GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA10 GDCD - THPT Quúnh C«i
TiÕt 19+20
Bµi 9.
con ngêi lµ chñ thÓ cña lÞch sö
Lµ môc tiªu ph¸t triÓn cña x· héi
i/ môc tiªu cÇn ®¹t ®îc:
1/ VÒ kiÕnthøc: HS cÇn n¾m ®îc:
- C¬ së h×nh thµnh, ph¸t triÓn cña XH loµi ngêi.
- Con ngêi lµ chñ nh©n cña c¸c gi¸ trÞ VC, tinh thÇn vµ sù biÕn ®æi cña XH.
- Con ngêi s¸ng t¹o ra lÞch sö, dùa trªn sù nhËn thøc vµ vËn dông c¸c quy luËt
kh¸ch quan.
- Con ngêi lµ môc tiªu ph¸t triÓn cña XH, con ngêi gi÷ vÞ trÝ trung t©m.
2/ VÒ kü n¨ng:
- Gióp HS chøng minh ®îc tÇm QL cña viÖc chÕ t¹o ra c«ng cô SX ®èi víi sù
h×nh thµnh ph¸t triÓn cña XH.
- ThÊy ®îc sù quan t©m cña §¶ng vµ Nhµ níc ®èi víi sù ph¸t triÓn cña con ngêi.
3/ VÒ th¸i ®é:
- BiÕt quý träng cuéc sèng cña m×nh, t«n träng mäi ngêi, mong muèn ®îc gãp
søc vµo sù cña céng ®ång.
- Cã ý thøc vËn dông QLKQ vµo cuéc sèng, häc tËp vµ sinh ho¹t hµng ngµy.
Ii/ néi dung:
- GV cÇn tËp chung truyÒn t¶i nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n ng¾n gän chÝnh x¸c, liªn
hÖ TT.
- Bµi d¹y chia 2 tiÕt:
TiÕt 19: môc I: Con ngêi lµ chñ thÓ cña lÞch sö.
TiÕt 20: Môc II: Con ngêi lµ môc tiªu cña sù cña XH.
Iii/ ph¬ng ph¸p:
- Sö dông ®a d¹ng, kÕt hîp PP d¹y häc: Gi¶ng gi¶i, ®µm tho¹i, th¶o luËn, gi¶i
quyÕt vÊn ®Ò.
- Sö dông s¬ ®å, th¶o luËn nhãm.
Iv/ tµi liÖu, ph¬ng tiÖn:
- SGK, s¸ch gi¸o viªn líp 10, thiÕt kÕ bµi gi¶ng.
- GiÊy khæ, bót d¹.
- Tranh ¶nh liªn quan néi dung bµi d¹y.
- M¸y chiÕu (nÕu cã).
v/ tiÕn tr×nh d¹y vµ häc:
(1) KiÓm tra bµi cò.
(2) Giíi thiÖu bµi.
(3) Bµi míi.
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Nh÷ng néi dung KTCB cÇn ®¹t ®îc
HS ®äc sgk.
1/ Con ngêi lµ chñ thÓ cña lÞch sö:
? Ngêi tèi cæ, ngêi tinh kh«n ®· chÕ t¹o a/ Con ngêi s¸ng t¹o ra lÞch sö cña chÝnh
nh÷ng c«ng cô L§ NTN?
m×nh.
? Nh÷ng c«ng cô ®ã cã ý nghÜa g× víi - Ngêi tèi cæ sö dông 2 chi tríc dïng
cÇm hßn ®¸, cµnh c©y lµm c«ng cô L§.
viÖc chuyÓn ho¸ tõ vîn ngêi?
- Ngêi tinh kh«n: sö dông c«ng cô ®¸
? XH qua mÊy giai ®o¹n?
? Nh÷ng c«ng cô L§ cã ý nghÜa NTN kim lo¹i.
- Ngêi tèi cæ sèng bÇy ®µn trong hang
®èi víi sù ra ®êi, ph¸t triÓn cña XH?
®¸…
- HS tr¶ lêi.
- GV gi¶i thÝch KL liªn hÖ - Ngêi tinh kh«n sèng thµnh tõng nhãm
nhá, cã gia ®×nh, quan hÖ hä hµng thÞ téc
TT.
ë giai ®o¹n ®Çu. Sau nµy lµm ra s¶n
phÈm nu«i sèng m×nh vµ XH.
Khi XH ngêi nguyªn thuû tan r· XH
cã giai cÊp ra ®êi.
- LÞch sö loµi ngêi qua 5 giai ®o¹n (s¬
®å) ViÖc chÕ t¹o c«ng cô L§ gióp
con ngêi tù s¸ng t¹o ra lÞch sö cña m×nh.
b/ Con ngêi lµ chñ thÓ s¸nh t¹o ra c¸c gi¸
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA10 GDCD - THPT Quúnh C«i
? HS ®äc sgk?
trÞ vËt chÊt vµ tinh thÇn.
? V× sao con ngêi lµ chñ thÓ s¸ng t¹o ra - Muèn tån t¹i con ngêi ph¶i L§SX
c¸c gi¸ trÞ vËt chÊt? Cho VD?
t¹o ra cña c¶i VC nu«i sèng XH. Trong
? V× sao con ngêi lµ chñ thÓ s¸ng t¹o ra bÊt kú PTSX nµo con ngêi lu«n lµ vÞ trÝ
c¸c gi¸ trÞ tinh thÇn? VD?
trung t©m cña LLSX, SX cña c¶i VC lµ
- HS tr¶ lêi.
®Æc trng riªng cña con ngêi, lµ kÕt qu¶
- GV gi¶i thÝch Liªn hÖ TT.
lao ®éng cã môc ®Ých s¸ng t¹o cña con
ngêi.
KÕt luËn.
VD: Con ngêi SX c¸i ¨n, c¸i mÆc vv…
- §êi sèng sinh ho¹t h»ng ngµy khiÕn hä
L§SX, trong §TGC lµ ®Ò tµi v« tËn cho
ph¸t minh KH, c¶m høng s¸ng t¹o nghÖ
thuËt.
- con ngêi lµ t¸c gi¶ cña c¸c c«ng tr×nh
KH, cña c¸c ¸ng v¨n häc nghÖ thuËt, c¸c
di tÝch lÞch sö.
VD:
TG cã 7 kú quan.
Di tÝch lÞch sö, c«ng tr×nh v¨n
ho¸..vv.
c/ Con ngêi lµ ®éng lùc cña c¸c cuéc ®Êu
tranh CM.
§Êu tranh c¶i t¹o XH lµ ®éng lùc thóc
®Èy con ngêi mµ ®Ønh cao lµ c¸c cuéc
? HS ®äc sgk.
? V× sao con ngêi lµ ®éng lùc cña c¸c CMXH.
- §éng lùc cña CMXH lµ thay ®æi QHSX
cuéc CM? Cho VD.
lçi thêi b»ng QHSX míi tiÕn bé.
- HS tr¶ lêi.
- QHSX míi ra ®êi kÐo theo sù xuÊt hiÖn
- GV gi¶i thÝch KluËn.
PTSX míi.
Liªn hÖ TT?
- Khi PTSX míi ra ®êi sÏ thóc ®Èy XH
biÕn ®æi, ph¸t triÓn..
VÒ nh÷ng mÆt ®êi sèng XH:
VD: + §Êu tranh GC cña GC n« lÖ thóc
®Èy XH C§PK.
+ §Êu tranh cña GC t s¶n lµ néi
dung xo¸ bá QHSX phong kiÕn
C§TBCN.
+ §Êu tranh cña GC c«ng nh©n vµ
GV kÕt luËn tiÕt 19: LÞch sö XH loµi ng- ND L§ ®¨ xo¸ bá chÕ ®é TBCN C§
êi ®îc h×nh thµnh khi con ngêi biÕt chÕ XHCN.
t¹o c«ng cô L§. trong qu¸ tr×nh cña
lÞch sö lµ sù cña c¸c PTSX mµ trong
®ã con ngêi lµ LL chÝnh Con ngêi lµ
chñ thÓ cña lÞch sö.
_____________________________________________
TiÕt 20.
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA10 GDCD - THPT Quúnh C«i
* KiÓm tra bµi cò: (2HS).
1/ V× sao con ngêi lµ chñ thÓ s¸nh t¹o ra c¸c gi¸ trÞ VC vµ tinh thÇn? Cho VD.
2/ v× sao con ngêi lµ ®éng lùc cña c¸c cuéc ®Êu tranh CM? Cho VD.
3/ Con ngêi lµ môc tiªu cña sù ph¸t triÓn
- Gäi HS ®äc sgk?
XH:
? H·y kÓ nh÷ng nhu cÇu QB cña b¶n a/ V× sao nãi con ngêi lµ môc tiªu cña sù
th©n mµ em mong íc ®îc gia ®×nh vµ ph¸t triÓn XH.
XH ®em l¹i?
? Em mong muèn ®îc sèng trong XH
ntn?
? Nh÷ng vÊn ®Ò quan t©m chung cña
nh©n lo¹i?
? V× sao con ngêi lµ môc tiªu chung cña - Con ngêi lµ chñ thÓ cña lÞch sö nªn con
ngêi cÇn ph¶i ®îc t«n träng, cÇn ph¶i ®îc
sù cña XH?
? Suy ngÜ cña em khi ®äc chuyÖn N«Ben ®¶m b¶o quyÒn chÝnh ®¸ng cña m×nh,
ph¶i lµ môc tiªu ph¸t triÓn cña nh÷ng
mét nhµ KH v× con ngêi?
tiÕn bé XH.
- HS tr¶ lêi.
- GV gi¶i thÝch – liªn hÖ TT - Môc ®Ých cña nh÷ng tiÕn bé XH suy
®Õn cïng lµ v× h¹nh phóc cña con ngêi.
KL.
b/ CNXH víi sù ph¸t triÓn toµn diÖn cña
- GV ®a ra 1 sè BTTH.
- GV cho HS so s¸nh sù tån t¹i con ngêi.
cña c¸c C§XH. Tõ ®ã rót ra mÆt
- XD 1 XH c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n min,
tiÕn bé u viÖt cña C§XHCN?
mäi ngêi cã cuéc sèng tù do, h¹nh phóc
? Môc tiªu cña CNXH lµ g×?
cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn toµn diÖn c¸ nh©n
? Liªn hÖ víi níc ta? (HS tr¶ lêi)
lµ môc tiªu cao c¶ cña CNXH.
- GV gi¶i thÝch liªn hÖ TT KL.
- KÎ s¬ ®å so s¸nh.
ChÕ ®é XH
§Æc chng c¬ b¶n
C«ng x·
- §/sèng thÊp, dùa trªn
Nguyªn thuû s¨n b¾n, h¸i lîm, con
ngêi phô thuéc vµo TN.
ChiÕm h÷u Trång trät, ch¨n nu«i
n« nÖ
®êi sèng nghÌo, l¹c hËu
C«ng cô: ®å CU, Fe con
Ngêi bÞ ¸p bøc bãc lét.
Phong kiÕn XH biÕn ®æi chËm, ý
Thøc t«n gi¸o chi phèi
®êi sèng tinh thÇn, con
Ngêi bÞ ¸p bøc.
XH TBCN SX: CKH, H§H XH
cßn QH ngêi –
Ngêi cha gi¶i phãng
§S MT.
XHCN
Kh«ng cã ¸p bøc cã sù
TN v¨n minh + nh©n ®¹o.
4/ PhÇn cñng cè:
- HÖ thèng nh÷ng KTCB.
- Kh¾c s©u phÇn träng t©m.
