Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Giáo án - Bài giảng Trung học phổ thông Giáo án tin học lớp 12 chuẩn ktkn_bộ 10...

Tài liệu Giáo án tin học lớp 12 chuẩn ktkn_bộ 10

.DOC
30
126
113

Mô tả:

Gi¸o ¸n tin häc 12 Ngµy so¹n: 05/09/2012 Kh¸i niÖm vÒ hÖ c¬ së d÷ liÖu Tªn bµi gi¶ng Mét sè kh¸i niÖm c¬ b¶n Ch¬ng I: TiÕt 01,02 I. Môc ®Ých, yªu cÇu: 1 . KiÕn thøc:  BiÕt c¸c vÊn ®Ò thêng ph¶i gi¶i quyÕt trong mét bµi to¸n qu¶n lÝ vµ sù cÇn thiÕt ph¶i cã c¬ së d÷ liÖu (CSDL);  BiÕt kh¸i niÖm CSDL, hÖ QTCSDL, vai trß cña CSDL trong häc tËp vµ cuéc sèng;  BiÕt c¸c møc thÓ hiÖn cña CSDL;  BiÕt yªu cÇu c¬ b¶n ®èi víi hÖ CSDL. 2. Kü n¨ng: NhËn biÕt c¸c thao t¸c xö lÝ d÷ liÖu ®èi víi mét bµi to¸n qu¶n lÝ ®¬n g¶n. 3. Th¸i ®é: Cã ý thøc khai rth¸c th«ng tin phuc vô con gêi vµ cuéc sèng. II. Ph¬ng ph¸p, ph¬ng tiÖn d¹y häc: 1. Ph¬ng ph¸p: Gi¶ng gi¶i, thuyÕt tr×nh, vÊn ®¸p… 2. Ph¬ng tiÖn: Gi¸o ¸n, s¸ch gi¸o khoa, c¸c dông cô minh ho¹. III. Ho¹t ®éng d¹y häc 1. æn ®Þnh líp 2. Bµi míi: TiÕt 1  Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu mét sè bµi to¸n qu¶n lÝ - Môc ®Ých: Gióp häc sinh thÊy ®îc mét sè bµi to¸n qu¶n lÝ trong thùc tiÔn. Bíc ®Çu thÊy ®îcsù cÇn thiÕt ph¶i cã CSDL - C¸ch tiÕn hµnh: Gi¸o gîi ý b»ng c¸c c©u hái. Häc sinh tiÕn hµnh tr¶ lêi vµ n¾m b¾t kiÕn thøc. Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn DiÔn gi¶i: §Ó qu¶n lÝ häc sinh trong trêng, ta ph¶i coa sæ häc b¹. Trong häc b¹ thêng cã th«ng tin sau: Hä tªn, ngµy sinh, giíi tÝnh, ®Þa chØ, ®oµn viªn, kÕt qu¶ häc tËp, h¹nh kiÓm…ViÖc t×m 1 häc sinh cã ®iÓm TB m«n Tin>= 8.5 sÏ mÊt nhiÒu thêi gian. §Ó thuËn tiÖn ngêi ta ®a ra mét b¶ng. - GV ®a ra b¶ng lµm vÝ dô. H? Em h·y cho mét sè vÝ dô vÒ bµi to¸n qu¶n lÝ trong thùc tÕ? Ho¹t ®éng cña häc sinh - HS theo dâi diÔn gi¶i cña gi¸o viªn - HS quan s¸t b¶ng d÷ liÖu. - HS tr¶ lêi: Qu¶n lÝ häc sinh, qu¶n lÝ s¸ch th viÖn, qu¶n lÝ nh©n viªn trong c«ng ty… H? Cho biÕt ý nghÜa cña bµi to¸n qu¶n lÝ? 1 Gi¸o ¸n tin häc 12 - GV tæng hîp c¸c ý kiÕn råi ®a ra kÕt luËn: - HS tr¶ lêi c¸c ý kiÕn kh¸c nhau. - GV yªu cÇu HS t×m hiÓu bµi to¸n qu¶n lÝ häc sinh trong nhµ trêng trong SGK (h×nh 1). - HS nªu vÝ dô. H? Theo em ®Ó qu¶n lÝ HS trong nhµ trêng ta cÇn qu¶n lÝ nh÷ng th«ng tin g×? - HS tr¶ lêi: H? Th«ng thêng ®Ó qu¶n lÝ häc sinh ngêi ta th- Hä tªn, ngµy sinh, quªn qu¸n, giíi tÝnh, ®iÓm êng l©p c¸c b¶ng biÓu. XÐt H1 (SGK) em h·y c¸c m«n häc, h¹nh kiÓm… cho biÕt cÊu tróc cña b¶ng? - HS tr¶ lêi: B¶ng gåm c¸c hµng vµ c¸c cét. Mçi hµng chøa th«ng tin vÒ mét häc sinh (mét ®èi tîng qu¶n lÝ). Mçi cét t¬ng øng lµ mét thuéc tÝnh qu¶n lÝ.  Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu c¸c c«ng viÖc thêng gÆp khi xö lÝ th«ng tin cña mét tæ chøc. - Môc ®Ých: Giíi thiÖu cho HS n¾m ®îc c¸c c«ng viÖc thêng gÆp khi xö lý th«ng tin. Ph©n nhãm ®îc c¸c thao t¸c ®Ó biÕt ®îc c¸c c«ng viÖc chung khi xö lÝ th«ng tin cña mét tæ chøc - TiÕn hµnh: Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Trë l¹i vÝ dô vÒ hå s¬ líp häc. - GV chØ ra mét sè thao t¸c trong qu¸ tr×ng qu¶n lÝ hå s¬ líp häc nh: bæ sung thªm häc sinh, thay ®æi ®oµn viªn. - GV yªu cÇu HS chØ r mét sè thao t¸c kh¸c? - Gv yªu cÇu HS tham kh¶o SGK ®Ó nhãm c©c thao t¸c thµnh tõng nhãm. - Chia líp thµnh 3 nhãm, ph¸t 3 phiÕu häc tËp cho 3 nhãm, y/c tõng hs ®iÒn vµo c¸c c©u hái. - GV gäi ®¹i diÖn hs lªn tr×nh bµy kÕt qu¶ nhãm m×nh H? H·y cho biÕt c¸c bíc ®Ó t¹o lËp hå s¬? H? Trong thùc tÕ qu¶n lý cã thÓ xÈy ra nh÷ng trêng hîp cËp nhËt nµo? - GV chèt l¹i: BÊt k× bµi to¸n qu¶n lÝ nµo còng cã mét sè thao t¸c thùc hiÖn: + T¹o lËp hå s¬ + CËp nhËt hå s¬ (thªm, xo¸, söa) 2 Ho¹t ®éng cña häc sinh - HS chó ý theo dâi híng dÉn cña GV - HS th¶o luËn t×m ra c¸c thao t¸c cã thÓ nh: xo¸ bít HS, t×m ra HS cã ®iÓm TB tin cao nhÊt. - HS ®äc SGK - HS ®iÒn vµo phiÕu tr¶ lêi. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy néi dung líp m×nh ®ång thêi nhËn xÐt nhãm b¹n. - HS tr¶ lêi: B1: X¸c ®Þnh ®èi tîng (chñ thÓ) qu¶n lý; B2: X¸c ®Þnh cÊu tróc hå s¬; B3: Thu thËp th«ng tin vµ tiÕn hµnh lu tr÷ theo ®óng cÊu tróc hå s¬. - HS tr¶ lêi: Gi¸o ¸n tin häc 12 + Khai th¸c hå s¬ (s¾p xÕp, thèng kª, b¸o c¸o,…) - GV ®a ra 2 bµi to¸n thùc thùc tÕ: + LiÖt kª tÊt c¶ nh÷ng HS cã §TB cña c¸c m«n häc >= 6.5. + HiÓn thÞ nh÷ng häc sinh cã xÕp lo¹i häc lùc lµ Giái. H? nhµ trêng cÇn nh÷ng th«ng tin ®ã lµm g×? + S¾p xÕp + T×m kiÕm + Thèng kª + LËp b¸o c¸o. - HS theo dâi vÝ dô - HS suy nghØ tr¶ lêi. 3. Tæng kÕt tiÕt häc: - Tãm t¾t kiÕn thøc träng t©m: c¸c thao t¸c t¹o lËp, cËp nhËt vµ khai th¸c hå s¬. - Ra bµi tËp kiÓm tra t¹i líp - Nªu viÖc häc sinh chuÈn bÞ cho tiÐt häc sau: ®äc tríc môc a vµ b cña môc 3 SGK. TiÕt 2 1. KiÓm tra bµi cò. C©u hái : Em h·y nªu c¸c c«ng viÖc thêng gÆp khi xö lý th«ng tin HS lªn b¶ng tr¶ lêi. 2. Néi dung bµi míi:  Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu kh¸i niÖm c¬ së d÷ liÖu vµ hÖ qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu - Môc ®Ých: Gióp häc sinh n¾m ®îc 2 kh¸i niÖm CSDL vµ kh¸i niÖm hÖ QTCSDL. Tõ ®ã häc sinh cã thÓ ph©n biÖt ®îc sù kh¸c nhau gi÷a 2 kh¸i niÖm nµy. - TiÕn hµnh: Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn - GV giíi thiÖu b¶ng 1 vµ gîi ý ®Ó häc sinh ®a ra mét sè c©u hái trong thùc tÕ: H? Tæ chøc trêng quan t©m ®Õn th«ng tin g×? H? BÝ th líp quan t©m ®Õn th«ng tin g×? H? GV chñ nhiÖm líp quan t©m ®Õn th«ng tin g×? DiÔn gi¶i: trong thùc tÕ c¸c c©u hái ®Æt ra rÊt ®a d¹ng. VËy t¹i sao l¹i cã sù ®a d¹ng ®ã? - GV yªu cÇu häc sinh ®äc bµi - GV: §Ó ®¸p øng nhu cÇu khao th¸c th«ng tin cña 1 tæ chøc nµo ®ã, ph¶i tæ chøc th«ng tin thµnh mét hÖ thèng víi sù gióp ®ì cña MT§T. Víi tèc ®é xö lý nhanh, m¸y tÝnh trî gióp ®¾c Ho¹t ®éng cña häc sinh - HS quan s¸t vµ theo dâi + Cã bao nhiªu hs trong tæ. + Cã bao nhiªu ®oµn viªn trong líp. + Líp cã bao nhiªu hs, bao nhiªu ®oµn viªn. - HS tr¶ lêi: do nhiÒu ngêicïng khai th¸c d÷ liÖu vµ mçi ngêi cã yªu cÇu vµ nhiÖm vô riªng. - HS ®øng dËy ®äc bµi. 3 Gi¸o ¸n tin häc 12 lùc cho con ngêi trong viÖc lu tr÷, khia th¸c th«ng tin mét c¸ch nhanh chãng vµ chÝnh x¸c. -HS tr¶ lêi: H? Em h·y nªu kh¸i niÖm vÒ CSDL? CSDL lµ tËp hîp c¸c d÷ liÖu cã liªn quan víi nhau cña mét tæ chøc. §îc lu tr÷ trªn c¸c thiÕt - GV tæng hîp vµ kÕt luËn: CÇn n¾m ®îc 3 ý bÞ nhí. Nh»m ®¸p øng nhu cÇu khai th¸c chÝnh khi nªu kh¸i niÖm CSDL: th«ng tin cña nhiÒu ngêi. + TËp hîp c¸c d÷ liÖu cã liªn quan; + §îc lu tr÷ trªn c¸c thiÕt bÞ nhí; - HS chó ý theo dâi. + §¸p øng nhu cÇu cña nhiÒu ngêi. H? khi nµo th× hå s¬ líp trong môc 1 ®îc gäi lµ mét CSDL? - HS tr¶ lêi: Khi hå s¬ ®ã ®îc lu tr÷ trªn c©c thiÕt bÞ nhí vµ ®îc nhiÒu ngêi khai th¸c. H? ViÖc lu tr÷ c¸c b¶ng trªn c¸c thiÕt bÞ nhí cã lîi g× h¬n so víi trªn giÊy? - HS tr¶ lêi: cã thÓ sö dông nhiÒu lÇn, c¸c lÖnh thùc hiÖn cËp nhËt vµ khai th¸c nhanh chãng vµ hiÖu qu¶ h¬n. H? Em h·y nªu mét sè vÝ dô vÒ CSDL cña c¸c c¬ quan? - HS tr¶ lêi: + CSDL cña nhµ trêng: chøa th«ng tin vÒ häc sinh nh hä vµ tªn, líp, ®iÓm… + CSDL cña ng©n hµng chøa c¸c th«ng tin: Kh¸ch hµng, l·i suÊt, k× h¹n, vèn… - GV dÉn d¾t: §Ó t¹o lËp, lu tr÷ vµ cho phÐp + CSDL cña h·ng hµng kh«ng chøa th«ng tin: nhiÒu ngêi cã thÓ khai th¸c CSDL cÇn hÖ thèng ChuyÕn bay, giê bay, ngµy bay, gi¸ vÐ… c¸c ch¬ng tr×nh cho phÐp ngêi dïng giao tiÕp - HS tr¶ lêi: víi CSDL. Nh÷ng ch¬ng t×nh nh vËy ®îc gäi lµ HÖ QTCSDL lµ phÇn mÒm cung cÊp m«i trêng HÖ QTCSDL. thuËn lîi vµ hiÖu qu¶ ®Ó t¹o lËp lu tr÷ vµ khai th¸c th«ng tin cña CSDL. H? Em h·y nªu kh¸i niÖm HÖ QTCSDL? H? HÖ CSDL gåm mÊy phÇn? - HS tr¶ lêi: Gåm 2 phÇn + CSDL; + HÖ QTCSDL. H? §Ó lu tr÷ vµ khai th¸c th«ng tin b»ng m¸y tÝnh cÇn nh÷ng ®iÒu kiÖn nµo? 4 Gi¸o ¸n tin häc 12 - HS tr¶ lêi: CÇn cã 3 ®iÒu kiÖn: + CSDL; + HÖ QTCSDL; + C¸c thiÕt bÞ vËt lý. Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu vÒ mét sè øng dông cña hÖ c¬ së d÷ liÖu - Môc ®Ých: + Häc sinh biÕt ®îc sù ®a d¹ng trong øng dông cña CSDL, ®Æc biÖt trong lÜnh vùc kinh tÕ, x· héi, gi¸o duc vµ y tÕ… + Häc sinh biÕt ®îcviÖc øng dông CSDL ®em l¹i thay ®çi g×, trong c¸c ho¹t ®éng con ngêi vÉn ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh, cã nhiÒu møc øng dông cña CSDL/ - TiÕn hµnh: Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn - GV yªu cÇu häc sinh ®oc bµi. - GV Nªu yªu cÇu ho¹ ®éng: + H·y kÓ tªn c¸c ®¬n vÞ, c¸c c¬ së s¶n xuÊt cÇn cã CSDL ®Ó qu¶n lÝ ho¹t ®éng trong ®¬n vÞ? + KÓ tªn chñ thÓ cÇn qu¶n lÝ - GV ph¸t giÊy cho tõng hs vµ yªu cÇu cÇn ®iÒn th«ng tin biÕt ®îc. - GV yªu cÇu häc sinh th¶o luËn theo nhãm. H? Mçi nhãm h·y tr×nh bµy mét øng dông cña CSDL? - GV thu phiÕu cña tõng nhãm. Chän ra nh÷ng phiÕu cã nhiÒu th«ng tin ®óng ®Ó ®äc cho c¶ líp ®¸nh gi¸ bµi lµm. - Yªu cÇu c¶ líp ®èi chiÕu víi ®¸p ¸n vµ thèng nhÊt cho ®iÓm. - GV bbæ sung thªm vµ cã nhiÒu øng dông phong phó. H? ViÖc øng dông hÖ CSDL ®· mang l¹i thay ®çi g×? lîi Ých g× cho c¸c ®¬n vÞ? H? Khi cã CSDL, cã cÇn ®Õn ngêi n÷a kh«ng? Ho¹t ®éng cña häc sinh - HS ®äc bµi bµi nghiªn cøu trong SGK. - HS tr¶ lêi: + C¬ së gi¸o dôc vµ ®µo t¹o cÇn qu¶n lÝ th«ng tin ngêi häc, m«n häc, kÕt qu¶ häc tËp. + C¬ së kinh doanh cÇn cã CSDL vÒ th«ng tin kh¸ch hµng, s¶n phÈm, viÖc mua b¸n... + C¬ së s¶n xuÊt cÇn qu¶n lÝ d©y chuyÒn, thiÕt bÞ vµ theo dâi viÖc s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm... - HS thùc hiÖn ®¸nh gi¸ bµi cña b¹n - HS theo dâi vµ nghi nhí. - HS tr¶ lêi: + kh«ng mÊt thêi gian t×m kiÕm, tÝnh to¸n, cã nhiÒu thêi giaÖc ®Ó lµm viÖc kh¸c. + Con ngêi vÊn ®ãng vai trß quan träng. * GV tæng kÕt c¸c nhãm vµ ®a ra kÕt luËn. IV. Tæng kÕt bµi häc 1. KiÕn thøc cÇn n¾m: 5 Gi¸o ¸n tin häc 12 - Bµi to¸n qu¶n lÝ; - Kh¸i niÖm CSDL vµ hÖ qu¶n trÞ CSDL. Ph©n biÖt 2 kh¸i niÖm; - §a ra c¸c vÝ dô vÒ CSDL; - C¸c møc thÓ hiÖn cña CSDL gåm 3 møc (VËt lý, kh¸i niÖm, khung nh×n), ph©n biÖt c¸c møc; - N¾m ®îc c¸c yªu cÇu c¬ b¶n cña hÖ qu¶n trÞ CSDL vµ c¸c øng dông. 2. NhiÖm vô vÒ nhµ: - §äc l¹i bµi cò; - Tr¶ lêi c¸c c©u hái vµ bµi tËp SGK trang 16; - §äc bµi míi. Ngµy so¹n: 15/09/2012 Tªn bµi gi¶ng hÖ qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu TiÕt: 03 I. Môc ®Ých, yªu cÇu: 1. KiÕn thøc: - Nhí l¹i kh¸i niÖm hÖ QTCSDL; - BiÕt c¸c chøc n¨ng cña hÖ QTCSDL: T¹o lËp CSDL, cËp nhËt CSDL, t×m kiÕm, kÕt xuÊt th«ng tin; - BiÕt vai trß cña con ngêi khi lµm viÖc víi CSDL; - BiÕt c¸c bíc x©y dùng CSDL. 2. KÜ n¨ng: Cha ®ßi hái ph¶i biÕt c¸c thao t¸c cô thÓ II. ChuÈn bÞ gi¶ng d¹y: 6 Gi¸o ¸n tin häc 12 - Ph¬ng ph¸p: thuyÕt tr×nh, hái ®¸p, ®Æt vÊn ®Ò, so s¸nh. - Ph¬ng tiÖn: M¸y chiÕu, m¸y tÝnh, ph«ng chiÕu hoÆc b¶ng. III. Ho¹t ®éng d¹y häc 1. æn ®Þnh líp: N¾m sØ sè vµ ®Æc ®iÓm t×nh h×nh líp. 2. Hái bµi cò: C©u hái: Em h·y nªu kh¸i niÖm CSDL vµ hÖ QTCSDL? 