta phán loaûi caïc råle thaình bäü theo nhoïm caïc âäúi tæåüng baío vãû, säú kiãøu råle âæåüc thu
goün laûi trong mäüt säú nhoïm sau :
* Caïc kiãøu råle baío vãû maïy phaït âiãûn.
* Caïc kiãøu råle baío vãû âæåìng dáy siãu cao vaì cao aïp.
* Caïc kiãøu råle baío vãû âæåìng dáy phán phäúi trung aïp.
* Caïc kiãøu råle baío vãû biãún aïp.
* Caïc kiãøu råle baío vãû thanh caïi.
* Caïc kiãøu råle baío vãû mä tå âiãûn âäöng bäü, khäng âäöng bäü.
* Råle sa thaíi theo táön säú,...
+Mäùi råle säú laûi coï khaí nàng ghi laûi säú liãûu váûn haình, säú liãûu caïc sæû cäú caí nhæîng säú liãûu vãö taïc
âäüng baío vãû "CÀÕT", "ÂOÏNG LAÛI",... giuïp sæí duûng vaìo nhiãöu viãûc phán têch, thäúng kã liãn quan.
Mäùi råle säú laûi biãút tæû âäüng baïo caïc sæû kiãûn, sæû cäú cho ngæåìi træûc vaì cho mäüt maïy täøng håüp ghi
nháûn, maïy naìy laûi tæû âäüng baïo caïo våïi hãû SCADA cuía traûm.
c.3) Vãö kãút cáúu thç råle säú coï thãø têch thu goün ráút nhiãöu; mäüt tuí råle cuî âæåüc thay bàòng mäüt råle säú hoïa.
Mäüt tuí råle säú hoïa cuía traûm âiãûn thæåìng chæïa xãúp chäöng hai råle cao aïp låïn, hoàûc taïm råle baío vãû trung
aïp.
Kãút quaí laì phoìng âiãöu khiãøn trung tám thu goün laûi táút caí chè coìn 1 ÷ 2 tuí råle, 1 ÷ 2 tuí thu tháûp
thäng tin cho SCADA vaì 1 ÷ 2 maìn hçnh SCADA.
c.4) Viãûc âáúu näúi dáy cho mäüt råle säú chè coìn laûi saïu dáy doìng, saïu dáy aïp, hai dáy nguäön vaì vaìi càûp dáy
âi "ÂOÏNG", "CÀÕT". Táút caí âáúu vaìo caïc coüc åí phêa sau cuía råle, so våïi caïc tuí cuî thi âån giaín hån nhiãöu.
c.5) Viãûc chènh âàût, kiãøm tra, thæí nghiãûm âãöu thæûc hiãûn bàòng truyãön tin giæîa råle vaì maïy tênh, ráút laì giaín
tiãûn, âàûc biãût nhanh choïng vaì chênh xaïc.
c.6) Giaï thaình cuía råle säú hoïa reí hån råle truyãön thäúng, noïi chung chè bàòng næía.
Vê du:û mäüt tuí råle truyãön thäúng baío vãû mäüt âæåìng dáy phán phäúi thç khoaíng giaï 3000 ÷ 4000 USD.
Trong khi âoï mäüt råle säú baío vãû âæåìng dáy phán phäúi giaï chè khoaíng 1500 ÷ 2000 USD. Råle ké thuáût säú
67
(digital): âàûc âiãøm cuía loaûi naìy laì trong mäüt mä âun coï thãø coï thãø phäúi håüp nhiãöu chæïc nàng phæïc taûp maì
caïc yãúu täú âo læåìng liãn quan bàòng caïc mæïc logic phäúi håüp âæåüc xæí lê båíi caïc maûch säú trong bäü vi xæí lê,
âáöu ra laì chung cho tên hiãûu âoïng càõt vaì tên hiãûu baïo nhæ hçnh 6-20.
c.7) Thåìi gian taïc âäüng: thåìi gian taïc âäüng aính hæåíng nhiãöu âãún sæû äøn âënh cuía hãû thäúng. Nãúu sæû cäú âæåüc
giaíi quyãút caìng nhanh thç khaí nàng duy trç sæû äøn âënh cuía hãû thäúng caìng cao. Trong råle ténh khäng coï
caïc pháön tæí quaïn tênh cå trong chuyãøn âäüng nãn thåìi gian taïc âäüng ráút nhanh, thæåìng Ttâ = 0,6ms. Giåïi
haûn täúi âa cuía täúc âäü âaïp æïng trong thæûc tãú tuìy thuäüc chãú âäü quaï âäü cuía maïy biãún doìng hay caïc pháön tæí
khaïc.
c.8) Tênh choün loüc: viãûc xæí lê täút nháút âäúi våïi caïc tçnh traûng sæû cäú coï nghéa laì chè ngæìng cung cáúp âiãûn cho
mäüt säú læåüng täúi thiãøu caïc phuû taíi tiãu thuû âæåüc baío vãû, phaíi âaím baío saìng loüc chè ngàõt ra khoíi maûch
nhæîng thiãút bë bë sæû cäú, coìn caïc thiãút bë khaïc phaíi váùn tiãúp tuûc laìm viãûc. Trong træåìng håüp baío vãû phæïc taûp
nhæ baío vãû khoaíng caïch viãûc choün laì do khäúi xæí lê trung tám xaïc âënh. Træåìng håüp baío vãû âån giaín, viãûc
taûo tênh læûa choün qua caïc pháön tæí cå baín (nhæ âæa thãm vaìo mäüt maûch trç hoaîn thåìi gian..) âãø coï âàûc tênh
taïc âäüng phuì håüp trong træåìng håüp baío vãû phæïc taûp. Nãúu khi thåìi gian taïc âäüng khäng âæåüc æu tiãn haìng
âáöu thç coï thãø cháúp nháûn mäüt thåìi gian trç hoaîn naìo âoï âãø giaíi quyãút sæû cäú theo âiãöu kiãûn choün loüc.
