Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8
Lª ThÞ Nga
Häc K× I
Ngµy so¹n: 14/8/2012
Ngµy d¹y : 17/8/2012
Bài1 TiÕt 1 : V¨n b¶n:
T¤I §I HäC
(Thanh TÞnh)
I. Møc ®é cÇn ®¹t:
Gióp häc sinh:
- C¶m nhËn ®îc t©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c bì ngì cña nh©n vËt “t«i” ë buæi tùu trêng ®Çu tiªn
trong ®êi.
- ThÊy ®îc ngßi bót v¨n xu«i giµu chÊt th¬ gîi d vÞ tr÷ t×nh man m¸c cña Thanh TÞnh.
II. Träng t©m kiÕn thøc , kü n¨ng:
1. KiÕn thøc:
- Cèt truyÖn, nh©n vËt, sù kiÖn trong ®o¹n trÝch "T«i ®i häc".
- NghÖ thuËt miªu t¶ t©m lÝ trÎ nhá ë tuæi ®Õn trêng trong mét v¨n b¶n qua ngßi bót Thanh TÞnh.
2. KÜ n¨ng:
- §äc - hiÓu ®o¹n trÝch tù sù cã yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m.
- Tr×nh bµy suy nghÜ, t×nh c¶m vÒ mét sù viÖc trong cuéc sèng.
III. ChuÈn bÞ:
1. Gi¸o viªn: - SGK, SGV vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o.
2. Häc sinh: So¹n bµi
IV. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:
Nêu vấn đề, bình giảng, kĩ thuật động não.
V. Ho¹t ®éng lªn líp
1. æn ®Þnh tæ chøc: (1 phót)
2. KiÓm tra bµi cò : KiÓm tra s¸ch,vë häc sinh (3 phót)
3. Bµi míi: (31 phót)
Giíi thiÖu bµi míi: (1 phót)
“T«i ®i häc” lµ truyÖn ng¾n cña nhµ v¨n Thanh TÞnh in trong tËp “Quª mÑ” vµ ®îc xuÊt b¶n n¨m
1941. §©y lµ truyÖn ng¾n thÓ hiÖn ®Çy ®ñ phong c¸ch s¸ng t¸c cña t¸c gi¶: ®Ëm chÊt tr÷ t×nh, ®»m th¾m,
ªm dÞu, trong trÎo vµ trµn ®Çy chÊt th¬.
Ho¹t ®éng cña gv vµ hs
kiÕn thøc
GV híng dÉn: §äc chËm, dÞu, h¬i buån, l¾ng
I. §äc vµ t×m hiÓu chung: (15 phót)
s©u; chó ý lêi cña ngêi mÑ, «ng ®èc.
1. §äc:
- GV ®äc mÉu, gäi häc sinh ®äc tiÕp.
- NhËn xÐt b¹n ®äc.
GV gäi HS ®äc phÇn chó thÝch (*) trong SGK.
? Tr×nh bµy ng¾n gän nh÷ng hiÓu biÕt cña em
2. Chó thÝch:
vÒ t¸c gi¶ Thanh TÞnh?
a. T¸c gi¶:
- Thanh TÞnh (1911-1988), quª ë HuÕ, tõng d¹y häc,
lµm v¨n.
? Nªu xuÊt xø cña t¸c phÈm?
- S¸ng t¸c cña «ng ®Çm th¾m vµ ®Çy chÊt th¬.
b. T¸c phÈm:
GV híng dÉn häc sinh t×m hiÓu c¸c tõ: «ng
- In trong tËp “Quª mÑ”, xuÊt b¶n n¨m 1941.
®èc, l¹m nhËn.
c. Tõ khã:
? Cã nh÷ng nh©n vËt nµo ®îc kÓ l¹i trong
3. Bè côc:
truyÖn ng¾n nµy? Ai lµ nh©n vËt trung t©m? V× - T«i, mÑ , «ng ®èc, nh÷ng cËu häc trß.
sao?
- Nh©n vËt trung t©m: T«i.
? KØ niÖm ngµy ®Çu tiªn ®Õn trêng ®îc kÓ
-> ®îc kÓ l¹i nhiÒu lÇn, mäi sù viÖc ®Òu ®îc kÓ tõ c
theo tr×nh tù thêi gian, kh«ng gian nh thÕ nµo? cña nh©n vËt t«i.
? T¬ng øng víi tr×nh tù Êy lµ nh÷ng ®o¹n nµo
1
Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8
Lª ThÞ Nga
cña v¨n b¶n?
? §o¹n nµo gîi c¶m xóc th©n thuéc nhÊt trong
em? V× sao?
+ C¶m nhËn cña nh©n vËt T«i trªn ®êng tíi trêng.
+ C¶m nhËn cña nh©n vËt T«i ë s©n trêng.
+ C¶m nhËn cña nh©n vËt T«i trong líp häc.
GV híng dÉn HS theo dâi phÇn ®Çu v¨n b¶n.
II.§äc- t×m hiÓu chi tiÕt(15 phót)
? KØ niÖm ngµy ®Çu ®Õn trêng cña nh©n vËt
1. C¶m nhËn cña nh©n vËt “t«i” trªn ®êng tíi trêng:
T«i g¾n víi thêi gian, kh«ng gian cô thÓ nµo?
- Thêi gian: buæi s¸ng cuèi thu.
? V× sao thêi gian vµ kh«ng gian Êy trë thµnh kØ - Kh«ng gian: trªn con ®êng dµi vµ hÑp.
niÖm trong t©m trÝ t¸c gi¶?
? Chi tiÕt: T«i kh«ng léi qua s«ng th¶ diÒu nh - §ã lµ n¬i quen thuéc, gÇn gòi, g¾n liÒn víi tuæi th¬ t¸
th»ng Quý vµ kh«ng ®i ra ®ång th¶ diÒu nh
liÒn víi kØ niÖm lÇn ®Çu c¾p s¸ch ®Õn trêng.
th¾ng S¬n n÷a cã ý nghÜa g×?
- DÊu hiÖu ®æi kh¸c trong t×nh c¶m vµ nhËn thøc.
? Cã thÓ hiÓu g× vÒ nh©n vËt t«i qua chi tiÕt gh×
thËt chÆt hai quyÓn vë míi trªn tay vµ muèn
- Muèn kh¼ng ®Þnh m×nh.
thö søc m×nh tù cÇm bót thíc?
? Trong nh÷ng c¶m nhËn míi mÎ trªn con
®êng lµng tíi trêng, nh©n vËt t«i ®· béc lé
®øc tÝnh g× cña m×nh?
- Giµu c¶m xóc, yªu häc, yªu b¹n bÌ, yªu m¸i trêng v
? Ph©n tÝch ý nghÜa vµ biÖn ph¸p nghÖ thuËt
®îc sö dông trong c©u v¨n: “ý nghÜ Êy tho¸ng h¬ng.
qua trong trÝ t«i nhÑ nhµng nh mét lµn m©y
- NghÖ thuËt so s¸nh.
lít ngang trªn ngän nói”?
- GV cho HS th¶o luËn nhãm.
-> KØ niÖm ®Ñp, ®Ò cao viÖc häc cña con ngêi...
4. Cñng cè:(5 phót)
? H·y t×m trong v¨n b¶n nh÷ng c©u v¨n t¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt so s¸nh.
5.Híng dÉn tù häc:(5 phót)
- §äc kÜ v¨n b¶n
- T×m hiÓu phÇn cßn l¹i.
…………………………………………….
Ngµy so¹n: 14/8/2012
Ngµy d¹y: 17/8/2011
Bµi 1 TiÕt 2:
V¨n b¶n:
T«i ®i häc
(Thanh TÞnh)
I. Møc ®é cÇn ®¹t
Gióp häc sinh:
- C¶m nhËn ®îc t©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c bì ngì cña nh©n vËt T«i ë buæi tùu trêng ®Çu tiªn
trong ®êi.
- ThÊy ®îc ngßi bót v¨n xu«i giµu chÊt th¬ gîi d vÞ tr÷ t×nh man m¸c cña Thanh TÞnh
II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng:
1. KiÕn thøc:
- Cèt truyÖn, nh©n vËt, sù kiÖn trong ®o¹n trÝch "T«i ®i häc".
- NghÖ thuËt miªu t¶ t©m lÝ trÎ nhá ë tuæi ®Õn trêng trong mét v¨n b¶n qua ngßi bót Thanh TÞnh.
2. KÜ n¨ng:
- §äc - hiÓu ®o¹n trÝch tù sù cã yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m.
- Tr×nh bµy suy nghÜ, t×nh c¶m vÒ mét sù viÖc trong cuéc sèng.
III. ChuÈn bÞ:
2
Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8
Lª ThÞ Nga
1. Gi¸o viªn:- §äc tËp truyÖn ng¾n cña t¸c gi¶ Thanh TÞnh.
- Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o
2. Häc sinh: So¹n bµi
IV. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:
Nªu vấn đề, b×nh giảng, kĩ thuật động n·o.
V. Ho¹t ®éng lªn líp
1. æn ®Þnh tæ chøc:(1 phót)
2. KiÓm tra bµi cò:(5 phót)
1.Tr×nh bµy m¹ch c¶m xóc cña v¨n b¶n “T«i ®i häc”?
2.T×m nh÷ng c©u v¨n t¸c gi¶ sö dông nghÖ thuËt so s¸nh?
3. Bµi míi: (32 phót)
*Giíi thiÖu bµi(2 phót)
"T«i ®i häc” lµ truyÖn ng¾n ®îc t¸i hiÖn theo dßng håi tëng cña kÝ øc,gåm mét chuçi c¸c
sù kiÖn mµ yÕu tè xuyªn suèt lµ dßng c¶m xóc tha thiÕt, trong trÎo tu«n trµo. Theo dßng c¶m xóc
Êy ta biÕt ®îc t©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c bì ngì cña nh©n vËt “t«i” trªn ®êng cïng mÑ tíi
trêng, trªn s©n trêng vµ trong líp häc.
*Néi dung(30 phót).
Ho¹t ®éng cña gv vµ hs
kiÕn thøc
II. T×m hiÓu chi tiÕt: (20 phót)
1. C¶m nhËn cña nh©n vËt "t«i" trªn ®êng tíi
trêng.
GV híng dÉn HS ®äc phÇn 2 cña v¨n b¶n. 2. C¶m nhËn cña nh©n vËt T«i khi ë s©n
? C¶nh tríc s©n trêng lµng Mü LÝ lu l¹i trêng:
trong t©m trÝ t¸c gi¶ cã g× næi bËt?
