Ngµy so¹n:
Ngµy gi¶ng: Thø
PhÇn I
Di truyÒn vµ biÕn dÞ
Ch¬ng I: C¸c thÝ nghiÖm cña Men §en
TiÕt 1
Bµi 1: Men ®en vµ di truyÒn häc
I/. Môc tiªu bµi häc:
1/. KiÕn thøc:
- HS tr×nh bµy ®îc môc ®Ých, nhiÖm vô vµ ý nghÜa cña di truyÒn häc.
- HS hiÓu ®îc c«ng lao vµ tr×nh bµy ®îc ph¬ng ph¸p ph©n tÝch c¸c thÕ hÖ lai cña men ®en.
- HS hiÓu vµ ghi nhí mét sè thËt ng÷ , kÝ hiÖu trong di truyÒn häc .
2/. Kü n¨ng:
- RÌn kü n¨ng quan s¸t ph©n tÝch kªnh ch÷, kªnh h×nh.
- Ph¸t triÓn t duy ph©n tÝch so s¸nh
3/. Th¸i ®é:
- X©y dùng ý thøc vµ thãi quen häc tËp m«n häc.
- G©y ®îc híng thó cho häc sinh , lßng say mª m«n häc.
Ii/ §å dïng d¹y häc:
* GV: Tranh phong to h×nh 1.1 SGK / 6.
* HS: Nghiªn cøu bµi ë nhµ.
Iii/. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng:
1/. æn ®Þnh tæ chøc líp :
- æn ®Þnh líp :
- KiÓn tra sÜ sè : 9A
; 9B
; 9C
2/.KiÓm tra bµi cò:
3/. Bµi míi:
* Më bµi : Di truyÒn häc tuy míi h×nh thµnh tõ ®Çu thÕ kû XX nhng chiÕm mét vÞ trÝ quan träng
trong sinh häc , Men §en lµ ngêi ®Çu tiªn ®Æt nÒn mãng cho di truyÒn häc , di truyền vµ biÕn dÞ g¾n
liÒn víi di truyÒn häc ntn ? Th× c« cïng c¸c em ®i nghiªn cøu bµi h«m nay.
Ho¹t ®éng 1:(10 phót)
T×m hiÓu di truyÒn häc
Môc tiªu : HiÓu ®îc môc ®Ých vµ ý nghÜa cña di truyÒn häc.
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
GV: Yªu cÇu häc sinh lµm bµi tËp môc sgk / 5 vµ liªn hÖ I/. Di truyÒn häc
b¶n th©n m×nh cã nh÷ng ®Æc ®iÓm gièng vµ kh¸c víi bè
mÑ ntn? VÒ h×nh d¹ng tai, m¾t, mòi, mµu da, mµu m¾t,
mµu tãc, .
HS: Tr×nh bµy nh÷ng ®Æc ®iÓm gièng vµ kh¸c víi bè
mÑ .
GV: Ph©n tÝch vµ gi¶i thÝch cho häc sinh hiÓu .
+ Nh÷ng ®Æc ®iÓm con gièng víi bè mÑ lµ hiÖn t¬ng di
Néi Dung
Gi¸o viªn: Bïi ThÞ Thóy H¶o
truyÒn .
+ Nh÷ng ®Æc ®iÓm con kh¸c víi bè mÑ lµ hiÖn tîng
biÕn dÞ .
HS: Nghe gi¶ng vµ ghi nhí kiÕn thøc .
GV?ThÕ nµo lµ hiÖn tîng di truyÒn vµ biÕn dÞ ?
HS : Ph¸t biÓu .
GV: Nh¾c l¹i KN vµ gi¶i thÝch râ ý nghÜa cña hiÖn tîng
di truyÒn vµ biÕn dÞ .
HS: Nghe gi¶ng vµ ghi nhí kiÕn thøc .
GV: Yªu cÇu häc sinh ®äc l¹i th«ng tin SGK/5 Vµ Tr×nh
bµy ND, ý nghÜa thùc tiÔn cña DTH .
HS: §äc th«ng tin vµ tr¶ lêi c©u hái .
GV ? Em h·y gi¶i thÝch c¸c ND nghiªn cøu cña DTH ? .
HS: Ph¸t biÓu .
GV: Chèt l¹i kiÕn thøc.
* Di truyÒn lµ hiÖn tîng truyÒn ®¹t c¸c tÝnh
tr¹ng cña bè mÑ tæ tiªn cho c¸c thÕ hÖ con ch¸u .
* BiÕn dÞ lµ hiÖn tîng con sinh ra kh¸c víi bè
mÑ vµ kh¸c nhau vÒ nhiÒu chi tiÕt .
* Di truyÒn häc nghiªn cøu c¬ së vËt chÊt, c¬
chÕ, tÝnh quy luËt cña hiÖn tîng di truyÒn vµ
biÕn dÞ .
* Di truyÒn häc cã ý nghÜa quan träng trong
c«ng nghÖ sinh häc hiÖn ®¹i, khoa häc chän
gièng vµ cã vai trß lín ®èi víi nÒn y häc .
Ho¹t ®éng 2:(15 phót)
Men ®en- ngêi ®Æt nÒn mãng cho DTH
Môc tiªu: HS hiÓu vµ tr×nh bµy ®îc ph¬ng ph¸p nghiªn cøu DTH cña Men ®en , ph¬ng ph¸p ph©n
tÝch c¸c thÕ hÖ lai.
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi Dung
GV: Giíi thiÖu tiÓu sö cña Men ®en vµ gäi häc sinh ®äc II/. Men §en – Ngêi ®Æt nÒn mãng cho
th«ng tin SGK/7 .
DTH.
HS: Nghe gi¶ng vµ ®äc th«ng tin trong SGK/7 .
GV: Giíi thiÖu t×nh h×nh nghiªn cøu di truyÒn ë thÕ kû
XX vµ ph¬ng ph¸p nghiªn cøu cña Men ®en .
HS: Nghe gi¶ng vµ ghi nhí kiÕn thøc .
GV ? Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch c¸c thÕ hÖ lai lµ g× ? H·y
nªu c¸c ND c¬ b¶n cña ph¬ng ph¸p lai ph©n tÝch ?
HS: Ph¸t biÓu.
GV : Gi¶ng gi¶i cho häc sinh hiÓu ®îc tÝnh ®éc ®¸o
trong ph¬ng ph¸p nghiªn cøu di truyÒn cña Men ®en.
HS: Nghe gi¶ng vµ ghi nhí kiÕn thøc .
GV? V× Sao Men ®en chän c©y ®Ëu Hµ Lan lµm ®èi
tîng nghiªn cøu ? .
HS: V× c©y ®Ëu Hµ Lan cã hoa lìng tÝnh .
GV: Chèt l¹i kiÕn thøc .
HS: Nghe gi¶ng vµ ghi nhí kiÕn thøc vµo vë .
* Lai c¸c cÆp bè mÑ thuÇn chñng kh¸c nhau vÒ
1 hoÆc 1 sè cÆp tÝnh tr¹ng råi theo dâi sù di
truyÒn riªng rÏ cña tõng cÆp tÝnh tr¹ng ®ã trªn
con ch¸u cña tõng cÆp bè mÑ .
* Dïng to¸n thèng kª ®Ó ph©n tÝch c¸c sè liÖu
thu ®îc tõ ®ã rót ra ®Þnh luËt di truyÒn c¸c tÝnh
tr¹ng cña bè mÑ, con ch¸u .
* §èi tîng nghiªn cøu cña Men ®en trªn c©y
®Ëu Hµ Lan vÝ c©y ®Ëu Hµ Lan lµ loµi hoa cã
hoa lìng tÝnh tù thô phÊn kh¸ nghiªm ngÆt.
Ho¹t ®éng 3: (15 phót)
Mét sè thuËt ng÷ vµ ký hiÖu c¬ b¶n cña DTH
2
Gi¸o ¸n : Sinh häc 9
Gi¸o viªn: Bïi ThÞ Thóy H¶o
Môc tiªu: HS n¾m ®îc 1 sè thu¹t ng÷ vµ kÝ hiÖu c¬ b¶n cña di truyÒn häc .