5/ Ho¹t ®éng nèi tiÕp:
- Gi¸o dôc ý thøc TT cho HS. Nh¾c HS chuÈn bÞ bµi sau.
- ? Vai trß cña con ngêi víi t c¸ch lµ chñ thÓ XH ®îc thÓ hiÖn NTN?
- Chøng minh sù quan t©m cña §¶ng vµ Nhµ níc ®èi víi sù cña con ngêi nãi
chung vµ trÎ em nãi riªng.
6/ Gîi ý kiÓm tra ®¸nh gi¸:
- Gäi HS lµm nh÷ng BTTH (sgk).
- Cho HS lµm nh÷ng BTTH (tr¾c nghiÖm).
7/ T liÖu tham kh¶o:
- T liÖu sgk CD 10.
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA10 GDCD - THPT Quúnh C«i
- Tµi liÖu GDCD 10 (cò).
- Mét sè tµi liÖu, b¸o chÝ, h×nh ¶nh…
___________________________________________________
PhÇn ii
TiÕt 21.
C«ng d©n víi ®¹o ®øc.
Bµi 10.
Quan niÖm vÒ ®¹o ®øc.
i/ môc tiªu cÇn ®¹t ®îc:
1/ VÒ kiÕn thøc:
- HiÓu ®îc thÕ nµo lµ ®¹o ®øc.
- Ph©n biÖt sù gièng vµ kh¸c nhau gi÷a ®¹o ®øc víi ph¸p luËt vµ phong tôc tËp
qu¸n.
- HiÓu ®îc vai trß cña ®¹o ®øc trong sù ph¸t triÓn cña c¸ nh©n, gia ®×nh vµ x·
héi.
2/ Kü n¨ng:
- Ph©n biÖt ®îc hµnh vi vi ph¹m ®¹o ®øc víi hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt vµ hµnh
vi kh«ng phï hîp víi phong tôc tËp qu¸n.
3/ Th¸i ®é:
- Coi träng vai trß cña ®¹o ®øc trong ®êi sèng XH.
- Cã ý thøc ®iÒu chØnh c¸c hµnh vi phï hîp víi chuÈn mùc ®¹o ®øc míi.
Ii/ néi dung:
- Träng t©m cña bµi häc sÏ gióp HS hiÓu ®îc kh¸i niÖm ®¹o ®øc vµ vai trß cña
®¹o ®øc trong ®êi sèng XH.
- GV cÇn truyÒn t¶i nh÷ng KTCB ng¾n gän, chÝnh x¸c cã liªn hÖ TT cuéc sèng.
Iii/ ph¬ng ph¸p:
- PP thuyÕt tr×nh.
- PP gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, ®µm tho¹i, th¶o luËn nhãm ®iÒu tra liªn hÖ TT.
- HS nghiªn cøu b»ng ®Üa h×nh…VV.
Iv/ tµi liÖu, ph¬ng tiÖn:
- SGK GDCD 10, s¸ch GV GDCD 10, thiÕt kÕ bµi gi¶ng, GDCD 10.
- GiÊy khæ, bót d¹.
- Tranh ¶nh liªn quan néi dung bµi häc.
- C¸c bµi th¬, bµi h¸t, ca dao, c©u chuyÖn tÊm g¬ng t×nh yªu quyª h¬ng, ®Êt níc.
- Tranh ¶nh t×nh yªu XD b¶o vÖ quyª h¬ng, ®Êt níc.
V/ tiÕn tr×nh d¹y häc:
1/ KiÓm tra bµi cò: 2 HS. C©u hái sgk + BTTH.
2/ giíi thiÖu bµi míi:
Trong ®êi sèng hµng ngµy, con ngêi cã rÊt nhiÒu mèi quan hÖ XH kh¸c nhau. M¸c
“Con ngêi lµ tæng hoµ cña c¸c mèi quan hÖ XH”. Trong c¸c mèi quan hÖ XH phøc t¹p
®ã, con ngêi ph¶i øng sö, giao tiÕp vµ thêng xuyªn ®iÒu chØnh th¸i ®é hµnh vi cña
m×nh cho phï hîp víi yªu cÇu lîi Ých chung cña XH. Trong trêng hîp ®ã con ngêi ®îc xem lµ cã ®¹o ®øc. Ngîc l¹i 1 ngêi nµo ®ã chØ nghÜ ®Õn lîi Ých cña m×nh bÊt chÊp
lîi Ých cña ngêi kh¸c vµ cña XH th× ®ã ®îc coi lµ thiÕu ®¹o ®øc. ®Ó hiÓu râ h¬n vÒ
®¹o ®øc chóng ta cïng t×m hiÓu bµi 10. ”….”
3/ Bµi míi:
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA10 GDCD - THPT Quúnh C«i
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Nh÷ng néi dung KTCB cÇn ®¹t ®îc
- GV ®a ra c¸c t×nh huèng:
1/ Quan niÖm vÒ ®¹o ®øc.
(1) Gióp ®ì ngêi giµ khi qua ®êng.
a/ §¹o ®øc lµ g×?
(2) B¹n A nhµ nghÌo, bè mÑ hay èm ®au,
em ®· ®éng viªn c¸c b¹n trong líp gióp
A.
? Tù ®iÒu chØnh hµnh vi lµ viÖc tuú ý hay
- §¹o ®øc lµ hÖ thèng c¸c quy t¾c
ph¶i tu©n theo?
chuÈn mùc XH mµ nhê ®ã con
? §iÒu chØnh hµnh vi lµ b¾t buéc hay tù
ngêi tù gi¸c ®iÒu chØnh hµnh vi
gi¸c? Hµnh vi ®ã cã cÇn phï hîp víi lîi
cña m×nh cho phï hîp víi lîi Ých
Ých cña céng ®ång XH?
cña céng ®ång, cña XH.
- HS tr¶ lêi.
- GV kÕt luËn.
? Kh¸i niÖm ®¹o ®øc?
- Cïng víi sù vËn ®éng cña lÞch
sö, c¸c quy t¾c chuÈn mùc § §
còng biÕn ®æi theo.
GV cho VD liªn hÖ TT.
- Liªn hÖ nÒn ®¹o ®øc ë níc ta
b/ Ph©n biÖt ®¹o ®øc víi ph¸p luËt vµ
hiÖn nay.
phong tôc tËp qu¸n trong sù ®iÒu chØnh
hµnh vi cña con ngêi:
? Gäi HS ®äc sgk?
? Sù ®iÒu chØnh hµnh vi cña ®¹o ®øc - Sù ®iÒu chØnh cña hµnh vi ®¹o ®øc
kh¸c víi sù ®iÒu chØnh hµnh vi cña ph¸p mang tÝnh tù nguyÖn, nÕu con ngêi
kh«ng thùc hiÖn sÏ bÞ d luËn XH lªn ¸n
luËt vµ phong tôc tËp qu¸n.
hoÆc l¬ng t©m c¾n røt VD….
- GV cho HS tr¶ lêi.
- Tu©n theo phong tôc tËp qu¸n lµ tu©n
- LËp b¶ng so s¸nh.
Néi dung vÒ ph¬ng thøc ®iÒu chØnh hµnh theo thãi quen, tôc lÖ nÒ nÕp æn ®Þnh tõ
vi: Qua ®¹o ®øc, ph¸p luËt, phong tôc tËp l©u ®êi VD….
2/ Vai trß cña ®¹o ®øc trong sù ph¸t triÓn
qu¸n?
cña c¸ nh©n, gia ®×nh vµ XH.
a/ §èi víi c¸ nh©n.
- Gãp phÇn hoµn thiÖn nh©n c¸ch.
- Cã ý thøc vµ n¨ng lùc, sèng l¬ng
thiÖn, sèng cã Ých.
? Gäi HS ®äc sgk?
GD lßng nh©n ¸i, vÞ tha.
? Vai trß cña ®¹o ®øc ®èi víi c¸ nh©n? ë
1 sè c¸ nh©n ®¹o ®øc vµ tµi n¨ng c¸i nµo b/ §èi víi gia ®×nh:
- §¹o ®øc lµ nÒn t¶ng cña gia ®×nh.
h¬n? V× sao?
- T¹o nªn sù æn ®Þnh, ph¸t triÓn
- HS tr¶ lêi.
v÷ng ch¾c cña gia ®×nh.
- GV gi¶i thÝch KluËn.
Lµ nh©n tè XD gia ®×nh hîp
? Gäi HS ®äc sgk?
ph¸p.
? Vai trß cña ®¹o ®øc ®èi víi mçi gia
Liªn hÖ TT.
®×nh? Liªn hÖ TT.
? HiÖn nay t×nh tr¹ng trÎ em l¹c vµo tÖ
n¹n XH cã ph¶i do ®¹o ®øc bÞ xuèng
cÊp? XH cÇn ph¶i lµm g×?
? Theo em h¹nh phóc gia ®×nh cã ®îc
nhê cã ®¹o ®øc hay tiÒn b¹c, danh väng?
V× sao? DÉn chøng cuéc sèng TT?
? Gäi HS ®äc sgk?
? Vai trß cña ®¹o ®øc ®èi víi XH? Liªn c/ §èi víi XH.
- §¹o ®øc ®îc coi lµ søc khoÎ cña
hÖ TT?
c¬ thÓ sèng.
- HS tr¶ lêi.
- XH sÏ bÒn v÷ng nÕu XH ®ã
- GV gi¶i thÝch KluËn
thùc hiÖn ®óng c¸c quy t¾c,
LHTT.
chuÈn mùc XH.
KL: XD, cñng cè vµ ph¸t triÓn nÒn ®¹o
- XH sÏ mÊt æn ®Þnh nÕu ®¹o ®øc
®øc míi ë níc ta hiÖn nay cã ý nghÜa rÊt
XH bÞ xuèng cÊp.
to lín, kh«ng chØ trong chiÕn lîc XD vµ
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA10 GDCD - THPT Quúnh C«i
con ngêi ViÖt nam hiÖn ®¹i mµ c«ng
cuéc XD nÒn v¨n ho¸ tiªn tiÕn ®Ëm
®µ b¶n s¾c d©n téc.
4/ PhÇn cñng cè:
- HÖ thèng nh÷ng KTCB ®· häc.
- Kh¾c s©u phÇn träng t©m.
5/ Ho¹t ®éng nèi tiÕp:
- Gi¸o dôc ý thøc cho HS trong viÖc ®iÒu chØnh nh÷ng hµnh vi cña m×nh sao cho
phï hîp víi yªu cÇu chuÈn mùc ®¹o ®øc chung.
- Nh¾c nhë HS chuÈn bÞ bµi.
6/ Gîi ý kiÓm tra ®¸nh gi¸.
- Gäi HS lµm bµi tËp (3) sgk tr 66+BT (4) tr 66.
- Cho HS lµm 1 sè BTTH (tr¾c nghiÖm).
7/ T liÖu tham kh¶o.
- T liÖu trong sgk 10.
- Tµi liÖu GDCD 10 (cò).
- Mét sè tôc ngh÷, ca dao.
- §¹o ®øc häc.
___________________________________________________
TiÕt 22+23.
Bµi 11.
mét sè ph¹m trï c¬ b¶n
Cña ®¹o ®øc häc.
i/ môc ®Ých cÇn ®¹t ®îc:
Qua bµi häc – HS cÇn n¾m ®îc nh÷ng yªu cÇu:
1/ KiÕn thøc:
- HiÓu ®îc ph¹m trï ®¹o ®øc: NghÜa vô, l¬ng t©m, nh©n phÈm, danh dù vµ h¹nh
phóc.
2/ Kü n¨ng:
- BiÕt thùc hiÖn nghÜa vô ®¹o ®øc liªn quan ®Õn b¶n th©n.
