Tài liệu Giáo án tích hợp liên môn địa lý 10 bài 9 tác động cúa ngoại lực đến địa hình bề mặt trái đất

PHIẾU MIÊU TẢ HỒ SƠ DẠY HỌC DỰ THI 1.TÊN HỒ SƠ: TÍCH HỢP LIÊN MÔN TRONG DẠY HỌC BÀI 9: TÁC ĐỘNG CÚA NGOẠI LỰC ĐẾN ĐỊA HÌNH BỀ MẶT TRÁI ĐẤT 2.MỤC TIÊU BÀI HỌC: Giúp học sinh hiểu được: - Khái niệm về ngoại lực và nguyên nhân sinh ra các tác nhân ngoại lực. - Các tác động của ngoại lực đã làm biến đổi địa hình qua các quá trình phong hóa.Phân biệt được các quá trình phong hóa lý học,hóa học và phong hóa sinh học. -Tác động của quá trình phong hóa đến địa hình bề mặt trái đất thong qua các hình ảnh,hình vẽ v..v..Từ đó đưa ra các nhận xét,đánh giá. - Hiểu được một số thiên tai do tác động của ngoại lực gây ra 3. ĐỐI TƯỢNG DẠY HỌC: - Học sinh lớp 10 – Trường THPT Hoàng Cầu 4. Ý NGHĨA CỦA BÀI HỌC: - Giúp học sinh có kiến thức sâu về bài học dựa trên kiến thức tổng hợp lien môn hóa học,vật lý,sinh học,giáo dục công dân...để lý guiari được các hiện tượng tự nhiên,có ý thức bảo vệ môi trường sống con người. - Nâng cao tư duy tổng,vận dụng kiến thức cho học sinh,đáp ứng đào tạo con người mới. 5. THIẾT BỊ DẠY HỌC,HỌC LIỆU: PHỤ LỤC 2 | Trang 1 - Máy tính,máy chiếu,tranh ảnh minh họa - Bản đồ tự nhiên thế giới - Phiếu học tập 6. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: a) Lời vào bài - Để tạo nên địa hình bề mặt trái đất,ngoài tác động của nội lực còn có sự tác động của nội lực còn có sự tác động của ngoại lực. Ngoại lực là gì ? .Ngoại lực khác nội lực ở điểm nào? Để tìm hiểu cụ thể vấn đề đó,cô cùng các con cùng tìm hiểu bài học ngày hôm nay : Bài 9 – Tác động của ngoại lực lên địa hình bề mặt trái đất ( Tiết 1). PHƯƠNG PHÁP - Phương Pháp dự án : NỘI DUNG BÀI HỌC I- NGOẠI LỰC : TÍCH HỢP LIÊN MÔN HĐ1 : Tìm hiểu ngoại - Khái niệm : Gv tích hợp kiến thức lực.Học sinh quan sát - Ngoai lực là những lực môn vật lý : tranh ảnh về sự tác gây ra bên ngoài trái đất - Hoạt động của động của gió,mưa,nước chảy…đã gió,mưa,nước chảy… sinh ra nguồn năng lượng Kết hợp mục I (SGK) - Nguyên nhân : tác động lên bề mặt trái cho biết khái niệm - Do nguồn năng lượng đất. Ngoại lực sinh ra do ngoại lực và nguyên bức xạ mặt trời. những nguồn năng lượng nhân sinh ra ngoại ở bên ngoài trái đất. lực.Cho ví dụ : - Học sinh trình bày câu hỏi được giao. - GV Nhận xét,chốt kiến thức. VÍ DỤ : Tác động của PHỤ LỤC 2 | Trang 2 mưa gây ra xói mòn trên các sườn núi,những dòng sông vận chuyển hù sa tạo nên những đồng bằng. II- TÁC ĐỘNG CỦA NGOẠI LỰC : 1. Quá trình phong hóa : Gv tích hợp kiến thức môn vật lý: + GV giải thích hiện tượng khi có sự thay đổi HĐ2 : Cặp/nhóm (4 a) Phong