Tài liệu Giáo án ngữ văn lớp 9 bài những ngôi sao xa xôi

Trường thcs Quảng Liên Năm học 2014-2015 Văn bản: NHỮNG NGÔI SAO XA XÔI (Lê Minh Khuê) I.Mức độ cần đạt: 1.Kiến thức: - Vẻ đẹp tâm hồn trong sáng, tính cách dũng cảm, hồn nhiên trong cuộc sống chiến đấu nhiều gian khổ, hi sinh nhưng vẫn lạc quan của những cô gái thanh niên xung phong trong truyện. - Thành công trong việc miêu tả tâm lí nhân vật, lựa chọn ngôi kể, ngôn ngữ kể hấp dẫn. 2. Kĩ năng: - Đọc - hiểu một tác phẩm tự sáng tác trong thời kì kháng chiến chống Mĩ cứu nước. - Phân tích tác dụng của việc sử dụng ngôi kể thứ nhất, xưng tôi. - Cảm nhận vẻ đẹp hình tượng nhân vật trong tác phẩm. 3.Thái độ: Yêu nước, sống có lí tưởng, có nhiệt huyết. II.Chuẩn bị: 1.Giáo viên: Máy chiếu, Sách giáo khoa, thiết kế bài dạy, phiếu học tập. 2.Học sinh: Sách giáo khoa, vở soạn, vở ghi. III.Phương pháp: Phân tích, bình giảng, thảo luận nhóm , gợi mở vấn đề. IV. Tiến trình lên lớp: 1. Ổn định lớp: 2. Bài cũ: Kiểm tra sự chuẩn bị ở nhà của học sinh 3. Bài mới Gv:Lê Thị Châu Ngữ văn 9 Trường thcs Quảng Liên Năm học 2014-2015 HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH Hoạt động 1:Tìm thiệu chung. I. Tìm hiểu chung: 1. Tác giả: ? Em hãy giới thiệu vài nét về tác giả? - Lê Minh Khuê sinh năm 1949 - Quê: Tĩnh Gia – Thanh Hoá. - Là cây bút nữ chuyên viết truyện ngắn, ngòi bút miêu tả tâm lí tinh tế, sâu sắc đặc biệt là khi viết về phụ nữ. - Trước 1975: Viết về cuộc sống chiền đấu của thanh niên xung phong và bộ đội trên tuyến đường Trường Sơn. ? Nêu xuất xứ của tác phẩm? 2. Tác phẩm:Viết năm 1971 – lúc cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước đang diễn ra ác liệt. II. Đọc –hiểu văn bản: 1. Đọc- tìm hiểu từ khó: sgk Hoạt động 2: Đọc- tìm hiểu văn bản. * Tóm tắt văn bản: - Ba nữ thanh niên xung phong làm thành một tổ trinh sát mặt gồm ba cô gái rất trẻ: Định – Nho – Chị Thao (lớn tuổi hơn một chút). - Nhiệm vụ của họ là quan sát địch ném bom – đo khối lượng đất đá phải san lấp do bom địch gây ra – đánh dấu những vị trí bom chưa nổ và phá bom. - Họ ở trong một cái hang dưới chân cao điểm ? Em hãy kể tóm tắt truyện? cuộc sống gian khổ khó khăn nhưng họ vui vẻ hồn nhiên, mơ mộng, yêu thương, gắn bó trong tình đồng đội. - Nhân vật Phương Định – nhân vật chính là cô gái giàu cảm xúc, mơ mộng. GV yêu cầu HS đọc phần chú thích SGK - Phần cuối tập trung miêu tả hành động và tâm trạng của các nhân vật trong 1 lần phá bom – Nho bị thương và sự lo lắng chăm sóc của hai Gv:Lê Thị Châu Ngữ văn 9 Trường thcs Quảng Liên Năm học 2014-2015 người. 2.Tìm hiểu văn bản: a. Bố cục: b. Thể loại: truyện ngắn. c. Phương thức biểu đạt: tự sự. d. Phân tích: d1. Hoàn cảnh sống, chiến đấu của các cô gái và hiện thực chiến tranh: ? Văn bản có thể chia mấy phần? nội dung? * Hoàn cảnh sống, chiến đấu của các cô ? văn bản thuộc thể loại nào? gái: ? Phương thức biểu đạt chính của truyện là gì? - Nơi ở: + Ở trong một cái hang dưới chân cao điểm. + Đường bị đánh lở loét màu đất đỏ trắng lẫn lộn. ? Tìm chi tiết nói lên hoàn cảnh sống, chiến đấu + Những thân cây bị tước khô cháy… của các cô gái? + Một vài thùng xăng – ô tô méo mó han gỉ. Gợi ý: - Công việc: ? Nơi ở của họ ở đâu? Quanh nơi họ ở có gì đặc + Đo khối lượng đất đá lấp vào hố bom biệt? + Đếm – phá bom chưa nổ. - Khó khăn của công việc: + Bị bom vùi luôn. + Khi bò trên cao điểm về chỉ thấy hai con mắt lấp lánh cười. ? Công việc của họ làm gì? + Chạy trên cao điểm cả ban ngày.  