Tài liệu Giáo án vật lí 8 cả năm_3

TuÇn: 01 - TiÕt: 01. Ngµy so¹n: Ch¬ng I. c¬ häc Bµi 1. chuyÓn ®éng c¬ häc. Líp. 8A Ngµy d¹y. ____/ ____/ 2010 8B ____/ ____/ 2010 Häc sinh v¾ng mÆt. Ghi chó. I/ Môc tiªu. 1. KiÕn thøc: - Nªu ®îc VD vÒ C§CH trong ®êi sèng h»ng ngµy, cã nªn ®îc vËt mèc. - Nªu ®îc VD vÒ tÝnh t¬ng ®èi cña chuyÓn ®éng ®øng yªn, x¸c ®Þnh ®îc vËt mèc trong mçi tr¹ng th¸i. - Nªu ®îc VD vÒ c¸c d¹ng chuyÓn ®éng c¬ häc thêng gÆp: C§ th¼ng, C§ cong, C§ trßn. 2. KÜ n¨ng: X¸c ®Þnh ®îc vËt chän lµm mèc. 3. T tëng: Yªu thÝch m«n häc, cã thÓ gi¶i thÝch ®îc hiÖn tîng trong cuéc sèng ... II/ Ph¬ng ph¸p: §µm tho¹i, nªu vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, th¶o luËn nhãm. III/ §å dïng d¹y häc: Tranh vÏ 1.2; 1.3 ... trong SGK. (Phãng to) IV/ TiÕn tr×nh bµi d¹y. 1. æn ®Þnh tæ chøc líp. 2. KiÓm tra bµi cò. 3. Néi dung bµi míi. (2 phót) GV giíi thiÖu néi dung cña ch¬ng. HS ®äc tõng néi dung. TiÕp ®ã GV ®Æt vÊn ®Ò vµo bµi míi. TG. 8p Ho¹t ®éng cña ThÇy vµ Trß. GV: Cho 1 HS ®äc C1, sau ®ã c¸c nhãm th¶o luËn vµ hoµn thµnh C1. HS: §a ra nhiÒu c¸ch. - Nghe tiÕng m¸y cña «t« næ nhá dÇn. - ThÊy xe ®¹p l¹i gÇn hay xa mét c¸i c©y bªn ®êng. HS: LÊy thªm VD. GV: Cã mÊy ®èi tîng (vËt) xÐt trong c¸c t×nh huèng trªn. HS: Nªu nhËn biÕt vËt C§ hay §Y. GV: Th«ng b¸o: Trong VËt LÝ, muèn nhËn biÕt xem mét vËt ®ang chuyÓn ®éng hay ®øng yªn, ngêi ta dùa vµo vÞ trÝ cña vËt ®ã so víi mét vËt kh¸c. NÕu vÞ trÝ ®ã thay ®æi ( NghÜa lµ kho¶ng c¸ch tõ vËt ®ang xÐt ®Õn mét vËt kh¸c thay ®æi) th× vËt ®ã ®ang chuyÓn ®éng. GV: Khi nµo ta nãi lµ vËt C§? HS: §äc phÇn kÕt luËn in ®Ëm trong SGK vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái C2, C3. GV: Gäi HS tr¶ lêi. Sau ®ã nhËn xÐt. 10p HS: Qua 2 c©u hái nµy. Rót ra lu ý. 1 GV: NguyÔn thÞ nhÊt. Tr×nh tù néi dung kiÕn thøc cÇn ghi. I - Lµm thÕ nµo ®Ó biÕt mét vËt chuyÓn ®éng hay ®øng yªn. C1. - Em ®øng c¹nh ®êng thÊy «t« ch¹y xa em � ¤t« chuyÓn ®éng. - ¤t« ®øng c¹nh 1 cét ®iÖn mµ cét ®iÖn kh«ng thÓ ch¹y ®îc nªn ¤t« ®øng yªn. * Dùa vµo vËt mèc. VËt kh¸c ®îc chän ®Ó so s¸nh gäi lµ vËt mèc. * Lu ý: CÇn ph¶i nãi râ lµ vËt chuyÓn ®éng so víi vËt mèc cô thÓ ®· chän. C2: Nh÷ng VD minh häa: - ¤t« chuyÓn ®éng trªn ®êng, vËt lµm mèc lµ c©y xanh bªn ®êng. - Qu¶ bãng r¬i tõ trªn cao xuèng ®Êt, vËt lµm mèc lµ mÆt ®Êt. C3: VËt ®øng yªn khi kho¶ng c¸ch cña vËt ®ã ®Õn vËt mèc kh«ng ®æi. VD: - ¤t« ®ç trong bÕn xe lµ vËt ®øng yªn, chän vËt mèc lµ bÕn xe. VËt lÝ 8 - THCS. - QuyÓn s¸ch n»m yªn trªn mÆt bµn, chän vËt mèc lµ mÆt bµn. * Lu ý: VÞ trÝ cña vËt ®îc x¸c ®Þnh bëi GV: §Æt vÊn ®Ò: Nh trªn ®· thÊy, muèn kho¶ng c¸ch tõ vËt ®Õn vËt mèc. xÐt xem mét vËt ®øng yªn hay chuyÓn ®éng, ta ph¶i xÐt KC tõ vËt ®ã ®Õn vËt II - TÝnh t¬ng ®èi cña chuyÓn ®éng mèc cã thay ®æi hay kh«ng. Nhng vËt vµ ®øng yªn. mèc cã thÓ tuú ý chän. VËy cã thÓ x¶y C4: So víi ga th× hµnh kh¸ch ®ang C§ ra trêng hîp chän hai vËt mèc kh¸c v× kho¶ng c¸ch tõ ngêi ®Õn nhµ ga thay 10p nhau l¹i ®a ®Õn hai kL kh¸c nhau ®æi. kh«ng? C5: So víi tµu th× hµnh kh¸ch ®ang HS: Quan s¸t h×nh 1.2 SGK vµ lÇn lît ®øng yªn v× kho¶ng c¸ch (VÞ trÝ) tõ ngtr¶ lêi C4 vµ C5. Th¶o luËn nhãm. êi ®Õn bÊt cø chç nµo trªn toa tÇu ®Òu HS: Tõ nh÷ng ph©n tÝch trªn, h·y rót ra kh«ng ®æi. nhËn xÐt, hoµn chØnh C6 trong SGK. C6: (1) §èi víi vËt nµy. (2) §øng yªn. GV: Nh vËy, khi ta nãi mét vËt lµ ®øng yªn hay C§ th× cã ph¶i tuyÖt ®èi ®óng * Kh«ng ph¶i lu«n2 ®óng v× cßn phô ( lu«n2 ®óng) kh«ng? V× sao? thuéc vµo vËt mèc ®îc chän. HS: Hoµn thiÖn C8 nªu ë ®Çu bµi. C7: HS tù lµm. C8: Së dÜ ta thÊy MT mäc ®»ng ®«ng lÆn ë ®»ng t©y lµ v× MT thay ®æi so víi mét ®iÓm so víi mét ®iÓm g¾n víi T§. V× vËy cã thÓ coi lµ MT C§ khi lÊy HS: Nghiªn cøu tµi liÖu. GV híng dÉn mèc lµ Tr¸i §Êt. ®Ó HS hiÓu h¬n. GV: Cïng HS tr¶ lêi C9. III - Mét sè chuyÓn ®éng thêng gÆp. 5p Xem SGK. C9: - C§ th¼ng: Th¶ mét vËt nÆng tõ trªn cao xuèng ®Êt, vËt sÏ C§ trªn ®êng th¼ng ®øng. - C§ cong: ChiÕc l¸ kh« r¬i tõ cµnh HS: Rót ra néi dung kiÕn thøc cÇn c©y xuèng. - C§ trßn: Khi c¸nh qu¹t quay, mäi n¾m. ®iÓm trªn c¸nh qu¹t ®Òu C§ trßn. GV: Híng dÉn C10, C11. * Ghi nhí: SGK - Tr7. IV - VËn dông. C10: Chó ý lµ xe ®ang ch¹y. C11: Chó ý: ë ®©y xem vËt mèc nh mét ®iÓm nhá. - Cã HS ph¸t hiÖn ra: NÕu vËt mèc lµ mét vËt to. KC tõ vËt C§ ®Õn mäi ®iÓm cña vËt mèc kh«ng ®æi th× vËt vÉn ®øng yªn. 5p 4. Cñng cè bµi gi¶ng. (2 phót) + C§CH lµ g×? C¨n cø vµo ®©u mµ ta biÕt ®îc r»ng mét vËt ®ang ®øng yªn hay ®ang C§? + H·y cho biÕt mét sè C§ thêng gÆp. Cho VD minh ho¹? 5. Híng dÉn häc sinh häc vµ lµm bµi ë nhµ.