TuÇn 6 TiÕt 11
A. Môc tiªu
Bµi 8
bµi luyÖn tËp 1
- HS «n l¹i mét sè kh¸i niÖm c¬ b¶n cña ho¸ häc.
- HiÓu thªm nguyªn tö lµ g×. Nguyªn tö ®îc cÊu t¹o bëi nh÷ng lo¹i h¹t nµo vµ ®Æc ®iÓm
cña nh÷ng lo¹i h¹t ®ã.
- Bíc ®Çu rÌn luyÖn kh¶ n¨ng lµm mét sè bµi tËp vÒ x¸c ®Þnh nguyªn tè ho¸ häc dùa
vµo ngtö khèi.
- Cñng cè c¸ch t¸ch chÊt ra khái hçn hîp.
B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS.
- S¬ ®å mèi quan hÖ gi÷a c¸c kh¸i niÖm.
C. Ho¹t ®éng D¹y – Häc
Ho¹t ®éng cña GV
Ho¹t ®éng cña HS
Ho¹t ®éng 1(7/)
I. kiÕn thøc cÇn nhí
VËt thÓ tù nhiªn vµ nh©n t¹o
1. S¬ ®å vÒ mèi quan hÖ gi÷a c¸c KN.
GV: §a s¬ ®å c©m lªn b¶ng.
ChÊt (t¹o nªn tõ nguyªn tè ho¸ häc)
GV: Yªu cÇu c¸c nhãm th¶o luËn ®Ó ®iÒn (T¹o nªn tõ 1 ngtè)
vµo « tèng c¸c kh¸i niÖm thÝch hîp.
(T¹o nªn tõ 2 ngtè)
(H¹t hîp thµnh lµ
(H¹t hîp thµnh lµ
c¸c ngtö, ph©n tö)
c¸c ph©n tö)
Ho¹t ®éng 2 (10/)
- TÝnh chÊt vËt lý vµ t/c ho¸ häc nhÊt
2. Tæng kÕt vÒ chÊt, phtö, ngtö.
®Þnh.
? Mçi chÊt cã tÝnh chÊt g×.
- §Òu ®îc t¹o nªn tõ ngtö.
? C¸c chÊt ®Òu ®îc t¹o nªn tõ ®©u.
? Ngtö lµ g×. Ngtö ®c cÊu t¹o bëi h¹t nµo. §/N
HS: Tr¶ lêi.
? Ngtè ho¸ häc lµ g×. ? Ptö lµ g×.
Ho¹t ®éng 3 (26/)
II. luyÖn tËp
GV: Gäi HS ch÷a bµi tËp 1b (SGK Tr:30) HS: ChuÈn bÞ 2 bµi tËp trªn vµo vë(10/)
2 HS lªn b¶ng tr×mh bÇy.
Bµi 1b: + Dïng nam ch©m hót Fe
+ Hçn hîp cßn l¹i cho vµo H2O, gç næi
lªn t¸ch ®îc gç cßn l¹i lµ nh«m.
GV: Gäi HS ch÷a bµi tËp 3 (SGK Tr: 31) Bµi 3 : a, phtö khèi cña H2 lµ 1x2 = 2®vc
->ptö khèi cña h¬p chÊt lµ 2x31 = 62®vc
b, KL cña 2ngtö ngtè X lµ 62 - 16 = 46
->Ngtö khèi cña X lµ 46 : 2 = 23 ®vc
Bµi tËp 1: Ptö mét hîp chÊt gåm mét
ngtö ngtè X liªn kÕt víi 4 ngtö H vµ
nÆng b»ng ngtö O.
a, TÝnh ngtö khèi X, cho biÕt tªn, kÝ hiÖu
b, TÝnh % vÒ khèi lîng ngtè X trong h/c
Bµi tËp 2: Cho s¬ ®å ngtö cña ngtè sau.