hóa lý học. đột ngột của nhiệt độ tại nhóm) - Khái niệm: Là sự phá sao đá lại vỡ ra? - Vì cái * Bước 1 : Học sinh hủy đá thành các khối vụn khoáng vật cấu tạo đá có dựa vào kiến thức đã có kích thước khác hệ số dãn nở khác học,đọc mục a trong nhau,không làm biến đổi nhau,nhiệt dung khác SGK và quan sát hình màu sắc,thành phần hóa nhau.Khi thay đổi nhiệt 9.1 và các tranh ảnh học của chúng. độ,chúng dãn nở,co rút tìm hiểu về phong hóa khác nhau.Làm cho đá bị lí học : - Kết quả: Đá nứt vỡ,thay phá hủy,nứt vỡ. - Các loại đá có cấu đổi thành phần hóa học. - Tại sao ở hoang mạc trúc đồng nhất không ? ,phong hóa lý học lại phát - Tính chất của các loại - Nguyên nhân: Do thay triển ?. Vì ở hoang mạc đá ra sao ? đổi nhiệt độ đột ngột,sự có sự thay đổi nhiệt độ - Khi có sự thay đổi đóng băng,tác động của giữa ngày và đêm rất lớn. đột ngột của nhiệt sinh vật. Bề mặt đất vào ban ngày độ,tại sao đá lại vỡ ra ? rất nóng,ban đêm tỏa PHỤ LỤC 2 | Trang 3 - Sự lớn lên của rễ cây nhiệt và nguội lạnh nhanh có ảnh hưởng như thế làm cho đá bị phá hủy về nào đến đá ? mặt cơ học. - Tại sao ở hoang mạc phong hóa lý học lại phát triển ? - Nhận xét và rút ra khái niệm phong hóa Hình 9.1 – Đá nứt vỡ do nhiệt độ thay đổi đột ngột. lý học. - BƯỚC 2 : Đại diện từng nhóm HS trình bày kết quả vào phiếu học tập.Cả lớp bổ sung góp ý. + GV kết luận về quá trình phong hóa lý học: - Cường độ của quá trình phong hóa lý học tùy vào điều kiện khí hậu,tính chất và cấu trúc của đá… HĐ3 : Cá nhân/Nhóm GV thuyết giảng và phát vấn : PHỤ LỤC 2 | Trang 4 - Các đá và khoáng vật b) Phong hóa hóa học: GV tích hợp kiến thức có thành phần hóa học - Khái niệm: Là quá trình môn hóa học để nêu một khác nhau. Các con phá hủy đá và khoáng số công thức hóa học của hãy xem tranh ảnh trên vật,chủ yếu làm biến đổi một số loại khoáng vật bảng và băng hình về thành phần,tính chất hóa tạo đá.Ví dụ: một số dạng địa hình học của đá và khoáng vật. - Thạch anh: SiO2 do phong hóa hóa học - Hê matit: FeO3 tạo thành để dựa vào - Silisat: H2SiO3,H4SiO4 những kênh hình đó và -Không khí,nước và kết hợp nội dung SGK những chất khoáng hòa để trả lời các câu hỏi : tan trong nước … tác - Dựa vào kiến thức động vào đá và khoáng hóa học để nêu một vài vật,xảy ra các phản ứng phản ứng hóa học sẽ hóa học khác nhau như: xảy ra với một số Oxi hóa,hòa tan,… Các khoáng vật ? khoáng vật bị sự tác động - Nêu ví dụ về tác đó không còn duy trì động của nước làm dạng tinh thể của mình biến đổi thành phần - Kết quả: Đá và khoáng mà bị phá hủy,chuyển hóa học của đá và vật bị phá hủy,biến đổi trạng thái,dần dần trở khoáng vật tạo