Năm học: 2011 - 2012
Baøi 1
Học kỳ: I
PHAÙP LUAÄT VAØ ÑÔØI SỐNG.
Tuần thứ: 1
I. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC:
1.Veà kieán thöùc:
- Neâu ñöôïc khaùi nieäm, baûn chaát cuûa PL ; moái quan heä giöõa phaùp luaät vôùi kinh teá,
chính trò, ñaïo ñöùc.
- Hieåu ñöôïc vai troø cuûa phaùp luaät ñoái vôùi ñôøi soáng cuûa moãi caù nhaân, nhaø nöôùc vaø xaõ
hoäi.
2.Veà kiõ naêng:
- Bieát ñaùnh giaù haønh vi xöû söï cuûa baûn thaân vaø cuûa nhöõng ngöôøi xung quanh theo caùc
chuaån möïc cuûa phaùp luaät.
3.Veà thaùi ñoä:
- Coù yù thöùc toân troïng phaùp luaät ; töï giaùc soáng, hoïc taäp theo quy ñònh cuûa phaùp luaät.
II. NOÄI DUNG :
Troïng taâm:
- Khaùi nieäm phaùp luaät (bao goàm ñònh nghóa phaùp luaät , caùc ñaëc tröng cuûa phaùp luaät).
- Baûn chaát giai caáp vaø baûn chaát xaõ hoäi cuûa phaùp luaät.
- Moái quan heä giöõa phaùp luaät vôùi kinh teá, chính trò vaø ñaïo ñöùc.
- Vai troø cuûa phaùp luaät ñoái vôùi Nhaø nö ôùc, xaõ hoäi vaø moãi coâng d aân.
III. PHÖÔNG PHAÙP :
Thuyeát trình, vaán ñaùp, thaûo luaän nhoùm, taïo tình huoáng, tröïc quan,…
IV. PHÖÔNG TIEÄN DAÏY HOÏC:
- Tranh, aûnh, sô ñoà, giaáy khoå to.
- Coù theå söû duïng vi tính, maùy chieáu.
V. TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP :
1. OÅn ñònh toå chöùc lôùp :
2. Giaûng baøi môùi:
GV cho HS xem moät ñoaïn phim veà tình hình traät töï, an toaøn giao thoâng ôû nöôùc ta hieän nay raát
phöùc taïp. Töø ñoù giuùp HS thaáy ñöôïc söï caàn thieát cuûa phaùp luaät trong ñôøi soáng. Giôùi thieäu
baøi hoïc.
T/g Phaàn laøm vieäc cuûa Thaày vaø Troø
Noäi dung baøi hoïc
Tieát 1: I.- Khaùi nieäm phaùp luaät
I.- Khaùi nieäm phaùp luaät:
1.- Phaùp luaät laø gì?
1) Phaùp luaät laø gì ?
GV hoûi:
Em haõy keå teân moät soá luaät maø em ñaõ
ñöôïc bieát . Nhöõng luaät ñoù do cô quan naøo
ban haønh Vieäc ban haønh luaät ñoù nhaèm muïc
ñích gì? Neáu khoâng thöïc hieän PL coù sao
Phaùp luaät laø heä thoáng caùc quy taéc
khoâng?
Trang 1
HS traû lôøi.
GV giaûng:
Hieän nay, nhieàu ngöôøi vaãn thöôøng nghó
raèng phaùp luaät chæ laø nhöõng ñieàu caám ñoaùn….
Phaùp luaät khoâng phaûi chæ laø nhöõng ñieàu
caám ñoaùn, maø phaùp luaät bao goàm caùc quy
ñònh veà : - Nhöõng vieäc ñöôïc laøm.
- Nhöõng vieäc phaûi laøm.
- Nhöõng vieäc
khoâng ñöôïc laøm.
VD: Coâng daân coù quyeàn töï do kinh doanh
theo quay ñònh cuûa phaùp luaät ñoàng thôøi coù
nghóa vuï noäp thueá.
GV nhaán maïnh: Phaùp luaät laø nhöõng quy taéc
xöû söï chung aùp duïng cho moïi ñoái töôïng vaø
chæ coù nhaø nöôùc môùi ñöôïc pheùp ban haønh.
2.- Caùc ñaëc tröng cuûa phaùp luaät
a.- Tính quy phaïm phoå bieán
GV hoûi : Theá naøo laø tính quy phaïm phoå
bieán cuûa phaùp luaät? Tìm ví duï minh hoaï
HS traû lôøi.
GV giaûng:
Noùi ñeán phaùp luaät laø noùi ñeán nhöõng quy
phaïm cuûa noù, nhöõng quy phaïm naøy coù tính
phoå bieán.
Tính quy phaïm : nhöõng nguyeân taéc, khuoân
maãu, quy taéc xöû söï chung.
Tuy nhieân, trong xaõ hoäi khoâng phaûi chæ phaùp
luaät môùi coù tính quy phaïm. Ngoaøi quy phaïm
phaùp luaät, caùc quan heä xaõ hoäi coøn ñöôïc ñieàu
chænh bôûi caùc quy phaïm xaõ hoäi khaùc nhö quy
phaïm ñaïo ñöùc, quy phaïm taäp quaùn, tín ñieàu
toân giaùo.
Nhöng khaùc vôùi quy phaïm xaõ hoäi, quy phaïm
phaùp luaät laø quy taéc xöû söï chung coù tính phoå
bieán.
GV hoûi: Taïi sao noùi, phaùp luaät coù tính quy
phaïm phoå bieán ?
HS traû lôøi.
Trang 2
xöû söï chung do nhaø nöôùc ban haønh
vaø ñöôïc baûo ñaûm thöïc hieän baèng
quyeàn löïc nhaø nöôùc.
2) Caùc ñaëc tröng cuûa phaùp luaät:
a. Tính quy phaïm phoå bieán :
Phaùp luaät ñöôïc aùp duïng nhieàu laàn,
ôû nhieàu nôi, ñoái vôùi taát caû moïi
ngöôøi, trong moïi lónh vöïc ñôøi soáng
xaõ hoäi.
GV giaûng:
Phaùp luaät laø heä thoáng quy taéc xöû söï,
laø nhöõng khuoân maãu, ñöôïc aùp duïng ôû moïi
nôi, ñoái vôùi moïi toå chöùc, caù nhaân vaø trong
moïi moái quan heä xaõ hoäi.
Ví duï : Phaùp luaät giao thoâng ñöôøng boä quy
ñònh : Caám xe oâ toâ, xe maùy, xe ñaïp ñi ngöôïc
b. Tính quyeàn löïc, baét buoäc
chieàu cuûa ñöôøng moät chieàu.
chung:
Phaùp luaät ñöôïc ñaûm baûo thöïc
b.- Tính quyeàn löïc, baét buoäc chung
hieän baèng söùc maïnh quyeàn löïc
nhaø nöôùc, baét buoäc ñoái vôùi taát caû
GV hoûi: Taïi sao PL mang tính quyeàn löïc, moïi ñoái töôïng trong xaõ hoäi.
baét buoäc chung? Ví duï minh hoaï.