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi Dung
GV: Yªu cÇu häc sinh tù n/c th«ng tin trong SGK/6 Vµ III/. Mét sè thuËt ng÷ vµ kÝ hiÖu c¬ b¶n cña
nghi nhí kiÕn thøc, tr¶ lêi c©u hái .
DTH.
HS: Thu nhËn th«ng tin vµ tr¶ lêi c©u hái .
1/. ThuËt ng÷ cña DTH.
GV? ThÕ nµo lµ tÝnh tr¹ng ?
HS: Dùa vµo th«ng tin trong SGK/6 Tr¶ lêi c©u hái .
GV? ThÕ nµo lµ cÆp tÝnh tr¹ng t¬ng ph¶n ?
HS: Tr¶ lêi .
* TÝnh tr¹ng lµ nh÷ng ®Æc ®iÓm cô thÓ vÒ h×nh
th¸i, cÊu t¹o, sinh lý cña c¬ thÓ.
* CÆp tÝnh tr¹ng t¬ng ph¶n lµ hai tr¹ng th¸i
biÓu hiÖn kh¸c nhau cña cïng mét lo¹i tÝnh
tr¹ng .
GV? Gen lµ g× ?
HS: Dùa vµo ND trong SGK/6 tr¶ lêi c©u hái .
* Gen lµ nh©n tè DT qui ®Þnh mét hay mét sè
tÝnh tr¹ng nµo ®ã cña c¬ thÓ .
GV? Gièng thuÇn chñng lµ g× ?
HS: Tr¶ lêi
GV: Chèt l¹i kiÕn thøc .
HS: Nghe gi¶ng vµ ghi nhí kiÕn thøc vµo vë häc .
GV: Híng dÉn häc sinh ghi nhí mét sè kÝ hiÖu c¬ b¶n
cña di truyÒn häc .
HS: Nghe gi¶ng vµ ghi nhí kiÕn thøc vµo vë häc .
GV: Gäi häc sinh ®äc phÇn kÕt lËn chung.
* Gièng thuÇn chñng lµ gièng cã ®Æc tÝnh DT
®ång nhÊt, c¸c thÕ hÖ sau ®îc sinh ra gièng
c¸c thÕ hÖ tríc .
2/. Mét sè kÝ hiÖu c¬ b¶n cña DTH.
- P: CÆp bè mÑ xuÊt ph¸t .
- X: KÝ hiÖu phÐp lai.
- G: Giao tö.
- F: ThÕ hÖ lai.
- F1: ThÕ hÖ lai thø nhÊt con cña P.
- F2: ThÕ hÖ lai thø hai ®îc sinh ra tõ F.
Ho¹t ®éng 4:(5 phót)
4/. Cñng cè
1/ T¹i sao Men §en l¹i chän c¸c cÆp tÝnh tr¹ng t¬ng ph¶n khi thùc hiÖn phÐp lai ?
2/ Em h·y nªu ND c¬ b¶n cña ph¬ng ph¸p ph©n tÝch c¸c thÕ hÖ lai cña Men §en?
5/. Híng dÉn häc ë nhµ:
GV: Yªu cÇu häc sinh vÒ nhµ lµm bµi tËp 1,2,3 SGK/7.
GV: Yªu cÇu häc sinh vÒ nhµ häc bµi theo c©u hái /7.
GV: Yªu cÇu häc sinh kÎ s½n b¶ng 2 SGK/8 vµo vë bµi tËp .
GV: Yªu cÇu häc sinh n/c tríc bµi 2.
IV/. Rót kinh nghiÖm bµi gi¶ng.
3
Gi¸o ¸n : Sinh häc 9
Gi¸o viªn: Bïi ThÞ Thóy H¶o
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................
4
Gi¸o ¸n : Sinh häc 9
Gi¸o viªn: Bïi ThÞ Thóy H¶o
Ngµy so¹n :
Ngµy gi¶ng: Thø
TiÕt 2
Bµi 2: Lai mét cÆp tÝnh tr¹ng
i/. Môc tiªu bµi häc:
1/. KiÕn thøc:
- HS tr×nh bµy vµ ph©n tÝch ®îc TN lai mét cÆp tÝnh tr¹ng cña Men §en .
- HS hiÓu vµ ph¸t biÓu ®îc ND qui luËt ph©n ly cña Men §en .
- HS hiÓu vµ ghi nhí mét sè kh¸i niÖm vÒ kiÓu h×nh, kiÓu gen, thÓ ®ång hîp, thÓ dÞ hîp.
- HS gi¶i thÝch ®îc kÕt qu¶ TN theo quan ®iÓm cña Men §en .
2/.Kü n¨ng:
- RÌn kü n¨ng quan s¸t ph©n tÝch kªnh ch÷, kªnh h×nh .
- Ph¸t triÓn t duy ph©n tÝch so s¸nh , lo gÝc .
3/.Th¸i ®é:
- X©y dùng ý thøc vµ thãi quen häc tËp m«n häc .
- G©y ®îc híng thó cho häc sinh , lßng say mª m«n häc .
- Cñng cè niÒm tin vµo khoa häc khi n/c tÝnh qui luËt cña hiÖn tîng sinh häc .
Ii/. §å dïng d¹y häc:
* GV: Tranh phong to h×nh 2.1 vµ H 2.2 SGK / 8-9.
B¶ng phô .
* HS: Nghiªn cøu bµi ë nhµ .
Iii/. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng:
1/. æn ®Þnh tæ chøc líp:
- æn ®Þnh líp :
- KiÓn tra sÜ sè : 9A
; 9B
; 9C
2/. KiÓm tra bµi cò :
Ho¹t ®éng 1:(5 phót)
HS1: Em h·y nªu ND c¬ b¶n cña ph¬ng ph¸p ph©n tÝch c¸c thÕ hÖ lai cña Men §en ?
HS2: H·y nªu mét sè thuËt ng÷ vµ kÝ hiÖu c¬ b¶n cña DTH?
3/. Bµi míi:
Më bµi : Lai c¸c cÆp tÝnh tr¹ng bè mÑ thuµn chñng kh¸c nhau vÒ 1 hoÆc 1 sè tÝnh tr¹ng råi theodâi sù DT
riªng rÏ cña tõng cÆp tÝnh tr¹ng ®ã trªn c¬ thÓ con ch¸u cña tõng cÆp bè mÑ, vËy sù DT tÝnh tr¹ng cña bè
mÑ con ch¸u ntn? Th× c« cïng c¸c em ®i n/c bµi h«m nay .
Ho¹t ®éng 2: (15 phót)
T×m hiÓu thÝ nghiÖm cña Men §en
Môc tiªu: HS hiÓu vµ tr×nh bµy ®îc c¸c TN lai mét cÆp tÝnh tr¹ng cña Men §en , ph¸t biÓu ®îc ND qui
luËt ph©n li.
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi Dung
GV: Yªu cÇu häc sinh tù n/c th«ng tin trong
SGK/8 vµ ghi nhí kiÕn thøc .
I/. ThÝ nghiÖm cña Men §en
5
Gi¸o ¸n : Sinh häc 9
Gi¸o viªn: Bïi ThÞ Thóy H¶o
HS: Tù n/c th«ng tin trong SGK/8.
GV: Híng dÉn häc sinh quan s¸t H2.1 vµ giíi
thiÕuù thô tinh, thô phÊn nh©n t¹o trªn c©y ®¹u Hµ
Lan .
HS: Quan s¸t tranh vµ ghi nhí kiÕn thøc.
GV: Sö dông b¶ng 2 ®Ó ph©n tÝch c¸c KN vÒ kiÓu
h×nh, tÝnh tr¹ng tréi, tÝnh tr¹ng lÆn .
GV: Treo b¶ng 2 lªn b¶ng vµ yªu cÇu häc sinh
th¶o luËn nhãm NX, Ghi ND vµo b¶ng.
HS: Th¶o luËn nhãm vµ ®a ra ý kiÕn hoµn thiÖn
b¶ng.
GV: Yªu cÇu häc sinh X§ tû lÖ KH ë F2 trong
tõng trêng hîp .
HS: Th¶o luËn thèng nhÊt ý kiÕn ®iÒn vµo b¶ng.
GV: Tõ kªt qu¶ ®· tÝnh to¸n ®îc rót ra tû lÖ ë F2
lµ 3:1
HS: Ghi nhí kiÕn thøc .