(3 phót) + Häc néi dung ghi nhí. + Bµi vÒ: Bµi 1.1 � 1.6 (SBT) vµ tr¶ lêi l¹i C1 ®Õn C11. V/ Tù rót kinh nghiÖm. GV: NguyÔn thÞ nhÊt. 2 VËt lÝ 8 - THCS. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ X¸c nhËn cña tæ chuyªn m«n. _________________________________ _________________________________ _________________________________ _________________________________ GV: NguyÔn thÞ nhÊt. 3 VËt lÝ 8 - THCS. TuÇn: 02 - TiÕt: 02. Ngµy so¹n: Líp. 8A 8B Bµi 2. VËn tèc. Ngµy d¹y. ____/ ____/ 2010 ____/ ____/ 2010 Häc sinh v¾ng mÆt. Ghi chó. I/ Môc tiªu. 1. KiÕn thøc: -Tõ VD so s¸nh qu·ng C§ trong 1 gi©y cña mçi C§ ®Ó rót ra c¸ch nhËn biÕt sù Nhanh, chËm cña C§ ®ã. ( Gäi lµ VËn Tèc ). - N¾m v÷ng c«ng thøc tÝnh vËn tèc: v  s vµ ý nghÜa cña kh¸i niÖm vËn tèc, biÕt t ®¬n vÞ hîp ph¸p cña vËn tèc. ( m/s ; km/h ). 2. KÜ n¨ng: VËn dông c«ng thøc ®Ó tÝnh: v, s, t. Trong chuyÓn ®éng. 3.T tëng: RÌn tÝnh cÈn thËn, tÝnh chÝnh x¸c khi tÝnh v, s, t. II/ Ph¬ng ph¸p: §µm tho¹i, nªu vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, th¶o luËn nhãm. III/ §å dïng d¹y häc: - B¶ng phô ghi s½n néi dung B¶ng 2.1(SGK) - Trang vÏ phãng to h×nh 2.2(tèc kÕ), tèc kÕ thùc ... IV/ TiÕn tr×nh bµi d¹y. 1. æn ®Þnh tæ chøc líp. 2. KiÓm tra bµi cò. (10 phót) HS1: Nªu néi dung ghi nhí - Bµi 1.3 (SBT) HS2: C©u C10: (SGK/ Tr6) 3. Néi dung bµi míi. §Æt vÊn ®Ò: ë bµi 1 ta ®· biÕt c¸ch lµm thÕ nµo lµm 1 vËt C§, hay ®øng yªn, cßn trong bµi nµy ta sÏ t×m hiÓu xem lµm thÕ nµo ®Ó nhËn biÕt sù nhanh hay chËm cña C§. TG. 3p Ho¹t ®éng cña ThÇy vµ Trß. Tr×nh tù néi dung kiÕn thøc cÇn ghi. GV: Tæ chøc t×nh huèng häc tËp vµ I - VËn tèc lµ g×? ph¸t phiÕu häc tËp (B¶ng 2.1) C1: Cïng ch¹y 1 qu·ng ®êng 60m nh b¹n nµo mÊt Ýt thêi gian sÏ ch¹y HS: Qua b¶ng hoµn thµnh C1, C2, C3 nhau, nhanh h¬n. qua sù híng dÉn cña GV. C2: B¶ng 2.1 (KÎ t¾t). Häc sinh. 7p HS: TÝnh vËn tèc. Qu·ng ®êng ch¹y s trong 1 s ta lÊy: t . GV: Cho HS hoµn thµnh C3. HS: Nªu c«ng thøc vµ nªu râ tõng ®¹i lîng. XÕp h¹ng Qu·ng ®êng ch¹y trong 1 S. An 3 6m B×nh 2 6,32m Cao 5 5,45m Hïng 1 6,67m ViÖt 4 5,71m C3: (1) Nhanh. (2) ChËm. (3) Qu·ng ®êng ®i ®îc. (4) §¬n vÞ II - C«ng thøc tÝnh vËn tèc. C«ng thøc: v  s t III - §¬n vÞ vËn tèc. C4: §¬n vÞ vËn tèc lµ: m/ phót; km/ h; km/ s. HS: C¸c nhãm ho¹t ®éng C4. * §¬n vÞ hîp ph¸p: m/ s hoÆc km/ h. * §é lín cña vËn tèc ®o b»ng tèc kÕ. GV: Th«ng b¸o ®¬n vÞ hîp ph¸p vµ * C¸ch ®æi ®¬n vÞ: giíi thiÖu tèc kÕ (h×nh 2.2). + Tõ km/ h � m/ s. GV: NguyÔn thÞ nhÊt. 4 VËt lÝ 8 - THCS. 5p GV: Nh¾c l¹i 1km = 1000 m. (km / h).1000  ...(m / s ) 1m = 1/ 1000 km. 1h = 3600s. 3600 1s = 1/ 3600 h. + Tõ m/ s � km/ h. (m / s).3600  ...(km / h) 1000 GV: Gîi ý HS hoµn thµnh C5. CÇn so s¸nh vËn tèc, nªu ý nghÜa cña tõng VËn dông: C5: con sè. a) Mçi giê ¤t« ®i ®îc 36 km, mçi giê xe ®¹p ®i ®îc 10,8 km ... b) NÕu ®æi vÒ ®¬n vÞ: m/ s 36km 36000 m   10m / s. h 3600s 10, 8km 10,8.1000 v2    3m / s. h 3600 v3  10m / s. v1  GV: ¤t« vµ tÇu ho¶ C§ nhanh nh nhau. Xe ®¹p C§ chËm nhÊt. � v1  v3  v2 C6: Tãm t¾t: t = 1,5 h s = 81 km v1(km/ h) = ? v2(m/ s) = ? GV: Ch÷a C6. 15p Gi¶i: VËn tèc tµu: 81km  54km / h. 1,5h 54.1000m v2   15m / s. 3600 s v1  GV: Gäi HS lªn b¶ng ch÷a C7. CÇn ®æi thêi gian vÒ ®¬n vÞ hîp ph¸p. So s¸nh: Sè ®o vËn tèc tÝnh theo ®¬n vÞ Km/h (54) lín h¬n sè ®o vËn tèc tÝnh theo m/s (15). C7: §¸p sè. t = 40 phót = 40/60 h = 2/3 h. GV: Gîi ý cho HS gi¶i. 2 3 VËy: s  v.t  12.  8km. C8: Tãm t¾t: v = 4km/h t = 30phót = 1/2 h. s=? HD: 1,75 . 