- BiÕt gi÷ g×n danh dù, nh©n phÈm, l¬ng t©m cña m×nh, biÕt phÊn ®Êu cho h¹nh
phóc cña b¶n th©n vµ XH.
3/ Th¸i ®é:
- Coi träng viÖc gi÷ g×n l¬ng t©m, danh dù, nh©n phÈm, h¹nh phóc.
- T«n träng nh©n phÈm cña ngêi kh¸c.
Ii/ néi dung:
- GV cÇn giíi thiÖu nh÷ng ph¹m trï ®¹o ®øc c¬ b¶n, ®Æc ®iÓm cña nh÷ng ph¹m
trï ®¹o ®øc ®ã, mèi quan hÖ gi÷a nh÷ng ph¹m trï ®¹o ®øc.
- Bµi d¹y 2 tiÕt.
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA10 GDCD - THPT Quúnh C«i
TiÕt 1: Môc 1+2.
TiÕt 2: Môc 3+4.
Iii/ ph¬ng ph¸p:
- Sö dông PP thuyÕt tr×nh + diÔn gi¶ng.
- Sö dông PP gi¶i quyÕt vÊn ®Ò + ®µm tho¹i.
- Sö dông PP th¶o luËn nhãm + nh÷ng c©u hái tr¾c nghiÖm.
Iv/ tµi liÖu, ph¬ng tiÖn:
- SGK 10, s¸ch GV GDCD 10, thiÕt kÕ bµi gi¶ng GDCD 10.
- GiÊy khæ to, bót d¹.
- Mét sè b¨ng, ®Üa néi dung phï hîp.
- Tôc ng÷, ca dao liªn quan ®Õn bµi häc.
v/ tiÕn tr×nh d¹y häc:
1/ KiÓm tra bµi cò: (2 HS).
C©u hái sgk + liªn hÖ TT.
2/ Giíi thiÖu bµi míi:
Ph¹m trï ®¹o ®øc häc bao hµm nh÷ng kh¸i niÖm ®¹o ®øc c¬ b¶n ph¶n ¸nh nh÷ng
®Æc tÝnh c¨n b¶n, nh÷ng ph¬ng tiÖn vµ nh÷ng quan hÖ phæ biÕn nhÊt cña nh÷ng hiÖn tîng ®¹o ®øc trong ®êi sèng hiÖn thùc. §¹o ®øc häc bao gåm nh÷ng ph¹m trï c¬ b¶n
nh nghÜa vô, l¬ng t©m, danh dù, nh©n phÈm, h¹nh phóc. Trong bµi häc nµy chóng ta
nghiªn cøu néi dung nh÷ng ph¹m trï ®¹o ®øc trªn.
3/ D¹y bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Nh÷ng KTCB cÇn ®¹t ®îc
- §Ó ®a ra cho HS hiÓu kh¸i niÖm nghÜa 1/ NghÜa vô:
vô: GV cÇn ®Æt vÊn ®Ò Trong ®êi a/ NghÜa vô lµ g×?
sèng mçi c¸ nh©n dï cè g¾ng ®Õn ®©u - Kh¸i niÖm: NghÜa vô lµ tr¸ch nhiÖm
còng kh«ng thÓ tho¶ m·n nh÷ng nhu cÇu cña mçi c¸ nh©n ®èi víi yªu cÇu lîi Ých
nÕu kh«ng cã sù kÕt hîp víi nhu cÇu lîi chung cña céng ®ång, cña XH.
Ých cña ngêi kh¸c vµ cña XH: ý thøc cña
c¸ nh©n vµ quan hÖ nµy gäi lµ nghÜa vô.
? Cho HS ®äc VD sgk.
? Em nhËn xÐt g× vÒ ho¹t ®éng nu«i con
cña bè mÑ? Cha mÑ nu«i con trëng
thµnh?
? Ph©n tÝch VD kh¸c bµi häc?
- HS tr¶ lêi GV KluËn.
? Trong TT nhu cÇu lîi Ých c¸ nh©n vµ
XH ®Òu thèng nhÊt? Nõu cã sù m©u Bµi häc: Cã lóc c¸ nh©n ph¶i biÕt ®Æt
thuÉn chóng ta cÇn gi¶i quyÕt NTN? Cho nhu cÇu , lîi Ých XH lªn trªn vµ ph¶i biÕt
phôc tïng lîi Ých chung.
VD liªn hÖ TT?
- XH ph¶i cã tr¸ch nhiÖm ®¶m b¶o cho
- HS trao ®æi.
nhu cÇu, lîi Ých chÝnh ®¸ng cña c¸ nh©n.
- GV kÕt luËn.
b/ NghÜa vô ®¹o ®øc cña thanh niªn ViÖt
nam hiÖn nay.
? Gäi HS ®äc sgk?
? NghÜa vô ®¹o ®øc cña thanh niªn ViÖt - Ch¨m lo rÌn luyÖn ®¹o ®øc cã ý thøc
quan t©m ®Õn nh÷ng ngêi xung quanh,
nam hiÖn nay? Cña b¶n th©n nãi riªng?
®Êu tranh chèng l¹i c¸i ¸c gãp phÇn
- HS tr¶ lêi.
XDXH tèt ®Ñp.
- GV gi¶i thÝch KluËn.
- kh«ng ngõng häc tËp n©ng cao tr×nh ®é
v¨n ho¸.
- TÝch cùc lao ®éng s¸ng t¹o.
- HS ®äc VD c©u hái sgk. HS tr¶ - S½n sµng tham gia b¶o vÖ Tæ quèc.
2/ L¬ng t©m:
lêi.
a/ L¬ng t©m lµ g×?
- GV nhËn xÐt KluËn.
Trong cuéc sèng nh÷ng ngêi cã ®¹o - L¬ng t©m lµ n¨ng lùc tù ®¸nh gi¸ vµ
®øc lu«n xem xÐt ®¸nh gi¸ mèi quan hÖ ®iÒu chØnh hµnh vi ®¹o ®øc cña b¶n th©n
gi÷a b¶n th©n víi ngêi xung quanh. Trªn trong c¸c mèi quan hÖ víi ngêi kh¸c vµ
c¬ së ®ã ®¸nh gi¸ hµnh vi cña m×nh cho XH.
phï hîp chuÈn mùc ®¹o ®øc.
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA10 GDCD - THPT Quúnh C«i
? Kh¸i niÖm l¬ng t©m?
? l¬ng t©m tån t¹i ë tr¹ng th¸i nµo? ý - Hai tr¹ng th¸i cña l¬ng t©m:
nghÜa cña nã?
+ Tr¹ng th¸i thanh th¶n cña l¬ng t©m.
VD…
? Mçi ngêi ph¶i rÌn luyÖn NTN ®Ó trë + tr¹ng th¸i c¾n røt cña l¬ng t©m. VD…
thµnh ngêi cã l¬ng t©m?
b/ Lµm thÕ nµo ®Ó trë thµnh ngêi cã l¬ng
- HS tr¶ lêi.
t©m?
- Thêng xuyªn rÌn luyÖn TT ®¹o ®øc
- GV gi¶i thÝch KluËn.
theo quan ®iÓm tiÕn bé, tù gi¸c thùc hiÖn
?
hµnh vi ®¹o ®øc.
? §èi víi HS cÇn rÌn luyÖn NTN?
- thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô cña b¶n
th©n, tù nguyÖn phÊn ®Êu ®Ó trë thµnh
c«ng d©n tèt.
- Båi dìng t c¸ch ®Ñp trong s¸ng trong
quan hÖ ngêi víi ngêi.
* Cñng cè tiÕt 22: L¬ng t©m lµ ®Æc trng cña ®êi sèng ®¹o ®øc, lµ yÕu tè néi t©m lµm
nªn gi¸ trÞ ®¹o ®øc con ngêi. Nhê cã l¬ng t©m mµ nh÷ng c¸i tèt ®Ñp trong ®êi sèng ®îc duy tr× . Do ®ã trong cuéc sèng mçi c¸ nh©n ph¶i cã l¬ng t©m, mµ cßn ph¶i biÕt
gi÷ g×n l¬ng t©m.
- Su tÇm nh÷ng tôc ng÷, ca dao nãi vÒ nghÜa vô vµ l¬ng t©m.
GV ®Æt vÊn ®Ò: NghÜa vô vµ l¬ng t©m lµ 3/ Nh©n phÈm vµ danh dù.
nh÷ng ph¹m trï ®¹o ®øc c¬ b¶n, mçi ng- a/ Nh©n phÈm:
êi ph¶i lu«n rÌn luyÖn thùc hiÖn tèt - Nhan phÈm lµ toµn bé nh÷ng phÈm chÊt
nghÜa vô vµ cã l¬ng t©m trong s¸ng. mµ mçi ngêi cã ®îc. Nãi c¸ch kh¸c nh©n
chÝnh hä t¹o cho mçi c¸ nh©n nh÷ng phÈm lµ toµn bé gÝ trÞ lµm ngêi cña mçi
phÈm chÊt nhÊt ®Þnh, nh÷ng phÈm chÊt con ngêi.
nµy t¹o nªn gi¸ trÞ cña c¸ nh©n. ®ã lµ - Ngêi cã nh©n phÈm ®îc XH ®¸nh gi¸
nh©n phÈm.
cao ®îc kÝnh träng, ngêi kh«ng cã nh©n
? Nh©n phÈm lµ g×?
phÈm sÏ bÞ XH coi thêng thËm chÝ khinh
Ai ®¸nh gi¸ nh©n phÈm. BiÓu hiÖn cña rÎ.
nh©n phÈm lµ g×?
- Ngêi cã nh©n phÈm lµ ngêi cã l¬ng
(HS tr¶ lêi).
t©m, cã ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn
lµnh m¹nh, thùc hiÖn tèt nghÜa vô ®¹o
- GV gi¶i thÝch KluËn.
®øc ®èi víi XH vµ ngêi kh¸c.
- Cho HS lµm BTTH.
? Lêy VD vÒ ngêi cã nh©n phÈm?
? Gi¶i thÝch c©u tôc ng÷ trong sgk tr 72?
GV: Khi con ngêi rÌn luyÖn phÈm chÊt b/ Danh dù:
gi¸ trÞ ®¹o ®øc ®îc XH c«ng nhËn th× ng- - Danh dù lµ sù coi träng, ®¸nh gi¸ cao
cña d luËn XH, ®èi víi mét ngêi dùa trªn
êi ®ã cã danh dù.
c¸c gi¸ trÞ tinh thÇn ®¹o ®øc cña ngêi ®ã.
? Danh dù lµ g×?
? Ph¹m trï danh dù vµ nh©n phÈm cã Do vËy nh©n phÈm ®· ®îc ®¸nh gi¸ vµ
c«ng nhËn.
quan hÖ NTN?
? HS nhËn xÐt VD. Sgk tr 72?
- Nh©n phÈm vµ danh dù cã quan hÖ lÉn
? ý nghÜa cña danh dù?
nhau.
? Tù träng lµ g×? Tù träng kh¸c tù ¸i - Gi÷ g×n danh dù lµ søc m¹nh tinh thÇn
cña mçi ngêi.
NTN?
- Tù träng lµ ý thøc tiªu chuÈn cña c¸
- HS tr¶ lêi.
nh©n t«n träng vµ b¶o vÖ danh dù nh©n
- GV gi¶i thÝch Liªn hÖ TT.
phÈm cña chÝnh m×nh.