- RÊt ®«ng ngêi.
? Tríc c¶nh tîng Êy, t©m tr¹ng, c¶m
- Ngêi nµo còng ®Ñp.
gi¸c cña nh©n vËt T«i nh thÕ nµo?
? T©m tr¹ng Êy ®îc t¸c gi¶ diÔn t¶ b»ng
- C¶m gi¸c míi mÎ.
h×nh ¶nh so s¸nh nµo?
- Bì ngì, ngËp ngõng, e sî.
- HS t×m chi tiÕt.
+ C¶m xóc trang nghiªm vÒ m¸i trêng.
? Em cã suy nghÜ g× vÒ h×nh ¶nh so s¸nh
+ T©m tr¹ng håi hép, lo sî.
®ã?
? Khi håi trèng trêng vang lªn vµ khi
nghe gäi ®Õn tªn m×nh, t©m tr¹ng chó bÐ
nh thÕ nµo?
? V× sao khi s¾p hµng ®îi vµo líp nh©n vËt
t«i l¹i c¶m thÊy “ Trong ... lÇn nµy”?
GV gäi HS ®äc phÇn cuèi v¨n b¶n
? C¶m nhËn cña nh©n vËt t«i khi vµo líp
nh thÕ nµo?
- HS t×m chi tiÕt.
? T¹i sao nh©n vËt t«i l¹i cã c¶m nhËn nh
vËy?
? H·y ®äc ®o¹n “ Mét con... ®¸nh vÇn
®äc”. Chi tiÕt Êy cã ý nghÜa g×?
? Em cã c¶m nhËn g× vÒ th¸i ®é, cö chØ cña
nh÷ng ngêi lín dµnh cho c¸c em bÐ lÇn
- Mang ý nghÜa tîng trng, giµu søc gîi.
-> Miªu t¶ sinh ®éng h×nh ¶nh vµ t©m tr¹ng cña
c¸c em nhá lÇn ®Çu ®Õn trêng.
- Chó bÐ c¶m thÊy m×nh ch¬ v¬, vông vÒ, giËt
m×nh vµ lóng tóng.
- Håi hép, lo l¾ng, sî sÖt -> khãc.
- Khãc v× lo sî, v× ph¶i xa ngêi th©n.
- Yªu mÑ.
- B¾t ®Çu bíc vµo mét thÕ giíi cña riªng m×nh,
kh«ng cßn cã mÑ bªn c¹nh.
-> sù tinh tÕ trong viÖc miªu t¶ t©m lÝ trÎ th¬.
3. C¶m nhËn cña nh©n vËt t«i trong líp häc:
- C¶m nhËn míi mÎ cña cËu bÐ lÇn ®Çu ®îc vµo
líp häc.
- B¾t ®Çu ý thøc nh÷ng thø ®ã sÏ g¾n bã th©n
thiÕt víi m×nh.
-> ý thøc ®îc nh÷ng thø ®ã sÏ g¾n bã th©n thiÕt
víi m×nh.
- H×nh ¶nh thiªn nhiªn giµu søc gîi.
- Sù ngé nghÜnh ®¸ng yªu cña chó bÐ lÇn ®Çu
®Õn trêng.
3
Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8
Lª ThÞ Nga
®Çu ®i häc?
? Theo em, nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt cña
truyÖn lµ g×?
? Theo em, søc cuèn hót cña truyÖn ®îc
t¹o nªn tõ ®©u?
- Mäi ngêi ®· dµnh nh÷ng t×nh c¶m ®Ñp ®Ï nhÊt
cho trÎ th¬.
- TÊt c¶ v× t¬ng lai con trÎ.
III. Tæng kÕt: (10 phót)
- Bè côc ®éc ®¸o.
- Ng«n ng÷, h×nh ¶nh giµu søc gîi, mang ý nghÜa
tîng trng.
- KÕt hîp hµi hoµ gi÷a kÓ, t¶ vµ béc lé c¶m xóc.
- NghÖ thuËt miªu t¶ diÔn biÕn t©m tr¹ng nh©n
vËt.
- T×nh huèng truyÖn.
IV. Ghi nhí: (SGK)
GV gäi HS ®äc ghi nhí.
HS ®äc.
4. Cñng cè (5 phót):
1.V¨n b¶n sö dông ph¬ng thøc biÓu ®¹t nµo?
A. Tù sù.
C. BiÓu c¶m.
B. Miªu t¶.
D. C¶ ba ph¬ng thøc trªn.
2. Nh÷ng c¶m gi¸c n¶y në trong lßng t«i lµ nh÷ng c¶m gi¸c nµo? Qua ®ã em thÊy ®îc ®iÒu g× tèt
®Ñp ë nh©n vËt t«i?
5. Híng dÉn tù häc(5 phót)
- Häc bµi, n¾m kiÕn thøc.
- ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n ghi l¹i Ên tîng cña em trong buæi tùu trêng ®Çu tiªn.
- §äc tríc bµi: CÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷.
…………………………………………
Ngµy so¹n: 15/8/2012
Ngµy gi¶ng:18/8/2012
Bµi 1 TiÕt 3: Híng dÉn ®äc thªm.
CÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷
I. Møc ®é cÇn ®¹t:
Gióp häc sinh:
- HiÓu ®îc cÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷ vµ mèi quan hÖ vÒ cÊp ®é kh¸i qu¸t cña
nghÜa tõ ng÷.
- TÝch hîp víi kiÕn thøc phÇn v¨n vµ tËp lµm v¨n.
II.Träng t©m kiÕn thøc, kÜ n¨ng:
1. KiÕn thøc:
C¸c cÊp ®é kh¸i qu¸t vÒ nghÜa cña tõ ng÷.
2. KÜ n¨ng:
Thùc hµnh so s¸nh,ph©n tÝch c¸c cÊp ®é kh¸i qu¸t vÒ nghÜa cña tõ ng÷.
Iii. ChuÈn bÞ:
1. Gi¸o viªn: Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o.
2. Häc sinh: Xem l¹i kiÕn thøc vÒ tõ ®ång nghÜa vµ tõ tr¸i nghÜa.
IV. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:
Nªu vấn đề, kĩ thuật động n·o.
V.Ho¹t ®éng lªn líp:
1. æn ®Þnh(1 phót)
2. KiÓm tra bµi cò(5 phót)
C¶m nhËn cña em sau khi t×m hiÓu xong v¨n b¶n "T«i ®i häc" cña Thanh TÞnh.
3. Bµi míi (31 phót)
* Giíi thiÖu bµi(1 phót)
4
Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8
Lª ThÞ Nga
“Quan hÖ tr¸i nghÜa vµ ®ång nghÜa lµ nh÷ng quan hÖ vÒ nghÜa cña tõ mµ ta ®· häc ë líp 7. H«m
nay ta t×m hiÓu mét mèi quan hÖ kh¸c vÒ nghÜa cña tõ ng÷ ®ã lµ mèi quan hÖ bao hµm - ®îc gäi
lµ ph¹m vi kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷.
* Néi dung bµi míi(1 phót)
Ho¹t ®éng cña gv vµ hs
kiÕn thøc
I. Tõ ng÷ nghÜa réng vµ tõ ng÷ nghÜa hÑp: (15
phót)
GV treo b¶ng phô ghi s¬ ®å trong SGK.
1. VÝ dô:
? NghÜa cña tõ “®éng vËt” réng h¬n hay
hÑp h¬n nghÜa cña c¸c tõ “thó, chim, c¸”?
? T¹i sao?
2. NhËn xÐt:
- Réng h¬n.
? H·y xem xÐt mèi quan hÖ vÒ nghÜa cña
c¸c tõ “thó, chim, c¸” víi c¸c tõ “voi,
h¬u, tu hó, s¸o, c¸ r«, c¸ thu”?
GV: Nh vËy, c¸c tõ “thó, chim, c¸” cã
ph¹m vi nghÜa réng h¬n c¸c tõ “voi, h¬u,
tu hó, s¸o, c¸ r«, c¸ thu” nhng l¹i cã
nghÜa hÑp h¬n tõ “®éng vËt”.
GV ®a bµi tËp:
Cho 3 tõ: c©y, cá, hoa.
? h·y t×m nh÷ng tõ ng÷ cã ph¹m vi nghÜa
réng h¬n vµ hÑp h¬n c¸c tõ ®ã?
? Tõ ®ã, em hiÓu thÕ nµo lµ tõ ng÷ cã
nghÜa réng, nghÜa hÑp?
? Mét tõ cã thÓ võa cã nghÜa réng vïa cã
nghÜa hÑp ®îc kh«ng? V× sao? LÊy vÝ dô
minh ho¹?
-HS nªu vÝ dô.
HS ®äc.
- Ph¹m vi nghÜa cña tõ ®ã bao hµm ph¹m vi
nghÜa cña c¸c tõ “thó, chim, c¸”.
- NghÜa réng h¬n.
- Réng h¬n: thùc vËt.
-HÑp h¬n: cam, cau, dõa, cá s÷a, cá gÊu, cá gµ,
hoa mai, hoa lan, hoa hång.
II. Ghi nhí:(SGK)
III. LuyÖn tËp: (15 phót)
Bµi 1
QuÇn céc
QuÇn
QuÇn dµi
* Y phôc
¸o dµi
¸o
¸o s¬ mi
Bµi 2: a. ChÊt ®èt.
b. NghÖ thuËt.
c. Thøc ¨n.
d. Nh×n.
e. §¸nh.
5
Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8
Lª ThÞ Nga
Bµi 5:
- Ba ®éng tõ cïng mét ph¹m vi nghÜa: khãc, nøc në, sôt sïi.
+ Tõ nghÜa réng: khãc.
+ Tõ nghÜa hÑp: nøc në, sôt sïi.
4. Cñng cè(5 phót)
-Nh¾c l¹i kh¸i niÖm vÒ cÊp ®é kh¸i qu¸t vÒ nghÜa cña tõ?
5.Híng dÉn tù häc(3 phut)
- Häc bµi, n¾m kiÕn thøc.
- Lµm bµi tËp:1,2,3 vµo vë bµi tËp.
……………………………………………………………..
Ngµy so¹n:18/8/2012.
Ngµy gi¶ng:20/8/2012.
Bµi 1 TiÕt 4:
TÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n
I. Møc ®é cÇn ®¹t:
Gióp häc sinh:
-N¾m ®îc tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n trªn c¸c ph¬ng diÖn h×nh thøc vµ néi
dung.