a,
b,
3
+
c,
-> X lµ Natri, kÝ hiÖu lµ Na
HS: Suy nghÜ vµ lµm bµi tËp vµo vë
a,KL cña ngtö O lµ 16 ®vc
KL cña 4 H lµ 1 x 4 = 4 ®vc
Ngtö khèi cña X lµ 16 - 4 = 12 ®vc
-> X lµ c¸c bon kÝ hiÖu lµ C
7+
e,
d,
19+
8+
11+
Tra b¶ng 1 (SGK Tr: 42) hoµn thµnh b¶ng
HS: §iÒn vµo b¶ng
TT Tªn ngtè KÝ hiÖu HH Ngtö khèi Sè e Sè líp e Sè e líp ngoµi cïng
a)
b)
c)
d)
e)
Ho¹t ®éng 4 (2/)
Bµi tËp vÒ nhµ: Bµi 2, 4, 5. (SGK Tr : 31)
TiÕt 12
A. Môc tiªu
Bµi 9
C¤NG THøC HO¸ HäC
- HS biÕt ®îc c«ng thøc ho¸ häc dïng ®Ó biÓu diÔn chÊt, gåm 1 kÝ hiÖu ho¸ häc (®¬n
chÊt), hay 2, 3, kÝ hiÖu ho¸ häc (hîp chÊt), víi mçi chØ sè ghi ë ch©n c«ng thøc.
- BiÕt c¸ch ghi c«ng thøc ho¸ häc khi biÕt kÝ hiÖu ho¸ häc.
- BiÕt ý nghÜa cña céng thøc ho¸ häc, vµ ¸p dông ®Ó lµm bµi tËp.
- Cñng cè kü n¨ng viÕt kÝ hiÖu ngtè vµ tÝnh ph©n tö khèi cña chÊt.
B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS.
- Tranh vÏ: Kim lo¹i Cu, khÝ H2, khÝ O2, níc, muèi ¨n.
C. Ho¹t ®éng D¹y – Häc
Ho¹t ®éng cña GV
Ho¹t ®éng cña HS
Ho¹t ®éng 1(7/)
I. c«ng thøc ho¸ häc cña ®¬n chÊt
GV: Treo m« h×nh mÉu Cu, O2, H2.
- §¬n chÊt Cu: h¹t hîp thµnh lµ ngtö Cu.
? Em h·y nhËn xÐt sè ngtö cã trong ph©n - MÉu H2 vµ O2 ph©n tö gåm 2 ngtö liªn
tö mçi chÊt.
kÕt víi nhau.
? Nh¾c l¹i ®Þnh nghÜa ®¬n chÊt.
HS: §/N ®¬n chÊt.
? VËy c«ng thøc ho¸ häc cña hîp chÊt cã - C«ng thøc ®¬n chÊt chØ cã mét kÝ hiÖu
mÊy kÝ hiÖu ho¸ häc.
ho¸ häc.
GV: C«ng thøc chung cña ®¬n chÊt cã A: lµ kÝ hiÖu ho¸ häc cña ngtè
d¹ng
An
n: lµ chØ sè (cã thÓ lµ 1, 2, 3, …)
? Gi¶i thÝch A vµ n
nÕu n = 1 kh«ng cÇn ghi
? LÊy vÝ dô .
VD: Cu, Fe, H2, O2,……..
Ho¹t ®éng 2 (10/)
II. c«ng thøc ho¸ häc cña hîp chÊt
? §Þnh nghÜa hîp chÊt.
HS: §Þnh nghÜa hîp chÊt.
? Trong c«ng thøc ho¸ häc cña hîp chÊt - Hîp chÊt cã 2, 3, …kÝ hiÖu ho¸ häc trë
cã bao nhiªu kÝ hiÖu ho¸ häc.
lªn
GV: Treo m« h×nh H2O, NaCl.
- Sè ngtö cña mçi ngtè lµ 1, hoÆc 2, 3, …
? Sè ngtö cña mçi ngtè trong mét ph©n C«ng thøc chung cña hîp chÊt.
tö cña c¸c chÊt trªn.
GV: KÝ hiÖu cña c¸c ngtè t¹o nªn chÊt lµ
AxByCz….
A, B, C, …… vµ sè ngtö cña mçi ngtè lµ - CTHH cña níc lµ H2O
x, y, z, …..