GV: H¹nh phóc lµ 1 ph¹m trï trung t©m VD sgk tr 72.
cña ®¹o ®øc häc h¹nh phóc lµ g×? 4/ H¹nh phóc:
Trong lÞch sö ®· cã nh÷ng quan niÖm a/ H¹nh phóc lµ g×?
kh¸c nhau vÒ h¹nh phóc, së dÜ nh vËy v× - H¹nh phóc lµ c¶m xóc vui síng, hµi
h¹nh phóc g¾n víi sù c¶m nhËn ®¸nh gi¸ lßng cña con ngêi trong cuéc sèng khi ®cña c¸ nh©n, XH vµ cuéc sèng thùc t¹i îc ®¸p øng, tho¶ m·n c¸c nhu cÇu ch©n
Quan niÖm h¹nh phóc võa cã tÝnh chÝnh, lµnh m¹nh vÒ vËt chÊt vµ tinh
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA10 GDCD - THPT Quúnh C«i
kh¸ch quan, võa cã tÝnh chñ quan.
? Hiªñ thÕ nµo lµ nhu cÇu vËt chÊt? Nhu
cÇu TT? Cho VD? Khi con ngêi ®îc tho¶
m·n nh÷ng nhu cÇu ®ã xuÊt hiÖn c¶m
xóc g×?
- HS trao ®æi.
- GV gi¶i thÝch KluËn.
C¶m xóc cña con ngêi lu«n g¾n víi tõng
c¸ nh©n v× vËy nãi ®Õn h¹nh phóc c¸
nh©n. con ngêi sèng trong XH ph¶i cã
nghÜa vô ®èi víi con ngêi, nghÜa vô ®ã
®em l¹i h¹nh phóc cho mäi ngêi. §ã lµ
h¹nh phóc XH.
thÇn.
- VD……
b/ H¹nh phóc c¸ nh©n vµ h¹nh phóc XH
- H¹nh phóc c¸ nh©n : Lµ h¹nh phóc cña
mçi ngêi trong XH
- H¹nh phóc XH : Lµ h¹nh phóc cña mäi
ngêi trong XH
- Chó ý:
+ H¹nh phóc cña tõng c¸ nh©n lµ c¬ së
cña h¹nh phóc XH
+ XH h¹nh phóc th× c¸ nh©n cã ®iÒu kiÖn
phÊn ®Êu
+ Khi c¸ nh©n phÊn ®Êu cho h¹nh phóc
cña m×nh , ph¶i cã nghÜa vô víi ngêi
kh¸c vµ XH.
(4) Cñng cè bµi
- HÖ thèng nh÷ng KTCB
- Kh¾c s©u phÇn träng t©m
(5) Ho¹t ®éng nèi tiÕp
- GD ý thøc cho H/S ph¶i cã ý thøc rÌn luyÖn phÊn ®Êu thùc hiÖn tèt nghÜa vô,
sèng cã l¬ng t©m, phÊn ®Êu hoµn thiÖn m×nh gãp phÇn x©y dùng gia ®×nh vµ
XH h¹nh phóc, lèi sèng lµnh m¹nh tr¸nh xa nh÷ng tÖ n¹n XH, tr¸nh lèi sèng
Ých kû thùc dông.
- Nh¾c nhë H/S chuÈn bÞ bµi sau
(6) Gîi ý kiÓm tra ®¸nh gi¸
- Cho H/S lµm c©u hái + BTTH ( SGK )
- Cho H/S lµm mét sè BTTH do GV ®a ra.
- Su tÇm nh÷ng c©u tôc ng÷ ca dao nãi vÒ nh©n phÈm, danh dù, vÒ t×nh yªu, gia
®×nh
(7) T liÖu tham kh¶o
- SGK GDCD 10
- Tµi liÖu GDCD10
- Mét sè c©u tôc ng÷ ca dao
- S¸ch GV GDCD10
- ThiÕt kÕ bµi gi¶ng GDCD10.
_________________________________________________________
TiÕt 24+25.
Bµi 12.
C«ng d©n víi t×nh yªu
H«n nh©n vµ gia ®×nh
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA10 GDCD - THPT Quúnh C«i
i/ môc tiªu cÇn ®¹t ®îc:
1/ KiÕn thøc:
- HS n¾m ®îc thÕ nµo lµ t×nh yªu? T×nh yªu ch©n chÝnh? H«n nh©n vµ gia ®×nh?
- BiÕt ®îc c¸c ®Æc trng tèt ®Ñp, tiÕn bé cña chÕ ®é h«n nh©n ë níc ta hiÖn nay.
- Nªu ®îc c¸c chøc n¨ng c¬ b¶n cña gia ®×nh.
- HiÓu ®îc c¸c mèi quan hÖ trong gia ®×nh vµ tr¸ch nhiÖm cña mçi thµnh viªn.
2/ Kü n¨ng:
- BiÕt nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ mét sè quan niÖm sai lÇm vÒ t×nh yªu, h«n nh©n vµ gia
®×nh.
- Thùc hiÖn tèt tr¸ch nhiÖm cña b¶n th©n trong gia ®×nh.
3/ Th¸i ®é:
- Yªu quý gia ®×nh.
- §ång t×nh, ñng hé c¸c quan niÖm ®óng ®¾n vÒ t×nh yªu, h«n nh©n vµ gia ®×nh.
Ii/ néi dung:
- GV nªu bËt mét sè néi dung KTCB ®Æc biÖt phÇn träng t©m: T×nh yªu? Mét sè
biÓu hiÖn cña t×nh yªu ch©n chÝnh? T×nh yªu ch©n chÝnh H«n nh©n vµ gia
®×nh. GV cÇn lµm râ chøc n¨ng cña gia ®×nh vµ tr¸ch nhiÖm cña c¸c thµnh viªn
trong gia ®×nh.
- Bµi d¹y 2 tiÕt.
+ TiÕt 24: Môc I.
+ TiÕt 25: Môc II+III.
Iii/ ph¬ng ph¸p:
- GV sö dông PP thuyÕt tr×nh, diÔn gi¶ng.
- PP ®µm tho¹i + PP ®Æt vÊn ®Ò vµ th¶o luËn nhãm (giao cho HS chuÈn bÞ tríc).
Iv/ tµi liÖu vµ ph¬ng tiÖn:
- SGK GDCD 10, s¸ch GV GDCD 10, thiÕt kÕ bµi gi¶ng GDCD 10, tµi liÖu
GDCD 11.
- GiÊy khæ to, bót d¹, b¨ng dÝnh.
- Ca dao, tôc ng÷ liªn quan ®Õn t×nh yªu, h«n nh©n vµ gia ®×nh.
v/ tiÕn tr×nh d¹y häc:
1/ KiÓm tra bµi cò: (2HS).
- C©u hái (1) sgk GDCD 10.
- C©u hái 4+5 (sgk GDCD 10).
2/ Giíi thiÖu bµi míi:
Trong bµi häc tríc c¸c em ®· ®îc biÕt 1 sè quan niÖm vÒ ®¹o ®øc cña DT. Trong bµi
häc nµy chóng ta t×m hiÓu c¸c vÊn ®Ò vÒ ®¹o ®øc liªn quan ®Õn t×nh yªu, h«n nh©n vµ
gia ®×nh.
3/ Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Nh÷ng néi dung chÝnh cña bµi häc
- GV cho HS chuÈn bÞ tríc t×m hiÓu KN:
T×nh yªu.
1/ T×nh yªu.
? T×nh yªu lµ g×?
a/ T×nh yªu lµ g×?
? Su tÇm 1 sè c©u tôc ng÷ ca dao nãi vÒ - T×nh yªu lµ sù rung c¶m vµ quyÕn
t×nh yªu? Qua th¬, tôc ng÷, ca dao ®ã em luyÕn s©u s¾c gi÷a 2 ngêi kh¸c giíi, ë hä
hiÓu t×nh yªu cã nh÷ng biÓu hiÖn g×?
cã sù phï hîp vÒ nhiÒu mÆt…lµm cho
- HS tr¶ lêi.
hä cã nhu cÇu gÇn gòi, g¾n bã víi nhau,
- GV gi¶i thÝch – KluËn.
nguyÖn sèng v× nhau vµ s½n sµng hiÕn
Liªn hÖ TT.
d©ng cho nhau cuéc sèng cña m×nh.
- t×nh yªu
Mang tÝnh XH? (GT).
Mang tÝnh GC?
b/ ThÕ nµo lµ t×nh yªu ch©n chÝnh:
- GV cho HS th¶o luËn:
- T×nh yªu ch©n chÝnh lµ t×nh yªu trong
? ThÕ nµo lµ t×nh yªu ch©n chÝnh?
s¸ng, lµnh m¹nh, phï hîp víi quan niÖm
? BiÓu hiÖn cña t×nh yªu ch©n chÝnh?
®¹o ®øc tiÕn bé cña XH.
- HS tr¶ lêi.
- t×nh yªu ch©n chÝnh cã nh÷ng biÓu
hiÖn:
- GV gi¶i thÝch KluËn.
+ T×nh c¶m ch©n thùc, quyÕn luyÕn cuèn
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA10 GDCD - THPT Quúnh C«i
hót sù g¾n bã gu÷a 1 nam vµ 1 n÷.
+ Sù quan t©m ®Õn nhau, kh«ng vô lîi.
+ Sù ch©n thµnh, tin cËy, t«n träng nhau,
lèi sèng vÞ tha vµ tù hoµn thiÖn m×nh.
- GV cho HS th¶o luËn 1 sè vÊn ®Ò:
c/ Mét sè biÓu hiÖn nªn tr¸nh trong t×nh
? H·y cho biÕt nh÷ng biÓu hiÖn nªn yªu nam n÷:
tr¸nh trong t×nh yªu nam n÷?
- Yªu qu¸ sím, nhÇm lÉn t×nh b¹n víi
- HS tr¶ lêi.
t×nh yªu.
- HS tranh luËn.
- Yªu nhiÒu ngêi cïng 1 lóc, yªu ®Ó
- GV ®a nhngx ®¸p ¸n ®óng
chøng tá kh¶ n¨ng chinh phôc b¹n kh¸c
giíi, yªu v× môc ®Ých vô lîi.
KluËn, liªn hÖ TT.
- Cã quan hÖ t×nh dôc tríc h«n nh©n.
* Chó ý: HÕt tiÕt nµy GV sÏ cñng cè
nh÷ng KTCB cña tiÕt häc.
2/ H«n nh©n:
- HS ®äc VD (sgk).
GV: T×nh yªu ch©n chÝnh H«n nh©n. a/ H«n nh©n lµ g×?
- H«n nh©n lµ quan hÖ gi÷a vî vµ chång
? H«n nh©n lµ g×?
? ý nghÜa cña vÊn ®Ò h«n nh©n? ë nã ta sau khi ®· kÕt h«n.
- Chó ý: H«n nh©n thÓ hiÖn quyÒn tr¸ch
quy ®Þnh tuæi kÕt h«n?
nhiÖm cña vî, chång ®îc ph¸p luËt b¶o
(HS tr¶ lêi).
vÖ…
- GV gi¶i thÝch – kÕt luËn
- GV : C§ h«n nh©n ë níc ta lµ C§ h«n
nh©n míi tèt ®Ñp ( so s¸nh : C§ h«n b/ ChÕ ®é h«n nh©n ë níc ta hiÖn nay.
nh©n ë níc ta hiÖn nay víi XHPK tríc * H«n nh©n tù nguyÖn, tiÕn bé:
- H¹nh phóc dùa trªn c¬ së t×nh yªu ch©n
kia)
? Nguyªn t¾c cña C§ h«n nh©n ë níc ta chÝnh.
- Nam n÷ tù do kÕt h«n.
hiÖn nay ?
- H«n nh©n ®¶m b¶o vÒ ph¸p lý, ph¶i
- H/S tr¶ lêi
®¨ng ký kÕt h«n.