- TÝch hîp víi phÇn V¨n qua v¨n b¶n “T«i ®i häc” vµ phÇn tiÕng ViÖt.
II.Träng t©m kiÕn thøc,kÜ n¨ng:
1. KiÕn thøc:
- Chñ ®Ò v¨n b¶n.
- Nh÷ng thÓ hiÖn cña chñ ®Ò trong 1v¨n b¶n
2. KÜ n¨ng:
- §äc -hiÓu cã kh¶ n¨ng bao qu¸t toµn bé v¨n b¶n.
- Tr×nh bµy v¨n b¶n(nãi, viÕt) thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò.
III. ChuÈn bÞ:
1. Gi¸o viªn: Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o
2. Häc sinh:- §äc l¹i v¨n b¶n “T«i ®i häc”.
- §äc bµi míi.
IV. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:
Nªu vấn đề, kĩ thuật động n·o.
IV.Ho¹t ®éng d¹y häc:
1. æn ®Þnh tæ chøc(1 phót).
2. KiÓm tra bµi cò(5 phót)
? Em hiÓu thÕ nµo lµ cÊp ®é kh¸i qu¸t nghÜa tõ ng÷. Lµm bµi tËp 4.
3. Bµi míi(32 phót)
*Giíi thiÖu bµi: (1 phót).
*Néi dung bµi míi (31phót).
Ho¹t ®éng cña gv va hs
kiÕn thøc
GV gäi HS ®äc l¹i v¨n b¶n “T«i ®i häc”.
I. Kh¸i niÖm vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n: (10 phót).
? T¸c gi¶ håi tëng l¹i nh÷ng kØ niÖm s©u * KØ niÖm ngµy ®Çu tiªn ®Õn trêng:
s¾c nµo trong thêi Êu th¬ cña m×nh?
- KØ niÖm trªn ®êng cïng mÑ tíi trêng.
- KØ niÖm trªn s©n trêng.
- KØ niÖm trong líp häc.
? Tõ håi tëng Êy, em c¶m nhËn ®îc g× vÒ T©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c ngì ngµng vµ trang
t©m tr¹ng cña nh©n vËt t«i?
träng.
? VËy, em hiÓu chñ ®Ò cña v¨n b¶n lµ g×?
-> §©y lµ chñ ®Ò cña v¨n b¶n “T«i ®i häc”.
- Lµ ®èi tîng vµ vÊn ®Ò chÝnh mµ v¨n b¶n cÇn biÓu
®¹t.
6
Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8
Lª ThÞ Nga
? V× sao em biÕt v¨n b¶n “T«i ®i häc” nãi
lªn nh÷ng kØ niÖm cña t¸c gi¶ vÒ buæi tùu
trêng ®Çu tiªn?
? V¨n b¶n tËp trung håi tëng l¹i t©m tr¹ng
g× cña nh©n vËt T«i?
? T©m tr¹ng Êy ®îc thÓ hiÖn qua c¸c chi
tiÕt vµ h×nh ¶nh nµo?
- HS t×m chi tiÕt.
GV: C¸c tõ ng÷, chi tiÕt trong v¨n b¶n ®Òu
tËp trung thÓ hiÖn t©m tr¹ng cña nh©n vËt
T«i trong buæi tùu trêng.
=> §ã lµ tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò trong
v¨n b¶n.
? VËy, em hiÓu thÕ nµo lµ tÝnh thèng nhÊt vÒ
chñ ®Ò trong v¨n b¶n?
? TÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò ®îc thÓ hiÖn ë
nh÷ng ph¬ng diÖn nµo cña v¨n b¶n?
? Lµm thÕ nµo ®Ó ®¶m b¶o tÝnh thèng nhÊt
®ã?
II. TÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n: (10
phót).
- Nhan ®Ò.
- C¸c tõ ng÷ vµ c¸c c©u v¨n viÕt vÒ buæi tùu trêng.
- T©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c míi l¹, bì ngì.
- V¨n b¶n ph¶i tËp trung biÓu ®¹t, híng ®Õn mét
chñ ®Ò ®· ®îc x¸c ®Þnh, kh«ng xa rêi hay l¹c sang
chñ ®Ò kh¸c.
- Néi dung vµ cÊu tróc h×nh thøc.
+ Néi dung: ®èi tîng vµ vÊn ®Ò chÝnh ph¶i ®îc
x¸c ®Þnh ®Ó mäi phÇn, mäi chi tiÕt ®Òu xoay quanh
nã.
+ H×nh thøc: nhan ®Ò, c¸c phÇn , c¸c tõ ng÷, h×nh
¶nh cña v¨n b¶n ph¶i cã sù thèng nhÊt, cïng xoay
quanh chñ ®Ò vµ híng vÒ chñ ®Ò.
=> Ghi nhí: HS ®äc.
III. LuyÖn tËp: (11 phót)
Bµi tËp 1: GV chia nhãm cho HS th¶o luËn.
*TÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n:
a. C¨n cø vµo:
- Nhan ®Ò v¨n b¶n.
- C¸c ®o¹n: giíi thiÖu rõng cä, t¶ c©y cä, t¸c dông cña c©y cä, t×nh c¶m g¾n bã víi c©y cä.
b. C¸c ý lín cña phÇn th©n bµi s¾p xÕp hîp lÝ.
c. Hai c©u trùc tiÕp nãi vÒ t×nh c¶m g¾n bã cña ngêi d©n s«ng Thao vµ rõng cä:
Dï ai ®i ngîc vÒ xu«i
C¬m n¾m l¸ cä lµ ngêi s«ng Thao.
Bµi tËp 2: Nªn bá hai c©u: b vµ d.
4. Cñng cè: (5 phót)
5. DÆn dß: (3 phót)
- Häc bµi, n¾m kiÕn thøc.
- Lµm bµi tËp 3.
- So¹n bµi “Trong lßng mÑ”.
……………………………………………………..
Ngµy
so¹n:18/8/2012
Ngµy gi¶ng:24/8/2012
Bµi 2 TiÕt 5 V¨n b¶n:
Trong lßng mÑ.
(TrÝch: Nh÷ng ngµy th¬ Êu - Nguyªn Hång)
I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:
Gióp häc sinh:
- Có được những kiến thức sơ giản về thể văn hồi kí.
7
Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8
Lª ThÞ Nga
- Thấy được đặc điểm của thể văn hồi kí qua ngòi bút Nguyên Hồng: thấm đượm chất trữ
tình, lời văn chân thành, dạt dào cảm xúc.
II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG
1. Kiến thức
- Khái niệm thể loại hồi kí.
- Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Trong lòng mẹ.
- Ngôn ngữ truyện thể hiện niềm khát khao tình cảm ruột thịt cháy bỏng của nhân vật.
- Ý nghĩa giáo dục: những thành kiến cổ hủ, nhỏ nhen, độc ác không thể làm khô héo tình
cảm ruột thịt sâu nặng, thiêng liêng.
2. Kỹ năng:
- Bước đầu biết đọc – hiểu một văn bản hồi kí.
- Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân
tích tác phẩm truyện.
III- ChuÈn bÞ
1. Gi¸o viªn:- §äc tËp truyÖn ng¾n: Nh÷ng ngµy th¬ Êu cña t¸c gi¶ Nguyªn Hång.
- Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o.
2. Häc sinh: So¹n bµi.
IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:
Nªu vấn đề, b×nh giảng, kĩ thuật động n·o.
V - Ho¹t ®éng lªn líp
1.æn ®Þnh tæ chøc(1 phót):
2.KiÓm tra bµi cò(5 phót):
? ThÕ nµo lµ tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n?
3. Bµi míi:
*Giíi thiÖu bµi(1 phót):
“C¸c em ¹, t×nh mÉu tö lµ t×nh c¶m yªu th¬ng s©u nÆng trong mçi chóng ta. ChÝnh v× vËy
nã ®· trë thµnh dÒ tµi phæ biÕn cña nhiÒu t¸c phÈm.Mét t¸c phÈm ®Æc s¾c trong ®Ò tµi ®ã lµ t¸c
phÈm “Trong lßng mÑ”cña nhµ v¨n Nguyªn Hång.TiÕt häc h«m nay c¸c em sÏ ®îc t×m hiÓu t¸c
phÈm ®ã.
*Néi dung bµi míi:(32 phót)
Ho¹t ®éng cña gv vµ hs
kiÕn thøc
I. §äc – T×m hiÓu chung: (10 phót):
1.§äc:
- HS ®äc, nhËn xÐt.
ªu cÇu: §äc chËm, t×nh c¶m thÓ hiÖn c¶m
xóc cña bÐ Hång.
- Lêi bµ c«: cay ®éc, ®anh ®¸.
- GV ®äc mÉu, gäi HS ®äc tiÕp, nhËn xÐt.
GV gäi HS ®äc phÇn Chó thÝch (*) trong
2.Chó thÝch:
SGK.
? Nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ Nguyªn
a.T¸c gi¶:
Hång?
- Nguyªn Hång (1918-1982) lµ nhµ v¨n lín cña nÒn
GV chèt l¹i mét sè ý chÝnh.
v¨n häc hiÖn ®¹i ViÖt Nam.
- Thêi th¬ Êu ®· tr¶I qua nhiÒu cay ®¾ng trë thµnh
nguån c¶m høng cho t¸c phÈm tiÓu thuyÕt- håi ký
tù truyÖn c¶m ®éng" Nh÷ng ngµy th¬ Êu"
- Ngßi bót cña «ng thêng híng ®Õn nh÷ng c¶nh
®êi nghÌo khæ, bÊt h¹nh -> gi¸ trÞ nh©n ®¹o.
b. T¸c phÈm:
- Håi kÝ: mét thÓ v¨n ®îc dïng ®Ó ghi l¹i nh÷ng
? T¸c phÈm ®îc viÕt theo thÓ lo¹i nµo? Em chuyÖn cã thËt ®· x¶y ra trong cuéc ®êi mét con
biÕt g× vÒ thÓ v¨n nµy?
ngêi cô thÓ, thêng ®ã lµ t¸c gi¶.
- T¸c phÈm “Nh÷ng ngµy th¬ Êu” gåm 9 ch¬ng,
? Nªu mét vµi nÐt vÒ t¸c phÈm “ Nh÷ng
mçi ch¬ng kÓ vÒ mét kØ niÖm s©u s¾c cña cuéc ®êi
8
Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8
Lª ThÞ Nga
ngµy th¬ Êu” vµ ®o¹n trÝch “Trong lßng
mÑ”?
? Dùa vµo v¨n b¶n , h·y ph©n chia bè côc?