3. Néi dung bµi míi:  Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu c¸c chøc n¨ng cña hÖ QTCSDL - Môc ®Ých: Gióp häc sinh biÕt ®îc 3 nhãm chøc n¨ng cña hÖ QTCSDL: + Cung cÊp m«i trêng t¹o lËp c¬ së d÷ liÖu. + Cung cÊp m«i trêng cËp nhËt vµ khai th¸c d÷ liÖu. + cung cÊp c«ng cô kiÓm so¸t vµ ®iÒu khiÓn truy cËp vµo c¬ së d÷ liÖu. - TiÕn hµnh: Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh - GV yªu cÇu häc sinh nh¾c l¹i kh¸i niÖm hÖ HS ®äc bµi vµ nghiªn cøu trong SGK. qu¶n trÞ CSDL. H? theo em tõ nµo trong kh¸i niÖm cÇn chó ý? H? c¸c tõ ®ã nãi lªn ®iÒu g× cña mét hÖ qu¶n trÞ CSDL? H? H·y cho biÕt c¸c chøc n¨ng cña hÖ QTCSDL? a. Cung cÊp m«i trêng t¹o lËp CSDL. H? Nhãm chøc n¨ng nµy cho phÐp ngêi sö dông thùc hiÖn ®îc c¸c thao t¸c nµo? H? Trong NNLT pascal lÖnh nµo dïng ®Ó t¹o cÊu tróc d÷ liÖu, ®ã lµ lÖnh g×? ta khai b¸o ®îc g× cho cÊu tróc d÷ liÖu ®ã. H? §Ó ngêi dïng cã thÓ thùc hiÖn ®îc c¸c thao t¸c ®ã hÖ QTCSDL cÇn cung cÊp c«ng cô g×? - GV: bæ sung Nh÷ng c«ng côhç trî viÖc t¹o lËp CSDL ®îc gäi lµ ng«n ng÷ ®Þnh nghÜa d÷ liÖu. b. Cung cÊp m«i trêng cËp nhËt vµ khai th¸c d÷ liÖu. H? Víi chøc n¨ng nµy ngêi dïng cã thÓ thùc hiÖn nh÷ng thao t¸c nµo? H? Trong NNLT pascal ta cã lÖnh nµo ®Ó cËp nhËt d÷ liÖu? LÖnh nµo ®Ó khia th¸c d÷ liÖu? 7 - HS tr¶ lêi: T¹o lËp, cËp nhËt, khai th¸c th«ng tin. - HS tr¶ lêi: + Khai b¸o cÊu tróc b¶n ghi cho tõng b¶ng d÷ liÖu trong CSDL. + ChØnh söa cÊu tróc; + Xem cÊu tróc b¶n ghi cña 1 b¶ng. - HS tr¶ lêi: + lÖnh Type + khai b¸o ®îc tªn tõng thµnh phÇn vµ kiÓu d÷ liÖu tõng thµnh phÇn trong cÊu tróc. VD: kiÓu b¶n ghi. - HS tr¶ lêi: HÖ QTCSDL cung cÊp cho ngêi dïng mét ng«n ng÷ ®Þnh nghÜa d÷ liÖu. - HS tr¶ lêi: + Xem néi dung d÷ liÖu; + CËp nhËt d÷ liÖu; + S¾p xÕp, t×m kiÕm th«ng tin; + KÕt xuÊt b¸o c¸o. - HS tr¶ lêi: Gi¸o ¸n tin häc 12 H? §Ó gióp ngêi sö dông thùc hiÖn ®îc c¸c thao + lÖnh readln(). LÖnh g¸n. t¸c ®ã hÖ QTCSDL cÇn cung cÊp c«ng cô g×? + lÖnh write, c¸c thuËt to¸n s¾p xÕp, t×m kiÕm. c. Cung cÊp c«ng cô kiÓm so¸t, ®iÒu khiÓn truy - HS tr¶ lêi: cËp vµo CSDL. H? KiÓm so¸t truy cËp vµo CSDL gåm nh÷ng Cung cÊp ng«n ng÷ tao t¸c d÷ liÖu. c«ng viÖc nµo? H? §iÒu khiÓn truy cËp vµo CSDL gåm nh÷ng - HS tr¶ lêi: c«ng viÖc nµo? + §¶m b¶o an ninh, ng¨n ngõa truy c¹p bÊt H? Chøc n¨ng nµy nh»m môc tiªu g×? GV chuÈn ho¸ l¹i c©u tr¶ lêi cña Hs b¨ng néi hîp ph¸p; + Duy tr× tÝnh nhÊt qu¸n cña d÷ liÖu; dung tr×nh bµy ë môc b. + Tæ chøc vµ ®iÒu khiÓn c¸c truy cËp ®ång thêi; - GV më réng: Mäi hÖ qu¶n trÞ CSDL ®Òu cã thÓ cung cÊp c¸c + §¶m b¶o kh«i phôc d÷ liÖu khi gÆp sù cè; + Qu¶n lý tõ ®iÓn d÷ liÖu. ch¬ng tr×nh thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc trªn. Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu vai trß cña con ngêi trong hÖ CSDL. - Môc ®Ých: Häc sinh biÕt 3 vai trß kh¸c nhau cña con ngêi liªn quan ®Õn - TiÕn hµnh: Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh H? Nh÷ng ®èi tîng ngêi nµo liªn quan ®Õn hÖ - HS tr¶ lêi: CSDL mµ em biÕt? + Ngêi qu¶n trÞ CSDL. - GV ghi b¶ng: + Ngêi lËp tr×nh øng dông. a. Ngêi qu¶n trÞ CSDL + Ngêi dïng - Yªu cÇu häc sinh nghiªn cøu SGK. -HS tr¶ lêi: H? Ngêi qu¶n trÞ CSDL cã nhiÖm vô g×? + B¶o tr× hÖ CSDL; + N©ng cÊp hÖ CSDL; + Tæ chøc hÖ thèng, ph©n quyÒn truy cËp cho ngêi dïng, ®¶m b¶o an ninh cho hÖ CSDL; + Qu¶n lÝ tµi nguyªn cña CSDL. - HS tr¶ lêi: H? Em h·y nªu yªu cÇu cña ngêi qu¶n trÞ + Cã hiÓu biÕt tèt vÒ CSDL ë møc kh¸i niÖm; CSDL? + Lµ ngêi ®¸ng tin cËy vµ cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao. b. Ngêi lËp tr×nh øng dông. H? Ngêi lËp tr×nh øng dông cã nhiÖm vô g×? - HS tr¶ lêi: NhiÖm vô: X©y dùng c¸c ch¬ng tr×nh øng dông hç trî khai th¸c th«ng tin tõ CSDL trªn 8 Gi¸o ¸n tin häc 12 c¬ së c¸c c«ng cô mµ hÖ QTCSDL cung cÊp. c. Ngêi dïng. GV gi¶i thÝch: Ngêi dïng lµ ngêi cã nhu cÇu khai th¸c th«ng tin tõ CSDL. Ngêi dïng t¬ng t¸c víi hÖ thèng th«ng qua viÖc sö dông c¸c ch- - HS chó ý nghe gi¶ng. ¬ng tr×nh øng dông ®· ®îc viÕt tríc. Ho¹t ®éng 3. T×m hiÓu c¸c bíc x©y dùng CSDL. - Môc ®Ých: Häc sinh biÕt