GV: Gäi 1 hs lµm bµi tËp ®iÒn tõ trongSGK/9 ®Ó
rót ra ND §L ph©n li cña Men §en .
HS: Lùa chän côm tõ ®iÒn vµo chç trèng.
1- ®ång tÝnh
2- 3 tréi : 1 lÆn
GV: Gäi 1 häc sinh ®äc l¹i ND ®Þnh luËt ph©n li.
HS: §äc l¹i ND ®Þnh luËt ph©n li .
GV: Chèt l¹i kiÕn thøc bµi häc.
HS: Nghe gi¶ng vµ ghi nhí kiÕn thøc vµo vë häc .
1/. C¸c kh¸i niÖm
a/ KiÓu h×nh
- kiÓu h×nh lµ tæ hîp c¸c tÝnh tr¹ng cña c¬ thÓ.
b/ TÝnh tr¹ng tréi
- TÝnh tr¹ng tréi lµ tÝnh tr¹ng biÓu hiÖn ë ®êi F1.
c/ TÝnh tr¹ng lÆn
- TÝnh tr¹ng lÆn lµ tÝnh tr¹ng chØ ®Õn F2 míi ®îc biÓu
hiÖn.
2/. ThÝ nghiÖm cña Men §en
* Lai hai gièng ®Ëu Hµ Lan kh¸c nhau vÒ mét cÆp
tÝnh tr¹ng thuÇn chñng t¬ng ph¶n.
VD: P: Hoa ®á X Hoa tr¾ng
F1:
Hoa ®á
F1x F1: Hoa ®á X Hoa ®á
F2: 3 Hoa ®á : 1 Hoa tr¾ng
3/. Néi dung qui luËt ph©n li
* Khi lai hai bè mÑ kh¸c nhau vÒ mét cÆp tÝnh tr¹ng
thuÇn chñng t¬ng ph¶n th× F1 ®ång tÝnh vÒ tÝnh tr¹ng
cña bè hoÆc mÑ, cßn F2 cã sù ph©n li tÝnh tr¹ng theo
tû lÖ trung b×nh 3 tréi : 1 lÆn .
Ho¹t ®éng 3:(20 phót)
Men §en gi¶i thÝch kÕt qu¶ thÝ nghiÖm
Môc tiªu: HS gi¶i thÝch ®îc kÕt qu¶ thÝ nghiÖm theo quan ®iÓm cña Men §en
.
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
GV: Gi¶i thÝch quan niÖm ®¬ng thêi cña
Men §en vÒ di truyÒn hoµ hîp vµ nªu quan
niÖm cña Men §en vÒ giao tö thuÇn khiÕt.
HS: Nghe gi¶ng vµ ghi nhí kiÕn thøc.
GV: Yªu cÇu häc sinh lµm bµi tËp
trongSGK/9.
HS: Quan s¸t H 2.3 th¶o luËn nhãm vµ X§ tû
lÖ .
GV? T¹i sao tû lÖ c¸c lo¹i giao tö ë F1 vµ tû lÖ
c¸c lo¹i hîp tö ë F2 lµ bao nhiªu?
HS: TR¶ lêi ( G : F1 Lµ 1A : 1a) .
GV? T¹i sao F2 cã tû lÖ lµ 3 Hoa ®á : 1 Hoa
Néi Dung
II/. Men §en gi¶i thÝch kÕt qu¶ thÝ nghiÖm.
P :
GP :
F1 :
Hoa ®á
AA
A
X
Hoa tr¾ng
aa
a
Aa
( 100% Hoa ®á )
F1 x F1 :
Hoa ®á X Hoa ®á
Aa
Aa
GF1 :
1 A: 1 a
1 A: 1 a
F2 :
1A A : 2A a : 1a a
Tû lÖ KH : 3 Hoa ®á : 1 Hoa tr¾ng
6
Gi¸o ¸n : Sinh häc 9
Gi¸o viªn: Bïi ThÞ Thóy H¶o
tr¾ng ( 3 tréi : 1 lÆn ).
HS: V× hîp tö Aa biÓu hiÖn kiÓu h×nh tréi
gièng hîp tö A A .
GV: Hoµn thµnh kiÕn thøc vµ yªu cÇu häc
sinh gi¶i thÝch TN.
HS: §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy c¸ch gi¶i thÝch
kÕt qu¶ TN cña nhãm vµ häc sinh nhãm kh¸c
NX, bæ sung.
GV: Chèt l¹i kiÕn thøc .
HS: Nghe gi¶ng vµ ghi nhí kiÕn thøc vµo vë
häc .
Tû lÖ KG : 1A A : 2Aa : 1aa
* Theo Men §en :
+Mçi tÝnh tr¹ng do cÆp nh©n tè di truyÒn qui ®Þnh
+ Trong qu¸ tr×nh ph¸t sinh giao tö cã sù ph©n li cña cÆp
nh©n tè di truyÒn.
+ C¸c nh©n tè di truyÒn ®îc tæ hîp lai trong thô tinh.
* Men §en gi¶i thÝch kÕt qu¶ TN lµ do sù ph©n li mçi
nh©n tè di truyÒn vÒ mét giao tö vµ gi÷ nguyªn b¶n chÊt
nh c¬ thÓ thuÇn chñng cña P.
Ho¹t ®éng 4:(5 phót)
4/. Cñng cè
1/ Em h·y nªu KN vÒ KH vµ cho vÝ dô minh ho¹ ?
2/ Ph¸t biÓu ND ®Þnh luËt ph©n li cña Men §en
5/. Híng dÉn häc sinh häc ë nhµ
GV: Híng dÉn häc sinh vÒ nhµ lµm bµi tËp 3 SGK/10.
GV: Yªu cÇu häc sinh vÒ nhµ häc thuéc bµi theo c©u hái trong SGK/10.
GV: Yªu cÇu häc sinh ®äc vµ n/c tríc bµi 2 tiÕt 3( Lai mét cÆp tÝnh )
IV/. Rót kinh nghiÖm bµi gi¶ng:
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................
Ký duyÖt cña tæ chuyªn m«n
Ngµy th¸ng 8 n¨m 2010
KÝ duyÖt cña BGH nhµ trêng
Ngµy th¸ng 8 n¨m 2010
7
Gi¸o ¸n : Sinh häc 9
Gi¸o viªn: Bïi ThÞ Thóy H¶o
Ngµy so¹n :
Ngµy gi¶ng: Thø
Thø
TiÕt3:
Bµi 3: Lai mét cÆp tÝnh tr¹ng (TiÕp theo)
i/. Môc tiªu bµi häc:
1/. KiÕn thøc:
- HS hiÓu vµ tr×nh bµy ®îc ND, môc ®Ých, øng dông cña phÐp lai ph©n tÝch
- HS gi¶i thÝch ®îc v× sao quy luËt ph©n li chØ nghiÖm ®óng trong lÜnh vùc, trong ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh.
- HS nªu ®îc ý nghÜa cña quy luËt ph©n li víi lÜnh vùc s¶n xuÊt.
- HS hiÓu vµ ph©n tÝch ®îc sù di truyÒn tréi kh«ng hoµn toµn víi tréi hoµn toµn .
2/.Kü n¨ng :
- RÌn kü n¨ng quan s¸t ph©n tÝch kªnh ch÷, kªnh h×nh .
- Ph¸t triÓn t duy ph©n tÝch so s¸nh , logÝc .
- RÌn kü n¨ng ho¹t ®éng nhãm .
- RÌn kÜ n¨ng viÕt s¬ ®å lai.
3/. Th¸i ®é :
- X©y dùng ý thøc vµ thãi quen häc tËp m«n häc .
- G©y ®îc híng thó cho häc sinh , lßng say mª m«n häc .
- Cñng cè niÒm tin vµo khoa häc khi n/c tÝnh qui luËt cña hiÖn tîng sinh häc .
Ii/. §å dïng d¹y häc:
* GV: Tranh phong to H3 SGK/12
B¶ng phô . Tranh minh ho¹ lai ph©n tÝch.
* HS: Nghiªn cøu bµi ë nhµ .
Iii/. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng:
1/. æn ®Þnh tæ chøc líp:
- æn ®Þnh líp :
- kiÓn tra sÜ sè :
2/. KiÓm tra bµi cò:
Ho¹t ®éng 1:(5 phót)
HS1: Em h·y ph¸t biÓu ND ®Þnh luËt ph©n li?