- GV gi¶i thÝch – kÕt luËn
- H«n nh©n tù nguyÖn, tiÕn bé thÓ hiÖn
+ VÊn ®Ò tù do kÕt h«n
? Theo em gia ®×nh ngêi th©n cã vai trß quyÒn tù do ly h«n. (khi t×nh yªu vî
NTN trong viÖc kÕt h«n cña thanh niªn? chång kh«ng cßn). Ly h«n lµ bÊt ®¾c dÜ
? Khi hai ngêi yªu nhau tha thiÕt dÉn v× nã g©y hËu qu¶ xÊu cho 2 ngêi ®Æc
®Õn h«n nh©n , nh vËy ®· ®ñ §K cho biÖt lµ ®èi víi con c¸i cña hä.
* H«n nh©n 1 vî 1 chång vî chång b×nh
cuéc sèng h¹nh phóc cha?
? V× sao luËt thõa nhËn ly h«n? khi nµo ®¼ng:
ly h«n ®îc ®Æt ra? Ly h«n ®Én ®Õn hËu - H«n nh©n dùa trªn t×nh yªu ch©n chÝnh
lµ h«n nh©n 1 vî 1 chång v× t×nh yªu
qu¶ NTN?
V× sao ph¶i thùc hiÖn h«n nh©n mét vî kh«ng chia sÎ.
- B×nh ®¼ng trong quan hÖ vî chång lµ vî
mét chång ?
? Em hiÓu b×nh ®¼ng trong QH vî chång vµ chång cã quyÒn vµ nghÜa vô ngang
nhau trong mäi mÆt cña ®êi sèng gia
lµ NTN?
®×nh.
- GV: H«n nh©n sÏ t¹o nªn cuéc sèng gia 3/ Gia ®×nh, chøc n¨ng cña gia ®×nh, c¸c
mèi quan hÖ trong gia ®×nh lµ tr¸ch
®×nh.
? Kh¸i niÖm gia ®×nh? Mèi quan hÖ nhiÖm cña mçi thµnh viªn.
a/ Gia ®×nh lµ g×?
trong gia ®×nh?
- Gia ®×nh lµ 1 céng ®ång ngêi chung
- HS tr¶ lêi.
sèng g¾n bã víi nhau bëi mèi quan hÖ
- GV gi¶i thÝch.
h«n nh©n vµ quan hÖ huyÕt thèng.
b/ Chøc n¨ng cña gia ®×nh:
? Gia ®×nh cã nh÷ng chøc n¨ng c¬ b¶n - Chøc n¨ng duy tr× nßi gièng.
- Chøc n¨ng kinh tÕ.
NTN?
- Chøc n¨ng tæ chøc cuéc sèng gia ®×nh
- HS tr¶ lêi.
- GV gi¶i thÝch: Liªn hÖ thªm - Chøc n¨ng nu«i dìng gi¸o dôc con c¸i.
(Liªn hÖ thùc tÕ)
chÝnh s¸ch d©n sè KHHG§.
? Theo em 1 cÆp vî chång hiÖn nay nªn
cã mÊy con?
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA10 GDCD - THPT Quúnh C«i
? Tµi chÝnh kinh tÕ gióp g× cho gia ®×nh?
? Ph¶i lµm g× ®Ó gãp phÇn XD gia ®×nh
h¹nh phóc?
? ViÖc gi¸o dôc trÎ em lµ viÖc cña nhµ trêng? §óng? Sai?
- HS tr¶ lêi.
? Trong gia ®×nh cã nh÷ng mèi quan hÖ
nµo? Mét gia ®×nh vî chång bÊt hoµ ¶nh
hëng ®Õn con c¸i?
? Víi t c¸ch lµ 1 thµnh viªn trong gia
®×nh em ph¶i lµm g× ®Ó gãp phÇn x©y
dùng 1 gia ®×nh h¹nh phóc?
c/ Mèi quan hÖ vµ trach nhiÖm cña mçi
thµnh viªn trong gia ®×nh.
- Quan hÖ vî chång x©y dùng trªn c¬
së t×nh yªu vµ ph¸p luËt thõa nhËn (gi¶i
thÝch tr¸ch nhiÖm vî chång)
- Quan hÖ cha mÑ con c¸i (gi¶i thÝch
tr¸ch nhiÖm)
- Quan hÖ giòa «ng bµ c¸c ch¸u (gi¶i
thÝch tr¸ch nhiÖm)
- Quan hÖ gi÷a anh chÞ em trong gia ®×nh
(tr¸ch nhiÖm).
4/ PhÇn cñng cè:
- HÖ thèng nh÷ng KTCB.
- GV cho HS liªn hÖ: QH: T×nh yªu nam, n÷ víi vÊn ®Ò h«n nh©n vµ gia ®×nh.
- T×nh yªu lµ tiªu chuÈn thiªng liªng mµ nam n÷ thanh niªn ph¶i biÕt t«n träng,
b¶o vÖ. T×nh yªu ch©n chÝnh H«n nh©n ®Ó cã 1 cuéc sèng gia ®×nh h¹nh
phóc. Gia ®×nh h¹nh phóc lµ nÒn t¶ng ®Ó XH æn ®Þnh .
5/ Ho¹t ®éng nèi tiÕp:
- Gi¸o dôc ý thøc TT cho HS trong lÜnh vùc t×nh yªu, h«n nh©n vµ gia ®×nh.
- Nh¾c nhë HS chuÈn bÞ bµi sau.
6/ Gîi ý kiÓm tra ®¸nh gi¸:
- Cho HS su tÇm tôc ng÷ ca dao vÒ t×nh yªu vµ TC gia ®×nh.
- Cho HS lµm BTTH (sgk).
7/ t liÖu tham kh¶o:
- SGK GDCD 10.
- Tµi liÖu GDCD 10 (cò) 11, (cò).
- Tôc ng÷, ca dao.
- SGK GV.
__________________________________________
TiÕt 26.
KiÓm tra viÕt 1 tiÕt.
i/ * Nh÷ng môc tiªu cÇn ®¹t ®îc:
- Gióp HS cñng cè l¹i nh÷ng KTCB ®· häc trong c¸c bµi 9+10+11+12.
- VËn dông nh÷ng KTCB ®· häc vµo TT cuéc sèng.
- RÌn luyÖn cho HS nh÷ng kü n¨ng «n tËp, kiÓm tra ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ nhËn thøc
cña HS XÕp lo¹i kÕt qu¶ cho HS.
- Gi¸o giôc ý thøc kû luËt, tinh thÇn, th¸i ®é cña HS trong viÖc kiÓm tra ®¸nh
gi¸.
Ii/ néi dung kiÓm tra:
- Cho HS nh÷ng c©u hái trong KTCB + BTTH + Liªn hÖ TT.
§Ò 1:
1. Ph¹m trï ®¹o ®øc: L¬ng t©m? Danh dù? Nh©n phÈm? Cã quan hÖ NTN?
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA10 GDCD - THPT Quúnh C«i
§Ò 2:
2. H¹nh phóc lµ g×? Quan niÖm NTN cho ®óng vÒ ph¹m trï h¹nh phóc cña con
ngêi? Theo em h¹nh phóc ®èi víi 1 HS trong häc phæ th«ng lµ g×?
1. T×nh yªu ch©n chÝnh? BiÓu hiÖn cña nã? KÕt qu¶ cña t×nh yªu ch©n chÝnh?
§iÓm kh¸c biÖt lín nhÊt trong chÕ ®é h«n nh©n ë níc ta hiÖn nay víi chÕ dé
h«n nh©n trong XH phong kiÕn tríc kia?
2. Chøc n¨ng c¬ b¶n cña gia ®×nh? Tr¸ch nhiÖm cña em víi t c¸ch lµ mét thµnh
viªn trong gia ®×nh?
_________________________________________________
TiÕt 27+28.
BµI 13.
C¤NG D¢N VíI CéNG §ång.
i/ môc tiªu cÇn ®¹t ®îc:
Trong bµi nµy GV cÇn gióp HS hiÓu ®îc:
1/ KiÕn thøc:
- BiÕt ®îc céng ®ång lµ g×? Vai trß cña céng ®ång ®èi víi cuéc sèng cña con ngêi.
- Nªu ®îc thÕ nµo lµ nh©n nghÜa, hoµ nhËp hîp t¸c.
- Nªu ®îc c¸c biÓu hiÖn, ®Æc trng cña nh©n nghÜa, hoµ nhËp, hîp t¸c.
- HiÓu ®îc nh©n nghÜa, hoµ nhËp, hîp t¸c lµ nh÷ng yªu cÇu ®¹o ®øc cña ngêi
c«ng d©n hiÖn nay trong mèi quan hÖ víi céng ®ång n¬i ë vµ tËp thÓ líp häc,
trêng häc.
2/ VÒ kü n¨ng:
- BiÕt sèng nh©n nghÜa, hoµ nhËp, hîp t¸c víi mäi ngêi xung quanh.
3/ Th¸i ®é:
Gi¸o dôc ý thøc TT, th¸i ®é yªu quý g¾n bã víi líp, víi trêng, víi céng ®ång n¬i ë.
Ii/ néi dung:
- Bµi häc ®Ò cËp tíi yªu cÇu ®¹o ®øc cña c«ng d©n trong quan hÖ víi céng ®ång.
- Bµi gåm 4 ®¬n vÞ kiÕn thøc:
+ Céng ®ång, vai trß cña céng ®ång ®èi víi con ngêi.
+ nh©n nghÜa.
+ hoµ nhËp.
+ Hîp t¸c.
- Träng t©m cña bµi: Nh©n nghÜa, hoµ nhËp, hîp t¸c.
- Bµi d¹y chia 2 tiÕt:
+ TiÕt 27: §¬n vÞ kiÕn thøc 1+ 2 (a).
+ TiÕt 28: §¬n vÞ kiÕn thøc 2 (b+c).
Iii/ ph¬ng ph¸p:
- GV cã thÓ sö dông PP: Th¶o luËn nhãm, ®µm tho¹i, liªn hÖ thùc tiÔn, dù ¸n.
- KÕt hîp h×nh thøc lµm viÖc c¸ nh©n, theo nhãm, theo tæ.
Iv/ tµi liÖu, ph¬ng tiÖn:
- SGK GDCD 10, s¸ch GV GDCD10.
- ThiÕt kÕ bµi gi¶nh GDCD 10, tµi liÖu GDCD 10.
- Tranh ¶nh, b¨ng h×nh, bµi b¸o vÒ ho¹t ®éng c¸ nh©n, bµi b¸o vÒ ho¹t ®éng
nh©n ®¹o, vÒ ho¹t ®éng hoµ nhËp hîp t¸c víi céng ®ång.
v/ tiÕn tr×nh d¹y häc:
1/ KiÓm tra bµi cò: 2 HS. (c©u hái sgk + liªn hÖ thùc tiÔn).
2/ Giíi thiÖu bµi míi:
- Con ngêi ta ai còng sèng trong céng ®ång, lµm viÖc häc tËp trong céng ®ång,
kh«ng ai cã thÓ t¸ch rêi khái céng ®ång. Song mçi thµnh viªn ph¶i sèng, øng
sö NTN trong céng ®ång. VËy céng ®ång lµ g×? Tr¸ch nhiÖm cña c«ng d©n víi
céng ®ång….. nghiªn cøu qua bµi häc.
3/ Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Nh÷ng néi dung KTCB cÇn ®¹t ®îc
? H·y kÓ tªn 1 sè VD vÒ céng ®ång?
1/ Céng ®ång vµ vai trß cña céng ®ång
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA10 GDCD - THPT Quúnh C«i
? Céng ®ång lµ g×?
- HS tr¶ lêi.
