Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Công nghệ thông tin Thủ thuật máy tính Giáo trình kỷ thuật lắp ráp và bảo trì máy tính ( www.sites.google.com/site/thuv...

Tài liệu Giáo trình kỷ thuật lắp ráp và bảo trì máy tính ( www.sites.google.com/site/thuvientailieuvip )

.PDF
99
488
85

Mô tả:

TRÖÔØNG TRUNG HOÏC VAÊN THÖ LÖU TRÖÕ TRUNG ÖÔNG II GIAÙO TRÌNH KYÕ THUAÄT LAÉP RAÙP VAØ BAÛO TRÌ MAÙY VI TÍNH (LÖU HAØNH NOÄI BOÄ) TP. HOÀ CHÍ MINH LÔØI MÔÛ ÑAÀU Trong quaù trình söû duïng maùy tính, nhöõng truïc traëc veà phaàn cöùng vaø phaàn meàm xaûy ra laø ñieàu khoâng theå traùnh khoûi maëc duø chuùng ta ñaõ coù ñaàu tö toát cho caû phaàn cöùng vaø phaàn meàm. Vaäy laøm theá naøo ñeå giaûm thieåu nhöõng söï coá xaûy ra cho maùy tính? Laøm theá naøo ñeå ñaûm baøo an toaøn döõ lieäu cho maùy tính trong moïi tröôøng hôïp? Cuoán giaùo trình “Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính” ñöôïc bieân soaïn cho hoïc sinh ngaønh Tin hoïc Vaên phoøng cuûa tröôøng TH Vaên thö Löu tröõ TW 2 vaø coù theå laøm taøi lieäu tham khaûo cho nhöõng ai muoán coù kieán thöùc toång quaùt veà phaàn cöùng maùy tính vaø caùch laép raùp, caøi ñaët hoøan chænh phaàn meàm cho moät maùy vi tính cuõng nhö caùch baûo trì vaø laøm cho heä thoáng hoïat ñoäng luoân ôû möùc toái öu. Vôùi phöông phaùp trình baøy ngaén goïn, tröïc quan, hy voïng cuoán giaùo trình naøy seõ mang ñeán cho hoïc sinh nhöõng kieán thöùc boå ích cho ngaønh hoïc vaø aùp duïng toát cho coâng vieäc sau naøy. Tuy ñaõ tham khaûo nhieàu taøi lieäu vaø qua kinh nghieäm thöïc teá nhöng chaéc chaén cuoán giaùo trình vaãn coù nhöõng haïn cheá nhaát ñònh. Tröôøng Trung hoïc Vaên thö Löu tröõ TW 2 raát mong nhaän ñöôïc söï goùp yù cuûa quyù thaày coâ, quyù ñoàng nghieäp gaàn xa ñeå cuoán giaùo trình thöïc söï trôû thaønh moät coâng cuï höõu ích cho hoïc sinh ngaønh tin hoïc noùi rieâng vaø ñoäc giaû noùi chung. TRÖÔØNG TRUNG HOÏC VAÊN THÖ LÖU TRÖÕ TRUNG ÖÔNG II MUÏC LUÏC LÔØI MÔÛ ÑAÀU ........................................................................................................2 CHÖÔNG I : TOÅNG QUAN VEÀ VIEÄC BAÛO DÖÔÕNG MAÙY VI TÍNH (PC) .......5 I. Muïc ñích cuûa coâng taùc baûo döôõng. .............................................................5 II. Caùc yeâu caàu ñoái vôùi KTV (kyõ thuaät vieân) baûo döôõng................................5 III. An toøan lao ñoäng.....................................................................................5 IV. Caùc thieát bò vaø coâng cuï söûa chöõa. ...........................................................8 CHÖÔNG II: PHAÀN CÖÙNG MAÙY TÍNH .............................................................9 I. Toång quan veà phaàn cöùng maùy tính. ............................................................9 II. Caùc thaønh phaàn cô baûn cuûa maùy vi tính......................................................9 1. Maøn Hình (Monitor)................................................................................9 2. Baøn phím (Keyboard) ...........................................................................10 3. Chuoät (Mouse) ......................................................................................12 4. Hoäp Maùy (Case) ...................................................................................13 5. Boä nguoàn (Power supply) .....................................................................16 6. Mainboard (Bo Maïch Chính)................................................................18 7. Boä xöû lyù trung taâm (Central Processing Unit - CPU) ...........................21 Chip boä nhôù RAM (Random Access Memory) ............................................23 8. Caùc oå dóa (Disk drive)...........................................................................25 9. Caùc coång giao tieáp, ñaàu noái, caùp noái chuaån (Port, Connector, Cable) .27 10. Caùc bo maïch giao tieáp (Interface card) ............................................30 III. Nhaän bieát, phaân loaïi caùc kieåu Bus, vaø khe caém môû roäng. ...................32 1. Bus heä thoáng .........................................................................................32 2. Bus vaøo ra (I/O Bus) .............................................................................32 CHÖÔNG III: LAÉP RAÙP MAÙY TÍNH .................................................................42 I. Caùc böôùc chuaån bò. ...................................................................................42 II. Laép raùp maùy tính. .....................................................................................42 1. Laép raùp boä nguoàn ..................................................................................42 2. Laép Raùp CPU Vaøo Main Board:...........................................................43 3. Laép ñaët MainBoard:..............................................................................45 4. Laép RAM vaøo MainBoard ....................................................................46 5. Laép raùp caùc loaïi Card môû roäng :...........................................................47 6. Laép raùp oå ñóa meàm (floppy disk) : ........................................................48 7. Laép raùp oå