HS2: Men §en ®· gi¶i thÝch kÕt qu¶ vÒ phÐp lai mét cÆp tÝnh tr¹ng trªn c©y ®Ëu Hµ Lan ntn?
3/. Bµi míi:
* Më bµi : Lai c¸c cÆp tÝnh tr¹ng bè mÑ thuµn chñng kh¸c nhau vÒ 1 hoÆc 1 sè tÝnh tr¹ng råi theo
dâi sù DT riªng rÏ cña tõng cÆp tÝnh tr¹ng ®ã trªn c¬ thÓ con ch¸u cña tõng cÆp bè mÑ, vËy sù DT tÝnh
tr¹ng cña bè mÑ con ch¸u ntn? Th× c« cïng c¸c em ®i n/c bµi h«m nay .
Ho¹t ®éng 2:(20 phót)
T×m hiÓu phÐp lai ph©n tÝch
8
Gi¸o ¸n : Sinh häc 9
Gi¸o viªn: Bïi ThÞ Thóy H¶o
Môc tiªu: HS tr×nh bµy ®îc néi dung, môc tiªu, øng dông cña phÐp lai ph©n tÝch .
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
GV: Híng dÉn häc sinh quan s¸t l¹i tranh h×nh 2.1 /
9 vµ giíi thiÖu sù thô tinh thô phÊn nh©n t¹o trªn hoa
cña c©y ®Ëu Hµ Lan.
HS: Quan s¸t tanh h×nh 2.1/ 9 theo dâi vµ ghi nhí
c¸ch tiÕn hµnh TN cña Men §en trªn c©y ®Ëu Hµ Lan.
GV? Yªu cÇu häc sinh ®äc vµ n/c thong tin trong
SGK/11 nªu tû lÖ c¸c lo¹i hîp tö ë F2 cã tû lÖ trong
TN ntn?
HS: Tr¶ lêi (k qu¶ lµ: 1A A: 2A a :1a a)
GV: Tõ kÕt qu¶ trªn gv ph©n tÝch c¸c KN vÒ kiÓu gen,
thÎ ®ång hîp, thÓ dÞ hîp .
HS: Nghe gi¶ng vµ ghi nhí kiÕn thøc .
GV: Yªu cÇu häc sinh x¸c ®Þnh kÕt qu¶ c¸c phÐp lai vµ
yªu cÇu häc sinh c¸c nhãm th¶o luËn, viÕt s¬ ®å lai
cña hai trêng hîp cña phep lai ph©n tÝch .
HS: C¸c mhãm th¶o luËn vµ viÕt s¬ ®å lai cña c¶ hai
trêng hîp .
* TH1: P: Hoa ®á X
Hoa tr¾ng
AA
aa
* TH2: P: Hoa ®á X
Hoa ®á
Aa
Aa
GV: Chèt l¹i kiÕn thøc vµ treo b¶ng ®¸p ¸n ®óng cho
häc sinh so s¸nh .
HS: Ghi nhí kiÕn thøc vµo vë häc .
GV? Lµm thÕ nµo ®Ó x¸c ®Þnh ®îc kiÓu gen mang
tÝnh tr¹ng tréi?
HS: Tr¶ lêi ( cho c¸ thÓ mang tÝnh tr¹ng tréi cÇn x¸c
®Þnh kiÓu gen ®em laivíi c¬ thÓ mang tÝnh tr¹ng lÆn
råi sau ®ã dùa vµo kiÓu h×nh con lai ®Ó x¸c ®Þnh )
GV: Yªu cÇu häc sinh lµm bµi tËp ®iÒn tõ trong
SGK/11.
HS: §iÒn tõ vµo b¶ng phô
1- tréi
2- kiÓu gen
3- lÆn
4- ®ång hîp 5- dÞ hîp
GV: Gäi 1-2 häc sinh ®äc l¹i ND cña phÐp lai ph©n
tÝch.
HS: §äc lai ND cña phÐp lai ph©n tÝch.
Gv?Môc ®Ých cña phÐp lai ph©n tÝch lµ g× ?
HS: Tr¶ lêi ( lµ nh»m X§ KG cña c¸ thÓ mang tÝnh
tr¹ng tréi )
Néi Dung
III/. PhÐp lai ph©n tÝch
1/. Mét sè kh¸i niÖm
a/ KiÓu gen
- KiÓu gen lµ tæ hîp toµn bé c¸c gen trong tÕ bµo
cña c¬ thÓ.
b/ ThÓ ®ång hîp
-ThÓ ®ång hîp lµ kiÓu gen chøa cÆp gen t¬ng
øng gièng nhau.
-VD: A A ; BB; ABC; a a; bb; abc......
c/ThÓ dÞ hîp
-ThÓ dÞ hîp lµ kiÓu gen chøa cÆp gen t¬ng øng
kh¸c nhau.
-VD: A a ; Bb ; AaBbCc ; AaBbCcDd...
2/. ThÝ nghiÖm
*ThÝ nghiÖm / SGK/ 11
* S¬ ®å lai:
* TH1: P :
GP :
F1 :
* TH2:
Hoa ®á
AA
A
X
Hoa tr¾ng
aa
a
Aa
(100% Hoa ®á )
P:
Hoa ®á X Hoa tr¾ng
Aa
aa
GP : 1 A : 1a
a
F1 :
1Aa :
1 aa
Tû lÖ KH: 50% Hoa ®á : 50% Hoa tr¾ng
3/. PhÐp lai ph©n tÝch
* Lai ph©n tÝch lµ phÐp lai gi÷a c¸ thÓ mang tÝnh
tr¹ng tréi cÇn x¸c ®Þnh kiÓu gen víi c¸ thÓ mang
tÝnh tr¹ng lÆn .
+ NÕu kÕt qu¶ phÐp lai ®ång tÝnh th× c¸ thÓ mang
tÝnh tr¹ng tréi cã kiÓu gen ®ång hîp.
+ NÕu kÕt qu¶ phÐp lai ph©n tÝch theo tû lÖ 1:1th×
9
Gi¸o ¸n : Sinh häc 9
Gi¸o viªn: Bïi ThÞ Thóy H¶o
c¸ thÓ mang tÝnh tr¹ng tréi cã kiÓu gen lµ dÞ hîp.
Ho¹t ®éng 3:(10 phót)
ý nghÜa cña t¬ng quan tréi vµ lÆn
Môc tiªu: HS nªu ®îc vai trß cña qui luËt ph©n li ®èi víi s¶n xuÊt.
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
GV: Yªu cÇu häc sinh n/c th«ng tin trong SGK/11-12
th¶o luËn nhãmvµ tr¶ lêi c©u hái.
HS: Tù n/c th«ng tin th¶o luËn nhãm vµ tr¶ lêi c©u hái.
GV? Em h·y nªu mèi t¬ng quan tréi, lÆn ?
HS: Tr¶ lêi
GV? Muèn x¸c ®Þnh tÝnh tr¹ng tréi lÆn nh»m môc ®Ých
g×?
HS: Tr×nh bµy ý kiÕn
GV? ViÖc x¸c ®Þnh ®é thuÇn chñng cña gièng, cã ý
nghÜa g× trong s¶n xuÊt.
HS: Tr¶ lêi ( cho kinh tÕ cao )
GV? Muèn x¸c ®Þnh gièng cã thuÇn chñng hay kh«ng
cÇn ph¶i thùc hiÖn phÐp lai nµo.
HS: Tr¶ lêi ( cÇn ph¶i thùc hiÖn phÐp lai ph©n tÝch )
GV: Chèt l¹i kiÕn thøc
Néi Dung
IV/.ý nghÜa t¬ng quan tréi- lÆn
-Trong tù nhiªn mèi t¬ng quan tréi – lÆn lµ rÊt
phæ biÕn.
-TÝnh tr¹ng tréi thêng lµ tÝnh tr¹ng tèt, cÇn x¸c
®Þnh tÝnh tr¹ng tréi vµ tËp trung nhiÒu gen tréi vµo
mét kiÓu gen t¹o gièng cã ý nghÜa kinh .
- Trong chän gièng ®Ó tr¸nh sù ph©n li tÝnh tr¹ng
ph¶i kiÓm tra ®é thuÇn cña gièng.