60 = 105 - 60 = 45 phót. Ta ®îc: 1h 45 phót. §¸p sè: s = v.t = 2 km. SBT: Bµi 2.1. C©u C. GV: Gäi HS nªu ghi nhí. s v Bµi 2.4. t   1400  1, 75h  1h 45 ph. 800 * Ghi nhí: SGK - Tr10. GV: NguyÔn thÞ nhÊt. 5 VËt lÝ 8 - THCS. 4. Cñng cè bµi gi¶ng. (2 phót) + Nh¾c l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n. + PP gi¶i bµi tËp. 5. Híng dÉn häc sinh häc vµ lµm bµi ë nhµ. + Xem vµ lµm l¹i: C1 � C8. + Bµi vÒ: Bµi 2.1 � 2.4 (SBT). V/ Tù rót kinh nghiÖm. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ X¸c nhËn cña tæ chuyªn m«n. _________________________________ _________________________________ _________________________________ TuÇn: 03 - TiÕt: 03. Ngµy so¹n: Bµi 3. chuyÓn ®éng ®Òu - chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu. Líp. 8A 8B Ngµy d¹y. ____/ ____/ 2010 ____/ ____/ 2010 Häc sinh v¾ng mÆt. Ghi chó. I/ Môc tiªu. 1. KiÕn thøc: - Ph¸t biÓu ®îc ®Þnh nghÜa nªu ®îc VD. X¸ch ®Þnh ®îc dÊu hiÖu ®Æc trng cho C§§ vµ C§K§. - VËn dông ®Ó tÝnh vËn tèc trung b×nh trªn mét ®o¹n ®êng. - Lµm thÝ nghiÖm vµ ghi kÕt qu¶ t¬ng tù nh b¶ng 3.1 2. KÜ n¨ng: Tõ c¸c hiÖn tîng thùc tÕ vµ kÕt qu¶ TN ®Ó rót ra ®îc quy luËt cña C§§ vµ C§K§. 3. T tëng: TËp trung, nghiªm tóc. Hîp t¸c khi thùc hiÖn thÝ nghiÖm. II/ Ph¬ng ph¸p: §µm tho¹i, nªu vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, nhãm. III/ §å dïng d¹y häc: Bé TN kh¶o s¸t chuyÓn ®éng cña b¸nh xe trªn m¸ng nghiªng. IV/ TiÕn tr×nh bµi d¹y. 1. æn ®Þnh tæ chøc líp. 2. KiÓm tra bµi cò. (5 phót). HS: Nªu néi dung ghi nhí vµ tr¶ lêi C8? 3. Néi dung bµi míi. (3 phót). GV: §Æt vÊn ®Ò: Mét chiÕc ¤t« ®i tõ bÕn A ®Õn bÕn B. VËn tèc cña ¤t« thay ®æi nh thÕ nµo tõ lóc b¾t ®Çu l¨n b¸nh ë A ®Õn khi dõng l¹i ë B? Nh vËy C§ cña vËt cã thÓ cã vËn tèc rÊt kh¸c nhau. C¨n cø vµo vËn tèc, ngêi ta chia ra hai lo¹i chuyÓn ®éng: C§§ vµ C§K§. §ã lµ néi dung bµi häc h«m nay. TG. Ho¹t ®éng cña ThÇy vµ Trß. GV: NguyÔn thÞ nhÊt. 6 Tr×nh tù néi dung kiÕn thøc cÇn ghi. VËt lÝ 8 - THCS. 4p 8p 5p HS: §äc môc I sau ®ã tr¶ lêi c©u hái sau. C¨n cø vµo ®Êu hiÖu nµo mµ ta biÕt ®îc mét chuyÓn ®éng lµ ®Òu hay kh«ng ®Òu? GV: Cho HS nªu ®Þnh nghÜa. GV: H·y quan s¸t 1 C§. Lµm thÕ nµo x¸c ®Þnh ®îc vËn tèc cña vËt, ®Ó biÕt nã lµ C§§ hay K§? Cô thÓ lµ th¶ 1 b¸nh xe cho l¨n trªn 1 m¸ng ngang nh ë h×nh 3.1 SGK. C§ cña b¸nh xe lµ ®Òu hay kh«ng ®Òu? GV: BiÓu diÔn thÝ nghiÖm cho HS xem. HS: Ghi sè ®o c¸c qu·ng ®êng ®i ®îc. TÝnh vËn tèc trªn mçi qu·ng ®êng. HS: Lµm C1. GV: Yªu cÇu HS vËn dông kinh nghiÖm thùc tÕ ®Ó tr¶ lêi C2. HS: Lµm viÖc c¸ nh©n, ph¸t biÓu chung ë líp. GV: Th«ng b¸o. §èi víi vËn tèc kh«ng ®Òu, gi¸ trÞ vËn tèc liªn tôc thay ®æi. §Ó x¸c ®Þnh C§ nhanh hay chËm ta chØ tÝnh mét c¸ch trung b×nh: trung b×nh trong mçi gi©y vËt ®i ®îc mét qu·ng ®êng lµ bao nhiªu vµ gäi lµ vËn tèc trung b×nh. TÝnh vtb theo s c«ng thøc: vtb  t 5p I - §Þnh nghÜa. - C¨n cø vµo vËn tèc. + VËn tèc kh«ng ®æi: C§§. + VËn tèc thay ®æi: C§K§. * X¸c ®Þnh vËn tèc cña mét vËt ®ang chuyÓn ®éng. * Quan s¸t TNo - B¶ng 3.1. C1: - Tõ A ®Õn D vËn tèc t¨ng dÇn, C§K§. - Tõ D ®Õn E chyÓn ®éng kh«ng ®æi, chuyÓn ®éng ®Òu. C2: C§ cña ¤t« khi khëi hµnh, cña xe ®¹p khi xuèng dèc, cña tµu ho¶ khi vµo ga lµ nh÷ng C§K§. II - VËn tèc trung b×nh cña chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu. VD: Trªn ®o¹n ®êng AC = 0,20m vËt ®i mÊt 6s th× vËn tèc trung b×nh lµ bao nhiªu? s t HD: ADCT. vtb   0, 20m �0, 03m / s. 6s C3: VËn tèc trung b×nh trªn mçi ®o¹n. HS: Ho¹t ®éng nhãm C3. AB BC CD AB v   0,017m / s t v  0,05m / s v  0,083m / s GV: Nh vËy trong C§B§, vtb trªn NhËn xÐt: Trôc b¸nh xe C§ nhanh dÇn mçi ®o¹n ®êng kh¸c nhau cã gi¸ trÞ lªn. kh¸c nhau. * Lu ý: Mçi khi nãi ®Õn vËn tèc trung b×nh ph¶i nãi râ vËn tèc trung b×nh trªn ®o¹n HS: Nªu néi dung ghi nhí. ®êng nµo. vtb �trung b×nh céng vËn tèc. * Ghi nhí: SGK - Tr13. 