HS traû lôøi.
GV giaûng:
Trong XH coù phaân chia thaønh giai
caáp vaø caùc taàng lôùp XH khaùc nhau ñeàu luoân
toàn taïi nhöõng lôïi ích khaùc nhau, thaäm chí ñoái
khaùng nhau. Nhaø nöôùc vôùi tö caùch laø toå chöùc
ñaëc bieät cuûa quyeàn löïc chính trò ñeå thöïc hieän
caùc chöùc naêng quaûn lí nhaèm duy trì traät töï xaõ
hoäi phuø hôïp vôùi lôïi ích cuûa giai caáp thoáng trò
trong xaõ hoäi.
VD: LGT ñöôøng boä quay ñònh: chaáp haønh
hieäu leänh cuûa ngöôøi ñieàu khieån giao thoâng
hoaëc chæ daãn cuûa ñeøn tín hieäu, bieån baùo
hieäu , vaïch keû ñöôøng …
GV hoûi: Em coù theå phaân bieät söï khaùc nhau
giöõa PL vôùi quy phaïm ñaïo ñöùc?
HS traû lôøi.
Vieäc tuaân theo quy phaïm ñaïo ñöùc chuû
yeáu döïa vaøo tính töï giaùc cuûa moïi ngöôøi, ai vi
phaïm thì bò dö luaän xaõ hoäi pheâ phaùn.
c.- Tính chaët cheõ veà maët hình thöùc:
GV giaûng:
Thöù nhaát, hình thöùc theå hieän cuûa phaùp
luaät laø caùc vaên baûn quy phaïm phaùp luaät,
ñöôïc quy ñònh roõ raøng, chaët cheõ trong töøng
Trang 3
c.- Tính chaët cheõ veà hình thöùc:
Caùc vaên baûn quy phaïm phaùp
luaät do cô quan nhaø nöôùc coù thaåm
quyeàn ban haønh.
Noäi dung cuûa vaên baûn do cô
quan caáp döôùi ban haønh (coù hieäu
löïc phaùp lí thaáp hôn) khoâng ñöôïc
traùi vôùi noäi dung cuûa vaên baûn do
cô quan caáp treân ban haønh (coù hieäu
löïc phaùp lí cao hôn). Noäi dung cuûa
ñieàu khoaûn ñeå traùnh söï hieåu sai daãn ñeán söï taát caû caùc vaên baûn ñeàu phaûi phuø
laïm duïng phaùp luaät.
hôïp khoâng ñöôïc traùi Hieán phaùp.
Thöù hai, thaåm quyeàn ban haønh vaên baûn
cuûa caùc cô quan nhaø nöôùc ñöôïc quy ñònh
trong Hieán phaùp vaø Luaät Ban haønh vaên baûn
quy phaïm phaùp luaät.
Thöù ba, caùc vaên baûn quy phaïm phaùp luaät
trong moät heä thoáng thoáng nhaát : Vaên baûn cuûa
cô quan caáp döôùi phaûi phuø hôïp vôùi vaên baûn
cuûa cô quan caáp treân.
VD: (Ñieàu 64). Phuø hôïp vôùi Hieán phaùp ,
Luaät hoân nhaân gia ñình năm 2000 khaúng ñònh
quay taéc chung “Cha meï khoâng ñöôïc phaân
bieät ñoái xöû giöõa caùc con” (Ñieàu 34).
4.- Cuûng coá :
GV treo sô ñoà 2 leân ñeå nhaéc laïi kieán thöùc ñaõ hoïc.
5.- Daën doø :
Laøm baøi taäp 1 – 2 trong SGK trang 10 –11
*. Đánh giá – Rút kinh nghiệm:
Trang 4
Baøi 1
PHAÙP LUAÄT VAØ ÑÔØI SỐNG.
(Tiết 1)
Năm học: 2011 - 2012
Học kỳ: I
Tuần thứ: 2
I. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC:
1.Veà kieán thöùc:
- Neâu ñöôïc khaùi nieäm, baûn chaát cuûa PL ; moái quan heä giöõa phaùp luaät vôùi kinh teá,
chính trò, ñaïo ñöùc.
- Hieåu ñöôïc vai troø cuûa phaùp luaät ñoái vôùi ñôøi soáng cuûa moãi caù nhaân, nhaø nöôùc vaø xaõ
hoäi.
2.Veà kiõ naêng:
- Bieát ñaùnh giaù haønh vi xöû söï cuûa baûn thaân vaø cuûa nhöõng ngöôøi xung quanh theo caùc
chuaån möïc cuûa phaùp luaät.
3.Veà thaùi ñoä:
- Coù yù thöùc toân troïng phaùp luaät ; töï giaùc soáng, hoïc taäp theo quy ñònh cuûa phaùp luaät.
II. NOÄI DUNG :
Troïng taâm:
- Khaùi nieäm phaùp luaät (bao goàm ñònh nghóa phaùp luaät , caùc ñaëc tröng cuûa phaùp luaät).
- Baûn chaát giai caáp vaø baûn chaát xaõ hoäi cuûa phaùp luaät.
- Moái quan heä giöõa phaùp luaät vôùi kinh teá, chính trò vaø ñaïo ñöùc.
- Vai troø cuûa phaùp luaät ñoái vôùi Nhaø nö ôùc, xaõ hoäi vaø moãi coâng d aân.
III.PHÖÔNG PHAÙP :
Thuyeát trình, vaán ñaùp, thaûo luaän nhoùm, taïo tình huoáng, tröïc quan,…
IV. PHÖÔNG TIEÄN DAÏY HOÏC:
- Tranh, aûnh, sô ñoà, giaáy khoå to.
- Coù theå söû duïng vi tính, maùy chieáu.
V.TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP :
1. OÅn ñònh toå chöùc lôùp :
2. Kiểm tra bài cũ:
Pháp luật là gì ? cho ví dụ.
3. Giaûng baøi môùi:
T/g
Phaàn laøm vieäc cuûa Thaày vaø Troø
Noäi dung baøi hoïc
Baûn chaát cuûa phaùp luaät
2. Baûn chaát xaõ hoäi cuûa phaùp luaät:
2.Veà baûn chaát xaõ hoäi cuûa phaùp
luaät:
GV hoûi: Theo em, do ñaâu maø NN phaûi Caùc quy phaïm phaùp luaät baét nguoàn
ñeà ra PL? Em haõy laáy ví duï chöùng minh. töø thöïc tieãn ñôøi soáng xaõ hoäi.
Trang 5
Caùc quy phaïm phaùp luaät ñöôïc thöïc
hieän trong thöïc tieãn ñôøi soáng xaõ hoäi
GV giaûng môû roäng:
+ Phaùp luaät baét nguoàn töø thöïc tieãn ñôøi vì söï phaùt trieån cuûa xã hội.
soáng xaõ hoäi : Phaùp luaät baét nguoàn töø
chính thöïc tieãn ñôøi soáng xaõ hoäi, do thöïc
tieãn cuoäc soáng ñoøi hoûi.