Ho¹t ®éng 4:(5 phót)
Tréi kh«ng hoµn toµn
Môc tiªu: Ph©n biÖt ®îc hiÖn tîng di truyÒn tréi kh«ng hoµn toµn víi tréi hoµn toµn
Ho¹t ®éng cña thµy vµ trß
GV: Yªu cÇu häc sinh quan s¸t h×nh 3
SGK/12 Vµ N/C th«ng tin trong SGK/12 nªu
sù kh¸c nhau vÒ kiÓu h×nh ë F1 vµ F2 gi÷a tréi
kh«ng hoµn toµn vµ tréi hoµn toµn trong TN
cña Men §en?
HS: Quan s¸t tranh vµ tr¶ lêi c©u hái.
GV: Yªu cÇu häc sinh lµm bµi tËp ®iÒn côm
tõ vµo chç trèng.
HS: §iÒn tõ : 1- TÝnh tr¹ng trung gian
2- Tû lÖ 1: 2 : 1
GV: Chèt l¹i kiÕn thøc
HS: Ghi nhí kiÕn thøc vµo vë häc.
Néi Dung
V/. Tréi kh«ng hoµn toµn
-Tréi kh«ng hoµn toµn lµ hiÖn tîng di truyÒn trong ®ã
kiÓu h×nh cña F1 biÓu hiÖn tÝnh tr¹ng trung gian gi÷a bè vµ
mÑ cßn F2 cã tû lÖ kiÓu h×nh lµ: 1 : 2 : 1.
Ho¹t ®éng 5:(5 phót)
4/. Cñng cè
10
Gi¸o ¸n : Sinh häc 9
Gi¸o viªn: Bïi ThÞ Thóy H¶o
GV: Nh¾c l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n trong bµi.
GV: Yªu cÇu häc sinh tr¶ lêi c©u hái 1,2,3 trong SGK/13
5/. Híng dÉn häc sinh häc ë nhµ
GV: Yªu cÇu häc sinh häc bµi theo c©u hái trong SGK/13.
GV: Yªu cÇu häc sinh vÒ nhµ lµm bµi tËp 3 trong SGK/13 vµo vë bµi tËp.
GV: Yªu cÇu häc sinh kÎ s½n b¶ng 4 vµo vë bµi tËp.
IV/. Rót kinh nghiÖm bµi gi¶ng:
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
Ngµy so¹n :
Ngµy gi¶ng: Thø
Thø
TiÕt 4
Bµi 4: Lai hai cÆp tÝnh tr¹ng
i/. Môc tiªu bµi häc:
1/. KiÕn thøc:
- HS m« t¶ ®îc thÝ nghiÖn lai hai cÆp tÝnh tr¹ng cña Men §en.
- HS biÕt ph©n tÝch kÕt qu¶ thÝ nghiÖm lai hai cÆp tÝnh tr¹ng cña Men §en.
- HS gi¶i thÝch ®îc kh¸i niÖm biÕn dÞ tæ hîp.
- HS hiÓu vµ ph¸t biÓu ®îc ND quy luËt ph©n li ®éc lËp cña Men §en.
2/. Kü n¨ng:
- RÌn kü n¨ng quan s¸t ph©n tÝch kªnh ch÷, kªnh h×nh .
- Ph¸t triÓn t duy ph©n tÝch so s¸nh , lo gÝc .
- RÌn kü n¨ng ho¹t ®éng nhãm .
- RÌn kÜ n¨ng viÕt s¬ ®å lai.
3/. Th¸i ®é:
- X©y dùng ý thøc vµ thãi quen häc tËp m«n häc .
- G©y ®îc híng thó cho häc sinh , lßng say mª m«n häc .
- Gi¸o dôc häc sinh lßng say mª m«n häc.
Ii/. §å dïng d¹y häc:
* GV: Tranh phong to H4 SGK/14
11
Gi¸o ¸n : Sinh häc 9
Gi¸o viªn: Bïi ThÞ Thóy H¶o
B¶ng phô ghi ND b¶ng 4 SGK/14.
* HS: Nghiªn cøu bµi ë nhµ .
KÎ s½n b¶ng 4 vµo vë bµi tËp.
Iii/. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng:
1/.æn ®Þnh tæ chøc líp :
- æn ®Þnh líp :
- kiÓn tra sÜ sè : 9A
; 9B
; 9C
2/.KiÓm tra 15 phót :
Ho¹t ®éng 1:(15 phót)
§Ò bµi:
C©u 1(7®iÓm): Em h·y so s¸nh sù gièng nhau vµ kh¸c nhau vÒ kÕt qu¶ ë F1 vµ F2 trong phÐp lai mét
cÆp tÝnh tr¹ng cã hiÖn tîng tÝnh tr¹ng tréi kh«ng hoµn toµn vµ tÝnh tr¹ngtréi hoµn toµn.
C©u 2 ( 3 ®iÓm): Khoanh trßn vµo ch÷ c¸i (a, b, c......) chØ ý tr¶ lêi ®óng
a/ Toµn qu¶ vµng
b/ Toµn qu¶ ®á
c/ 1 qu¶ ®á : 1 qu¶ vµng
d/ 3 qu¶ ®á : 1 qu¶ vµng
§¸p ¸n
C©u 1: * Gièng nhau : NÕu bè mÑ thuÇn chñng vÒ mét cÆp tÝnh tr¹ng t¬ng ph¶n th× c¶ hai hiÖn
tîng tÝnh tr¹ng tréi hoµn toµn vµ tréi kh«ng hoµn toµn cã c¸c ®iÓm gièng nhau lµ .
+ F1 : §Òu ®ång tÝnh (chØ xuÊt hiÖn 1 kiÓu h×nh )
+ F2 : §Òu ph©n tÝnh (cã trªn 1 kiÓu h×nh )
* Kh¸c nhau : Tréi hoµn toµn
+ F1 : ®ång tÝnh tréi cña bè hoÆc mÑ.
+ F2 :Tû lÖ kiÓu h×nh cña F2 lµ 3 tréi : 1 lÆn.
Tréi kh«ng hoµn toµn
+ F1 : ®ång tÝnh trung gian gi÷a bè vµ mÑ.
+ F2 : cã tû lÖ kiÓu h×nh lµ 1 tréi :2 trung gian :1 lÆn.
C©u 2: chän ®¸p ¸n b
3/. Bµi míi:
Môc tiªu:
Ho¹t ®éng 2:(20 phót)
T×m hiÓu thÝ nghiÖm cña Men §en
HS tr×nh bµy ®îc TN lai hai cÆp tÝnh tr¹ng cña Men §en .
HS biÕt ph©n tÝh kÕt qu¶ TN tõ ®ã ph¸t triÓn ®îc ND quy luËt ph©n li ®éc lËp cña Men
§en.
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi Dung
GV: Yªu cÇu häc sinh quan s¸t H4 SGK/14 vµ n/c th«ng tin I/. ThÝ nghiÖm cña Men §en
trong SGK/14, nghe gi¸o viªn giíi thiÖu vµ gi¶i thÝch H4/14.
HS: Nghe gi¶ng vµ ghi nhí kiÕn thøc .
1/ ThÝ nghiÖm
GV: Gäi 1 häc sinh tr×nh bµy l¹i TN cña Men §en theo sù
12
Gi¸o ¸n : Sinh häc 9
Gi¸o viªn: Bïi ThÞ Thóy H¶o
híng dÉn cña gi¸o viªn trªn h×nh vÏ .
HS: 1 häc sinh tr×nh bµy l¹i TN cña Men §en cho c¶ líp ghi
nhí kiÕn thøc.
GV: Tõ kÕt qu¶ TN trªn GV treo b¶ng phô ghi ND trong b¶ng 4
vµ yªu cÇu häc sinh hoµn thµnh b¶ng.
HS: Th¶o luËn nhãm thèng nhÊt ý kiÕn vµ hoµn thµnh b¶ng 4
/14.
GV: Gäi ®¹i diÖn 1 häc sinh trong nhãm lªn ®iÒn vµo b¶ng cña
gv.
HS: §¹i diÖn nhãm lªn b¶ng ®iÒn, häc sinh kh¸c theo dâi NX,
bæ sung.