cöùng (HDD – Hard Disk) .....................................................48 8. Laép Raùp CD-ROM, CD-RW, DVD-ROM, DVD-RW ..........................50 9. Laép raùp chuoät ........................................................................................50 10. Laép raùp loa (Speaker) .......................................................................50 11. Laép raùp maøn hình (Monitor): ............................................................51 12. Laép Raùp Maùy In Vaø Maùy Queùt Vaøo PC ...........................................51 13. Caùc ñaàu noái khaùc : ............................................................................51 III. Test Maùy ...............................................................................................52 IV. Xaùc laäp BIOS ........................................................................................53 1. Khaùi nieäm ROM BIOS..........................................................................53 2. Xaùc laäp BIOS ........................................................................................58 CHÖÔNG IV: CAØI ÑAËT PHAÀN MEÀM CHO 1 MAÙY TÍNH MÔÙI ......................70 I. Phaân hoïach vaø ñònh daïng ñóa cöùng. ..........................................................70 1. Phaân hoaïch oåå cöùng................................................................................70 2. Ñònh daïng oå ñóa cöùng (Formating ).......................................................80 II. Caøi ñaët heä ñieàu haønh Windows. ...............................................................81 1. Yeâu Caàu Phaàn Cöùng Toái Thieåu ............................................................81 2. Caøi Ñaët Win98se...................................................................................81 III. Caøi ñaët vaø gôõ boû caùc chöông trình. .......................................................85 1. Caøi ñaët trình ñieàu khieån caùc thieát bò (driver)........................................85 2. Caøi ñaët caùc phaàn meàm öùng duïng. .........................................................87 3. Caùch gôõ boû moät chöông trình khoûi maùy tính. .......................................87 CHÖÔNG V: CHUAÅN ÑOÙAN VAØ SÖÛA CHÖÕA SÖÏ COÁ MAÙY TÍNH ................88 I. Nguyeân nhaân gaây ra söï coá maùy tính.........................................................88 II. Caùch chuaån ñoùan vaø khaéc phuïc caùc hö hoûng phaàn cöùng..........................88 1. Xaùc ñònh hoûng hoùc : ..............................................................................88 2. Caùch xöû lyù: ............................................................................................90 3. Thöû laïi:.................................................................................................90 III. Caùch chuaån ñoùan vaø khaéc phuïc caùc hö hoûng phaàn meàm......................91 1. Xaùc ñònh nguyeân nhaân: .........................................................................91 2. Khaéc phuïc: ............................................................................................91 CHÖÔNG VI: BAÛO TRÌ HEÄ THOÁNG .................................................................92 I. YÙ nghóa cuûa vieäc baûo trì heä thoáng. ...........................................................92 II. Baûo trì heä thoáng. .......................................................................................92 1. Coâng vieäc thöôøng xuyeân:......................................................................92 2. Coâng taùc baûo trì : ..................................................................................93 III. Söû duïng caùc tieän ích thoâng duïng ñeå toái öu hoùa hoïat ñoäng cuûa maùy tính. 94 1. Chöông trình queùt ñóa (Scan Disk):.......................................................95 2. Chöông trình Disk Cleanup : Doïn deïp caùc file raùc treân ñóa: ................95 3. Chöông trình Disk Defragment: Choáng phaân maûnh taäp tin:.................96 Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 5 CHÖÔNG I : TOÅNG QUAN VEÀ VIEÄC BAÛO DÖÔÕNG MAÙY VI TÍNH I. Muïc ñích cuûa coâng taùc baûo döôõng. Vieäc baûo döôõng maùy tính laø coâng vieäc thöôøng xuyeân vaø raát caàn thieát cuûa nhöõng ngöôøi söû duïng maùy tính. Maùy tính laø coâng cuï hoã trôï chuùng ta raát nhieàu trong coâng vieäc, vieäc baûo döôõng maùy thöôøng xuyeân vaø ñònh kyø laø caùch toát nhaát ñeå chuùng ta keùo daøi tuoåi thoï cuûa maùy. Vieäc ñoù ñoàng nghóa vôùi giaûm chi phí cho coâng vieäc, goùp phaàn haï giaù thaønh saûn phaåm, choáng laõng phí vaø tieát kieäm ñöôïc ngaân saùch cho cô quan cuõng nhö gia ñình. Cho duø heä thoáng maùy tính cuûa moät cô quan, cuûa moät doanh nghieäp hay cuûa caù nhaân ñaõ ñöôïc ñaàu tö toát nhaát caû veà phaàn cöùng vaø phaàn meàm , nhöng cuõng khoù traùnh khoûi caùc söï coá bôûi nhieàu nguyeân nhaân. Vieäc baûo trì thöôøng xuyeân vaø khaéc phuïc kòp thôøi söï coá maùy tính seõ goùp phaàn : - II. Ñaûm baûo an toaøn thoâng tin , Naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa heä thoáng maùy tính, Naâng cao ñoä beàn, ñoä oån ñònh cuûa phaàn cöùng, phaàn meàm trong heä thoáng. Caùc yeâu caàu ñoái vôùi kyõ thuaät vieân (KTV) baûo