Ví duï : Phaùp luaät veà baûo veä moâi tröôøng
+ Phaùp luaät phaûn aùnh nhu caàu, lôïi ích
cuûa giai taàng khaùc nhau trong xaõ hoäi
Trong xaõ hoäi coù giai caáp, ngoaøi giai caáp
thoáng trò coøn coù caùc giai caáp vaø caùc taàng
lôùp xaõ hoäi khaùc.
Tính xaõ hoäi cuûa phaùp luaät ñöôïc theå hieän
ôû möùc ñoä ít hay nhieàu, ôû phaïm vi roäng
hay heïp coøn tuyø thuoäc vaøo tình hình
3. Moái quan heä giöõa phaùp luaät vôùi
chính trò trong vaø ngoaøi nöôùc, ñieàu kieän
kinh teá, chính trò, ñaïo ñöùc:
kinh teá - xaõ hoäi ôû moãi nöôùc, trong moãi
a/ Quan hệ pháp luật với kinh tế.
thôøi kyø lòch söû nhaát ñònh cuûa moãi nöôùc.
- Caùc quan heä kinh teá quyeát ñònh
noäi dung cuûa phaùp luaät, söï thay ñoåi
Moái quan heä giöõa phaùp luaät vôùi kinh caùc quan heä kinh teá sôùm hay muoän
teá, chính trò, ñaïo ñöùc.
cuõng seõ daãn ñeán söï thay ñoåi noäi dung
1. Moái quan heä giöõa phaùp luaät vôùi của pháp luật.
kinh teá
- Phaùp luaät laïi taùc ñoäng ngöôïc trôû
GV giaûng:
laïi ñoái vôùi kinh teá, coù theå theo höôùng
Moái quan heä giöõa phaùp luaät vaø kinh teá tích cöïc hoaëc tieâu cöïc.
laø moái quan heä bieän chöùng, hai chieàu,
xaâm nhaäp vaøo nhau, taùc ñoäng laãn nhau,
cuøng thuùc ñaåy nhau phaùt trieån.
Tröôùc heát, PL phuï thuoäc vaøo KT
Ví duï: Trong neàn KT thò tröôøng, quan
heä giöõa caùc chuû theå KT laø quan heä bình b/ Quan hệ giữa pháp luật với chính
ñaúng, töï thoaû thuaän thì noäi dung cuûa PL trị.
cuõng phaûi theå hieän nguyeân taéc bình
ñaúng, töï thoaû thuaän cuûa caùc chuû theå, - Ñöôøng loái chính trò cuûa ñaûng caàm
khoâng ñöôïc quy ñònh theo quan heä haønh quyeàn chæ ñaïo vieäc xaây döïng vaø thöïc
hieän phaùp luaät . Thoâng qua phaùp
chính - meänh leänh.
luaät , yù chí cuûa giai caáp caàm quyeàn
trôû thaønh yù chí cuûa nhaø nöôùc .
2. Moái quan heä giöõa phaùp luaät vôùi Ñoàng thôøi , phaùp luaät coøn theå hieän ôû
Trang 6
chính trò
möùc ñoä nhaát ñònh ñöôøng loái chính trò
GV giaûng:
cuûa giai caáp vaø caùc taàng lôùp khaùc
Moái quan heä giöõa PL vaø chính trò ñöôïc trong xaõ hoäi .
theå hieän taäp trung trong moái quan heä
giöõa ñöôøng loái, chính saùch cuûa ñaûng caàm c/ Quan hệ giữa pháp luật với đạo
quyeàn vaø PL cuûa NN. Thoâng qua PL, đức.
ñöôøng loái, chính saùch cuûa ñaûng caàm
quyeàn trôû thaønh yù chí cuûa nhaø nöôùc.
GV yeâu caàu HS tìm nhöõng ví duï ñeå
minh hoaï.
Nhaø nöôùc luoân coá gaéng chuyeån
nhöõng quy phaïm ñaïo ñöùc coù tính phoå
3.- Moái quan heä giöõa phaùp luaät vôùi ñaïo
bieán , phuø hôïp vôùi söï phaùt trieån vaø
ñöùc
tieán boä xaõ hoäi thaønh caùc quy phaïm
GV giaûng:
phaùp luaät.
Ñaïo ñöùc laø quy taéc xöû söï cuûa con
ngöôøi phuø hôïp vôùi lôïi ích chung cuûa xaõ
Khi aáy, caùc giaù trò ñaïo ñöùc khoâng chæ
hoäi, cuûa taäp theå vaø cuûa moät coäng ñoàng,
ñöôïc tuaân thuû baèng nieàm tin, löông
ñöôïc hình thaønh treân cô sôû nhöõng quan
taâm cuûa caù nhaân hay do söùc eùp cuûa
nieäm, quan ñieåm cuûa moät coäng ñoàng
dö luaän xaõ hoäi maø coøn ñöôïc nhaø nöôùc
ngöôøi veà caùi thieän, caùi aùc, söï coâng baèng,
baûo ñaûm thöïc hieän baèng söùc maïnh
veà nghóa vuï, löông taâm, nhaân phaåm,
quyeàn löïc nhaø nöôùc.
danh döï thuoäc ñôøi soáng tinh thaàn cuûa xaõ
hoäi.
Tuy nhieân, ngoaøi quan nieäm ñaïo ñöùc
cuûa giai caáp caàm quyeàn, trong xaõ hoäi
coøn coù quan nieäm veà ñaïo ñöùc cuûa caùc
giai caáp, taàng lôùp khaùc
GV laáy ví duï trong thöïc teá veà nhöõng
quan nieäm ñaïo ñöùc truyeàn thoáng tröôùc
ñaây ñöôïc Nhaø nöôùc ñöa vaøo thaønh caùc
quy phaïm phaùp luaät ñeå HS khaéc saâu kieán
thöùc.
Ví duï:
Coâng cha nhö nuùi Thaùi Sôn
Nghóa meï nhö nöôùc trong nguoàn chaûy
ra
Moät loøng thôø meï kính cha
Cho troøn chöõ hieáu môùi laø ñaïo con.
Hoaëc : Anh em nhö theå tay chaân
Trang 7
Raùch laønh ñuøm boïc, dôû hay ñôõ ñaàn.
Caùc quy taéc ñaïo ñöùc treân ñaây ñaõ ñöôïc
naâng leân thaønh quy phaïm phaùp luaät taïi
Ñieàu 35 Luaät Hoân nhaân vaø Gia ñình naêm
2000.
4. Cuûng coá :
Trình baøy theâm sô ñoà 3 moái quan heä PL vôùi Ñaïo ñöùc.
5. Daën doø :
Laøm baøi taäp 3,4,5 trong SGK trang 11
Xem tröôùc phaàn 3 : Vai troø cuûa PL trong ñôøi soáng XH.
