Tài liệu Giáo án tin học 11 chuẩn ktkn_bộ 2

Giaù o aù n tin hoï c 11 Tuaàn: 1, tieát: 1. Ngaøy soaïn: 19/08/2012. Baøi daïy: GV: Buø i Haû i Ñöù c Ngaøy daïy: 21/08/2012. KHAÙI NIEÄM LAÄP TRÌNH VAØ NGOÂN NGÖÕ LAÄP TRÌNH I. MUÏC ÑÍCH, YEÂU CAÀU: - Bieát ñöôïc khaùi nieäm laäp trình vaø ngoân ngöõ laäp trình. - Hieåu khaû naêng cuûa ngoân ngöõ laäp trình baäc cao, phaân bieät ñöôïc vôùi ngoân ngöõ maùy vaø hôïp ngöõ. - Bieát ñöôïc khaùi nieäm chöông trình dòch. - Hieåu yù nghóa vaø nhieäm vuï cuûa chöông trình dòch. Phaân bieät ñöôïc bieân dòch vaø thoâng dòch. II. CHUAÅN BÒ CUÛA THAÀY VAØ TROØ: - Thaày: SGK + Giaùo Aùn. - Troø: SGK. III. TIEÁN TRÌNH TIEÁT DAÏY: 1. OÅn ñònh lôùp. 2. Vaøo baøi môùi: NOÄI DUNG CAÀN ÑAÏT HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY VAØ TROØ GV: Coù maáy caùch moâ taû thuaät toaùn? HS: Coù 3 caùch moâ taû thuaät toaùn: - Moâ taû baèng ngoân ngöõ töï nhieân. - Moâ taû baèng sô ñoà khoái. - Moâ taû baèng ngoân ngöõ laäp trình. GV: Moâ taû thuaät toaùn baèng ngoân ngöõ töï nhieân vaø baèng sô ñoà khoái thì maùy coù theå hieåu vaø thöïc hieän ñöôïc khoâng? HS: Maùy khoâng theå hieåu vaø thöïc hieän ñöôïc. GV: Ñeå maùy coù theå hieåu vaø thöïc hieän ñöôïc thì chuùng ta phaûi moâ taû thuaät toaùn baèng moät ngoân ngöõ laäp trình cuï theå naøo ñoù. GV: Hoaït ñoäng ñeå dieãn ñaït thuaät toaùn thoâng qua moät ngoân ngöõ laäp trình ñöôïc goïi laø laäp trình. - Laäp trình: laø söû duïng caáu truùc döõ lieäu vaø caùc caâu GV: Haõy phaùt bieåu ñaày ñuû khaùi nieäm laäp trình. leänh cuûa ngoân ngöõ laäp trình cuï theå ñeå moâ taû döõ lieäu HS: Xem SGK traû lôøi caâu hoûi. vaø dieãn ñaït caùc thao taùc cuûa thuaät toaùn. - Ngoân ngöõ laäp trình: laø moät phaàn meàm duøng ñeå GV: Haõy phaùt bieåu ñaày ñuû khaùi nieäm ngoân ngöõ laäp dieãn ñaït thuaät toaùn thaønh moät chöông trình giuùp cho trình. maùy hieåu ñöôïc thuaät toaùn ñoù. HS: Döïa vaøo SGK traû lôøi caâu hoûi. GV: Coù nhöõng loaïi ngoân ngöõ laäp trình naøo? HS: Coù 3 loaïi ngoân ngöõ laäp trình: Ngoân ngöõ maùy. Hôïp ngöõ. Ngoân ngöõ baäc cao. GV: Cho bieát öu ñieåm noåi baät cuûa ngoân ngöõ laäp trinh baäc cao? HS: - Gaàn guûi vôùi ngoân ngöõ töï nhieân. Tröôø n g THPT Löông Theá Vinh Trang 1 Giaù o aù n tin hoï c 11 GV: Buø i Haû i Ñöù c - Coù theå thöïc hieän ñöôïc treân nhieàu loaïi maùy. GV: Maùy tính coù theå tröïc tieáp hieåu vaø thöïc hieän ñöôïc chöông trình vieát baèng ngoân ngöõ laäp trình baäc cao hay khoâng? HS: Khoâng. GV: Vaäy laøm theá naøo ñeå maùy tính coù theå hieåu vaø thöïc hieän ñöôïc chöông trình vieát baèng ngoân ngöõ baäc cao? HS: Caàn coù moät chöông trình dòch ñeå dòch chöông trình vieát baèng ngoân ngöõ baäc cao sang ngoân ngöõ maùy sao cho maùy coù theå hieåu vaø thöïc hieän ñöôïc. GV: Chöông trình dòch laø gì? HS: Döïa vaøo SGK khaùi nieäm chöông trình dòch. - Chöông trình dòch: laø chöông trình coù chöùc naêng chuyeån ñoåi moät chöông trình ñöôïc vieát baèng ngoân ngöõ baäc cao thaønh moät chöông trình coù theå thöïc GV: Baïn chæ bieát tieáng Vieät, ngöôøi khaùch du lòch hieän ñöôïc treân maùy. chæ bieát tieáng Anh, vaäy thì ñeå giôùi thieäu veà tröôøng mình cho ngöôøi khaùch ñoù bieát baïn coù theå thöïc hieän baèng caùch naøo? HS: Traû lôøi caâu hoûi. *) Thoâng dòch: Laàn löôït dòch vaø thöïc hieän töøng GV: Thoâng dòch laø gì? caâu leänh. HS: Döïa vaøo SGK traû lôøi caâu hoûi. GV: Bieân dòch laø gì? *) Bieân dòch: Kieåm tra, phaùt hieän loãi vaø dòch HS: Döïa vaøo SGK traû lôøi caâu hoûi. toaøn boä chöông trình nguoàn thaønh moät chöông trình thöïc hieän treân maùy. 3. Cuûng coá: - Khaùi nieäm laäp trình vaø ngoân ngöõ laäp trình. - Coù ba loaïi ngoân ngöõ laäp trình: Ngoân ngöõ maùy, hôïp ngöõ vaø ngoân ngöõ laäp trình baäc cao. - Khaùi nieäm chöông trình dòch. - Coù 2 loaïi chöông trình dòch: Thoâng dòch vaø bieân dòch. 4. Daën doø vaø BTVN: Hoïc baøi vaø laøm baøi taäp ôû cuoái baøi hoïc. Tröôø n g THPT Löông Theá Vinh Trang 2 Giaù o aù n tin hoï c 11 Tuaàn: 2, tieát: 2. Ngaøy soaïn: 26/08/2012. Baøi daïy: GV: Buø i Haû i Ñöù c Ngaøy day:27/08/2012. CAÙC THAØNH PHAÀN CUÛA NGOÂN NGÖÕ LAÄP TRÌNH I. MUÏC ÑÍCH, YEÂU CAÀU: - Bieát ngoân ngöõ laäp trình coù 3 thaønh phaàn cô baûn laø: baûng chöõ caùi, cuù phaùp vaø ngöõ nghóa. Hieåu vaø phaân bieät ba thaønh phaàn naøy. - Bieát moät soá khaùi nieäm: teân, teân chuaån, teân daønh rieâng (töø khoaù), haèng vaø bieán. - Yeâu caàu hoïc sinh ghi nhôù caùc quy ñònh veà teân, haèng vaø bieán trong moät ngoân ngöõ laäp trình. Bieát caùch ñaët teân ñuùng vaø nhaän bieát ñöôïc teân sai quy ñònh. II. CHUAÅN BÒ CUÛA THAÀY VAØ TROØ: - Thaày: SGK + Giaùo Aùn. - Troø: SGK. III. TIEÁN TRÌNH TIEÁT DAÏY: 1. OÅn ñònh lôùp. 2. Kieåm tra baøi cuõ: Caâu hoûi: Khaùi nieäm laäp trình, ngoân ngöõ laäp trình? Caâu traû lôøi: - Laäp trình: laø söû duïng caáu truùc döõ lieäu vaø caùc caâu leänh cuûa ngoân ngöõ laäp trình cuï theå ñeå moâ taû döõ lieäu vaø dieãn ñaït caùc thao taùc cuûa thuaät toaùn. - Ngoân ngöõ laäp trình: laø moät phaàn meàm duøng ñeå dieãn ñaït thuaät toaùn thaønh moät chöông trình giuùp cho maùy hieåu ñöôïc thuaät toaùn ñoù. 3. Vaøo baøi môùi: NOÄI DUNG CAÀN ÑAÏT HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY VAØ TROØ GV: Coù nhöõng yeáu toá naøo duøng ñeå xaây döïng neân 1. Caùc thaønh phaàn cô baûn: ngoân ngöõ tieáng Vieät? Baûng chöõ caùi tieáng Vieät, soá, daáu. Caùch gheùp caùc kí töï thaønh töø, gheùp caùc töø thaønh caâu. Ngöõ nghóa cuûa töø vaø caâu. Moãi ngoân ngöõ laäp trình coù ba thaønh phaàn cô baûn GV: Trong ngoân ngöõ laäp trình cuõng vaäy, noù cuõng goàm 3 thaønh phaàn: Baûng chöõ caùi, cuù phaùp vaø ngöõ laø baûng chöõ caùi, cuù phaùp vaø ngöõ nghóa. a) Baûng chöõ caùi: Baûng chöõ caùi caùc ngoân ngöõ laäp nghóa. trình noùi chung khoâng khaùc nhau nhieàu. Sau ñaây laø baûng chöõ caùi cuûa ngoân ngöõ Pascal:  Caùc chöõ caùi thöôøng vaø chöõ caùi hoa cuûa baûng chöõ caùi tieáng Anh: a b c d ….z vaø A B C D … Z.  10 chöõ soá thaäp phaân: 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9. GV: Baûng chöõ caùi tieáng Anh goàm nhöõng kí töï naøo? HS: Thaûo luaän theo nhoùm traû lôøi caâu hoûi. GV: Heä thaäp phaân caàn bao nhieâu chöõ soá ñeå bieåu dieãn caùc soá vaø ñoù laø nhöõng soá naøo? HS: Traû lôøi caâu hoûi.  Caùc kí töï ñaëc bieät: + - * / = > < [ ] . , ; # ^ $ GV: Keå ra moät soá kí töï ñaëc bieât khaùc. @ & ( )   : ‘ _ (daáu caùch). b) Cuù phaùp: laø boä quy taéc ñeå vieát chöông trình. c) Ngöõ nghóa xaùc ñònh yù nghóa thao taùc caàn phaûi GV: Haàu heát caùc ngoân ngöõ ñeàu söû duïng daáu coäng thöïc hieän, öùng vôùi toå hôïp kí töï döïa vaøo ngöõ caûnh (+) ñeå chæ pheùp coäng. Giaõ thieát A, B laø ñaïi löôïng nhaân giaù trò nguyeân vaø X, Y laø ñaïi löôïng nhaän giaù cuûa noù. Tröôø n g THPT Löông Theá Vinh Trang 3 Giaù o aù n tin hoï c 11 * Ghi chuù: - Caùc loãi cuù phaùp ñöôïc chöông trình dòch phaùt hieän vaø thoâng baùo cho ngöôøi laäp trình bieát. Chæ coù caùc chöông trình khoâng coøn loãi cuù phaùp môùi ñöôïc dòch sang ngoân ngöõ maùy. - Caùc loãi ngöõ nghóa khoù phaùt hieän hôn. Chöông trình dòch chæ phaùt hieän ñöôïc loãi cuù phaùp chöù khoâng phaùt hieän ñöôïc loãi ngöõ nghóa. Phaàn lôùn caùc loãi ngöõ nghóa chæ phaùt hieän khi thöïc hieän chöông trình treân döõ lieäu cuï theå. GV: Buø i Haû i Ñöù c trò thöïc. Khi ñoù daáu “+” trong bieåu thöùc A+B laø coäng 2 soá nguyeân, coøn trong bieåu thöùc X+Y laø coäng 2 soá thöïc. GV: Haõy cho bieát phaùt bieåu sau ñaây ñuùng hay sai? Vì sao? “Chöông trình nguoàn bò loãi cuù phaùp thì chöông trình ñích cuõng bò loãi cuù phaùp”. HS: Traû lôøi caâu hoûi. GV: Moät chöông trình maø chöông trình dòch khoâng coøn baùo loãi thì chöông trình ñoù ñaõ ñaûm baûo hoaøn toaøn ñuùng hay chöa? HS: Traû lôøi caâu hoûi. 2. Moät soá khaùi nieäm: a) Teân: +) Teân daønh rieâng: laø nhöõng teân ñöôïc ngoân ngöõ GV: Trình baøy nhöõng hieåu bieát cuûa em veà teân daønh laäp trình quy ñònh vôùi yù nghóa rieâng xaùc ñònh (coøn rieâng, cho ví duï. goïi laø töø khoaù), ngöôøi duøng khoâng ñöôïc duøng vôùi yù HS: Tham khaûo saùch giaùo khoa traû lôøi caâu hoûi. nghóa khaùc. +) Teân chuaån: laø teân ñöôïc ngoân ngöõ laäp trình duøng GV: Trình baøy nhöõng hieåu bieát cuûa em veà teân vôùi yù nghóa rieâng naøo ñoù, ngöôøi laäp trình coù theå chuaån, cho ví duï. ñònh nghóa laïi ñeå duøng vôùi yù nghóa khaùc. HS: Tham khaûo saùch giaùo khoa traû lôøi caâu hoûi. +) Teân do ngöôøi laäp trình töï ñaët: Teân ñöôïc ñaët tuyø GV: Trình baøy nhöõng hieåu bieát cuûa em veà teân do yù, nhöng phaûi tuaân thuû caùc quy taéc sau: ngöôøi laäp trình töï ñaët, cho ví duï. Khoâng ñöôïc daøi quaù 127 kí töï (Turbo pascal) HS: Tham khaûo saùch giaùo khoa traû lôøi caâu hoûi. vaø khoâng daøi quaù 255 kí töï (Free Pascal). GV: Cho bieát caùc teân do ngöôøi laäp trình töï ñaët sau Khoâng ñöôïc chöùa khoaûng traéng (daáu caùch). ñaây teân naøo ñuùng vaø teân naøo sai: Khoâng ñöôïc baét ñaàu baèng chöõ soá. A; A BC, 6AB, X!Y. Khoâng ñöôïc chöùa caùc kí töï ñaëc bieät. HS: Traû lôøi caâu hoûi. Khoâng ñöôïc truøng vôùi teân daønh rieâng. b) Haèng vaø bieán: GV: Haèng laø gì? Bieán laø gì? - Haèng laø ñaïi löôïng coù giaù trò khoâng thay ñoåi trong HS: Tham khaûo SGK traû lôøi caâu hoûi. quaù trình thöïc hieän chöông trình, goàm coù haèng soá GV: Cho ví duï veà haèng soá hoïc, logic, chuoãi. hoïc, haèng logic, haèng chuoãi. - Bieán laø ñaïi löôïng ñöôïc ñaët teân, duøng ñeå löu tröõ giaù trò vaø giaù trò coù theå ñöôïc thay ñoåi trong quaù trình thöïc hieän chöông trình. GV: Phaàn chuù thích coù aûnh höôûng ñeán noäi dung cuûa c) Ghi chuù: Phaàn chuù thích khoâng aûnh höôûng ñeán chöông trình khoâng? Vaø coù phaàn chuù thích ñeå laøm noäi dung cuûa chöông trình vaø giuùp ngöôøi ñoïc hieåu gì? chöông trình deã hôn. Pascal ñoaïn chuù thích ñöôïc ñaët HS: Traû lôøi caâu hoûi. trong caëp daáu  hoaëc caëp daáu (* *). C++ ñöôïc ñaët trong caëp daáu /* */. 3. Cuûng coá: Teân do ngöôøi laäp trình töï ñaët phaûi tuaân thuû nhöõng quy taéc naøo? 4. Daën doø vaø BTVN: Hoïc baøi vaø laøm baøi taäp ôû cuoái baøi hoïc. Tröôø n g THPT Löông Theá Vinh Trang 4 Giaù o aù n tin hoï c 11 GV: Buø i Haû i Ñöù c Tuaàn: 3, tieát: 3. Ngaøy soaïn: 02/09/2012. Baøi daïy: Ngaøy day:03/09/2012. BAØI TAÄP CHÖÔNG I I. MUÏC ÑÍCH, YEÂU CAÀU: Heä thoáng laïi caùc kieán thöùc ñaõ hoïc ôû chöông 1. II. CHUAÅN BÒ CUÛA THAÀY VAØ TROØ: - Thaày: SGK + Giaùo Aùn. - Troø: SGK. III.TIEÁN TRÌNH TIEÁT DAÏY: 1. OÅn ñònh lôùp. 2. Kieåm tra baøi cuõ: Caâu hoûi: Haèng laø gì? Bieán laø gì? Coù nhöõng ñaïi löôïng haèng naøo? Traû lôøi: - Haèng laø ñaïi löôïng coù giaù trò khoâng thay ñoåi trong quaù trình thöïc hieän chöông trình. Goàm haèng soá hoïc, haèng logic vaø haèng xaâu. - Bieán laø ñaïi löôïng ñöôïc ñaët teân vaø giaù trò coù theå bò thay ñoåi trong quaù trình thöïc hieän chöông trình. 