- GV kh¸i qu¸t.
GV nªu c©u hái th¶o luËn:
Nhãm 1: Céng ®ång cã vai trß NTN ®èi
víi cuéc sèng cña con ngêi?
Nhãm 2: §iÒu g× s¶y ra nÕu con ngêi
ph¶i sèng t¸ch biÖt khái céng ®ång?
- §¹i diÖn nhãm HS tr¶ lêi c©u hái.
- GV kÕt luËn.
? Mçi c¸ nh©n cã thÓ tham gia nhiÒu
céng ®ång kh¸c nhau kh«ng? Cho VD?
? Mçi c¸ nh©n ph¶I sèng øng sö thÕ nµo
trong céng ®ång líp häc, trêng häc,
céng ®ång n¬I c tró?
- HS tr¶ lêi
- GVKL: Mçi céng ®ång con ngêi chuÈn
mùc ®¹o ®øc, quy t¾c øng sö riªng, mµ
c¸ nh©n sèng trong ®ã ph¶i tu©n thñ. §èi
víi líp häc, nhµ trêng, céng ®ång d©n c.
Nh©n nghÜa, hoµ nhËp, hîp t¸c lµ chuÈn
mùc ®¹o ®øc quan träng mµ c«ng d©n
cÇn cã.
? ThÕ nµo lµ nh©n nghÜa?
? Su tÇm tôc ng÷, ca dao vÒ nh©n nghÜa?
? C¸c biÓu hiÖn vÒ truyÒn thèng nh©n
nghÜa VN?
? V× sao nh©n nghÜa l¹i lµ yªu cÇu vÒ ®¹o
®øc cña c«ng d©n trong quan hÖ céng
®ång.
? Ph¶I lµm g× ®Ó ph¸t huy truyÒn thèng
nµy cña d©n téc?
- HS tr¶ lêi
- GV kÕt luËn.
®èi víi cuéc sèng con ngêi:
a/ Céng ®ång lµ g×?
- Céng ®ång lµ toµn thÓ nh÷ng ngêi cïng
sèng, cã nh÷ng quan ®iÓm gièng nhau,
g¾n bã víi nhau thµnh 1 khèi sinh ho¹t
XH.
VD: Céng ®ång d©n c…
b/ Vai trß cña céng ®ång ®èi víi cuéc
sèng cña con ngêi.
- Céng ®ång lµ h×nh thøc thÓ hiÖn c¸c
mèi liªn hÖ vµ quan hÖ cña con ngêi. §ã
lµ m«i trêng c¸ nh©n thÓ hiÖn sù liªn kÕt,
hîp t¸c víi nhau:
+ Mçi ngêi lµ thµnh viªn cña céng ®ång
c¸ nh©n ph¶i thùc hiÖn nh÷ng nghÜa
vô cña céng ®ång vµ tu©n theo nguyªn
t¾c cña céng ®ång. VD….
+ Céng ®ång ch¨m lo cho ®êi sèng c¸
nh©n, b¶o ®¶m cho sù � cña c¸ nh©n
VD…
+ §êi sèng céng ®ång cÇn cã sù kÕt hîp
®óng ®¾n quan hÖ gi÷a c¸ nh©n vµ tËp
thÓ, XH céng ®ång gi¶i quyÕt mèi quan
hÖ gi÷a lîi Ých chung vµ riªng, giìa
quyÒn vµ nghÜa vô cña c¸ nh©n VD…
2/ Tr¸ch nhiÖm cña c«ng d©n víi céng
®ång:
a/ Nh©n nghÜa:
- Nh©n lµ lßng th¬ng ngêi. NghÜa lµ ®iÒu
®îc coi lµ hîp lÏ ph¶I lµm khu«n phÐp
cho c¸ch xö thÕ cña con ngêi � Nh©n
nghÜa lµ lßng yªu th¬ng con ngêi vµ ®èi
xö víi ngêi theo lÏ ph¶i. §ã lµ tiªu
chuÈn, th¸I ®é viÖc lµm ®óng ®¾n phï
hîp víi ®¹o lý cña DT ViÖt nam. VD
(liªn hÖ).
+ Nh©n nghÜa thÓ hiÖn lßng nh©n ¸i, t¬ng
th©n, t¬ng ¸I, gióp ®ì lÉn nhau.
+ Nh©n nghÜa: ThÓ hiÖn lßng vÞ tha cao
thîng, ®èi xö khoan hång � §©y lµ nÐt
næi bËt trong truyÒn thèng cña ngêi VN.
� Mçi HS cÇn: KÕ thõa ph¸t huy truyÒn
thèng nh©n ¸I, nh©n nghÜa cña DT.
Chóng ta ph¶i yªu th¬ng t«n träng mäi
ngêi, kÝnh träng ngêi trªn, nhêng nhÞn
ngêi díi, ®oµn kÕt th©n ¸i víi b¹n bÌ, s½n
sµng gióp ®ì mäi ngêi theo kh¶ n¨ng.
Chó ý: HÕt phÇn néi dung nµy GV
cã sù cñng cè KTCB trong tiÕt häc
b/ Hoµ nhËp:
nµy.
- Hoµ nhËp lµ sèng gÇn gòi chan hoµ,
§Ó ®a ra KN vÒ hoµ nhËp GV cho HS kh«ng xa l¸nh mäi ngêi, kh«ng g©y m©u
thuÉn, bÊt hoµ víi ngêi kh¸c, cã ý thøc
suy nghÜ c¸c t×nh huèng sau:
(1) Th«ng tin: Cuéc ®êi ho¹t ®éng tham gia c¸c ho¹t ®éng chung cña céng
®ång.
CM cña HCT…(sgk tr90).
(2) Trong thêi kú CM §¶ng ta cßn
ph¶i…®¸nh ®Ëp (sgk tr91).
(3) Vµo mïa hÌ §oµn TNCSHCM ®·
tæ chøc “chiÕn dÞch t×nh nguyÖn”
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA10 GDCD - THPT Quúnh C«i
cho SV ®¹i häc Y, s ph¹mvÒ vïng
s©u, vïng xa ch¨m sãc søc khoÎ,
d¹y ch÷ cho ND, hä ®· sèng víi
d©n lµm viÖc, kh¸m søc khoÎ, d¹y
ch÷ cho con em ND.
- GV cho HS cïng trao ®æi � Kh¸i
niÖm vÒ hoµ nhËp.
- GV gi¶I thÝch � KL.
? ý nghÜa cña hoµ nhËp?
- HS tr¶ lêi
- GVGT – Liªn hÖ TT.
? Liªn hÖ b¶n th©n TN. HS ph¶i rÌn
luyÖn NTN ®Ó sèng hoµ nhËp?
� Sèng hoµ nhËp víi céng ®ång sÏ cã
thªm søc m¹nh vît qua khã kh·n cña
cuéc sèng, gióp con ngêi cã niÒm vui
cña cuéc sèng.
- T«n träng ®oµn kÕt, quan t©m gióp ®ì,
vui vÎ, cëi më chan hoµ víi mäi ngêi
xung quanh.
- TÝch cùc tham gia c¸c ho¹t ®éng tËp thÓ
cña nhµ trêng, cña ®Þa ph¬ng. ®ång thêi
vËn ®éng mäi ngêi cïng tham gia.
c/ Hîp t¸c:
- KN: Hîp t¸c lµ cïng chung søc lµm
viÖc, gióp ®ì, hç trî lÉn nhau trong mét
c«ng viÖc, mét lÜnh vùc nµo ®ã v× môc
®Ých chung.
- GV cã thÓ cho BTTN gäi HS lµm.
- GV: Trong cuéc sèng con ngêi cÇn
ph¶i biÕt hîp t¸c víi nhau. VËy thÕ nµo
lµ hîp t¸c? ý nghÜa? Nguyªn t¾c cña hîp
t¸c?
VD: GV ®a ra bøc tranh vÒ trß ch¬i kÐo
co? H×nh ¶nh trß ch¬i cïng chung søc
� Kh¸I niÖm hîp t¸c?
? BiÓu hiÖn cña hîp t¸c?
� Hîp t¸c lµ cïng nhau bµn b¹c, phèi
- HS tr¶ lêi
- GV gi¶I thÝch – KÕt luËn.
hîp nhÞp nhµng, hiÓu biÕt nhiÖm vô cña
nhau, s½n sµng gióp ®ì chia sÎ.
� T¹o nªn søc m¹nh tinh thÇn vµ thÓ
? ý nghÜa cña hîp t¸c?
chÊt.
� §em l¹i chÊt lîng, hiÖu qu¶ cao trong
? Nguyªn t¾c cña hîp t¸c?
c«ng viÖc.
� Nguyªn t¾c: Tù nguyÖn, b×nh ®¼ng
? C¸c lo¹i hîp t¸c?
hai bªn cïng cã lîi.
- Hîp t¸c gåm:
+ Hîp t¸c song ph¬ng, ®a ph¬ng.
+ Hîp t¸c tõng lÜnh vùc hoÆc toµn diÖn.
+ Hîp t¸c gi÷a c¸c c¸ nh©n, c¸c nhãm,
? Liªn hÖ TT b¶n th©n?
gi÷a céng ®ång d©n téc, Quèc gia.
- Mçi HS cÇn:
? GV cho HS gi¶i thÝch c©u ca dao:
+ Cïng nhau bµn b¹c, ph©n c«ng x©y
Mét c©y lµm ch¼ng nªn non.
dùng kÕ ho¹ch cô thÓ.
Ba c©y chôm l¹i nªn hßn nói cao?
+ Nghiªm tóc thùc hiÖn.
? Quan ®iÓm cña §¶ng: “ViÖt nam muèn + Phèi hîp nhÞp nhµng, chia sÎ, ®ãng
lµm b¹n víi tÊt c¶ c¸c níc”
gãp s¸ng kiÕn cho nhau.
- HS trao ®æi – GV kÕt luËn.
+ §¸nh gi¸ rót kinh nghiÖm.
4/ PhÇn cñng cè:
- HÖ thèng nh÷ng KTCB.
- Kh¾c s©u phÇn träng t©m.
5/ Ho¹t ®éng nèi tiÕp:
- Gi¸o dôc ý TTT cho HS trong viÖc g¾n bã víi céng ®ång, trêng líp, d©n c.
- Nh¾c nhë chuÈn bÞ bµi sau.
6/ Gîi ý kiÓm tra ®¸nh gi¸:
- Cho HS su tÇm tôc ng÷, ca dao nãi vÒ nh©n nghÜa, hoµ nhËp, hîp t¸c.
- Cho HS lµm BTTH sgk.
7/ T liÖu tham kh¶o:
- sgk GDCD 10.
- Tµi liÖu GDCD 11 cò.
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA10 GDCD - THPT Quúnh C«i
- Sgk GV.
- Tôc ng÷, ca dao.
__________________________________________
TiÕt 29+30.
Bµi 14.
C«ng d©n víi sù nghiÖp x©y dùng
Vµ b¶o vÖ tæ quèc
I/ Môc tiªu cÇn ®¹t ®îc:
Qua bµi nµy HS cÇn n¾m ®îc nh÷ng vÊn ®Ò sau:
1/ VÒ kiÕn thøc:
- HiÓu vÒ truyÒn thèng yªu níc cña d©n téc VN
- ThÊy ®îc tr¸ch nhiÖm cña c«ng d©n, HS trong sù nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ
Tæ quèc
2/ VÒ kü n¨ng
- BiÕt tham gia ho¹t ®éng x©y dùng quª h¬ng, ®Êt níc phï hîp víi kh¶ n¨ng cña
m×nh
3/ VÒ th¸i ®é
- Yªu quÝ tù hµo vÒ quª h¬ng, ®Êt níc,d©n téc
- Cã ý thøc häc tËp, rÌn luyÖn ®Ó gãp phÇn vµo sù nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ
quª h¬ng ®Êt níc.