döôõng. - Coù kieán thöùc veà phaàn cöùng maùy tính. Coù khaû naêng phaùn ñoùan vaø xöû lyù söï coá maùy tính. Coù yù thöùc trong vieäc baûo ñaûm an toøan cho con ngöôøi cuõng nhö maùy moùc. Söû duïng thaønh thaïo vaø ñuùng kyõ thuaät caùc thieát bò phuïc vuï cho quaù trình baûo döôõng. III. An toøan lao ñoäng. Vaán ñeà veà an toaøn seõ ñeà caäp ñeán caùc khaû naêng vaø vieäc phoøng traùnh caùc söï coá coù theå gaây ra toån thaát, hö hoûng thieát bò cuõng nhö aûnh höôûng ñeán söùc khoûe cuûa kyõ thuaät vieân. ™ An toaøn cho thieát bò Khi thao taùc laép raùp caùc thaønh phaàn trong maùy tính, chuùng ta caàn löu yù caùc ñieåm sau : - Caùc thieát bò vaø thaønh phaàn söû duïng nguoàn ñieän tröïc tieáp xoay chieàu (110/220V) nhö monitor, boä nguoàn maùy tính … bò coù khaû naêng gaây ra nguy hieåm cao ñoái vôùi söùc khoûe cuûa KTV. - Moät soá thieát bò raát nhaïy caûm vôùi ñieän aùp, do ñoù moïi söï tieáp xuùc ñeàu raát deã laøm hö hoûng caùc thieát bò naøy. Do ñoù, khi ñaáu noái caùc thieát bò naøy caàn löu yù moät soá ñieåm sau: + Coâng suaát thieát bò : xem coù phuø hôïp vôùi nguoàn caáp hay khoâng http://www.truongltrutw2.edu.vn Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 6 + Ñieän theá söû duïng ñaàu vaøo : 110/220 V coù theå gaây chaùy, hö hoûng thieát bò + Doøng ñieän yeâu caàu : caàn löu yù ñoái vôùi caùc Adapter thieát bò , coù theå gaây khoâng hoaït ñoäng, khoâng oån ñònh hoaëc chaùy Adapter - Caùc ñaàu caém noái ñoái vôùi caùp nguoàn, caùp tín hieäu, bo maïch : caàn ñöôïc löu yù veà vò trí cuûa chaân soá 1 hay chieàu caém. Caùc thaønh phaàn naøy söû duïng nguoàn ñieän moät chieàu ñieän theá thaáp ( DC- ±5, ± 12, ±24 vol) khoâng gaây nguy hieåm cho KTV nhöng coù theå gaây ra chaùy, hö hoûng linh kieän, bo maïch. Ngoaøi ra coøn coù theå laøm hö chaân caém, cong , nöùt, gaõy , vôõ thieát bò hoaëc bo maïch, khoâng theå söû duïng ñöôïc - Caùc chip linh kieän, bo maïch : phaàn lôùn caùc linh kieän treân maùy tính hoïat ñoäng theo nguyeân lyù ñieän töø (ElectroMagnetic) neân raát deã bò aûnh höôûng bôûi : + Taùc ñoäng cuûa tónh ñieän : töø KTV truyeàn sang linh kieän hay töø caùc nguoàn phaùt tónh ñieän böùc xaï + Taùc ñoäng cuûa töø tröôøng : do caùc nguoàn phaùt töø tröôøng nhö nam chaâm, maùy phaùt ñieän, maøn hình TV, monitor + Taùc ñoäng do bò öôùt, thaám nöôùc hoaëc caùc chaát loûng daãn ñieän ™ An toaøn cho KTV (kyõ thuaät vieân). Nhö ñaõ neâu ôû phaàn treân, KTV caàn löu yù veà an toaøn cuûa baûn thaân khi tieáp xuùc vôùi caùc thieát bò vaø thaønh phaàn söû duïng nguoàn ñieän tröïc tieáp xoay chieàu (110/220V). Khi kieåm tra, söûa chöõa caùc thieát bò söû duïng nguoàn ñieän tröïc tieáp xoay chieàu (110/220V), kyõ thuaät vieân nhaát thieát phaûi tuaân thuû moät soá nguyeân taéc sau: - Khoâng ñi chaân traàn khi tieáp xuùc, thao taùc treân caùc thieát bò. - Phaûi duøng buùt thöû ñieän ñeå kieåm tra caùc thieát bò tröôùc khi tieáp xuùc tröïc tieáp. - Söû duïng ñuùng kyõ thuaät vaø ñuùng quy trình caùc duïng cuï baûo trì, söûa chöõa maùy tính. Ñoái vôùi caùc thieát bò söû duïng ñieän theá thaáp nhö RAM, caùc card môû roäng thì khi thao taùc neân ñeo voøng tónh ñieän ôû coå tay ñeå traùnh laøm hö hoûng thieát bò. Löu yù veà ñieän theá ñaát (Ground) : do heä thoáng ñieän Vieät Nam khoâng coù ñöôøng daây noái ñaát neân ñieän theá GND coù theå leân ñeán vaøi chuïc Voltage. Hieän töôïng naøy thöôøng gaëp khi söû duïng oån aùp (Regulator), treân caùc taàng cao cuûa toøa nhaø hoaëc caùc heä thoáng ñieän caáp nguoàn söû duïng chung giöõa maùy tính vaø heä thoáng maùy ñieàu hoøa khoâng khí. Giaûi phaùp : Neân söû duïng gaêng tay cao su moûng, ñi giaøy hoaëc deùp baûo ñaûm caùch ñieän, khoâng thao taùc khi bò öôùt (do möa) hoaëc thieát laäp ñöôøng daây noái ñaát cho heä thoáng ™ Moâi tröôøng laøm vieäc : http://www.truongltrutw2.edu.vn Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 7 Veà moâi tröôøng laøm vieäc caàn phaûi ñaûm baûo caùc yeâu caàu sau: • Khoâ raùo Neáu phoøng laøm vieäc vaø nôi ñeå maùy tính quaù aåm thaáp, caùc thaønh phaàn linh kieän beân trong maùy tính raát deã bò oâ xy hoaù, deã gaây ra chaïm chaäp maïch ñieän, vì vaäy caàn phaûi ñeå maùy tính ôû nôi khoâ raùo, thoaùng maùt. Trong tröôøng hôïp maùy bò aåm do laâu ngaøy khoâng söû duïng, do moâi tröôøng aåm thaáp, chuùng ta khoâng neân cho maùy laøm vieäc ngay, maø neân saáy maùy (vôùi nhieät ñoä 250-280) khoaûng vaøi tieáng ñoàng hoà. Nhieät ñoä Nhieät ñoä moâi tröôøng thöôøng trong khoaûng 18-25oC laø ñieàu kieän ñeå maùy tính hoaït ñoäng khaù oån ñònh. Lyù töôûng nhaát laø maùy tính ñaët trong phoøng coù ñieàu hoaø nhieät ñoä. Tuy nhieân, khoâng phaûi nôi laøm vieäc naøo cuõng ñaày ñuû tieän nghi, ñöøng quaù lo laéng, maùy tính vaãn coù khaû naêng chòu ñöôïc nhieät ñoä laøm vieäc treân 350 C bôûi heä soá an toaøn cuûa caùc linh kieän vaø CPU khaù cao. • Khoâng bò aûnh höôûng cuûa ñieän töø tröôøng: Neáu sô yù ñaët nam chaâm caïnh maùy tính, maøn hình, coi chöøng chuùng ta seõ gaëp söï coá khoù löôøng nhö : khoâng ñoïc ñöôïc döõ lieäu trong oå cöùng vì nam chaâm ñaõ laøm thay ñoåi chieàu töø hoaù cuûa caùc phaàn töû treân beà maët ñóa, maøn hình bò bieán ñoåi maøu ôû phía coù nam chaâm. Neáu coù 2 boä maùy tính- vôùi 