c.9) Tênh tin cáûy: âaím baío chè taïc âäüng vaì luän taïc âäüng khi cáön thiãút vaì chè khi cáön thiãút maì thäi(tæïc laì
âaím baío khäng taïc âäüng sai hay taïc âäüng khäng âuïng luïc våïi thiãút bë âæåüc baío vãû). Âãø âaût âæåüc tênh âaím
baío laìm viãûc cuía baío vãû cáön phaíi coï hai âiãöu kiãûn laì:
+Baío vãû phaíi âæåüc thiãút kãú âuïng (theo quan âiãøm så âäö tênh toaïn caïc giaï trë âiãöu chènh).
+Trang thiãút bë phaíi coï giaï trë tin cáûy cao.
Caïc âiãöu kiãûn naìy råle ténh hån hàón råle âiãûn cå vç khäng coï caïc chuyãøn âäüng cå hoüc, khäng taûo
ra taïc âäüng sai nhæ råle tiãúp âiãøm. Táön säú taïc âäüng vaì tuäøi thoü cuía råle ténh cuîng hån hàón råle âiãûn cå vaì
thåìi gian tråí vãö cuîng nhanh hån.
c.10) Âäü nhaûy: cäng suáút tiãu thuû cuía råle ténh (caïc maûch baïn dáùn) vä cuìng nhoí so våïi caïc råle âiãûn cå.
Âäü nhaûy cuîng ráút cao hãû säú tråí vãö gáön bàòng 1( Ktv=Itv/Ikâbv ≈ 1). Âiãöu âoï laìm giaím doìng vaì tàng âäü nhaûy
cuía råle, ngoaìi ra kêch thæåïc bao bç cuía caïc loaûi råle ténh chè bàòng khoaíng 1/3 âãún 1/5 råle âiãûn cå dáùn
âãún giaím kêch thæåïc baíng gàõn vaì khäng gian âiãöu khiãøn.
c.11) Tinh âäüc láûp våïi caïc âiãöu kiãûn váûn haình : råle cáön phaíi taïc âäüng âuïng khi xuáút hiãûn sæû cäú åí thiãút bë
baío vãû. Caïc giaï trë khåíi âäüng cáön phaíi âæåüc tênh toaïn åí caïc chãú âäü laìm viãûc cæûc âaûi vaì cæûc tiãøu cuía trang
thiãút bë âæåüc baío vãû. Trong råle säú hoàûc baïn dáùn tên hiãûu âiãöu khiãøn âæåüc láúy caïch li våïi tên hiãûu maûch
âäüng læûc qua âiäút phaït quang (hay phtotranzitor), nhiãùu loüc qua bäü loüc táön säú cao nãn khäng chëu aính
hæåíng cuía nhiãùu cå hoüc vaì nhiãùu táön säú cao.
c.12) Æu âiãøm trong phäúi håüp baío vãû hãû thäúng: Trong råle ténh nháút laì råle ké thuáût säú, viãûc sæí duûng caïp
quang qua mäâun giao diãûn dæî liãûu dáùn âãún täúc âäü truyãön tên hiãûu ráút nhanh vaì âäü tin cáûy täút khäng bë
aính hæåíng cuía doìng âiãûn tæì ké thuáût truyãön säú. Do thåìi gian taïc âäüng ráút chênh xaïc cho nãn coï thãø phäúi
håüp nhiãöu baío vãû âãø âaût âäü chênh xaïc cao nháút cho toaìn hãû thäúng. Råle ké thuáût säú våïi hiãøn thë säú ráút tiãûn
låüi cho ngæåìi váûn haình.
Trong baío vãû læåïi âiãûn hoàûc mäüt hãû thäúng thiãút bë luän âoìi hoíi phaíi tiãún haình âiãöu khiãøn tæû âäüng
taïch thiãút bë sæû cäú ra khoíi phaûm vi cuía læåïi hay hãû thäúng khi xuáút hiãûn sæû cäú hay mäüt chãú âäü laìm viãûc
khäng bçnh thæåìng coï nguy cå gáy hoíng thiãút bë. Sæû ngàn caïch thiãút bë bë sæû cäú våïi hãû thäúng cáön phaíi thæûc
hiãûn sao cho coï thãø ngàn ngæìa âæåüc sæû phaït triãøn cuía sæû cäú hay nguy cå huíy diãût thiãút bë vaì thiãút láûp tråí
laûi chãú âäü laìm viãûc bçnh thæåìng våïi pháön hãû thäúng coìn laûi. Âaím baío liãn tuûc sæû laìm viãûc cuía hãû thäúng
trong âiãöu kiãûn täúi âa coï thãø âæåüc. Âãø giaíi quyãút sæû cäú trong nhæîng âiãöu kiãûn täút nháút thç sæû baío vãû bàòng
råle ténh noïi chung vaì råle säú noïi riãng thoía maîn âæåüc haìng loaût caïc chè tiãu ké thuáût maì råle âiãûn cå âaî
khäng âaût âæåüc.