II/ Néi dung:
Bµi häc ®Ò cËp ®Õn tr¸ch nhiÖm ®¹o ®øc cña c«ng d©n trong quan hÖ víi
Tæ quèc.
Träng t©m cña bµi: Yªu níc lµ truyÒn thèng ®¹o ®øc tèt ®Ñp cña d©n téc,
lµ søc m¹nh céi nguån cña d©n téc, tr¸ch nhiÖm cña TN, HS ph¶i häc tËp rÌn luyÖn ®Ó
chuÈn bÞ tham gia XD b¶o vÖ Tæ quèc.
Bµi d¹y 2 tiÕt:
TiÕt 29: Môc (1)
TiÕt 30: Môc (2) + (3)
III/ Ph¬ng ph¸p:
- GV cã thÓ sö dông PP: §µm tho¹i, th¶o luËn nhãm, liªn hÖ TT, dù ¸n tæ chøc
diÔn ®µn, cho HS nghe b»ng b¨ng c¸t sÐt, xem b¨ng h×nh, tiÓu phÈm, bµi h¸t vÒ
t×nh yªu quª h¬ng ®Êt níc.
IV/ Tµi liÖu, ph¬ng tiÖn:
- sgk GDCD 10, sgv GDCD 10.
- ThiÕt kÕ bµi gi¶ng GDCD 10, tµi liÖu GDCD 11 cò.
- Tranh ¶nh, b¨ng h×nh, ca dao, bµi h¸t vÒ t×nh yªu quª h¬ng ®Êt níc.
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA10 GDCD - THPT Quúnh C«i
V/ tiÕn tr×nh d¹y häc:
(1) KiÓm tra bµi cò: 2 HS.
C©u hái sgk + BTTH + liªn hÖ TT.
(2) Giíi thiÖu bµi míi:
- GV cho HS nghe bµi h¸t vÒ quª h¬ng ®Êt níc VD “ViÖt nam quª h¬ng t«i” �
nhËn xÐt vÒ bµi h¸t? T/C cña TG thÓ hiÖn trong bµi h¸t?
- GV ®Æt vÊn ®Ò: Mçi ngêi ®Òu cã Tæ quèc cña m×nh, VN lµ Tæ quèc cña chóng
ta. ®ã lµ tªn gäi ®Êt níc mét c¸ch thiªng liªng tr×u mÕn. Lµ c«ng d©n cña níc
ViÖt nam chóng ta ph¶I cã tr¸ch nhiÖm NTN trong c«ng cuéc XD vµ b¶o vÖ
Tæ quèc.
(4) Bµi míi:
- GV: §Æt vÊn ®Ò: Yªu níc lµ tiªu chuÈn
TN ®· cã tõ l©u ®êi, ®ã lµ mét phÈm chÊt
®¹o ®øc quyÒn lîi cña c«ng d©n ®èi víi
Tæ quèc. VËy ta cïng t×m hiÓu thÕ nµo lµ
lßng yªu níc?
? NhËn xÐt g× vÒ T/C cña TG qua bµi th¬
“ThÇn” cña Lý Thêng KiÖt. Qua bµi th¬
“Sao chiÕn th¾ng” cña ChÕ Lan Viªn.
- HS trao ®æi.
- GV gi¶I thÝch – KÕt luËn.
? Lßng yªu níc cña ngêi VN ®îc b¾t
nguån tõ ®©u?
- HS tr¶ lêi
- GV gi¶I thÝch – Liªn hÖ.
GV cho HS ph©n nhãm:
(1) T×m hiÓu vÒ truyÒn thèng yªu níc
cña d©n téc?
(2) LÊy VD chøng minh nh÷ng biÓu
hiÖn cña lßng yªu níc cña d©n téc
VN?
(3) B¶n th©n em rót ra ®îc bµi häc
g×?
- HS ®¹i diÖn ph¸t biÓu ý kiÕn.
- GV tæng hîp – KÕt luËn.
1/ §¬n vÞ KT1: Lßng yªu níc.
a/ Lßng yªu níc lµ g×?
- K/N: Lßng yªu níc lµ t×nh yªu quª h¬ng ®Êt níc, lµ tinh thÇn s½n sµng ®em
kh¶ n¨ng cña m×nh phôc vô lîi Ých cña
Tæ quèc.
- Lßng yªu níc b¾t nguån tõ t×nh c¶m
b×nh dÞ gÇn gòi nh t×nh c¶m ®èi víi gia
®×nh, nh÷ng ngêi th©n yªu cña m×nh, yªu
n¬i m×nh sinh ra, lín lªn, trëng thµnh:
®ã lµ xãm lµng quª h¬ng � Lßng yªu
níc.
b/ TruyÒn thèng yªu níc cña d©n téc VN.
- Lßng yªu níc cña ngêi VN ®îc h×nh
thµnh hun ®óc tõ trong cuéc ®Êu tranh
l©u dµi, gian khæ, kiªn cêng cña nh©n
d©n ta trong 4000 n¨m dùng níc vµ gi÷
níc.
� Yªu níc lµ truyÒn thèng ®¹o ®øc cao
quý, thiªng liªng, lµ céi nguån cña c¸c
gi¸ trÞ truyÒn thèng kh¸c. §ã lµ søc
m¹nh gióp DT ta vît qua khã kh¨n, thö
th¸ch chiÕn th¾ng giÆc ngo¹i x©m, ®a DT
ta �.
BiÓu hiÖn cña lßng yªu níc:
- T×nh c¶m g¾n bã víi quª h¬ng
®Êt níc.
- T×nh yªu th¬ng ®èi víi ®ång bµo,
gièng nßi, DT.
- Lßng tù hµo vÒ DT.
- §oµn kÕt kiªn cêng chèng giÆc
ngo¹i x©m.
- CÇn cï lao ®éng s¸ng t¹o.
Bµi häc rót ra:
- n©ng cao hiÓu biÕt, ph¸t huy
truyÒn thèng yªu níc cña DT.
- tÝch cùc häc tËp, lao ®éng s¸ng
t¹o lµ thÓ hiÖn lßng yªu níc cña
m×nh.
- BiÕt t«n träng truyÒn thèng vµ
c¸c gi¸ trÞ ®¹o ®øc cao quý cña
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA10 GDCD - THPT Quúnh C«i
Sau ®¬n vÞ kiÕn thøc (1) GV cñng cè
KTCB � Cho HS su tÇm tôc ng÷ ca dao
nãi vÒ t×nh yªu quª h¬ng ®Êt níc.
GV: Chóng ta lµ c«ng d©n cña ®Êt níc
ph¶I lµm g× ®Ó gi÷ g×n, ph¸t huy truyÒn
thèng yªu níc cña DT?
Cho HS xem h×nh ¶nh thnh niªn tÝch cùc
XD ®Êt níc, phãng sù vÒ thµnh tùu XD
®Êt níc trong thêi kú ®æi míi.
? Thanh niªn, HS ph¶I lµm g× ®Ó gãp
phÇn XD Tæ quèc?
- HS tr¶ lêi
- GV kÕt luËn.
- GV cho HS xem phãng sù TN lªn ®êng
lµm nghÜa vô b¶o vÖ Tæ quèc, phãng sù
cña qu©n vµ d©n ta trong cuéc ®Êu tranh
gi¶I phãng DT ë miÒn nam ViÖt nam.
- GV liªn hÖ lêi d¹y cña B¸c Hå: “C¸c
vua Hïng cã c«ng dùng níc, B¸c ch¸u ta
ph¶I cïng nhau gi÷ lÊy níc”.
? Thùc hiÖn lêi d¹y cña B¸c TN, HS ph¶i
lµm g×?
- HS tr¶ lêi
- GV kÕt luËn.
DT.
§¬n vÞ kiÕn thøc (2) Tr¸ch nhiÖm XD Tæ
quèc.
- ch¨m chØ häc tËp, lao ®éng s¸ng t¹o
häc tËp cã môc ®Ých, ®éng c¬ ®óng ®¾n.
- TÝch cùc rÌn luyÖn ®¹o ®øc, t¸c phong,
lèi sèng trong s¸ng lµnh m¹nh, ®Êu tranh
víi nh÷ng hiÖn tîng tiªu cùc trong XH,
®Êu tranh chèng hµnh ®éng ®I ngîc l¹i
lîi Ých cña Tæ quèc, cña d©n téc
- TÝch cùc tham gia gãp phÇn x©y dùng
quª h¬ng
3/ Tr¸ch nhiÖm b¶o vÖ Tæ quèc
- Trung thµnh víi Tæ quèc, víi chÕ ®é
XH, c¶nh gi¸c víi nh÷ng ©m mu ph¸
ho¹i cña kÎ thï, phª ph¸n ®Êu tranh víi
mäi thñ ®o¹n ph¸ rèi an ninh chÝnh trÞ
- TÝch cùc häc tËp rÌn luyÖn søc khoÎ
,b¶o vÖ søc khoÎ, gi÷ vÖ sinh m«i trêng
- Tham gia nghÜa vô qu©n sù, s½n sµng
lªn ®êng b¶o vÖ Tæ quèc. VËn ®éng mäi
ngêi cïng thùc hiÖnnghÜa vô qu©n sù .
- tÝch cùc tham gia ho¹t ®éngan ninh ë
®Þa ph¬ng.
GV cho HS thi h¸t, kÓ chuyÖn vÒ g¬ng
®Êu tranh anh dòng cña DT, tinh thÇn lao
®éng XD Tæ quèc?
- Liªn hÖ viÖc lµm cña em gãp phÇn XD
quª h¬ng ®Êt níc?
VD: Lµm xanh, s¹ch ®Ñp ®êng lµng, ngâ
xãm.
- Tuyªn truyÒn phßng tr¸nh HIV/ AIDS
trong céng ®ång.
(4) PhÇn cñng cè
- HÖ thèng nh÷ng KTCB trong bµi
- Kh¾c s©u phÇn träng t©m.
(5) Ho¹t ®éng nèi tiÕp:
- Gi¸o dôc ý thøc TT, TC, t×nh yªu quª h¬ng ®Êt níc, ý thøc häc tËp rÌn luyÖn
gãp phÇn XD quª h¬ng ®Êt níc.
- Híng dÉn chuÈn bÞ bµi sau.
(6) Gîi ý kiÓm tra ®¸nh gi¸:
- Cho HS lµm c©u hái + BTTH (sgk)
- Su tÇm tôc ng÷, ca dao, bµi h¸t vÒ t×nh yªu quª h¬ng ®Êt níc.
(7) T liÖu tham kh¶o:
- t liÖu sgk GDCD 10.
- Tµi liÖu GDCD 11 (cò).
- S¸ch gi¸o viªn.
- V¨n kiÖn §¹i héi §¶ng 9+10.
___________________________________________
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA10 GDCD - THPT Quúnh C«i
TiÕt 31.
bµi 15.
C«ng d©n víi mét sè vÊn ®Ò
CÊp thiÕt cña nh©n lo¹i
I/ Môc tiªu cÇn ®¹t ®îc:
Qua bµi häc nµy HS cÇn n¾m ®îc nh÷ng KTCB sau:
1/ VÒ kiÕn thøc:
- HiÓu ®îc nh÷ng vÊn ®Ò cÊp thiÕt cña nh©n lo¹i hiÖn nay nh: ¤ nhiÔm m«i trêng, bïng næ d©n sè, c¸c dÞch bÖnh hiÓm nghÌo.