- CTHH cña muèi ¨n lµ NaCl
? T×m c«ng thøc chung cña hîp chÊt.
GV: Híng dÉn HS nh×n tranh vÏ ®Ó ghi
l¹i c«ng thøc ho¸ häc cña níc, muèi ¨n. HS: Lµm vµo vë.
Bµi tËp 1:
CH4
1. ViÕt CTHH cña c¸c chÊt sau.
Al2O3
a, KhÝ mª tan do 1 ngtö C vµ 4 ngtö H.
O3
b, Nh«m oxit do 2 ngtö AL vµ 3 ngtö O. - §¬n chÊt lµ O3
c, KhÝ Ozon do 3 ngtö O t¹o nªn.
- Hîp chÊt lµ CH4 vµ Al2O3
2, Cho biÕt chÊt nµo lµ ®¬n chÊt, chÊt nµo + C¸ch viÕt kÝ hiÖu vµ c¸ch viÕt chØ sè.
lµ hîp chÊt trong c¸c c«ng thøc trªn.
Lu ý: HS viÕt CTHH chÝnh x¸c.
Ho¹t ®éng 3 (16/)
III. ý nghÜa cña c«ng thøc ho¸ häc
? C«ng thøc ho¸ häc cña c¸c chÊt trªn HS: Th¶o luËn nhãm.
cho ta biÕt ®iÒu g×.
+ Ngtè nµo t¹o ra chÊt.
GV: Yªu cÇu HS th¶o luËn nhãm.
+ Sè ngtö cña mçi nguyªn tè.
? Nªu ý nghÜa cña c«ng thøc H2SO4
+ Ph©n tö khèi cña chÊt.
HS: Nªu theo 3 ý nghÜa cña c«ng thøc.
Ho¹t ®éng 4 (10/)
Cñng cè - luyÖn tËp
? Nh¾c l¹i néi dung chÝnh cña bµi.
? C¸c nhãm th¶o luËn. H·y hoµn thµnh b¶ng sau.
C«ng thc ho¸ häc
Sè ngtö mçi ngtè trong 1 ptö chÊt
Ph©n tö khèi
SO3
CaCl2
2 Na : 1 S : 4 O
Ho¹t ®éng 5 (2/)
bµi tËp vÒ nhµ : Bµi 1, 2, 3, 4, (SGK Tr : 34;35)
TuÇn7 TiÕt 13
Bµi 10
ho¸ trÞ
A. Môc tiªu
- Hs hiÓu ®îc ho¸ trÞ lµ g×. C¸ch x¸c ®Þnh ho¸ trÞ, lµ quen víi ho¸ trÞ cña méi sè ngtè
thêng gÆp.
- BiÕt quy t¾c ho¸ trÞ vµ biÓu thøc. ¸p dông quy t¾c ho¸ trÞ ®Ó tÝnh ho¸ trÞ cña mét ngtè
(hoÆc mét nhãm ngtö).
B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS.
+ Dông cô: B¶ng nhãm
C. Ho¹t ®éng D¹y – Häc
Ho¹t ®éng cña GV
Ho¹t ®éng cña HS
Ho¹t ®éng 1
KiÓm tra bµi cò
C©u 1. ViÕt c«ng thøc chung cña ®¬n chÊt, hîp chÊt lÊy VD minh ho¹.
C©u 2. Nªu ý nghÜa c«ng thøc ho¸ häc. ¸p dông KMnO4
C©u 3. HS ch÷a bµi tËp 1, 2, 3 ( SGK Tr : 34; 35)
Ho¹t ®éng 2(7/)
I. X¸c ®Þnh ho¸ trÞ cña mét nguyªn tè
1. C¸ch x¸c ®Þnh.
HS: HCl: Clo cã ho¸ trÞ I v× mét ngtö Clo
GV: Giíi thiÖu phÇn ®Çu SGK
chØ liªn kÕt ®îc mét ngtö H.
VD: HCl, NH3, CH4, H2O.