5p GV: Yªu cÇu HS tr¶ lêi C4, C5, C6. III - VËn dông. Víi C7 vÒ nhµ, quan s¸t ho¹t ®éng C4: C§K§, v× mçi lóc vËn tèc t¨ng ch¹y trong giê TD ®Ó lÊy sè liÖu cÇn nhanh dÇn, khi nãi ¤t« ch¹y tõ HNéi ®Õn HPhßng víi vËn tèc 50 km/h lµ nãi thiÕt. vËn tèc trung b×nh. C5: Tãm t¾t: Gi¶i: s1 = 120m + §êng dèc: s = 60m 2 s HS: Tãm t¾t vµ tÝnh vËn tèc trªn tõng v1  1  4m / s t1 = 30s qu·ng ®êng. t1 t2 = 24s + §êng ngang: TÝnh: vtb1, vtb2, vtb v  s2  2,5m / s 2 t2 + Trªn c¶ qu·ng ®êng: 5p GV: NguyÔn v thÞ nhÊt. 7 hai s1  s2  3,33m / s t1  t2 VËt lÝ 8 - THCS. GV: Gäi 1 HS lªn ch÷a lÊy ®iÓm. GV: HDHS tr¶ lêi C7. C6: §¸p sè: s  v.t  30 GV: Muèn S2 C§ nhanh hay chËm, ta ph¶i thùc hiÖn nh thÕ nµo? HS: Ph¶i x¸c ®Þnh vËn tèc cña C§ vÒ cïng 1 ®¬n vÞ råi so s¸nh. km .5h  150km h C7: Dïng ®ång hå bÊm giê ®Ó x¸c ®Þnh t ch¹y hÕt s = 60m, sau ®ã tÝnh vËn tèc trung b×nh theo c«ng thøc v = s/ t ra ®¬n vÞ m/s hoÆc km/ h. 4. Cñng cè bµi gi¶ng. (2 phót) + Nh¾c l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n. 5. Híng dÉn häc sinh häc vµ lµm bµi ë nhµ. (3 phót) + Xem vµ lµm l¹i c¸c bµi ®· ch÷a. + Tù lÊy thªm VD vÒ C§§ vµ C§K§. + Nghiªn cøu l¹i bµi t¸c dông cña lùc t¸c dông ch¬ng tr×nh líp 6. V/ Tù rót kinh nghiÖm. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ X¸c nhËn cña tæ chuyªn m«n. _________________________________ _________________________________ _________________________________ _________________________________ _________________________________ GV: NguyÔn thÞ nhÊt. 8 VËt lÝ 8 - THCS. TuÇn: 04 - TiÕt: 04. Ngµy so¹n: Líp. 8A 8B Ngµy d¹y. ____/ ____/ 2010 ____/ ____/ 2010 Bµi 4 . biÓu diÔn lùc. Häc sinh v¾ng mÆt. Ghi chó. I/ Môc tiªu. 1. KiÕn thøc: - Nªu ®îc VD thÓ hiÖn lùc t¸c dông lµm thay ®æi vËn tèc. - NhËn biÕt ®îc lùc lµ ®¹i lîng vÐc t¬. - BiÓu diÔn ®îc vÐc t¬ lùc. 2. KÜ n¨ng: BiÓu diÔn lùc. 3. T tëng: Yªu thÝch m«n häc, biÓu diÔn vµ vÏ h×nh chÝnh x¸c. II/ Ph¬ng ph¸p: §µm tho¹i, nªu vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. III/ §å dïng d¹y häc: Bé thÝ nghiÖm: Gi¸ ®ì, xe l¨n, nam ch©m th¼ng, 1 thái s¾t. IV/ TiÕn tr×nh bµi d¹y. 1. æn ®Þnh tæ chøc líp. 2. KiÓm tra bµi cò. (5 phót) HS: Nªu néi dung ghi nhí. LÊy VD vÒ C§§ vµ C§K§? 3. Néi dung bµi míi. GV: §Æt vÊn ®Ò nh SGK. TG. Ho¹t ®éng cña ThÇy vµ Trß. Tr×nh tù néi dung kiÕn thøc cÇn ghi. GV: ë líp 6 chóng ta ®· ®îc häc kh¸i I - ¤n l¹i kh¸i niÖm vÒ lùc. niÖm lùc. a) H·y cho biÕt khi t¸c dông mét lùc + T¸c dông: G©y ra biÕn d¹ng, g©y ra lªn mét vËt th× cã thÓ g©y ra kÕt qu¶ biÕn ®æi chuyÓn ®éng. g×? b) H·y nªu mét VD chøng tá r»ng mét + Lùc cã thÓ m¹nh hay yÕu, ®o b»ng lùc cã ®é lín (Cêng ®é). §é lín ®ã ®o niut¬n (N). VD: Lùc kÐo cã cêng ®é 2N, 3N ... b»ng ®¬n vÞ nµo? c) h·y chØ ra híng cña träng lùc t¸c + Híng th¼ng ®øng tõ trªn xuèng díi. C1: Tr¶ lêi. dông lªn qu¶ cÇu treo díi sîi d©y. 7p GV: Cho HS lµm TN h×nh 4.1 vµ tr¶ lêi + H×nh 4.1: Lùc hót cña nam ch©m lªn miÕng thÐp lµm t¨ng vËn tèc cña xe C1. l¨n, nªn xe l¨n C§ nhanh h¬n. + H×nh 4.2: Lùc t¸c dông cña vît lªn qu¶ bãng lµm qu¶ bãng bÞ biÕn d¹ng vµ ngîc l¹i lùc cña qu¶ bãng ®Ëp vµo vît lµm vît bÞ biÕn d¹ng. II - BiÓu diÔn lùc. 8p GV: Th«ng b¸o thuËt ng÷ ®¹i lîng vect¬. Nh trªn ta ®· thÊy, mét lùc kh«ng nh÷ng cã ®é lín (Cêng ®é) mµ cßn cã ph¬ng vµ chiÒu (Gäi chung lµ híng). Trong vËt lÝ häc, ngêi ta gäi 1 ®¹i lîng cã c¶ ®é lín vµ híng lµ ®¹i lîng vect¬ vËy lùc lµ mét ®¹i lîng vect¬. Theo ®Þnh nghÜa ®ã th× ®é dµi, khèi lîng cã ph¶i lµ ®¹i lîng vect¬ kh«ng? V× sao? HS: Tù nghiªn cøu SGK råi th¶o luËn nhãm, sau ®ã tr¶ lêi c©u hái cña GV. GV: Gi¶i thÝch b»ng h×nh vÒ tØ xÝch. GV: NguyÔn thÞ nhÊt. 9 1. Lùc lµ mét ®¹i lîng vect¬. + §é dµi kh«ng ph¶i lµ ®¹i lîng vect¬ v× kh«ng cã híng, kh«ng cÇn nãi dµi 2m theo híng nµo. + Khèi lîng kh«ng ph¶i lµ ®¹i lîng vect¬, kh«ng cÇn nãi 3kg theo híng nµo. 2. C¸ch biÓu diÔn vµ kÝ hiÖu vect¬ lùc. + Lùc cã 3 yÕu tè. HiÖu qu¶ lùc phô thuéc vµo c¸c yÕu tè nµy. (§iÓm ®Æt, ph¬ng chiÒu, ®é lín). VËt lÝ 8 - THCS. VD: Ta quy íc lµ ®é dµi 1 cm øng víi + Vect¬ lùc: KÝ hiÖu � . F 1N, th× 3N sÏ øng víi mòi tªn cã ®é + Cêng ®é lùc: KÝ hiÖu F (§é lín). dµi 3 cm. 1N 10p 3N GV: Nªu VD nh SGK, sau ®ã híng VD: SGK - Tr16. dÉn. * Ghi nhí: SGK - Tr16. HS: Nªu néi dung ghi nhí. III - VËn dông. C2. Tr¶ lêi. C¸c lùc ®îc biÓu diÔn nh h×nh vÏ. VËt cã khèi lîng 5kg th× träng lùc: P = 10m � Träng lîng P = 50 