68
Hiãûu quaí noïi chung cuía råle ténh hån hàón råle âiãûn cå, tuy nhiãn trong tênh toaïn kinh tãú khi thiãút
kãú baío vãû cáön choün caïc giaíi phaïp täút nháút âãø giaím nhoí giaï âáöu tæ thiãút bë baío vãû. Cáön quan tám caïc váún âãö
nhæ tiãu täún cho baío quaín, baío dæåîng vaì kiãøm tra xem xeït âënh kç, våïi råle ténh cäng taïc baío dæåîng kiãøm
tra thäng qua viãûc thaïo làõp caïc mäâun khäng cáön laìm saûch tiãúp âiãøm nhæ råle âiãûn cå. Thay thãú råle ténh
cuîng âæåüc thæûc hiãûn âån giaín khi sæû cäú, loaûi âæåüc caïc sai soït nhæ näúi caïp åí råle âiãûn cå. Tuy nhiãn viãûc
thay thãú sæía chæîa råle ténh cuîng cáön caïn bäü ké thuáût coï chuyãn män cao hån. Hiãûn nay trçnh âäü caïn bäü ké
thuáût ngaìy caìng âæåüc náng cao vaì giaï baïn råle ténh khäng ngæìng giaím, trong hãû thäúng âiãûn vaì caïc maûng
âiãûn âiãöu khiãøn råle ténh âang thay chäù dáön cho råle âiãûn cå.
2. Råle tæång tæû
Råle loaûi naìy coï âàûc træng laì caïc thäng säú vaìo/ra råle nhæ doìng, aïp, goïc lãûch pha, cäng suáút,... laì
caïc âaûi læåüng liãn tuûc (analog). Tên hiãûu naìy âæåüc so saïnh våïi mäüt hay nhiãöu âaûi læåüng âáöu vaìo coï giaï trë
chuáøn âãø cho tên hiãûu âáöu ra (råle loaûi naìy gäöm caïc loaûi råle baïn dáùn, råle âiãûn tæí). Cáúu truïc råle loaûi naìy
gäöm caïc khäúi sau:
a) Khäúi tiãúp thu
Khäúi naìy gäöm hai pháön chênh laì bäü âo læåìng vaì bäü so saïnh, âaûi læåüng âáöu ra cuía bäü pháûn naìy
gäöm mäüt trong hai giaï trë chuáøn.
IA
IB
ia
IA
ib
IB
Ur
Ic
ia
ib
Ur
Ic
ic
ic
a)
b)
Hçnh 6-12: Thæûc hiãûn láúy tên hiãûu vaì chènh læu trong khäúi tiãúp thu
+ Bäü pháûn âo læåìng láúy tên hiãûu tæì caïc maïy biãún doìng âãø biãún âäøi thaình âaûi læåüng mäüt chiãöu nhåì
cáöu chènh læu. Coï hai caïch thæûc hiãûn chènh læu nhæ hçnh 6-12a,b.
+ Bäü so saïnh coï thãø laìm viãûc theo hai nguyãn tàõc chênh laì:
-So saïnh hai âaûi læåüng âiãûn theo giaï trë tuyãût âäúi (duìng cho caïc råle baío vãû khoaíng caïch,
baío vãû so lãûch, baío vãû quaï aïp, baío vãû keïm aïp,...)
-So saïnh hai âaûi læåüng âiãûn theo giaï trë goïc pha (duìng cho råle baío vãû khoaíng caïch, råle
âënh hæåïng cäng suáút,...).
69
Uvaìo
(+)
R
U
Ura
U0
Uvaìo
Ura
C
U0
t
0
a)
b)
Hçnh 6-13: Thæûc hiãûn so saïnh theo giaï trë tuyãût âäúi
Bäü pháûn so saïnh hai âaûi læåüng âiãûn theo giaï trë tuyãût âäúi thæåìng sæí duûng maûch têch håüp
(integrated circuit), åí âáy ta chè xeït mäüt så âäö so saïnh tiãu biãøu duìng khuãúch âaûi thuáût toaïn nhæ hçnh 613. Cäøng khäng âaío cuía khuãúch âaûi thuáût toaïn âæåüc näúi vaìo âiãûn aïp chuáøn Uo laì âiãûn aïp cáön so saïnh våïi
cäøng âaío. Nãúu âiãûn aïp vaìo tháúp hån Uo chuáøn thç seî cho ra tên hiãûu åí âáöu ra (åí mæïc cao). Viãûc sæí duûng
kháu R-C åí âáöu vaìo laì âãø thay âäøi thåìi gian hoaût âäüng bàòng caïch thay âäøi trë säú cuía R vaì C. ÅÍ âáy bäü
pháûn naìy seî cho ra tên hiãûu nãúu biãn âäü tên hiãûu âiãûn aïp âáöu vaìo væåüt quaï biãn âäü âiãûn aïp âàût træåïc Uo
(Uo cuîng coï thãø âiãöu chènh âæåüc).