3. Vaøo baøi môùi: Noäi dung caàn ñaït Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Caâu 1: Taïi sao ngöôøi ta phaûi xaây döïng caùc ngoân ngöõ laäp GV: Ghi caâu hoûi leân baûng vaø goïi 1 HS leân trình baäc cao? baûng traû lôøi caâu hoûi. Ñaùp aùn: HS: Leân baûng traû lôøi caâu hoûi. Ngoân ngöõ baäc cao gaàn vôùi ngoân ngöõ töï nhieân GV: Nhaän xeùt, ñaùnh giaù vaø cho ñieåm. hôn, do ñoù thuaän tieän cho ñoâng ñaûo ngöôøi laäp trình. Chöông trình vieát baèng ngoân ngöõ laäp trình baäc cao chaïy ñöôïc treân nhieàu loaïi maùy. Chöông trình vieát baèng ngoân ngöõ laäp trình baäc cao deã ñoïc hieåu, deã hieäu chænh vaø deã naâng caáp. Ngoân ngöõ baäc cao cho pheùp laøm vieäc vôùi nhieàu kieåu döõ lieäu vaø caùch toå chöùc döõ lieäu ña daïng, thuaän tieän cho moâ taû thuaät toaùn. Caâu 2: Chöông trình dòch laø gì? Taïi sao phaûi coù chöông GV: Ghi caâu hoûi leân baûng vaø goïi 1 HS leân trình dòch? baûng traû lôøi caâu hoûi. Ñaùp aùn: HS: Leân baûng traû lôøi caâu hoûi. - Chöông trình dòch laø chöông trình coù chöùc naêng chuyeån GV: Nhaän xeùt, ñaùnh giaù vaø cho ñieåm. ñoåi chöông trình vieát baèng ngoâng ngöõ laäp trình baäc cao GV: Haõy cho bieát Input vaø Output cuûa thaønh chöông trình thöïc hieän ñöôïc treân maùy. chöông trình dòch? - Vì maùy tính khoâng theå hieåu vaø thöïc hieän ñöôïc chöông HS: Tra lôøi caâu hoûi. trình vieát baèng ngoân ngöõ baäc cao, vì vaäy caàn coù chöông trình dòch ñeå dòch chöông trình vieát baèng ngoân ngöõ baäc cao sang chöông trình thöïc hieän ñöôïc treân maùy. Caâu 3: Thoâng dòch vaø bieân dòch khaùc nhau nhö theá naøo? Ñaùp aùn: - Trình bieân dòch duyeät, kieåm tra, phaùt hieän loãi, xaùc ñònh GV: Ghi caâu hoûi leân baûng vaø goïi 1 HS leân chöông trình nguoàn coù dòch ñöôïc khoâng, dòch toaøn boä baûng traû lôøi caâu hoûi. chöông trình nguoàn thaønh chöông trình ñích coù theå thöïc HS: Leân baûng traû lôøi caâu hoûi. hieän treân maùy vaø coù theå löu tröõ laïi ñeå söû duïng veà sau GV: Nhaän xeùt, ñaùnh giaù vaø cho ñieåm. Tröôø n g THPT Löông Theá Vinh Trang 5 Giaù o aù n tin hoï c 11 - khi caàn thieát. - Trình thoâng dòch laàn löôït dòch töøng caâu leänh ra ngoân ngöõ maùy roài thöïc hieän ngay caâu leänh vöøa dòch ñöôïc hoaëc baùo loãi neáu khoâng dòch ñöôïc. Caâu 4: Haõy cho bieát ñieåm khaùc nhau giöõa teân chuaån vaø teân daønh rieâng? Keå ra 3 teân chuaån vaø 3 teân daønh rieâng trong ngoân ngöõ Pascal. Ñaùp aùn: - Teân daønh rieâng khoâng ñöôïc duøng vôùi yù nghóa ñaõ xaùc ñònh, teân chuaån coù theå ñònh nghóa laïi vaø duøng vôùi yù nghóa khaùc. 3 teân chuaån: real, integer, sqrt. 3 teân daønh rieâng: Program, BEGIN, End. Caâu 5: Haõy neâu quy taéc ñaët teân trong Pascal vaø cho bieát caùc teân sau teân naøo ñuùng teân naøo sai? Taïi sao? (theo quy taéc ñaët teân trong Pascal). A45; A BC; 6ABC, A#BC Ñaùp aùn: Quy taéc ñaêt teân trong ngoân ngöõ Pascal: + Khoâng ñöôïc daøi quaù 127 kí töï (Turbo Pascal) vaø khoâng daøi quaù 255 kí töï (Free Pascal). + Khoâng ñöôïc truøng teân vôùi teân chuaån. + Khoâng ñöôïc chöùa daáu caùch vaø caùc kí töï ñaëc bieät. + Khoâng ñöôïc baét ñaàu baèng chöõ soá. A45 ñuùng. A BC laø teân sai, vì coù chöùa khoaûng traéng. 6ABC laø teân sai, vì chöùa chöõ soá ñaàu tieân. A#BC laø teân sai, vì chöùa kí töï ñaëc bieät. Caâu 6: Haõy cho bieát nhöõng bieåu dieãn naøo döôùi ñaây khoâng phaûi laø bieåu dieãn haèng trong Pascal vaø chi roõ loãi trong töøng tröôøng hôïp: a)150.0 b) -22 c) 6,23 d) ‘43’ e)A20 f) 1.06E-15 g) 4+6 h) ‘C i) ‘TRUE”. Ñaùp aùn: c, e, h GV: Buø i Haû i Ñöù c GV: Ghi caâu hoûi leân baûng vaø goïi 1 HS leân baûng traû lôøi caâu hoûi. HS: Leân baûng traû lôøi caâu hoûi. GV: Nhaän xeùt, ñaùnh giaù vaø cho ñieåm. GV: Ghi caâu hoûi leân baûng vaø goïi 1 HS leân baûng traû lôøi caâu hoûi. HS: Leân baûng traû lôøi caâu hoûi. GV: Nhaän xeùt, ñaùnh giaù vaø cho ñieåm. GV: Ghi caâu hoûi leân baûng vaø goïi 1 HS leân baûng traû lôøi caâu hoûi. HS: Leân baûng traû lôøi caâu hoûi. GV: Nhaän xeùt, ñaùnh giaù vaø cho ñieåm. 4. Cuûng coá: Gheùp moät caâu ôû coät 1 vaø moät caâu thích hôïp ôû coät 2 ôû baûng sau: (A) laø ñaïi löôïng coù giaù trò khoâng ñoåi trong quaù trình thöïc hieän (1) Bieân dòch. chöông trình. (B) dòch vaø thöïc hieän töøng caâu leänh, neáu coøn caâu leänh tieáp theo thì (2) Thoâng dòch. quaù trình naøy coøn tieáp tuïc. (3) Chöông trình vieát baèng (C) laø nhöõng ñaïi löôïng ñöôïc ñaët teân, duøng ñeå löö tröû giaù trò vaø giaù ngoân ngöõ laäp trình baäc cao. trò coù theå ñöôïc thay ñoåi trong quaù trình thöïc hieän chöông trình. (D) Dòch toaøn boä chöông trình nguoàn thaønh moät chöông trình ñích (4) Bieán. coù theå thöïc hieän treân maùy vaø coù theå löu tröõ ñeå söû duïng laïi khi caàn thieát. (E) Phaûi ñöôïc chuyeån ñoåi thaønh chöông trình treân ngoân ngöõ maùy (5) Haèng. môùi coù theå thöïc hieän ñöôïc. 