tr×nh tù khi x©y dùng c¬ së d÷ liÖu cã thÓ ®îc chia lµm 3 bíc chÝnh: kh¶o s¸t, thiÕt kÕ vµ thö nghiÖm. - TiÕn hµnh: Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh - GV: nªu c©u hái kiÕn thøc cò: - HS suy nghÜ tr¶ lêi: H·y cho biÕt c¸c bíc c¬ b¶n ®Ó hoµn tÊt mét ch- + T×m hiÓu bµi to¸n. ¬ng tr×nh gi¶i mét bµi to¸n b»ng ng«n ng÷ lËp + LËp tr×nh. tr×nh pascal? + KiÓm nghiÖm vµ ch¹y thö. - GV: Khi x©y dùng CSDL, ta còng tiÕn hµnh theo 3 bíc: kh¶o s¸t thiÕt kÕ vµ kiÓm thö a. Bíc 1: Kh¶o s¸t H? ë bíc nµy cÇn thùc hiÖn nh÷ng c«ng viÖc - HS tr¶ lêi: g×? + T×m hiÓu c¸c yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lÝ; + X¸c ®Þnh d÷ liÖu cÇn lu tr÷, ph©n tÝch mèi quan hÖ; + Ph©n tÝch c¸c chøc n¨ng cÇn cã cña hÖ thèng khai th¸c th«ng tin; + X¸c ®Þnh kh¶ n¨ng phÇn cøng vµ phÇn mÒm. b. Bíc 2: ThiÕt kÕ - HS tr¶ lêi: H? Trong bíc nµy cÇn thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc + ThiÕt kÕ CSDL; nµo? + Lùa chän hÖ QTCSDL; + X©y dùng hÖ thèng ch¬ng tr×nh øng dông. - HS tr¶ lêi: c. Bíc 3: KiÓm thö + NhËp d÷ liÖu; H? H·y cho biÕt trong bíc nµy ta thùc hiÖn c¸c + Ch¹y thö ch¬ng tr×nh øng dông c«ng viÖc g×? - GV: chuÈn ho¸ l¹i c¸c kiÕn thøc cho häc sinh IV. Tæng kÕt bµi häc 1. Néi dung cÇn n¾m: - N¾m ®îc chøc n¨ng cña hÖ QTCSDL, vai trß cña con ngêi trong CSDL; 9 Gi¸o ¸n tin häc 12 - Ba vai trß cña con ngêi khi lµm viÖc víi mét hÖ QTCSDL. - C¸c bíc x©y dùng hÖ QTCSDL. 2. NhiÖm vô vÒ nhµ: - Tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK trang 20; - T×m hiÓu vÒ c«ng t¸c qu¶n lÝ th viÖn. * Híng dÉn bµi thùc hµnh 1: + Nªu môc ®Ých yªu cÇu cña bµi thùc hµnh. + Yªu cÇu häc sinh tù thùc hµnh bµi tËp 1: T×m hiÓu néi quy th viÖn, thÎ th vÖn, phiÕu mîn-tr¶ s¸ch, sæ qu¶n lÝ s¸ch ë trêng THPT. + Giíi thiÖu yªu cÇu cña bµi tËp 2, bµi tËp 3, bµi tËp 4 ®Ó ®Þnh híng cho häc sinh. Ngày soạn: 02/10/2012 Tªn bµi gi¶ng bµi tËp ch¬ng 1 Tiết: 04, 05 I.Mục đích, yêu cầu: Học sinh nắm các khái niệm đã học:  CSDL, sự cần thiết phải có CSDL lưu trên máy tính;  Hệ QTCSDL, hệ CSDL, mối tương tác giữa các thành phần của hệ CSDL;  Các yêu cầu cơ bản của hệ CSDL qua hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan và tự luận. II.Chuẩn bị: Sách GK tin 12, Sách GV tin 12, đĩa chứa các chương trình minh họa (quản lý học sinh: gv biên soạn), tranh ảnh chụp sẳn. III.Nội dung tiết dạy: 1. Tổ chức lớp: 10 Gi¸o ¸n tin häc 12 2. Tiến trình tiết dạy Hoạt động của GV Hoạt động của HS 1. Trả lời câu hỏi 1, SGK, trang 16. Nêu một ứng dụng của CSDL của một tô - Nêu tên đơn vị, tổ chức. chức trên địa bàn mà em biết.? - Trả lời. - Gợi ý trả lời: CSDL có thông tin gì? + CSDL quản lí học sinh. Phục vụ cho những đối tượng nào?. + CSDL quản lí thư viện. - Xử lí tình huống: HS không tìm được VD, GV + CSDL quản lí khách sạn. có thể nêu VD về Quản lí HS trong trường, yêu + CSDL quản lí bệnh viện…… cầu học sinh trả lời các câu hỏi: + Thông tin về HS là những thông tin nào? HS: Thông tin học sinh gồm: Họ tên, + Để quản lí điểm cần lưu tên môn học ngày sinh, địa chỉ, giới tính, toán, lí, không? hóa… 2.Trả lời câu hỏi 2, SGK, trang 16. Hãy phân biệt CSDL với hệ QTCSDL. -Chú ý nghe yêu cầu, suy nghĩ trả lời. - Chốt lại câu trả lời của học sinh cần làm ro + CSDL là tập hợp các dữ liệu có liên quan với nhau được lưu trữ trên thiết 2 điểm: bị nhớ của máy tính. + Hệ QTCSDL là các chương trình phục vụ cho việc tạo lập, cập nhật và khai thác CSDL. 3. Trả lời câu hỏi 3, SGK, trang 16. Giả sử phải xây dựng một CSDL để quản li mượn/trả sách ở thư viện, theo em cần lưu trư - HS trả lời. nhưng thông tin gì? Hãy cho biết nhưng việc + Quản lý sách gồm các hoạt động phải làm để đáp ứng nhu cầu quản li của người như nhập/xuất sách, vào/ ra kho, thanh lý thủ thư. - GV đưa ra một số câu hỏi phụ gợi ý cho sách (do sách lạc hậu nội dung hoặc theo biên lai giải quyết sự cố mất sách), đền bù HS trả lời: sách hoặc tiền (do mất sách), …  Để quản lí sách cần thông tin gì? + Mượn/ trả sách:  Để quản lí người mượn cần thông tin gì?  