Bäü pháûn so saïnh hai âaûi læåüng âiãûn theo giaï trë goïc pha thæåìng sæí duûng bäü taïch soïng phán cæûc
(polanity detector) nhæ hçnh 6-14.
Âáöu âaío cuía
khuãúch âaûi thuáût toaïn
IC1
âæåüc näúi maït, tên hiãûu
IC3
soïng vaìo laì tên hiãûu hçnh
sin tên hiãûu ra âæåüc
IC2
chuyãøn sang daûng xung
vuäng nhåì viãûc duìng
khuãúch âaûi thuáût toaïn
Hçnh 6-14: Thæûc hiãûn so saïnh theo trë pha
(KÂTT).
Tên hiãûu ra chè coï hai mæïc tæång æïng våïi tên hiãûu vaìo (hiãøn nhiãn laì âäüc láûp våïi biãn âäü tên hiãûu
vaìo). Viãûc so saïnh goïc pha coï thãø thæûc hiãûn bàòng hai bäü taïch soïng phán cæûc vaì so saïnh pha âãø cho ra tên
hiãûu xung vuäng.
b) Khäúi thæûc hiãûn
Muûc âêch cuía khäúi naìy thæûc hiãûn nhæîng biãún âäøi âäüt ngäüt cuía maûch âiãûn ngoaìi nhæ khuãúch âaûi
tên hiãûu âãø âæa âãún cuäün càõt maïy càõt. Ta xeït så nguyãn lê khäúi thæûc nhæ hçnh 6-15.
Maûch thyristor thæûc hiãûn caïc yãu cáöu vaì cung cáúp cho caïc maûch âáöu ra tên hiãûu âäüc láûp. Tên hiãûu
kêch thêch âæåüc cho tranzitor nhåì âiäút phaït quang, sæû trç hoaîn tên hiãûu âæåüc cung cáúp båíi thyristor TH1,
âiäút zerne Uz vaì âiãûn tråí R1. Âiäút Uz khäng thãø âiãöu khiãøn kêch thêch cho thyristor TH2 âæåüc cho âãún
khi âiãûn aïp trãn R1 væåüt quaï âiãûn aïp trãn Rz luïc naìy måúi coï tên hiãûu âãún kêch thêch thyristor TH2 laìm
thyristor naìy dáùn vaì cho tên hiãûu âãún cuäün taïc âäüng càõt maïy càõt ra.
c) Khäúi trç hoaîn
Mäüt maûch khaïc âæåüc sæí duûng trong trong råle ténh laì maûch tich phán, sæí duûng kháu chênh laì mäüt
kháu khuãúch âaûi thuáût toaïn (KÂTT) nhæ hçnh 6-16.
70
Trãn så âäö hçnh 616 doìng vaìo coï giaï trë i
= E 1 naûp cho tuû C thäng
R1
qua maûch phaín häöi. Cäøng
khäng âaío cuía KÂTT naìy
näúi maït, âiãûn aïp trãn tuû laì:
1
1 E
U c = ∫ i c dt = ∫ 1 dt
C
C R1
ta coï âiãûn aïp trãn tuû laì:
1
Uc =
∫ E 1dt
R 1C
Âiãûn
aïp
âáöu
ra
−1
E 0 = −U c =
∫ E 1dt .
R 1C
Ta tháúy âiãûn aïp ra E0 tè lãû
våïi têch phán âiãûn aïp vaìo
E1.
Hçnh 6-15: Cáúu truïc mäüt khäúi thæûc hiãûn
Maûch naìy âæåüc sæí
duûng liãn tuûc nhæ maûch trç
hoaîn thåìi gian. Täúc âäü thay âäøi cuía âiãûn aïp âáöu ra tè lãû våïi biãn âäü cuía âiãûn aïp vaìo.
d) Khäúi chènh âënh
Våïi råle ténh cho
pheïp viãûc chènh âënh caïc
C
Ic
bäü pháûn trong råle âãø phäúi
håüp baío vãû, thäng thæåìng
R
coï hai caïch:
+ Chènh âënh caïc
E1
+
thäng säú âáöu vaìo âãø phuì
E0
håüp våúi råle.
+Chènh âënh caïc
thäng säú chuáøn trong
khäúi so saïnh âãø xaïc âënh
ngæåîng taïc âäüng cuía
Hçnh 6-16: Maûch têch phán duìng âãø trç hoaîn
råle. Âiãûn aïp ngæåîng cuía
khäúi so saïnh cuîng coï thãø chènh âënh bàòng hai caïch laì:
- Chènh âënh U0 bàòng biãún tråí træåïc khi âæa vaìo bäü pháûn so saïnh âãø coï giaï trë phuì håüp.
- Chènh âënh ngay åí phêa âáöu vaìo bàòng viãûc thay âäøi trë säú cuía biãún tråí hay âiãûn dung cuía kháu
R-C. Quïa trçnh naûp cho tuû C khi âiãûn aïp âáöu vaìo thay âäøi coï daûng nhæ hçnh 6-13b. Nhæ váûy bäü so saïnh
thæûc hiãûn cho tên hiãûu ra khi âiãûn aïp trãn cäøng khäng âaío (âáöu vaìo) væåüt quaï âiãûn aïp U0. Tuìy trë säú R vaì
C âäü däúc cuía âàûc tênh âoï seî nhiãöu hay êt, ta coï ngæåîng taïc âäüng khaïc nhau, âäöng thåìi maûch R-C cuîng coï
ngæåîng taïc âäüng khaïc nhau. Så âäö nguyãn lê cuía mäüt råle doìng cæûc âaûi bàòng ké thuáût tæång tæû nhæ hçnh
6-17.