Hoàn cảnh sống của các cô gái gian khổ, khó ? Họ gặp khó khăn như thế nào trong công việc? khăn, luôn đối mặt với nguy hiểm. * Hiện thực chiến tranh ở một cao điểm: + Đất bốc khói, không khí bàng hoàng, máy bay xa dần. Gv chốt: Hoàn cảnh sống và chiến đấu của ba cô + Thần kinh căng như chão. gái như thế nào? + Thần chết lẫn trong ruột những quả bom. + Xung quanh nhiều quả bom chưa nổ. Gv:Lê Thị Châu Ngữ văn 9 Trường thcs Quảng Liên Năm học 2014-2015 ? Tìm chi tiết nói về những sự việc diễn ra hàng + Một ngày phá bom đến năm lần. ngày nơi ở của ba cô gái sống? - Nghệ thuật: Ngôi kể thứ nhất, hiện thực hiện lên sinh động.  Hiện thực chiến tranh trong thời kháng chiến chống Mĩ hiện lên khốc liệt. d2. Vẻ đẹp các nhân vật trong tác phẩm: * Nét chung của các cô gái: - Là những cô gái trẻ. - Chiến đấu dũng cảm. - Thích làm đẹp cho cuộc sống của mình : + Nho thích thêu thùa. ? Tác giả dùng ngôi kể gì? Tác dụng của nghệ + Chị Thao chăm chép bài hát. thuật này? + Phương Định thích ngắm mình trong gương, Gv chốt: Hiện thực chiến tranh hiện lên như thế rồi hát. nào? - Gắn bó với đồng đội.  Là những cô gái trẻ, đáng yêu, dũng cảm, tiêu biểu cho thanh niên Việt Nam thời chống Mĩ. * Nhân vật Phương Định, nhân vật trung tâm: ? Các cô gái có nét gì chung về tính cách? - Là cô gái Hà Nội. - Ngoại hình xinh đẹp: bím tóc dày, cổ cao, ánh mắt xa xăm. - Tính cách: + Khi chờ chị Thao và Nho đi phá bom về: gắt với đại đội trưởng, sốt ruột, lo. + Khi phá bom: không đi khom, cứ đàng hoàng bước. Băn khoăn bom có nổ không, nếu không ? Họ là những cô gái như thế nào? thì làm sao? + Khi Nho bị bom vùi: Moi đất, bế Nho lên, chăm sóc Nho, cáu với chị Thao vì thương Nho. + Thích thú ngắm nhìn mưa đá. - Nghệ thuật: Miêu tả tâm lí và ngôn ngữ nhân vật Gv:Lê Thị Châu Ngữ văn 9 Trường thcs Quảng Liên Năm học 2014-2015 Lời trần thuật tự nhiên.  Là cô gái duyên dáng, lãng mạn, dũng cảm, ? Nêu xuất thân của Phương Định? có tinh thần đồng đội cao. ? Cô có ngoại hình ra sao? 3. Tổng kết: a.Nghệ thuật: ? Tính cách của cô như thế nào: - Khi chờ chị Thao và Nho? b.Nội dung * Ý nghĩa văn bản: Ca ngợi vẻ đẹp của ba cô gái thanh niên xung phong trong hoàn cảnh chiến - Khi đi phá bom? tranh ác liệt. - Khi Nho bị bom vùi? - Khi nhìn mưa đá? ? Nghệ thuật tác giả dử dụng khi miêu tả Phương Định? ? Phương Định hiện lên như thế nào? Hoạt động 3:Tổng kết. Gv hướng dẫn tổng kết. ? Nêu ý nghĩa văn bản? V.Củng cố: - Nhắc lại kiến thức đã học. VI.Dặn dò: Gv:Lê Thị Châu Ngữ văn 9 Trường thcs Quảng Liên Năm học 2014-2015 * Bài cũ: - Tóm tắt truyện. - Viết đoạn phân tích nhân vật trong truyện. - Nắm được nội dung, nghệ thuạt của truyện. * Bài mới: - Soạn bài: Chương trình địa phương. Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………........................................ ................................................................................................................................................................................ Gv:Lê Thị Châu Ngữ văn 9