2 maøn hình ñaët saùt nhau vaø cuøng baät nguoàn, chuùng ta seõ thaáy maøn hình coù nhöõng soïc môø naèm ngang, neáu taét nguoàn cuûa moät trong 2 maøn hình, chuùng ta seõ thaáy maøn hình trôû laïi bình thöôøng …. Noùi toùm laïi, ñieän töø tröôøng aûnh höôûng raát lôùn ñeán khaû naêng hoaït ñoäng cuûa maùy tính. Chuùng ta neân löu yù ñeán vaán ñeà naøy. • Ít buïi Chæ moät thôøi gian ngaén söû duïng maùy tính, buïi baån seõ phuû leân maiboard, phuû leân beà maët caùc vi maïch, baùm vaøo caùc khe caém - caùc chaân linh kieän, len loûi vaøo beân trong oå ñóa meàm, oå CD, baùm leân caùc cöûa thoâng gioù… Tình traïng naøy seõ laøm giaûm khaû naêng toaû nhieät cuûa caùc vi maïch treân mainboard daãn tôùi hoûng chip, ñaëc bieät laø CPU. Nhöõng ngaøy möa- khoâng khí aåm thaáp, lôùp buïi seõ laø thaønh phaàn haáp thuï ñoä aåm laøm chaäp maïch caùc daây daãn hoaëc caùc chaân vi maïch. Hôn nöõa söï hö hoûng coù theå dieãn bieán chaäm, gaây ra loãi chaäp chôøn raát khoù tìm nguyeân nhaân. Baøn phím coù theå bò keït do quaù nhieàu buïi baån. Khoùi thuoác laù cuõng laø moät vaán ñeà lôùn ñoái vôùi maùy tính vì noù taïo neân moät maøng dính raát khoù caäy. Caùch deã daøng nhaát ñeå giöõ saïch maùy tính laø ñaûm baûo khoâng khí xung quanh maùy luoân saïch vaø thöôøng xuyeân laøm veä sinh maùy tính. ™ Ñieän aùp: • • Nguoàn cung caáp oån ñònh http://www.truongltrutw2.edu.vn Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 8 Thöôøng nguoàn maùy tính coù theå töï ñoäng ñieàu chænh ñieän aùp trong khoaûng töø ~180v ñeán ~240v. Nhöng chuùng ta cuõng coù theå duøng theâm boä oån aùp beân ngoaøi ñeå ñaûm baûo ñieän aùp ~ 220v cung caáp cho nguoàn maùy tính. Neân coù boä löu ñieän ñeå traùnh maát ñieän ñoät ngoät Khi maùy tinh ñang hoaït ñoäng, bò maát ñieän ñoät ngoät , maùy tính coù theå xaûy ra söï coá ñaùng tieác: + Döõ lieäu ñaõ vaø ñang nhaäp nhöng baïn chöa kòp löu leân ñóa seõ bò maát + Gaây hö hoûng chöông trình ñaëc bieät laø Windows + Coù theå gaây ra va ñaäp ñaàu töø oå ñóa cöùng + Coù theå gaây söï coá phaàn cöùng • Ñeå chuû ñoäng hoaøn toaøn khi maát ñieän, chuùng ta neân chuaån bò theâm boä UPS (Uninterrupted Power Supply). UPS coøn goïi laø boä nguoàn khoâng ngaét hoaëc boä löu ñieän. UPS laø moät thieát bò bao goàm boä chuyeån maïch ñieän töû, boä naïp acquy, vaø acquy. Bình thöôøng , maùy tính, maøn hình ñöôïc cung caáp ñieän thoâng qua UPS, vaø UPS caém tröïc tieáp vaøo nguoàn ~220v. Khi maát ñieän, boä chuyeån maïch ñieän töû laäp töùc chuyeån sang cung caáp nguoàn acquy cho maùy tính maø maùy tính haàu nhö khoâng caûm nhaän ñöôïc söï chuyeån maïch naøy. Tuyø theo dung tích cuûa acquy vaø soá thieát bò ñöôïc noái vaøo, maùy tính seõ ñöôïc caáp ñieän trong moät thôøi gian nhaát ñònh, toát nhaát, baïn neân löu taøi lieäu leân ñóa, ngöng chöông trình vaø taét maùy vi tính theo caùch thoâng thöôøng sau moät thôøi IV. Caùc thieát bò vaø coâng cuï söûa chöõa. Caùc duïng cuï caàn thieát cho moät KTV maùy tính bao goàm : - Ñoàng ñoà ño vaïn naêng (VOM) - Tuoác vít loaïi + vaø - , côõ lôùn, nhoû - Nhíp gaép, keïp - Choåi queùt, maùy huùt – thoåi buïi - Daây coät guùt – nhöïa - ít söû duïng - thöôøng söû duïng - thöôøng söû duïng - laøm veä sinh - thöôøng söû duïng http://www.truongltrutw2.edu.vn Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 9 CHÖÔNG II: PHAÀN CÖÙNG MAÙY TÍNH I. Toång quan veà phaàn cöùng maùy tính. Trong moät maùy vi tính (hay coøn goïi laø maùy tính caù nhaân - PC) goàm nhieàu thieát bò ñöôïc keát noái vôùi nhau (Hình 2-1), caùc thieát bò phaàn cöùng chuû yeáu trong moät maùy PC bao goàm: Maøn hình CPU Loa Webcam Modem Maùy in Baøn phím Chuoät Hình 2-1 - Monitor (Maøn hình): Laø thieát bò xuaát (output), duøng ñeå hieån thò thoâng tin cuûa maùy tính ra ngoaøi. - Keyboard (Baøn phím): Laø thieát bò nhaäp (input), duøng ñeå ñöa thoâng tin (döõ kieän) vaøo maùy tính. - Mouse (Chuoät): Laø thieát bò duøng ñeå di chuyeån con troû. - Case (Thuøng maùy): Duøng ñeå chöùa caùc thaønh phaàn sau ñaây: o Power supply: Boä nguoàn o Mainboard : Bo maïch chính o CPU (Central Processor Units): Boä xöû lyù trung taâm o RAM (Random Access Memory): Boä nhôù môû roäng o VGA Card: Card ñieàu hôïp maøn hình o HDD (Hard Disk): OÅ ñóa cöùng o FDD (Floppy): OÅ ñóa meàm II. Caùc thaønh phaàn cô baûn cuûa maùy vi tính. 1. Maøn Hình (Monitor) Maøn hình laø thieát bò xuaát (output) duøng ñeå hieån thò caùc thoâng tin vaø keát quaû xöû lyù trong quaù trình laøm vieäc. Coù hai loaïi maøn hình chính: ‰ CRT- Monitor (maøn hình daïng tuyùp) (hình 2-3a) Ngay töø thôøi ñieåm ban ñaàu, maùy tính söû duïng monitor daïng tuyùp (Cathode Ray Tube). CRT-monitor aùp duïng nguyeân taéc phoùng tia ñieän töû leân maøn hình (screen) ñöôïc traùng phosphur ñeå phaùt saùng taïo neân hình aûnh. CRT-monitor thöôøng coù phaàn ñöoâi daøi ôû phía sau do kích thöôùc cuûa boùng ñeøn hình (hình 2-2). http://www.truongltrutw2.edu.vn Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 10 Hình 2-2 LCD monitor (maøn hình tinh theå loûng) Trong nhöõng naêm veà sau, maøn hình LCD (Liquiq Crystal Display) laø nhöõng monitor phaúng, kích thöôùc deïp vaø nheï ñaõ laàn löôït thay theá caùc CRTmonitor do söï tieán boä veà coâng ngheä ñaõ giuùp giaûm giaù thaønh. LCD monitor coù 2 ñieåm baát lôïi so vôùi CRT monitor laø : ñoä saùng thaáp vaø maøu saéc bò thay ñoåi tuøy theo goùc nhìn. Tuy nhieân LCD cuõng coù lôïi ñieåm laø löôïng ñieän tieâu thuï ít vaø khoâng coù hieän töôïng böùc xaï ñieän töø (electromagnetic radiation) ‰ Caùc löu yù khi ñaùnh giaù veà monitor: Vôùi monitor, caùc thoâng soá thöôøng ñöôïc xem xeùt chuû yeáu ñeå ñaùnh giaù veà chaát löôïng laø : - Ñoä lôùn maøn hình (Screen size) , tính baèng inches - Khoaûng caùch giöõa caùc toå hôïp ñieåm taïo maøu (dot pitch) , tính baèng mm - Khaû naêng ñaùp öùng taàn soá ñoàng boä doïc (Vertical Sync Freq) - Maøn hình loaïi phaúng hay cong (Flattron) - Ñoä böùc xaï, coâng suaát tieâu thuï ñieän, khaû naêng ñieàu chænh Distortion Neáu laø LCD monitor thì caùc thoâng soá caàn quan taâm theâm veà caùc thoâng soá sau : - Cöôøng ñoä saùng - Goùc nhìn roõ (View Angle) Hình 2-3a:Maøn hình CRT Hình 2-3b: Maøn hình LCD 2. Baøn phím (Keyboard) Baøn phím laø caùc thieát bò nhaäp, duøng ñeå ñöa döõ kieän vaøo maùy tính (Hình 2-4) http://www.truongltrutw2.edu.vn Hình 2-4 Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 11 Beân trong baøn phím coù heä thoáng vi xöû lyù thöïc hieän coâng taùc : doø ñeå nhaän bieát coù phím nhaáân, xaùc ñònh phím nhaán vaø taïo maõ phím töông öùng (goïi laø Scan Code) ñeå gôûi veà maùy tính Caùc loaïi keyboard söû duïng hieän nay laø loaïi IBM Enhanced AT style (coøn goïi laø AT Enhanced) thay theá cho caùc loaïi theá heä cuõ goïi laø XT coù soá löôïng phím ít hôn. Keyboard ñöôïc noái vaøo maùy tính qua sôïi caùp bao goàm caùc ñöôøng tín hieäu vaø phaàn caáp nguoàn. Loaïi ñaàu noái cuûa keyboard thöôøng gaëp laø loaïi ñaàu noái lôùn (standard keyboard connector) (Hình 2-5a) vaø ñaàu noái loaïi PS/2(hình 4-5b) vôùi caùc ñöôøng tín hieäu nhö sau: Hình 2-5a Pin 1 2 3 4 5 Loaïi ñaàu noái lôùn AT 5-pin Name Description CLK Xung ñoàng boä DATA Tín hieäu No GND Ground + 5V Power source Pin 1 2 3 4 5 6 Hình 2-5b Loaïi PS/2 6-pin Name Description DATA Tín hieäu GND + 5V CLK Ground Power source Xung ñoàng boä Caáu taïo vaät lyù : caùc phím trong keyboard chuû yeáu coù 2 daïng caáu taïo chính : - Daïng duøng cuoän daây kim loaïi hình loø xo ñeå ñaåy phím baät leân sau khi bò nhaán - Daïng duøng maøng plastic traùng kim loaïi . Khi coù phím nhaán, caùc maøng cao su treân vaø döôùi coù traùng kim loaïi seõ tieáp xuùc taïo tín hieäu vaø phaàn cao su taïo ñoä naûy ñeå baät phím trôû veà vò trí Caùc thoâng soá Löïc caàn thieát ñeå nhaán moät phím chæ vaøo khoaûng 100 gr vaø duø coù nhaán maïnh hôn thì cuõng chæ cho cuøng keát quaû. Caùc phím coøn ñöôïc thieát keá theo kieåu Click (khi nhaán phaùt tieáng keâu Click) hoaëc loaïi Soft (khoâng phaùt tieáng keâu) ñeå ñaùp öùng loaïi coâng vieäc nhaäp döõ lieäu cuûa ngöôøi söû duïng. Caùc thoâng soá quan troïng cuûa phím: - Delay time : thôøi gian chôø tröôùc khi phaùt ra maõ thöù hai cuûa cuøng phím aán khi nhaán vaø giöõ phím lieân luïc. Tính baèng mili sec - Repeat : soá maõ phím taïo ra trong khoûang thôøi gian 1 giaây Hieän nay coù raát nhieàu caùc daïng caûi tieán treân keyboard nhö : http://www.truongltrutw2.edu.vn Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính - - 12 Phaân nhoùm caùc phím theo baøn tay traùi – phaûi, keát hôïp mouse treân keyboard Theâm caùc phím chöùc naêng ñaëc bieät nhö : caùc phím söû duïng khi truy caäp internet (Home, Search, Back, Forward, Refresh,…), caùc phím ñieàu khieån heä thoáng CD player ( Play, Stop, Start, Next track,…) Caùc loaïi baøn phím khoâng daây, caùc loaïi baøn phím söû duïng coång noái USB 3. Chuoät (Mouse) Mouse töông töï nhö caùc Pointer device (thieát bò ñònh vò) khaùc ñöôïc duøng ñeå xaùc ñònh vò trí ngöôøi söû duïng ñang thao taùc treân maøn hình Chuoät khoâng daây Hình 2-6 Mouse thöôøng ñöôïc keát noái vôùi maùy tính thoâng qua coång noái PS/2 töông töï nhö keyboard Vôùi loaïi mouse ñònh vò cô hoïc, maët döôùi tieáp xuùc vôùi maët phaúng ñaët mouse coù baùnh xe laên, khi di chuyeån baùnh xe laên seõ töông taùc vôùi heä thoáng beân trong taïo caùc xung tín hieäu thoâng baùo soá ñieåm mouse di chuyeån. Caùc loaïi mouse duøng quang hoïc hay caùc phöông phaùp khaùc ñeàu coù taùc duïng phaùt ra caùc xung tín hieäu nhö ñaõ keå treân. Treân Mouse coù caùc phím (button) duøng ñeå thöïc hieän thao taùc taïi vò trí ñang ñöôïc xaùc ñònh. Veà cô baûn, mouse chæ caàn 2 phím Traùi vaø Phaûi, nhöng caùc loaïi mouse hieän nay thöôøng coù 3 phím vaø nuùt thöù 3 thöôøng laø baùnh xe laên. Baùnh laên (nuùt thöù 3) thöôøng ñöôïc duøng cho muïc ñích dôøi noäi dung caùc trang taøi lieäu daøi goàm nhieàu trang maøn hình Caùc thoâng soá Caùc thoâng soá cuûa mouse ñöôïc ñieàu chænh baèng caùc coâng cuï cuûa heä ñieàu haønh. Caùc thoâng soá ñieàu chænh bao goàm : - Right click – Left click : phím click cô baûn laø phím Phaûi hay phím Traùi ñeå phuïc vuï ngöôøi thuaän tay Phaûi hay thuaän tay Traùi - Double click speed : ñieàu chænh quaõng thôøi gian giöõa 2 laàn click lieân tieáp ñeå xaùc ñònh thao taùc double click. - Pointer : choïn hình daïng cuûa Mouse Pointer http://www.truongltrutw2.edu.vn Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 13 4. Hoäp Maùy (Case) Hoäp maùy coù theå coi