*. Đánh giá – Rút kinh nghiệm:
Trang 8
Baøi 1
PHAÙP LUAÄT VAØ ÑÔØI SỐNG.
(Tiết 2)
Năm học: 2011 - 2012
Học kỳ: I
Tuần thứ: 3
I.- MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC :
1.- Veà Kieán Thöùc :
Hieåu ñöôïc khaùi nieäm, baûn chaát veà phaùp luaät, moái quan heä giöõa phaùp luaät vaø kinh teá,
chính trò ñaïo ñöùc. Vai troø vaø giaù trò cuûa phaùp luaät ñoái vôùi ñôøi soáng cuûa moãi caù nhaân, ñoái
vôùi Nhaø nöôùc vaø xaõ hoäi.
2.- Veà Kyû Naêng :
Quan saùt, tìm hieåu, vaø böôùc ñaàu phaân tích nhöõng söï kieän, nhöõng haønh vi, öùng xöõ cuûa baûn
thaân vaø nhöõng ngöôøi chung quanh trong cuoäc soáng haèng ngaøy so vôùi caùc chuaån möïc
phaùp luaät ñeà ra. Vaän duïng kieán thöùc ñaõ hoïc lieân keát vôùi chöông trình GDCD lôùp 10 – 11
ñeå thaáy moái quan heä bieän chöùng giöõa phaùp luaät vôùi kinh teá – chính trò – ñaïo ñöùc.
3.- Veà Thaùi Ñoä :
Hình thaønh thaùi ñoä toân troïng phaùp luaät, yù thöùc töï giaùc tuaân theo caùc quy taéc ñaïo ñöùc vaø
phaùp luaät trong cuoäc soáng, hoïc taäp vaø lao ñoäng.
II.- PHÖÔNG PHAÙP VAØ ÑOÀ DUØNG DAÏY HOÏC :
1.- ÑDDH : Bieåu ñoà (1 – 2 ), soå tay kieán thöùc veà phaùp luaät, boä luaät daân söï, hình söï.
2.- Phöông phaùp : Thuyeát trình – Thaûo luaän nhoùm – Vaán ñaùp.
III.- CAÙC BÖÔÙC LEÂN LÔÙP :
1.- Oån ñònh toå chöùc :
2.- Kieåm tra baøi cuû :
Nêu một vài câu ca dao, tục ngữ được quy định thành pháp luật?
3. Bài mới:
T/g Phaàn laøm vieäc cuûa Thaày vaø Troø
Noäi dung baøi hoïc
Vai troø cuûa phaùp luaät trong ñôøi soáng xaõ 4. Vai troø cuûa phaùp luaät trong ñôøi
hoäi
soàng xaõ hoäi
a/ Phaùp luaät laø phöông tieän ñeå nhaø
GV hoûi: Vì sao Nhaø nöôùc phaûi quaûn lí nöôùc quaûn lí xaõ hoäi
xaõ hoäi baèng phaùp luaät?
Taát caû caùc nhaø nöôùc ñeàu quaûn lí xaõ
GV cho HS thaûo luaän nhoùm vaø yeâu caàu hoäi chuû yeáu baèng phaùp luaät beân caïnh
HS laáy ví duï minh hoaï cho phaàn thaûo luaän nhöõng phöông tieän khaùc nhö chính
cuûa nhoùm mình.
saùch, keá hoaïch, giaùo duïc tö töôûng,
Hoaëc GV neâu caâu hoûi tình huoáng:
ñaïo ñöùc,…Nhôø coù phaùp luaät, nhaø
Coù quan niệm cho raèng, chæ caàn phaùt
trieån kinh teá thaät maïnh laø seõ giaûi quyeát nöôùc phaùt huy ñöôïc quyeàn löïc cuûa
ñöôïc moïi hieän töôïng tieâu cöïc trong xaõ hoäi, mình vaø kieåm tra, kieåm soaùt ñöôïc
vì vaäy, quaûn lí xaõ hoäi vaø giaûi quyeát caùc caùc hoaït ñoäng cuûa moïi caù nhaân, toå
xung ñoät baèng caùc coâng cuï kinh teá laø thieát
Trang 9
thöïc nhaát, hieäu quaû nhaát !
GV giaûng ( Keát hôïp phaùt vaán HS):
Vì sao nhaø nöôùc phaûi quaûn lí xaõ hoäi
baèng phaùp luaät ?
Nhôø coù phaùp luaät, nhaø nöôùc phaùt huy
ñöôïc quyeàn löïc cuûa mình vaø kieåm tra,
kieåm soaùt ñöôïc caùc hoaït ñoäng cuûa moïi caù
nhaân, toå chöùc, cô quan trong phaïm vi laõnh
thoå cuûa mình.
Quaûn lí baèng phaùp luaät laø phöông phaùp
quaûn lí daân chuû vaø hieäu quaû nhaát, vì sao?
Phaùp luaät laø caùc khuoân maãu coù tính phoå
bieán vaø baét buoäc chung neân quaûn lí baèng
phaùp luaät seõ ñaûm baûo daân chuû, coâng baèng,
phuø hôïp vôùi lôïi ích chung cuûa caùc giai caáp
vaø taàng lôùp xaõ hoäi khaùc nhau, taïo ñöôïc söï
ñoàng thuaän trong xaõ hoäi ñoái vôùi vieäc thöïc
hieän phaùp luaät.
Phaùp luaät do nhaø nöôùc laøm ra ñeå ñieàu
chænh caùc quan heä xaõ hoäi moät caùch thoáng
nhaát trong toaøn quoác vaø ñöôïc baûo ñaûm
baèng söùc maïnh cuûa quyeàn löïc nhaø nöôùc
neân hieäu löïc thi haønh cao.
chöùc, cô quan trong phaïm vi laõnh thoå
cuûa mình .
Quaûn lí baèng phaùp luaät laø phöông
phaùp quaûn lí daân chuû vaø hieäu quaû
nhaát , vì:
+ Phaùp luaät laø khuoân maãu coù tính
phoå bieán vaø baét buoäc chung , phuø
hôïp vôùi lôïi ích chung cuûa caùc giai
caáp vaø taàng lôùp xaõ hoäi khaùc nhau ,
taïo ñöôïc söï ñoàng thuaän trong xaõ hoäi
ñoái vôùi vieäc thöïc hieän phaùp luaät.
+ Phaùp luaät ñieàu chænh caùc quan heä
xaõ hoäi moät caùch thoáng nhaát trong
toaøn quoác vaø ñöôïc baûo ñaûm baèng söùc
maïnh cuûa quyeàn löïc nhaø nöôùc neân
hieäu löïc thi haønh cao.