5. Daën doø: Laøm caùc baøi taäp trong saùch baøi taäp vaø xem tröôùc baøi 3-Chöông 2. Tröôø n g THPT Löông Theá Vinh Trang 6 Giaù o aù n tin hoï c 11 Tuaàn 4 tieát 4. Ngaøy soaïn: 09/09/2012. Ñeà baøi daïy: GV: Buø i Haû i Ñöù c Ngaøy daïy: 11/09/2012. CAÁU TRUÙC CHÖÔNG TRÌNH I. Muïc ñích yeâu caàu: - Hieåu chöông trình laø söï moâ taû cuûa thuaät toaùn baèng moät ngoân ngöõ laäp trình. - Bieát caáu truùc cuûa moät chöông trình ñôn giaûn: Caáu truùc chung, caùc thaønh phaàn. - Nhaän bieát ñöôïc caùc thaønh phaàn cuûa moät chöông trình ñôn giaûn. II. Chuaån bò cuûa thaày vaø troø: Thaày: SGK + Giaùo Aùn. Troø: SGK. III. Tieán trình tieát daïy: 1. OÅn ñònh lôùp. 2. Kieåm tra baøi cuõ: Caâu hoûi: Neâu quy taéc ñaët teân trong ngoân ngöõ laäp trình Pascal? Traû lôøi: Khoâng ñöôïc daøi quaù 127 kí töï (Turbo pascal) vaø khoâng daøi quaù 255 kí töï (Free Pascal). Khoâng ñöôïc chöùa khoaûng traéng (daáu caùch). Khoâng ñöôïc baét ñaàu baèng chöõ soá. Khoâng ñöôïc chöùa caùc kí töï ñaëc bieät. Khoâng ñöôïc truøng vôùi teân daønh rieâng 3. Vaøo baøi môùi: Noäi dung caàn ñaït Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø 1. Caáu truùc cuûa moät chöông trình: GV: Caáu truùc cuûa moät chöông trình bao goàm maáy [] phaàn? Ñoù laø nhöõng thaønh phaàn naøo? HS: Goàm 2 phaàn: Phaàn khai baùo vaø phaán thaân chöông trình. GV: Phaàn naøo baét buoäc phaûi coù, phaàn naøo coù theå coù hoaëc khoâng? HS: Phaàn khai baùo coù theå coù hoaëc khoâng, phaàn thaân chöông trình baét buoäc phaûi coù. 2. Caùc thaønh phaàn cuûa chöông trình: a) Phaàn khai baùo: - Khai baùo teân chöông trình: Program ; VD: Program Vi_du1; Program Giai_phuong_trinh; GV: Teân chöông trình khoâng baét buoäc phaûi coù, neáu coù thì phaûi baét ñaàu baèng töø khoaù Program, coøn teân chöông trình phaûi ñöôïc ñaët theo ñuùng quy taéc cuûa ngoân ngöõ laäp trình. - Khai baùo thö vieän: Uses < DS Teân thö vieân>; VD: Pascal: Uses Crt, Graph; C++: #Iclude ; #Inclde ; GV: Moãi ngoân ngöõ laäp trình coù saün moät soá thö vieän, moãi thö vieän cung caáp cho chuùng ta moät soá chöông trình thoâng duïng. Chuùng ta phaûi khai baùo söû duïng thö vieän tröôùc khi söû duïng caùc chöông trình trong thö vieän ñoù. - Khai baùo haèng: Tröôø n g THPT Löông Theá Vinh Trang 7 Giaù o aù n tin hoï c 11 Const = ; VD: Const pi = 3.14; Max = 1000; Min = 10; GV: Buø i Haû i Ñöù c - Khai baùo bieán: Var :; GV: Caùch khai baùo bieán seõ ñöôïc hoïc kó hôn ôû phaàn sau. b) Phaàn thaân chöông trình: BEGIN [] END. GV: Theo caùch bieåu dieãn treân thì phaàn thaân chöông coù theå khoâng coù leänh naøo ñöôïc hay khoâng? HS: Coù. GV: Phaàn thaân cuûa chöông trình coù theå coù raát nhieàu leänh phuï thuoäc vaøo chöông trình. 3. Ví duï chöông trình ñôn giaûn: Ví duï 1: Chöông trình ñöa ra maøn hình doøng chöõ “Xin chaøo caùc baïn”. GV: ÔÛ ví duï 1 ta coù theå boû bôùt phaàn naøo maø cuõng Program Vi_du1; khoâng aûnh höôûng ñeán Noäi dung caàn ñaït cuûa Begin chöông trình? Clrscr; (* Xoa Man hinh *) HS: Progran Vi_du1; Writeln(‘Chao cac ban!’); Readln; (*Tam dung CT de xem ket qua *) End. Ví duï 2: Chöông trình ñöa ra 2 doøng chöõ GV: Haõy chæ roõ phaàn naøo laø phaàn khai baùo, phaàn “Xin chao cac ban!”, naøo laø phaàn thaân cuûa chöông trình? “Moi cac ban lam quen voi Pascal”. Program Vi_du2; Uses Crt; Begin Clrscr; Writeln(‘Chao cac ban!’); Writeln(‘Moi cac ban lam quen voi pascal’); Readln; End. 4. Cuûng coá: Caáu truùc cuûa moät chöông trình, caùc thaønh phaàn cuûa moät chöông trình. 5. Daën doø: Hoïc baøi cuõ, xem tröôùc baøi hoïc soá 4 vaø chuaån bò moät soá kieán thöùc veà thuaät toaùn sau: - Giaûi phöông trình baäc nhaát 1 aån: ax+b=0. - Giaûi phöông trình baäc hai 1 aån: ax2+bx+c=0 (a0). - Tìm USCLN(a,b); BSCLN(a,b). Tröôø n g THPT Löông Theá Vinh Trang 8 Giaù o aù n tin hoï c 11 Tuaàn 5 tieát 5. Ngaøy soaïn: 17/09/2012. GV: Buø i Haû i Ñöù c Ngaøy daïy: 19/09/2012. Ñeà baøi daïy: MOÄT SOÁ KIEÅU DÖÕ LIEÄU CHUAÅN VAØ CAÙCH KHAI BAÙO BIEÁN I. Muïc ñích yeâu caâu: - Bieát moät soá kieåu döõ lieäu chuaån: nguyeân, thöïc, kí töï, loâgic. - Xaùc ñònh ñöôïc kieåu khai baùo cuûa döõ lieäu ñôn giaûn. - Hieåu caùch khai baùo bieán, bieát khai baùo bieán ñuùng. II. Chuaån bò cuûa thaày vaø troø: Thaày: SGK + Giaùo Aùn. Troø: SGK. III. Tieán trình tieát daïy: 1. OÅ ñònh lôùp. 2. Kieåm tra baøi cuõ: Caâu hoûi: Neâu caáu truùc chung cuûa moät chöông trình? Phaàn khai baùo baùo goàm nhöõng khai baùo naøo? Traû lôøi: + Caáu truùc cuûa moät chöông trình: [] + Phaàn khai baùo bao goàm: Khai baùo teân chöông trình, khai baùo thö vieän, khai baùo haèng, khai baùo bieán. 