GV: Treo b¶ng ®¸p ¸n ®óng cho häc sinh so s¸nh vµ ch÷a vµo
vë häc.
KiÓu h×nhF2
Vµng, Tr¬n
Sè
h¹t
315
Tû
lÖ Tû lÖ tõng cÆp tÝnh tr¹ng ë
KH ë F2 F2
9
Vµng = 315+101 = 3
3
Xanh 108+32 1
Vµng, Nh¨n
101
Xanh, Tr¬n
108
3
Xanh, Nh¨n
32
1
-P : VT X
XT
-F1 :
Vµng, tr¬n
-Cho F1 tù thô phÊn
-F2 Cã 4 kiÓu h×nh
( 315 vµng, tr¬n : 108 xanh, tr¬n : 101
vµng, nh¨n : 32 xanh nh¨n )
-Tû lÖ KH ë F2 lµ:
9 vµng, tr¬n
3 vµng, nh¨n
3 xanh, tr¬n
1 xanh, nh¨n
2/ Néi dung qui luËt ph©n li ®éc lËp
Tr¬n = 315+108 = 3
Nh¨n 101+32 1
GV: Ph©n tÝch cho häc sinh thÊy ®îc râ tû lÖ cña tõng cÆp tÝnh
tr¹ng cã mèi t¬ng quan víi tû lÖ KH ë F2 lµ
(3:1).(3:1)=9:3:3:1
HS: Ghi nhí kiÕn thøc
GV: Cho häc sinh lµm bµi tËp ®iÒn tõ vµo chç trèng
SGK/15.
HS: §iÒn tõ ( TÝh tû lÖ )
GV: Chèt l¹i kiÕn thøc.
HS: Nghe gi¶ng vµ ghi nhí kiÕn thøc vµo vë häc.
* Khi lai cÆp bè mÑ kh¸c nhau vÒ hai cÆp
tÝnh tr¹ng thuÇn chñng t¬ng ph¶n di
truyÒn ®éc lËp víi nhau, th× F2 cã tû lÖ
mçi kiÓu h×nh b»ng tÝch tû lÖ cña c¸c
tÝnh tr¹ng hîp thµnh nã .
Ho¹t ®éng 3: (15 phót)
T×m hiÓu biÕn dÞ tæ hîp
Môc tiªu: HS n¾m ®îc KN cña biÕn dÞ tæ hîp
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi Dung
GV: Yªu cÇu häc sinh xem l¹i kÕt qu¶ TN ë F2 vµ tr¶ lêi c©u
hái.
II/. BiÕn dÞ tæ hîp
HS: N/C l¹i kÕt qu¶ TN ë F2 cña Men §en vµ tr¶ lêi c©u hái.
GV? KH nµo ë F2 kh¸c víi Bè MÑ ?
HS: Tr¶ lêi (vµng,nh¨n vµ xanh, tr¬n )
13
Gi¸o ¸n : Sinh häc 9
Gi¸o viªn: Bïi ThÞ Thóy H¶o
GV: VËy nh÷ng KH kh¸c víi bè mÑ ®îc gäi lµ g× ?
HS: Tr¶ lêi ( BiÕn dÞ )
GV: VËy biÕn dÞ tæ hîp lµ g× ?
* BiÕn dÞ tæ hîp lµ sù tæ hîp lai c¸c tÝnh
tr¹ng kh¸c víi bè mÑ.
HS: Tr¶ lêi
GV: Nguyªn nh©n cña biÕn dÞ tæ hîp lµ g× ?
HS: Tr¶ lêi
GV: Chèt l¹i kiÕn thøc
HS: Ghi nhí kiÕn thøc vµo vë.
* Nguyªn nh©n lµcã sù ph©n li ®éc lËp
vµ tæ hîp lai c¸c cÆp tÝnh tr¹ng lµm xuÊt
hiÖn c¸c kiÓu h×nh kh¸c víi bè mÑ.
Ho¹t ®éng 4:(5 phót)
4/ Cñngcè
1/ Em h·y ph¸t biÓu ND ®Þnh luËt ph©n li cña Men §en?
2/ BiÕn dÞ tæ hîp lµ g× ? Nã ®îc xuÊt hiÖn ë h×nh thøc sinh s¶n nµo?
5/. Híng dÉn häc sinh häc ë nhµ:
GV: Yªu cÇu häc sinh häc bµi theo c©u hái trong SGK/16.
GV: Yªu cÇu häc sinh vÒ nhµ lµm bµi tËp 3 trong SGK/16 vµo vë bµi tËp.
GV: Yªu cÇu häc sinh kÎ s½n b¶ng 5 vµo vë bµi tËp.
GV: Yªu cÇu häc sinh n/c tríc tiÕt 5
Iv/. Rót kinh nghiÖm bµi gi¶ng:
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................
Ký duyÖt cña tæ chuyªn m«n
Ngµy th¸ng 8 n¨m 2010
KÝ duyÖt cña BGH nhµ trêng
Ngµy th¸ng 8 n¨m 2010
Ngµy so¹n :
/ 08 / 2010
Ngµy gi¶ng: Thø
:
/ 0 / 2010
Thø
:
/
/ 2010
14
Gi¸o ¸n : Sinh häc 9
Gi¸o viªn: Bïi ThÞ Thóy H¶o
TiÕt 5
Bµi 5: Lai hai cÆp tÝnh tr¹ng
( TiÕp theo )
i/. Môc tiªu bµi häc:
1/.KiÕn thøc:
- HS hiÓu vµ gi¶i thÝch ®îc kÕt qu¶ lai hai cÆp tÝnh tr¹ng theo quan niÖm cña Men §en.
- HS ph©n tÝch c¸c ý nghÜa cña qui luËt ph©n li ®éc lËp víi chän gièng vµ tiÕn ho¸.
2/. Kü n¨ng:
- RÌn kü n¨ng quan s¸t ph©n tÝch kªnh ch÷, kªnh h×nh .
- Ph¸t triÓn t duy ph©n tÝch so s¸nh , lo gÝc .
- RÌn kü n¨ng ho¹t ®éng nhãm .
- RÌn kÜ n¨ng viÕt s¬ ®å lai.
3/. Th¸i ®é:
- X©y dùng ý thøc vµ thãi quen häc tËp m«n häc .
- G©y ®îc híng thó cho häc sinh , lßng say mª m«n häc .
- Gi¸o dôc häc sinh lßng say mª m«n häc.
Ii/. §å dïng d¹y häc:
* GV: Tranh phong to H5 SGK/18
B¶ng phô ghi ND b¶ng 5 SGK/18.
* HS: Nghiªn cøu bµi ë nhµ .
KÎ s½n b¶ng 5 vµo vë bµi tËp.
Iii/. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng:
1/. æn ®Þnh tæ chøc líp:
- æn ®Þnh líp :
- kiÓn tra sÜ sè :
2/.KiÓm tra bµi cò:
Ho¹t ®éng 1:(5 phót)
HS1: Em h·y ph¸t biÓu ND cña quy luËt ph©n li ®éc lËp ?
HS2: BiÕn dÞ tæ hîp lµ g× ? Nã xuÊt hiÖn ë h×nh thøc sinh s¶n nµo ?
3/. Bµi míi:
Ho¹t ®éng 2: (25 phót)
Men §en gi¶i thÝch kÕt qu¶ thÝ nghiÖm.
Môc tiªu: HS hiÓuvµ gi¶i thÝch ®îc kÕt qu¶ TN theo quan niÖm cña Men §en .
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
GV: Yªu cÇu häc sinh nh¾c l¹i tû lÖ ph©n li
tõng cÆp tÝnh tr¹ng ë F2.
HS: Nh¾c l¹i kiÕn thøc ë tiÕt tríc.
GV: Yªu cÇu häc sinh n/c th«ng tin trong
SGK/17vµ gi¶i thÝch kÕt qu¶ TN theo quan
niÖm cña Men §en.
HS: T thu nhËn th«ng tin, th¶o luËn, thèng
nhÊt ý kiÕn vµ tr¶ lêi c©u hái.
GV: Gäi ®¹i diÖn 1 häc sinh trong nhãm lªn
Néi Dung
III/. Men §en gi¶i thÝch kÕt qu¶ thÝ nghiÖm
* Men §en cho r»ng mçi cÆp tÝnh tr¹ng do 1 nh©n tè di
truyªn quy ®Þnh.