Để biết về những ai đang mượn sách và những sách nào đang mượn, cần những thông tin gì?  Để phục vụ bạn đọc: * Cho mượn: kiểm tra thẻ đọc, phiếu mượn, tìm sách trong kho, ghi sổ mượn/trả và trao sách cho HS mượn. * Nhận trả sách: kiểm tra thẻ đọc, phiếu mượn, đối chiếu sách trả và 11 Gi¸o ¸n tin häc 12 + Người thủ thư có cần kiểm tra để biết phiếu mượn, ghi sổ mượn/trả, ghi sự cố người đó có phải là bạn đọc của thư viện hay sách trả quá hạn hoặc hư hỏng, nhập sách không? về kho. + Có tra cứu xem sách mà bạn đọc cần có còn hay không? * Tổ chức thông tin về sách và tác giả + Có phải vào sổ trước trước khi đưa sách cho bạn đọc không? … - Chú ý những câu hỏi gợi ý của GV, suy 4.Trả lời câu hỏi 4, SGK, trang 16. nghĩ và trả lời. Hãy nêu vi dụ minh họa cho một vài yêu cầu cơ bản đối với hệ CSDL?. - Yêu cầu HS nhắc lại các yêu cầu cơ bản của hệ CSDL. - Gợi ý cho học sinh lấy VD ngoài SGK. * HS trả lời: - Nhận xét. + Khai báo kiểu và cấu trúc dữ a. Trả lời câu hỏi 1, SGK, trang 20. liệu. Ngôn ngư định nghĩa dư liệu trong hệ CSDL + Khai báo các ràng buộc trên dữ cho phép ta làm nhưng gì? liệu. - Chốt lại câu trả lời của HS 2 ý: b. Trả lời câu hỏi 2, SGK, trang 20. * HS trả lời: Nêu các thao tác dư liệu và vi dụ minh họa? + Thao tác với cấu trúc dữ liệu (do - Gợi ý để HS phân nhóm được các thao tác: ngôn ngữ định nghĩa dữ liệu đảm nhận). + Thao tác với nội dung dữ liệu (do ngôn ngữ thao tác dữ liệu đảm nhận). c. Trả lời câu hỏi 3, SGK, trang 20. Vì sao hệ QTCSDL phải có khả năng kiểm soát và điều khiển các truy cập đến CSDL? Hãy lấy VD để minh họa. + Khai thác thông tin: tìm kiếm, sắp xếp, kết xuất báo cáo. * HS trả lời: + Đảm bảo an ninh hệ thống, ngăn chặn - Gợi ý HS dựa vào chức năng thứ 3 của hệ các truy cập và xử lí cho phép. QTCSDL để nêu được 2 điểm quan trọng: + Đảm bảo tính nhất quán khi có thao tác - Khuyến khích HS cho VD ngoài SGK. d. Trả lời câu hỏi 4, SGK, trang 20. cập nhật. - Nêu VD. Khi làm việc với các hệ CSDL, em muốn giư 12 Gi¸o ¸n tin häc 12 vai trò gì? Vì sao? - Yêu cầu HS nhắc lại ba vai trò của con -HS giải thích lí do chọn vai trò đó người khi làm việc với CSDL. - Yêu cầu HS giải thích được lí do của sự lựa chọn của mình. e. Trả lời câu hỏi 5, SGK, trang 20. Trong các chức năng của hệ QTCSDL, theo em chức năng nào là quan trọng nhất? Vì sao? - Cho HS thảo luận nhóm về câu hỏi này. - Nhớ lại kiến thức đã học để trả lời. - Tôn trọng các ý kiến của các nhóm. - Nêu ví dụ. - Diễn giải: mỗi chức năng của hệ QTCSDL đều có vai trò quan trọng khác nhau. Nhưng mục đích của câu hỏi này là chỉ ra chức năng quan trọng nhất. - Chốt lại chức năng quan trọng nhất là: * HS nhớ lại kiến thức đã học để trả lời. cung cấp các dịch vụ cần thiết để khai thác thông tin từ CSDL, vì CSDL được xây dựng để “Đáp ứng nhu cầu khai thác thông tin của nhiều - cung cấp các dịch vụ cần thiết để khai thác thông tin từ CSDL người dùng với nhiều mục đich khác nhau”. f.Trả lời câu hỏi 6, SGK, trang 20. Hãy trình bày sơ lược về hoạt động của một - Nhớ lại kiến thức đã học để trả lời theo hệ QTCSDL. - Trình chiếu lại hình 12 (SGK) cho HS xem. gợi ý của GV. Thảo luận nhóm. - Mỗi nhóm trình bày ý kiến của mình. - Chú ý nghe nhận xét của GV và ghi nhớ. Kiểm tra 15 phút 1. Mục tiêu dánh giá Đánh giá kiến thức và kỷ năng của hoc sinh về CSDL và hệ QTCSDL. 