3. Vaøo baøi môùi: Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït GV: Moät soá kieåu döõ lieäu chuaån laø nhöõng kieåu naøo? I. Moät soá kieåu döõ lieäu chuaån: Kieåu soá nguyeân, soá thöïc, kieåu kí töï, kieåu loâgic. HS: Döïa vaøo SGK traû lôøi caâu hoûi. 1. Kieåu nguyeân: SGK GV: Taäp soá nguyeân laø voâ haïn vaø coù thöù töï, ñeám ñöôïc nhöng trong maùy tính kieåu nguyeân laø höõu haïn, coù thöù töï. Kieåu soá nguyeân cho keát quaû laø soá ñuùng, nhöng haïn cheá veà mieàn giaù trò. GV: Caùc kieåu soá thöïc cho keát quaû tính toaùn laø gaàn 2. Kieåu soá thöïc: SGK ñuùng vôùi sai soá khoâng ñaùng keå, nhöng mieàn giaù trò ñöôïc môõ roäng hôn kieåu nguyeân. Cuõng nhö kieåu nguyeân, kieåu soá thöïc trong maùy laø rôøi raïc vaø höõu haïn. * Ghi chuù: - Caàn phaûi khai baùo ñuùng kieåu döõ lieäu chuaån ñeå tieát kieäm boä nhôù cuûa maùy tính vaø ñoä chính xaùc cuûa döõ lieäu. - Soá thöïc thöôøng thích hôïp vôùi nhöõng ñaïi löôïng lôùn vaø coù ñoä chính xaùc cao. 3. Kieåu kí töï : GV: Kieåu kí töï laø caùc kí töï thuoäc boä maõ ASCII. SGK GV: Kieåu logic trong Pascal chæ goàm 2 giaù trò laø 4. Kieåu logic: SGK False (sai) vaø True (ñuùng). Kieåu Logic cuõng laø kieåu döõ lieäu ñeám ñöôïc vôùi True coù giaù trò laø 1 vaø False coù Tröôø n g THPT Löông Theá Vinh Trang 9 Giaù o aù n tin hoï c 11 GV: Buø i Haû i Ñöù c giaù trò laø 0. 5. Khai baùo bieán: - Cuù phaùp: Var :; GV: Neâu cuù phaùp khai baùo bieán? HS: Döïa vaøo SGK traû lôøi caâu hoûi. GV: Haõy khai baùo 1 bieán KT thuoäc kieåu kí töï, 1 bieán - VD: Var Kt: Char; Tuoi:Byte; Tuoi thuoäc kieåu soá nguyeân Byte, moät bieán DTB DTB: Real; thuoäc kieåu soá thöïc vaø moät bieán Dk thuoäc kieåu logic. GT: Boolean; GV: Khi khai baùo moät bieán ta caàn quan taâm ñeán yeáu toá naøo: HS: Boä nhôù löu tröõ vaø phaïm vi giaù trò. * Moät soá chuù yù khi khai baùo bieán: SGK 4. Cuûng coá: Moät soá kieåu döõ lieäu chuaån, caùch khai baùo bieán. 5. Daën doø: Xem tröôùc baøi hoïc soá 6. KIEÅM TRA 15 PHUÙT (laàn 1) Ñeà: Neâu caáu truùc chung cuûa moät chöông trình? Phaàn khai baùo coù theå coù nhöõng khai baùo naøo, vieát cuù phaùp khai baùo vaø cho ví du trong ngoân ngöõ laäp trình Pascal. Ñaùp aùn: - Caáu truùc cuûa moät chöông trình: [] - Phaàn khai baùo goàm: Khai baùo teân chöông trình, khai baùo thö vieän, khai baùo haèng, khai baùo bieán. + Khai baùo teân chöông trình: VD: Program ; Program Vi_du1; Program Giai_phuong_trinh; + Khai baùo thö vieän: Uses < DS Teân thö vieân>; VD: Uses Crt, Graph; + Khai baùo haèng: Const = ; VD: Const pi = 3.14; Max = 1000; Min = 10; + Khai baùo bieán: Var :; VD: Var a,b:byte; Tröôø n g THPT Löông Theá Vinh Trang 10 Giaù o aù n tin hoï c 11 GV: Buø i Haû i Ñöù c Tuaàn 6,7 tieát 6,7. Ngaøy soaïn: 23/09/2012. Ñeà baøi daïy: Ngaøy daïy: 24/09/2011, 01/10/2012. PHEÙP TOAÙN, BIEÅU THÖÙC, CAÂU LEÄNH GAÙN I. Muïc ñích, yeâu caàu: - Kieán thöùc: + Bieát ñöôïc caùc pheùp toaùn thoâng duïng trong ngoân ngöõ laäp trình. + Bieát dieãn ñaït moät bieåu thöùc trong ngoân ngöõ laäp trình. + Bieát ñöôïc chöùc naêng cuûa leänh gaùn. + Bieát ñöôïc caáu truùc cuûa leänh gaùn vaø moät soá haøm chuaån thoâng duïng trong ngoân ngöõ laäp trình pascal. - Kó naêng: + Söû duïng ñöôïc caùc pheùp toaùn ñeå xaây döïng bieåu thöùc. + Söû duïng ñöôïc leänh gaùn ñeå vieát chöông trình. II. Chuaån bò cuûa thaày vaø troø: Thaày: Saùch giaùo khoa, giaùo aùn Troø: Saùch giaùo khoa + vôû ghi. III. Tieán trình tieát daïy: 1. OÅn ñònh lôùp. 2. Kieåm tra baøi cuõ: Caâu hoûi: Keå teân caùc kieåu döõ lieäu chuaån ñaõ hoïc? Cho bieát phaïm vi, dung löôïng löu tröõ moät giaù trò? Traû lôøi: Kieåu Boä nhôù löu tröõ moät giaù trò - Kieåu nguyeân: Phaïm vi giaù trò Byte Integer Word Longint Töø 0 ñeán 255 Töø -215 ñeán 215-1 Töø 0 ñeán 216-1 Töø -231 ñeán 231-1 1 byte 2 byte 2 byte 4 byte - Kieåu thöïc: Real 6 byte Extended 10 byte 0 hoaëc coù giaù trò naêm trong phaïm vi töø 10-38 ñeán 1038. 0 hoaëc coù giaù trò naêm trong phaïm vi töø 10-4932 ñeán 104932. - Kieåu kí töï: Char 1 byte 256 kí töï trong boä maõ Asccii 1 byte True hoaëc False - Kieåu logic: Boolean 3. Vaøo baøi môùi: Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït caàn ñaït 1. Pheùp toaùn: GV: Cho bieát caùc pheùp toaùn ñoái vôùi soá nguyeân - Caùc pheùp toaùn soá hoïc vôùi soá nguyeân: +, -, *, div, mod. trong toaùn hoïc vaø kí hieäu cuûa noù. HS: Xem SGK traû lôøi caâu hoûi. GV: Cho bieát caùc pheùp toaùn ñoái vôùi soá thöïc trong - Caùc pheùp toaùn soá hoïc vôùi soá thöïc: +, - , *, / toaùn hoïc vaø kí hieäu cuûa noù. Tröôø n g THPT Löông Theá Vinh Trang 11 Giaù o aù n tin hoï c 11 HS: Xem SGK traû lôøi caâu hoûi. GV: Cho bieát caùc pheùp toaùn quan heä vaø caùc pheùp toaùn logic? HS: Xem SGK traû lôøi caâu hoûi. GV: Buø i Haû i Ñöù c - Caùc pheùp toaùn quan heä: <,<=,=,>,>=,< >. - Caùc pheùp toaùn Logic: not, and, or. 2. Bieåu thöùc soá hoïc: - Quy taéc vieát bieåu thöùc soá hoïc: + Chæ duøng caëp ngoaëc troøn ñeå xaùc ñònh trình töï thöïc GV: Cho bieát quy taéc vieát bieåu thöùc soá hoïc? hieän pheùp toaùn trong tröôøng hôïp caàn thieát. HS: Xem SGK traû lôøi caâu hoûi. + Vieát laàn löôït töø traùi qua phaûi. + Khoâng ñöôïc boû qua daáu nhaân (*) trong tích. - Trình töï thöïc hieän caùc pheùp toaùn: + Thöïc hieän caùc pheùp toaùn trong ngoaëc tröôùc. GV: Cho bieát trình töï thöïc hieän cuûa caùc pheùp toaùn + Trong daõy caùc pheùp toaùn khoâng chöùa ngoaëc thì thöïc hieän töø traùi qua phaûi, theo thöù töï: *,/,div,mod,+,trong bieåu thöùc? 3. Haøm soá hoïc: HS: Xem SGK traû lôøi caâu hoûi. SGK GV: Cho bieát caùc haøm chuaån thöôøng duøng trong Pascal? 