Quaûn lí xaõ hoäi baèng phaùp luaät nghóa
laø nhaø nöôùc ban haønh phaùp luaät vaø
toå chöùc thöïc hieän phaùp luaät treân quy
moâ toaøn xaõ hoäi
Nhaø nöôùc quaûn lí xaõ hoäi baèng phaùp luaät
b/ Phaùp luaät laø phöông tieän ñeå
nhö theá naøo ?
coâng daân thöïc hieän vaø baûo veä
Muoán ngöôøi daân thöïc hieän ñuùng phaùp luaät quyeàn, lôïi ích hôïp phaùp cuûa mình:
thì phaûi laøm cho daân bieát phaùp luaät, bieát
quyeàn lôïi vaø nghóa vuï cuûa mình. Do ñoù, Hieán phaùp quy ñònh caùc quyeàn vaø
nhaø nöôùc phaûi coâng boá coâng khai, kòp thôøi
nghóa vuï cô baûn cuûa coâng daân ; caùc
caùc vaên baûn quy phaïm phaùp luaät…t” vaø
luaät veà daân söï , hoân nhaân vaø gia ñình
“daân laøm” theo phaùp luaät.
Phaùp luaät laø phöông tieän ñeå coâng daân , thöông maïi , thueá, ñaát ñai , giaùo
duïc ,…cuï theå hoùa noäi dung, caùch thöùc
thöïc hieän cuûa mình
thöïc hieän caùc quyeàn cuûa coâng daân
GV giaûng:
ÔÛ nöôùc ta, caùc quyeàn con ngöôøi veà trong töøng lónh vöïc cuï theå. Treân cô
chính trò, KT, daân söï, vaên hoaù vaø XH ñöôïc sôû aáy, coâng daân thöïc hieän quyeàn cuûa
toân troïng, ñöôïc theå hieän ôû caùc quyeàn CD, mình.
Caùc luaät veà haønh chính, hình söï, toá
ñöôïc quy ñònh trong HP vaø luaät.
Trang 10
GV yeâu caàu HS tìm ví duï minh hoaï
Phaùp luaät laø phöông tieän ñeå coâng daân
baûo veä caùc quyeàn vaø lôïi ích hôïp phaùp cuûa
mình
GV giaûng:
Thaûo luaän tình huoáng :
Chò Hieàn, anh Thieän yeâu nhau ñaõ ñöôïc
hai naêm vaø hai ngöôøi baøn chuyeän keát hoân
vôùi nhau. Theá nhöng, boá chò Hieàn thì laïi
muoán chò keát hoân vôùi anh Thanh laø ngöôøi
cuøng xoùm neân ñaõ kieân quyeát phaûn ñoái vieäc
naøy. Khoâng nhöõng theá, boá coøn tuyeân boá seõ
caûn trôû ñeán cuøng neáu chò Hieàn nhaát ñònh
keát hoân vôùi anh Thieän.
Trình baøy maõi vôùi boá khoâng ñöôïc, cöïc
chaúng ñaõ, chò Hieàn ñaõ noùi : Neáu boá cöù caûn
trôû con laø boá vi phaïm phaùp luaät ñaáy !
Giaät mình, boá hoûi chò Hieàn : Tao vi
phaïm theá naøo ? Tao laø boá thì tao coù quyeàn
quyeát ñònh vieäc keát hoân cuûa chuùng maøy
chöù !
Khi aáy, chò Hieàn traû lôøi : Boá ôi !
Khoaûn 3 Ñieàu 9 Luaät Hoân nhaân vaø gia ñình
naêm 2000 quy ñònh : Vieäc keát hoân do nam
nöõ töï nguyeän quyeát ñònh, khoâng beân naøo
ñöôïc eùp buoäc, löøa doái beân naøo ; khoâng ai
ñöôïc cöôõng eùp hoaëc caûn trôû. Theá boá caûn
trôû con thì boá coù vi phạm PL khoâng nhæ ?
Caâu hoûi : Haønh vi caûn trôû cuûa boá chò
Hieàn coù ñuùng PL khoâng ? Taïi sao chò
Hieàn phaûi neâu ra LHNGĐ ñeå thuyeát phuïc
boá ? Trong tröôøng hôïp naøy, PL coù caàn
thieát ñoái vôùi CD khoâng ?
Thaûo luaän tình huoáng :
Anh X laø nhaân vieân cuûa Coâng ti H.
Trang 11
tuïng, … quy ñònh thaåm quyeàn , noäi
dung, hình thöùc, thuû tuïc giaûi quyeát
caùc tranh chaáp, khieáu naïi vaø xöû lí
caùc vi phaïm phaùp luaät. Nhôø theá,
coâng daân seõ baûo veä ñöôïc caùc quyeàn
vaø lôïi ích hôïp phaùp cuûa mình.
Thaùng tröôùc, anh xin nghæ pheùp vaøo mieàn
Nam ñeå thaêm ngöôøi em ruoät ñang bò oám.
Do truïc traëc veà veù taøu neân anh khoâng theå
trôû ra mieàn Baéc vaø ñeán cô quan laøm vieäc
ngay sau khi heát pheùp ñöôïc. Anh X ñaõ goïi
ñieän thoaïi ñeán Coâng ti neâu roõ lí do vaø xin
ñöôïc nghæ theâm 3 ngaøy. Sau ñoù, Giaùm ñoác
Coâng ti H ñaõ ra quyeát ñònh sa thaûi anh X
vôùi lí do : Töï yù nghæ laøm vieäc ôû Coâng ti.
Anh X ñaõ khieáu naïi Quyeát ñònh cuûa Giaùm
ñoác vì cho raèng, caên cöù vaøo Ñieàu 85 Boä
luaät Lao ñoäng (söûa ñoåi, boå sung naêm
2006), Quyeát ñònh sa thaûi anh laø khoâng
ñuùng phaùp luaät.
Caâu hoûi : Qua tình huoáng treân, theo em,
phaùp luaät coù vai troø nhö theá naøo ñoái vôùi
coâng daân ?
Taïi sao anh X laïi caên cöù vaøo Ñieàu 85
Boä luaät Lao ñoäng ñeå khieáu naïi Quyeát ñònh
cuûa Giaùm ñoác Coâng ti H ?
Neáu khoâng döïa vaøo quy ñònh taïi
Ñieàu 85 Boä luaät Lao ñoäng, anh X coù theå
baûo veä ñöôïc quyeàn vaø lôïi ích hôïp phaùp cuûa
mình khoâng ?
Nhö vaäy, PL khoâng nhöõng quy ñònh
quyeàn cuûa CD trong cuoäc soáng maø coøn quy
ñònh roõ caùch thöùc ñeå CD thöïc hieän caùc
quyeàn ñoù cuõng nhö trình töï, thuû tuïc phaùp lí
ñeå coâng daân baûo veä caùc quyeàn, lôïi ích hôïp
phaùp cuûa mình bò xaâm phaïm.
GV keát luaän: GV nhaán maïnh vai troø cuûa
phaùp luaät trong ñôøi soáng xaõ hoäi: Laø phöông
tieän ñeå Nhaø nöôùc quaûn lí xaõ hoäi; Laø
phöông tieän ñeå coâng daân thöïc hieän vaø baûo
veä quyeàn, lôïi ích hôïp phaùp cuûa mình.