Chuï yï: ngaìy nay råle ké thuáût tæång tæû háöu nhæ khäng coìn sæí duûng linh kiãûn âeìn âiãûn tæí maì háöu
hãút thay bàòng linh kiãûn baïn dáùn nãn åí âáy khäng âãö cáûp linh kiãûn âiãûn tæí.
Seting
Timer
IA
i
IB
i
IC
Maximum
Current
Gate and
Recchfier
Filter
Regulator
Curve Shaper
Lever
Detector 1
Lever
Detector 2
RL2
Filtrer
+
71
Hçnh 6-17: Så âäö khäúi mäüt loaûi råle tæång tæû cuía haîng ABB
3. Råle ké thuáût säú
Âàûc âiãøm: caïc tên hiãûu xæí lê bãn trong cuía råle ké thuáût säú åí daûng säú (daûng nhë phán 0,1) maì noï
coï thãø thæûc hiãûn nhiãöu chæïc nàng tuáön tæû. Tên hiãûu âáöu vaìo âæåüc chuyãøn sang tên hiãûu säú âãø âiãöu khiãøn
tên hiãûu ra.
a) Chæïc nàng vaì cáúu truïc täøng quan råle säú
Mäüt råle säú coï nhæîng loaûi nhiãûm vuû chæïc nàng sau :
a.1) Chæïc nàng âo læåìng : laì chæïc nàng âáöu tiãn vaì quan troüng nháút, nhàòm âo, loüc, tênh ra nhæîng thäng
säú maûch âiãûn maì råle phaíi canh. Caïc læåüng vaìo âáöu tiãn noïi chung laì :
- Doìng ba pha, doìng trung tênh.
- AÏp ba pha, aïp thæï tæû zãrä.
Säú læåüng vaìo cuû thãø laûi tuìy yãu cáöu cuía råle. Nhæîng læåüng naìy khi khäng coï sæû cäú thæåìng laì
hçnh sin vaì cán bàòng, doìng trung tênh, aïp thæï tæû zãrä bàòng khäng. Nhæng khi sæû cäú seî coï mäüt biãún âäüng
maûnh cuía thaình pháön táön säú cäng nghiãûp, thæåìng keìm theo máút âäúi xæïng khiãún sinh ra caïc thaình pháön thæï
tæû nghëch vaì zãrä. Mäüt neït âàûc biãût quan troüng khaïc næîa laì keìm theo âoï thæåìng sinh ra nhæîng thaình pháön
quaï âäü tæû do låïn, khäng chu kç, khiãún doìng aïp quaï âäü cäú máút daûng hçnh sin.
Do âoï nhæîng doìng aïp âo vaìo cáön âæåüc :
- Biãún nhoí laûi bàòng nhæîng BU vaì BI âàûc biãût (BI khäng baîo hoìa, daíi âo räüng).
- Loüc thäng tháúp ra thaình pháön táön säú cäng nghiãûp gäöm loüc cæïng, khi cáön kãút håüp loüc bàòng pháön
mãöm.
- Chuáøn hoïa âãún mæïc âiãûn aïp thêch håüp, qui âënh cåî 2V æïng våïi Uâënh mæïc vaì æïng våïi 10.Iâënh mæïc.
Nhæîng viãûc trãn thæûc hiãûn chuí yãúu bàòng pháön cæïng.
a.2) Chæïc nàng láúp máùu, tênh toaïn canh sæû cäú, khåíi âäüng caïc råle chuí yãúu gäöm caïc viãûc sau :
* Láúp máùu doìng, aïp, táön säú, âãúm pha âæa vaìo bäü âãûm máùu.
* loüc säú tiãúp nãúu cáön.
* Tênh toaïn phán têch ra caïc säú liãûu cáön nhæ :
- Doìng, aïp hiãûu duûng (hoàûc säú gia ∆i, ∆u).
- Caïc thaình pháön thæï tæû pha doìng aïp.
72
- Goïc lãûch pha.
* Tênh caïc biãøu thæïc âàûc træng sæû cäú, so ngæåîng âãø phaït hiãûn sæû cäú.
a.3) Caïc thaình pháön baío vãû råle vaì ghi cheïp sæû cäú :
Khi xaíy ra sæû cäú thç modul canh seî khåíi âäüng chaûy chæïc nàng baío vãû råle âãø xæí lê æïng våïi sæû cäú
áúy. Mäüt råle säú coï nhiãöu chæïc nàng råle khaïc nhau do caïc CPU thæûc hiãûn. Mäüt modul chæång trçnh baío
vãû råle tæång æïng seî bàõt âáöu tiãúp nháûn láúy nhæîng säú liãûu âang tiãúp tuûc diãùn biãún, âãø tênh âënh læåüng cuû thãø
caïc thäng säú cuía sæû cäú áúy vaì tênh ra thåìi gian trãù cáön cho viãûc "CÀÕT" sæû cäú. Âäöng thåìi mäüt modul cuîng
ghi cheïp laûi diãùn biãún cuía sæû cäú âãø coï thãø láúy ra duìng sau naìy.
a.4) Chæïc nàng "CÀÕT" sæû cäú.
a.5) Chæïc nàng "ÂOÏNG LAÛI" (nãúu coï).