4. Bieåu thöùc quan heä: HS: Xem SGK traû lôøi caâu hoûi. - Cuù phaùp: GV: Neâu cuù phaùp cuûa bieåu thöùc quan heä? Trong ñoù: Bieåu thöùc 1, bieåu thöùc 2 cuøng laø xaâu hoaëc HS: Xem SGK traû lôøi caâu hoûi. cuøng laø bieåu thöùc soá hoïc. - Ví duï: ‘Tin hoc’ < ‘Tin hoc A’; x<5; i+1<=2*j; Neáu x coù giaù trò laø 3 thì x<5 cho giaù trò True. Neáu i coù giaù trò baèng 2 vaø j coù giaù trò baèng 3 thì i+1<=2*j cho giaù trò laø False. 5. Bieåu thöùc logic: - Bieåu thöùc logic ñôn giaûn laø bieán logic hoaëc haèng GV: Bieåu thöùc logic ñôn giaûn laø gì? logic. HS: Xem SGK traû lôøi caâu hoûi. - Bieåu thöùc logic laø bieåu thöùc logic ñôn giaûn, caùc bieåu GV: Bieåu thöùc logic laø gì? thöùc quan heä lieân keát vôùi nhau bôûi pheùp toaùn logic. HS: Xem SGK traû lôøi caâu hoûi. Ví duï1: not(x<1)--> “x khoâng nhoû hôn 1”. Ví duï 2: "5 �x va�x �11" thì trong Pascal vieát: (5<=x) and (x<=11) 6. Pheùp toaùn gaùn: - Cuù phaùp: :=; - Ví duï: z:=z-1; i:=i+1; GV: Cho bieát cuù phaùp cuûa caâu leänh gaùn. HS: Xem SGK traû lôøi caâu hoûi. 4. Cuûng coá: Caùc pheùp toaùn thoâng duïng, bieåu thöùc soá hoïc, bieåu thöùc quan heä 5. Daën doø: Laøm baøi taäp 6-trang 35, 7-trang 36 vaø xem tröôùc baøi 7. Tröôø n g THPT Löông Theá Vinh Trang 12 Giaù o aù n tin hoï c 11 Tuaàn 8 tieát 8. Ngaøy soaïn 07/10/2012. Ñeà baøi daïy: GV: Buø i Haû i Ñöù c Ngaøy daïy 09/10/2012. CAÙC THUÛ TUÏC VAØO RA ÑÔN GIAÛN I. Muïc ñích yeâu caàu: - Kieán thöùc: + Bieát yù nghóa cuûa thuû tuïc vaøo/ra chuaån ñoái vôùi laäp trình. + Bieát ñöôïc caáu truùc chung cuûa thuû tuïc vaøo ra trong ngoân ngöõ laäp trình Pascal. - Kó naêng: + Vieát ñuùng leänh vaøo/ra döõ lieäu. + Bieát nhaäp ñuùng döõ lieäu khi thöïc hieän chöông trình. II. Chuaån bò cuûa thaày vaø troø: Thaày: Saùch giaùo khoa, giaùo aùn Troø: Saùch giaùo khoa + vôû ghi. III. Tieán trình tieát daïy: 1. OÅn ñònh lôùp. 2. Kieåm tra baøi cuõ: Caâu hoûi: - Neâu quy taéc vieát bieåu thöùc soá hoïc vaø trình töï thöïc hieän caùc pheùp toaùn? - Neâu caùc haøm soá hoïc thöôøng duøng trong Pascal? Traû lôøi: - Quy taéc vieát bieåu thöùc soá hoïc: + Chæ duøng caëp ngoaëc troøn ñeå xaùc ñònh trình töï thöïc hieän pheùp toaùn trong tröôøng hôïp caàn thieát. + Vieát laàn löôït töø traùi qua phaûi. + Khoâng ñöôïc boû qua daáu nhaân (*) trong tích. - Trình töï thöïc hieän caùc pheùp toaùn: + Thöïc hieän caùc pheùp toaùn trong ngoaëc tröôùc. + Trong daõy caùc pheùp toaùn khoâng chöùa ngoaëc thì thöïc hieän töø traùi qua phaûi, theo thöù töï: *, /, div, mod, +, -. - Caùc haøm soá hoïc thöôøng duøng: Sqr(x), Sqrt(x), abs(x), ln(x), exp(x), Sin(x), Cos(x). 3. Vaøo baøi môùi: Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït GV: Trong caùc böôùc ñeå giaûi moät baøi toaùn trong tin I. Caùc thuû tuïc vaøo/ra chuaån: hoïc thì böôùc xaùc ñònh baøi toaùn coù nghóa laø ta ñi xaùc ñònh caùi gì? 1. Nhaäp döõ lieäu vaøo töø baøn phím: HS: Xaùc ñònh Input vaø Ouput cuûa baøi toaùn. - Cuù phaùp: Read(); GV: Cho bieát cuù phaùp cuûa thuû tuïc nhaäp döõ lieäu trong Hoaëc Readln(); ngoân ngöõ laäp trình Pascal. - YÙ nghóa: Nhaän giaù trò ñöôïc goõ töø baøn phím HS: Döïa vaøo saùch giaùo khoa traû lôøi caâu hoûi. vaø gaùn cho danh saùch caùc bieán (Moãi bieán caùch nhau bôûi phím caùch hoaëc phím Enter) GV: Vieát 2 thuû tuïc nhaäp giaù trò cho bieán k vaø 3 bieán - Ví duï: readln(k); a, b, c. Readln(a,b,c); HS: Leân baûng vieát thuû tuïc. GV: Cho bieát cuù phaùp cuûa thuû tuïc xuaát döõ lieäu trong 2. Ñöa döõ lieäu ra maøn hình: ngoân ngöõ laäp trình Pascal. - Cuù phaùp: HS: Döïa vaøo saùch giaùo khoa traû lôøi caâu hoûi. Tröôø n g THPT Löông Theá Vinh Trang 13 Giaù o aù n tin hoï c 11 GV: Buø i Haû i Ñöù c Write(); (1) Writeln(); (2) GV: Thuû tuïc Write khaùc vôùi Writeln choã naøo? Writeln; HS: traû lôøi caâu hoûi. - YÙ nghóa: Thuû tuïc (1) ñöa danh saùch keát quaû ra maøn hình vaø con troû naèm ngay sau keát quaû GV: Cho bieát keát quaû hieän ra maøn hình cuûa 2 thuû tuïc cuoái cuøng, thuû tuïc (2) sau khi ñöa danh saùch keát quaû ra maøn hình thì con troû xuoáng ñaàu doøng tieáp sau: theo, coøn thuû tuïc (3) khoâng ghi gì heát ñöa con Writeln(k:6:2); troû xuoáng moät doøng. Write(a:4,b:4,a+b:8); - Ví duï: Vôùi k=35.6; a=245; b=65; Write(‘Nhap he so k=’); Readln(k); Writeln(‘Nhap he so a, b, c:’); Readln(a,b,c); GV: Haõy xaùc ñònh döõ lieäu vaøo vaø ra cuûa baøi toaùn? * Chuù yù: Trang 31-SGK HS: Traû lôøi caâu hoûi. 3. Ví duï aùp duïng: Vieát chöông trình nhaäp vaøo 2 GV: Vieát chöông trình minh hoa. soá nguyeân. Tính vaø in ra maøn hình toång cuûa 2 soá HS: Xem, nghe giaûng vaø ghi cheùp. nguyeân vöøa nhaäp. Program Tinhtong; Uses Crt; Var a,b:byte; S:integer; BEGIN Clrscr; Writeln('Nhap vao 2 so nguyen duong:'); Write('Nhap vao so nguyen a:'); readln(a); Write('Nhap vao so nguyen b:'); readln(b); S:=a+b; Write('Tong cua 2 so la:',s:6); readln; END. 4. Cuûng coá: Caùc thuû tuïc vaøo ra chuaån cuûa Pascal, caùc böôùc ñeå vieát chöông trình. 