nhö laø phaàn khung cuûa moät maùy tính. Trong hoäp maùy, caùc thaønh phaàn cuûa maùy tính seõ ñöôïc laép ñaët, lieân keát vôùi nhau ñeå taïo thaønh moät khoái hoaøn chænh maø chuùng ta thöôøng quen goïi laø CPU. Hôn nöõa, phaàn khung seõ ñöôïc noái maùt qua nguoàn, ñieàu naøy seõ ngaên ngöøa caùc thaønh phaàn maùy tính bò hö hoûng do vieäc hình thaønh hoaëc phoùng doøng ñieän tónh. Hoäp maùy khaù ña daïng veà hình thöùc vaø kích thöôùc, nhöng vieäc saûn xuaát hoäp maùy phaûi tuaân theo moät trong caùc thöøa soá ñònh daïng (Form Factor) Full Size AT, Baby AT, LPX, ATX, NLX. Thöøa soá ñònh daïng chæ ra caùc kích thöôùc vaät lyù vaø kích côõ cuûa mainboard, quy ñònh loaïi hoäp maùy naøo laép vöøa mainboard. Hieän nay caùc mainboard Full Size AT, Baby AT, LNX ñaõ loãi thôøi, do ñoù caùc hoäp maùy töông thích vôùi caùc mainboard naøy cuõng khoâng coøn ñöôïc saûn xuaát nöõa. Hình 2-7 trình baøy caùc chuûng loaïi hoäp maùy. Caùc chuûng loaïi Case Hình 2-7 ™ Case AT(Advanced Technology ) Tröôùc ñaây phaàn lôùn maùy tính söû duïng loaïi case coù boä nguoàn loaïi AT. Ñoái vôùi loaïi voû nguoàn naøy daây nguoàn ñöôïc caém tröïc tieáp vaøo Contact ôû phía tröôùc cuûa voû maùy. Thöôøng voû thuøng coù dieän tích nhoû goïn. Hieän nay voû maùy loaïi AT khoâng coøn phoå bieán. ™ Case ATX(Advanced Technology eXtended): Hoäp maùy ATX ñöôïc thieát keá sao cho boä nguoàn cung caáp vaø hoäp maùy phaûi töông thích vôùi mainboard ATX: o 244mm) Cho pheùp laép ñaët mainboard ATX vôùi nhöõng kích thöôùc : - Full size (Kích thöôùc ñaày ñuû): roäng 12inch – daøi 9.6 inch (305mm x - Mini ATX : roäng 11.2inch – daøi 8.2inch (284mm x 208mm) - Micro ATX : roäng 9.6inch – daøi 9.6inch (244mm x 244mm) o Maët sau hoäp maùy coù moät phaàn hôû vôùi kích thöôùc: roäng 6.25inch x cao1.75inch (15.9mm x 4.45mm). Vuøng naøy cho pheùp boá trí caùc coång vaøo ra tröïc http://www.truongltrutw2.edu.vn Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 14 tieáp leân phía sau cuûa mainboard maø khoâng caàn duøng cable ñeå noái caùc ñaàu noái coång vaøo ra leân caùc boä noái treân mainboard. o Nguoàn ATX coù quaït nguoàn ñieän ñeå laøm maùt CPU vaø boä nhôù chính moät caùch tröïc tieáp do CPU vaø boä nhôù chính ñöôïc ñaët caïnh boä nguoàn. Ñieàu naøy cho pheùp loaïi boû caùc quaït laøm maùt CPU. Ñoàng thôøi quaït nguoàn ATX thoåi vaøo khung heä thoáng, laøm taêng aùp suaát khung heä thoáng, goùp phaàn loaïi boû söï xaâm nhaäp cuûa buïi vaø chaát baån vaøo heä thoáng. Power Supply Vò trí laép quaït Khoang laép oå ñóa 3 1/2" Hình 2-8a: Case ATX Khoang laép oå ñóa 5 1/4" Hình 2-8b: Caùch boá trí Case ATX ™ Case NLX NLX mang ñaëc tính kyõ thuaät môùi nhaát cho caùc PC hieän ñaïi, do ñöôïc hoã trôï bôûi nhieàu nhaø saûn xuaát, noù seõ trôû neân phoå duïng hôn trong nhöõng naêm tôùi. Hình 2.4. Trình baøy caùch boá trí caùc thaønh phaàn treân mainboard NLX. Treân cô sôû ñoù, hoäp maùy NLX ñaõ ñöôïc thieát keá ñeå ñaït ñöôïc yeâu caàu veà tính linh hoaït, höõu hieäu veà caùch boá trí, maø ngay caû caùc væ maïch vaøo/ ra coù kích thöôùc khaù daøi vaãn laép vöøa moät caùch deã daøng-khoâng ñuïng vaøo caùc phaàn khaùc trong hoäp maùy. Mainboar Baûng gaén caùc ñaàu noái coång Hình 2-9 Quaït Cable Card caém ñöùng CPU Cable noái card vôùi caùc thieát bò ngoaïi vi Khoang laép oå ñóa Mainboard NLX Caùch boá trí hoäp maùy NLX http://www.truongltrutw2.edu.vn Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 15 Hoäp maùy NLX coù moät soá ñaëc ñieåm: o Hoäp maùy NLX coù phaàn hôû phía sau töông öùng vôùi baûng gaén caùc ñaàu noái vaøo/ra ôû phía sau beân phaûi cuûa mainboard. o Boä nguoàn NLX coù cuøng kích thöôùc vôùi ATX, cuõng ñöa ra möùc ñieän aùp nguoàn +5v, -5v, +12v, -12v, 3.3v, ñaàu noái nguoàn 20 chaân ñöôïc noái tôùi væ maïch ñöùng maø khoâng noái tröïc tieáp tôùi mainboard. Caàn löu yù raèng thöøa soá ñònh daïng NLX quy ñònh caùc kích thöôùc cho mainboard NLX vôùi nhieàu kích thöôùc khaùc nhau trong khoaûng: lôùn nhaát laø 9inch x 13 inch ( 227mm x 330mm) vaø nhoû nhaát laø 8inch x 10inch ( 203mm x 254mm). Tuy hình thöùc, kích thöôùc theo thöøa soá ñònh daïng khaùc nhau, nhöng moät hoäp maùy ñieån hình vaãn bao goàm caùc thaønh phaàn seõ ñöôïc giôùi thieäu ôû phaàn döôùi ñaây. Case goàm caùc thaønh phaàn : - Naép voû : phaàn naép che cuûa voû maùy, coù loaïi 1 taám chuïp hoaëc hai taám rôøi gaén 2 beân - Söôøn maùy : phaàn coá ñònh khi laép ñaët thieát bò, duøng ñeå gaén Mainboard (Bo maïch chính) - Ñeøn chæ baùo : duøng chæ baùo tình traïng hoaït ñoäng caùc thaønh phaàn chính beân trong, goàm caùc loaïi : power (ñeøn baùo nguoàn) , HDD (ñeøn baùo oå dóa cöùng), Speed (ñeøn baùo toác ñoä). Moät soá loaïi case coøn coù ñeøn baùo nhieät ñoä beân trong maùy. Ñeå coù theå hoaït ñoäng, caùc loaïi ñeøn chæ baùo thöôøng coù daây caém vaøo vò trí töông öùng treân mainboard - Coâng taéc : goàm coâng taéc nguoàn vaø coâng taéc Reset - Khoang gaén thieát bò : laø caùc khoang duøng ñeå gaén caùc loaïi thieát bò nhö : oå dóa meàm (FDD), oå dóa cöùng, oå dóa CD/DVD, quaït giaûi nhieät maùy - Khe caém : coù vò trí ôû phía sau maùy duøng ñeå noái caùc bo maïch giao tieáp (card) beân trong maùy vôùi caùc thieát bò beân ngoaøi - Boä nguoàn : boä cung caáp ñieän cho toaøn heä thoáng. Hieän coù 2 loaïi nguoàn töông öùng laø nguoàn AT vaø nguoàn ATX - Linh kieän : case thöôøng coù linh kieän keøm theo nhö caùc loaïi oác, khe chaën, maët naï voû,…duøng ñeå gaén caùc bo maïch, thieát bò - Daây caùp : daây caùp caáp nguoàn ‰ Ñieåm khaùc nhau cô baûn giöõa nguoàn AT vaø ATX : Nguoàn AT - Coâng taéc nguoàn noái tröïc tieáp vôùi boä Nguoàn ATX - Coâng taéc ñöôïc noái vaøo Mainboard. nguoàn. - Söû duïng 6 daây keùp (12 daây caáp nguoàn cho Mainboard). - Taét maùy, nguoàn vaãn coøn hoaït ñoäng (nhaán - Söû duïng 20 daây - Taét maùy ñöôïc ñieàu khieån treân http://www.truongltrutw2.edu.vn Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính coâng taéc Power môùi ngaét nguoàn) 16 Mainboard neân khi taét maùy seõ ñieàu khieån taét nguoàn. 