N. GV: Cïng HS lµm C2 vµ C3. Lùc F1 = 50 N. TØ xÝch 1cm � 10N. x cm � 50N. � x = 5 cm. A 10N Lùc FF12 = 15000N. TØ xÝch 1cm � 5000N x cm � 15000N � x = 3cm. B F2 C3: Tr¶ lêi. + Lùc F1. Ph¬ng th¼ng ®øng, 5000N chiÒu tõ díi lªn trªn, ®é lín 20N. + Lùc F2. Ph¬ng n»m ngang, chiÒu tõ tr¸i sang ph¶i, ®é lín 30N. + Lùc F3. Ph¬ng hîp víi ph¬ng n»m ngang mét gãc 30o, chiÒu xiªn lªn tõ tr¸i sang ph¶i, ®é lín 30N. 8p 4. Cñng cè bµi gi¶ng. (7 phót) + Nh¾c l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n. + Gi¶i quyªt V§ ®Çu bµi: F Ft = 106. TØ xÝch 1cm øng víi 500.000N x cm � 1000.000N � x = 2cm. 500.000N 5. Híng dÉn häc sinh häc vµ lµm bµi ë nhµ. + Bµi vÒ: Bµi 4.1 � 4.5 (SBT) V/ Tù rót kinh nghiÖm. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ GV: NguyÔn thÞ nhÊt. 10 VËt lÝ 8 - THCS. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ X¸c nhËn cña tæ chuyªn m«n. _________________________________ _________________________________ _________________________________ _________________________________ GV: NguyÔn thÞ nhÊt. 11 VËt lÝ 8 - THCS. TuÇn: 05 - TiÕt: 05. Ngµy so¹n: Bµi 5. sù c©n b»ng lùc - qu¸n tÝnh. Líp. 8A 8B Ngµy d¹y. ____/ ____/ 2010 ____/ ____/ 2010 Häc sinh v¾ng mÆt. Ghi chó. I/ Môc tiªu. 1. KiÕn thøc: - Nªu ®îc mét sè VD vÒ hai lùc c©n b»ng, nhËn biÕt ®îc ®Æc ®iÓm cña hai lùc c©n b»ng vµ biÓu thÞ b»ng Vect¬ lùc. - Nªu ®îc mét sè VD vÒ qu¸n tÝnh. Gi¶i thÝch ®îc hiÖn tîng qu¸n tÝnh. 2. KÜ n¨ng: - BiÕt suy ®o¸n. - TiÕn hµnh thÝ nghiÖm ph¶i cã t¸c phong nhanh nhÑn, chuÈn x¸c. 3. T tëng: Nghiªm tóc, hîp t¸c khi lµm thÝ nghiÖm. II/ Ph¬ng ph¸p: §µm tho¹i, nªu vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. III/ §å dïng d¹y häc: §å thÝ nghiÖm. IV/ TiÕn tr×nh bµi d¹y. 1. æn ®Þnh tæ chøc líp. 2. KiÓm tra bµi cò. (5 phót). HS: Nªu néi dung ghi nhí vµ ch÷a bµi 4.5 - SBT. 3. Néi dung bµi míi. GV: §Æt vÊn ®Ò: B©y giê nÕu vËt ®ang C§ mµ chÞu t¸c dông cña hai løc c©n b»ng th× vËt cã ®øng yªn kh«ng? NÕu C§ th× C§ nh thÕ nµo? TG. 8p Ho¹t ®éng cña ThÇy vµ Trß. GV: Giíi thiÖu vµ nãi qua h×nh - 5.2 Tr×nh tù néi dung kiÕn thøc cÇn ghi. I - Hai lùc c©n b»ng. 1. Hai lùc c©n b»ng lµ g×? HS: Nghiªn cøu vµ tr¶ lêi C1? So s¸nh; C1: BiÓu diÔn lùc. ( H - 5.2 ) ®iÓm ®Æt, cêng ®é vµ ph¬ng chiÒu cña a) QuyÓn s¸ch. 2 lùc c©n b»ng. TØ xÝch: 1cm øng víi 1N x cm � 3N GV: VËt chÞu t¸c dông cña 2 lùc c©n Suy ra: x = 3cm b»ng th× vÉn ®øng yªn � VËn tèc Q kh«ng ®æi = 0 P lµ träng lùc cña GV: HD ý c) Qu¶ bãng. quyÓn s¸ch.. Q lµ ph¶n lùc cña bµn TØ xÝch: 1cm øng víi 1N lªn quyÓn s¸ch. � � x cm � 5N p vµ Q lµ 2 lùc c©n Suy ra: x = 5cm b»ng. 1N b) Qu¶ cÇu. P TØ xÝch: 1cm øng víi 0,5N � 0,5N x cm Suy ra: x = 1N Q 5p 1N T 0,5N GV: NguyÔn thÞ nhÊt. P 12 P T¸c dông lªn qu¶ cÇu cã 2 lùc: P (Träng lùc) vµ T (Lùc c¨ng). �p vµ T� lµ hai lùc c©n b»ng. VËt lÝ 8 - THCS. 7p 5p GV: Qua 3 VD em nhËn xÐt khi vËt ®øng yªn chÞu t¸c dông cña 2 lùc c©n * NhËn xÐt: b»ng th× kÕt qu¶ lµ g×? - Khi vËt ®øng yªn chÞu t¸c dông cña 2 lùc c©n b»ng sÏ ®øng yªn m·i m·i: v = 0. - §Æc ®iÓm cña 2 lùc c©n b»ng. 2. T¸c dông cña hai lùc c©n b»ng lªn HS: Quan s¸t thÝ nghiÖm vµ tr¶ lêi tõng mét vËt ®ang chuyÓn ®éng. c©u hái trong SGK. a) Häc sinh dù ®o¸n. GV: NhËn xÐt, bæ sung vµ thèng nhÊt b) ThÝ nghiÖm kiÓm tra. c©u tr¶ lêi. C2: Qu¶ cÇu A ®øng yªn lµ v× qu¶ cÇu GV: Qu¶ nÆng A chÞu t¸c dông cña A ®· chÞu t¸c dông cña hai lùc c©n nh÷ng lùc nµo? Hai lùc ®ã nh thÕ nµo? b»ng nhau. §ã lµ träng lùc P vµ lùc Qu¶ nÆng C§ hay ®øng yªn? c¨ng d©y T. C3: Khi cha ®Æt A' lªn trªn A th× träng lùc PA b»ng lùc c¨ng d©y T. §Æt thªm mét vËt nÆng A' th× träng lùc PA + PA' lín h¬n so víi lùc c¨ng d©y T do ®ã vËt A vµ A' chuyÓn ®éng nhanh dÇn xuèng phÝa díi. C4: Qu¶ cÇu A chuyÓn ®éng qua lç K th× A' bÞ gi÷ l¹i, khi ®ã chØ cã hai lùc B¶ng 5.1 ( SGK - Tr19 ) t¸c dông lªn vËt A, ®ã lµ träng lùc P vµ Qu·ng ®êng ®i VËn tèc v lùc c¨ng d©y T, hai lùc nµy c©n b»ng Thêi gian t(s). ®îc s (cm). (cm/s). nhau. Do ®ã vËt A ®ang chuyÓn ®éng 1. t1 = 2 s1 = ____.. v1 = ____.. nªn nã tiÕp tôc C§ th¼ng ®Òu. C5: B¶ng 5. 