4. Cuûng coá: ï Phaùp luaät laø gì? Taïi sao laïi caàn phaûi coù phaùp luaät ?
ï Em haõy neâu caùc ñaëc tröng cuûa phaùp luaät . Theo em, noäi quy nhaø tröôøng , Ñieàu leä
Ñoaøn thanh nieân Coäng saûn Hoà Chí Minh coù phaûi laø vaên baûn quy phaïm phaùp luaät khoâng?
Trang 12
ï Haõy phaân tích baûn chaát giai caáp vaø baûn chaát xaõ hoäi cuûa phaùp luaät .
5. Daën doø:
- Giaûi quyeát caùc caâu hoûi vaø baøi taäp trong SGK.
- Söu taàm caùc tö lieäu coù lieân quan ñeán baøi (hình aûnh, baøi vieát,..
*. Đánh giá – Rút kinh nghiệm:
Trang 13
Năm học: 2011 - 2012
Học kỳ: I
Tuần thứ: 4
Baøi 2
THÖÏC HIEÄN PHAÙP LUAÄT
( Tieát 1)
I. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC:
1.Veà kieán thöùc:
- Neâu ñöôïc khaùi nieäm thöïc hieän phaùp luaät , caùc hình thöùc vaø caùc giai ñoaïn thöïc hieän
phaùp luaät
- Hieåu ñöôïc theá naøo laø vi phaïm phaùp luaät vaø traùch nhieäm phaùp lí ; caùc loaïi vi phaïm
phaùp luaät vaø traùch nhieäm phaùp lí.
2.Veà kiõ naêng:
- Bieát caùch thöïc hieän phaùp luaät phuø hôïp vôùi löùa tuoåi.
3.Veà thaùi ñoä:
- Coù thaùi ñoä toân troïng phaùp luaät ,
- UÛng hoä nhöõng haønh vi thöïc hieän ñuùng phaùp luaät vaø pheâ phaùn nhöõng haønh vi laøm
traùi quy ñònh phaùp luaät .
II. NOÄI DUNG :
1. Troïng taâm:
- Thöïc hieän phaùp luaät:
+ Khaùi nieäm thöïc hieän phaùp luaät.
+ Caùc giai ñoaïn, caùc hình thöùc thöïc hieän phaùp luaät maø chuû theå phaùp luaät tieán haønh ñeå
ñöa phaùp luaät vaøo ñôøi soáng.
- Vi phaïm phaùp luaät vaø traùch nhieäm phaùp lí:
+ Caùc daáu hieäu cuûa haønh vi vi phaïm phaùp luaät; khaùi nieäm vi phaïm phaùp luaät.
+ Khaùi nieäm traùch nhieäm phaùp lí.
+ Caùc loaïi vi phaïm phaùp luaät vaø traùch nhieäm phaùp lí töông öùng.
III.PHÖÔNG PHAÙP :
Thuyeát trình, vaán ñaùp, thaûo luaän nhoùm, taïo tình huoáng, tröïc quan,…
IV. PHÖÔNG TIEÄN DAÏY HOÏC:
- Tranh, aûnh, sô ñoà, giaáy khoå to.
- Coù theå söû duïng vi tính, maùy chieáu.
V.TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP :
1. OÅn ñònh toå chöùc lôùp :
2. Kieåm tra baøi cuõ:
Vì sao nhà nước phải quản lý xã hội bằng pháp luật?
3. Giaûng baøi môùi:
Trang 14
T/g Phaàn laøm vieäc cuûa Thaày vaø Troø
Noäi dung baøi hoïc
Khaùi nieäm ,caùc hình thöùc vaø caùc giai 1/ Khaùi nieäm, caùc hình thöùc vaø caùc
ñoaïn thöïc hieän PL
giai ñoaïn thöïc hieän phaùp luaät.
a/ Khaùi nieäm thöïc hieän phaùp luaät
GV yeâu caàu HS ñoïc 2 tình huoáng ôû ñoaïn
Cuøng quan saùt trong SGK
Trong tình huoáng 1: Chi tieát naøo trong
tình huoáng theå hieän haønh ñoäng thöïc hieän
LGT ñöôøng boä moät caùh coù yù thöùc (töï giaùc), Thöïc hieän phaùp luaät laø quaù trình
coù muïc ñích? Söï töï giaùc ñaõ ñem laïi taùc hoaït ñoäng coù muïc ñích laøm cho
nhöõng quy ñònh cuûa phaùp luaät ñi vaøo
duïng ntn?
Trong tình huoáng 2: Ñeå xöû lí 3 thanh cuoäc soáng, trôû thaønh nhöõng haønh vi
nieân vi phaïm, caûnh saùt giao thoâng ñaõ laøm hôïp phaùp cuûa caùc caù nhaân, toå chöùc.
gì? (aùp duïng PL: xöû phaït haønh chính)
Muïc ñích cuûa vieäc xöû phaït ñoù laø gì? (Raên b/ Các hình thức thực hiện pháp luật.
ñe haønh vi vi phaïm phaùp luaät vaø giaùo duïc
haønh vi thöïc hieän ñuùng phaùp luaät cho 3
Söû duïng phaùp luaät : Caùc caù nhaân, toå
thanh nieân).
chöùc söû duïng ñuùng ñaén caùc quyeàn
Caùc hình thöùc thöïc hieän PL. Chia lôùp cuûa mình , laøm nhöõng gì maø phaùp
luaät
cho
pheùp
laøm.
thaønh 4 nhoùm,
N1: Tìm nội dung và ví dụ hình thức söû
duïng phaùp luaät
Ví duï : Coâng daân A göûi ñôn khieáu naïi
Giaùm ñoác Coâng ty khi bò kyû luaät caûnh caùo
nhaèm baûo veä quyeàn vaø lôïi ích hôïp phaùp
cuûa mình bò vi phaïm.
Thi haønh phaùp luaät : Caùc caù nhaân , toå
Trong tröôøng hôïp naøy, coâng daân A ñaõ söû
chöùc thöïc hieän ñaày ñuû nhöõng nghóa
duïng quyeàn khieáu naïi cuûa mình theo quy
vuï, chuû ñoäng laøm nhöõng gì maø phaùp
ñònh cuûa phaùp luaät, töùc laø coâng daân A söû
luaät quy ñònh phaûi laøm.
duïng phaùp luaät.
Ñaëc ñieåm cuûa hình thöùc söû duïng phaùp
luaät : Chuû theå phaùp luaät coù theå thöïc hieän
hoaëc khoâng thöïc hieän quyeàn ñöôïc phaùp
luaät cho pheùp theo yù chí cuûa mình maø
khoâng bò eùp buoäc phaûi thöïc hieän.