? Nªu néi dung cña tõng phÇn?
chó bÐ Hång
- §o¹n trÝch “Trong lßng mÑ” thuéc ch¬ng IV cña
tËp håi kÝ.
3. Bè côc:
- Cã thÓ chia v¨n b¶n nµy thµnh 2 ®o¹n
+ Tõ ®Çu- “ngêi ta hái ®Õn chø”
Cuéc trß chuyÖn gi÷a Hång víi bµ c«
+ Cßn l¹i:
Cuéc gÆp gì gi÷a hai mÑ con BÐ Hång.
* Tõ khã:
GV híng dÉn HS t×m hiÓu c¸c chó thÝch: 5, II.§äc-t×m hiÓu chi tiÕt: (22 phót):
1. Cuéc trß chuyÖn gi÷a bµ c« vµ bÐ Hång:
8, 12, 13, 14, 17.
* Hoµn c¶nh cña bÐ Hång:
- Må c«i cha, sèng xa mÑ. Hai anh em Hång sèng
GV gäi HS ®äc ®o¹n 1.
nhê nhµ ngêi c« ruét nhng kh«ng ®îc yªu
th¬ng.
? C¶nh ngé cña bÐ Hång cã g× ®Æc biÖt?
-> C« ®éc, ®au khæ vµ lu«n khao kh¸t t×nh th¬ng.
* Nh©n vËt bµ c«:
? C¶nh ngé Êy t¹o nªn th©n phËn bÐ Hång
nh thÕ nµo?
GV: PhÇn ®Çu cña t¸c phÈm lµ håi tëng
+ Cêi hái.
cña t¸c gi¶ vÒ chuyÖn ngêi c« gäi l¹i nãi
chuyÖn.
+ “RÊt kÞch”.
? Nh©n vËt bµ c« hiÖn lªn qua nh÷ng chi
tiÕt nµo?
? Tõ ng÷ nµo biÓu hiÖn thùc chÊt th¸i ®é cña =>gièng nh ngêi ®ãng kÞch trªn s©n khÊu, nhËp
vai, biÓu diÔn, gi¶ dèi, gi¶ vê.
bµ c«?
- Gieo r¾c vµo ®Çu bÐ Hång nh÷ng hoµi nghi ®Ó bÐ
? Em hiÓu "rÊt kÞch"nghÜa lµ g×?
Hång ruång rÉy vµ khinh miÖt mÑ.
+ Hái lu«n, giäng vÉn ngät.
? Môc ®Ých cña bµ c« trong cuéc nãi
+ M¾t long lanh nh×n ch¸u ch»m chÆp.
chuyÖn víi bÐ Hång lµ g×?
? Sau lêi tõ chèi cña bÐ Hång, bµ c« l¹i hái
g×?
- MØa mai sù nghÌo khæ vµ nhôc m¹, ch©m chäc mÑ
? NÐt mÆt vµ th¸i ®é cña bµ c« thay ®æi ra
bÐ Hång.
sao?
- Muèn hµnh h¹, chµ x¸t t©m hån vµ vÕt th¬ng
? Bµ c« muèn g× khi nãi r»ng mÑ chó ®ang
lßng cña bÐ Hång.
“ph¸t tµi” vµ nhÊt lµ cè ý ph¸t ©m hai tiÕng
- BÐ Hång cêi dµi trong tiÕng khãc.
“em bД ng©n dµi thËt ngät?
? Sau ®ã cuéc ®èi tho¹i diÔn ra nh thÕ nµo? - Bµ c«:
+ T¬i cêi kÓ chuyÖn vÒ mÑ bÐ Hång.
+ §æi giäng, tá sù th¬ng xãt anh trai.
- Tµn nhÉn, l¹nh lïng, ®éc ¸c, th©m hiÓm vµ thiÕu
? Qua cuéc ®èi tho¹i em thÊy bµ c« lµ
t×nh ngêi.
ngêi nh thÕ nµo?
? Theo em, t¸c gi¶ x©y dùng h×nh ¶nh bµ c« - §©y lµ h×nh ¶nh mang ý nghÜa tè c¸o s©u s¾c:
+ Tè c¸o nh÷ng con ngêi sèng tµn nhÉn, kh« hÐo
víi ý nghÜa g×?
c¶ t×nh m¸u mñ.
+ Tè c¸o nh÷ng thµnh kiÕn cæ hñ, phi nh©n ®¹o cña
cña x· héi ViÖt Nam tríc CMT8 -1945.
4. Cñng cè (3phót):
? Qua phÇn ®Çu cña ®o¹n trÝch, em hiÓu g× vÒ nh©n vËt bµ c«?
5. DÆn dß(3 phót):
- N¾m néi dung ®o¹n ®· ph©n tÝch.
- T×m hiÓu phÇn cßn l¹i.
9
Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8
Lª ThÞ Nga
…………………………………………………
Ngµy so¹n:19/8/2012
Ngµy gi¶ng:24/8/2012
Bµi 2 TiÕt 6
V¨n b¶n:
Trong lßng mÑ
(TrÝch: Nh÷ng ngµy th¬ Êu - Nguyªn Hång)
I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:
Gióp häc sinh:
- Có được những kiến thức sơ giản về thể văn hồi kí.
- Thấy được đặc điểm của thể văn hồi kí qua ngòi bút Nguyên Hồng: thấm đượm chất trữ
tình, lời văn chân thành, dạt dào cảm xúc.
II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG
1. Kiến thức
- Khái niệm thể loại hồi kí.
- Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Trong lòng mẹ.
- Ngôn ngữ truyện thể hiện niềm khát khao tình cảm ruột thịt cháy bỏng của nhân vật.
- Ý nghĩa giáo dục: những thành kiến cổ hủ, nhỏ nhen, độc ác không thể làm khô héo tình
cảm ruột thịt sâu nặng, thiêng liêng.
2. Kỹ năng:
- Bước đầu biết đọc – hiểu một văn bản hồi kí.
- Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân
tích tác phẩm truyện.
III- ChuÈn bÞ
1. Gi¸o viªn:- §äc tËp truyÖn ng¾n: Nh÷ng ngµy th¬ Êu cña t¸c gi¶ Nguyªn Hång.
- Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o.
2. Häc sinh: So¹n bµi.
IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:
Nªu vấn đề, b×nh giảng, kĩ thuật động n·o.
V - Ho¹t ®éng lªn líp
1.æn ®Þnh tæ chøc(1 phót):
2.KiÓm tra bµi cò(5 phót):
? Giíi thiÖu vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ Nguyªn Hång.
3. Bµi míi:
*Giíi thiÖu bµi(1 phót):
Cµng nhËn ra sù th©m ®éc cña ngêi c«, bÐ Hång cµng ®au ®ín vµ trµo lªn c¶m xóc yªu
th¬ng m·nh liÖt ®èi víi ngêi mÑ bÊt h¹nh cña m×nh. C¸c em sÏ t×m hiÓu tiÕp vÒ c¶m xóc cña
Hång.
*Néi dung bµi míi:(32 phót)
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
kiÕn thøc
GV cho HS xem l¹i ®o¹n 1.
2. T×nh c¶m cña bÐ Hång ®èi víi mÑ: (22phót):
? DiÔn biÕn t©m tr¹ng cña bÐ Hång trong
a. Trong cuéc ®èi tho¹i víi bµ c«:
cuéc ®èi tho¹i víi bµ c« nh thÕ nµo?
? T×m nh÷ng chi tiÕt thÓ hiÖn ®iÒu ®ã?
+ Th¬ng mÑ, ®au khæ v× mÑ ph¶i chÞu khæ së,
- HS t×m chi tiÕt.
ph¶i chÞu nh÷ng lêi mØa mai, nhôc m¹.
+ PhÉn uÊt v× thµnh kiÕn cæ hñ ®· hµnh h¹ mÑ.
? Khi nghe bµ c« dïng nh÷ng lêi th©m
®éc, xóc ph¹m mÑ cña m×nh, bÐ Hång cã - §au ®ín, uÊt øc.
ph¶n øng nh thÕ nµo?
- C¨m tøc d©ng lªn cùc ®iÓm.
10
Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8
Lª ThÞ Nga
T©m tr¹ng cña bÐ Hång lóc nµy?
? Qua ®ã, em thÊy t×nh cña cña bÐ
-> Yªu th¬ng mÑ m·nh liÖt, mét t×nh yªu
Hång ®èi víi mÑ nh thÕ nµo?
trµn ngËp, v« bê.
GV: NÕu nh ë ®o¹n trªn lµ håi øc cña
t¸c gi¶ vÒ mét kØ niÖm cay ®¾ng, tñi nhôc
th× ®o¹n tiÕp theo lµ håi øc vÒ mét kØ
niÖm ngät ngµo cña t×nh mÉu tö. Kû niÖm
Êy ®îc më ra b»ng mét buæi chiÒu tan
häc
b.Khi ®îc gÆp mÑ:
? H·y ®äc ®o¹n cßn l¹i cña v¨n b¶n ®Ó
thÊy ®iÒu ®ã?
- HS ®äc.
? Khi thÊy bãng mÑ, bÐ Hång cã nh÷ng -> Xóc ®éng, mõng rì ®Õn cuèng cuång cña mét
hµnh ®éng vµ cö chØ nn thÕ nµo?
chó bÐ kh¸t khao t×nh mÑ ch¸y báng.
- HS t×m chi tiÕt.
? ThÓ hiÖn c¶m xóc g× cña bÐ Hång?
-BÐ Hång kh¸t khao t×nh mÑ còng nh ngêi bé
? H×nh ¶nh so s¸nh nµo ®· diÔn ®¹t ®îc hµnh kh¸t níc ®Õn kiÖt søc gi÷a sa m¹c.=> H×nh
niÒm kh¸t khao ch¸y báng Êy?
¶nh so s¸nh cã ý nghÜa cùc t¶, thÓ hiÖn thÊm thÝa,
? H·y cho mét lêi b×nh vÒ h×nh ¶nh so xóc ®éng nçi kh¾c kho¶i mong mÑ tíi ch¸y ruét
s¸nh Êy?
cña BÐ Hång.
GV: Kh¸t khao m·nh liÖt lµ thÕ, nªn ®îc ->BH thë hång héc tr¸n ®Ém må h«I,khi trÌo lªn
gÆp mÑ BÐ Hång xiÕt bao håi hép sung xe th× rÝu c¶ ch©n l¹i,khi ®îc mÑ kÐo tay, xoa
síng
®Çu hái BH oµ lªn khãc nøc në->bao nhiªu sÇu
khæ uÊt nghÑn bÞ dån nÐn b©y giê vì oµ.
- MÑ kh«ng cßm câi, x¸c x¬.
? Trong niÒm h¹nh phóc vµ xóc ®éng Êy, - G¬ng mÆt t¬i s¸ng, ®«i m¨t trong, lµn da tr¾ng
ngêi mÑ ®· hiÖn lªn nh thÕ nµo qua ®«i mÞn, gß m¸ hång...
m¾t cña bÐ Hång?
- H¬i thë tõ khu«n miÖng th¬m tho l¹ thêng.
+ §Çu ng¶ vµo c¸nh tay mÑ...m¬n man kh¾p da
thÞt.
? C¶m gi¸c sung síng, h¹nh phóc cña bÐ + Ph¶i bÐ l¹i vµ l¨n vµo lßng mÑ...v« cïng.
Hång khi ë trong lßng mÑ ®îc diÔn t¶ -> kÓ tõ ®©y bÐ Hång nh say sa trong h¬ng vÞ
nh thÕ nµo?
ngät ngµo cña t×nh mÉu tö. bÐ Hång ng©y ngÊt
GV: Bao bäc quanh bÐ Hång lµ bÇu sung síng tËn hëng nh÷ng c¶m gi¸c ®· mÊt tõ
kh«ng khÝ Êm ¸p vµ ªm ¸i cña t×nh mÉu l©u.
tö. TÊt c¶ ®îc diÔn t¶ b»ng c¶m høng say
mª vµ nh÷ng rung ®éng tinh tÕ cña t¸c - Mét ®øa trÎ ph¶i sèng trong tñi cùc, c« ®¬n,
gi¶.
lu«n kh¸t khao t×nh mÑ.
? Qua ®o¹n trÝch, em thÊy ®îc nh÷ng g× - Nh¹y c¶m, cã néi t©m s©u s¾c.
vÒ bÐ Hång ?
- Yªu th¬ng mÑ m·nh liÖt.
- ¤ng hoµn toµn th«ng c¶m víi nh÷ng ®au khæ vµ
kh¸t väng h¹nh phóc cña ngêi phô n÷.
? TÊm lßng cña nhµ v¨n Nguyªn Hång - ¤ng thÊu hiÓu nçi ®au trong tr¸i tim nh¹y c¶m
®èi víi phô n÷ vµ trÎ em ®îc thÓ hiÖn dÔ tæn th¬ng cña tuæi th¬ vµ nh÷ng nÐt ®Ñp trong
nh thÕ nµo qua v¨n b¶n?
t©m hån non trÎ.
III. Tæng kÕt: (10 phót):
- Ch©n thËt, gi¶n dÞ vµ ®Ëm chÊt tr÷ t×nh.
? Qua ®o¹n trÝch, em cã nhËn xÐt g× vÒ - Tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m
v¨n Nguyªn Hång?
? Trong ®o¹n trÝch nhµ v¨n Nguyªn Hång
®· sö dông ph¬ng thøc biÓu ®¹t nµo?
+ Giµu chÊt tr÷ t×nh.
Bµi tËp tr¾c nghiÖm:
+ Miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt ®Æc s¾c.
11
Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8
Lª ThÞ Nga
? ý nµo kh«ng nãi lªn ®Æc s¾c vÒ nghÖ + Sö dông nghÖ thuËt ch©m biÕm.
thuËt cña ®o¹n trÝch?
+ Sö dông h×nh ¶nh so s¸nh ®éc ®¸o.
+ Lµ mét chó bÐ ph¶i chÞu nhiÒu næi ®au mÊt m¸t.
+ Lµ mét chó bÐ dÔ xóc ®éng vµ nh¹y c¶m.
? Em hiÓu g× vÒ bÐ Hång qua ®o¹n trÝch? + Mét chó bÐ cã t×nh th¬ng yªu v« bê bÕn ®èi
víi mÑ.
+ TÊt c¶ c¸c ý trªn ®Òu ®óng.
III. Ghi nhí(SGK):
-HS ®äc.
4. Cñng cè(5 phót):
1. T¹i sao cã thÓ nãi Nguyªn Hång lµ nhµ v¨n cña phô n÷ vµ nhi ®ång?
2. Håi kÝ cña Nguyªn Hång ®Ëm chÊt tr÷ t×nh. Em h·y lµm râ ®iÒu ®ã?
5. Híng dÉn häc ë nhµ(1 phót):
- Häc bµi, n¾m kiÕn thøc.
-ChuÈn bÞ bµi: Trêng tõ vùng.
………………………………………………………………….
Ngµy so¹n: 19/8/2012
Ngµy gi¶ng:25/8/2012
Bµi 2 TiÕt 7
TRƯỜNG TỪ VỰNG
I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
- Hiểu được thế nào là trường từ vựng và xác lập được một số trường từ vựng gần gũi.
- Biết cách sử dụng các từ cùng trường từ vựng để nâng cao hiệu quả diễn đạt.
II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG
1. Kiến thức
Khái niệm trường từ vựng.
2. Kỹ năng:
- Tập hợp các từ có chung nét nghĩa vào cùng một trường từ vựng.
- Vận dụng kiến thức về trường từ vựng để đọc – hiểu và tạo lập văn bản.
III- ChuÈn bÞ
1. Gi¸o viªn:- §äc, so¹n gi¸o ¸n
- Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o.
2. Häc sinh: §äc bµi.
IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:
Nªu vấn đề, kĩ thuật động n·o.
V - Ho¹t ®éng lªn líp
1.æn ®Þnh tæ chøc(1 phót):
2.KiÓm tra bµi cò(5 phót):
? Tr×nh bµy c¶m nhËn cña em sau khi häc xong v¨n b¶n “ Trong lßng mÑ”
3. Bµi míi: (32 phót)
*Giíi thiÖu bµi(1 phót):
ë bµi tríc c¸c em ®· biÕt vÒ cÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷. Giê häc h«m nay c¸c em sÏ
t×m hiÓu vÒ trêng tõ vùng
*Néi dung bµi míi:(31 phót)
12
Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8
Lª ThÞ Nga
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
GV cho HS ®äc vÝ dô SGK
? C¸c tõ in ®Ëm trong ®o¹n trÝch cã nÐt
chung nµo vÒ nghÜa?
? T×m nh÷ng tõ ng÷ cïng cã nÐt chung vÒ
nghÜa kh¸c mµ em biÕt?
? C¸c tõ cã nÐt chung vÒ nghÜa ®ã ngêi
ta gäi lµ trêng tõ vùng. VËy theo em thÕ
nµo lµ trêng tõ vùng?
HS ®äc lu ý (a)
? Theo em trêng tõ vùng “ m¾t ” cã thÓ
bao gåm nh÷ng trêng tõ vùng nµo?
HS ®äc lu ý (b)
? Theo em trêng tõ vùng “ m¾t ” cã thÓ
bao gåm nh÷ng tõ lo¹i nµo?
HS ®äc lu ý (c)
? Theo em trêng tõ vùng “ ngät ” cã thÓ
thuéc nh÷ng trêng tõ vùng nµo?
HS ®äc lu ý (d)
? Theo em trong th¬ v¨n vµ trong cuéc
sèng hµng ngµy ngêi ta cã thÓ chuyÓn
c¸c tõ ng÷ tõ trêng tõ vùng nµy sang
trêng tõ vùng kh¸c nh»m t¨ng tÝnh nghÖ
thuËt cña ng«n tõ vµ kh¶ n¨ng diÔn ®¹t
b»ng c¸ch nµo?
? C¸c tõ ng÷ thuéc trêng tõ vùng “ngêi
ruét thÞt” trong v¨n b¶n “ Trong lßng mÑ”
lµ nh÷ng tõ nµo?
? H·y ®Æt tªn trêng tõ vùng cho mçi d·y
tõ (SGK)
a, líi, n¬m, c©u, vã.
b, tñ, r¬ng, hßm, va li, chai, lä.
c, ®¸, ®Ëp, giÉm, xÐo.
d, buån, vui, phÊn khëi, sî h·i.
e, hiÒn lµnh, ®éc ¸c, cëi më.
g, bót m¸y, bót bi, phÊn, bót ch×.
? C¸c tõ: Hoµi nghi, khinh miÖt, ruång
rÉy, th¬ng yªu, kÝnh mÕn, r¾p t©m thuéc
trêng tõ vùng nµo?
kiÕn thøc
I. ThÕ nµo lµ trêng tõ vùng? (20 phót):
1. VÝ dô:
2. NhËn xÐt:
C¸c tõ: mÆt, m¾t, da gß m¸, ®ïi, ®Çu, c¸nh tay,
miÖng cã nÐt nghÜa chung cïng chØ bé phËn trªn
c¬ thÓ.
VD: Nh×n, tr«ng, nhßm, ngã, liÕc cã nÐt nghÜa
chung cïng chØ ho¹t ®éng cña m¾t.
Trêng tõ vùng lµ tËp hîp nh÷ng tõ cã Ýt
nhÊt mét nÐt chung vÒ nghÜa.
Lu ý:
a. Mét trêng tõ vùng cã thÓ bao gåm nhiÒu
trêng tõ vùng nhá h¬n.
VÝ dô:
M¾t - C¸c bÖnh vÒ m¾t: mï, lßa, ®au m¾t ®á.
- Mµu m¾t: xanh, n©u, ®en
- Ho¹t ®éng cña m¾t: Nh×n, ngã, liÕc …
b. Mét trêng tõ vùng cã thÓ bao gåm nh÷ng
tõ kh¸c biÖt nhau vÒ tõ lo¹i:
VÝ dô trªn cã c¸c tõ lo¹i nh: Danh tõ, tÝnh tõ,
®éng tõ.
c. Mét tõ cã thÓ thuéc nhiÒu trêng tõ vùng
kh¸c nhau.
VÝ dô: Ngät: - Mïi vÞ: ngät, nh¹t, mÆn.
- Nãi: Nãi ngät, nãi nhÑ, nãi nÆng.
- Thêi tiÕt: rÐt ngät, rÐt ®Ëm, rÐt buèt.
d.Trong th¬ v¨n vµ trong cuéc sèng hµng ngµy
ngêi ta cã thÓ chuyÓn c¸c tõ ng÷ tõ trêng tõ
vùng nµy sang trêng tõ vùng kh¸c nh»m t¨ng
tÝnh nghÖ thuËt cña ng«n tõ vµ kh¶ n¨ng diÔn ®¹t
b»ng c¸c biÖn ph¸p nh so s¸nh, nh©n hãa, Èn
dô…
VÝ dô (SGK)
II. LuyÖn tËp: (11 phót):
Bµi 1:
C¸c tõ ng÷ thuéc trêng tõ vùng “ngêi ruét thÞt”:
thÇy, mî, c«, con, ch¸u.
Bµi 2:
Trêng tõ vùng:
a, Dông cô ®¸nh b¾t thñy s¶n.
b, Dông cô ®Ó ®ùng.
c, Ho¹t ®éng cña ch©n.
d, Tr¹ng th¸i t©m lÝ.
e, TÝnh c¸ch.
g, Dông cô ®Ó viÕt.
Bµi 3: C¸c tõ: Hoµi nghi, khinh miÖt, ruång rÉy,
th¬ng yªu, kÝnh mÕn, r¾p t©m thuéc trêng tõ
vùng “th¸i ®é”
4. Cñng cè(5 phót):
1. ThÕ nµo lµ trêng tõ vùng?
2.T×m ba trêng tõ vùng cña tõ “ ®en”?
5. Híng dÉn häc ë nhµ(2 phót):
13
Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8
Lª ThÞ Nga
- Häc bµi, n¾m kiÕn thøc.
-ChuÈn bÞ bµi: Bè côc cña v¨n b¶n.
………………………………………………………….
Ngµy so¹n: 25/8/2012
Ngµy gi¶ng:27/8/2012
Bµi 2 TiÕt 8
BỐ CỤC VĂN BẢN
I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
- Nắm bắt được yêu cầu của văn bản về bố cục.
- Biết cách xây dựng bố cục văn bản mạch lạc, phù hợp với đối tượng, phản ánh, ý đồ giao
tiếp của người viết và nhận thức của người đọc.
II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG
1. Kiến thức
Bố cục của văn bản, tác phẩm của việc xây dựng bố cục.
2. Kỹ năng:
- Sắp xếp các đoạn văn trong bài theo một bố cục nhất định.
- Vận dụng kiến thức về bố cục trong việc đọc – hiểu văn bản.
III- ChuÈn bÞ
1. Gi¸o viªn:- §äc, so¹n gi¸o ¸n
- Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o.
2. Häc sinh: §äc bµi.
IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:
Nªu vấn đề, kĩ thuật động n·o.
V - Ho¹t ®éng lªn líp
1.æn ®Þnh tæ chøc(1 phót):
2.KiÓm tra bµi cò(5 phót):
? ThÕ nµo lµ trêng tõ vùng? Cho vÝ dô.
3. Bµi míi: (32 phót)
*Giíi thiÖu bµi(1 phót):
ë bµi tríc c¸c em ®· t×m hiÓu vÒ tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n. C¸c em ®· thÊy ®îc
vai trß quan träng cña tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò trong mét v¨n b¶n.
Giê häc h«m nay c¸c em sÏ t×m hiÓu vÒ mét yÕu tè quan träng n÷a trong mét v¨n b¶n. §ã lµ bè
côc cña v¨n b¶n.
*Néi dung bµi míi:(31 phót)
Ho¹t ®éng cña gv vµ hs
kiÕn thøc
I. Bè côc cña v¨n b¶n: (10 phót):
GV treo b¶ng phô ghi v¨n b¶n: Ngêi thÇy 1. VÝ dô:
®¹o cao ®øc träng.
2. NhËn xÐt:
? V¨n b¶n trªn cã thÓ chia lµm mÊy phÇn?
* Ba phÇn:
? ChØ râ ranh giíi gi÷a c¸c phÇn ®ã?
+PhÇn 1: Tõ ®Çu...”danh lîi”
? Cho biÕt néi dung tõng phÇn trong v¨n Giíi thiÖu thÇy Chu V¨n An.
b¶n?
+ PhÇn 2: TiÕp ...”vµo th¨m”.
Tµi ®øc cña thÇy Chu V¨n An.
14
Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8
Lª ThÞ Nga
? Ba phÇn ®ã cã quan hÖ víi nhau nh thÕ
nµo?
? Qua t×m hiÓu v¨n b¶n trªn, em h·y cho
biÕt thÕ nµo lµ bè côc v¨n b¶n?
? NhiÖm vô cña tõng phÇn trong v¨n b¶n?
? Mèi quan hÖ gi÷a c¸c phÇn ®ã?
? PhÇn th©n bµi cña 2 v¨n b¶n: “T«i ®i häc”,
“Trong lßng mÑ” ®îc s¾p xÕp theo tr×nh tù
nµo?
? Khi miªu t¶ ngêi, vËt, phong c¶nh em sÏ
t¶ theo tr×nh tù nµo?
? Nªu c¸ch s¾p xÕp c¸c sù viÖc trong phÇn
th©n bµi cña v¨n b¶n “Ngêi thÇy ®¹o cao
®øc träng”?
? Qua t×m hiÓu, em h·y cho biÕt c¸ch bè trÝ,
s¾p xÕp néi dung phÇn th©n bµi cña v¨n
b¶n?
HS ®äc.
? H·y ph©n tÝch c¸ch tr×nh bµy c¸c ý trong
®o¹n trÝch?
+ PhÇn 3: Cßn l¹i.
T×nh c¶m cña mäi ngêi ®èi víi thÇy Chu V¨n An.
- C¸c phÇn g¾n bã chÆt chÏ víi nhau, phÇn tríc lµ
tiÒn ®Ò cho phÇn sau, phÇn sau tiÕp nèi phÇn tríc.
-> C¶ ba phÇn ®Òu tËp trung lµm râ chñ ®Ò cña v¨n
b¶n.
- Lµ sù tæ chøc ®o¹n v¨n ®Ó thÓ hiÖn chñ ®Ò.
+ Më bµi: nªu chñ ®Ò cña v¨n b¶n.
+ Th©n bµi: tr×nh bµy c¸c khÝa c¹nh cña chñ ®Ò.
+ KÕt bµi: tæng kÕt chñ ®Ò cña v¨n b¶n.
-> C¸c phÇn trªn cã quan hÖ chÆt chÏ víi nhau.
II. C¸ch bè trÝ, s¾p xÕp néi dung phÇn th©n bµi
cña v¨n b¶n: (10 phót):
* “T«i ®i häc” vµ “Trong lßng mÑ”
- Håi tëng.
- Tr×nh tù diÔn biÕn sù viÖc.
+ Kh«ng gian: xa -> gÇn hoÆc ngîc l¹i
+ Thêi gian: Qu¸ khø -> hiÖn t¹i hoÆc ngîc l¹i;
®ång hiÖn.
* Ngêi thÇy ®¹o cao ®øc träng:
- S¾p xÕp theo hai khÝa c¹nh cña vÊn ®Ò:
+ Ngêi thÇy gi¸o giái (®¹o cao.)
+ Ngêi thÇy cã tÝnh t×nh cøng cái, kh«ng mµng
danh lîi (®øc träng).
- Theo kiÓu bµi vµ theo ý ®å cña ngêi viÕt.
+ Thêi gian kh«ng gian hoÆc theo vÊn ®Ò.
=> Ghi nhí:
III. LuyÖn tËp: (11 phót):
Bµi tËp 1:
a. Theo kh«ng gian
Ên tîng vÒ ®µn chim tõ xa ®Õn gÇn.
b. Theo thêi gian:
VÎ ®Ñp cña Ba V× vµo nh÷ng thêi ®iÓm kh¸c nhau.
c. LuËn chøng vµ lêi bµn vÒ mèi quan hÖ gi÷a sù
thËt lÞch sö vµ truyÒn thuyÕt.
Bµi tËp 3:
a. Gi¶i thÝch c©u tôc ng÷
Gi¶i thÝch nghÜa ®en vµ nghÜa bãng.
b. Chøng minh tÝnh ®óng ®¾n cña c©u tôc ng÷ theo
c¸c ý ®· v¹ch ra.
? S¾p xÕp l¹i c¸c ý cho hîp lÝ c¸c ý dïng ®Ó
chøng minh c©u tôc ng÷: “§i mét ngµy
®µng häc mét sµng kh«n”?
4. Cñng cè(5 phót):
1.ThÕ nµo lµ bè côc cña v¨n b¶n?
2.Tr×nh bµy c¸ch s¾p xÕp c¸c phÇn trong v¨n b¶n?
5. Híng dÉn häc ë nhµ(2 phót):
- N¾m néi dung bµi häc, häc thuéc ghi nhí.
- Lµm bµi tËp 2 vµo vë.
- So¹n v¨n b¶n: Tøc níc vì bê.
Yªu cÇu: + T×m ®äc t¸c phÈm T¾t ®Ìn.
+ T×m hiÓu cuéc ®êi vµ sù nghiÖp s¸ng t¸c cña Ng« TÊt Tè.
15
Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8
Lª ThÞ Nga
Ngµy so¹n: 29/8/2012
Ngµy gi¶ng:31/8/2012
TiÕt 9: V¨n b¶n:
Tøc níc vì bê
(TrÝch: “T¾t ®Ìn” - Ng« TÊt Tè)
I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
- Biết đọc – hiểu một đoạn trích trong tác phẩm truyện hiện đại.
- Thấy được bút pháp hiện thực trong nghệ thuật hiện đại của nhà văn Ngô Tất Tố.
- Hiểu được cảnh ngộ cơ cực của người nông dân trong xã hội tàn ác, bất nhân dưới chế độ
cũ; thấy được sức phản kháng mãnh liệt, tiềm tàng trong những người nông dân hiền lành và quy
luật của cuộc sống: có áp bức – có đấu tranh.
II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG
1. Kiến thức
- Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Tức nước vỡ bờ.
- Giá trị hiện thực và nhân đạo qua một đoạn trích trong tác phẩm Tắt đèn.
- Thành công của nhà văn trong việc tạo tình huống truyện, miêu tả, kể chuyện và xây
dựng nhân vật.
2. Kỹ năng:
- Tóm tắt văn bản truyện.
- Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân
tích tác phẩm tự sự viết theo khuynh hướng hiện thực.
III . ChuÈn bÞ:
1. Gi¸o viªn:- §äc t¸c phÈm: T¾t ®Ìn cña Ng« TÊt Tè.
- Tranh ch©n dung nhµ v¨n Ng« TÊt Tè.
2. Häc sinh: So¹n bµi
IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:
Nªu vấn đề, ph©n tÝch, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động n·o.
V - Ho¹t ®éng lªn líp:
1.æn ®Þnh tæ chøc(1 phót)
2.KiÓm tra bµi cò(5 phót)
?Em h·y cho biÕt thÕ nµo lµ bè côc v¨n b¶n?
3.Bµi míi(32 phót)
*Giíi thiÖu bµi:(1 phót)
C¸c em ¹, nhµ v¨n Ng« TÊt Tè lµ nhµ v¨n tiªu biÓu trong dßng v¨n häc hiÖn thùc phª ph¸n.
¤ng ®· ®Ó l¹i nhiÒu t¸c phÈm cã gi¸ trÞ lín trong nÒn v¨n häc ViÖt Nam. Mét trong nh÷ng t¸c
phÈm ®ã lµ t¸c phÈm “T¾t ®Ìn”.H«m nay c« sÏ gióp c¸c em t×m hiÓi mét ®o¹n trÝch trong t¸c phÈm
®ã. §o¹n trÝch cã nhan ®Ò lµ: “ Tøc níc vì bê”
* Néi dung bµi míi(31 phót)
Ho¹t ®éng cña gv vµ hs
kiÕn thøc
Yªu cÇu: ThÓ hiÖn ®îc kh«ng khÝ håi
I. §äc - t×m hiÓu chung: (10 phót)
hép, khÈn tr¬ng ë ®o¹n ®Çu; bi hµi, s¶ng 1.§äc:
kho¸i ë ®o¹n cuèi.
GV ®äc mÉu, gäi HS ®äc tiÕp
16
Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8
Lª ThÞ Nga
- 2 HS ®äc.
GV gäi HS ®äc phÇn Chó thÝch (*) trong
SGK.
? Nhµ v¨n Ng« TÊt Tè sinh vµ mÊt n¨m
nµo? Quª «ng ë ®©u?
? Tríc vµ sau c¸ch m¹ng «ng lµm g×?
GV chèt l¹i mét sè ý chÝnh.
? TiÓu thuyÕt T¾t ®Ìn ra ®êi n¨m nµo?
T¸c phÈm ®ã kÓ vÒ chuyÖn g× x¶y ra ë
n«ng th«n ViÖt Nam thêi thùc d©n nöa
phong kiÕn?
? Nªu vÞ trÝ cña ®o¹n trÝch?
GV giíi thiÖu néi dung phÇn tríc.
? §o¹n trÝch gåm nh÷ng sù viÖc chÝnh
nµo? ChØ ra ®o¹n v¨n t¬ng øng víi c¸c
néi dung ®ã?
GV gäi HS ®äc phÇn 1.
?T×nh c¶nh gia ®×nh chi DËu nh thÕ nµo?
? H·y t×m nh÷ng chi tiÕt thÓ hiÖn ®iÒu ®ã?
GV: lóc ®ã, bµ l·o hµng xãm mang b¸t
g¹o ch¹y sang.
? TÊt c¶ nh÷ng chi tiÕt trªn gîi cho em
suy nghÜ g× vÒ ngêi n«ng d©n trong x·
héi cò?
? T×m nh÷ng chi tiÕt kÓ vÒ viÖc chÞ DËu
ch¨m sãc chång?
- HS.
? Qua nh÷ng chi tiÕt ®ã em thÊy chÞ DËu
lµ ngêi nh thÕ nµo?
? Trong phÇn nµy, t¸c gi¶ sö dông biÖn
ph¸p nghÖ thuËt g×? H·y chØ râ?
? BiÖn ph¸p nghÖ thuËt Êy cã t¸c dông g×?
? H·y ®äc phÇn 2?
? ë phÇn nµy, nh©n vËt nµo ®· trë thµnh
nguyªn nh©n “vì bê” ë chÞ DËu?
? Em hiÓu cai lÖ lµ g×? §ã lµ danh tõ
chung hay riªng?
? Tªn cai lÖ ®Õn nhµ chi DËu ®Ó lµm g×?
? Em cã nhËn xÐt g× vÒ thø thuÕ mµ bän
nµy ®Õn ®ßi ë gia ®×nh chÞ DËu?
? H·y t×m nh÷ng chi tiÕt t¸c gi¶ dïng ®Ó
2.Chó thÝch:
a. Giíi thiÖu vÒ t¸c gi¶ Ng« TÊt Tè vµ tiÓu thuyÕt
T¾t ®Ìn:
- Ng« TÊt Tè(1893-1954), quª ë lµng Léc Hµ
huyÖn Tõ S¬n, tØnh B¾c Ninh (§«ng Anh).
- Tríc c¸ch m¹ng: nhµ v¨n hiÖn thùc xuÊt s¾c,
nhµ b¸o, nhµ kh¶o cæ häc...
- Sau c¸ch m¹ng: Tuyªn truyÒn v¨n nghÖ phôc vô
kh¸ng chiÕn.
- 1939. T¸c phÈm kÓ vÒ n¹n su thuÕ - mét g¸nh
nÆng cña ngêi n«ng d©n tríc c¸ch m¹ng.
b. VÞ trÝ ®o¹n trÝch:
- §o¹n trÝch thuéc ch¬ng XVIII cña t¸c phÈm
c. Tõ khã:
- T×m hiÓu c¸c tõ: su, cai lÖ, x¸i, lùc ®iÒn, hÇu
cËn.
3. Bè côc: 2 phÇn
PhÇn 1
chÞ DËu ch¨m sãc chång: tõ ®Çu ... ®Ðn “ngon
miÖng hay kh«ng “.
PhÇn 2
- Chi DËu ®¬ng ®Çu víi cai lÖ vµ ngêi nhµ lÝ
trëng: ®o¹n cßn l¹i.
II.§äc- t×m hiÓu chi tiÕt: (21 phót)
1.ChÞ DËu ch¨m sãc chång:
- Thª th¶m, ®¸ng th¬ng vµ nguy ngËp.
+ Anh DËu èm yÕu vµ ®ang cã nguy c¬ bÞ b¾t
tiÕp.
+ Kh«ng khÝ c¨ng th¼ng cña su thuÕ ®Ì nÆng.
- Trong nhµ kh«ng cßn g× ®Ó ¨n.
- NghÌo khæ, kh«ng lèi tho¸t.
- Giµu t×nh th¬ng.
-> §¶m ®ang, hÕt lßng yªu th¬ng chång con.
- DÞu dµng, rÊt t×nh c¶m.
- T¬ng ph¶n: sù tÇn t¶o, dÞu hiÒn , t×nh c¶m gia
®×nh, t×nh lµng xãm Êm ¸p - kh«ng khÝ c¨ng th¼ng
mïa su thuÕ.
-> lµm næi bËt t×nh c¶nh khèn cïng cña ngêi
n«ng d©n.
-> lµm næi bËt tÝnh c¸ch cña chÞ DËu.
2. ChÞ DËu ®¬ng ®Çu víi tªn cai lÖ:
* Cai lÖ.
- Danh tõ chung chØ nh÷ng tªn ®øng ®Çu mét tèp
lÝnh lÖ.
- Trãc n· thuÕ su.
- ThuÕ cña ngêi ®· mÊt tõ n¨m ngo¸i.
- BÊt c«ng, tµn nhÉn vµ hÕt søc v« lÝ.
+ Gâ ®Çu roi xuèng ®Êt -> thÐt.
17
Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8
Lª ThÞ Nga
kh¾c ho¹ nh©n vËt nµy?
? Ch©n dung cai lÖ ®îc kh¾c ho¹ nh thÕ
nµo?
? Chi tiÕt nµo ®Ó l¹i Ên tîng s©u ®Ëm
nhÊt cho em vÒ tªn cai lÖ? V× sao?
? Tõ ®ã, em cã suy nghÜ g× vÒ b¶n chÊt
cña x· héi ViÖt Nam ®¬ng thêi?
? §èi lËp víi tªn cai lÖ, h×nh ¶nh chÞ DËu
hiÖn lªn trong phÇn nµy b»ng nh÷ng chi
tiÕt nµo?
? Em thÝch chi tiÕt nµo nhÊt? V× sao?
? NÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt ®îc t¸c gi¶
sö dông trong ®o¹n nµy?
? T¸c dông cña nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ
thuËt nµy?
? Tõ ®ã nh©n vËt chÞ DËu hiÖn lªn nh thÕ
nµo?
? H×nh ¶nh chÞ DËu ®¬ng ®Çu víi thÕ lùc
¸p bøc gîi cho em suy nghÜ g×?
? Qua h×nh ¶nh chÞ DËu em hiÓu g× vÒ sè
phËn vµ phÈm chÊt cña ngêi phô n÷
n«ng d©n trong x· héi phong kiÕn?
? B¶n chÊt cña chÕ ®é phong kiÕn?
? Ch©n lÝ nµo ®îc kh¼ng ®Þnh qua ®o¹n
trÝch?
? Cã ngêi nãi: “Ng« TÊt Tè ®· xui ngêi
n«ng d©n næi lo¹n”. Em thÊy cã ®óng
kh«ng?
? Qua ®ã, em cã nhËn xÐt g× vÒ nhµ v¨n
Ng« TÊt Tè?
? Nªu nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ thu©t cña v¨n
b¶n?
? Qua ®ã to¸t lªn néi dung g×?
+ Trîn ngîc hai m¾t -> qu¸t.
- Giäng hÇm hÌ.
+ §ïng ®ïng, giËt ph¾t gi©y thõng.
-> Hung d÷, ®éc ¸c, t¸ng tËn l¬ng t©m; bé mÆt
cña bé m¸y chÝnh quyÒn phong kiÕn.
-> §Çy rÉy bÊt c«ng, tµn ¸c.
- Cã thÓ gieo ho¹ xuèng ngêi d©n l¬ng thiÖn bÊt
cø lóc nµo.
- Tån t¹i b»ng lÝ lÏ vµ hµnh ®éng b¹o ngîc.
* ChÞ DËu:
+ Run run, vÉn thiÕt tha, x¸m mÆt.
+ LiÒu m¹ng cù l¹i.
+ NghiÕn hai hµm r¨ng.
+ Tóm cæ, Ên dói...
+ Cha ngu«i c¬n giËn...
* NT:
- Lùa chän chi tiÕt phï hîp.
- Tù sù kÕt hîp miªu t¶ vµ biÓu c¶m.
- DiÔn biÕn t©m lÝ ®éc ®¸o.
- T¬ng ph¶n.
- X©y dùng nªn nh÷ng nh©n vËt ch©n thùc, sinh
®éng, cã søc truyÒn c¶m.
- DÞu dµng mµ cøng cái.
- Giµu t×nh th¬ng yªu.
- TiÒm tµng tinh thÇn ph¶n kh¸ng.
- V« cïng cùc khæ.
- VÎ ®Ñp t©m hån ngêi s¸ng.
- Søc sèng tiÒm tµng m¹nh mÏ.
- Tµn ¸c, bÊt nh©n.
- Tøc níc -> vì bê.
- Cã ¸p bøc, cã ®Êu tranh.
- Lªn ¸n XHPK ¸p bøc, v« nh©n ®¹o.
- C¶m th«ng víi sè phËn cña ngêi n«ng d©n.
- Tin vµo phÈm chÊt tèt ®Ñp cña ngêi n«ng d©n
vµ cæ vò tinh thÇn ph¶n kh¸ng cña hä.
-> Nhµ v¨n hiÖn thùc.
III. Tæng kÕt:
=> Ghi nhí(SGK)
4.Cñng cè(3phót)
? C¶m nhËn cña em vÒ nh©n vËt chÞ DËu?
5.DÆn dß(3 phót)
- N¾m néi dung ®o¹n trÝch.
- Hoµn chØnh phÇn bµi tËp phÇn luyÖn tËp vµo vë.
- §äc tríc bµi: X©y dùng ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n.
………………………………………………………………………
Ngµy so¹n: 27/8/2012
18
Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8
Lª ThÞ Nga
Ngµy gi¶ng:29/8/2012
Bµi 3 TiÕt10.
X©y dùng ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n.
I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:
- Nắm được các khái niệm đoạn văn, từ ngữ chủ đề, câu chủ đề, quan hệ giữa các câu
trong đoạn văn và cách trình bày nội dung trong đoạn văn.
- Vận dụng kiến thức đã học, viết được đoạn văn theo yêu cầu.
II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG:
1. Kiến thức
Khái niệm đoạn văn, từ ngữ chủ đề, câu chủ đề, quan hệ giữa các câu trong một đoạn văn.
2. Kỹ năng:
- Nhận biết được từ ngữ chủ đề, câu chủ đề, quan hệ giữa các câu trong một đoạn văn đã
cho.
- Hình thành chủ đề, viết các từ ngữ và câu chủ đề, viết các câu liền mạch theo chủ đề và
quan hệ nhất định.
- Trình bày một đoạn văn theo kiểu quy nạp, diễn dịch, song hành, tổng hợp.
III. ChuÈn bÞ:
1. Gi¸o viªn:- Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o.
- B¶ng phô.
2. Häc sinh: §äc kÜ bµi míi.
IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:
Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o.
V- Ho¹t ®éng lªn líp:
1.æn ®Þnh tæ chøc(1 phót)
2.KiÓm tra bµi cò(5 phót)
? Nªu c¶m nhËn cña em vÒ ®o¹n trÝch “Tøc níc vì bê” cña Ng« TÊt Tè.
3.Bµi míi: (1 phót)
* Giíi thiÖu bµi(1 phót)
§o¹n v¨n ®ãng vai trß rÊt quan träng trong qu¸ tr×nh t¹o lËp v¨n b¶n. VËy, thÕ nµo lµ ®o¹n v¨n?
C¸ch dïng tõ, c¸ch s¾p tõ ng÷ vµ c©u trong ®o¹n v¨n nh thÕ nµo cho ®¹t hiÖu qu¶ khi giao tiÕp ?...
§ã lµ nh÷ng néi dung ta t×m hiÓu trong bµi häc h«m nay.
* Néi dung bµi míi(32 phót)
Ho¹t ®éng cña gv vµ hs
kiÕn thøc
I. ThÕ nµo lµ ®o¹n v¨n: (10 phót)
1.VÝ dô: v¨n b¶n: Ng« TÊt Tè vµ t¸c phÈm T¾t ®Ìn.
HS ®äc
2. NhËn xÐt
- 2 ý, mçi ý viÕt thµnh 1 ®o¹n.
? V¨n b¶n cã mÊy ý? Mçi ý ®îc viÕt
thµnh mÊy ®o¹n?
- ViÕt hoa ®Çu dßng vµ ch÷ ®Çu tiªn ®îc viÕt lïi
? DÊu hiÖu h×nh thøc nµo gióp em nhËn vµo, kÕt thóc b»ng dÊu chÊm qua dßng.
biÕt ®o¹n v¨n?
* Ghi nhí: §o¹n v¨n
Hai ®o¹n v¨n trªn ®Òu do nhiÒu c©u cã
- Lµ ®¬n vÞ trùc tiÕp t¹o nªn v¨n b¶n.
quan hÖ chÆt chÏ víi nhau hîp thµnh=> ta - VÒ h×nh thøc: viÕt hoa lïi vµo ®Çu dßng vµ dÊu
gäi ®ã lµ ®¬n vÞ trªn c©u.
chÊm qua dßng.
- VËy ®o¹n v¨n lµ g×?
- VÒ néi dung: Thêng biÓu ®¹t mét ý hoµn chØnh
- Chèt kiÕn thøc: §o¹n v¨n lµ ®¬n vÞ trªn
II. Tõ ng÷ vµ c©u trong ®o¹n v¨n. (10 phót)
c©u, cã vai trß quan träng trong viÖc t¹o
1. Tõ ng÷ chñ ®Ò vµ c©u chñ ®Ò cña ®o¹n v¨n.
lËp v¨n b¶n.
- §o¹n 1: Ng« TÊt Tè («ng, nhµ v¨n).
- Yªu cÇu HS ®äc thÇm VB trªn.
- §o¹n 2: T¾t §Ìn (t¸c phÈm).
? H·y t×m nh÷ng tõ ng÷ cã t¸c dông duy
=> §¸nh gi¸ nh÷ng thµnh c«ng xuÊt s¾c cña NTT
tr× ®èi tîng tõng ®o¹n v¨n trªn?
trong viÖc t¸i hiÖn thùc t¹i n«ng th«n ViÖt Nam tríc
19
Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8
Lª ThÞ Nga
? ý kh¸i qu¸t bao trïm c¶ ®o¹n v¨n lµ g×?
c¸ch m¹ng. Kh¼ng ®Þnh phÈm chÊt tèt ®Ñp cña ngêi
lao ®éng ch©n chÝnh.
=> C©u: T¾t §Ìn lµ t¸c phÈm tiªu biÓu nhÊt cña NTT.
? C©u nµo trong ®o¹n v¨n chøa ý kh¸i qu¸t
Êy?
GV: C©u chøa ý kh¸i qu¸t nhÊt cña ®o¹n - C©u chñ ®Ò thêng mang néi dung kh¸i qu¸t , ®ñ
v¨n ®îc gäi lµ c©u chñ ®Ò.
hai thµnh phÇn chÝnh, thêng ®øng ë ®Çu hoÆc cuèi
? VËy, em hiÓu thÕ nµo lµ c©u chñ ®Ò?
®o¹n, cã vai trß ®Þnh híng vÒ néi dung cho c¶ ®o¹n
v¨n.
- Tõ ng÷ chñ ®Ò: Lµ c¸c tõ ng÷ ®îc dïng ®Ó lµm ®Ò
? ThÕ nµo lµ tõ ng÷ chñ ®Ò?
môc hoÆc ®îc lÆp l¹i nhiÒu lÇn nh»m duy tr× ®èi
tîng ®îc nãi ®Õn trong ®o¹n v¨n.
2. C¸ch tr×nh bµy néi dung ®o¹n v¨n:
* §o¹n v¨n 1.
- Kh«ng cã c©u chñ ®Ò.
- Gäi HS ®äc ®o¹n v¨n 1.
- Quan hÖ chÆt chÏ nhê tõ ng÷ duy tr× ®èi tîng: Ng«
? T×m c©u chñ ®Ò cña ®o¹n v¨n?
TÊt Tè- ¤ng- Nhµ v¨n.
? Quan hÖ g÷a c¸c c©u trong ®o¹n v¨n nh - Quan hÖ c¸c c©u trong ®o¹n v¨n lµ quan hÖ b×nh
thÕ nµo?
®¼ng.
- §äc §V2.
- C©u 1 lµ c©u chñ ®Ò.
- Gäi HS ®äc ®o¹n v¨n 2.
- C¸c c©u tiÕp theo bæ sung, triÓn khai chñ ®Ò vµ
? T×m c©u chñ ®Ò cña ®o¹n v¨n?
®øng sau c©u chñ ®Ò-> diÔn dÞch.
? §o¹n v¨n ®îc tr×nh bµy theo tr×nh tù - Quan hÖ gi÷a c©u chñ ®Ò vµ c©u triÓn khai lµ quan
nµo? C¸c c©u tiÕp theo cã quan hÖ nh thÕ hÖ chÝnh phô.
nµo víi c©u chñ ®Ò?
- §äc §V.
- C©u chñ ®Ò ë cuèi §V-> quy n¹p.
- Gäi HS ®äc ®o¹n v¨n b.
? §o¹n v¨n nµy cã c©u chñ ®Ò kh«ng? VÞ - Quan s¸t, l¾ng nghe.
trÝ cña c©u chñ ®Ò?
* C¸ch tr×nh bµy néi dung cña §V1 lµ 3. Ghi nhí(SGK)
song hµnh; §V2 lµ diÔn dÞch; §V3 lµ quy
n¹p.
III. LuyÖn tËp: (12 phót)
- Gäi HS ®äc ghi nhí SGK.
BT1:
Gäi HS ®äc vµ tr×nh bµy ý kiÕn.
- VB gåm 2ý, mçi ý diÔn ®¹t thµnh 1 §V. BT2:
§Va: DiÔn dÞch. §Vb: Song hµnh.
- §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy:
§Vc: Song hµnh.
BT3:
- Nhãm 1,2 viÕt theo c¸ch diÔn dÞch.
Chia HS thµnh 4 nhãm th¶o luËn.
- Nhãm 3,4 viÕt theo c¸ch quy n¹p.
Cho HS ho¹t ®éng theo nhãm.
4. Cñng cè(4 phót):
? Theo em muèn viÕt ®îc mét ®o¹n v¨n, ta ph¶i chó ý ®Õn ®iÒu g×?
5. DÆn dß (2 phót)
- Häc thuéc ghi nhí.
- Lµm BT: 3,4 SGK
- ChuÈn bÞ lµm bµi viÕt sè 1.
Ngµy so¹n: 31/8/2012
Ngµy gi¶ng:3/9/2012
Bµi 3 TiÕt11, 12.
Bài viết tập làm văn số 1
Văn tự sự ( làm tại lớp)
I.Mức độ cần đạt:
20
- Xem thêm -
.PDF 
291 
224 
87 