? H·y x¸c ®Þnh ho¸ trÞ cña Cl, N, C, O vµ T¬ng tù: N (III) , C (IV) , O (II).
gi¶i thÝch.
GV: Ngêi ta cßn dùa vµo kh¶ n¨ng liªn
kÕt cña ngtö kh¸c víi oxi ( oxi ho¸ tri II).
? VD: X¸c ®Þnh ho¸ trÞ cña K, Zn, S. K2O: K cã ho¸ trÞ I v× 2 ngtö K liªn kÕt
Trong c¸c c«ng thøc sau: K2O, ZnO, SO2 víi 1 ngtö Oxi.
GV: Giíi thiÖu c¸ch x¸c ®Þnh ho¸ trÞ cña T¬ng tù ZnO: Zn(II) , SO2: S(IV)
mét nhãm ngtö.
VD: Trong c«ng thøc: H2SO4, H3PO4 ta H2SO4: nhãm SO4 ho¸ trÞ II v× nhãm SO4
x¸c ®Þnh ®îc ho¸ trÞ nhãm SO4 vµ PO4
liªn kÕt ®îc víi 2 ngtö H.
lµ bao nhiªu.
H3PO4: nhãm PO4 ho¸ tÞ III
Ho¹t ®éng 3 (3/)
2. KÕt luËn.
HS: §Þnh nghÜa (SGK).
? Ho¸ trÞ lµ g×.
Ho¹t ®éng 4 (10/)
II. quy t¾c ho¸ trÞ
a
b
1. Quy t¾c
a, b lµ ho¸ trÞ cña A,
A
B
x
y
? ViÕt c«ng thøc tæng qu¸t cña hîp chÊt.
B
GV: Yªu cÇu HS lËp b¶ng vµ tÝnh c¸c gi¸
x, y lµ chØ sè cña A, B
trÞ x x a, y x b
HS: th¶o luËn nhãm.
C¸c nhãm th¶o luËn vµ ®iÒn vµo b¶ng.
xxa
? So s¸nh x x a vµ y x b trong c¸c trêng
Al2O3
?
P
O
?
2 5
hîp trªn.
H2S
?
GV: §ã lµ biÓu thøc cña quy t¾c ho¸ trÞ
Na2O
?
? Quy t¾c ho¸ trÞ lµ g×
xxa=yxb
GV: Quy t¾c nµy ®óng ngay c¶ khi A , B
HS: §Þnh nghÜa (SGK)
lµ nhãm ngtö.
VD: Zn(OH)2, Al2(SO4)3
Ho¹t ®éng 5 ( 7/)
2. VËn dông.
HS: Lµm vµo vë.
a, T×m ho¸ trÞ cña mét ngtè.
? T×m ho¸ trÞ cña S trong CT SO2, SO3
? T×m ho¸ trÞ cña Fe trong c«ng thøc sau.
3 HS lªn b¶ng ch÷a
FeCl2, FeCl3, FeO.
b, TÝnh ho¸ trÞ cña mét nhãm ngtö.
? SO4 trong H2SO4, ? NO3 trong HNO3
Ho¹t ®éng 6 (2/)
Yªu cÇu HS nh¾c l¹i néi dung chÝnh cña bµi.
Ho¹t ®éng7 ( 1 / )
Bµi tËp vÒ nhµ :1, 2, 3, 4(SGK Tr:37;38)
yxb
?
?
?
?
TiÕt 14
Bµi 10
ho¸ trÞ (TiÕp)
A. Môc tiªu
- HS biÕt lËp c«ng thøc ho¸ häc cña hîp chÊt (dùa vµo ho¸ tÞ ngtè hay nhãm ngtö).
- RÌn kÜ n¨ng lËp c«ng thøc ho¸ häc cña chÊt vµ kÜ n¨ng tÝnh ho¸ trÞ cña ngtè hoÆc
nhãm ngtö.
- TiÕp tôc cñng cè vÒ ý nghÜa cña c«ng thøc ho¸ häc.
B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS.