1. KÕt qu¶: v1 = v2 = v3. 2. t2 = 2 s2 = ____.. v2 = ____.. 3. t3 = 2 s3 = ____.. v3 = ____.. HS: So s¸nh v1, v2, v3 rót ra kÕt luËn. GV: Y/C HS ®äc nhËn xÐt vµ ph¸t biÓu ý kiÕn cña b¶n th©n ®èi víi nhËn xÐt ®ã. Sau ®ã nªu thªm VD chøng minh ý kiÕn ®ã. HS: Lµm TN vµ tr¶ lêi C6, C7. 10p GV: Cïng HS hoµn thµnh C8. HS: Rót ra néi dung ghi nhí. KÕt luËn: Khi mét vËt ®ang chuyÓn ®éng nÕu chÞu t¸c dông cña c¸c lùc c©n b»ng th× tiÕp tôc C§ th¼ng ®Òu. II - Qu¸n tÝnh. 1. NhËn xÐt. Khi cã F t¸c dông kh«ng thÓ lµm vËn tèc cña vËt thay ®æi ®ét ngét th× mäi vËt ®Òu cã qu¸n tÝnh. 2. VËn dông. C6: Bóp bª ng¶ vÒ phÝa sau. Khi ®Èy xe, ch©n bóp bª C§ cïng víi xe, nhng do qu¸n tÝnh nªn th©n vµ ®Çu bóp bª cha kÞp C§, v× vËy bóp bª ng· vÒ phÝa sau. C7: Bóp bª ng· vÒ phÝa tríc. V× khi xe dõng ®ét ngét, mÆc dï ch©n bóp bª bÞ dõng l¹i cïng víi xe. Nhng do qu¸n tÝnh nªn th©n bóp bª vÉn C§ vµ nã nhµo vÒ phÝa tríc. C8: b) Nh¶y tõ bËc cao xuèng, ch©n ch¹m ®Êt bÞ dõng ngay l¹i, nhng ngêi vÉn tiÕp tôc C§ theo qu¸n tÝnh nªn lµm ch©n gËp l¹i. * Ghi nhí: SGK - Tr20. GV: NguyÔn thÞ nhÊt. 13 VËt lÝ 8 - THCS. 4. Cñng cè bµi gi¶ng. ( 3 phót ) + Nh¾c l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n. 5. Híng dÉn häc sinh häc vµ lµm bµi ë nhµ. ( 2 phót ) Xem vµ lµm l¹i c¸c c©u hái ®· ch÷a. V/ Tù rót kinh nghiÖm. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ X¸c nhËn cña tæ chuyªn m«n. _________________________________ _________________________________ _________________________________ GV: NguyÔn thÞ nhÊt. 14 VËt lÝ 8 - THCS. TuÇn: 06 - TiÕt: 06. Ngµy so¹n: Líp. 8A 8B Ngµy d¹y. ____/ ____/ 2010 ____/ ____/ 2010 Bµi 6. lùc ma s¸t. Häc sinh v¾ng mÆt. Ghi chó. I/ Môc tiªu. 1. KiÕn thøc: - NhËn biÕt lùc ma s¸t lµ mét lo¹i lùc c¬ häc. Ph©n biÖt ®îc c¸c lùc vµ ®2. - Lµm thÝ nghiÖm ph¸t hiÖn ma s¸t nghØ. - Ph©n tÝch ®îc mét sè hiÖn tîng vÒ lùc ma s¸t cã lîi, cã h¹i trong ®êi sèng vµ kÜ thuËt. Nªu ®îc c¸ch kh¾c phôc t¸c h¹i cña lùc ma s¸t vµ vËn dông Ých lîi cña lùc nµy. 2. KÜ n¨ng: RÌn kÜ n¨ng ®o lùc, ®Æc biÖt lµ ®o Fms ®Ó rót ra nhËn xÐt. 3. T tëng: Yªu thÝch m«n häc, cã thÓ gi¶i thÝch ®îc hiÖn tîng trong cuéc sèng ... II/ Ph¬ng ph¸p: §µm tho¹i, nªu vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, th¶o luËn nhãm. III/ §å dïng d¹y häc: §å thÝ nghiÖm cña GV vµ HS. IV/ TiÕn tr×nh bµi d¹y. 1. æn ®Þnh tæ chøc líp. 2. KiÓm tra bµi cò. ( 10 phót ) C©u hái: ThÕ nµo lµ C§§, cho VD? Nªu VD vÒ mét vËt C§ vµ mét vËt ®øng yªn? 3. Néi dung bµi míi. GV: §V§; Dïng c©u chuyÖn kÓ vÒ æ bi ë ®Çu bµi ®Ó më bµi. KÕt thóc c©u chuyÖn nªu ®îc t¸c dông cña æ bi lµ lµm gi¶m lùc c¶n, lùc ma s¸t. bµi h«m nay sÏ t×m hiÓu vÒ lùc ma s¸t. TG. Ho¹t ®éng cña ThÇy vµ Trß. Tr×nh tù néi dung kiÕn thøc cÇn ghi. HS: §äc tµi liÖu nhËn xÐt Fms xuÊt hiÖn I - Khi nµo cã lùc ma s¸t? ë ®©u? 1. Lùc ma s¸t trît GV: Y/C HS tr¶ lêi C1. * Kh¸i niÖm: SGK. 1: - Ma s¸t gi÷a trôc qu¹t bµn víi æ GV: lµm TN víi 1 xe lan ( hoÆc 1 hßn C trôc. bi ). Ma s¸t gi÷a d©y ®µn vi«l«ng víi cÇn HS: Quan s¸t hiÖn tîng. Xe C§ tõ tõ -kÐo. råi dõng l¹i. C¸c trß ch¬i thÓ thao: Lít v¸n, trît 5p GV: Lùc nµo ®· lµm cho xe dõng l¹i? -tuyÕt, cÇu trît, trît b¨ng. Cã ph¶i lùc ma s¸t trît ko? T¹i sao? HS: Kh«ng, v× b¸nh xe kh«ng trît trªn 2. Lùc ma s¸t l¨n. mÆt bµn. * Kh¸i niÖm: SGK. HS: Tr¶ lêi C2, C3. C2: - Ma s¸t sinh ra ë gi÷a viªn bi ®Öm gi÷a viªn bi ®Öm, gi÷a trôc quay víi æ HS: So s¸nh cêng ®é cña lùc ma sat tr- trôc. - Trôc quya cã con l¨n ë b¨ng truyÒn. 5p ît vµ lùc ma s¸t l¨n? Khi dÞch chuyÓn vËt nÆng, dïng NhËn xÐt: Cêng ®é cña lùc ma s¸t trît -nh÷ng khèi trô lµm con l¨n, ma s¸t lín h¬n ma s¸t l¨n. gi÷a con l¨n víi mÆt trît lµ ma s¸t l¨n. H×nh 6.1a: Ma s¸t trît. GV: Y/C HSlµm thÝ nghiÖm H×nh 6.2, C3: + + H×nh 6.1b: Ma s¸t l¨n. theo phÇn thu thËp th«ng tin, sau ®ã tr¶ lêi C4. 