5. Daën doø: Laøm baøi taäp 6-10 (trang 36 SGK). Tröôø n g THPT Löông Theá Vinh Trang 14 Giaù o aù n tin hoï c 11 Tuaàn 9 tieát 9. Ngaøy soaïn:15/10/2012. Ñeà baøi daïy: GV: Buø i Haû i Ñöù c Ngaøy daïy 16/10/2012. SOAÏN THAÛO, DÒCH, THÖÏC HIEÄN VAØ HIEÄU CHÆNH CHÖÔNG TRÌNH I. Muïc ñích yeâu caàu: - Kieán thöùc: + Bieát caùc leänh vaøo/ra ñôn giaûn ñeå nhaäp thoâng tin töø baøn phím vaø ñöa thoâng tin ra maøn hình. + Bieát caùc böôùc: Soaïn thaûo, dòch, thöïc hieän vaø hieäu chænh chöông trình. + Bieát moät soá coâng cuï cuûa moâi tröôøng Turbol Pascal. - Kó naêng: + Vieát ñöôïc moät soá leänh vaøo/ra ñôn giaûn. + Böôùc ñaàu söû duïng ñöôïc chöông trình dòch ñeå phaùt hieän loãi. + Böôùc ñaàu chænh söûa ñöôïc chöông trình döïa vaøo thoâng baùo loãi cuûa chöông trình dòch vaø tính hôïp lí cuûa keát quaû thu ñöôïc. II. Chuaån bò cuûa thaày vaø troø: Thaày: Saùch giaùo khoa, giaùo aùn, maùy tính + moät chöông trình ñaõ ñöôïc soaïn saün, maùy chieáu. Troø: Saùch giaùo khoa + vôû ghi. III. Tieán trình tieát daïy: 1. OÅn ñònh lôùp. 2. Kieåm tra baøi cuõ: Caâu hoûi: - Ngoân ngöõ laäp trình Pascal coù nhöõng pheùp toaùn naøo? - Cuù phaùp caâu leänh gaùn trong ngoân ngöõ laäp trình Pascal ñöôïc trình baøy nhö theá naøo? - Cho ví duï veà caâu leänh gaùn trong ngoân ngöõ laäp trình Pascal. Traû lôøi: - Cuù phaùp vaø yù nghóa thuû tuïc nhaäp döõ lieäu: + Cuù phaùp: Read(); Hoaëc Readln(); + YÙ nghóa: Nhaän giaù trò ñöôïc goõ töø baøn phím vaø gaùn cho danh saùch caùc bieán. - Cuù phaùp vaø yù nghóa thuû tuïc xuaát döõ lieäu: + Cuù phaùp: Write(); (1) Writeln(); (2) + YÙ nghóa: Thuû tuïc (1) ñöa danh saùch keát quaû ra maøn hình vaø con troû naèm ngay sau keát quaû cuoái cuøng, coøn thuû tuïc (2) sau khi ñöa danh saùch keát quaû ra maøn hình thì con troû xuoáng ñaàu doøng tieáp theo. 3. Vaøo baøi môùi: Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït GV: Neâu caùc caùch ñeå khôûi ñoäng Turbo Pascal. II. Soaïn thaûo, dòch, thöïc hieän vaø hieäu chænh chöông trình: HS: Laêng nghe vaø ghi baøi. - Khôûi ñoäng chöông trình: C1: Nhaùy ñuùp vaøo bieåu töôïng Turbo Pascal treân maøn hình neàn. GV: Soaïn thaûo chöông trình laø gì? C2: Vaøo C:\Program files\TP\BIN\TURBO.EXE HS: Goõ Noäi dung caàn ñaït cuûa chöông trình. - Soaïn thaûo chöông trình: Goõ Noäi dung cuûa GV: Neâu caùc böôùc ñeå löu moät chöông trình? chöông trình. Tröôø n g THPT Löông Theá Vinh Trang 15 Giaù o aù n tin hoï c 11 HS: Döïa vaøo SGK traû lôøi caâu hoûi. GV: Neâu caùc thao taùc bieân dòch, ñoùng cöûa soå chöông trình, thoaùt khoûi chöông trình. HS: Döïa vaøo SGK traû lôøi caâu hoûi. GV: Buø i Haû i Ñöù c - Löu chöông trình: Nhaán F2-->goõ teân teäp (ko ñöôïc coù daáu caùch) --> Enter. - Bieân dòch chöông trình: Nhaán F9 ñeå kieåm tra vaø söûa loãi cuù phaùp (neáu coù). - Chaïy chöông trình: Nhaán toå hôïp phím Ctrl+F9. GV: Thöïc hieän khôûi ñoäng chöôøng trình Turbo Pascal - Ñoùng cöûa soå chöông trình: Nhaán toå hôïp phím vaø soaïn chöông trình: Nhaäp vaøo 2 soá nguyeân. Tính Alt+F3. - Thoaùt khoûi phaàn meàm: Alt + X. vaø in ra maøn hình toång cuûa 2 soá nguyeân vöøa nhaäp. Thöïc hieän caùc thao taùc löu chöông trình, kieåm tra, söûa loãi vaø thöïc hieän chöông trình. HS: Theo doõi thöïc hieän cuûa giaùo vieân. 4. Cuûng coá: Caùc thuû tuïc vaøo ra chuaån cuûa Pascal, caùc böôùc ñeå vieát chöông trình. 5. Daën doø: Laøm baøi taäp 6-10 (trang 36 SGK). Tröôø n g THPT Löông Theá Vinh Trang 16 Giaù o aù n tin hoï c 11 GV: Buø i Haû i Ñöù c Tuaàn 10 tieát 10. Ngaøy soaïn 21/10/2012. Ñeà baøi daïy: Ngaøy daïy 23/10/2012. BAØI TAÄP VAØ THÖÏC HAØNH 1 I. Muïc ñích yeâu caàu: - Giôùi thieäu moät chöông trình Pascal hoaøn chænh ñôn giaûn. - Laøm quen vôùi moät soá dòch vuï cô baûn cuûa Turbo Pascal hoaëc Free Pascal trong vieäc soaïn thaûo, löu tröõ, dòch vaø thöïc hieän chöông trình. II. Chuaån bò cuûa thaày vaø troø: - Thaày: SGK + maùy chieáu + phoøng maùy vaø chuaån bò tröôùc moät soá chöông trình ñôn giaûn. - Troø: SGK vaø xem tröôùc Noäi dung caàn ñaït cuûa baøi taäp vaø thöïc haønh 1. III. Tieán trình tieát daïy: 1. OÅn ñònh lôùp. 2. Kieåm tra baøi cuõ: Caâu hoûi: Cho bieát chöùc naêng cuûa caùc phím vaø toå hôïp phím sau: F2, F3, Alt+F9, Ctrl+F9, Alt + X. Traû lôøi: - F2 : Löu chöông trình. - F3 : Môû chöông trình. - Alt+F9 : Dòch chöông trình. - Ctrl+F9 : Chaïy chöông trình. - Alt+X : Thoaùt khoûi phaàn meàm Turbo Pascal. 3. Vaøo baøi môùi Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø - Haõy cho bieát cuù phaùp khai baùo teân chöông trình, - Cuù phaùp khai baùo teân chöông trình: khai baùo thö vieän, khai baùo haèng vaø khai baùo bieán? Program ; - Cuù phaùp khai baùo thö vieän: Uses ; - Khai baùo haèng: Const = ; - Khai baùo bieán: Var : ; - Yeâu caàu hoïc sinh goõ chöông trình Giai_PTB2 trong SGK. - Quan saùt vaø höôùng daãn vieäc soaïn thaûo chöông trình cuûa hoïc sinh. Tröôø n g THPT Löông Theá Vinh a) Goõ chöông trình: Program Giai_PTB2; Uses Crt; Var a,b,c,d:real; x1,x2:real; BEGIN Clrscr; Write('Nhap a, b, c, d:'); readln(a,b,c,d); d:=b*b-4*a*c; x1:=(-b-sqrt(d))/(2*a); x2:=-b/a-x1; Write('X1=',x1:6:2,'X2:=',x2:6:2); Readln; End. b) Nhaán phím F2 vaø löu chöông trình vôùi teân laø Trang 17 Giaù o aù n tin hoï c 11 - GV yeâu caàu hoïc sinh löu laïi chöông trình vöøa soaïn thaûo vôùi teân PTB2.PAS leân ñóa. - Yeâu caàu hoïc sinh dòch, kieåm tra vaø söûa loãi cuûa chöông trình (neáu coù). - GV yeâu caàu hoïc sinh chaïy thöû chöông trình vôùi caùc boä ñaàu vaøo ñaõ cho trong SGK vaø quan saùt keát quaû nhaän ñöôïc. - GV yeâu caàu HS chaïy laïi chöông trình vôùi boä ñaàu vaøo khaùc (1, 0, -2). GV: Buø i Haû i Ñöù c PTB2.PAS leân ñóa. c) Nhaán phím Alt + F9 ñeå dòch vaø söûa loãi cuù phaùp (neáu coù). d) Nhaán phím Ctrl + F9 ñeå thöïc hieän chöông trình. Nhaäp caùc giaù trò 1; -3; 2. Quan saùt keát quaû treân maøn hình (x1=1.00; x2=1.41). e) Nhaán toå hôïp phím Ctrl + F9 roài nhaäp caùc giaù trò 1; 0; -2. Quan saùt keát quaû hieän treân maøn hình (x1=1.41; x2=1.41). f) Thay ñoaïn chöông trình - Söûa laïi chöông trình treân sao cho khoâng duøng bieán d:=b*b-4*a*c; trung gian D. Thöïc hieän chöông trình vôùi caùc boä döõ x1:=(-b-sqrt(d))/(2*a); lieäu nhö treân. baèng ñoaïn chöông trình: x1:=(-b-sqrt(sqr(b)-4*a*c))/(2*a); Thöïc hieän laïi chöông trình vôùi boä daàu vaøo treân. g) Söûa laïi coâng thöùc tính - Söûa laïi chöông trình nhaän ñöôïc ôû caâu c) baèng caùch x2:= (-b+sqrt(sqr(b)-4*a*c))/(2*a); thay ñoåi coâng thöùc tính x2 (coù 2 caùch ñeå tính x2). h) Thöïc hieän chöông trình ñaõ söûa vôùi boä döõ lieäu1; -5; - Chaïy chöông trình vôùi caùc boä ñaàu vaøo ñaõ cho trong 6. Quan saùt keát quaû hieän treân maøn hình (x1=2.00 muïc h vaø I, quan saùt keát quaû nhaän ñöôïc. x2=3.00). i) Thöïc hieän chöông trình vôùi boä döõ lieäu 1; 1; 1 vaø quan saùt keát quaû treân maøn hình. 4. Cuûng coá: Khôûi ñoäng Tubo Pascal, soaïn thaûot, löu tröõ, dòch vaø thöïc hieän chöông trình. 5. Daën doø: Laøm baøi taäp 1-10 trang 35, 36-SGK ñeå chuaån bò cho tieát baøi taäp. Tröôø n g THPT Löông Theá Vinh Trang 18 Giaù o aù n tin hoï c 11 GV: Buø i Haû i Ñöù c Tuaàn 10 tieát 11. Ngaøy soaïn: 21/10/2012. Ñeà baøi daïy: Ngaøy daïy: 24/10/2012. BAØI TAÄP CHÖÔNG II (T1) I. Muïc ñích, yeâu caàu: - OÂn taäp caùc kieán thöùc ñaõ hoïc: Haèng, bieán, caùc kieåu döõ lieäu chuaån, bieåu thöùc soá hoïc, bieåu thöùc quan heä, bieåu thöùc logic. - Vieát ñöôïc moät chöông trình hoaøn chænh ñôn giaûn. II. Chuaån bò cuûa thaày vaø troø: Thaày: SGK + Giaùo aùn. Troø: SGK + laøm tröôùc caùc baøi taäp trang 35, 36-SGK. III. Tieán trình tieát daïy: 1. OÅn ñònh lôùp. 2. Kieåm tra vôû baøi taäp cuûa hoïc sinh. 3. Vaøo baøi môùi: Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø Caâu 1: Cho bieát söï khaùc nhay giöõa haèng coù ñaët teân - Haèng laø ñaïi löôïng coù giaù trò khoâng thay ñoåi trong vaø bieán. quaù trình thöïc hieän chöông trình. - Bieán laø ñaïi löôïng coù theå bò thay ñoåi trong quaù trình thöïc heän chöông trình. Caâu 2: Taïi sao phaûi khai baùo bieán? - Khai baùo bieán ñeå cho chöông trình dòch bieát ñeå löu tröõ vaø xöû lí. Caâu 3: (Trang 35-SGK) - Bieán ñoù coù theå ñöôïc khai baùo baèng caùc kieåu döõ lieäu laø: Integer, Word, Longint. Caâu 4: (Trang 35-SGK) - Bieán P coù theå khai baùo baèng kieåu döõ lieäu naøo? - Bieán X coù theå khai baùo baèng kieåu döõ lieäu naøo? - Vaäy löïa choïn naøo laø löïa choïn ñuùng? - Bieán P coù theå khai baùo bôûi kieåu soá nguyeân byte, integer, word, longint hay kieåu soá thöïc real, extended. - Bieán X coù theå khai baùo bôûi kieåu soá thöïc real hoaëc extended. Ñaùp aùn ñuùng laø: B, D Caâu 5: (Trang 35-SGK) - Vôùi A coù giaù trò nguyeân naèm trong phaïm vi töø 100 - Dieän tích S nhoû nhaát laø 10000 vaø lôùn nhaát laø 40000. ñeán 200 thì dieän tích S cuûa hình vuoâng nhoû nhaát vaø lôùn nhaát laø bao nhieâu? - Vôùi dieän tích S nhoû nhaát laø 10000 vaø lôùn nhaát laø - S khai baùo thuoäc kieåu Word laø ñuùng vaø toán ít boä 40000 thì S coù theå ñöôïc khai baùo baèng kieåu döõ lieäu nhôù nhaát. Vaäy phöông aùn ñuùng laø C. naøo trong caùc kieåu döõ lieäu ñaõ neâu laø ñuùng vaø toán ít boä nhôù nhaát? Caâu 6: (Trang 35-SGK) Haõy vieát bieåu thöùc toaùn hoïc döôùi ñaây trong Pascal: Tröôø n g THPT Löông Theá Vinh Trang 19 Giaù o aù n tin hoï c 11 y z . (a  z ) 1 a 1  x3 x GV: Buø i Haû i Ñöù c - Bieåu thöùc trong Pascal: (1+z)(x+y/x)/(a-1/(1+x*x*x)) Caâu 7: (Trang 36-SGK) Chuyeån bieåu thöùc Pascal - Bieåu thöùc toaùn hoïc töông öùng laø: thaønh bieåu thöùc toaùn hoïc töông öùng: 2a abc a) a/b*2; b) a*b*c/2; a) b) b 2 c) 1/a*b/c; d) b/sqrt(a*a+b); c) Caâu 9: (Trang 36-SGK) - Xaùc ñònh döõ lieäu vaøo vaø döõ lieäu ra cuûa baøi toaùn. b ac d) b a2  b - Input: a - Ouput: Dieän tích S cuûa phaàn gaïch cheùo. - Dieän tích hình gaïch cheùo baèng nöõa dieän tích cuûa Program Bai9; hình troøn. Vì vaäy dieän tích cuûa hình gaïch cheùo laø: Uses Crt; 1 2 S  r Const pi=3.14; 2 Var a,dt:real; - Vieát chöông trình. BEGIN Clrscr; Write('Nhap vao so a='); Readln(a); dt:=1/2*pi*sqr(a); Write('Dien tich phan gach cheo la:',dt:8:4); Readln; END. Caâu 10: (Trang 36-SGK) - Xaùc ñònh Input vaø Ouput cuûa baøi toaùn. - Input: g,h - Ouput: v - Vieát chöông trình. Program Bai10; Uses Crt; Const g=9.8; Var h,v:real; BEGIN Clrscr; Write('Hay cho biet do cao h='); readln(h); v:=Sqrt(2*g*h); Write('Van toc cua vat khi cham dat la=',v:6:2); Readln; END. 4. Cuûng coá: Haèng, bieán, caùc kieåu döõ lieäu chuaån. 5. Daën doø: Xem laïi caùc baøi toaùn ñaõ giaûi vaø laøm baøi taäp sau: Vieát chöông trình nhaäp vaøo ñoä daøi 3 caïnh cuûa tam giaùc. In ra maøn hình dieän tích, chu vi cuûa noù. Tröôø n g THPT Löông Theá Vinh Trang 20