nên thành phần,tính chất hóa thành khối đất vụn bở. dạng địa hình caxto học. độc đáo ở nước ta ? - Học sinh trình bày,GV giúp học sinh chuẩn kiến thức. GV tích hợp kiến thức + GV kết luận : môn hóa học,môn sinh - Trong điều kiện khí học để giải thích hình 9.3 hậu ẩm ướt,phong hóa SGK. PHỤ LỤC 2 | Trang 5 hóa học phát triển.Vì -Sự lớn lên của rễ cây,tạo vậy,ở miền nhiệt đới sức ép vào vách,khe nứt ẩm ,xích đạo thì quá làm vỡ đá. trình phong hóa hóa - Sinh vật bài tiết ra khí học diễn ra mạnh mẽ. CO2,Axit hữu cơ cùng - VD : Động Phong phá hủy về mặt hóa học. Nha (Quảng Bình). Hình 9.2 ; Hang động – kết quả của sự hòa tan đá vôi do nước. - Nguyên nhân: Do tác động của chất,khí,nước,những chất khoáng hòa tan trong nước,các chất do sinh vật bài tiết … PHỤ LỤC 2 | Trang 6 - HĐ4: Cá nhân,cả lớp - GV thuyết giảng và phát vấn: + Dựa vào hình 9.3 trong SGK kết hợp với kiến thức hóa học,sinh học để nên tác động c) Phong hóa sinh học của sinh vật đến đá và khoáng vật bằng con - Khái niệm: Là sự phá đường cơ giới và hóa hủy đá và khoáng vật dưới học ? tác động của sinh vật: Vi khuẩn,nấm,rễ cây + Vì sao rễ cây có thể làm cho đá bị phá hủy - Nguyên nhân: Do sự lớn (hình 9.3) ? lên của rễ cây,sự bài tiết => Học sinh lên bảng của sinh vật. trình bày>GV chuẩn kiến thức. Hỏi: Từ những kiến thức về 3 kiểu phong hóa,kết hợp đọc phần đầu mục II.1 (SGK) em hãy cho biết: - Quá trình phong hóa PHỤ LỤC 2 | Trang 7 là gì ? Hình 9.3: Rễ cây làm cho các lớp đá rạn nứt. - Có mấy loại phong hóa ? - Kết quả: Đá bị phá hủy về mặt cơ giới,hóa học. - Giáo viên thuyết GV tích hợp kiến thức giảng,HS nhận thức môn GDCD – giáo dục ý được: thức bảo vệ môi trường Quá trình chuẩn bị cho cho học sinh: sự chuyển đổi vật - Nhiều hoạt động kinh tế PHỤ LỤC 2 | Trang 8 liệu,là bước đầu của của con người có tác quá trình ngoại lực động phá hủy đá: Hoạt ,làm biến đổi đá. động khai thác đá, - Quá trình phong hóa mỏ,khoan nghiên cứu tự diễn ra thường xuyên nhiên,thăm dò tài trên bề mặt trái đất với nguyên.Các hoạt động những cường độ khác kinh tế này phải luôn gắn nhau ở các khu vực tự liền với ý thức bảo vệ nhiên. Trong thực môi trường bền vững để tế,các quá trình phong giảm thiểu tác hại của hóa diễn ra đồng thiên tai đến sản xuất và thời.Tuy nhiên,tùy vào đời sống con người. điều kiện khí hậu,tính bền vững của đá … có thể có kiểu phong hóa này trội hơn kiểu phong hóa kia. PHỤ LỤC 2 | Trang 9  CỦNG CỐ - LUYỆN TẬP: - Trả lời câu hỏi ( Câu 1,3 – Trang 34 SGK ) và lập bảng so sánh các quá trình phong hóa.  DẶN DÒ: - Học sinh ôn tập bài học ( Tiết 1) - Chuẩn bị Bài 9 ( Tiết 2) PHỤ LỤC 2 | Trang 10