3. Ma s¸t nghØ. HS: lµm thÝn nghiÖm. niÖm: SGK. Fk > 0 � VËt ®øng yªn. v = 0 kh«ng *C Kh¸i : MÆc dï cã lùc kÐo t¸c dông lªn 4 ®æi. nÆng, nhng vËt vÉn ®øng yªn. GV: Lùc c¶n sinh ra trong TNo trªn lµ vËt Chøng tá gi÷a mÆt bµn víi vËt cã mét 15 GV: NguyÔn thÞ nhÊt. VËt lÝ 8 - THCS. lùc ma s¸t nghØ. lùc c¶n. Lùc nµy ®Æt lªn vËt c©n b»ng víi lùc kÐo gi÷ cho vËt ®øng yªn. HS: Tr¶ lêi C5. - Sè chØ cña lùc kÕ t¨ng dÇn, chøng tá 8p lùc c¶n còng cã cêng ®é t¨ng dÇn. C5: VD vÒ lùc ma s¸t nghØ. - Trong s¶n xuÊt: C¸c b¨ng truyÒn trong nhµ m¸y, c¸c s¶n phÈm ( bao g¹o, xi m¨ng ... ) di chuyÓn cïng víi b¨ng truyÒn nhê ma s¸t nghØ. - §êi sèng: Nhê ma s¸t nghØ ngêi ta míi ®i l¹i ®îc, ma s¸t nghØ gióp ch©n GV: Y/C HS quan s¸t c¸c h×nh vÏ kh«ng bÞ trît khi bíc trªn mÆt ®êng. 6.3(a, b, c). Th¶o luËn vµ ®a ra nhËn II - Lùc ma s¸t trong ®êi sèng vµ xÐt tr¶ lêi C6. kÜ thuËt. GV: HD C7. 1. Lùc ma s¸t cã thÓ cã h¹i. Tr¶ lêi: a) B¶ng tr¬n, nh½n qu¸ kh«ng thÓ dïng C : Tr¶ lêi. 6 phÊn viÕt lªn b¶ng. a) ma s¸t lµm mßn ®Üa xe nªn cÇn 5p - BiÖn ph¸p: T¨ng ®é nh¸m cña b¶ng traLùc dÇu vµo xÝch ®Ó lµm gi¶m ma s¸t. ®Ó t¨ng ma s¸t trît gi÷a viªn phÊn víi b) Lùc ma s¸t cña trôc lµm mßn trôc vµ b¶ng. c¶n trë chuyÓn ®éng quay cña b¸nh xe. b) Kh«ng cã ma s¸t gi÷a mÆt r¨ng cña Muèn gi¶m ma thay b¼ng trôc èc vµ vÝt th× con èc sÏ bÞ quay láng dÇn quay cã æ bi, lùc s¸t, ma s¸t gi¶m tíi 30 khi bÞ rung ®éng. Nã kh«ng cßn t¸c lÇn. dông Ðp chÆt c¸c mÆt cÇn ghÐp. Khi c) C¶n trë chuyÓn ®éng thïng: Kh¾c quÑt diªm, nÕu kh«ng cã ma s¸t, ®Çu phôc: L¾p b¸nh xe con l¨n. que diªm trît trªn mÆt sên bao diªm sÏ kh«ng ph¸t ra löa. Lùc ma s¸t cã thÓ cã Ých. - BiÖn ph¸p: T¨ng ®é nh¸m cña mÆt s- 2. 7: ên bao diªm ®Ó t¨ng ma s¸t gi÷a ®Çu C * Ghi nhí: SGK - Tr23. que diªm víi bao diªm. c) khi phanh gÊp, nÕu kh«ng cã ma s¸t th× ¤t« kh«ng dõng l¹i ®îc. III - VËn dông. - BiÖn ph¸p: T¨ng lùc ma s¸t b»ng C8: Tr¶ lêi. c¸ch t¨ng ®é s©u khÝa r·nh mÆt lèp xe a) Khi trªn sµn ®¸ hoa míi lau, dÔ bÞ ¤t«. ng· v× lùc ma s¸t nghØ gi÷a sµn víi ch©n ngêi rÊt nhá. Ma s¸t trong hiÖn tGV: Y/C HS vËn dông kiÕn thøc vÒ lùc îng nµy cã Ých. ma s¸t ®Ó tr¶ lêi c©u hái C8, C9. c) Giµy ®i m·i ®Õ bÞ mßn v× ma s¸t cña mÆt ®êng víi ®Õ giµy lµm mßn ®Õ. Ma s¸t trong trêng hîp nµy cã lîi. C9: Tr¶ lêi. æ bi cã t¸c dông gi¶m ma s¸t do thay 10p thÕ ma s¸t trît b»ng ma s¸t l¨n cña c¸c viªn bi. Nhê sö dông æ bi ®· gi¶m ®îc lùc c¶n lªn c¸c vËt chuyÓn ®éng khiÕn cho c¸c m¸y mãc ho¹t ®éng dÔ dµng gãp phÇn thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña ngµnh ®éng lùc häc, c¬ khÝ, chÕ t¹o m¸y ... 4. Cñng cè bµi gi¶ng. ( 2 phót ) + Nh¾c l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n. 5. Híng dÉn häc sinh häc vµ lµm bµi ë nhµ. + Xem vµ tr¶ lêi l¹i c¸c c©u hái. + ¤n tËp theo híng dÉn cña GV ®Ó tiÕt sau kiÓm tra 1 tiÕt. 16 GV: NguyÔn thÞ nhÊt. VËt lÝ 8 - THCS. V/ Tù rót kinh nghiÖm. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ X¸c nhËn cña tæ chuyªn m«n. _________________________________ _________________________________ GV: NguyÔn thÞ nhÊt. 17 VËt lÝ 8 - THCS. TuÇn: 07 - TiÕt: 07. Ngµy so¹n: 03/ 07/ 2009. Líp. 8A Ngµy d¹y. ____/ ____/ 2010 8B ____/ ____/ 2010 KiÓm tra 1 tiÕt. Häc sinh v¾ng mÆt. Ghi chó. I/ Môc tiªu. 1. KiÕn thøc: - Nªu ®îc VD vÒ C§CH trong ®êi sèng h»ng ngµy, cã nªn ®îc vËt mèc. - Nªu ®îc VD vÒ tÝnh t¬ng ®èi cña chuyÓn ®éng ®øng yªn, x¸c ®Þnh ®îc vËt mèc trong mçi tr¹ng th¸i. - Nªu ®îc VD vÒ c¸c d¹ng chuyÓn ®éng c¬ häc thêng gÆp: C§ th¼ng, C§ cong, C§ trßn. - BiÕt tÝnh vËn tèc vµ vËn tèc trung b×nh cña chuyÓn ®éng. 2. KÜ n¨ng: X¸c ®Þnh ®îc vËt chän lµm mèc. TÝnh to¸n vµ gi¶i bµi tËp .... 3. T tëng: Yªu thÝch m«n häc, cã thÓ gi¶i thÝch ®îc hiÖn tîng trong cuéc sèng ... II/ Ph¬ng ph¸p: KiÓm tra theo ®Ò tr¾c nghiÖm vµ tù luËn. III/ §å dïng d¹y häc: §Ò kiÓm tra ph« t« s½n. IV/ TiÕn tr×nh bµi d¹y. 1. æn ®Þnh tæ chøc líp. 2. KiÓm tra bµi cò. 3. Néi dung bµi míi. * §Ò kiÓm tra sè 01. ( ®Ò chung ). * §Ò kiÓm tra sè 02. ( NhiÒu m· ®Ò ). * §Ò kiÓm tra sè 03. ( 2 ®èi tîng hs ). Gi¸o viªn chän ®Ò phï hîp víi tr×nh ®é nhËn thøc cña häc sinh ®Ó chän ®Ò kiÓm tra. 4. Cñng cè bµi gi¶ng. 5.Híng dÉn häc sinh häc vµ lµm bµi ë nhµ. V/ Tù rót kinh nghiÖm. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ X¸c nhËn cña tæ chuyªn m«n. _________________________________ _________________________________ _________________________________ GV: NguyÔn thÞ nhÊt. 18 VËt lÝ 8 - THCS. TuÇn: 07 - TiÕt: 07. Ngµy so¹n: Líp. 8A 8B Ngµy d¹y. ____/ ____/ 2010 ____/ ____/ 2010 Bµi 7. ¸P SUÊT. Häc sinh v¾ng mÆt. Ghi chó. I/ Môc tiªu. 1. KiÕn thøc: - Ph¸t biÓu ®îc ®Þnh nghÜa ¸p lùc vµ ¸p suÊt. - ViÕt ®îc c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt, nªu ®îc tªn vµ ®¬n vÞ c¸c ®¹i lîng cã mÆt trong c«ng thøc. - Nªu ®îc c¸c c¸ch lµm t¨ng, gi¶m ¸p suÊt trong ®êi sèng vµ kÜ thuËt, dïng nã ®Ó gi¶i thÝch ®îc mét sè hiÖn tîng ®¬n gi¶n thêng gÆp 2. KÜ n¨ng: Lµm thÝ nghiÖm xÐt mèi quan hÖ gi÷a ¸p suÊt vµ 2 yÕu tè lµ S vµ F. 3. T tëng: Yªu thÝch m«n häc, cã thÓ gi¶i thÝch ®îc hiÖn tîng trong cuéc sèng ... II/ Ph¬ng ph¸p: §µm tho¹i, nªu vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, th¶o luËn nhãm. III/ §å dïng d¹y häc: Tranh vÏ 7.2; 7.3 ... trong SGK. (Phãng to). GA ®iÖn tö. IV/ TiÕn tr×nh bµi d¹y. 1. æn ®Þnh tæ chøc líp. 2. KiÓm tra bµi cò. 3. Néi dung bµi míi. ( 2 phót ) GV: §Æt vÊn ®Ò. Cho HS quan s¸t H×nh 7.1 sau ®ã vµo bµi míi. TG. Ho¹t ®éng cña ThÇy vµ Trß. Tr×nh tù néi dung kiÕn thøc cÇn ghi. GV: Cho HS ®äc th«ng b¸o, tr¶ lêi: ¸p I - ¸p lùc lµ g×. * Kh¸i niÖm: ¸p lùc lµ lùc Ðp cã ph¬ng lùc lµ g×? VD. vu«ng gãc víi mÆt bÞ Ðp. GV: ¸p lùc cã ®iÓm ®Æt vµ híng nh thÕ + ¸p lùc ®Æt lªn mÆt bÞ Ðp. + Híng tõ ngoµi vµo trong bÒ mÆt bÞ nµo? Ph©n tÝch cho HS H×nh 7.2 Ðp. + P kh«ng  S bÞ Ðp � kh«ng gäi lµ ¸p lùc. 10p C1. a) P cña m¸y kÐo. HS: Tr¶ lêi C1. b) C¶ 2 lùc. GV: Y/ C HS t×m thªm VD trong cuéc VD: Träng lùc cña c¸i bµn t¸c dông lªn mÆt sµn. sèng. HS: Quan s¸t h×nh 7.4 SGK vµ cho biÕt ¸p lùc cã thÓ g©y ra hiÖn tîng g× trªn bÒ mÆt bÞ Ðp? II - ¸p suÊt. - Lµm bÒ mÆt bÞ lón. 1. T¸c dông cña ¸p lùc phô thuéc vµo + §óng: Gäi chung lµ ¸p lùc g©y ra nh÷ng yÕu tè nµo? biÕn d¹ng cña mÆt bÞ Ðp. nghiÖm: H×nh 7.4 GV: B©y giê chóng ta h·y xÐt xem t¸c *C ThÝ 2: §iÒn vµo b¶ng 7.1 dông cña ¸p lùc phô thuéc vµo nh÷ng DiÖn tÝch bÞ §é lón (h) ¸p lùc (F) yÕu tè nµo? Ðp (S) 15p F2 > F 1 S2 = S1 h2 > h1 HS: Th¶o luËn vµ tr¶ lêi C2. F3 = F 1 S3 < S1 h3 > h1 GV: Cho HS th¶o luËn ®a ra kÕt qu¶ ®óng vµ lµm C3. C3: (1): Cµng m¹nh. (2): Cµng nhá. + VËy ¸p suÊt phô thuéc vµo F vµ S. 2. C«ng thøc tÝnh ¸p suÊt. * Xem SGK. * KÝ hiÖu: p ; §¬n vÞ: Pa (paxcan). * Ghi nhí: SGK - Tr27. HS: Nªu c«ng thøc vµ gi¶i thÝch tõng GV: NguyÔn thÞ nhÊt. 19 VËt lÝ 8 - THCS. III - VËn dông. ®¹i lîng. C4: Dùa vµo nguyªn t¾c p � vµo F vµ S - T¨ng ¸p suÊt: T¨ng F vµ gi¶m S. - Gi¶m ¸p suÊt: Gi¶m F vµ t¨ng S. F F �S  S P Tõ c«ng thøc: F p  � F  S. p S p C5: Tãm t¾t: pxt = 340.103N Sxt = 1,5 m2 p«t« = 20.103N S«t« = 0,025 m2 15p GV: Yªu cÇu HS tr¶ lêi C4, C5. HS: Tãm t¾t, tr×nh bµy lêi gi¶i. Gi¶i: ADCT: p F S pxt = 2266666Pa p«t« = 80.104 Pa p«t« > pxt. 4. Cñng cè bµi gi¶ng. 5. Híng dÉn häc sinh häc vµ lµm bµi ë nhµ. ( 3 phót ) + Xem vµ lµm l¹i c¸c bµi ®· ch÷a. V/ Tù rót kinh nghiÖm. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ X¸c nhËn cña tæ chuyªn m«n. _________________________________ _________________________________ _________________________________ TuÇn: 08 - TiÕt: 08. Ngµy so¹n: Bµi 8. ¸p suÊt chÊt láng - b×nh th«ng nhau. Líp. 8A 8B Ngµy d¹y. ____/ ____/ 2010 ____/ ____/ 2010 Häc sinh v¾ng mÆt. Ghi chó. I/ Môc tiªu. 1. KiÕn thøc: - M« t¶ ®îc thÝ nghiÖm chøng tá sù tån t¹i cña ¸p suÊt trong lßng chÊt láng. - ViÕt ®îc c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt chÊt láng, nªu ®îc tªn vµ ®¬n vÞ. - Nªu ®îc nguyªn t¾c b×nh th«ng nhau vµ dïng nã ®Ó gi¶i thÝch mét sè hiÖn tîng thêng gÆp. 2. KÜ n¨ng: Quan s¸t hiÖn tîng thÝ nghiÖm, rót ra nhËn xÐt. 3. T tëng: Yªu thÝch m«n häc, cã thÓ gi¶i thÝch ®îc hiÖn tîng trong cuéc sèng ... II/ Ph¬ng ph¸p: §µm tho¹i, nªu vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, th¶o luËn nhãm. III/ §å dïng d¹y häc: §å thÝ nghiÖm cña GV vµ HS. IV/ TiÕn tr×nh bµi d¹y. 1. æn ®Þnh tæ chøc líp. 2. KiÓm tra bµi cò. 3. Néi dung bµi míi. ( 2 phót ) GV: NguyÔn thÞ nhÊt. 20 VËt lÝ 8 - THCS.