* Qui ícµnhan tè di truyÒn:
+ Gen A qui ®Þnh h¹t vµng
+ Gen a qui ®Þnh h¹t tr¬n
+ Gen B qui ®Þnh vá tr¬n
15
Gi¸o ¸n : Sinh häc 9
Gi¸o viªn: Bïi ThÞ Thóy H¶o
b¶ng tr×nh bµy trªn h×nh 5/17 vµ yªu cÇu häc
sinh c¸c nhãm kh¸c chó ý nhËn xÐt.
HS: §¹i diÖn nhãm lªn tr×nh bµy vµ häc sinh
nhãm kh¸c NX, bæ sung.
GV: NX ý kiÕn cña häc sinh vµ chèt l¹i kiÕn
thøc.
HS: Ghi nhí kiÕn thøc vµo vë häc.
GV: Treo tranh H5/17 lªn b¶ng yªu cÇu häc
sinh quan s¸tkü vµ lu ý c¬ thÓ lai F1
Khi h×nh thµnh giao tö cho kh¶ n¨ng tæ hîp
tù do gi÷a A vµ a ; B vµ b nh nhau ®Ó t¹o ra
4 lo¹i giao tö víi tû lÖ ngang b»ng nhau?
HS: Tr¶ lêi (Do sù kÕt hîp ngÉu nhiªn cña 4
lo¹i giao tö ®ùc víi 4 lo¹i giao tö c¸i cho ra
F2 cã 16 tæ hîp giao tö )
GV: T¹i sao ë F2 l¹i cã 16 tæ hîp ?
HS: Tr¶ lêi ( v× 4 lo¹i giao tö c¸i kÐt hîp víi
4 lo¹i giao tö ®ùc 4x4=16 tæ hîp giao tö )
GV: Híng dÉn häc sinh c¸ch X§ kiÓu h×nh
vµ kiÓu gen ë F2 trong b¶ng 5/17.
GV: Gäi häc sinh lªn b¶ng ®iÒn vµo b¶ng
phô.
HS: Lªn b¶ng ®iÒn .
GV: Treo b¶ng ®¸p ¸n ®óng cho häc sinh so
s¸nh vµ ch÷a vµo vë.
+ Gen b qui ®Þnh vá nh¨n
- KiÓu gen vµng, tr¬n thuÇn chñng lµ :
AABB.
- KiÓu gen xanh, nh¨n thuÇn chñng lµ :
A a b b.
* Trong qu¸ tr×nh ph¸t sinh giao tö cho ra 1 lo¹i giao tö A
B vµ 1 lo¹i giao tö lµ a b .
* Trong qu¸ tr×nh thô tinh t¹o ra c¬ thÓ lai F1 cã kiÓu gen
lµ : A a B b.
* Do sù ph©n li ®éc lËp vµ tæ hîp tö cña c¸c cÆp gen nªn
GF1 mçi bªn cho ra 4 lo¹i giao tö víi tû lÖ ngang b»ng
nhau lµ
AB;Ab;aB;ab.
* S¬ ®å lai: SGK/18.
B¶ng ph©n tÝch kÕt qu¶ lai hai cÆp tÝnh tr¹ng.
H¹t vµng
tr¬n
Tû
mçi
KG
F2
Tû
mçi
KH
F2
lÖ 1.AABB
2.AaBB
ë 3.AABb
4.AaBb
lÖ
9
ë
H¹t vµng H¹t
nh¨n
tr¬n
1. AAbb
2. Aabb
3
xanh H¹t
xanh
nh¨n
1.aaBB
2. aaBb
3
1.aabb
1
Ho¹t ®éng 3 : (10 phót)
ý nghÜa quy luËt ph©n li ®éc lËp.
Môc tiªu: HS n¾m ®îc ý nghÜa cña quy luËt ph©n li ®éc lËp.
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
GV: Yªu cÇu häc sinh n/c trao ®æi nhãm vµ
tr¶ lêi c©u hái.
HS: Dùa vµo ND trong SGK tr¶ lêi c©u hái.
GV: T¹i sao ë c¸c loµi sinh s¶n h÷u tÝnh biÕn
dÞ tæ hîp l¹i phong phó.
HS: Tr¶ lêi
GV: Em h·y nªu ý nghÜa cña quy luËt ph©n li
®éc lËp.
HS: Dùa vµo ND trong SGK tr¶ lêi c©u hái.
GV: Chèt l¹i kiÕn thøc .
HS: Nghe gi¶ng vµ ghi nhí kiÕn thøc vµo vë
Néi Dung
IV/ ý nghÜa cña quy luËt ph©n li ®éc lËp
* Quy luËt ph©n li ®éc lËp gi¶i thÝch ®îc mét trong
nh÷ng nguyªn nh©n lµm xuÊt hiÖn biÕn dÞ tæ hîp ®ã lµ sù
ph©n li ®éc lËp vµ tæ hîp tù do cña c¸c cÆp gen .
* BiÕn dÞ tæ hîp cã ý nghÜa quan träng ®èi víi chän gièng
vµ tiªn ho¸.
16
Gi¸o ¸n : Sinh häc 9
Gi¸o viªn: Bïi ThÞ Thóy H¶o
häc.
Ho¹t ®éng 4:(5 phót)
4/. Cñng cè
1/ Em h·ygi¶i thÝch kÕt qu¶ TN lai hai cÆp tÝnh tr¹ng cña Men §en ?
2/ Em h·y nªu ý nghÜa cña quy luËt ph©n li ®éc lËp cña Men §en ?
5/. Híng dÉn häc sinh häc ë nhµ
GV: Yªu cÇu häc sinh häc bµi theo c©u hái trong SGK/19.
GV: Yªu cÇu häc sinh vÒ nhµ lµm bµi tËp 3 ,4 trong SGK/19 vµo vë bµi tËp.
GV: Yªu cÇu häc sinh kÎ s½n b¶ng 6.1 vµ 6.2 vµo vë bµi tËp.
GV: Yªu cÇu häc sinh n/c tríc tiÕt 6 vµ chuÈn bÞ ®ång kim lo¹i
iv/. Rót kinh nghiÖm bµi gi¶ng :
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................
Ngµy so¹n : 27/ 08 / 2010
Ngµy gi¶ng: Thø :
/ 0 / 2010
Thø :
/ 0 / 2010
TiÕt 6
Bµi 6: Thùc hµnh
TÝnh x¸c suÊt xuÊt hiÖn c¸c mÆy cña ®ång kim lo¹i
i/. Môc tiªu bµi häc:
1/.KiÕn thøc:
- HS biÕt c¸ch tÝnh x¸c suÊt cña mét vµ hai sù kiÖn ®ång thêi x¶y ra th«ng qua viÖc gieo ®ång kim lo¹i.
- HS biÕt vËn dông x¸c suÊt ®Ó biÓu hiÖn ®îc tû lÖ c¸c lo¹i giao tu vµ tû lÖ c¸c kiÓu gen trong lai mét cÆp
tÝnh tr¹ng.
2/. Kü n¨ng:
- RÌn kü n¨ng hîp t¸c nhãm .
- Ph¸t triÓn t duy ph©n tÝch so s¸nh ,
- RÌn kü n¨ng ho¹t ®éng nhãm .
3/.Th¸i ®é:
- X©y dùng ý thøc vµ thãi quen häc tËp m«n häc .
17
Gi¸o ¸n : Sinh häc 9
Gi¸o viªn: Bïi ThÞ Thóy H¶o
- G©y ®îc híng thó cho häc sinh .
- Gi¸o dôc häc sinh lßng say mª m«n häc.
Ii/. §å dïng d¹y häc:
* GV: B¶ng thèng kª kÕt qu¶ cña tõng nhãm
* HS: Nghiªn cøu bµi ë nhµ .
KÎ s½n b¶ng 6.1 vµ 6.2 vµo vë bµi tËp.
Mçi nhãm cã s½n 4 ®ång kim lo¹i.
Iii/. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng:
1/. æn ®Þnh tæ chøc líp :
- æn ®Þnh líp :
- kiÓn tra sÜ sè :
2/. KiÓm tra bµi cò:
Ho¹t ®éng 1:(5 phót)
HS1: Em h·y nªu ý nghÜa cña quy luËt ph©n li ®éc lËp ?
HS2: Em h·y nªu ND cña quy luËt ph©n li ®éc lËp ?
3/. Bµi míi:
GV: Chia líp thµnh 4 nhãm mçi nhãm cö ra 1 th kÝ nhãm ®Ó ghi kÕt qu¶ lµm TN.
GV: Ph¸t ®ång kim lo¹i cho c¸c nhãm.
GV: Yªu cÇu häc sinh tiÕn hµnh lµm bµi thùc hµnh.
Ho¹t ®éng 2:(20 phót)
TiÕn hµnh gieo ®ång kim lo¹i
Môc tiªu: HS BiÕt c¸ch tiÕn hµnh gieo ®ång kim lo¹i.
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
GV: Híng dÉn häc sinh quy tr×nh gieo ®ång kim lo¹i.
HS: Ghi nhí qui tr×nh c¸ch tiÕn hµnh bµi thùc hµnh.
GV: Lµm mÉu cho häc sinh quan s¸t 2 lÇn vµ yªu cÇu häc
sinh lam theo híng dÉn cña gv.
HS: Lµm theo sù híng dÉn cña gv.
GV: Híng dÉn kÜ mét lÇn n÷a vµ yªu cÇu häc sinh c¸c
nhãm tiÕn hµnh gieo ®ång kim lo¹i.
HS: C¸c nhãm tiÕn hµnh gieo ®ång kim lo¹i vµ tÝnh x¸c
suÊt thèng kª kÕt qu¶ vµo b¶ng 6.1 vµ b¶ng 6.2.
GV: Yªu cÇu c¸c nhãm b¸o c¸c kÕt qu¶ cña tõng nhãm vµ
ghi vµo b¶ng.
Néi Dung
I/. Gieo ®ång kim lo¹i
1/. Gieo mét ®ång kim lo¹i
* LÊy 1 ®ång kim lo¹i cam ®óng c¹nh vµ th¶
r¬i tù do víi ®é cao x¸c ®Þnh lµ (20-30 cm )
xuèng mÆt bµn.
* mçi nhãm gieo 150 lÇn.
* Th«ng kª vµo b¶ng 6.1.
2/. Gieo hai ®ång kim lo¹i
* LÊy hai ®ång kim lo¹i cÇm ®óng c¹nh vµ
th¶ r¬i tù do víi ®é cao x¸c ®Þnh lµ ( 20 - 30
cm ) xuèng mÆt bµn.
* mçi nhãm gieo 150 lÇn
* Thèng kª vµo b¶ng 6.2.
Ho¹t ®éng 3:(10 phót)
Thèng kª kÕt qu¶ cña Men §en.
Môc tiªu: HS biÕt vËn dông x¸c suÊt ®Ó hiÓu ®îc tû lÖ c¸c lo¹i giao tö, c¸c tû lÖ c¸c kiÓu gen trong 1 cÆp
tÝnh tr¹ng.
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi Dung
GV: Yªu cÇu häc sinh lªn ®äc kÕt qu¶ thùc hµnh.
18
Gi¸o ¸n : Sinh häc 9
Gi¸o viªn: Bïi ThÞ Thóy H¶o
HS: §¹i diÖn nhãm lªn ®äc lÇn lît kÕt qu¶.
II/. Thèng kª kÕt qu¶ cña Men §en
GV: Yªu cÇu häc sinh c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶ ®· tæng
hîp ®îc cña c¶ 2 b¶ng 6.1 vµ b¶ng 6.2 vµ viÕt b¶n têng
tr×nh theo mÉu cña gv ®a ra.
HS: B¸o c¸o kÕt qu¶ theo b¶ng mÉu cña gv.
GV: Híng dÉn häc sinh c¸ch viÕt b¶n têng tr×nh b¸o c¸o
kÕt qu¶ cña bµi thùc hµnh.
GV: Yªu cÇu häc sinh liªn hÖ tõ b¶ng
+ KÕt qu¶ cña b¶ng 6.1 ph¶i cã tû lÖ c¸c giao tö sinh ra tõ
con lai F1 lµ : A a.
+ KÕt qu¶ cña b¶ng b¶ng 6.2 VíI tû lÖ kiÓu gen ë F2 trong
lai mét cÆp tÝnh tr¹ng lµ ntn?
B¶ng thèng kª kÕt qu¶ thùc hµnh
TiÕn hµnh Gieo mét ®ång kim lo¹i
Gieo hai ®ång kim lo¹i
Nhãm
SÊp (S )
Ngöa ( N )
SÊp sÊp
Ngöa ngöa
(S S )
(NN)
1
2
3
Céng
Sè lîng
Tû lÖ %
SÊp Ngöa
(SN)
* NhËn xÐt ®¸nh gi¸
GV: NX tinh thÇn th¸i ®é vµ kÕt qu¶ cña mçi nhãm.
GV: Khen nh÷ng nhãm lµm tèt vµ phª b×nh nh÷ng nhãm cha cã ý thøc
Ho¹t ®éng 4:(10 phót)
4/ Cñng cè
GV: Nh¾c l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n trong bµi cho häc sinh kh¾c sau kiÕn thøc bµi häc.
5/. Híng dÉn häc sinh häc ë nhµ:
GV: Yªu cÇu häc sinh häc hoµn thµnh bµi thùc hµnh ®Ó tiÕt sau nép .
GV: Yªu cÇu häc sinh n/c tríc tiÕt 7
iv/. Rót kinh nghiÖm bµi gi¶ng
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................
Ký duyÖt cña tæ chuyªn m«n
KÝ duyÖt cña BGH nhµ trêng
19
Gi¸o ¸n : Sinh häc 9
Gi¸o viªn: Bïi ThÞ Thóy H¶o
Ngµy
th¸ng 08
n¨m 2010
Ngµy
th¸ng 08
n¨m 2010
Ngµy so¹n : 27 / 09 / 2010
Ngµy gi¶ng: Thø :
/ 09 / 2010
Thø :
/ 09 / 2010
TiÕt 7
Bµi 7: Bµi tËp ch¬ng I
i/. Môc tiªu bµi häc:
1/. KiÕn thøc:
- HS cñng cè kh¾c s©u vµ më réng nhËn thøc vÒ c¸c quy luËt di truyÒn.
- HS biÕt vËn dông lý thuyÕt ®Ó gi¶i c¸c bµi tËp.
2/. Kü n¨ng:
- RÌn kü gi¶i bµi tËp di truyÒn b»ng ph¬ng ph¸p tr¾c nghiÖm vµ kh¸ch quan .
- RÌn kÜ n¨ng viÕt s¬ ®å lai.
- RÌn kü n¨ng ho¹t ®éng nhãm .
3/. Th¸i ®é :
- X©y dùng ý thøc vµ thãi quen häc tËp m«n häc .
- G©y ®îc híng thó cho häc sinh .
- Gi¸o dôc häc sinh lßng say mª m«n häc.
Ii/. §å dïng d¹y häc:
* GV: B¶ng phô
Mét sè bµi tËp n©ng cao.
* HS: Nghiªn cøu bµi ë nhµ vµ «n l¹i kiÕn thøc ë ch¬ng I.
Iii/. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng:
1/. æn ®Þnh tæ chøc líp:
- æn ®Þnh líp :
- kiÓn tra sÜ sè : 9A
; 9B
; 9C
2/. KiÓm tra bµi cò:
Ho¹t ®éng 1:(5 phót)
HS1: Em h·y nªu ND cña quy luËt ph©n li ?
HS2: Em h·y nªu ND cña quy luËt ph©n li ®éc lËp ?
3/. Bµi míi:
Ho¹t ®éng 2: (20 phót)
Híng dÉn häc sinh c¸ch gi¶i bµi tËp di truyÒn
Môc tiªu: Gióp häc sinh biÕt vµ hiÓu ®îc 1 sè d¹ng bµi tËp di truyÒn cña Men §en
I/. Lai mét cÆp tÝnh tr¹ng
1/ D¹ng 1: BiÕt kiÓu h×nh cña P – x¸c ®Þnh tû lÖ kiÓu h×nh, kiÓu gen ë F1 vµ F2.
20
Gi¸o ¸n : Sinh häc 9
- Xem thêm -
.PDF 
215 
509 
58 