Sample interrupt
Sampling
N
Faul detector starts
Normal
operation
program
Y
Line energizd
Undervoltage
distance relay
pickc up
Y
Y
Phase distatace
relay picks up
N
earth distance
relay picks up
N
Y
Power swing
blocking
Tripping logic
Closing logic
Return to main program
Hçnh 6-18
Biãøu âäö chæïc nàng baío vãû cuía CPU1 trong LFP 931 cuía haîng NARI
a.6) Chæïc nàng tæû kiãøm tra thiãút bë, nhæ kiãøm tra BU, BI âæït, cháûp, kiãøm tra âiãûn aïp âãø "ÂOÏNG", "CÀÕT"
(Trung Quäúc).
âuí khäng vaì nháút laì kiãøm tra caïc vi xæí lê coï chaûy täút khäng. Âãø coï nhæîng xæí lê baïo tên hiãûu hay baïo âäüng
73
cáön thiãút. Hçnh 6-18 veî mäüt pháön læu âäö xæí lê cuía råle baío vãû nhanh âæåìng dáy cao aïp LFP.931 cuía haîng
NARI Trung Quäúc.
b) Pháön mãöm cuía råle säú
Kãút cáúu pháön cæïng vaì pháön mãöm cuía caïc kiãøu råle säú cuía caïc haîng khaïc nhau thæåìng coï nhæîng neït
âàût biãût riãng, khäng giäúng nhau. Caïc haîng âoï âãöu khäng cho thäng baïo gç roî vãö pháön cæïng, pháön mãöm
cuía hoü. ÅÍ âáy seî chè nãu trãn nhæîng neït chung vãö pháön mãöm cuía råle säú.
b.1) Pháön mãöm cuía råle säú åí Runtime sau khi KHÅÍI ÂÁÖU thæåìng gäöm mäüt säú bäü pháûn
Âäöng häö láúy
máùu goüi
Do modul
CANH sæû cäú
khåíi âäüng
Modul láúy
máùu 12,16,24
láön chu kç tråí
vãö cuía RTI
Modul caïc baío vãû råle
-Kiãøm tra cåì tênh sæû cäú
cuía baío vãû.
-Dæûng /xoïa caïc cåì sæû cäú
-Ghi caïc thåìi gian CÀÕT
Modul
CANH
sæû cäú
Âäöng häö
20ms goüi
Modul CÀÕT
-Kiãøm tra caïc cåì CÀÕT.
-Âãúm ngæåüc caïc thåìi
gian CÀÕT.
-Ra lãûnh CÀÕT
N
Tråí vãö RTI
Coï sæû cäú ?
Y
Khåíi âäüng
caïc råle
baío vãû
Âäöng häö
20ms goüi
Modul ÂOÏNG LAÛI
-Kiãøm tra settings.
-Âãúm ngæåüc caïc thåìi
gian Reclose.
-Ra lãûnh ÂOÏNG
Tênh vaì læu
säú liãûu
sæû cäú
Hçnh 6-19
Læu âäö khaïi quaït "RUNTIME" cuía råle säÚ
a) Bäü pháûn thæåìng kç chaûy liãn tuûc theo nhæîng chu kç
74
* Modul "LÁÚY MÁÙU" caïc doìng, aïp, traûng thaïi cáút vaìo byffer caïc máùu. Táön säú láúy máùu 12, 16
hoàûc 24 láön/chu kç âiãûn.
*Modul "CANH" sæû cäú, noï tênh liãn tuûc nhæîng thäng säú âàûc træng sæû cäú hay duìng caïc biãn âäü
doìng vaì canh, khi chuïng væåüt nhæîng ngæåîng thç phaït hiãûn ra sæû cäú vaì khåíi âäüng nhæîng modul baío vãû laìm
viãûc. Khåíi âäüng modul "LÆU GIÆÎ" caïc säú liãûu cuía sæû cäú (doìng, aïp, caïc lãûnh âoïng/càõt,...). Chu kç canh
giæî thæåìng 10ms hay 20ms.
b) Caïc modul "BAÍO VÃÛ RÅLE" do modul "CANH" khåíi âäüng
Gäöm mäüt säú modul baío vãû chênh vaì mäüt säú modul baío vãû háûu bë. Vê duû baío vãû quaï doìng càõt nhanh,
baío vãû quaï doìng âënh thåìi gian, baío vãû quaï doìng thåìi gian, baío vãû phæång hæåïng goïc pha, baío vãû khoaíng
caïch, baío vãû tháúp táön,... Tháût ra chè khåíi âäüng nhæîng baío vãû âaî âæåüc ngæåìi duìng choün. Caïc modul naìy coï
thãø âæåüc thiãút kãú theo kiãøu chaûy láön læåüt, theo mäüt thæï tæû âaî âënh. Chuïng láön læåüt tênh chi tiãút nhæîng thäng
säú liãn quan âãún nhiãûm vuû baío vãû cuía mçnh. Vê duû modul baío vãû quaï doìng thåìi gian seî tênh xem :
- Quaï doìng caïc pha naìo, giaï trë bao nhiãu.