+ Dông cô: B¶ng nhãm
C. Ho¹t ®éng D¹y – Häc
Ho¹t ®éng cña GV
Ho¹t ®éng cña HS
Ho¹t ®éng 1
KiÓm tra bµi cò
C©u 1. ViÕt c«ng thøc chung cña ®¬n chÊt, hîp chÊt lÊy VD minh ho¹.
C©u 2. Nªu ý nghÜa c«ng thøc ho¸ häc. ¸p dông KMnO4
C©u 3. HS ch÷a bµi tËp 1, 2, 3 ( SGK Tr : 34; 35)
Ho¹t ®éng 2(7/)
VËn dông: LËp c«ng thøc ho¸ häc cña hîp chÊt theo ho¸ trÞ.
VD1: LËp c«ng thøc ho¸ häc cña hîp HS:
chÊt t¹o bëi N(IV) vµ Oxi.
b1. Gi¶ sö CT ho¸ häc hîp chÊt lµ NxOy
GV: Nªu c¸c bíc.
b2. Theo quy t¾c ho¸ trÞ: x . a = y . b
B1. ViÕt c«ng thøc d¹ng chung.
=> x . IV = y . II
B2. ViÕt biÓu thøc quy t¾c ho¸ trÞ.
b3. ChuyÓn ®æi thµnh tØ lÖ.
B3. ChuyÓn ®æi thµnh tØ lÖ
x 1
x b II 1
x b b/
y a a/
y
a
IV
2
y 2
b4. C«ng thøc cÇn lËp lµ: NO2
B4. ViÕt c«ng thøc ho¸ häc ®óng cña h/c
2 HS lªn b¶ng lµm.
VD2: LËp c«ng thøc hîp chÊt gåm.
a, K2CO3
a, K(I) vµ nhãm CO3(II).
b, Al2(SO4)3
b, Nh«m (III) vµ nhãm SO4 (II).
? Cã c¸ch nµo lËp c«ng thøc nhanh HS: Th¶o luËn nhãm
1. NÕu a = b th× x = y = 1.
kh«ng.
2. NÕu a = b ; a : b ( tèi gi¶n )
GV: Yªu cÇu HS th¶o lu©n nhãm. Sau ®ã
=> x = b ; y = a
tæng hîp : Cã 3 trêng hîp.
3. NÕu a > b ; a : b
=> x = 1 ; y = a : b
HS: Lµm vµo vëi.
? VD3: LËp c«ng thøc cña c¸c h/c sau.
1 HS lªn b¶ng.
a, Na (I) vµ S (II).
a, Na2S
b, Fe (II) vµ nhãm OH (I).
c, Ca (II) vµ nhãm PO4 (III).
d, S (VI) vµ O (II).
GV: Gäi HS lªn b¶ng.
b, Fe(OH)3
c, Ca3(PO4)2
d, SO3
Ho¹t ®éng 3 ( 8/ )
LuyÖn tËp – cñng cè
GV: Yªu cÇu HS th¶o luËn nhãm.
HS: Th¶o luËn nhãm.
Bµi tËp : H·y cho biÕt c«ng thøc sau + C«ng thøc ®óng: c, e, f.
®óng hay sai, söa l¹i c«ng thøc sai.
+ C«ng thøc sai
Söa l¹i.
a, K(SO4)2
f, FeCl3
K(SO4)2
K2SO4
b, CuO3
g, Zn(OH)3
CuO3
CuO
c, Na2O
h, Ba2(OH)
Ag2NO3
AgNO3
d, Ag2NO3
Zn(OH)3
Zn(OH)2
e, SO2
Ba2(OH)
Ba(OH)2
GV: Treo b¶ng nhãm.
Yªu HS nhËn xÐt.
? Nh¾c l¹i c¸c kiÕn thøc chÝnh cña bµi.
? Nªu c¸c bíc lËp c«ng thøc cña hîp
chÊt.
Ho¹t ®éng 4 ( 2/)
BÇi tËp vÒ nhµ
Bµi: 5, 6, 7, 8 ( SGK Tr : 38 )
Yªu cÇu HS ®äc bµi ®äc thªm ( SGK Tr : 29 )
- Xem thêm -