5. Boä nguoàn (Power supply) Boä nguoàn laø boä phaän caáp nguoàn hoaït ñoäng cho toaøn boä maùy tính. Boä nguoàn thöôøng ñöôïc gaén ôû phía treân vaø sau maùy tính (hình 2-10). Boä nguoàn thöôøng coù : coâng taéc, oå Hình 2-10 caém ñieän ñaàu vaøo, oå caém ñieän ñaàu ra (duøng cho monitor), coâng taéc chuyeån ñieän theá (110 / 220 V), quaït giaûi nhieät, caùc loaïi caùp nguoàn caáp cho caùc thieát bò Ñieän theá ñaàu vaøo cuûa boä nguoàn coù theå laø 110 hoaëc 220V – AC, coøn ñieän theá ñaàu ra ñöôïc cung caáp qua caùc loaïi caùp caáp nguoàn cho thieát bò laø ñieän theá DC vôùi caùc möùc ±5/ ±12 V. Caùc boä nguoàn trung bình thöôøng coù coâng suaát töø 200 – 230 W, coøn caùc boä nguoàn maïnh thöôøng coù coâng suaát töø 300 – 400W. Coù 2 loaïi nguoàn maùy tính laø : nguoàn AT vaø nguoàn ATX, vieäc söû duïng loaïi nguoàn phuï thuoäc vaøo loaïi mainboard cuûa maùy tính. Caùc loaïi maùy töø Pentium II trôû veà tröôùc söû duïng nguoàn AT, caùc loaïi maùy töø Pentium III trôû veà sau thöôøng söû duïng nguoàn ATX. Söï khaùc bieät chuû yeáu laø nguoàn ATX coù maïch kieåm soaùt heä thoáng ñieän cung caáp: Nguoàn AT ‰ Nguoàn AT cung caùp ñieän aùp moät chieàu ± 5v, ±12v. Coâng suaát laøm vieäc cuûa nguoàn khoaûng 200W, 250W. Hai ñaàu noái nguoàn P8 vaø P9 (coù ghi roõ treân ñaàu noái) ñöôïc caém vaøo ñaàu noái P1 vaø P2 treân mainboard. Moãi ñaàu noái coù saùu chaân vaø coù choát daáu ñeå traùnh laép ngöôïc, daãn ñeán laøm hoûng mainboard vaø caùc thaønh phaàn lieân quan khaùc. Chuù yù laø caùc daây maøu ñen cuûa P8 vaø P9 keà nhau (Hình 2-11). Quy öôùc maøu daây ñieän nhö sau : +5V -5V GND -12V +12V +5v PG P2 | P1 Maøu daây Ñoû Traéng Ñen Vaøng Xanh (Blue) Da cam Möùc ñieän aùp +5v -5v 0 (noái ñaát) +12v -12v PG – Power good Hình 2-11: Ñaàu noái nguoàn loaïi AT http://www.truongltrutw2.edu.vn Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 17 Ñieän aùp +5v laø nguoàn nuoái caùc maïch ñieän töû, maïch logic treân mainboard, caùc maïch ñieàu khieån oå ñóa, caùc væ maïch môû roäng, …. Ñieän aùp +12v ñeå chaïy caùc ñoäng cô oå ñóa, quaït laøm maùt. Ñieän aùp -5v, -12v haàu nhö khoâng ñöôïc söû duïng trong heä thoáng , nhöng vaãn caàn thieát ñeå töông thích vôùi Slot theo chuaån ISA . PG – Power good laø moät tín hieäu +5v ñöôïc göûi töø Boä nguoàn tôùi mainboard sau khi noù ñaõ hoaøn thaønh vieäc kieåm tra beân trong vaø xaùc ñònh caùc ñieän aùp moät chieàu ñöa ra ñuû ñeå laøm cho heä thoáng hoaït ñoäng moät caùch chính xaùc. Neáu khoâng coù tín hieäu naøy bôûi söï coá naøo ñoù hay nguoàn khoâng oån ñònh, maùy tính seõ khoâng chaïy. ‰ Nguoàn ATX Nguoàn ATX ñöôïc thieát keá cho mainboard loaïi ATX vaø ñöôïc ñöa vaøo söû duïng cho Pentium Pro (naêm 1996) vaø caùc maùy tính PC hieän ñaïi . Nguoàn ATX cung caáp ñieän aùp moät chieàu ± 12v, ± 5v, +3.3v. Coâng suaát laøm vieäc cuûa nguoàn coù nhieàu loaïi nhö 250W, 300W, 350W hoaëc 400W. Ngoaøi ra nguoàn ATX coøn ñöôïc boå sung theâm hai ñaëc tính quan troïng , ñoù laø taét nguoàn baèng phaàn meàm (Soft – Off) vaø quaûn lyù naêng löôïng tieân tieán (APM-Advanced Power Management). Khaùc vôùi nguoàn AT, ñaàu noái töø nguoàn ATX vaøo mainboard laø moät ñaàu noái 20 chaân, coù choát ñeå noù chæ coù theå caém vaøo ñaàu noái treân mainboard neáu ñuùng chieàu. (Hình 2.12a) - Ngoaøi caùc ñieän aùp ñöa ra nhö nguoàn AT, nguoàn ATX coøn coù theâm caùc ñaàu ra khaùc nhö: - Ñieän aùp +3.3v ñeå cung caáp ñieän cho CPU vaø caùc maïch duøng ñieän 3.3v khaùc. PS-On (Power Supply – On) laø moät tín hieäu ñaëc bieät töø mainboard tôùi nguoàn, ñöôïc söû duïng ñeå taét nguoàn ñieän cung caáp cho heä thoáng maùy tính thoâng qua phaàn meàm - ñoù chính laø ñaëc tính Soft - Off. Neáu maùy tính caøi ñaët heä ñieàu haønh Windows (95,98, NT, 2000) vaø nguoàn ñieän ñöôïc thieát keá taét meàm maø khoâng caàn aán nuùt coâng taéc taét nguoàn. Khi baïn choïn Shut Down, Windows seõ töï ñoäng taét maùy tính thay vì hieån thò moät thoâng baùo " It's safe to Shut down the computer" coù nghóa laø ñaõ an toaøn ñeå taét maùy tính , sau ñoù baïn môùi taét nguoàn. Maøu vaøng +12v Maøu tím - STB 5v Maøu Xaùm PG GND +5v GND +5v GND +5v – Maøu ñoû +5v – Maøu ñoû -5v – Maøu Traéng GND – Maøu ñen GND GND Choát PS-On – Maøu xanh G GND -12v – Maøu xanh blue +3.3v – Maøu naâu Choát http://www.truongltrutw2.edu.vn Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính Hình 2-12a 18 Hình 2-12b Ñaàu noái töø nguoàn ATX vaøo mainboard Phaân bieät