- Thåìi gian càõt theo tiãu chuáøn thåìi gian ngæåüc naìo, tênh ra laì bao nhiãu ms bao nhiãu chu kç
20ms.
Sau âoï tæìng modul dæûng cåì sæû cäú cuía mçnh vaì ghi vaìo ä nhåï thåìi gian cuía mçnh âãø modul "TRIP"
thæûc hiãûn.
c) Modul "TRIP" cuîng âæåüc modul "CANH" khåíi âäüng bàõt âáöu chaûy
Noï kiãøm tra caïc cåì sæû cäú vaì caïc ä ghi thåìi gian càõt âãø âãúm ngæåüc cho âãún hãút thåìi gian càõt naìo træåïc
thç ra lãûnh "CÀÕT". Sau âoï noï xem coï âàût chãú âäü "ÂOÏNG LAÛI" RECLOSE (sau càõt quaï doìng) thç khåíi
âäüng cho modul "RECLOSE" hoaût âäüng.
d) Modul âoïng laûi "RECLOSE" âæåüc khåíi âäüng
Noï seî kiãøm tra chãú âäü Reclose (máúy láön, thåìi gian giaîn caïch bao nhiãu) vaì âãúm luìi càn thåìi gian ra
lãûnh caïc láön "ÂOÏNG LAÛI".
Viãûc "ÂOÏNG LAÛI" cuîng nhæ lãûnh "ÂOÏNG CÀÕT" coìn thãm option âënh ràòng phaíi kiãøm tra âäöng bäü
hay khäng. Læu âäö thay thãú nhæ hçnh 6-19.
c) Pháön mãöm khaïc
Bãn caûnh Runtime coìn coï bäü pháûn giao tiãúp sau :
c.1) Modul "BAÏO CAÏO"
Noï baïo caïo caïc thäng tin vãö sæû cäú xaíy ra (nhæ thåìi gian, kiãøu sæû cäú, cæåìng âäü sæû cäú, thåìi âiãøm ra lãûnh
càõt, thåìi âiãøúm càõt xong) gåíi lãn maïy "QUAÍN LÊ RÅLE" (nãúu trong hãû coï âàût maïy naìy) âãø "QUAÍN LÊ
RÅLE" baïo caïo sang cho hãû SCADA.
c.2) Modul naìy cuîng baïo caïo vãö lëch sæí caïc sæû cäú cho mäüt maïy tênh näúi thäng tin våïi noï qua mäüt cäøng
PORT RS - 232.
c.3) Mäüt modul "LÁÛP TRÇNH CHÃÚ ÂÄÜ"
Cuîng giao tiãúp våïi maïy maïy tênh qua "PORT" âoï âãø âäúi thoaûi giuïp ngæåìi thiãút kãú khai baïo cáúu
hçnh baío vãû cho råle, nhæ duìng chæïc nàng baío vãû naìo, caïc säú âàût settings bao nhiãu. Modul naìy seî ghi giæî
laûi caïc säú âàût áúy trong bäü nhåï, âãø caïc modul Runtime seî tra âoüc maì laìm viãûc.
d) Cáúu truïc chung cuía råle säú
Tæì caïc chæïc nàng trãn tháúy råle säú coï mäüt säú chæïc nàng thæûc hiãûn bàòng nhæîng pháön cæïng gáön
tæång tæû nhau :
- Maûch BI, BU âo vaìo chuáøn hoïa (nhæîng læåüng doìng, aïp vaìo).
- Maûch loüc cæïng; Maûch láúy máùu (láúy máùu nhæîng læåüng gç, táön säú láúy máùu).
- Maûch vi xæí lê (máúy CPU, kiãøu gç); Maûch "CÀÕT".
- Maûch giao tiãúp våïi ngæåìi, maûch thäng tin; Caïc âeìn baïo.
75
Tên hiãûu sau khê láúy qua biãún doìng coï trë säú thêch håüp âæåüc âæa vaìo chènh læu taûo ra doìng âiãûn
mäüt chiãöu. Tuy nhiãn caïc maûch âiãûn tæí chè laìm viãûc våïi mäüt doìng âiãûn âënh mæïc giåïi haûn nhoí nháút âënh
naìo âoï. Âãø âæa doìng âiãûn thêch håüp vaìo CPU, ta phaíi læûa choün doìng âiãûn âáöu vaìo nhåì cäng tàõc læûa choün
H.S output relay
Output Drivers
H.S
Micro
computer
Interposing
Input
Time
Time current
output relay
0.4/0
0.2/0
0.1/0
0.05/0
0.05/0.025
TMS
Switch
setting
0/0
16/0
5/0
2/0
1/0
High
Switch
setting
Current setting switch
A to D
0.2/0.1 0.4/0 0.5/0
0.2/0 0.4/0
Current select swiches
Hçnh 6-20: Så âäö khäúi mäüt råle säú cuía haîng ABB
âãø coï tên hiãûu vaìo trong daíi cho pheïp. Cáúu truïc chung cuía mäüt råle säú gäöm caïc khäúi sau:
d.1) Bäü biãún âäøi A/D: trong CPU coï khäúi A/D laìm nhiãûm vuû chuyãøn tên hiãûu tæì tæång tæû(liãn tuûc) sang tên
hiãûu säú. Bäü pháûn naìy coï hai chæïc nàng laì læåüng tæí hoïa tên hiãûu liãn tuûc cho ra tên hiãûu råìi raûc sau âoï maî
hoïa tên hiãûu råìi raûc naìy. Viãûc maî hoïa laì gaïn nhæîng maî nhë phán cho tæìng tên hiãûu råìi raûc trong quaï trçnh
læåüng tæí hoïa.