2. Mục đích yêu cầu của đề. 13 Gi¸o ¸n tin häc 12 Biết khái niệm và các chức năng về hệ CSDL và hệ quản trị CSDL 3. Ma trận đề Khái niệm CSDL và Yêu cầu cơ bản đối Chức năng của hệ hệ QTCSDL Nhận biết Câu 1, 2 Thông hiểu Câu 4 với hệ CSDL CSDL Câu 3 Vận dụng Câu 5 4. Đề bài: Câu 1: Hãy nêu một số ứng dụng có sử dụng CSDL của một số tổ chức nào đó mà em biết? Câu 2: Hãy phân biệt hệ CSDL và hệ QTCSDL? Câu 3: Hãy kể tên các công việc thường gặp khi xử lí thông tin của một tổ chức, lấy VD minh họa? Câu 4: Để lưu trữ và khai thác thông tin bằng máy tính cần phải có: Á. CSDL. C. Các thiết bị vật lí( máy tính, đĩa cứng, mạng…) B. Hệ QTCSDL. D. Cả 3 ý trên. Câu 5: Nếu so sanhsv[í một trong những NNLT bậc cao như Pascal thì ngôn ngữ định nghĩa dữ liệu tương đương với thành phần nào sau đây? Tại sao? A. Các công cụ khai báo dữ liệu. C. Các chỉ thị nhập dữ liệu B. Các chỉ thị đóng mở tập tin. D. Cả 3 ý trên. 5. Đáp án và thang điểm Câu 1: (1,5 đ) Như QL học sinh, QL thư viện… Câu 2: (2 đ) . Câu 3: (2 đ): Tạo lập, cập nhật và khai thác hồ sơ VD: Xử lí thông tin về 1 kỳ thi của một lớp. Câu 4: (1,5 đ) D Câu 5: (3 đ) A IV. Tổng kết tiết học: 14 Gi¸o ¸n tin häc 12 1. Qua các bài tập GV yêu cầu HS tổng kết lại kiến thức trong chương 1. 2. Nhiệm vụ về nhà: Ngày soạn: 12/10/2012 BµI TËP Vµ THùC HµNH 1 Tªn bµi gi¶ng T×M HIÓU HÖ C¥ Së D÷ LIÖU Tiết: 06 I.Mục đích, yêu cầu: 1. Kiến thức: - Biết xác định những việc cần làm trong hoạt động quản lí một công việc đơn giản. - Biết một số công việc cơ bản khi xây dựng một cơ sở dữ liệu đơn giản. 2. Kĩ năng: - Thực hiện được một số thao tác trong bước khảo sát và thiết kế. II.Chuẩn bị: 1.Giáo viên: - Giáo án, SGK, hình ảnh các bảng dữ liệu: + Bảng tacgia: bảng trasach Matg Hoten Ngay_sinh Ngay_mat Sophieu Ngay_tra Sobienban_suco + Bảng sach: Masach Tensach Nxb Na Loaisac mx h b Giatien Matg Noid ung 15 Gi¸o ¸n tin häc 12 + Bảng Hocsinh: Mathe Hoten Ngaysinh Gioitinh Lop Ngaycap diachi + Bảng Phieumuon: Mathe - Sophieu Ngaymuon Ngaycantra Masach Sl_sachmuon Projector, máy vi tính để giới thiệu các hình ảnh và các nội dung khác. 2.Học sinh: - Nội qui, mẫu thẻ thư viện, mẫu sổ quản lí sách của thư viện. III. Ho¹t ®éng d¹y häc: 1. Tổ chức lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: - Câu hỏi 1: ngôn ngữ định nghĩa dữ liệu cho phép ta làm những gì? - Câu hỏi 2: trình bày sơ lược về hoạt động của một hệ CSDL. - Câu hỏi 3: nêu các chức năng chính của hệ QTCSDL. 3. Tiến trình tiết dạy: a. Hoạt động 1: Thực hiện bài tập 1 * Mục tiêu: + Gióp häc sinh biÕt c¸c néi quy th viÖn, thÎ th viÖn, phiÕu mîn/tr¶ s¸ch, sæ qu¶n lÝ th viÖn.. + Gióp HS biÕt c¸c yªu cÇu trong c«ng t¸c qu¶n lÝ th viÖn * Nội dung: - Tìm hiểu về nội qui thư viện, thẻ thư viện, phiếu mượn trả sách, sổ quản lí sách của thư viện trường THPT. Hoạt động của GV - Hướng dẫn HS tìm hiểu các ràng buộc trong CSDL sẽ xây dựng: Hoạt động của HS - Từng nhóm thảo luận nội dung đã được GV phân công. + Thời hạn mượn sách + Số lượng sách được mượn mỗi lần + Qui ước một số sự cố khi qui phạm nội qui…và một số loại phiếu hay sổ sách tối thiểu như thẻ mượn đọc, thẻ mượn về nhà, sổ 16 Gi¸o ¸n tin häc 12 - Từng nhóm cử đại diện trình bày các nội theo doi sách trong kho, sổ theo doi tình hình sách cho mượn (tình hình đọc sách của độc giả) dung đã thảo luận. … - Từng nhóm góp ý kiến cho các nhóm - Chia HS theo nhóm để tìm hiểu các nội dung đã nêu ra khác. Quan sát và ghi chép. - Từng nhóm trình bày nội dung đã thảo luận. - Gọi các nhóm khác cho ý kiến đóng góp - Đưa ra kết luận. b. Hoạt động 2: Thực hiện bài tập 2 * Môc ®Ých: - HS biÕt c¸c ho¹t ®éng chÝnh cña th viÖn - HS biÕt x¸c ®Þnh c¸c chøc n¨ng cÇn cã cña mét hÖ thèng qu¶n lÝ th viÖn. *Nội dung: - Kể tên các hoạt động chính của thư viện. Hoạt động của GV - Hướng dẫn các nhóm chủ yếu tập trung Hoạt động của HS - Từng nhóm thảo luận nội dung đã được vào 2 công việc chính: quản li sách và mượn- GV phân công. trả sách của thư viện. - Từng nhóm trình bày nội dung đã thảo luận. - Từng nhóm cử đại diện trình bày các nội dung chi tiết về hoạt động mượn/ trả sách. - Các nhóm trao đổi bổ sung lẫn nhau. - Gọi các nhóm khác cho ý kiến đóng góp (GV nêu cụ thể từng công việc của các hoạt - Đưa ra kết luận: động mượn/ trả sách). + Quản lý sách gồm các hoạt động như nhập/xuất sách, vào/ ra kho(theo hóa đơn, biên lai), thanh lý sách (do sách lạc hậu nội dung hoặc theo biên lai giải quyết sự cố mất sách), đền bù sách hoặc tiền (do mất sách), … + Mượn/ trả sách: * Cho mượn: kiểm tra thẻ đọc, phiếu 17 Gi¸o ¸n tin häc 12 mượn, tìm sách trong kho, ghi sổ mượn/trả và trao sách cho HS mượn. * Nhận trả sách: kiểm tra thẻ đọc, - GV nêu thêm về cách giải quyết sự cố vi phiếu mượn, đối chiếu sách trả và phiếu mượn, phạm nội qui… ghi sổ mượn/trả, ghi sự cố sách trả quá hạn hoặc hư hỏng, nhập sách về kho. * Tổ chức thông tin về sách và tác giả Quan sát và ghi chép. c. Hoạt động 3: Thực hiện bài tập 3 * Môc ®Ých: - HS biÕt c¸c ®èi tîng cÇn qu¶n lÝ trong th viÖn, tõ ®ã hiÓu thªm c¸ch x¸c ®Þnh d÷ liÖu cÇn lu tr÷ khi x©y dùng d÷ liÖu cña th viÖn. * Nội dung: - Liệt kê các đối tượng cần quản lí khi xây dựng CSDL quản lí sách và mượn/trả sách: + Người đọc: họ tên, ngày sinh, giới tính, lớp, địa chỉ, số thẻ mượn, ngày cấp thẻ, ghi chú. + Sách: mã sách, tên sách, loại sách, nhà xuất bản, năm xuất bản, giá tiền, mã tác giả, tóm tắt nội dung sách. + Tác gia, mã tác gia, ho tên tác gia, ngay sinh. Hoạt động của GV - Yêu cầu học sinh liệt kê các đối tượng cần quản lí trong thư viện. Hoạt động của HS - Từng nhóm thảo luận tìm ra các đối tượng cần quản lí. - GV kết luận về các đối tượng cần quản lý về quá trình quản lý sách và mượn/ trả sách - Từng nhóm cử đại diện trình bày các nội như: thông tin về người đọc, theo tin về sách, tác giả. dung đã thảo luận. - Chia từng đối tượng cho các nhóm tìm - hiểu các thuộc tính của đối tượng - Gọi các nhóm khác cho ý kiến đóng góp - Từng nhóm góp ý kiến cho các nhóm khác. 18 Gi¸o ¸n tin häc 12 - Quan sát và ghi chép Đưa ra kết luận.(chiếu các bảng thông tin về đối tượng: người mượn, sách, tác giả ). d. Hoạt động 4: Thực hiện bài tập 4 * Môc ®Ých: - Gióp HS biÕt x¸c ®Þnh ®îc nh÷ng d÷ liÖu nµo cÇn lu tr÷ vµ bíc ®Çu thiÕt kÕ c¬ së d÷ liÖu. * Nội dung: - CSDL THUVIEN cần những bảng nào? Mỗi bảng cần có những cột nào? Hoạt động của GV - Hướng dẫn HS đưa ra các bảng cần có đối với CSDL THUVIEN. Các cột của các bảng. Hoạt động của HS - Các nhóm tiếp tục phát triển công việc: từ việc liệt kê các thông tin về một đối tượng - Chia từng đối tượng cho các nhóm tìm đến chuyển thành thiết kế một bảng dữ liệu về đối tượng này. hiểu các thuộc tính của đối tượng. - Các nhóm trình bày bảng của mình. Sau - Gọi các nhóm khác cho ý kiến đóng góp. đó thống nhất hơn về các thuộc tính trong mỗi bảng. - Ghi chép nội dung các bảng được chiếu - Đưa ra kết luận:(chiếu các bảng đã chuẩn bị lên máy chiếu). trên bảng. IV. Tæng kÕt bµi häc 1. Néi dung cÇn n¾m: + Häc sinh biÕt c¸c néi quy th viÖn, thÎ th viÖn, phiÕu mîn/tr¶ s¸ch, sæ qu¶n lÝ th viÖn.. + HS biÕt c¸c yªu cÇu trong c«ng t¸c qu¶n lÝ th viÖn + HS biÕt c¸c ®èi tîng cÇn qu¶n lÝ trong th viÖn, tõ ®ã hiÓu thªm c¸ch x¸c ®Þnh d÷ liÖu cÇn lu tr÷ khi x©y dùng d÷ liÖu cña th viÖn. 2.NhiÖm vô vÒ nhµ: §äc vµ t×m hiÓu tríc bµi 3(sgk) 19 Gi¸o ¸n tin häc 12 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan