Tài liệu Giáo án lịch sử 9 năm học 2014-2015

Ngày soạn: Ngày giảng: PhÇn mét lÞch sö thÕ giíi hiÖn ®¹i tõ n¨m 1945 ®Õn nay ch¬ng I liªn x« vµ c¸c níc ®«ng ©u sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai TiÕt 1 – Bµi 1 Liªn x« vµ c¸c níc ®«ng ©u tõ n¨m 1945 ®Õn gi÷a nh÷ng n¨m 70 cña thÕ kûx A. Mục tiêu: * KiÕn thøc: - Nh÷ng thµnh tùu to lín cña nh©n d©n Liªn X« trong cuéc hµn g¾n c¸c vÕt th¬ng chiÕn tranh, kh«i phôc nÒn kinh tÕ vµ sau ®ã l¹i tiÕp tôc x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña CNXH - Nh÷ng th¾ng lîi to lín cã ý nghÜa lÞch sö cña nh©n d©n c¸c níc §«ng ¢u sau n¨m 1945, giµnh th¾ng lîi trong cuéc c¸ch m¹ng gi¶i phãng d©n téc,thiÕt lËp chÕ ®é d©n chñ nh©n d©n vµ tiÕn hµnh c«ng cuéc x©y dùng CNXH - Sù h×nh thµnh hÖ thèng XHCN * Kü n¨ng: - RÌn luyÖn cho häc sinh kü n¨ng ph©n tÝch vµ nhËn ®Þnh c¸c sù kiÖn , c¸c vÊn ®Ò lÞch sö * Th¸i ®é: - Kh¼ng ®Þnh nh÷ng thµnh tùu to lín vµ cã ý nghÜa lÞch sö cña c«ng cuéc x©y dùng CNXH ë Liªn X« vµ c¸c níc §«ng ©u, ë c¸c níc nµy ®· cã nh÷ng thay ®æi c¨n b¶n vµ s©u s¾c, ®ã lµ sù thËt lÞch sö - MÆc dï ngµy nay t×nh h×nh ®· thay ®æi vµ kh«ng tr¸nh khái cã lóc bÞ gi¸n ®o¹n t¹m thêi, mèi quan hÖ h÷u nghÞ truyÒn thèng gi÷a níc ta vµ Liªn Bang Nga, c¸c níc thuéc Liªn x« tríc ®©y, còng nh c¸c níc ®«ng ¢u vÉn ®îc duy tr× vµ gÇn ®©y ®· cã nh÷ng bíc ph¸t triÓn míi, cÇn tr©n träng mèi quan hÖ truyÒn thèng quý b¸u ®ã nh»m t¨ng cêng t×nh ®oµn kÕt h÷u nghÞ vµ ®Èy m¹nh sù hîp t¸c ph¸t triÓn, thiÕt thùc phôc vô c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc ta. B. Chuẩn bị: *ThÇy : So¹n gi¸o ¸n, tham kh¶o tµi liÖu Liªn X« vµ c¸c níc §«ng ¢u + B¶n ®å Liªn X« vµ §«ng ©u, tranh ¶nh tiªu biÓu vÒ Liªn X« - §«ng ©u * Trß : §äc vµ t×m hiÓu bµi ë nhµ theo hÖ thèng c©u hái sgk C. TiÕn tr×nh lªn líp. I. æn ®Þnh tæ chøc: Thø Ngµy d¹y Líp SÜ sè Ghi chó II. KiÓm tra: - KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh III. Bµi míi *Giíi thiÖu bµi: Sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai Liªn X« bÞ thiÖt h¹i to lín vÒ ngêi vµ cña. ®Ó kh«i phôc vµ ph¸t triÓn kinh tÕ, kh¼ng ®Þnh vÞ thÕ víi c¸c níc t b¶n, ®ång thêi cã ®iÒu kiÖn gióp ®ì phong trµo c¸ch m¹ng thÕ giíi. Liªn X« ph¶i tiÕn hµnh kh«i phôc kinh tÕ vµ x©y dùng CNXH. §Ó t×m hiÓu hoµn c¶nh,néi dung, kÕt qu¶ c«ng cuéc kh«i phôc kinh tÕ vµ x©y dùng CNXH cña Liªn X« -> bµi häc h«m nay chóng ta sÏ t×m hiÓu. Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung I. Liªn x« Bíc ra khái cuéc chiÕn tranh thÕ giíi 1. C«ng cuéc kh«i phôc kinh tÕ sau thø hai víi t thÕ cña ngêi chiÕn th¾ng. chiÕn tranh (1945 – 1950) Song Liªn X« ®· ph¶i chÞu nh÷ng tæn thÊt hÕt søc nÆng nÒ Qua ®äc vµ t×m hiÓu bµi ë nhµ, em cho biÕt Liªn X« ph¶i chÞu nh÷ng tæn thÊt g× ? - Liªn X« ph¶i chÞu tæn thÊt nÆng nÒ vÒ ngêi vµ cña trong chiÕn Em h·y nhËn xÐt vÒ nh÷ng tæn thÊt ®ã ? tranh thÕ giíi thø hai Ghi sè liÖu lªn b¶ng ®éng ->NhËn xÐt tæn thÊt cña Liªn X« vµ nhÊn m¹nh : -> H¬n 27 triÖu ngêi chÕt, 1710 ®©y lµ sù thiÖt h¹i to lín vÒ ngêi vµ thµnh phè, h¬n 70.000 lµng m¹c, cña, cña nh©n d©n Liªn x«, ®Êt níc gÇn 32.000 nhµ m¸y, xÝ nghiÖp vµ gÆp mu«n vµn khã kh¨n, tëng chõng 65.000 km ®êng s¾t bÞ tµn ph¸ nh kh«ng vît qua khái (GV cho hs so s¸nh tæn thÊt cña Liªn X« víi c¸c níc ®ång minh kh¸c) VËy nhiÖm vô cña nh©n d©n Liªn X« ph¶i lµm g× ®Ó kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n trªn ? ViÖc kh«i phôc kinh tÕ lµ nhiÖm vô to - §¶ng vµ nhµ níc ®· ®Ò ra kÕ ho¹ch 5 n¨m lÇn thø t (1946 – lín cña nh©n d©n Liªn x« Víi kÕ ho¹ch vµ nhiÖm vô ®· ®Ò ra, 1950), kh«i phôc vµ ph¸t triÓn nh©n d©n Liªn X« ®· thu ®îc kÕt qu¶ kinh tÕ nh thÕ nµo ë c¸c mÆt ? Ghi kÕt qu¶ ë b¶ng ®éng sau khi hs tr¶ lêi : vÒ n«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp, - KÕt qu¶ : khoa häc kü thuËt : s¶n xuÊt c«ng + KÕ ho¹ch 5 n¨m lÇn thø t hoµn nghiÖp t¨ng 73%, h¬n 6000 nhµ m¸y thµnh th¾ng lîi tríc thêi h¹n 9 ®îc kh«i phôc vµ x©y dùng, ®i vµo th¸ng + C«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp ®îc ho¹t ®éng…. phôc håi, ph¸t triÓn Em cã nhËn xÐt g× vÒ sù ph¸t triÓn + Khoa häc kü thuËt ph¸t triÓn vît bËc, n¨m 1949 Liªn X« chÕ t¹o kinh tÕ cña Liªn X« ? NhÊn m¹nh : sù kh«i phôc ph¸t triÓn thµnh c«ng bom nguyªn tö vît bËc cña Liªn X« V× sao nh©n d©n Liªn X« ®· ®¹t ®îc -> Liªn X« ®· kh«i phôc vµ ph¸t triÓn kinh tÕ nhanh chãng, vît bËc nh÷ng kÕt qu¶ trªn ? (thµnh tùu) NhÊn m¹nh ®ã lµ sù thèng nhÊt vÒ t tëng, chÝnh trÞ cña x· héi Liªn X« vµ tinh thÇn tù lËp tù cêng, chÞu ®ùng -> Cã sù thèng nhÊt vµ sù tù lùc, gian khæ, lao ®éng cÇn cï, quªn m×nh tù cêng, lao ®éng quªn m×nh cña nh©n d©n Liªn X«. Víi nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®îc tõ n¨m 1946 – 1950 (trong kÕ ho¹ch 5 n¨m lÇn thø t) Tõ n¨m 1950 liªn X« tiÕp tôc x©y dùng CNXH nh thÕ nµo ? Gi¶i thÝch râ kh¸i niÖm “x©y dùng c¬ së vËt chÊt – kü thuËt cña CNXH” ®ã lµ nÒn s¶n xuÊt ®¹i c¬ khÝ víi c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i, n«ng nghiÖp hiÖn 2. TiÕp tôc c«ng cuéc x©y dùng c¬ ®¹i, KHKT tiªn tiÕn. §©y lµ nh÷ng c¬ së vËt chÊt- thuËt cña CNXH (tõ së vËt chÊt – kü thuËt mµ Liªn X« n¨m 1950 ®Õn ®Çu nh÷ng n¨m 70 ®· thùc hiÖn qua c¸c kÕ ho¹ch 5 n¨m tõ 1929 ®Õn nay Qua ®äc vµ t×m hiÓu bµi ë nhµ em cho biÕt Liªn X« x©y dùng c¬ së vËt chÊt trong hoµn c¶nh nµo? Liªn X« sau CM th¸ng 10/1917 lµ níc XHCN ®Çu tiªn trªn thÕ giíi ->Liªn X« gÆp nhiÒu khã kh¨n lu«n bÞ c¸c níc T b¶n Ph¬ng T©y cã ©m mu chèng ph¸ c¶ vÒ kinh tÕ , chÝnh trÞ, qu©n sù Hoµn c¶nh trªn cã ¶nh hëng ®Õn viÖc x©y dùng CNXH ë Liªn X« kh«ng? ¶nh hëng ®Õn viÖc x©y dùng c¬ së vËt chÊt - KT gi¶m tèc ®é c«ng cuéc x©y dùng CNXH ë Liªn X«. Ph¬ng híng cña c¸c kÕ ho¹ch dµi h¹n nµy lµ g× ? ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu g× ? Ghi b¶ng ®éng nhiÖm vô vµ ph¬ng híng trong c«ng cuéc ph¸t triÓn kinh tÕ ,quèc phßng , KHKT. Cho häc sinh râ sè liÖu SGK Gi¶i thÝch râ thµnh tùu vÒ khoa häc kÜ thuËt: n¨m 1957 Liªn X« lµ níc ®Çu tiªn phãng thµnh c«ng vÖ tinh nh©n t¹o ,n¨m 1961 Liªn X« phãng con tÇu “ Ph¬ng §«ng” ® a nhµ du hµnh vò trô Ga-ga-rin lÇn ®Çu tiªn bay vßng quang tr¸i ®Êt (VÖ tinh nh©n t¹o nÆng 83,6 kg) Cïng víi viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ – KHKT quèc phßng, Liªn X« ®· thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i nh thÕ nµo? LÊy vÝ dô liªn hÖ vÒ sù gióp ®ì cña Liªn X« ®èi víi c¸c níc trªn thÕ giíi, trong ®ã cã ViÖt Nam ? Gióp VN x©y dùng nhµ m¸y thuû ®iÖn Hoµ B×nh.Th¨m dß vµ khai th¸c dÇu khÝ ë biÓn §«ng … IV. Cñng cè : cña thÕ kû XX) - Sau khi hoµn thµnh viÖc kh«i phôc kinh tÕ, Liªn X« tiÕp tôc thùc hiÖn c¸c kÕ ho¹ch 5 n¨m vµ kÕ ho¹ch 7 n¨m (1959 – 1965) x©y dùng c¬ së vËt chÊt- kü thuËt cña CNXH. -> ¶nh hëng lín, lµm gi¶m tèc ®é x©y dùng - VÒ kinh tÕ: c«ng nghiÖp ®øng thø hai thÕ giíi - VÒ khoa häc – kü thuËt : ®Òu ph¸t triÓn, ®Æc biÖt lµ khoa häc vò trô - VÒ quèc phßng : ®¹t ®îc thÕ c©n b»ng chiÕn lîc vÒ qu©n sù nãi chung vµ søc m¹nh h¹t nh©n so víi MÜ vµ Ph¬ng t©y. - §èi ngo¹i : thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i hoµ b×nh, tÝch cùc ñng hé phong trµo c¸ch m¹ng thÕ giíi Häc sinh suy nghÜ ph¸t biÓu theo hiÓu biÕt. - GV hÖ thèng l¹i kiÕn thøc cña bµi - HS tr¶ lêi nhanh mét sè c©u hái sau *Bµi tËp : Khoanh trßn vµo ch÷ c¸i tríc c©u tr¶ lêi ®óng : a) Iu-ri Ga-ga-rin lµ ngêi : A.§Çu tiªn bay vµo vò trô B.Thö thµnh c«ng vÖ tinh nh©n t¹o C.Bay vµo vò trô ®Çu tiªn D.§Æt ch©n lªn mÆt tr¨ng ®Çu tiªn b) VÞ trÝ c«ng nghiÖp cña Liªn X« trong hai thËp kû 50, 60 cña thÕ kû XX lµ : A. §øng ®Çu thÕ giíi B. §øng thø hai thÕ giíi C. §øng thø ba thÕ giíi D. §øng thø th thÕ giíi (§¸p ¸n : ý A, B) V. Híng dÉn vÒ nhµ - Häc bµi theo néi dung ®· ghi - Tr¶ lêi c¸c c©u hái cuèi bµi - §äc tríc phÇn II. Nhận xét của Ban giám hiệu Ký duyệt của TCM *************************************************** Ngày soạn: Ngày giảng: TiÕt 2 – Bµi 1 Liªn x« vµ c¸c níc ®«ng ©u tõ n¨m 1945 ®Õn gi÷a nh÷ng n¨m 70 cña thÕ kû xx (TiÕp theo) A. Môc tiªu. * KiÕn thøc: - N¾m ®îc nh÷ng nÐt chÝnh vÒ viÖc thµnh lËp nhµ níc d©n chñ nh©n d©n ë §«ng ¢u (tõ n¨m 1950 ®Õn nöa ®Çu nh÷ng n¨m 70 cña thÕ kû XX) - N¾m ®îc nh÷ng nÐt c¬ b¶n vÒ hÖ thèng c¸c níc XHCN, th«ng qua ®ã hiÓu ®îc mèi quan hÖ, ¶nh hëng vµ ®ãng gãp cña hÖ thèng XHCN ®èi víi phong trµo c¸ch m¹ng thÕ giíi nãi chung vµ c¸ch m¹ng ViÖt Nam nãi riªng * Kü n¨ng: - BiÕt sö dông b¶n ®å thÕ giíi ®Ó x¸c ®Þnh tõng níc (vÞ trÝ) §«ng ©u - BiÕt khai th¸c tranh ¶nh, t liÖu lÞch sö ®a ra nhËn xÐt cña m×nh * Th¸i ®é: - Kh¼ng ®Þnh nh÷ng ®ãng gãp to lín vµ cã ý nghÜa lÞch sö cña c¸c níc §«ng ©u trong viÖc x©y dùng hÖ thèng XHCN thÕ giíi, biÕt ¬n sù ®ãng gãp, gióp ®ì cña nh©n d©n c¸c níc §«ng ¢u ®èi víi sù nghiÖp c¸ch m¹ng níc ta. - Gi¸o dôc tinh thÇn ®oµn kÕt quèc tÕ cho häc sinh B. ChuÈn bÞ. * ThÇy: So¹n gi¸o ¸n, tham kh¶o tµi liÖu vÒ §«ng ¢u + B¶n ®å §«ng ©u, tranh ¶nh tiªu biÓu §«ng ©u, b¶n ®å thÕ giíi * Trß: §äc vµ t×m hiÓu bµi ë nhµ theo hÖ thèng c©u hái sgk, su tÇm t liÖu vÒ c¸c níc §«ng ¢u C. TiÕn tr×nh lªn líp. I. æn ®Þnh tæ chøc: Thø Ngµy d¹y Líp SÜ sè Ghi chó II. KiÓm tra: *C©u hái : Nªu nh÷ng thµnh tùu vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ – KHKT cña Liªn X« tõ n¨m 1950 ®Õn nh÷ng n¨m 70 cña thÕ kû XX ? H·y cho biÕt sù gióp ®ì c¶u Liªn Xo ®èi víi ViÖt Nam ? *Tr¶ lêi : 1. -VÒ kinh tÕ: c«ng nghiÖp ®øng hµng thø hai thÕ giíi - VÒ khoa häc – kü thuËt : ®Òu ph¸t triÓn, ®Æc biÖt lµ khoa häc vò trô - VÒ quèc phßng : ®¹t ®îc thÕ c©n b»ng chiÕn lîc vÒ qu©n sù nãi chung vµ søc m¹nh h¹t nh©n so víi MÜ vµ Ph¬ng t©y Sù gióp ®ì cña Liªn X« nh : c«ng tr×nh thuû ®iÖn S«ng §µ, th¨m dß vµ khai th¸c dÇu khÝ ë biÓn §«ng …. III. Bµi míi *Giíi thiÖu bµi: Sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai kÕt thóc cïng víi Liªn X« nhiÒu níc XHCN ®· ra ®êi ë §«ng ¢u, qu¸ tr×nh x©y dùng CNXH ë c¸c níc §«ng ¢u ®· diÔn ra vµ ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu g× -> bµi häc h«m nay chóng ta sÏ t×m hiÓu. Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung II/ C¸c níc §«ng ¢u 1) Sù ra ®êi cña c¸c níc d©n chñ Qua ®äc vµ t×m hiÓu bµi ë nhµ, em nh©n d©n §«ng ¢u cho biÕt c¸c níc d©n chñ nh©n d©n §«ng ¢u ra ®êi trong hoµn c¶nh - Tõ th¸ng 7.1944 ®Õn th¸ng 9.1946 nµo ? (th¸ng, n¨m ?) Tríc chiÕn tranh thÕ giíi thø hai, nh©n d©n §«ng ¢u næi dËy phèi c¸c níc §«ng ¢u lÖ thuéc t b¶n T©y hîp víi Hång Qu©n Liªn X« tiªu ©u vµ trong chiÕn tranh thÕ giíi thø diÖt ph¸t xÝt giµnh chÝnh quyÒn -> hai bÞ ph¸t xÝt §øc chiÕm ®ãng vµ thµnh lËp mét lo¹t nhµ níc d©n chñ n« dÞch tµn b¹o, v× vËy khi Hång nh©n d©n qu©n Liªn X« tiÕn vµo l·nh thæ §«ng ©u truy kÝch qu©n ®éi ph¸t xÝt ®øc, nh©n d©n §«ng ¢u ®· næi dËy khëi nghÜa. Gi¶i thÝch kh¸i niÖm : §«ng ¢u vµ T©y ¢u ? Em h·y kÓ tªn (hoÆc chØ trªn b¶n ®å th¸ng n¨m, tªn níc d©n chñ -> Häc sinh lªn b¶ng chØ trªn b¶n nh©n d©n §«ng ¢u) ? NhËn xÐt vµ chØ râ vÞ trÝ c¸c níc ®å c¸c níc: Ba Lan(7/1944), Rud©n chñ nh©n d©n §«ng ¢u míi ma-ni (8/1944), Hung-ga-ri(4/1945), TiÖp Kh¾c(5/1945), Nam Tthµnh lËp (Lîc ®å H×nh 2/SGK) Ph©n tÝch hoµn c¶nh ra ®êi cña nhµ (11/1945), An-ba-ni(12/1945), Banníc céng hoµ d©n chñ §øc vµ c¸c ga-ri(9/1946) níc §«ng ¢u ? -> Theo tho¶ thuËn cña ba cêng quèc: Liªn X«-MÜ-Anh. Th¸ng §Ó hoµn thµnh cuéc c¸ch m¹ng d©n 9/1949 Céng hoµ liªn bang §øc chñ nh©n d©n c¸c níc §«ng ¢u ®· thµnh lËp, th¸ng 10/1949 nhµ níc thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô g× ? kÕt céng hoµ d©n chñ §øc ra ®êi. qu¶ ? khã kh¨n? - Tõ 1945 – 1949, nh©n d©n §«ng Cho häc sinh râ kÕt qu¶ ®· ®¹t ®îc ¢u hoµn thµnh th¾ng lîi nhiÖm vô cña c¸c níc §«ng ¢u, còng nh khã cña c¸ch m¹ng d©n chñ nh©n d©n : kh¨n cña c¸c níc trong cuéc c¸ch + X©y dùng chÝnh quyÒn d©n chñ nh©n d©n m¹ng d©n chñ nh©n d©n Sau khi hoµn thµnh cuéc c¸ch + C¶i c¸ch ruéng ®Êt, quèc h÷u m¹ng d©n chñ nh©n d©n c¸c níc ho¸ c¸c xÝ nghiÖp lín cña t b¶n §«ng ¢u ®· tiÕn hµnh x©y dùng + Ban hµnh c¸c quyÒn tù do, d©n CNXH nh thÕ nµo , chóng ta t×m chñ hiÓu phÇn tiÕp theo 2) TiÕn hµnh x©y dùng CNXH (tõ Em h·y nªu nh÷ng nhiÖm vô chÝnh n¨m 1950 ®Õn ®Çu nh÷ng n¨m 70 cña c¸c níc §«ng ¢u trong c«ng cña thÕ kû XX) (Híng dÉn ®äc thªm) cuéc x©y dùng CNXH ? Sau khi hoµn thµnh cuéc c¸ch m¹ng d©n chñ nh©n d©n, tõ 1949,c¸c níc §«ng ©u bíc vµo giai ®o¹n x©y dùng CNXH Nh÷ng nhiÖm vô chÝnh cña c¸c níc §«ng ¢u trong c«ng cuéc x©y dùng CNXH lµ g× ? Trong c«ng cuéc x©y dùng CNXH nh©n d©n §«ng ¢u ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu g× ? LÊy vÝ dô : An-Ba-ni lµ níc nghÌo nhÊt Ch©u ©u, 1970 : c«ng nghiÖp ®îc x©y dùng, c¶ níc ®· ®iÖn khÝ ho¸. Bun-ga-ri : n¨m 1975 c«ng nghiÖp t¨ng 55 lÇn….. Gi¶i thÝch kh¸i niÖm : c«ng – n«ng nghiÖp :( c«ng nghiÖp chiÕm 70% n«ng nghiÖp chiÕm 30% - ngîc l¹i) Víi sù ra ®êi cña c¸c níc XHCN ë §«ng ¢u vµ sù ra ®êi c¸c níc XHCN ë Ch©u ¸ ®· h×nh thµnh hÖ thèng c¸c níc XHCN ®èi lËp víi hÖ thèng TBCN Nh÷ng c¬ së nµo dÉn tíi h×nh thµnh hÖ thèng XHCN ? Em hiÓu nh thÕ nµo vÒ tõ “ HÖ thèng” Ph©n tÝch c¬ së h×nh thµnh hÖ thèng XHCN : lµ sù hîp t¸c cña Liªn X« vµ c¸c níc §«ng ¢u cïng chung mét môc tiªu lµ x©y dùng CNXH .Lµ quan hÖ hîp t¸c gióp ®ì lÉn nhau trong kinh tÕ vµ chÝnh trÞ cña c¸c níc XHCN, trong ®ã cã ViÖt Nam KÓ tªn c¸c níc trong Héi ®ång t¬ng trî kinh tÕ ? Sau nµy cã c¸c níc Céng hoµ D©n chñ ®øc (1950), M«ng Cæ (1962), CuBa (1972) vµ VÞªt Nam (1978), Em h·y tr×nh bµy môc ®Ých cña Héi ®ång t¬ng trî kinh tÕ (SEV) ? Héi ®ång t¬ng trî kinh tÕ (SEV) tõ n¨m 1951 -> 1973 ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tÝch g× ? Liªn X« gi÷a vai trß ®Æc biÖt quan träng, ®· cho c¸c níc thµnh viªn vay 13 tû róp víi l·i xuÊt thÊp vµ III/ Sù h×nh thµnh hÖ thèng XHCN - Ngµy 8/1/1949, héi ®ång t¬ng trî kinh tÕ (viÕt t¾t lµ SEV) thµnh lËp -> HÖ thèng : nhiÒu níc cïng chÕ ®é chÝnh trÞ -> Liªn x«, An-ba-ni, Ba lan, Bun-ga-ri, Hung-ga-ri, Ru-ma-ni, TiÖp Kh¾c … -> §Èy m¹nh sù hîp t¸c, gióp ®ì lÉn nhau gi÷a c¸c níc x· héi chñ nghÜa, ®¸nh dÊu sù h×nh thµnh hÖ thèng XHCN. -> Tèc ®é t¨ng trëng s¶n xuÊt c«ng nghiÖp b×nh qu©n hµng n¨m ®¹t 10%, thu nhËp quèc d©n n¨m 1973 t¨ng 5,7 viÖn trî kh«ng hoµn l¹i 20 tû róp. lÇn… Tæ chøc HiÖp íc V¸c-sa-va ra ®êi trong hoµn c¶nh nµo ? T×nh h×nh thÕ giíi c¨ng th¼ng, - Ngµy 14.5.1955 thµnh lËp tæ chøc chÝnh s¸ch hiÕu chiÕn, x©m lîc cña HiÖp íc V¸c-sa-va ®Õ quèc, Liªn x« vµ c¸c níc XHCN -> §©y lµ mét liªn minh mang tÝnh ë §«ng ©u tho¶ thuËn thµnh lËp tæ chÊt phßng thñ vÒ qu©n sù vµ chÝnh chøc V¸c-sa-va. trÞ cña c¸c níc XHCN §«ng ©u-> NhËn xÐt g× vÒ tæ chøc nµy ? b¶o vÖ c«ng cuéc x©y dùng CNXH, Víi sù ra ®êi cña c¸c níc d©n chñ duy tr× nÒn hoµ b×nh, an ninh ch©u nh©n d©n vµ c«ng cuéc x©y dùng ©u vµ thÕ giíi., CNXH ë §«ng ¢u, c¸c tæ chøc ra ®êi h×nh thµnh hÖ thèng XHCN, trong quan hÖ hîp t¸c, gióp ®ì lÉn nhau vÒ kinh tÕ – chÝnh trÞ. IV. Cñng cè : - GV hÖ thèng l¹i kiÕn thøc bµi häc - HS hoµn thµnh nhanh bµi tËp sau: *Bµi tËp : H·y ®iÒn thêi gian cho ®óng víi sù kiÖn lÞch sö ? ST Sù kiÖn Thêi gian T 1 Thµnh lËp liªn minh phßng thñ V¸c-sa-va 5.1955 2 Thµnh lËp Héi ®ång t¬ng trî kinh tÕ (SEV) 8.1.1949 3 C¸c níc ®«ng ¢u bíc vµo giai ®o¹n x©y dùng 1950 CNXH 4 Nhµ níc céng hoµ d©n chñ §øc ra ®êi 10.1949 V. Híng dÉn vÒ nhµ - Häc bµi theo néi dung ®· ghi - Tr¶ lêi c¸c c©u hái cuèi bµi - VÏ vµ ®iÒn lîc ®å Ch©u ©u (trang 6 sgk) tªn c¸c níc XHCN - §äc tríc bµi 2. Nhận xét – ký duyệt của TCM Nhận xét của BGH **************************************************************** Ngày soạn : Ngày giảng: TiÕt 3– Bµi 2 Liªn x« vµ c¸c níc ®«ng ©u tõ gi÷a nh÷ng n¨m 70 ®Õn ®Çu nh÷ng n¨m 90 cña thÕ kû xx A. Môc tiªu. * KiÕn thøc: - Nh÷ng nÐt chÝnh vÒ sù khñng ho¶ng vµ tan r· cña Liªn Bang X« viÕt (tõ nöa sau n¨m 70 – 1991) vµ cña c¸c níc XHCN ë §«ng ¢u. - HiÓu ®îc nguyªn nh©n sù khñng ho¶ng vµ sù sôp ®æ cña Liªn bang X« viÕt vµ c¸c níc XHCN ë §«ng ¢u. * Kü n¨ng: - RÌn luyÖn kü n¨ng nhËn biÕt sù biÕn ®æi cña lÞch sö tõ tiÕn bé sang ph¶n ®éng b¶o thñ, tõ ch©n chÝnh sang ph¶n béi quyÒn lîi cña giai cÊp c«ng nh©n vµ nh©n d©n lao ®éng, cña c¸ nh©n gi÷a träng tr¸ch lÞch sö - BiÕt c¸ch khai th¸c tranh ¶nh, t liÖu lÞch sö ®Ó n¾m ch¾c sù biÕn ®æi cña lÞch sö * Th¸i ®é: - CÇn nhËn thøc ®óng sù tan r· cña Liªn X« vµ c¸c níc XHCN ë §«ng ¢u lµ sù sôp ®æ m« h×nh kh«ng phï hîp chø kh«ng ph¶i lµ sù sôp ®æ cña lÝ tëng XHCN, dÉn chøng ë ViÖt Nam lµ sù l·nh ®¹o cña §¶ng céng s¶n ViÖt Nam - Phª ph¸n chñ nghÜa c¬ héi cña M.Goãc-ba-chèp vµ mét sè l·nh ®¹o cao nhÊt cña §¶ng céng s¶n vµ nhµ níc Liªn X«, cïng c¸c níc XHCN §«ng ¢u tõ gi÷a nh÷ng n¨m 70 ®Õn ®Çu nh÷ng n¨m 90 cña thÕ kû XX B. ChuÈn bÞ. * ThÇy: So¹n gi¸o ¸n, t liÖu vÒ sù tan r· CNXH ë Liªn X« vµ §«ng ¢u. * Trß: §äc vµ t×m hiÓu bµi ë nhµ theo hÖ thèng c©u hái sgk C. TiÕn tr×nh lªn líp. I. æn ®Þnh tæ chøc: Thø Ngµy d¹y Líp SÜ sè Ghi chó II. KiÓm tra: *C©u hái : Nªu nh÷ng thµnh tùu chñ yÕu trong c«ng cuéc x©y dùng CNXH ë c¸c níc §«ng ¢u? LÊy vÝ dô ®iÓn h×nh ? *Tr¶ lêi : - Tõ n¨m 50 ®Õn ®Çu n¨m 1970 cña thÕ kû XX, c¸c níc §«ng ¢u ®Òu trë thµnh nh÷ng níc c«ng – n«ng nghiÖp ph¸t triÓn, kinh tÕ, x· héi, gi¸o dôc ph¸t triÓn - VÝ dô : +An-ba-ni (lµ níc nghÌo nhÊt Ch©u ¢u) ®· ®iÖn khÝ ho¸ c¶ níc, gi¸o dôc ph¸t triÓn ë Ch©u ¢u + Ba Lan: s¶n lîng C«ng – n«ng nghiÖp t¨ng gÊp ®«i + Ban-ga-ri : s¶n xuÊt c«ng nghiÖp 1975 t¨ng 55 lÇn so víi 1939 III. Bµi míi *Giíi thiÖu bµi: Víi c«ng cuéc x©y dùng CNXH ë Liªn X« vµ §«ng ¢u ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu nhÊt ®Þnh vÒ mäi mÆt. Tuy nhiªn nã còng béc lé nh÷ng h¹n chÕ, sai lÇm, thiÕu sãt. Cïng víi viÖc chèng ph¸ cña c¸c thÕ lùc ph¶n ®éng trong vµ ngoµi níc, CNXH ®· tån t¹i, ph¸t triÓn h¬n 70 n¨m l©m vµo khñng ho¶ng, tan r· ®ã, chóng ta cïng t×m hiÓu néi dung bµi häc h«m nay ®Ó lý gi¶i vÊn ®Ò trªn. Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung I) Sù khñng ho¶ng vµ tan r· cu¶ Liªn ThËp kû tõ nh÷ng n¨m 70 -> 80 cña Bang X« ViÕt thÕ kû XX, t×nh h×nh trªn thÕ giíi - N¨m 1973, cuéc khñng ho¶ng dÇu cã nh÷ng biÕn ®éng g× ? Cuéc khñng ho¶ng dÇu má t¸c má -> Cuéc khñng ho¶ng trªn thÕ ®éng ®Õn cuéc khñng ho¶ng trªn giíi vÒ mäi mÆt thÕ giíi vÒ nhiÒu mÆt : kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi, trong ®ã cã Liªn X« Cuéc khñng ho¶ng trªn thÕ giíi ¶nh hëng nh thÕ nµo ®Õn kinh tÕ, - Kinh tÕ : l©m vµo khñng ho¶ng, c«ng nghiÖp tr× trÖ, n«ng nghiÖp sa chÝnh trÞ, x· héi Liªn X« ? Theo t liÖu sgk cho hs râ thªm tõ sót nh÷ng n¨m 80 vÒ kinh tÕ - ®êi sèng - ChÝnh trÞ – x· héi : dÇn mÊt æn nh©n d©n, tÖ quan liªu ->khñng ®Þnh ho¶ng trÇm träng Nguyªn nh©n nµo dÉn ®Õn t×nh -> Ban l·nh ®¹o Liªn X« kh«ng tiÕn tr¹ng nµy ? Tríc cuéc khñng ho¶ng nh vËy, ®ßi hµnh c¶i c¸ch, kh«ng kh¾c phôc hái c¸c níc ph¶i cã nh÷ng c¶i c¸ch khuyÕt ®iÓm vÒ kinh tÕ vµ chÝnh trÞ – x· héi, nhng ban l·nh ®¹o Liªn X« l¹i kh«ng tiÕn hµnh c¶i c¸ch. Trong bèi c¶nh ®ã §¶ng vµ Nhµ níc Liªn X« ®· cã nh÷ng chÝnh s¸ch g× ? §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng ®ã th× Liªn X« ®· tiÕn hµnh c¶i tæ vÒ kinh tÕ – chÝnh trÞ Em hiÓu c¶i tæ lµ g× ? Em h·y nªu môc ®Ých vµ néi dung cuéc c¶i tæ ë Liªn X«? C¶i tæ ®îc tuyªn bè nh mét cuéc c¸ch m¹ng nh»m kh¾c phôc nh÷ng sai lÇm....Kinh tÕ : thÞ trêng theo ®Þnh híng TBCN, thiÕt lËp chÕ ®é tæng thèng, ®a nguyªn ®a ®¶ng, xo¸ bá §¶ng céng s¶n KÕt qu¶ cuéc c¶i tæ cña Goãc-bachèp nh thÕ nµo ? Liªn X« cµng lón s©u vµo khñng ho¶ng, rèi lo¹n, nhiÒu cuéc b·i c«ng diÔn ra, m©u thuÉn s¾c téc bïng næ, nhiÒu níc céng hoµ ®ßi li khai, c¸c tÖ n¹n x· héi gia t¨ng, c¸c thÕ lùc chèng ®èi r¸o riÕt kÝch ®éng quÇn chóng. V× sao cuéc c¶i tæ ë Liªn X« l¹i thÊt b¹i ? V× vËy mµ cuéc c¶i tæ ë Liªn X« ®· nhanh chãng l©m vµo t×nh tr¹ng bÞ ®éng, lóng tóng, ®Çy khã kh¨n. Tríc t×nh h×nh ®ã th× c¸c nhµ l·nh ®¹o §¶ng vµ nhµ níc Liªn X« ®· lµm g× ? Nhµ níc Liªn bang hÇu nh tª liÖt, c¸c níc céng hoµ ®ua nhau ®ßi ®éc lËp vµ t¸ch ra khái Liªn bang, sù tan r· cña Liªn bang X« viÕt chØ cßn lµ vÊn ®Ò thêi gian Tríc bèi c¶nh ®ã th× l·nh ®¹o cña c¸c níc trong liªn bang ®· cã hµnh ®éng g× ? Cho hs xem tranh h×nh 3 vµ lîc ®å h×nh 4 sgk -> nhËn xÐt (theo t liÖu) Nh vËy sau 74 n¨m tån t¹i Liªn bang x« viÕt bÞ tan r·, chÊm døt CNXH ë Liªn X« Theo em nguyªn nh©n c¬ b¶n nµo dÉn ®Õn sù tan r·, chÊm døt chÕ ®é XHCN ? Ph©n tÝch cho hs râ : Lêi nãi, viÖc lµm cña Goãc-ba-chèp kh«ng thùc tiÔn, thùc chÊt cña c«ng ucéc ¶i tæ lµ tõ bá, ph¸ vì CNXH, xa rêi chñ nghÜa M¸c-Lª-nin, phñ ®Þnh ®¶ng céng s¶n. - 3.1985 Goãc-ba-chèp lªn n¾m chÝnh quyÒn ®Ò ra ®êng lèi c¶i tæ vÒ kinh tÕ – chÝnh trÞ -> C¶i c¸ch XHCN + Môc ®Ých : Kh¾c phôc sai lÇm, thiÕu sãt ->®a ®Êt níc ra khái khñng ho¶ng vµ x©y dùng mét chñ nghÜa x· héi theo ®óng b¶n chÊt vµ ý nghÜa nh©n v¨n ®Ých thùc cña nã + KÕt qu¶: ®Êt níc lón s©u vµo khñng ho¶ng, rèi lo¹n. -> V× kh«ng cã sù chuÈn bÞ ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt vµ thiÕu mét ®êng lèi chiÕn lîc toµn diÖn, nhÊt qu¸n - 19.8.1991 diÔn ra cuéc ®¶o chÝnh trong néi bé §¶ng vµ Nhµ níc -> song bÞ thÊt b¹i (21.8.1991) ->§¶ng céng s¶n bÞ ®×nh chØ ho¹t ®éng - Ngµy 21.12.1991 , 11 níc thµnh lËp céng ®ång c¸c quèc gia ®éc lËp (SNG) - 25.12.1991 l¸ cê Liªn bang x« viÕt trªn ®iÖn Crem-li bÞ h¹ xuèng,chÊm døt chÕ ®é XHCN -> ChËm söa ®æi, khi söa ®æi kh«ng cã ®êng lèi chiÕn lîc nhÊt qu¸n Cuèi nh÷ng n¨m 70 ®Çu nh÷ng II) Cuéc khñng ho¶ng vµ tan r· cña n¨m 80 cña thÕ kû XX. T×nh h×nh chÕ ®é XHCN ë c¸c níc §«ng ¢u (ChØ cÇn n¾m hÖ qu¶) c¸c níc §«ng ¢u diÔn ra nh thÕ nµo - Kinh tÕ : khñng ho¶ng gay g¾t ? Còng nh ë Liªn X«, c¸c níc §«ng - ChÝnh trÞ : mÊt æn ®Þnh ©u còng l©m vµo khñng hoang vÒ Kinh tÕ, chÝnh trÞ. C¸c nhµ l·nh ®¹o ®Êt níc quan liªu, bao thñ, tham nhòng, nh©n d©n bÊt b×nh Nªu biÓu hiÖn cña sù khñng ho¶ng -> S¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ c«ng ®ã? LÊy vÝ dô (ghi b¶ng ®éng) mét sè n- nghiÖp gi¶m, bu«n b¸n víi níc íc ®«ng ©u vÒ t×nh h×nh kinh tÕ (nh ngoµi gi¶m sót, sè tiÒn nî t¨ng lªn. phÇn ch÷ nhá sgk) Cuéc khñng ho¶ng ®· diÔn ra cô thÓ ë c¸c níc §«ng ©u nh thÕ nµo ? -> Khëi ®Çu ë Ba Lan, sau ®ã lan Ph©n tÝch cho häc sinh tõ n¨m 1988 sang Hung-ga-ri, TiÖp Kh¾c, céng khñng ho¶ng toµn diÖn diÔn ra ë Ba hoµ d©n chñ §øc, Ru-ma-ni, BunLan sau ®ã lan kh¾p §«ng ¢u, cuéc ga-ri, Nam T, An-ba-ni. mÝt tinh, biÓu t×nh diÔn ra dån dËp ®ßi c¶i c¸ch kinh tÕ.... KÓ mét sè chuyÖn ë Ba Lan, Ruma-ni, céng hoµ d©n chñ §øc Víi nÒn kinh tÕ – chÝnh trÞ khñng ho¶ng trÇm träng ®· dÉn ®Õn hËu qu¶ - §¶ng céng s¶n mÊt quyÒn l·nh g× ? Cho häc sinh râ nh÷ng hËu qu¶ ®¹o quan träng, sù sôp ®æ c¸c níc -> 1989 chÕ ®é XHCN ë §«ng ¢u sôp XHCN §«ng ¢u -> chÝnh quyÒn tõ ®æ bá CNXH, chñ nghÜa M¸c-Lª Nin,thùc hiÖn ®a nguyªn ®a ®¶ng,chuyÓn sang kinh tÕ thÞ trêng, ®æi tªn níc Quèc kh¸nh BiÓu hiÖn nµo cho thÊy hÖ thèng XHCN ®· sôp ®æ ? em cã nhËn xÐt g× ? §©y lµ tæn thÊt nÆmg nÒ víi sù - 26.8.1991 Héi ®ång t¬ng trî kinh ph¸t triÓn c¸ch m¹ng thÕ giíi vµ tÕ (SEV) chÊm døt ho¹t ®éng c¸c lùc lîng tiÕn bé, c¸c d©n téc - 1.7.1991 tæ chøc hiÖp íc V¸c-sa-va ®ang ®Êu tranh cho hoµ b×nh ®éc gi¶i thÓ -> HÖ thèng XHCN sôp ®æ (1991) lËp d©n téc Nguyªn nh©n nµo dÉn ®Õn sù sôp ®æ cña CNXH ë c¸c níc §«ng ¢u ? -> Nguyªn nh©n : - Kinh tÕ l©m vµo khñng kho¶ng s©u Yªu cÇu häc sinh th¶o luËn nhãm ->NhËn xÐt -> bæ sung -> kÕt luËn: s¾c -RËp khu«n m« h×nh ë Liªn X«, - Nh©n d©n bÊt b×nh víi c¸c nhµ l·nh ®¹o, ®ßi ph¶i thay ®æi. chËm söa ®æi -Sù chèng ph¸ cña c¸c thÕ lùc trong vµ ngoµi níc S¬ kÕt : do nh÷ng nguyªn nh©n kh¸ch quan vµ chñ quan ®· dÉn tíi sù sôp ®æ CNXH ë Liªn X« vµ c¸c níc §«ng ¢u, ®©y lµ ®iÒu kh«ng thÓ tr¸nh khái IV. Cñng cè : - GV hÖ thèng l¹i néi dung bµi häc *Bµi tËp : nèi c¸c sù kiÖn víi thêi gian cho ®óng STT Sù kiÖn lÞch sö 1 §¶o chÝnh lËt ®æ Goãc-ba-chèp 2 Céng ®ång c¸c quèc gia thµnh lËp (SNG) 3 T.T Goãc-ba-chèp tõ chøc CNXH Liªn X« sôp ®æ V. Híng dÉn vÒ nhµ - Häc bµi theo néi dung ®· ghi - Tr¶ lêi c¸c c©u hái cuèi bµi - §äc tríc bµi 3. Nhận xét – ký duyệt của TCM Thêi gian 22.12.1991 25.12.1991 19.8.1991 Nhận xét của BGH Ngày soạn : Ngày giảng: Ch¬ng II C¸c níc ¸, phi, mÜ la tinh tõ 1945 ®Õn nay TiÕt 4 – Bµi 3 Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña phong trµo gi¶i phãng d©n téc vµ sù tan d· cña hÖ thèng thuéc ®Þa A. Môc tiªu. * KiÕn thøc: - Qu¸ tr×nh tan r· cña hÖ thèng thuéc ®Þa CN§Q ë Ch©u ¸, Phi, MÜ la Tinh. - Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña phong trµo gi¶i phãng d©n téc ë ¸, Phi, MÜ la tinh, nh÷ng diÔn biÕn chñ yÕu, nh÷ng th¾ng lîi to lín trong c«ng cuéc x©y dùng ®Êt níc cña nh÷ng níc nµy. * Kü n¨ng: - Gióp häc sinh rÌn luyÖn t duy kh¸i qu¸t, tæng hîp còng nh ph©n tÝch sù kiÖn, kü n¨ng sö dông b¶n ®å kinh tÕ, chÝnh trÞ ë ch©u lôc vµ thÕ giíi * Th¸i ®é: - ThÊy râ ®îc cuéc ®Êu tranh anh dòng vµ gian khæ cña nh©n d©n c¸c d©n téc ¸-Phi-MÜ la tinh v× sù nghiÖp gi¶i phãng d©n téc vµ ®éc lËp cña m×nh - T¨ng cêng tinh thÇn ®oµn kÕt h÷u nghi ®èi víi c¸c níc ¸-Phi-MÜ la tinh trong cuéc ®Êu tranh chèng kÎ thï chung lµ CN§Q thùc d©n B. ChuÈn bÞ. * ThÇy: So¹n gi¸o ¸n, t liÖu lÞch sö liªn quan. B¶n ®å Ch©u ¸, Phi, mÜ la tinh, tranh ¶nh * Trß: §äc vµ t×m hiÓu bµi ë nhµ theo hÖ thèng c©u hái sgk C. TiÕn tr×nh lªn líp. I. æn ®Þnh tæ chøc: Thø Ngµy d¹y Líp SÜ sè Ghi chó II. KiÓm tra: * C©u hái : Nªu qu¸ tr×nh khñng ho¶ng vµ sôp ®æ CNXH ë Liªn x« ? * Tr¶ lêi : - Tõ 1973 khñng ho¶ng dÇu má -> khñng ho¶ng thÕ giíi vÒ mäi mÆt trong ®ã cã Liªn X«, khñng ho¶ng vÒ kinh tÕ - chÝnh trÞ - Tõ 1985 Goãc-ba-chèp lªn n¾m quyÒn tiÕn hµnh c¶i tæ vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ -> hËu qu¶ nghiªm träng ®· diÔn ra: §¶ng céng s¶n bÞ ®×nh chØ ho¹t ®éng -> CNXH sôp ®æ ë Liªn x« (12.1991) III. Bµi míi *Giíi thiÖu bµi: Sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai t×nh h×nh chÝnh trÞ ë Ch©u ©u cã nhiÒu biÕn ®æi víi sù ra ®êi cña hµng lo¹t c¸c níc XHCN ë §«ng ¢u -> ë Ch©u ¸, Phi, MÜ la tinh lóc nµy cã biÕn ®æi g× kh«ng ? phong trµo gi¶i phãng d©n téc ë ®©y diÔn ra nh thÕ nµo ? dÉn tíi hÖ qña g× ? bµi häc h«m nay chóng ta sÏ cïng t×m hiÓu. Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung I/ Giai ®o¹n tõ 1945 ®Õn gi÷a nh÷ng n¨m Gîi l¹i cho häc sinh nhí nh÷ng t¸c 60 cña thÕ kû XX ®éng cña chiÕn tranh thÕ giíi thø hai ®· t¸c ®éng ®Õn nhiÒu níc ë ch©u ¸, Phi, MÜ la tinh Qua ®äc vµ t×m hiÓu bµi ë nhµ em h·y tr×nh bµy phong trµo ®Êu tranh gi¶i phãng d©n téc ë Ch©u ¸, Phi, MÜ La Tinh tõ 1945 ®Õn nh÷ng -> Nh©n d©n nhiÒu níc §«ng Nam ¸ næi n¨m 60 cña thÕ kû XX? Phong trµo ë Ch©u ¸ diÔn ra vµ dËy, tiÕn hµnh khëi nghÜa vò trang... - Ch©u ¸ : giµnh ®éc lËp ë nh÷ng níc nµo ? H·y lªn b¶ng chØ vÞ trÝ c¸c níc nµy +17.8.1945 In-®«-nª-xia tuyªn bè ®éc lËp +2.9.1945 ViÖt Nam trªn b¶n ®å ? KÕt hîp dïng b¶n ®å thÕ giíi +12.10.1945 Lµo ->NhÊn m¹nh phong trµo khëi ®Çu lµ ë §«ng Nam ¸ sau ®ã lan réng ra Nam ¸, B¾c Phi Phong trµo gi¶i phãng d©n téc ë - Nam ¸ vµ B¾c Phi: Nam ¸ vµ B¾c Phi diÔn ra nh thÕ +1946 – 1950 : Ên §é +1952 : Ai CËp nµo ? +1954 – 1962 : An-gª-ri - Ch©u Phi : Phong trµo gi¶i phãng d©n téc ë + 1960 : 17 níc Ch©u Phi giµnh ®éc lËp Ch©u Phi tiªu biÓu cã nh÷ng quèc gia nµo ? Gäi n¨m 1960 lµ n¨m Ch©u Phi T¹i sao gäi n¨m 1960 lµ n¨m Ch©u - MÜ la tinh : Phi? Trong mét n¨m cã tíi 17 níc Ch©u + 1.1.1959 c¸ch m¹ng Cu-ba giµnh th¾ng Phi giµnh ®éc lËp, Liªn hiÖp quèc lîi kho¸ XV ®· cã nh÷ng v¨n kiÖn : trao tr¶ ®éc lËp cho Ch©u Phi Cho häc sinh theo dâi lîc ®å ch©u - Cuèi nh÷ng n¨m 60 cña thÕ kû XX hÖ MÜ la tinh C¸ch m¹ng Cu-ba giµnh th¾ng lîi thèng thuéc ®Þa cña CN§Q vÒ c¬ b¶n ®· sôp ®æ cã ý nghÜa nh thÕ nµo ? Cu-ba n»m s¸t níc MÜ, lµ quÇn ®¶o, nã ¶nh hëng lín tíi phong trµo gi¶i phãng d©n téc ë Ch©u MÜ la tinh, ®©y lµ níc XHCN ®Çu tiªn ë Ch©u MÜ la tinh KÕt luËn : Tuy nhiªn vÉn cßn tån t¹i mét sè níc thuéc ®Þa cña Bå §µo Nha vµ II/ Giai ®o¹n tõ gi÷a nh÷ng n¨m 60 ®Õn chÕ dé ph©n biÖt chñng téc ë Nam gi÷a nh÷ng n¨m 70 cña thÕ kû XX - §Çu nh÷ng n¨m 60 nh©n d©n mét sè nCh©u Phi íc Ch©u Phi ®· lËt ®æ ¸ch thèng trÞ cña Em h·y tr×nh bµy phong trµo ®Êu Bå §µo Nha giµnh ®éc lËp : tranh gi¶i phãng d©n téc trªn thÕ + 9.1947 : Ghi-nª-bÝt-xao gݬi ( 60 -> 70 cña thÕ kû XX) ? + 6.1975 : M«-d¨m-bÝch Cho häc sinh x¸c ®Þnh vÞ trÝ cña 3 + 11.1975 : ¡ng-g«-la níc ®· giµnh ®éc lËp tõ ¸ch thèng trÞ cña Bå §µo Nha ? (Hs lªn chØ  Lµm tan r· hÖ thèng thuéc ®Þa cña b¶n ®å) Bå §µo Nha Th¾ng lîi nµy cã ý nghÜa nh thÕ nµo? III/Giai ®o¹n tõ gi÷a nh÷ng n¨m 70 ®Õn gi÷a nh÷ng n¨m 90 cña thÕ kû XX Em hiÓu thÕ nµo lµ A-p¸c-thai ? -> §©y lµ chÕ ®é ph©n biÖt chñng téc cña KÓ truyÖn : b¶n ¸n chÕ ®é thùc d©n ngêi da tr¾ng ®èi víi ngêi da ®en, chóng Ph¸p cña NguyÔn ¸i Quèc ®· ®Ò ra 70 ®¹o luËt ®Ó ph©n biÖt ®èi xö Cuéc ®Êu tranh cña Nam Phi chèng chñ nghÜa A-p¸c-thai ®· diÔn - Nh©n d©n Nam Ch©u Phi, ®Æc biÖt lµ 3 ra nh thÕ nµo? kÕt qu¶ ? níc : Dim-ba-bu-ª (1980), Nam-mi-bi-a H·y x¸c ®Þnh trªn b¶n ®å Ch©u Phi (1990), Nam Phi (1993) ®· ®Êu tranh xo¸ vÞ trÝ cña 3 níc : Dim-ba-bu-ª, Na- bá chÕ ®é A-p¸c-thai mi-bi-a vµ Céng hoµ Nam Phi ? Cho häc sinh thÊy râ c¸c níc tiÕn bé trªn thÕ giíi lªn ¸n gay g¾t chÕ ®é A-p¸c-thai, nhiÒu v¨n kiÖn cña liªn hîp quèc coi A-p¸c-thai lµ mét téi ¸c chèng nh©n lo¹i Cuéc ®Êu tranh chèng A-p¸c-thai - Xo¸ bá chÕ ®é ph©n biÖt chñng téc ë Nam ®· ®¹t ®îc kÕt qu¶ g× ? Phi Sau khi giµnh ®éc lËp c¸c níc ¸, Phi, MÜ la tinh lµm nhiÖm vô g× ? * NhiÖm vô : S¬ kÕt : tõ nh÷ng n¨m 40 cña thÕ +Cñng cè nÒn ®éc lËp kû XX phong trµo gi¶i phãng d©n +X©y dùng vµ ph¸t triÓn ®Êt níc, kh¾c téc ë Ch©u ¸, Phi, MÜ la tinh ®· ®Ëp phôc ®ãi nghÌo tan hÖ thèng thuéc ®Þa cña CN§Q, thµnh lËp hµng lo¹t níc ®éc lËp, ®©y lµ th¾ng lîi cã ý nghÜa lÞch sö lµm thay ®æi bé mÆt c¸c níc ¸, Phi, MÜ la tinh vµ thÕ giíi IV. Củng cố: - GV hÖ thèng l¹i néi dung bµi häc *Bµi tËp : An-g«-la, M«-d¨m-bÝch, ghi-nª-bÝt-xao lµ thuéc ®Þa cña níc : A.Anh C.Bå §µo Nha B.T©y Ban Nha D.Ph¸p V. Hướng dẫn về nhà: - Häc bµi theo néi dung ®· ghi - Tr¶ lêi c¸c c©u hái cuèi bµi - §äc tríc bµi 4. Nhận xét – ký duyệt của TCM Nhận xét của BGH **************************************************************** Ngày soạn: TiÕt 5 – Bµi 4 C¸c níc ch©u ¸ Ngày giảng: A. Môc tiªu. * KiÕn thøc: - Mét c¸ch kh¸i qu¸t t×nh h×nh c¸c níc Ch©u ¸ sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai. - Sù ra ®êi cña níc céng hoµ nh©n d©n Trung Hoa. - HiÓu ®îc sù ph¸t triÓn cña níc céng hoµ nh©n d©n Trung Hoa tõ sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai ®Õn nay * Kü n¨ng: - RÌn luyÖn cho häc sinh kü n¨ng tæng hîp, ph©n tÝch ,so s¸nh sù kiÖn lÞch sö - Kü n¨ng sö dông b¶n ®å * Th¸i ®é: - Gi¸o dôc tinh thÇn quèc tÕ v« s¶n, ®oµn kÕt víi c¸c níc trong khu vùc, cïng x©y dùng x· héi giµu ®Ñp, c«ng b»ng, v¨n minh B. ChuÈn bÞ. * ThÇy: - So¹n gi¸o ¸n, tham kh¶o t liÖu lÞch sö liªn quan - B¶n ®å Ch©u ¸, Trung Quèc * Trß: - Häc bµi cò, §äc vµ t×m hiÓu bµi míi theo hÖ thèng c©u hái sgk C. TiÕn tr×nh lªn líp. I. æn ®Þnh tæ chøc: Thø Ngµy d¹y Líp SÜ sè Ghi chó II. KiÓm tra: *C©u hái : Em h·y nªu c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn cña phong trµo ®Êu tranh gi¶i phãng d©n téc cña c¸c níc ¸, Phi, MÜ la tinh ? *Tr¶ lêi : - Giai ®o¹n tõ 1945 ®Õn gi÷a nh÷ng n¨m 60 cña thÕ kû XX - Giai ®o¹n tõ nh÷ng n¨m 60 ®Õn gi÷a nh÷ng n¨m 70 cña thÕ kû XX - Giai ®o¹n tõ nh÷ng n¨m 70 ®Õn gi÷a nh÷ng n¨m 90 cña thÕ kû XX III. Bµi míi Giíi thiÖu bµi: Ch©u ¸ lµ mét Ch©u lôc cã diÖn tÝch lín vµ ®«ng d©n nhÊt trªn thÕ giíi.Tõ sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai ®Õn nay Ch©u ¸ cã ®iÓm g× næi bËt. Cuéc ®Êu tranh cña nh©n d©n Trung Quèc díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng céng s¶n diÔn ra nh thÕ nµo ? c«ng cuéc x©y dùng CNXH ë Trung Quèc ®· diÔn ra ra sao ? bµi häc h«m nay chóng ta cïng t×m hiÓu. GV: Treo b¶n ®å Ch©u ¸: §©y lµ ch©u lôc réng nhÊt thÕ giíi gåm 43.000.000km2 gÊp 4 lÇn Ch©u ¢u. D©n c ®«ng nhÊt thÕ giíi h¬n 3 tû ngêi, gÊp 4 lÇn ch©u ¢u dÉn ®Õn søc lao ®éng dåi dµo vµ rÎ, tµi nguyªn, thiªn nhiªn phong phó, ®Æc biÖt lµ dÇu má cã tr÷ lîng lín nhÊt thÕ giíi. Lµ vÞ trÝ chiÕn lîc quan träng, ®Æc biÖt hiÖn nµy lµ ASEAN.VËy sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai t×nh h×nh Ch©u ¸ nh thÕ nµo, chóng ta cïng t×m hiÓu phÇn I: T×nh h×nh chung. Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung I/T×nh h×nh chung Tríc chiÕn tranh thÕ giíi thø hai, t×nh -> C¸c níc ch©u ¸ lµ thuéc ®Þa chÞu h×nh c¸c níc Ch©u ¸ nh thÕ nµo ? sù bãc lét, n« dÞch cña c¸c níc ®Õ (Lµ thuéc ®Þa cña ®Õ quèc nµo ?) Sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai t×nh h×nh quèc nh : Anh, Ph¸p, MÜ, Hµ Lan. ë cña Ch©u ¸ cã nh÷ng g× biÕn ®æi ? lÊy vÝ ViÖt Nam lµ thuéc ®Þa cña Ph¸p - Sau 1945 phong trµo gi¶i phãng dô? Dïng b¶n ®å (tiÕt tríc ®· nghiªn cøu) d©n téc ph¸t triÓn réng kh¾p ë chØ vÞ trÝ c¸c níc ch©u ¸ (trong ®ã cã ViÖt Nam) ®· giµnh ®îc ®éc lËp Sau khi c¸c níc ch©u ¸ ®· giµnh ®îc ®éc lËp, t×nh h×nh ch©u ¸ diÔn biÕn ra sao Ch©u ¸, hÇu hÕt c¸c níc Ch©u ¸ ®· giµnh ®îc ®éc lËp Nguyªn nh©n nµo dÉn ®Õn sù mÊt æn ®Þnh nµy ? Nªu râ nguyªn nh©n do: nh÷ng cuéc chiÕn tranh x©m lîc cña ®Õ quèc, xung ®ét khu vùc, tranh chÊp biªn giíi, phong trµo ly khai .Sau chiÕn tranh l¹nh ë 1 sè níc Ch©u ¸ ®· diÔn ra nh÷ng cuéc xung ®ét tranh chÊp biªn giíi, l·nh thæ hoÆc 1 sè phong trµo kh¸c víi hµnh ®éng khñng bè rÊt d· man nh gi÷a Ên §é vµ Pa-ki-xtan; ë Xri lan - ca, ¶ rËp xª ót; In-®«-nª-xia; Phi-lÝp-pin. Em hiÓu nh thÕ nµo vÒ “ ChiÕn tranh l¹nh” ? -> Bëi diÔn ra nhiÒu cuéc ®Êu tranh x©m lîc cña c¸c níc §Q nhÊt lµ khu vùc §«ng nam ¸ vµ T©y ¸ (Trung ®«ng) cã vÞ trÝ chiÕn lîc quan träng. C¸c níc §Q cè t×nh t×m c¸ch duy tr× ®Þa vÞ chÝnh trÞ chiÕm gi÷ vÞ trÝ chiÕn lîc quan träng cña chóng vµ ra søc chèng ph¸ phong trµo c¸ch m¹ng trong khu vùc nµy. - Nöa sau thÕ kû XX t×nh h×nh Ch©u ¸ mÊt æn ®Þnh ->Lµ chÝnh s¸ch thï ®Þnh vÒ mäi mÆt cña MÜ vµ c¸c níc §Q trong quan hÖ víi Liªn X« vµ c¸c níc XHCN. Sau khi giµnh ®éc lËp c¸c níc ch©u ¸ -Kinh tÕ: Mét sè níc ®¹t ®îc sù ®· ph¸t triÓn kinh tÕ nh thÕ nµo ? kÕt t¨ng trëng nhanh chãng, nh : NhËt qu¶ ? b¶n, Hµn Quèc, Trung Quèc ….. NhËt B¶n trë thµnh cêng quèc c«ng nghiÖp, Hµn Quèc, Xingapo trë thµnh con rång Ch©u ¸ -C¨n cø vµo sù ph¸t triÓn nhanh chãng Êy nhiÒu ý kiÕn cho r»ng TK XXI sÏ lµ thÕ kû cña Ch©u ¸. §óng nh vËy nh÷ng n¨m ®Çu cña thÕ kû XXI NhËt B¶n v¬n lªn ®øng hµng thø hai thÕ giíi + Ên §é: §¹t ®îc nhiÒu thµnh tùu sau MÜ vÒ CN vÒ kinh tÕ - x· héi Sau chiÕn tranh thÕ giíi thø II Ên §é ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu g× vÒ kinh tÕ ? Ên §é lµ níc lín thø 2 ë Ch©u ¸ (sau TQ) sau khi giµnh ®îc ®éc lËp -> Cã níc trë thµnh cêng quèc c«ng (26.1.1950) Ên §é ®· thùc hiÖn c¸c kÕ nghiÖp (NhËt) nhiÒu níc trë thµnh ho¹ch dµi h¹n nh»m ph¸t triÓn kinh níc c«ng nghiÖp míi (NIC) t b¶n Ên tÕ, v¨n ho¸ ®¹t ®îc nhiÒu thµnh tùu to ®é lín. Trong NN tõ ph¶i nhËp l¬ng thùc nhê cuéc CM xanh ®· tù tóc ®îc l¬ng thùc cho d©n sè h¬n 1 tØ ngêi. NhiÒu n¨m gÇn ®©y c«ng nghÖ th«ng tin vµ viÔn th«ng ph¸t triÓn m¹nh mÏ. Ên §é II/Trung Quèc ®ang cè g¾ng v¬n lªn hµng c¸c cêng 1) Sù ra ®êi níc céng hoµ nh©n d©n quèc vÒ c«ng nghÖ phÇn mÒm, h¹t nh©n Trung Hoa vµ vò trô. Nãi ®Õn Ch©u ¸ ngoµi NhËt B¶n, Ên §é cßn ph¶i nh¾c ®Õn Trung Quèc. Dïng b¶n ®å giíi thiÖu vÞ trÝ ®Þa lÝ Trung Quèc, d©n sè, diÖn tÝch Trung Quèc lµ mét níc lín ë Ch©u ¸ vµ thÕ giíi, diÖn tÝch réng 9,5 triÖu km2, d©n sè (2002) lµ gÇn 1,3 tØ ngêi, lµ níc cã ¶nh hëng tíi khu vùc Ch©u ¸ ®Æc biÖt lµ ViÖt Nam- mét ®Êt níc l¸ng giÒng cña Trung Quèc. Hoµn c¶nh lÞch sö nµo dÉn tíi sù ra ®êi cña nhµ níc céng hoµ nh©n d©n Trung Hoa ? Víi sù tÊn c«ng nh vò b·o cña Hång qu©n Liªn X«. §¹o qu©n quan ®«ng cña NhËt (1 triÖu tªn) nhanh chãng bÞ tiªu diÖt (15.8.1945) NhËt Hoµng tuyªn bè ®Çu hµng v« ®iÒu kiÖn. Víi sù gióp ®ì ®ã cuéc kh¸ng chiÕn cña nh©n d©n Trung Hoa th¾ng lîi , ®Êt níc TQ l¹i r¬i vµo 1 cuéc néi chiÕn kÐo dµi (1946 – 1949) Gi÷a quèc d©n §¶ng víi §CS TQ. Sau cïng toµn bé lôc ®Þa TQ ®îc gi¶i phãng (Trõ T©y T¹ng) tËp ®oµn Tëng Giíi Th¹ch ch¹y ra §µi Loan. Quan s¸t h×nh 5 vµ tr×nh bµy hiÓu biÕt cña em vÒ Mao Tr¹ch §«ng ? Têng thuËt ng¾n gän buæi lÔ thµnh lËp níc céng hoµ nh©n d©n Trung Hoa, cho häc sinh xem ¶nh Mao Tr¹ch §«ng (h×nh 5 sgk) :15h ngµy 1.10.1949 t¹i qu¶ng trêng thiªn hu M«n. Tríc cuéc mÝt tinh cña h¬n 30 v¹n d©n thñ ®«. Chñ tÞch Mao Tr¹ch §«ng tuyªn bè víi toµn thÕ giíi níc CHND Trung Hoa thµnh lËp. Sù thµnh lËp níc céng hoµ nh©n d©n Trung Hoa cã ý nghÜa nh thÕ nµo víi nh©n d©n Trung Hoa vµ quèc tÕ ? §©y lµ th¾ng lîi cã ý nghÜa to lín ®èi víi nh©n d©n Trung Quèc vµ nã cæ vò phong trµo ®Êu tranh gi¶i phãng d©n téc trªn thÕ giíi vµ cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p cña nh©n d©n ViÖt Nam. -1.10.1949 níc céng hoµ nh©n d©n Trung Hoa ra ®êi ->Mao Tr¹ch §«ng lµ l·nh tô cña §CS TQ l·nh ®¹o nh©n d©n trong kh¸ng chiÕn chèng ph¸t xÝt NhËt vµ cuéc néi chiÕn. *ý nghÜa : KÕt thóc ¸ch n« dÞch hµng tr¨m n¨m cña ®Õ quèc vµ hµng ngh×n n¨m phong kiÕn - §a ®Êt níc bíc vµo kû nguyªn ®éc lËp, tù do - HÖ thèng XHCN ®îc nèi liÒn tõ Ch©u ¢u sang Ch©u ¸ 2)Mêi n¨m ®Çu x©y dùng chÕ ®é míi (1949 – 1959) (Kh«ng d¹y) 3. Đất nước trong thời kì biến động (1959 - 1978) (Kh«ng d¹y) 4) C«ng cuéc c¶i c¸ch më cöa tõ Mêi n¨m ®Çu x©y dùng chÕ ®é míi (1949 1978 ®Õn nay – 1959) - 12/1978 Trung Quèc ®Ò ra ®êng (Gi¶m t¶i) lèi míi víi chñ tr¬ng x©y dùng Đất nước trong thời kì biến động CNXH mang mÇu s¾c Trung Quèc (1959 - 1978) -> LÊy ph¸t triÓn kinh tÕ lµm träng (Gi¶m t¶i) t©m, thùc hiÖn c¶i c¸ch më cöa, C«ng cuéc c¶i c¸ch më cöa tõ 1978 ®Õn nh»m môc tiªu hiÖn ®¹i ho¸, ®a Trung Quèc thµnh mét quèc gia nay giµu m¹nh, v¨n minh. Tõ n¨m 1978 ®Õn nay Trung Quèc ®· - Kinh tÕ ph¸t triÓn nhanh chãng ®Ò ra ®êng lèi x©y dùng ®Êt níc nh thÕ -> ®êi sèng nh©n d©n ®îc n©ng cao. nµo ? Trung ¬ng §¶ng céng s¶n Trung Quèc ®Ò ra ®êng lèi míi, C«ng cuéc c¶i c¸ch , më cöa Néi dung, môc ®Ých cña ®êng lèi nµy ? §êng lèi c¶i c¸ch ®· ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ vµ thµnh tùu g× ? cã ý nghÜa nh thÕ nµo ? LÊy vÝ dô(SGK) vÒ thµnh tùu ph¸t triÓn kinh tÕ cña Trung Quèc vµ hiÖn nµy Trung Quèc lµ níc ®øng thø ba trªn thÕ giíi (so víi tríc), thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi/ n¨m : N«ng th«n: 133,6 ->2090 nh©n d©n tÖ. Thµnh Phè: 343,4 ->5160,3 nh©n d©n tÖ -> Thµnh tùu trªn khiÕn thÕ giíi kÝnh nÓ Gi¸o viªn cho hs quan s¸t h×nh 7,8 sgk, em cã nhËn xÐt g× ? Thîng H¶i lµ thµnh phè trung t©m kinh tÕ, v¨n ho¸, KHKT hµng ®Çu cña Trung Quèc. Hµ Phñ tríc chiÕn tranh thÕ giíi thø hai lµ khu vùc l¹c hËu, chËm ph¸t triÓn, nay trë thµnh trung t©m kinh tÕ lín (trung t©m nh÷ng ngµnh then chèt ¸p dông KHKT vµo s¶n xuÊt) Ngoµi viÖc ®æi míi, c¶i c¸ch vÒ kinh tÕ Trung Quèc ®· cã nh÷ng chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i nh thÕ nµo ? so víi tríc chiÕn tranh ? ->Thîng H¶i lµ thµnh phè trung t©m kinh tÕ, v¨n ho¸ ->Hµ Phñ thµnh trung t©m kinh tÕ lín -§èi ngo¹i : B×nh thêng quan hÖ ho¸ víi Liªn X«, M«ng Cæ, ViÖt Nam, Lµo vµ C¨m-pu-chia - Më réng quan hÖ s¶n xuÊt víi c¸c níc trªn thÕ giíi : +7/1997 : Thu håi Hång C«ng +12/1999 : thu håi Ma Cao ->Thu ®îc nhiÒu kÕt qu¶, cñng cè ®Þa vÞ ®Êt níc trªn trêng quèc tÕ . Víi thµnh tùu trªn tõ 1978 ®Õn nay vÞ trÝ cña Trung Quèc trªn thÕ giíi nh thÕ nµo cã ý nghÜa g× ? KL: Sù ra ®êi cña nhµ níc céng hoµ nh©n d©n Trung Hoa vµ c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn , ®Æc biÖt tõ 1978 ®Õn nay víi ®êng lèi c¶i c¸ch ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu to lín nhÊt lµ tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ vµ ®êng lèi ®èi ngo¹i. IV. Cñng cè : - GV hÖ thèng l¹i toµn bé néi dung bµi häc - Lµm nhanh bµi tËp sau: *Bµi tËp : Nèi sù kiÖn vµ thêi gian cho ®óng Thêi gian Tr¶ lêi Sù kiÖn 1949 - 1959 Thùc hiÖn ®êng lèi c¶i c¸ch 1959 - 1978 Níc céng hoµ nh©n d©n Trung Hoa ra ®êi 1978 - nay Thùc hiÖn ®êng lèi 3 ngän cê hång V. Híng dÉn vÒ nhµ - Häc bµi theo néi dung ®· ghi - Tr¶ lêi c¸c c©u hái cuèi bµi - §äc tríc bµi 5. Nhận xét của Ban giám hiệu Ký duyệt của TCM *************************************************** Ngày soạn: TiÕt 6 - Bµi 5 C¸c níc ®«ng nam ¸ Ngày giảng: A. Môc tiªu. * KiÕn thøc: - T×nh h×nh c¸c níc §«ng Nam ¸ tríc vµ sau n¨m 1945. - Sù ra ®êi cña tæ chøc ASEAN, t¸c dông cña nã vµ sù ph¸t triÓn cña c¸c níc trong khu vùc §«ng Nam ¸. * Kü n¨ng: - RÌn luyÖn kü n¨ng sö dông b¶n ®å §«ng Nam ¸ vµ b¶n ®å thÕ giíi * Th¸i ®é: - Tù hµo vÒ nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®îc cña nh©n d©n ta vµ nh©n d©n c¸c níc §«ng Nam ¸, trong thêi gian gÇn ®©y c¸c níc ®ang cñng cè h¬n n÷a sù ®oµn kÕt trong khu vùc B. ChuÈn bÞ. * ThÇy: - So¹n gi¸o ¸n, tham kh¶o t liÖu lÞch sö liªn quan - B¶n ®å §«ng Nam ¸, tranh ¶nh * Trß: - Häc bµi cò, §äc vµ t×m hiÓu bµi míi theo hÖ thèng c©u hái sgk C. TiÕn tr×nh lªn líp. I. æn ®Þnh tæ chøc: Thø Ngµy d¹y Líp SÜ sè Ghi chó II. KiÓm tra: *C©u hái : Em h·y nªu nh÷ng chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cña Trung Quèc tõ 1978 ®Õn nay ? *Tr¶ lêi : - B×nh thêng quan hÖ ho¸ víi Liªn X«, M«ng Cæ, ViÖt Nam, Lµo vµ C¨mpu-chia - Më réng quan hÖ s¶n xuÊt víi c¸c níc trªn thÕ giíi : + 7/1997 : thu håi Hång C«ng + 12/1999 : thu håi Ma Cao -> §Þa vÞ Trung Quèc ngµy cµng ®îc n©ng cao trªn thÞ trêng quèc tÕ III. Bµi míi *Giíi thiÖu bµi: ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai ®· t¹o c¬ héi thuËn lîi cho nhiÒu níc §«ng Nam ¸ giµnh ®éc lËp vµ ph¸t triÓn. Bé mÆt khu vùc ®· cã nhiÒu thay ®æi. Sau khi giµnh ®éc lËp c¸c nø¬c §«ng Nam ¸ ®· x©y dùng vµ ph¸t triÓn nh thÕ nµo ? bµi häc h«m nay chóng ta cïng t×m hiÓu. Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung I. T×nh h×nh §«ng Nam ¸ tríc vµ Treo b¶n ®å §«ng Nam ¸ ->Giíi sau n¨m 1945 thiÖu : Khu vùc §«ng Nam ¸ réng gÇn 4,5 triÖu Km2 ,gåm :11níc .D©n sè gÇn b»ng 536 triÖu ngêi (2002) HiÖn nay khu vùc §«ng Nam ¸ gåm bao nhiªu níc ? ®ã lµ nh÷ng níc nµo ? -> Gåm cã 11 níc : ViÖt Nam, Lµo, C¨m-pu-chia, Th¸i Lan, Mi-an-ma, Em h·y tr×nh bµy nhng nÐt chñ yÕu Ma-lai-xi-a, Sin-ga-po, In-®«-nª-xi-a, cña c¸c níc §«ng Nam ¸ tríc n¨m Bru-n©y, Phi-lip-pin, §«ng Ti-mo 1945? Trõ Th¸i Lan .Níc nµy lÖ thuéc vµ lµ - Tríc n¨m 1945 hÇu hÕt c¸c níc ®Òu ®ång minh cña ®Õ quèc MÜ. Cßn l¹i lµ lµ thuéc ®Þa cña c¸c níc ®Õ quèc thuéc ®Þa cña níc : Anh, Ph¸p, MÜ, Hµ Lan. Sau chiÕn tranh thÕ giíi thø 2 (1945) t×nh h×nh §«ng Nam ¸ ®· diÔn ra nh thÕ nµo? Em h·y kÓ tªn vµ th¸ng, ngµy, n¨m - Th¸ng 8/1945, hÇu hÕt c¸c níc ®· giµnh ®îc ®éc lËp giµnh ®éc lËp ë mét sè níc tiªu biÓu ? Dùa theo t liÖu s¸ch gi¸o khoa : nh©n ->17.8.1945: In-®«-nª-xi-a; 19.8.1945 d©n M· lai, MiÕn ®iÖn ; Phi-lÝp-pin næi ë ViÖt Nam, 12.10.1945 : Lµo; dËy chèng ph¸t xÝt NhËt Sau khi giµnh ®îc ®éc lËp th× t×nh h×nh c¸c níc §«ng Nam ¸ ra sao? Ngay sau khi giµnh ®îc ®éc lËp bän ®Õ -> mét sè níc l¹i cÇm sóng tiÕp tôc quèc trë l¹i XL. Nh©n d©n ¹i ph¶i ®øng cuéc chiÕn tranh chèng XL-> mét sè lªn chèng XL (ViÖt Nam, Lµo, níc ®· ®îc ®Õ quèc trao tr¶ nÒn ®éc In®«nªxia),7.1946 Anh trao tr¶ ®éc lËp lËp cho PhilÝppin. MiÕn §iÖn (1.1948) vµ M· Lai (8.1957) Em h·y chØ vÞ trÝ c¸c níc ®· giµnh ®éc lËp trªn b¶n ®å? Tõ n¨m 50 trë ®i t×nh h×nh §«ng Nam -> Hs lªn b¶ng chØ ¸ cã biÕn ®éng nh thÕ nµo ? Trong bèi c¶nh “chiÕn tranh l¹nh”, -Tõ n¨m 50 cña thÕ kû XX ®Õ quèc MÜ t×nh h×nh §«ng Nam ¸ ngµy cµng trë can thiÖp vµo khu vùc -> 9/1945 thµnh nªn c¨ng th¼ng do chÝnh s¸ch can lËp khèi qu©n sù §«ng Nam ¸ (SEATO), tiÕn hµnh x©m lîc ViÖt thiÖp cña MÜ vµo khu vùc. Em h·y cho biÕt MÜ thµnh lËp khèi Nam, Lµo, C¨m-pu-chia SEATO nh»m môc ®Ých g× ? §iÒu ®¸ng lo ng¹i lµ Th¸i Lan vµ PhilÝp-pin còng tham gia vµo khèi ->Nh»m ng¨n chÆn ¶nh hëng cña CNXH vµ ®Èy lïi phong trµo gi¶i SEATO. Riªng In-®«-nª-xi-a vµ MiÕn §iÖn thùc phãng d©n téc trong khu vùc hiÖn chÝnh s¸ch hoµ b×nh trung lËp. Nh¾c l¹i thÕ nµo lµ “ chiÕn tranh ->Sù ®èi ®Çu gi÷a MÜ vµ Liªn X« vµ l¹nh”? c¸c níc XHCN nh bao v©y cÊm vËn vÒ Nh vËy tõ gi÷a nh÷ng n¨m 50 cña thÕ kû kinh tÕ, ch¹y ®ua vò trang, ph¸ ho¹i chÝnh trÞ XX c¸c níc §«ng Nam ¸ nh thÕ nµo? Tõ gi÷a n¨m 50 cña thÕ kû XX c¸c níc -Tõ gi÷a nh÷ng n¨m 50 cña thÕ kû XX, §«ng Nam ¸ ®· cã sù ph©n ho¸ vÒ c¸c níc §«ng Nam ¸ cã sù ph©n ho¸ trong ®êng lèi ®èi ngo¹i chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i nh thÕ nµo ? Nh vËy sau n¨m 50 cña thÕ kû XX tuy ->Cã níc theo ®êng lèi XHCN (ViÖt Nam) cã níc tham gia SEATO (Th¸i cã chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i kh¸c nhau, Lan, Ph¸p) cã nh÷ng níc ®øng trung song tríc yªu cÇu vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ, lËp : In-®o, Mi-an-ma, C¨m-pu-chia v¨n ho¸, cÇn liªn minh ->sù ra ®êi tæ chøc ASEAN II. Sù ra ®êi cña tæ chøc ASEAN Tæ chøc ASEAN ra ®êi trong hoµn - Tríc yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ, v¨n c¶nh (nguyªn nh©n) nµo ? ho¸ c¸c níc cÇn hîp t¸c, liªn minh ®Ó C¸c níc giµnh ®éc lËp cßn ph¶i hîp cïng ph¸t triÓn t¸c ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ, ®Ó tr¸nh phô thuéc níc lín, mÆt kh¸c xu thÕ liªn minh cã hiÖu qu¶ trªn thÕ giíi nh ë Ch©u ¢u, mÆt n÷a MÜ khã tr¸nh khái thÊt b¹i ë §«ng D¬ng Tæ chøc ASEAN thµnh lËp kho¶ng thêi - Ngµy 8.8.1967 hiÖp héi c¸c níc gian nµo? ë ®©u ? §«ng Nam ¸(ASEAN) thµnh lËp t¹i B¨ng Cèc Tæ chøc ASEAN thµnh lËp gåm nh÷ng - Gåm 5 níc : In-d«-nª-xi-a, Ma-laixi-a, Phi-lip-pin, Xinh-ga-po, Th¸i Lan níc nµo ? Môc tiªu ho¹t ®éng cña ASEAN lµ g× ? Héi nghÞ ®· ra b¶n tuyªn ng«n thµnh lËp ASEAN, sau nµy gäi lµ Tuyªn bè B¨ng Cèc, x¸c ®Þnh môc tiªu râ rµng. NÐt næi bËt vÒ chÝnh trÞ sau 1975 ë §«ng Nam ¸ lµ g× ? Sau 1975 khi cuéc kh¸ng chiÕn chèng MÜ cña ViÖt Nam, Lµo, C¨m-pu-chia th¾ng lîi Em h·y nªu nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n cña hiÖp íc Ba-li ? Cho hs quan s¸t h×nh 10 sgk : ®©y lµ trô së cña ASEAN t¹i Gia-c¸c-ta (In-®«-nªxi-a) -> GV giíi thiÖu theo t liÖu Mèi quan hÖ gi÷a tæ chøc ASEAN víi ba níc §«ng D¬ng tõ HiÖp íc Ba-li ®Õn ®Çu nh÷ng n¨m 70 nh thÕ nµo ? ThÓ hiÖn ë viÖc thiÕt lËp c¸c quan hÖ ngo¹i giao vµ cã nh÷ng chuyÕn th¨m cña c¸c quan chøc cao cÊp. Tõ cuèi nh÷ng n¨m 70 cña thÕ kû XX th× mèi quan hÖ nµy cã g× thay ®æi ? - Môc tiªu : Ph¸t triÓn kinh tÕ – v¨n ho¸ th«ng qua hîp t¸c chung gi÷a c¸c níc thµnh viªn (trong hiÖp héi)->Duy tr× hoµ b×nh vµ ñng hé khu vùc Nguyªn nh©n nµo dÉn ®Õn sù r¹n nøt mèi quan hÖ nµy ? ViÖc qu©n t×nh nguyÖn ViÖt Nam gióp nh©n d©n Cam-Pu-Chia lËt ®æ chÕ ®é diÖt chñng P«npèt – Iªng – xa-ri lµ vi ph¹m nguyªn t¾c cña hiÖp íc Bali – ViÖt Nam can thiÖp vµo néi bé cña cam-Pu-Chia. Tõ sau n¨m 70 cña thÕ kû XX, nÒn kinh tÕ cña ASEAN cã sù ph¸t triÓn nh thÕ nµo ? ->Quan hÖ gi÷a ba níc §«ng D¬ng vµ c¸c níc ASEAN l¹i c¨ng th¼ng, ®èi ®Çu nhau. §êng lèi ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¸c níc - Th¸ng 2/1976 c¸c níc ASEAN ®· kÝ hiÖp íc th©n thiÖn vµ hîp t¸c ë §«ng Nam ¸ t¹i Ba-li (In-®«-nª-xi-a) ->Nguyªn t¾c : t«n träng chñ quyÒn, toµn vÑn l·nh thæ, kh«ng can thiÖp c«ng viÖc néi bé cña nhau, gi¶i quyÕt b»ng ph¬ng ph¸p hoµ b×nh, hîp t¸c ph¸t triÓn cã kÕt qu¶ - Quan hÖ gi÷a tæ chøc ASEAN víi ba níc §«ng D¬ng ®îc c¶i thiÖn râ rÖt ->Do sù kÝch ®éng vµ can thiÖp cña mét sè níc lín