- HiÓu ®îc tr¸ch nhiÖm cña c«ng d©n, cña HS trong viÖc tham gia gi¶I quyÕt
nh÷ng vÊn ®Ò cÊp thiÕt cña nh©n lo¹i hiÖn nay.
2/ VÒ kü n¨ng:
TÝch cùc tham gia c¸c ho¹t ®éng phï hîp víi kh¶ n¨ng cña b¶n th©n, gãp phÇn gi¶i
quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò cÊp thiÕt cña nh©n lo¹i.
3/ VÒ th¸i ®é:
TÝch cùc ñng hé nh÷ng chñ tr¬ng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ NN, ñng hé nh÷ng ho¹t
®éng gãp phÇn gi¶I quyÕt 1 sè vÊn ®Ò cÊp thiÕt cña nh©n lo¹i do nhµ trêng, ®Þa ph¬ng
tæ chøc.
II/ Néi dung:
Bµi häc ®Ò cËp tíi yªu cÇu ®¹o ®øc cña c«ng d©n trong mèi quan hÖ víi nh©n lo¹i.
Bµi cã 3 ®¬n vÞ KT bè côc trong 3 môc cô thÓ cña bµi.
Gióp HS hiÓu ®îc nh÷ng vÊn ®Ò cÊp thiÕt ®ã lµ g×? Mèi quan hÖ gi÷a vÊn ®Ò ®ã? V×
sao vÊn ®Ò ®ã lµ cÊp thiÕt? Tr¸ch nhiÖm cña TN, HS.
III/ Ph¬ng ph¸p:
Trong bµi nµy cã thÓ kÕt hîp sö dông c¸c ph¬ng ph¸p: §µm tho¹i, th¶o luËn nhãm,
liªn hÖ TT, dù ¸n kÕt hîp lµm viÖc theo nhãm vµ theo líp.
IV/ Tµi liÖu, ph¬ng tiÖn:
- Tranh ¶nh, b¨ng h×nh, biÓu ®å, sè liÖu vÒ m«i trêng, vÒ gia t¨ng d©n sè, t×nh
tr¹ng ®ãi nghÌo, l©y nhiÔm HIV/ AIDS.
- Tranh ¶nh vÒ ho¹t ®éng b¶o vÖ m«i trêng, phßng chèng HIV/ AIDS.
V/ TiÕn tr×nh d¹y häc:
(1) KiÓm tra bµi cò: 2 HS.
(C©u hái + BTTH sgk).
(2) Giíi thiÖu bµi míi:
Qua theo dâi trªn nh÷ng ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, qua s¸ch b¸o, em thÊy
c¸c quèc gia trªn TG hiÖn nay quan t©m tíi nh÷ng vÊn ®Ò g×? T¹i sao hä l¹i cïng
quan t©m ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò ®ã? Tr¸ch nhiÖm cña c«ng d©n ®èi víi vÊn ®Ò nµy
NTN? � Nghiªn cøu bµi häc.
(3) Bµi míi:
GV: ®Æt vÊn ®Ò:
1/ ¤ nhiÔm m«i trêng lµ tr¸ch nhiÖm cña
TN, MT lu«n g¾n chÆt víi cuéc sèng c«ng d©n trong viÖc b¶o vÖ m«i trêng.
h»ng ngµy cña con ngêi � Gi÷a TN vµ a/ ¤ nhiÔm m«i trêng:
con ngêi cã quan hÖ kh¨ng khÝt h÷u c¬ - M«i trêng bao gåm c¸c yÕu tè TN vµ
kh«ng t¸ch rêi.
yÕu tè VC t¹o quan hÖ mËt thiÕt víi nhau
- TC nhãm th¶o luËn:
bao quanh con ngêi.
(1) M«i trêng lµ g×? KÓ tªn TN theo 3 VD: Kho¸ng s¶n, ®Êt ®ai, rõng, biÓn,
nhãm: TN kh«ng thÓ t¹i sao? TN cã thÓ ®éng thùc vËt, níc, KK, ¸nh s¸ng…
t¹i sao? TN v« tËn?
- Thùc tr¹ng MT hiÖn nay:
(2) Thùc tr¹ng vÊn ®Ò « nhiÔm m«i tr- + TN thiªn nhiªn khai th¸c c¹n kiÖt
êng? Liªn hÖ cô thÓ?
+ MT bÞ « nhiÔm
(3) Hëu qu¶ cña vÊn ®Ò « nhiÔm m«i tr- + Ma lín, b·o lò, ma a xÝt, tÇng «z«n bÞ
êng? Liªn hÖ TT?
chäc thñngnhiÖt ®é tr¸I ®Êt nãng dÇn
(4) ThÕ nµo lµ b¶o vÖ m«i trêng? Nªu lªn…
c¸c ho¹t ®äng cña c«ng d©n trong viÖc � MÊt c©n b»ng sinh th¸i � ¶nh hëng
b¶o vÖ m«I trêng? Tr¸ch nhiÖm cña trùc tiÕp ®Õn ®êi sèng cña con ngêi.
thanh niªn, HS?
b/ Tr¸ch nhiÖm cña c«ng d©n trong viÖc
- C¸c nhãm trao ®æi, bæ sung ý kiÕn
b¶o vÖ m«i trêng
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA10 GDCD - THPT Quúnh C«i
- GV tæng kÕt – liªn hÖ
Ngµy 15/ 6/ 1992 héi nghÞ thîng ®Ønh
víi 120 níc tham dù t¹i Ri «®ª gia nª r«
( Bra zin )vÒ vÊn ®Ò b¶o vÖ m«I trêng,
XD cuéc sèng bÒn v÷ng cho mäi ngêi.
Ngµy 5/ 6 hµng n¨m lµ ngµy m«i trêng
thÕ giíi, níc ta trong n¨m 2005®· ban
hµnh luËt b¶o vrrj MT
GV: sù gia t¨ng d©n sè hiÖn nay trªn
toµn cÇu ®ang lµ vÊn ®Ò cÊp b¸chcña
toµn nh©n lo¹i ®ßi hái mçi quèc gia ph¶I
tÝch cùc gi¶i quyÕt.
- Cho c¸c tæ th¶o luËn:
(1) Em cã nhËn xÐt g× vÒ t×nh h×nh d©n
sè thÕ giíi:
1950: D©n sè 2,5 tû N
1980:
,, 4,4 tû N
1987:
,, 5 tû N
2006:
,, 6,6 tû N
(2) Sù bïng næ d©n sè lµ g×? hËu qu¶ cña
t×nh h×nh ®ã?
(3) NhËn xÐt g× vÒ d©n sè níc ta? NN
cÇn lµm g× ®Ó h¹n chÕ bïng næ d©n sè?
(4) Tr¸ch nhiÖm cña HS?
- HS trao ®æi
- GV nhËn xÐt KL Liªn hÖ TT.
GV: Nh©n lo¹i ngµy nay ®ang ph¶I ®èi
mÆt víi nh÷ng c¨n bÖnh hiÓm nghÌo.
VD:…….c¸c c¨n bÖnh ®ã thùc sù ®ang
uy hiÕp sù sèng cña nh©n lo¹i.
VD: Níc Trung Anh cã nh÷ng lµng, x·
bÞ ung th, dÞch sèt … ®Æc biÖt lµ ®¹i dÞch
AIDS.
GV: Cho HS xem xÐt, trao ®æi nh÷ng
th«ng tin sau:
1. Th«ng tin bÖnh AIDS (sgk).
2. HiÖn nay níc ta cã kho¶ng 2,1
triÖu thanh thiÕu niªn chiÕm
31,5% d©n sè. Tuy nhiªn nhËn
thøc vÒ sinh s¶n, hµnh vi lèi
sèng cßn nhiÒu víng m¾c, sa
vµo tÖ n¹n XH. Cô thÓ ngêi
nhiÔm HIV tõ 15 – 19 tuæi lµ
69%, cø 5 ca n¹o thai cã 1 ca ë
tuæi vÞ thµnh niªn.
3. KÓ tªn nh÷ng dÞch bÖnh hiÓm
nghÌo?
- B¶o vÖ MT lµ kh¾c phôc m©u thuÉn nÈy
sinh trong quan hÖ gi÷a con ngêi víi TN
®Ó ho¹t ®éng cña con ngêi kh«ng ph¸ vì
c©n b¨ng sinh th¸i
- Tr¸ch nhiÖm cña HS:
+ Gi÷ g×n trËt tù vÖ sinh trêng líp, n¬i c
tró, kh«ng vøt r¸c th¶I r¸c bõa b·i.
+ Kh«ng dïng chÊt næ khai th¸c h¶i s¶n
+ TÝch cùc trång c©y, trång rõng.
+ §Êu tranh nh÷ng hµnh vi ph¸ ho¹i m«i
trêng.
2/ Sù bïng næ d©n sè vµ tr¸ch nhiÖm cña
c«ng d©n trong viÖc h¹n chÕ sù bïng næ
d©n sè.
a/ Sù bïng næ d©n sè
- bïng næ d©n sè lµ sù gia t¨ng d©n sè
qu¸ nhanh trong mét thêi gian ng¾n, g©y
¶nh hëng tiªu cùc ®Õn mäi mÆt ®êi sèng
cña XH
- HËu qu¶ cña sù bïng næ d©n sè:
+Kinh tÕ nghÌo nµn, ®êi sèng khã kh¨n,
suy tho¸i gièng nßi.
+ThÊt nghiÖp, thÊt häc, mï ch÷
+ TÖ n¹n XH gia t¨ng
+ C¹n kiÖt TN m«i trêng, mÊt c©n b¨ng
sinh th¸i, bÖnh dÞch nguy hiÓm…
b/ tr¸ch nhiÖm cña c«ng d©n trong viÖc
h¹n chÕ sù bïng næ d©n sè.
- Nghiªm chØnh thùc hiÖn luËt h«n nh©n
vµ gia ®×nh.
- TÝch cùc tuyªn truyÒn vËn ®éng gia
®×nh vµ ngêi cïng thùc hiÖn chÝnh
s¸Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt nam
d©n sè KHHG§.
- Cã cuéc sèng lµnh m¹nh kh«ng kÕt
h«n, sinh con ë tuæi vÞ thµnh niªn.
kh«ng quan hÖ t×nh dôc tríc h«n nh©n.
3/ Nh÷ng bÖnh dÞch hiÓm nghÌo vµ
tr¸Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt nam
nhiÖm cña c«ng d©n trong viÖc phßng
ngõa, ®Èy lïi nh÷ng bÖnh dÞch hiÓm
nghÌo.
a/ Nh÷ng dÞch bÖnh hiÓm nghÌo.
- bÖnh lao, sèt rÐt, dÞch t¶, ung th, tim
m¹ch, huyÕt ¸p… ®Æc biÖt lµ ®¹i dÞch
AIDS.
- C¸c dÞch bÖnh hiÓm nghÌo ®ang uy
hiÕp sù sèng cña nh©n lo¹i Céng ®ång
quèc tÕ cÇn ph¶i hîp t¸c ®Ó ng¨n chÆn
®Èy lïi c¨n bÖnh hiÓm nghÌo.
b/ Tr¸ch nhiÖm cña c«ng d©n.
- Lµ HS cÇn:
+ TÝch cùc rÌn luyÖn th©n thÓ luyÖn tËp
TDTT, gi÷ vÖ sinh b¶o vÖ søc khoÎ.
+ sèng lµnh m¹nh, tr¸nh xa nh÷ng tÖ n¹n
XH, tr¸nh xa nh÷ng hµnh vi g©y h¹i cuéc
sèng b¶n th©n, gia ®×nh vµ XH.
+ TÝch cùc tham gia c«ng t¸c tuyªn
- Xem thêm -