N2: Tìm nội dung và ví dụ hình thức thi
Trang 15
Tuaân thuû phaùp luaät : Caùc caù nhaân , toå
haønh phaùp luaät (xöû söï tích cöïc)
Ví duï : Cô sôû saûn xuaát, kinh doanh, dòch
vuï xaây döïng heä thoáng keát caáu haï taàng thu
gom vaø xöû lyù chaát thaûi theo tieâu chuaån
moâi tröôøng. Ñaây laø vieäc laøm cuûa cô sôû saûn
xuaát, kinh doanh chuû ñoäng thöïc hieän coâng
vieäc maø mình phaûi laøm theo quy ñònh taïi
khoaûn 1 Ñieàu 37 Luaät Baûo veä moâi tröôøng
naêm 2005. Thoâng qua vieäc laøm naøy, cô sôû
saûn xuaát, kinh doanh, dòch vuï ñaõ thi haønh
phaùp luaät veà baûo veä moâi tröôøng.
N3: Tìm nội dung và ví dụ hình thức tuaân
thuû phaùp luaät (xöû söï thuï ñoäng)
Ví duï : Khoâng töï tieän chaët caây phaù röøng ;
khoâng saên baét ñoäng vaät quyù hieám ; khoâng
khai thaùc, ñaùnh baét caù ôû soâng, ôû bieån baèng
phöông tieän, coâng cuï coù tính huyû dieät (ví
duï : mìn, chaát noå,...).
N4: Tìm nội dung và ví dụ hình thức áÙp
duïng phaùp luaät
GV löu yù: + Gioáng nhau: Ñeàu laø nhöõng
hoaït ñoäng coù muïc ñích nhaèm ñöa PL vaøo
cuoäc soáng, trôû thaønh nhöõng haønh vi hôïp
phaùp cuûa ngöôøi thöïc hieän.
+ Khaùc nhau: Trong hình thöùc söû
duïng phaùp luaät thì chuû theå phaùp luaät coù
theå thöïc hieän hoaëc khoâng thöïc hieän quyeàn
ñöôïc phaùp luaät cho pheùp theo yù chí cuûa
mình chöù khoâng bò eùp buoäc phaûi thöïc hieän.
Ví duï: Luaät giao thoâng ñöôøng boä quy
ñònh, coâng daân töø 18 tuoåi trôû leân coù quyeàn
ñieàu khieån xe moâ toâ coù dung tích xi lanh
töø 50 cm3 trôû leân. Khi aáy, nhöõng ngöôøi ñaït
ñoä tuoåi naøy coù theå ñi xe gaén maùy vaø coù
theå ñi xe ñaïp (khoâng baét buoäc phaûi ñi xe
gaén maùy).
Trang 16
chöùc kieàm cheá ñeå khoâng laøm nhöõng
ñieàu maø phaùp luaät caám.
AÙp duïng phaùp luaät : Caùc cô quan,
coâng chöùc nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn
caên cöù vaøo phaùp luaät ñeå ra caùc quyeát
ñònh laøm phaùt sinh, chaám döùt hoaëc
thay ñoåi vieäc thöïc hieän caùc quyeàn ,
nghóa vuï cuï theå cuûa caù nhaân, toå chöùc.
4.- Cuûng coá :
So sánh các hình thức thực hiện pháp luật.
5.- Daën doø :Laøm baøi taäp 1 – 2 trang 23 SGK
Xem tröôùc caùc giai ñoaïn thöïc hieän phaùp luaät.
*. Đánh giá – Rút kinh nghiệm:
Trang 17
Baøi 2
THÖÏC HIEÄN PHAÙP LUAÄT
(Tiết 2)
Năm học: 2011 - 2012
Học kỳ: I
Tuần thứ: 5
I. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC:
1.Veà kieán thöùc:
- Neâu ñöôïc khaùi nieäm thöïc hieän phaùp luaät , caùc hình thöùc vaø caùc giai ñoaïn thöïc hieän
phaùp luaät
- Hieåu ñöôïc theá naøo laø vi phaïm phaùp luaät vaø traùch nhieäm phaùp lí ; caùc loaïi vi phaïm
phaùp luaät vaø traùch nhieäm phaùp lí.
2.Veà kiõ naêng:
- Bieát caùch thöïc hieän phaùp luaät phuø hôïp vôùi löùa tuoåi.
3.Veà thaùi ñoä:
- Coù thaùi ñoä toân troïng phaùp luaät ,
- UÛng hoä nhöõng haønh vi thöïc hieän ñuùng phaùp luaät vaø pheâ phaùn nhöõng haønh vi laøm
traùi quy ñònh phaùp luaät .
II. NOÄI DUNG :
1. Troïng taâm:
- Thöïc hieän phaùp luaät:
+ Khaùi nieäm thöïc hieän phaùp luaät.
+ Caùc giai ñoaïn, caùc hình thöùc thöïc hieän phaùp luaät maø chuû theå phaùp luaät tieán haønh ñeå
ñöa phaùp luaät vaøo ñôøi soáng.
- Vi phaïm phaùp luaät vaø traùch nhieäm phaùp lí:
+ Caùc daáu hieäu cuûa haønh vi vi phaïm phaùp luaät; khaùi nieäm vi phaïm phaùp luaät.
+ Khaùi nieäm traùch nhieäm phaùp lí.
+ Caùc loaïi vi phaïm phaùp luaät vaø traùch nhieäm phaùp lí töông öùng.
III.PHÖÔNG PHAÙP :
Thuyeát trình, vaán ñaùp, thaûo luaän nhoùm, taïo tình huoáng, tröïc quan,…
IV. PHÖÔNG TIEÄN DAÏY HOÏC:
- Tranh, aûnh, sô ñoà, giaáy khoå to.
- Coù theå söû duïng vi tính, maùy chieáu.
V.TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP :
1. OÅn ñònh toå chöùc lôùp :
2. Kieåm tra baøi cuõ:
Trình bày các hình thức thực hiện pháp luật? Ví dụ minh họa.
a. Giaûng baøi môùi:
Trang 18
T/g
Phaàn laøm vieäc cuûa Thaày vaø Troø
Caùc giai ñoaïn thöïc hieän phaùp luaät.
GV hoûi: Theo em, quyeàn vaø nghóa vuï cuûa vôï vaø
choàng xuaát hieän khi naøo?
HS traû lôøi.
GV nhaän xeùt, keát luaän: Quyeàn vaø nghóa vuï cuûa
vôï vaø choàng chæ xuaát hieän sau khi quan heä hoân
nhaân ñöôïc xaùc laäp. Khi aáy, xuaát hieän quan heä
phaùp luaät giöõa vôï vaø choàng (giai ñoaïn 1 cuûa quaù
trình thöïc hieän phaùp luaät)
GV hoûi Vôï, choàng thöïc hieän quyeàn vaø nghóa
cuûa mình nhö theá naøo?
HS trao ñoåi, traû lôøi.
GV nhaän xeùt, keát luaän: Sau khi quan heä hoân
nhaân ñöôïc xaùc laäp, vôï choàng thöïc hieän quyeàn vaø
nghóa vuï cuûa mình (giai ñoaïn 2 cuûa quaù trình
thöïc hieän phaùp luaät) theo quy ñònh taïi chöông III
– Quan heä giöõa vôï vaø choàng cuûa Luaät Hoân nhaân
vaø Gia ñình naêm 2000.
Noäi dung baøi hoïc
c/ Các giai đoạn thực hiện
pháp luật.
GĐ1: Giữa các cá nhân, tổ
chức hình thành một quan hệ
xã hội do pháp luật điều chỉnh
(gọi là quan hệ pháp luật)
GĐ2: Cá nhân, tổ chức tham
gia quan hệ pháp luật thực hiện
các quyền và nghĩa vụ của
mình.
Vi phaïm phaùp luaät vaø traùch nhieäm phaùp lí.
1.- Vi phaïm phaùp luaät.
2/ Vi phạm pháp luật và
trách nhiệm pháp lí.
a/ Vi phạm pháp luật.
GV cho hs thảo luận nhóm: Caùc daáu hieäu để
xác định các hành vi vi phaïm phaùp luaät:
°Thöù nhaát: Laø haønh vi traùi phaùp luaät.
+ Haønh ñoäng cuï theå: Baïn A chöa ñeán tuoåi ñöôïc
pheùp töï ñieàu khieån xe moâ toâ maø ñaõ laùi xe ñi treân
ñöôøng vaø hai boá con baïn A ñeàu ñi xe ngöôïc
chieàu quy ñònh; Cô sôû saûn xuaát, kinh doanh thaûi
chaát thaûi chöa ñöôïc xöû lyù ñaït tieâu chuaån moâi
tröôøng vaøo ñaát, nguoàn nöôùc ; nhaäp caûnh, quaù
caûnh ñoäng vaät, thöïc vaät chöa qua kieåm dòch;…
+ Khoâng haønh ñoäng: Ngöôøi kinh doanh khoâng
noäp thueá cho Nhaø nöôùc (traùi vôùi phaùp luaät veà
thueá); Ngöôøi coù thaåm quyeàn theo quy ñònh cuûa
phaùp luaät khoâng giaûi quyeát ñôn thö khieáu naïi, toá
caùo cuûa coâng daân ;...
Trang 19
Thöù nhaát, laø haønh vi traùi
phaùp
luaät
+ Haønh vi ñoù coù theå laø haønh
ñoäng – laøm nhöõng vieäc khoâng
ñöôïc laøm theo quy ñònh cuûa
phaùp luaät hoaëc khoâng haønh
ñoäng – khoâng laøm nhöõng vieäc
phaûi laøm theo quy ñònh cuûa
phaùp luaät .
+ Haønh vi ñoù xaâm phaïm, gaây
thieät haïi cho nhöõng quan heä
xaõ hoäi ñöôïc phaùp luaät baûo veä.
°Thöù hai: Do ngöôøi coù naêng löïc traùch nhieäm
phaùp lí thöïc hieän.
GV coù theå yeâu caàu HS giaûi thích roõ: Theá naøo laø
naêng löïc traùch nhieäm p/ lí? Nhöõng ngöôøi naøo ñuû
vaø khoâng ñuû naêng löïc traùch nhieäm p/lí ?
GV giaûng:
Naêng löïc traùch nhieäm phaùp lyù : Khaû naêng cuûa
ngöôøi ñaõ ñaït ñoä tuoåi nhaát ñònh theo quy ñònh cuûa
phaùp luaät, coù theå nhaän thöùc vaø ñieàu khieån ñöôïc
haønh vi cuûa mình, töï quyeát ñònh caùch xöû söï cho
ñuùng phaùp luaät vaø chòu traùch nhieäm ñoäc laäp veà
haønh vi cuûa mình.
Naêng löïc traùch nhieäm phaùp lyù cuûa con ngöôøi phuï
thuoäc vaøo ñoä tuoåi, tình traïng söùc khoeû - taâm lyù
(coù bò beänh veà taâm lyù laøm maát hoaëc haïn cheá khaû
naêng nhaän thöùc veà haønh vi cuûa mình hay khoâng).
Thöù hai, do ngöôøi coù naêng
löïc traùch nhieäm phaùp lí thöïc
hieän.
Naêng löïc traùch nhieäm phaùp
lí ñöôïc hieåu laø khaû naêng cuûa
ngöôøi ñaõ ñaït moät ñoä tuoåi nhaát
ñònh theo quy ñònh phaùp luaät,
coù theå nhaän thöùc, ñieàu khieån
vaø chòu traùch nhieäm veà vieäc
thöïc hieän haønh vi cuûa mình.
°Thöù ba: Ngöôøi vi phaïm phaùp luaät phaûi coù
loãi.
- Thứ ba, người vi phạm pháp
Theo em, boá con baïn A coù bieát ñi xe vaøo luật phải có lỗi.
ñöôøng ngöôïc chieàu laø vi phaïm phaùp luaät khoâng?
Haønh ñoäng cuûa boá con baïn A coù theå daãn ñeán haäu Loãi theå hieän thaùi ñoä cuûa ngöôøi
bieát haønh vi cuûa mình laø sai,
quaû nhö theá naøo? Haønh ñoäng ñoù coá yù hay voâ yù?
traùi phaùp luaät , coù theå gaây haäu
Trong khoa hoïc phaùp lyù, loãi ñöôïc hieåu laø traïng quaû khoâng toát nhöng vaãn coá yù
thaùi taâm lyù phaûn aùnh traïng thaùi tieâu cöïc cuûa chuû laøm hoaëc voâ tình ñeå maëc cho
theå ñoái vôùi haønh vi traùi phaùp luaät cuûa mình vaø söï vieäc xaûy ra.
ñoái vôùi haäu quaû cuûa haønh vi ñoù. Loãi ñöôïc theå
hieän döôùi hai hình thöùc : loãi coá yù vaø loãi voâ yù.
Loãi coá yù : Loãi coá yù tröïc tieáp : Chuû theå vi phaïm
nhaän thaáy tröôùc haäu quaû thieät haïi cho XH vaø cho
ngöôøi khaùc do haønh vi cuûa mình gaây ra, nhöng
vaãn mong muoán ñieàu ñoù xaûy ra. Ví duï : Haønh vi
ñaùnh ngöôøi gaây thöông tích.
Loãi coá yù giaùn tieáp : Chuû theå vi phaïm nhaän
thaáy tröôùc haäu quaû thieät haïi cho xaõ hoäi vaø cho
ngöôøi khaùc do haønh vi cuûa mình gaây ra, tuy
khoâng mong muoán nhöng vaãn ñeå maëc cho noù
Trang 20
=> Keát luaän:
Vi phaïm phaùp luaät laø haønh
vi traùi phaùp luaät , coù loãi do
ngöôøi coù naêng löïc traùch nhieäm
phaùp lí thöïc hieän, xaâm haïi caùc
quan heä xaõ hoäi ñöôïc phaùp luaät
baûo veä.
- Xem thêm -