d.2) Sau khi láúy tên hiãûu tæì bäü chuyãøn âäøi âáöu vaìo A/D: åí daûng säú bäü vi xæí lê (CPU) seî phán têch âaïnh giaï
vaì cho tên hiãûu âáöu ra. Bäü CPU coï nhiãöu khäúi nhoí håüp thaình viãûc chènh âënh caïc thäng säú taïc âäüng nhåì
caïc cäng tàõc láûp trçnh cho caïc giaï trë âàût. Caïc cäng tàõc laì mäüt trong säú chuäùi nhë phán cuía cuía giaï trë láûp
trçnh âoï, noï coï thãø åí mæïc 0 hay mæïc 1. Khi chènh âënh caïc thäng säú caïc giaï trë naìy coï thãø hiãøn thë trãn
maìn hçnh tæång æïng caïc giaï trë cuía caïc cäng tàõc láûp trçnh âoï.
Ngoaìi ra, thåìi gian taïc âäüng cuîng âæåüc âæa vaìo caïc cäng tàõc láûp trçnh, tuìy theo nhu cáöu phäúi håüp baío vãû
maì ta choün säú naìo trong chuäùi cäng tàõc láûp trçnh âoï.
d.3) Khäúi âiãöu khiãøn âáöu ra: thæûc hiãûn viãûc chuyãøn maûch âæa tên hiãûu vaìo caïc råle âáöu ra, mäùi råle âáöu ra
coï thãø cho tên hiãûu âãún maïy càõt hay âeìn tên hiãûu khi coï sæû cäú xaíy ra trong vuìng baío vãû.
d.4) Råle âáöu ra (khäúi thæûc hiãûn): cuîng tæång tæû åí råle tæång tæû tên hiãûu càõt nhåì táöng khuãúch âaûi cäng
suáút âæa âãún cuäün càõt maïy càõt. Trong råle so lãûch trë säú caïc voìng dáy cuía biãún doìng vaì giaï trë âiãûn tråí
thæåìng âæåüc choün âãø hàòng säú thåìi gian cuía maûch thæï cáúp kãø caí maûch tæì hoïa ráút beï (khoaíng 0,06 chu kç
táön säú trong cäng nghiãûp). Giaï trë täúi æu naìy âæåüc hiãûu chènh sao cho khi âoïng khäng taíi thaình pháön ngàõn
maûch trong vuìng baío vãû âæåüc háúp thuû hoaìn toaìn båíi maûch tæì hoïa cuía maïy biãún aïp trong khoaíng 0,18 chu
kç táön säú cäng nghiãûp. Do váûy råle khäng bë cháûm pha khi coï doìng ngàõn maûch hçnh sin våïi thaình pháön
khäng chu kç. Hçnh 6-20 vaì 6-21 veî så âäö så læåüc cuía råle säú cuía haîng ABB vaì haîng NARI: Chæïc nàng
tæìng bäü pháûn maûch cuía råle âæåüc caïc så âäö thãø hiãûn mäüt caïch så læåüc.
e) Bäü pháûn chæïc nàng giao tiãúp våïi ngæåìi
e.1) Caïc råle säú coï nhæîng bäü pháûn âãø giao tiãúp våïi ngæåìi thuáûn tiãûn (thæåìng coï täø chæïc):
76
* Mäüt PORT truyãön tin RS - 232 hoàûc RS - 485 âãø truyãön tin âäúi thoaûi våïi ngæåìi láûp trçnh hoàûc
træûc ban qua maìn hçnh hay baìn phêm maïy tênh.
* Mäüt panel baíng chæî LCD vaì bäü phêm sæí duûng âãø âäúi thoaûi våïi ngæåìi láûp trçnh hoàûc træûc ban.
e.2) Muûc âêch caïc viãûc truyãön tin chuí yãúu
e.2.1) Chènh âàût cho caïc chæïc nàng baío vãû råle :Duìng/ khäng duìng chæïc nàng baío vãû naìo; Âàût caïc giaï trë
mæïc ngæåîng, thåìi gian trãù, säú láön bao nhiãu ,...
e.2.2) Khai baïo cáúu hçnh maûch vaìo gäöm: hãû säú BI, BU; khai baïo caïch âáúu dáy cuía chuïng.
e.2.3) Khai baïo vãö cáúu hçnh caïc maûch âoïng, càõt.
e.2.4) Âoüc ra vaì sæía caïc thäng säú âaî âæåüc chènh âàût, âaî khai baïo.
tester
I0
i0
Serial port
Management
ALF
CPU1
General
sartter
IA
Printer
iA
Serial port
QJ
IB
iB
IC
protection
iC
VFC
CPU2
Output
relay
UA
UB
UC
Banary input
Optocoupler
UN
Hçnh 6-21: Kãút cáúu råle säú LFP-902 (baío vãû âæåìng dáy siãu cao).
Chæång 7.
CAÍM BIÃÚN
77
- Xem thêm -