nguoàn ATvaø ATX Ñieän aùp +5v STB (Standby) laø ñieän aùp +5v luoân cung caáp cho mainbord vaø thieát bò ngoaïi vi ngay caû khi chuùng khoâng hoaït ñoäng, trong thôøi gian naøy naêng löôïng tieâu thuï cuûa heä thoáng ôû möùc toái thieåu. Ñaây chính laø ñaëc tính quaûn lyù naêng löôïng tieân tieán APM cuûa nguoàn ATX. 6. Mainboard (Bo Maïch Chính) Mainboard laø bo maïch chính cuûa maùy tính, chöùa taát caû caùc thaønh phaàn, caùc heä thoáng, linh kieän chuû yeáu cho caùc chöùc naêng hoaït ñoäng cuûa maùy (hình 213). Qua thôøi gian phaùt trieån, coù raát nhieàu loaïi, nhieàu theá heä mainboard do caùc haõng saûn xuaát khaùc nhau nhöng ñoái vôùi caùc loaïi mainboard hieän nay, chuùng ta coù theå löu yù moät soá ñaëc ñieåm chính cuûa mainboard nhö sau : Hình 2-13: MainBoard - Model : Maõ soá cuûa mainboard tuøy thuoäc vaøo töøng haõng saûn xuaát. Vôùi maõ soá Model chuùng ta coù theå deã daøng tra cöùu caùc ñaëc tröng chính cuûa loaïi mainboard - Power type : loaïi nguoàn caáp söû duïng vôùi mainboard - CPU socket / CPU support : Xaùc ñònh loaïi chaân caém cuûa CPU vaø nhöõng loaïi CPU coù theå duøng vôùi mainboard (xem baûng tra cöùu) http://www.truongltrutw2.edu.vn Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 19 : teân nhaø saûn xuaát vaø maõ soá cuûa loaïi Chip chöùa heä ñieàu khieån chính treân mainboard. Hieän thò tröôøng coù Chipset cuûa caùc haõng INTEL, SiS, NVIDIA - Memory socket / Memory type : Soá löôïng, loaïi chaân caém vaø loaïi RAM coù theå duøng vôùi main board - Max memory: xaùc ñònh khaû naêng môû roäng toái ña dung löôïng RAM treân mainboard - Frequency System Bus (FSB): Taàn soá hoïat ñoäng cuûa Bus heä thoáng. FSB laø taàn soá hoïat ñoäng cuûa caùc linh kieän, thieát bò trong heä thoáng (khoâng phaûi CPU) - Graphic interface: Khe caém (Slot) duøng cho bo maïch hieån thò (Video card). Xaùc ñònh loaïi vaø toác ñoä cuûa Video card coù theå söû duïng vôùi mainboard - Chipset - IDE interface: Xaùc ñònh loaïi vaø toác ñoä truy caäp dóa cöùng cuûa mainboard - Advanced I/O port :Xaùc ñònh loaïi vaø coång noái I/O môû roäng coù treân mainboard (USB, FireWire) - Intergrated Component: Xaùc ñònh caùc heä thoáng phuï tích hôïp treân mainboard (Video, Sound, Network) - Expansion Slot:Xaùc ñònh loaïi khe caém daønh cho caùc thieát bò môû roäng khaùc Ta coù theå caên cöù vaøo loaïi mainboard phuø hôïp vôùi töøng loaïi Case ñeå phaân MainBoard laøm 2 loaïi: Mainboard AT: Thoâng thöôøng caùc loaïi bo AT söû duïng caùc ñaàu noái nguoàn 6 daây keùp hoaëc daây caáp nguoàn söû duïng caùc ñaàu noái 20 daây. Caùc ñaàu noái COM1, COM2 vaø LPT laø caùc daây noái caùp ñöôïc caém vaøo mainboard, ñaàu caém baøn phím to (kieåu AT). (hình 2-14) ‰ Mainboard ATX: Loaïi bo maïch ATX ñöôïc caáu taïo goïn hôn. Daây caáp nguoàn söû duïng caùc ñaàu noái 20 daây. Caùc ñaàu noái COM1, COM2, LPT vaø baøn phím ñöôïc thieát keá dính lieàn treân bo maïch Hình 2-14: Mainboard AT ‰ http://www.truongltrutw2.edu.vn Kyõ thuaät laép raùp vaø baûo trì maùy vi tính 20 (khoâng söû duïng caùc caùc daây caùp ñeå keát noái). Coù theâm caùc coång keát noái USB, ñaàu noái cuûa baøn phím laø PS/2. (hình 2-15) Khi noùi veà mainboard, chuùng ta cuõng caàn naém theâm moät soá khaùi nieäm sau: 9 Main onboard vaø khoâng onboard: - Main onboard: Laø loaïi main coù tích hôïp saún moät soá thieát bò nhö: VGA card, Net card, Fax/Modem,Sound card… - Main khoâng onboard: Laø loaïi mainboard khoâng tích hôïp moät soá Card môû roäng nhö: VGA, SOUND, FAX/MODEM… 9 Caùc thaønh phaàn vaø coång giao tieáp treân mainboard - ChipSet: Laø thaønh phaàn quan troïng nhaát ñeå qui ñònh ñac tính cuûa mainboard nhö: Toác ñoä toái ña cho pheùp cuûa CPU, toác ñoä truyeàn cuûa BUS. Caùc loaïi Chip: Intel 810,815,850,845… VIA: 8363,8365,694,686A.. - ROM BIOS: Laø loaïi chíp nhôù, kieåm tra heä thoáng ôû möùc ñoä cô baûn. Ñöôïc caøi saún treân mainboard vaø ñöôïc thieát keá tuøy theo ñaëc tính cuûa mainboard. - Chip CMOS: Ñöôïc nuoâi baèng nguoàn ñieän töø Pin, löu caùc thoâng soá ñöôïc xaùc laäp. - Khe caém CPU: Ñöôïc thieát keá ñaëc tröng cho töøng theá heä maùy. Caùc kieåu khe caém CPU: - Khe caém CPU 486: Socket –3 - Khe caém CPU 586: Socket – 7 - Khe caém CPU PII, Celeron vaø PIII: Slot-1 - Khe caém CPU AMD – K7: Slot -A hoaëc Socket -A - Khe caém CPU PIV: Socket - 478 … - Caùc chuaån giao tieáp Bus. - PCI (Peripheral Component Interconect): Duøng ñeå gaén caùc loaïi caùc coù cuøng loaïi giao tieáp nhö: Net card, sound card, Fax/Modem… - AGP (American Graphics): Duøng ñeå gaén Card maøn hình. - USB (Universal Bus): Giao tieáp vôùi maùy PC thoâng qua moät baûng maïch môû roäng hoã trôï ñeán 128 thieát bò vaø khoâng caàn phaûi ngaét nguoàn maùy tính khi thay ñoåi thieát bò. - Caùc coång giao tieáp: - Giao tieáp oå ñóa: Laø loaïi coång döông, keát noái vôùi caùc oå ñóa baèng Cable - IDE1. IDE2: laø caùc giao tieáp oå ñóa cöùng goàm 40 Chaân - FDD,FDC: Giao tieáp oå ñóa meàm goàm 34 chaân. - COM1, COM2 (Serial Port): Laø caùc coång noái tieáp, thoâng thöôøng COM1 duøng ñeå gaén Mouse, COM2 daønh cho Fax/Modem. - Parallel Port: Laø coång song song daønh cho Maùy in, scan… http://www.truongltrutw2.edu.vn
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan