Tài liệu Giáo án địa lý 11 cơ bản (2)

Ngµy so¹n: TiÕt CT: 01 A. kh¸i qu¸t nÒn kinh tÕ - x· héi thÕ giíi Bµi 1: Sù t¬ng ph¶n vÒ tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña c¸c nhãm níc. cuéc c¸ch m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i I. Môc tiªu: Sau bµi häc, HS cÇn: 1. KiÕn thøc - BiÕt ®îc sù t¬ng ph¶n vÒ tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cña c¸c nhãm níc trªn thÕ giíi. - Gi¶i thÝch ®îc sù ®a d¹ng cña tr×nh ®é ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ- x· héi thÕ giíi, vÊn ®Ò ®Çu t ra níc ngoµi, nî níc ngoµi vµ GDP/ngêi cña c¸c nhãm níc. 2. KÜ n¨ng - NhËn xÐt sù phan bè c¸c níc theo møc GDP b×nh qu©n ®Çu ngêi trªn lîc ®å trong SGK. - Ph©n tÝch c¸c b¶ng sè liÖu trong SGK. 3. Th¸i ®é Liªn hÖ thùc tÕ ®Êt níc vµ suy nghÜ vÒ híng ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cña níc ta. II. §å dïng d¹y häc: - B¶n ®å C¸c níc trªn thÕ giíi - PhiÕu häc tËp: Tiªu chÝ Nhãm ph¸t triÓn Nhãm ®ang ph¸t triÓn GDP/ngêi C¬ cÊu kinh tÕ §Çu t níc ngoµi vµ nî níc ngoµi Tuæi thä trung b×nh HDI III. ph¬ng ph¸p: - §µm tho¹i gîi më, th¶o luËn nhãm, nªu vÊn ®Ò IV. TiÕn tr×nh d¹y häc: 1. æn ®Þnh líp: KiÓm diÖn sÜ sè 2. Bµi cò 3. Bµi míi: Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung c¬ b¶n I. Sù ph©n chia thµnh c¸c nhãm níc - ThÕ giíi gåm hai nhãm níc: H§ 1: Trong ®êi sèng hµng ngµy chóng ta + Nhãm ph¸t triÓn thêng nghe nãi níc ph¸t triÓn, níc + Nhãm ®ang ph¸t triÓn ®ang ph¸t triÓn, c¸c níc c«ng nghiÖp - Nhãm ®ang ph¸t triÓn cã sù ph©n míi. §ã lµ nh÷ng níc nh thÕ nµo? GV hãa: NICs, trung b×nh, chËm ph¸t triÓn thuyÕt tr×nh - Ph©n bè: Dùa vµo h×nh 1 nhËn xÐt sù phan bè + C¸c níc ®ang ph¸t triÓn : ph©n bè cña nhãm níc giµu nhÊt, nghÌo nhÊt? chñ yÕu ë phÝa nam c¸c ch©u lôc GV chuÈn kiÕn thøc, gi¶ng gi¶i thªm + C¸c níc ph¸t triÓn: ph©n bè chñ yÕu vÒ c¸c kh¸i niÖm quan hÖ B¾c – ë phÝa b¾c c¸c ch©u lôc. Nam, Nam – Nam... H§ 2: Th¶o luËn nhãm II. Sù t¬ng ph¶n vÒ kinh tÕ cña c¸c Chia líp thµnh nhiÒu nhãm, thùc hiÖn nhãm níc mét nhiÖm vô sau: - Nhãm 1: Quan s¸t b¶ng 1.1 tr¶ lêi * VÒ tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ" c©u hái kÌm theo, th¶o luËn nhãm vµ +GDP/ ngêi: ®iÒn vµo phiÕu häc tËp - Nhãm 2: Quan s¸t b¶ng 1.2 tr¶ lêi + C¬ cÊu GDP ph©n theo khu vùc 1 c©u hái kÌm theo, th¶o luËn nhãm vµ ®iÒn vµo phiÕu häc tËp - Nhãm 3: Quan s¸t b¶ng 1.3 tr¶ lêi c©u hái kÌm theo, th¶o luËn nhãm vµ ®iÒn vµo phiÕu häc tËp - Nhãm 4: Quan s¸t b¶ng 1.4 vµ « th«ng tin tr¶ lêi c©u hái kÌm theo, th¶o luËn nhãm vµ ®iÒn vµo phiÕu häc tËp §¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy ý kiÕn cña nhãm, GV kÕt luËn l¹i c¸c ý ®óng cña mçi nhãm, ®a ra kÕt qu¶ ph¶n håi th«ng tin. GV: So s¸nh sù kh¸c nhau gi÷a c¸c cuéc c¸ch m¹ng KH-KT vµ CN. Gi¶i thÝch kh¸i niÖm" C«ng nghÖ cao" HS: Nªu mét sè thµnh tùu do bèn c«ng nghÖ trô cét t¹o ra vµ KÓ tªn mét sè ngµnh dÞch vô cÇn ®Õn nhiÒu tri thøc. GV hái: Cuéc c¸ch m¹ng KH vµ CN hiÖn ®¹i t¸c ®éng nh thÕ nµo ®Õn ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi? GV liªn hÖ ViÖt Nam kinh tÕ: + Tuæi thä trung b×nh: + ChØ sè HDI: III. Cuéc c¸ch m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i: 1. §Æc trng: Sù xuÊt hiÖn vµ ph¸t triÓn nhanh chãng c«ng nghÖ cao. * Bèn trô cét c«ng nghÖ: sinh häc, vËt liÖu, n¨ng lîng, th«ng tin 2. T¸c ®éng: * XuÊt hiÖn nhiÒu ngµnh míi * ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ m¹nh mÏ. ( NÒn kinh tÕ tri thøc) V. Cñng cè dÆn dß: H·y nèi mçi ý ë cét tr¸i víi mét ý ë cét ph¶i sao cho hîp lÝ Nhãm níc §Æc ®iÓm a. Níc c«ng nghiÖp míi 1. Níc ®a thùc hiÖn c«ng nghiÖp hãa, GDP/ngêi cao, ®Çu t ra níc ngoµi nhiÒu b. Níc ®ang ph¸t triÓn 2. Níc c«ng nghiÖp hãa, c¬ cÊu kinh tÕ chuyÓn dÞch m¹nh, chó träng xuÊt khÈu c. Níc ph¸t triÓn GDP lín, b×nh qu©n theo ®Çu ngêi cao, ®ang chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ 4. GDP/ngêi thÊp, nî níc ngoµi nhiÒu, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ chËm * Th«ng tin ph¶n håi phiÕu häc tËp: Tiªu chÝ Nhãm ph¸t triÓn Nhãm ®ang ph¸t triÓn GDP/ngêi Cao ThÊp C¬ cÊu kinh tÕ TØ träng KV I thÊp, KV III TØ träng KV I cßn cao, cao KHV III thÊp §Çu t níc ngoµi vµ nî ChiÕm phÇn lín gi¸ trÞ ®Çu t Nî níc ngoµi nhiÒu, níc ngoµi ra níc ngoµi nhiÒu níc khã cã kh¶ n¨ng thanh to¸n nî Tuæi thä trung b×nh Cao ThÊp HDI Cao ThÊp VI. Rót kinh nghiÖm: .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... 2 Ngµy so¹n: TiÕt CT: 02 Bµi 2: xu híng toµn cÇu hãa, khu vùc hãa kinh tÕ I. Môc tiªu: Sau bµi häc, HS cÇn: 1. KiÕn thøc - Tr×nh bµy ®îc c¸c biÓu hiÖn cña toµn cÇu hãa khu vùc hãa vµ hÖ qu¶ cña toµn cÇu hãa. - BiÕt lÝ do h×nh thµnh tæ chøc liªn kÕt kinh tÕ khu vùc vµ mét sè tæ chøc liªn kÕt kinh tÕ khu vùc. 2. KÜ n¨ng - Sö dông b¶n ®å thÕ giíi ®Ó nhËn biÕt l·nh thæ cña c¸c tæ chøc liªn kÕt kinh tÕ khu vùc. - Ph©n tÝch b¶ng sè liÖu, t liÖu ®Ó nhËn biÕt quy m«, vai trß ®èi víi thÞ trêng quèc tÕ cña c¸c tæ chøc liªn kÕt kinh tÕ khu vùc. 3. Th¸i ®é NhËn thøc ®îc tÝnh tÊt yÕu cña toµn cÇu hãa, khu vùc hãa. Tõ ®ã x¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm b¶n th©n trong viÖc häc tËp vµ ®ãng gãp vµo viÖc thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô kinh tÕ – x· héi t¹i ®Þa ph¬ng. II. §å dïng d¹y häc: - B¶n ®å C¸c níc trªn thÕ giíi - Lîc ®å c¸c tæ chøc liªn kÕt kinh tÕ thÕ giíi (GV dïng kÝ hiÖu thÓ hiÖn vÞ trÝ c¸c níc cña c¸c tæ chøc liªn kÕt kinh tÕ trªn nÒn b¶n ®å C¸c níc trªn thÕ giíi). III. ph¬ng ph¸p: - §µm tho¹i gîi më, th¶o luËn nhãm, nªu vÊn ®Ò IV. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. æn ®Þnh líp: KiÓm diÖn sÜ sè 2. Bµi cò so s¸nh nh÷ng ®iÓm kh¸c nhau gi÷a níc ph¸t triÓn vµ ®ang PT 3. Bµi míi: Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung c¬ b¶n I. Xu híng toµn cÇu hãa kinh tÕ 1. Toµn cÇu hãa kinh tÕ * Nguyªn nh©n: H§ 1: §µm tho¹i gîi më ? Toµn cÇu hãa kinh tÕ lµ g×? Nguyªn - T¸c ®éng cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc – c«ng nghÖ nh©n? - Nhu cÇu ph¸t triÓn cña tõng níc - XuÊt hiÖn c¸c vÊn ®Ò mang tÝnh toµn cÇu ®ßi hái hîp t¸c quèc tÕ gi¶i quyÕt. * BiÓu hiÖn: H§ 2: Nhãm Chia líp lµm 4 nhãm, trong mçi a. Th¬ng m¹i quèc tÕ ph¸t triÓn m¹nh. nhãm chia thµnh nhiÒu nhãm nhá 4 b. §Çu t níc ngoµi t¨ng trêng nhanh – 5 HS. Mçi nhãm nghiªn cøu mét c. ThÞ trêng tµi chÝnh quèc tÕ më réng biÓu hiÖn cña toµn cÇu hãa – liªn hÖ d. C¸c c«ng ti xuyªn quèc gia cã vai trß ngµy cµng lín víi nÒn kinh tÕ thÕ ViÖt Nam. - Nhãm 1: Th¬ng m¹i thÕ giíi ph¸t giíi. triÓn m¹nh - Nhãm 2: §Çu t níc ngoµi t¨ng nhanh - Nhãm 3: ThÞ trêng tµi chÝnh quèc tÕ më réng - Nhãm 4: Vai trß cña c¸c c«ng ti xuyªn quèc gia Sau khi c¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ th¶o luËn cña nhãm m×nh, GV cung cÊp thªm th«ng tin vÒ vai trß cña c¸c c«ng ti xuyªn quèc gia trong nÒn kinh tÕ thÕ giíi. 3 H§ 3: GV yªu cÇu HS nªu ng¾n gän kh¸i niÖm toµn cÇu hãa kinh tÕ. Toµn cÇu hãa kinh tÕ lµ mét xu thÕ ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi hiÖn ®¹i víi sù gia t¨ng nhanh chãng cña th¬ng m¹i, ®Çu t, thÞ trêng tµi chÝnh quèc tÕ vµ vai trß cña c¸c c«ng ti xuyªn quècgia. H§ 4: Nhãm/cÆp ®«i GV yªu cÇu HS tham kh¶o th«ng tin SGK, trao ®æi vµ tr¶ lêi c©u hái: ? Toµn cÇu hãa kinh tÕ t¸c ®éng tich cùc, tiªu cùc g× tíi nÒn kinh tÕ thÕ giíi? Gi¶i thÝch? Sau khi HS tr¶ lêi, GV chuÈn kiÕn thøc. GV Liªn hÖ ViÖt Nam: c¬ héi vµ th¸ch thøc khi gia nhËp WTO H§ 5: C¶ líp GV yªu cÇu HS lÇn lît thùc hiÖn c¸c yªu cÇu: - Sö dông b¶ng 3.2, so s¸nh d©n sè, GDP gi÷a c¸c khèi; rót ra nhËn xÐt vÒ quy m«, vai trß cña c¸c khèi víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi. - Quan s¸t, chØ trªn b¶n ®å khu vùc ph©n bè c¸c khèi liªn kÕt kinh tÕ khu vùc. - Nguyªn nh©n lµm cho c¸c níc ë tõng khu vùc liªn kÕt víi nhau? H§ 6: C¶ líp Khu vùc hãa cã nh÷ng mÆt tÝch cùc nµo, ®Æt ra th¸ch thøc g× cho mçi quèc gia? 2. HÖ qu¶ cña toµn cÇu hãa a. MÆt tÝch cùc - S¶n xuÊt: thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn, n©ng cao tèc ®é t¨ng trêng kinh tÕ toµn cÇu - Khoa häc – c«ng nghÖ: ®Èy nhanh ®Çu t vµ khai th¸c triÖt ®Ó khoa häc c«ng nghÖ. - Hîp t¸c quèc tÕ: t¨ng cêng sù hîp t¸c gi÷a c¸c níc theo híng ngµy cµng toµn diÖn trªn ph¹m vi toµn cÇu. b. MÆt tiªu cùc - Kho¶ng c¸ch giµu nghÌo: ngµy cµng t¨ng, chªnh lÖch cµng lín gi÷a c¸c tÇng líp trong xa héi, còng nh gi÷a c¸c nhãm níc. - Sè lîng ngêi nghÌo trªn thÕ giíi ngµy cµng t¨ng. II. Xu híng khu vùc hãa kinh tÕ 1. C¸c tæ chøc liªn kÕt kinh tÕ khu vùc a. C¸c tæ chøc lín: NAFTA, EU, ASEAN, APEC, MERCOSUR. b. C¸c tæ chøc liªn kÕt tiÓu vïng: Tam gi¸c t¨ng trëng Xingapo – Malaixia – In®«nªxia, HiÖp héi th¬ng m¹i tù do Ch©u ¢u... 2. HÖ qu¶ cña khu vùc hãa kinh tÕ a. MÆt tÝch cùc - C¸c tæ chøc võa hîp t¸c võa c¹nh tranh t¹o ®éng lùc thóc ®Èy ph¶ttiÓn kinh tÕ, hiÖn ®¹i hãa nÒn kinh tÕ. - Thóc ®Èy tù do hãa th¬ng m¹i, ®Çu t dÞch vô. - Thóc ®Èy më cöa thÞ trêng c¸c quèc gia, t¹o thÞ trêng khu vùc lín h¬n. - Thóc ®Èy qu¸ tr×nh toµn cÇu hãa kinh tÕ thÕ giíi. b. Th¸ch thøc - ¶nh hëng ®Õn sù tù chñ kinh tÕ, suy gi¶m quyÒn lùc quèc gia. - C¸c ngµnh kinh tÕ bÞ c¹nh tranh quyªt sliÖt, nguy c¬ trë thµnh thÞ trêng tiªu thô… V. Cñng cè dÆn dß: 1. FDI t¨ng nhanh nhÊt vµo c¸c níc: a. Nhãm níc ph¸t triÓn b. Nhãm níc ®ang ph¸t triÓn 4 c. Nhãm níc c«ng nghiÖp hãa d. Nhãm níc nghÌo nhÊt 2. §iÒn vµo « trèng ch÷ B t¬ng øng víi biÓu biÖn cña toµn cÇu hãa kinh tÕ, ch÷ H – nh÷ng ý thÓ hiÖn hÖ qu¶ - Th¬ng m¹i quèc tÕ ph¸t triÓn m¹nh - Thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn vµ t¨ng cêng xu híng toµn cÇu - §Èy nhanh ®Çu t vµ khai th¸c triÖt ®Ó khoahäc c«ng nghÖ - C¸c c«ng ti xuyªn quèc gia cã nguån cña c¶i vËt chÊt lín vµ chi phèi nhiÒu ngµnh kinh tÕ. - T¨ng cêng sù hîp t¸c quèc tÕ gi÷a c¸c níc - ThÞ trêng tµi chÝnh quèc tÕ më réng - §Çu t níc ngoµi t¨ng trëng nhanh - Gia t¨ng nhanh chãng kho¶ng c¸ch giµu nghÌo VI. Rót kinh nghiÖm: .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. 5 Ngµy so¹n: TiÕt CT: 03 Bµi 3: Mét sè vÊn ®Ò mang tÝnh toµn cÇu I. Môc tiªu: Sau bµi häc, HS cÇn: 1. KiÕn thøc - Gi¶i thÝch ®îc t×nh tr¹ng bïng næ d©n sè ë c¸c níc ®ang ph¸t triÓn vµ giµ hãa d©n sè ë c¸c níc ph¸t triÓn - BiÕt gi¶i thÝch ®îc ®Æc ®iÓm d©n sè cña thÕ giíi, cña c¸c nhãm níc vµ hÖ qu¶ cña nã - Tr×nh bµy ®îc mét sè biÓu hiÖn, nguyªn nh©n cña « nhiÔm m«i trêng; ph©n tÝch ®îc hËu qu¶ cña « nhiÔm m«i trêng, nhËn thøc ®îc sù cÇn thiÕt ph¶i b¶o vÖ m«i trêng. - HiÓu ®îc nguy c¬ chiÕn tranh vµ sù cÇn thiÕt ph¶i b¶o vÖ hßa b×nh. 2. KÜ n¨ng Ph©n tÝch ®îc c¸c b¶ng sè liÖu, biÓu ®å, liªn hÖ thùc tÕ. 3. Th¸i ®é NhËn thøc ®îc ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò toµn cÇu cÇn ph¶i cã sù ®oµn kÕt vµ hîp t¸c cña toµn nh©n lo¹i. II. §å dïng d¹y häc: - BiÓu ®å t×nh h×nh gia t¨ng d©n sè thÕ giíi (vÏ dùa trªn b¶ng sè liÖu ë cuèi bµi) - Mét sè h×nh ¶nh vÒ « nhiÔm m«i trêng trªn thÕ giíi vµ ViÖt Nam, tin tøc vÒ chiÕn tranh khu vùc vµ khñng bè trªn thÕ giíi. - PhiÕu häc tËp: VÊn ®Ò m«i trêng BiÓu hiÖn Nguyªn nh©n HËu qu¶ BiÕn ®æi khÝ hËu toµn cÇu Suy gi¶m tÇng «d«n ¤ nhiÔm níc ngät ¤ nhiÔm biÓn vµ ®¹i d¬ng Suy gi¶m ®a d¹ng sinh häc III. ph¬ng ph¸p: - §µm tho¹i gîi më, th¶o luËn nhãm, nªu vÊn ®Ò IV. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. æn ®Þnh líp: KiÓm diÖn sÜ sè 2. Bµi cò: Tr×nh bµy c¸c biÓu hiÖn cña toµn cÇu ho¸ 3. Bµi míi: Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung c¬ b¶n I. D©n sè 1. Bïng næ d©n sè H§ 1: - D©n sè thÕ giíi t¨ng nhanh  bïng Chia líp lµm 4 nhãm, mçi nhãm chia næ d©n sè: thêi gian d©n sè t¨ng thªm thµnh nhiÒu nhãm nhá (4 – 5 HS). 1 tØ ngêi, thoµi gian d©n sè t¨ng gÊp Ph©n c«ng nhiÖm vô nh sau: ®«i ngµy cµng rót ng¾n. - Nhãm 1 vµ 2: Ph©n tÝch b¶ng 4.1 - Bïng næ d©n sè diÔn ra chñ yÕu ë dùa vµo c¸c c©u hái kÌm theo, kÕt hîp c¸c níc ®ang ph¸t triÓn: ph©n tÝch biÓu ®å gia t¨ng d©n sè thÕ + TØ lÖ gia t¨ng tù nhiªn gÊp 15 lÇn giíi. nhãm níc ph¸t triÓn - Nhãm 3 vµ 4: Ph©n tÝch b¶ng 4.2 vµ + ChiÕm ®¹i bé phËn trong sè d©n tr¶ lêi c©u hái kÌm theo. t¨ng thªm hµng n¨m H§ 2: + TØ träng trong d©n sè thÕ giíi rÊt GV gîi ý ®Ó HS ph¸t hiÖn nh÷ng kiÕn cao h¬n 80% thøc cha ®îc ®¹i diÖn c¸c nhãm nªu - HËu qu¶: g©y søc Ðp lín ®èi víi sù ra. GV kÕt luËn ®ång thêi liªn hÖ víi ph¸t triÓn kinh tÕ, chÊt lîng cuéc ®Æc ®iÓm d©n sè ViÖt Nam. sèng, tµi nguyªn m«i trêng. H§ 3: 6 GV yªu cÇu mçi HS ghi tªn c¸c vÊn 2. Giµ hãa d©n sè ®Ò « nhiÔm m«i trêng mµ em biÕt. Sau - D©n sè thÕ giíi ®ang giµ ®i: ®ã, gäi mét sè HS ®äc kÕt qu¶ cho c¶ + Tuæi thä trung binh fgµy cµng t¨ng líp cïng nghe. Khi thÊy kÕt qu¶ phï + TØ lÖ nhãm díi 15 tuæi ngµy cµng hopù víi c¸c lo¹i cã trong SGK, GV gi¶m, tØ lÖ nhãm trªn 65 tuæi ngµy dõng l¹i vµ yªu cÇu HS s¾p xÕp c¸c cµng t¨ng lo¹i vÊn ®Ò trªn theo nhãm. - Sù giµ hãa d©n sè chñ yÕu ë nhãm nH§ 4: Nhãm/cÆp ®«i íc ph¸t triÓn: GV yªu cÇu HS ®äc th«ng tin ë SGK, + TØ suÊt gia t¨ng d©n sè tù nhiªn kÕt hîp kiÕn thøc hiÓu biÕt cña m×nh thÊp, gi¶m nhanh vµ c¸c tranh ¶nh vÒ « nhiÔm m«i tr- + C¬ cÊu d©n sè giµ. êng, hai HS ngåi c¹nh nhau trao ®æi, - HËu qu¶: nguy c¬ thiÕu lao ®éng bæ ®iÒn th«ng tin cÇn thiÕt vµo phiÕu häc sung, chi phÝ cho ngêi g× rÊt lín... tËp. II. M«i trêng GV nhÊn m¹nh tÝnh nghiªm träng cña (Th«ng tin ph¶n håi phiÕu häc tËp) « nhiÔm m«i trêng trªn ph¹m vi toµn III. Mét sè vÊn ®Ò kh¸c cÇu, tÝnh cÊp thiÕt cña b¶o vÒ m«i tr- - Xung ®ét t«n gi¸o, s¾c téc… êng. - Khñng bè, b¹o lùc, chiÕn tranh biªn H§ 5: §µm tho¹i gîi më giíi... - Xung ®ét t«n gi¸o, s¾c téc; khñng - C¸c dÞch bÖnh hiÓm nghÌo... bè quèc tÕ... - C¸c bÖnh dÞch hiÓm nghÌo: HIV/AIDS, SART... V. Cñng cè dÆn dß: 1. Tr×nh bµy kh¸i qu¸t vÒ sù bïng næ d©n sè, giµ hãa d©n sè thÕ giíi vµ hËu qu¶ cña chóng. 2. T¹i sao kh¾p n¬i trªn thÕ giíi ®Òu cã hµnh ®éng b¶o vÒ m«i trêng? Th«ng tin ph¶n håi phiÕu häc tËp: VÊn ®Ò m«i trêng BiÓu hiÖn Nguyªn nh©n HËu qu¶ BiÕn ®æi khÝ hËu toµn NhiÖt ®é khÝ Th¶i khÝ hiÖu øng Thêi tiÕt thay cÇu quyÓn t¨ng, nhµ kÝnh ®æi thÊt thêng, t¨ng cµng lín b¨ng tan ë hai cùc…kÐo theo hµng lo¹t hËu qu¶ nghiªm träng kh¸c Suy gi¶m tÇng «d«n XuÊt hiÖn lç Ho¹t ®éng c«ng Cêng ®é tia tö thñng tÇng nghiÖp vµ chÊt th¶i ngo¹i t¨ng g©y «d«n, kÝch th- sinh ho¹t th¶i CFC, nhiÒu t¸c h¹i íc cµng t¨ng SO2… ®Õn søc kháe con ngêi, mïa mµng, c¸c lo¹i sinh vËt ¤ nhiÔm níc ngät Nguån níc ChÊt th¶i sinh 1,3 tØ ngêi ngät « nhiÔm: ho¹t, c«ng nghiÖp thiÕu níc t¨ng sè lîng kh«ng xö lÝ s¹ch. Thùc “dßng s«ng phÈm « ®en” nhiÔm. ¤ nhiÔm biÓn vµ ®¹i Trµn dÇu, r¸c Sù cè tµu thuyÒn, Gi¶m sót d¬ng th¶i trªn biÓn chÊt th¶i sinh ho¹t, nguån lîi tõ c«ng nghiÖp biÓn vµ ®¹i d¬ng, ®e däa søc kháe con ngêi Suy gi¶m ®a d¹ng NhiÒu loµi sinh Khai th¸c qu¸ MÊt nhiÒu loµi 7 sinh häc vËt bÞ tuyÖt møc, thiÕu hiÓu sinh vËt, x· chñng, nhiÒu biÕt trong sö dông héi mÊt nhiÒu hÖ sinh th¸i tù nhiªn tiÒm n¨ng biÕn mÊt. ph¸t triÓn VI. Rót kinh nghiÖm: .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. 8 Ngµy so¹n: TiÕt CT: 04 Bµi 4: thùc hµnh T×m hiÓu nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc cña toµn cÇu ho¸ ®èi víi c¸c níc ®ang ph¸t triÓn I. Môc tiªu: Sau bµi häc, HS cÇn: 1. KiÕn thøc HiÓu ®îc mét c¸ch kh¸i qu¸t c¸c ®Æc ®iÓm cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi 2. KÜ n¨ng RÌn kuyÖn kÜ n¨ng thu thËp, xö lÝ th«ng tin, kh¸i qu¸t hãa vµ viÕt b¸o c¸o ng¾n gän vÒ mét sè vÊn ®Ò mang tÝnh toµn cÇu. 3. Th¸i ®é NhËn thøc ®îc ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò toµn cÇu cÇn ph¶i cã sù ®oµn kÕt vµ hîp t¸c cña toµn nh©n lo¹i. II. §å dïng d¹y häc: - Mét sè h×nh ¶nh vÒ thµnh tùu cña cuéc C¸ch m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. - §Ò c¬ng b¸o c¸o: Mét sè ®Æc ®iÓm cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi (phãng to). III. ph¬ng ph¸p: - §µm tho¹i gîi më, th¶o luËn nhãm, nªu vÊn ®Ò IV. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. æn ®Þnh líp: KiÓm diÖn sÜ sè 2. Bµi cò: ThuËn lîi vµ hËu qu¶ toµn cÇu ho¸? 3. Bµi míi: Môc 1. Nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc cña toµn cÇu ho¸ ®èi víi c¸c níc ®ang ph¸t triÓn: H§ 1: T×m hiÓu c¸c c¬ héi vµ th¸ch thøc: Lµm viÖc theo nhãm. Chia líp thµnh c¸c nhãm nhá (mçi nhãm 4 – 5 HS), cö nhãm trêng, th kÝ, chØ ®Þnh vÞ trÝ cña nhãm. Giao nhiÖm vô vµ nªu yªu cÇu cho c¸c nhãm: - §äc th«ng tin ë c¸c « kiÕn thøc, rót ra kÕt luËn mçi «. - C¸c kÕt luËn ph¶i nªu râ c¬ héi vµ th¸ch thøc cña toµn cÇu ho¸. C¸c nhãm th¶o luËn. Yªu cÇu th¶o luËn s«i næi, nhng trËt tù vµ cã ghi chÐp cô thÓ, ®Çy ®ñ. Môc 2. Tr×nh bµy b¸o c¸o H§ 2: Tr×nh bµy b¸o c¸o Tr×nh bµy c¸c ý kiÕn th¶o luËn nhãm thµnh b¸o c¸o. - C¸c ý kiÕn thèng nhÊt cña mçi nhãm vÒ c¬ héi vµ th¸ch thøc cña toµn cÇu ho¸ ®èi víi c¸c níc ®ang ph¸t triÓn ®îc tr×nh bµy hÖ thèng hãa thµnh mét b¸o c¸o (cã thÓ ®èi chiÕu víi ®Ò c¬ng mÉu cña GV): C¬ héi vµ th¸ch thøc * C¬ héi: 1. Tù do ho¸ th¬ng m¹i 2. Ph¶i lµm chñ ®îc c¸c ngµnh kinh tÕ mòi nhän 3. C¸c quèc gia cã thÓ ®i t¾t ®ãn ®Çu, ¸p dông ngay vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. 4. T¹o ®iÒu kiÖn chuyÓn giao nh÷ng thµnh tùu míi tíi tÊt c¶ c¸c níc. 5. §a ph¬ng ho¸. * Th¸ch thøc: 1. C¸c gi¸ trÞ ®¹o ®øc cña nh©n lo¹i cã nguy c¬ bÞ xãi mßn. 2. ¤ nhiÓm m«i trêng * GV chó ý cho HS ®Æt tªn cña b¸o c¸o - §é dµi cña b¸o c¸o:kho¶ng 15 – 20 dßng. V. Cñng cè dÆn dß: GV nhËn xÐt tinh thÇn vµ hiÖu qu¶ lµm viÖc cña c¸c nhãm. Yªu cÇu hoµn thµnh b¶n b¸o c¸o vµo vë ë nhµ. 9 VI. Rót kinh nghiÖm: .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. 10 Ngµy so¹n: TiÕt CT: 05 Mét sè vÊn ®Ò cña ch©u lôc vµ khu vùc TiÕt 1: Mét sè vÊn ®Ò cña ch©u Phi I. Môc tiªu: Sau bµi häc, HS cÇn: 1. KiÕn thøc - Ch©u Phi lµ ch©u lôc kh¸ giµu kho¸ng s¶n song cã nhiÒu khã kh¨n do khÝ hËu kh«, nãng... - D©n sè t¨ng nhanh, nguån lao ®éng kh¸ lín, song sè d©n sèng trong ®ãi nghÌo rÊt lín, lu«n bÞ chiÕn tranh, bÖnh tËt ®e do¹. - Kinh tÕ tuy cã khëi s¾c song c¬ b¶n ph¸t triÓn chËm. §a sè c¸c quèc gia vÉn ®ãng vai trß cung cÊp nguyªn vËt liÖu th« cho c¸c níc ph¸t triÓn. 2. KÜ n¨ng KÜ n¨ng ph©n tÝch lîc ®å, b¶ng sè liÖu vµ th«ng tin ®Ó nhËn biÕt c¸c vÊn ®Ò cña ch©u Phi II. §å dïng d¹y häc: - B¶n ®å tù nhiªn ch©u Phi. - PhiÕu häc tËp: C¸c vÊn ®Ò §Æc ®iÓm ¶nh hëng - D©n sè - Møc sèng - VÊn ®Ò kh¸c III. ph¬ng ph¸p: - §µm tho¹i gîi më, th¶o luËn nhãm, nªu vÊn ®Ò IV. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. æn ®Þnh líp: KiÓm diÖn sÜ sè 2. Bµi cò: ChÊm bµi thùc hµnh 3. Bµi míi: Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung c¬ b¶n I. Mét sè vÊn ®Ò vÒ tù nhiªn - C¸c lo¹i c¶nh quan: ®a d¹ng H§ 1: Nhãm/cÆp ®«i Dùa vµo h×nh 6.1, th«ng tin cña SGK C¶nh quan chiÕm u thÕ: hoang m¹c vµ tr×nh bµy nh÷ng thuËn lîi, khã kh¨n xavan – khÝ hËu kh« nãng. do tù nhiªn g©y ra vµ nªu c¸c gi¶i - Tµi nguyªn næi bËt: ph¸p kh¶ thi ®Ó kh¾c phôc khã kh¨n. + Kho¶ng s¶n: giµu kim lo¹i ®en, kim GV cho ®¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy lo¹i mµu, ®Æc biÖt kim c¬ng kÕt qu¶ th¶o luËn cña m×nh. GV cho + Rõng chiÕm diÖn tÝch kh¸ lín. c¸c bé phËn, c¸c nhãm kh¸c trao ®æi, - Sù khai th¸c tµi nguyªn qu¸ møc, m«i trêng bÞ tµn ph¸, hiÖn tîng hoang bæ sung. m¹c ho¸... nguån lîi n»m trong tay t Cuèi cïng GV chuÈn kiÕn thøc. b¶n níc ngoµi. II. Mét sè vÊn ®Ò vÒ d©n c vµ x· héi H§ 2: Nhãm (4 – 5 HS) ? D©n c vµ x· héi ch©u Phi tån t¹i (Th«ng tin ph¶n håi phiÕu häc tËp) nh÷ng vÊn ®Ò g× cÇn gi¶i quyÕt? Dùa * D©n sè: vµo th«ng tin cña SGK, ph©n tÝch * Møc sèng: b¶ng 5.1 ®Ó hoµn thµnh phiÕu häc tËp. * C¸c vÊn ®Ò kh¸c: Sau khi ®¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ th¶o luËn cña minh. GV cho c¸c bé phËn, c¸c nhãm kh¸c trao dæi, bæ sung. III. Mét sè vÊn ®Ò vÒ kinh tÕ GV chuÈn kiÕn thøc. 1. Thµnh tùu H§ 3: C¶ líp GV yªu cÇu HS ph©n tich b¶ng 5.2 NÒn kinh tÕ ph¸t triÓn theo híng tÝch nhËn xÐt tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ cña cùc: tèc ®é t¨ng trëng GDP qu¸ cao, 11 mét sè khu vùc ch©u Phi, th«ng tin cña SGK tr×nh bµy thùc tr¹ng nÒn kinh tÕ ch©u Phi theo cÊu tróc: - Thµnh tùu ®¹t ®îc - H¹n chÕ - Nguyªn nh©n GV gäi mét HS tr×nh bµy kÕt qu¶ cña m×nh. C¸c HS kh¸c gãp ý bæ sung. GV chuÈn kiÕn thøc. kh¸ æn ®Þnh. 2. H¹n chÕ - Quy m« nÒn kinh tÕ nhá bÐ: 1,9% GDP toµn cÇu, l¹i chiÕm ®Õn h¬n 13% d©n sè. - §a sè c¸c níc ch©u Phi thuéc nhãm kÐm ph¸t triÓn nhÊt thÕ giíi. 3. Nguyªn nh©n - Sù k×m h·m cña chñ nghÜa thùc d©n - §êng biªn giíi quèc gia h×nh thµnh tuú tiÖn trong lÞch sö – nguyªn nh©n g©y xung ®ét, tranh chÊp - Kh¶ n¨ng qu¶n lÝ yÕu kÐm cña nhµ níc. H§ 4: §µm tho¹i gîi më ? C¸c gi¶i ph¸p ®Ó c¸c níc ch©u Phi tho¸t ra khái t×nh tr¹ng nghÌo, kÐm ph¸t triÓn? V. cñng cè dÆn dß: 1. §Ó tho¸t khái t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn c¸c níc ch©u Phi cÇn thùc hiÖn nh÷ng gi¶i ph¸p g×? 2. Ph©n tÝch c¸c nguyªn nh©n lµm cho ch©u Phi cã nÒn kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn. Th«ng tin ph¶n håi phiÕu häc tËp: C¸c vÊn ®Ò §Æc ®iÓm ¶nh hëng - D©n sè - TØ suÊt sinh, tØ suÊt tö, - H¹n chÕ sù ph¸t triÓn tØ suÊt gia t¨ng tù nhiªn kinh tÕ, gi¶m chÊt lîng cao nhÊt thÕ giíi cuéc sèng, tµn ph¸ m«i trêng. - Møc sèng - Tuæi thä trung b×nh - ChÊt lîng nguån lao thÊp, HDI rÊt thÊp – ®éng thÊp phÇn lín c¸c níc ë ch©u Phi díi mùc trung b×nh cña c¸c níc ®ang ph¸t triÓn. - VÊn ®Ò kh¸c - Hñ tôc, bÖnh tËt, xung - Tæn thÊt lín søc ngêi, ®ét s¾c téc søc cña  Lµm chËm sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ – x· héi. VI. rót kinh nghiÖm: ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... 12 Ngµy so¹n: TiÕt CT: Bµi 5 Mét sè vÊn ®Ò cña ch©u lôc vµ khu vùc TiÕt 2: mét sè vÊn ®Ò cña mÜ la tinh I. Môc tiªu: Sau bµi häc, HS cÇn: 1. KiÕn thøc - BiÕt MÜ La tinh cã ®iÒu kiÖn tù nhiªn thuËn lîi cho ph¸t triÓn kinh tÕ, nhng nguån tµi nguyªn ®îc khai th¸c l¹i chØ phôc vô cho tèi thiÓu d©n chóng, g©y t×nh tr¹ng kh«ng c«ng b»ng, møc sèng chªnh lÖch lín víi mét bé phËn kh«ng nhá d©n c sèng díi møc nghÌo khæ. - BiÕt vµ gi¶i thÝch ®îc t×nh tr¹ng kinh tÕ ph¸t triÓn thiÕu æn ®Þnh cña c¸c níc MÜ La tinh vµ nh÷ng cè g¾ng ®Ó vît qua khã kh¨n cña c¸c níc nµy. 2. KÜ n¨ng KÜ n¨ng ph©n tÝch lîc ®å, b¶ng sè liÖu vµ th«ng tin ®Ó nhËn biÕt c¸c vÊn ®Ò cña MÜ La-tinh. 3. Th¸i ®é T¸n thµnh, ®ång t×nh víi nh÷ng biÖn ph¸p mµ c¸c quèc gia MÜ La-tinh ®ang cè g¾ng thùc hiÖn ®Ó vît qua c¸c khã kh¨n trong gi¶i quyÕt vÊn ®Ò kinh tÕ – x· héi. II. §å dïng d¹y häc: - B¶n ®å tù nhiªn ch©u MÜ. - PhiÕu häc tËp: C¶nh quan vµ kho¸ng s¶n chñ ThuËn lîi cho ph¸t triÓn kinh tÕ yÕu C¶nh quan Kho¸ng s¶n III. ph¬ng ph¸p: - §µm tho¹i gîi më, th¶o luËn nhãm, nªu vÊn ®Ò IV. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. æn ®Þnh líp: KiÓm diÖn sÜ sè 2. Bµi cò: Nªu gi¶i ph¸p kh¾c phuc khã kh¨n ë ch©u phi? 3. Bµi míi: GV chØ vÞ trÝ cña MÜ La-tinh trªn b¶n ®å, nªu vµ gi¶i quyÕt c©u hái: T¹i sao khu vùc nµy l¹i cã tªn gäi lµ MÜ La-tinh? T¹i sao hiÖn nay nhiÒu níc trong khu vùc ®ang ph¸t triÓn theo con ®êng x· héi chñ nghÜa nh níc ta? Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung c¬ b¶n I. Mét sè vÊn ®Ò vÒ tù nhiªn, d©n c H§ 1: vµ x· héi GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 6.3 kÓ 1. VÒ tù nhiªn tªn c¸c c¶nh quan tù nhiªn vµ kho¸ng - C¶nh quan chñ yÕu: rõng nhiÖt ®íi s¶n ë MÜ La-tinh, hoµn thµnh phiÕu Èm vµ xavan cá - Kho¸ng s¶n: ®a d¹ng, chñ yÕu lµ häc tËp Sau khi häc sinh tr¶ lêi vµ bæ sung, kim lo¹i mµu, kim lo¹i quý vµ n¨ng lGV chuÈn kiÕn thøc. GV bæ sung c¸c îng nguån tµi giµu cã ®ã bÞ c¸c nhµ t b¶n,  Tù nhiªn giµu cã, tuy nhiªn ®¹i bé chñ trang tr¹i khai th¸c; cßn ngêi d©n phËn d©n c kh«ng ®îc hëng c¸c lao ®éng kh«ng ®îc hëng nguån lîi nguån lîi nµy. nµy. 2. VÒ d©n c vµ x· héi H§ 2: - Chªnh lÖch giµu nghÌo gi÷a c¸c tÇng HS lµm viÖc theo nhãm cÆp ®«i. líp trong x· héi rÊt lín GV yÒu cÇu HS: - TØ lÖ d©n sè sèng díi møc nghÌo khæ NhËn xÐt b¶ng 5.3: So s¸nh thu thËp lín 37 – 62% cña nhãm giµu nhÊt víi nhãm nghÌo 13 nhÊt cña bèn níc trong b¶ng, tõ ®ã rót ra kÕt luËn. (kh«ng cÇn tÝnh ra sè liÖu tuyÖt ®èi nh híng dÉn cña s¸ch gi¸o viªn). Gi¶i thÝch nguyªn nh©n? Sù ph©n hãa ®ã g©y ra hËu qu¶ g×? Sau khi HS tr¶ lêi vµ bæ sung, GV chuÈn bÞ kiÕn thøc. H§ 3: GV yªu cÇu HS: NhËn xÐt sù thay ®æi møc t¨ng trëng GDP cña c¸c níc MÜ La-tinh. Sù thay ®æi ®ã thÓ hiÖn ®iÒu g×? H§ 4: Chia líp lµm 4 nhãm lín, HS lµm viÖc theo nhãm cÆp ®«i. GV yªu cÇu HS tÝnh tØ lÖ nî níc ngoµi so víi GDP cña c¸c níc: Nhãm 1: Ac-hen-ti-na vµ Bra-xin Nhãm 2: Chi-lª vµ £-cu-a-®o Nhãm 3: Ha-mai-ca vµ Mª-hi-c« Nhãm 4: Pa-na-ma vµ Pa-ra-goay Tõ kÕt qu¶ tÝnh to¸n, rót ra nhËn xÐt. H§ 5: HS lµm viÖc chung c¶ líp. GV nªu c©u hái: T¹i sao c¸c níc MÜ La-tinh cã nÒn kinh tÕ thiÕu æn ®Þnh vµ ph¶i vay nî cña níc ngoµi nhiÒu? (B¶ng 5.4) - TØ lÖ d©n thµnh thÞ cao, phÇn lín sèng trong ®iÒu kiÖn khã kh¨n. II. Mét sè vÊn ®Ò vÒ kinh tÕ 1. Thùc tr¹ng - NÒn kinh tÕ ph¸t triÓn thiÕu æn ®Þnh: tèc ®é t¨ng trëng GDP thÊp, dao ®éng m¹nh. - PhÇn lín c¸c níc MÜ La-tinh cã tØ lÖ nî níc ngoµi cao. 2. Nguyªn nh©n - T×nh h×nh chÝnh trÞ thiÕu æn ®Þnh - Nguån ®Çu t níc ngoµi gi¶m m¹nh - VÊn ®Ò qu¶n lÝ nhµ níc: duy tr× c¬ cÊu x· héi phong kiÕn, thÕ lùc b¶o thñ Thiªn chóa gi¸o c¶n trë, ®êng lèi ph¸t triÓn kinh tÕ - X· héi cha hîp lÝ phô thuéc níc ngoµi. 3. BiÖn ph¸p - Cñng cè bé m¸y nhµ níc Gi¶i ph¸p ®Ó tho¸t khái t×nh tr¹ng - Ph¸t triÓn gi¸o dôc, c¶i c¸ch kinh tÕ - TiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸, t¨ng ctrªn? GV tæng kÕt c¸c ý kiÕn cña HS, chuÈn êng më cöa. kiÕn thøc V. cñng cè dÆn dß: C©u 1. Chän ý ®óng trong c¸c c©u sau: A. MÜ La- tinh kh«ng giµu cã vÒ c¸c lo¹i tµi nguyªn : a. Kim lo¹i mµu b. Kim lo¹i ®en c. Kim lo¹i quý d. Than ®¸ B. §iÒu kiÖn cña MÜ La-tinh thuËn lîi chñ yÕu ®Ó ph¸t triÓn nÒn n«ng nghiÖp: a. NhiÖt ®íi b. CËn nhiÖt ®íi c. ¤n ®íi d. ¤n ®íi vµ cËn nhiÖt ®íi C©u 2: V× sao, c¸c níc MÜ La-tinh cã ®iÒu kiÖn tù nhiªn thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ nhng tØ lÖ ngêi nghÌo khæ cña khu vùc l¹i cao? Th«ng tin ph¶n håi: 1. PhiÕu häc tËp C¶nh quan vµ kho¸ng s¶n chñ ThuËn lîi cho ph¸t triÓn kinh tÕ yÕu C¶nh quan: rõng xÝch ®¹o vµ nhiÖt - Ph¸t triÓn c©y c«ng nghiÖp, c©y ¨n qu¶ ®íi Èm, xavan cá nhiÖt ®íi - Ph¸t triÓn ch¨n nu«i gia sóc Kho¸ng s¶n: dÇu má, khÝ tù nhiªn, - Ph¸t triÓn c«ng nghiÖp víi c¬ cÊu ngµnh 14 kim lo¹i mµu, kim lo¹i quý ®a d¹ng, ®Æc biÖt lµ c¸c ngµnh hiÖn ®¹i. 2. TØ lÖ nî níc ngoµi so víi GDP cña mét sè quèc gia MÜ La-tinh Níc GDP TØ lÖ nî Níc GDP TØ lÖ nî (%) (%) Ac-hen-ti-na 129,6 128,2 Mª-hi-c« 626,1 22,4 Bra-xin 505,7 46,5 Pa-na-ma 12,9 68,2 Chi-lª 72,4 59,7 Pa-ra-goay 6,0 53,3 £-cu-a-®o 27,2 62,1 Pª-ru 60,6 49,2 Ha-mai-ca 8,1 69,1 Vª-nª-xu-ª-la 85,4 40,9 VI. Rót kinh nghiÖm: ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... 15 Ngµy so¹n: TiÕt CT: Mét sè vÊn ®Ò cña ch©u lôc vµ khu vùc TiÕt 3: mét sè vÊn ®Ò cña khu vùc t©y nam ¸ vµ trung ¸ I. Môc tiªu: Sau bµi häc, HS cÇn: 1. KiÕn thøc - M« t¶ ®îc ®Æc ®iÓm cña khu vùc T©y Nam ¸, khu vùc Trung ¸ - Tr×nh bµy ®îc nh÷ng ®iÓm kh¸i qu¸t nhÊt vÒ nhµ níc I-xra-en vµ nhµ níc Pa-le-xtin. Gi¶i thÝch ®îc m©u thuÉn gi÷a I-xra-en vµ Pa-le-xtin lµ mét trong nh÷ng m©u thuÉn lín nhÊt cña khu vùc, xuÊt ph¸t tõ sù tranh chÊp l÷anh thæ, kh«ng c«ng nhËn quyÒn tån t¹i cña nhau. 2. KÜ n¨ng - §äc ®îc b¶n ®å (lîc ®å) T©y Nam ¸, Trung ¸ - Ph©n tÝch ®îc ý nghÜa vÞ trÝ ®Þa lÝ cña hai khu vùc, sù kh«ng râ rµng, ®an xen l·nh thæ gi÷a hai nhµ níc I-xra-en vµ nhµ níc Pa-le-xtin. II. §å dïng d¹y häc: - B¶n ®å ®Þa lÝ tù nhiªn ch©u ¸. - Phãng to c¸c lîc ®å, biÓu ®å trong SGK (nÕu cã thÓ). - PhiÕu häc tËp sè 1: C¸c mÆt t×m hiÓu T©y Nam ¸ Trung ¸ - VÞ trÝ ®Þa lÝ - ý nghÜa - §Æc trng tù nhiªn - §Æc ®iÓm x· héi næi bËt III. ph¬ng ph¸p: - §µm tho¹i gîi më, th¶o luËn nhãm, nªu vÊn ®Ò IV. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. æn ®Þnh líp: KiÒm diÖn sÜ sè 2. Bµi cò: Tr×nh bµy ®Æc ®iÓm tù nhiªn MÜ La tinh 3. Bµi míi: Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung c¬ b¶n H§ 1: GV giíi thiÖu trªn b¶n ®å ph¹m vi khu vùc T©y Nam ¸ vµ Trung ¸. Yªu cÇu HS x¸c ®Þnh kªnh ®µo Xuy-ª trªn b¶n ®å. H§ 2: Nhãm GV chia líp thµnh 2 nhãm, mçi nhãm chia thµnh nhiÒu bé phËn, mçi bé phËn cã 4-5 HS. C¸c bé phËn cña 1 nhãm cã cïng mét nhiÖm vô. - Nhãm 1: T×m hiÓu vÒ khu vùc T©y Nam ¸ - Nhãm 2: T×m hiÓu vÒ khu vùc Trung ¸ GV híng dÉn ph¬ng ph¸p lµm viÖc chung: dùa vµo kiÕn thøc ®· häc, h×nh 6.5, b¶n ®å tù nhiªn ch©u ¸, tiÕn hµnh ph©n tÝch, trao ®æi nhãm ®Ó hoµn thµnh phiÕu häc tËp sè 1. GV yªu cÇu ®¹i diÖn HS tr×nh bµy, bæ sung kiÕn thøc, GV chuÈn kiÕn thøc. H§ 3: Nhãm/cÆp ®«i I. §Æc ®iÓm cña khu vùc T©y Nam ¸ vµ khu vùc Trung ¸ 1. T©y Nam ¸ 2. Trung ¸ (Ph¶n håi th«ng tin phiÕu häc tËp sè 1) 16 Dùa vµo h×nh 5.8, h·y tÝnh lîng dÇu th« chªnh lÖch gi÷a khai th¸c vµ tiªu dïng cña tõng khu vùc. NhËn xÐt kh¶ n¨ng cung cÊp dÇu má cho thÕ giíi cña khu vùc T©y Nam ¸ II. Mét sè vÊn ®Ò cña khu vùc T©y Nam ¸ vµ khu vùc Trung ¸ 1. Vai trß cung cÊp dÇu má: * Tr÷ lîng dÇu má lín: 50% tr÷ lîng dÇu má thÕ giíi. * ý nghÜa chiÕn lîc: 2. Xung ®ét s¾c téc, Xung ®ét t«n gi¸o vµ khñng bè: * BÊt æn dÞnh khu vùc * NghÌo ®ãi ngµy cµng t¨ng H§4: Th¶o luËn nhãm: NhËn xÐt vÒ hËu qu¶ cña c¸c cuéc chiÕn tranh, xung ®ét trong khu vùc ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi? C¸c vvÊn ®Ò cña khu vùc T©y Nam ¸ vµ trung ¸ nªn ®îc b¾t ®Çu tõ ®©u? v× sao? V. Cñng cè dÆn dß: Khu vùc T©y Nam ¸ vµ Trung ¸ cã nh÷ng ®Æc ®iÓm chung nµo. Th«ng tin ph¶n håi: - PhiÕu häc tËp sè 1: C¸c mÆt t×m hiÓu T©y Nam ¸ Trung ¸ - VÞ trÝ ®Þa lÝ - T©y Nam ch©u ¸, n¬i tiÕp - Trung t©m ch©u ¸, ¸n gi¸p 3 ch©u lôc: ¸, ¢u, Phi; ng÷ trªn con ®êng t¬ ¸n ng÷ trªn ®êng hµng h¶i lôa. quèc tÕ tõ ¸ sang ¢u. - ý nghÜa - VÞ trÝ chiÕn lîc vÒ kinh tÕ, - VÞ trÝ chiÕn lîc vÒ giao th«ng, qu©n sù qu©n sù, kinh tÕ. - §Æc trng tù nhiªn Kh« h¹n, giµu dÇu khÝ nhÊt Kh« h¹n, kho¸ng s¶n thÕ giíi ®a d¹ng, ®Æc biÖt lµ dÇu khÝ - §Æc ®iÓm x· héi C¸i n«i cña ba t«n gi¸o lín §a d©n téc, vïng cã sù næi bËt trªn thÕ giíi, ®a sè d©n c giao thoa v¨n hãa §«ng theo ®¹o Håi. - T©y. VI. Rót kinh nghiÖm:..................................................................... Ngµy so¹n: TiÕt CT: B. ®Þa lÝ khu vùcvµ quèc gia Bµi 6 : Hîp chóng Hoa k× TiÕt 1. tù nhiªn vµ d©n c I. Môc tiªu : Sau bµi häc, HS cÇn: 1. KiÕn thøc : - Häc sinh cÇn nhËn thøc ®îc c¸c ®Æc ®iÓm vÒ vÞ trÝ ®Þa lÝ , sù ph©n ho¸ vÒ tù nhiªn vµ nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn cña Hoa K× cïng ý nghÜa kinh tÕ cña chóng. 2. Kü n¨ng: - Ph©n tÝch ®îc nh÷ng thuËn lîi, khã kh¨n cña vÞ trÝ ®Þa lÝ, ®iÒu kiÖn tù nhiªn vµ d©n c dèi víi ph¸t triÓn c¸c ngµnh kinh tÕ vµ vïng cña Hoa k×. - Quan s¸t ,nhËn xÐt vµ ph©n tÝch b¶n ®å . II. §å dïng d¹y häc : - B¶n ®å tù nhiªn Hoa K× . - B¶n ®å tù nhiªn ch©u MÜ - BiÓu ®å t¨ng d©n sè Hoa K×. - B¶n ®å mËt ®é d©n sè Hoa K×. III. ph¬ng ph¸p: - §µm tho¹i gîi më, th¶o luËn nhãm, nªu vÊn ®Ò IV. TiÕn tr×nh d¹y häc: 1. ¤n ®Þnh líp : KiÓm diÖn sÜ sè 17 2. Bµi cò : KiÓm tra vë vµ chÊm bµi thùc hµnh cña mét sè häc sinh . 3. Bµi míi: §Þnh híng bµi d¹y: GV ®a ra mét sè quèc k× cña mét sè níc, cho HS nhËn biÕt qu«c k× cña Hoa K×. GV ®Æt c©u hái : Em hay gi¶i thÝch v× sao Hoa K× cã hoa v¨n trªn quèc k× nh thÕ. GV gi¶i thÝch vµ ®i vµo bµi häc. Ho¹t ®éng cña ThÇy vµ Trß H§ 1:T×m hiÓu vÞ trÝ ®Þa lÝ vµ l·nh thæ Hoa K×. (GV-Líp) Bíc 1: Gi¸o viªn sö dông b¶n ®å tù nhiªn Ch©u Mü ®Ó híng dÉn häc sinh t×m hiÓu ®Æc ®iÓm vÒ vÞ trÝ ®Þa lÝ vµ h×nh d¹ng l·nh thæ Hoa Kú. - Bíc 2: Cho häc sinh ®¸nh gi¸ nh÷ng thuËn lîi cña vÞ trÝ ®Þa lÝ Hoa Kú ®èi víi viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ. * §Æc biÖt : X¸c ®Þnh ®Æc ®iÓm ®êng bê biÓn ®Ó ®¸nh gi¸ thuËn lîi vÒ kinh tÕ biÓn . GV nhÊn m¹nh cho HS vÞ trÝ cña Hoa K× gi¸p víi Ca- na-®a vµ c¸c níc MÜ La-tinh , lµ nh÷ng níc cã nhiÒu tµi nguyªn nhng kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn h¬n. Do vËy, Hoa K× ®îc cung cÊp nguån nguyªn liÖu phong phó, gi¸ rÏ. MÜ La-tinh tng ®îc coi lµ " M·nh s©n sau cña Hoa K×" Bíc 3: Gi¸o viªn cho häc sinh nhËn xÐt h×nh d¹ng l·nh thæ cña Hoa Kú vµ cho biÕt ¶nh hëng h×nh d¹ng l·nh thæ ®èi víi c¸c yÕu tè tù nhiªn vµ kinh tÕ. Hái: VÞ trÝ ®Þa lÝ vµ h×nh d¹ng l·nh thæ cña Hoa K× nhu thÕ nªn HK sÏ cã nh÷ng lo¹i h×nh khÝ hËu c¬ b¶n nµo? - Gîi ý: HK sÏ cã c¸c lo¹i khÝ hËu c¬ b¶n lµ cËn nhiÖt ®íi vµ «n ®íi, ngoµi ra cßn cã khÝ hËu cËn nhiÖt kiÒu §Þa Trung H¶i, Hoang m¹c nói cao, * Gi¸o viªn chia líp thµnh 3 nhãm , 1 nhãm mét nhiÖm vô : Nhãm1: (vïng)MiÒn §«ng Nhãm 2: MiÒn Trung T©m Nhãm 3 : MiÒn T©y Víi c¸c kiÕn thøc cÇn t×m Néi dung c¬ b¶n I. L·nh thæ vµ vÞ trÝ ®Þa lÝ: 1. VÞ trÝ ®Þa lÝ : - N»m ë trung t©m lôc ®Þa B¾c Mü . - B¾c : Cana®a ë 490 VB - T©y: Th¸i B×nh D¬ng ë 124044 T©y - §«ng: §¹i T©y D¬ng ë 660 57 T©y - Nam: Mªhi c« ë 25007 B¾c ThuËn lîi : . Ph¸t triÓn kinh tÕ biÓn . Tr¸nh sù tµn ph¸ cña chiÕn tranh . Cã thÞ trêng tiªu thô réng lín . Ph¸t triÓn c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ víi Ch©u ¸ TBD. 2. L·nh thæ -L·nh thæ Hoa Kú cã d¹ng h×nh khèi . + ThuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn giao th«ng + Ph©n ho¸ khÝ hËu c¶nh quan ®a d¹ng . + H×nh thµnh nhiÒu vïng kinh tÕ kh¸c nhau. II. §iÒu kiÖn tù nhiªn 1. PhÇn l·nh thæ Hoa K× n»m ë trung t©m b¾c MÜ ph©n ho¸ thµnh 3 vïng tù nhiªn MiÒn T©y §«ng Trung t©m Ph¹m vi HÖ thèng -Nói Apal¸t - PhÝa b¾c lµ l·nh thæ nói Cooc®ie - §b ven vïng gß ®åi vµ ®Þa vãi c¸c nói biÓn §TD thÊp. h×nh cao xen lÉn -§ång b»ng 18 hiÓu cña mçi miÒn: §Æc ®iÓm c¬ b¶n vÒ ®Þa h×nh, khÝ hËu ,tµi nguyªn, ®¸nh gi¸ gi¸ trÞ kinh tÕ. KhÝ hËu Tµi nguyªn n«ng nghiÖp Tµi nguyªn c«ng nghiÖp GV hái: C©u1: T¹i sao biÓn §¹i T©y D¬ng cña Hoa K× cã nhiÒu c¸ h¬n c¸c vïng biÓn kh¸c? C©u 2: §Æc ®iÓm khÝ hËu cña Hoa K× cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn ®îc nh÷ng lo¹i n«ng s¶n nµo? C©u 3. Em h·y cho nh÷ng nhËn xÐt chung nhÊt vÒ tµi nguyªn tù nhiªn cña Hoa K×? Víi nh÷ng lo¹i tµi nguyªn trªn, Hoa K× cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn thuËn lîi nh÷ng ngµnh kinh tÕ nµo? GV: Nh÷ng khã kh¨n vÒ tù nhiªn ( C¸ nh©n) Gv yªu cÇu HS ®äc SGK ®Ó t×m hiÓu c¸c khã kh¨n vÒ tù nhiªn cña HK. H§ 2 : c¸ nh©n Gi¸o viªn tæ chøc cho häc sinh lµm viÖc chung c¶ líp. - Cho häc sinh quan s¸t b¶ng7.2;h×nh 7.3 ®Ó rót ra nhËn xÐt vÒ ®Æc ®iÓm d©n sè cña Hoa kú. - Cho häc sinh ®äc s¸ch gi¸o khoa vµ tr¶ lêi c©u hái : +Em h·y gi¶i thÝch nguyªn nh©n cña gia t¨ng d©n sè cña Hoa Kú? Cho HS tr¶ lêi c©u hái Luång d©n nhËp c lín ®· t¸c c¸c thung lòng, bån ®Þa n»m ë phÝa T©y HK Kh« h¹n ¤n ®íi §ång b»ng duyªn h¶i TBD mµu mì. Cã nhiÒu ®ång cá ®Ó ph¸t triÓn ch¨n nu«i. DiÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp lín, rÊt ph× nhiªu thÝch hîp ph¸t triÓn c©y trång «n ®íi. Kim lo¹i Than,s¾t mµu: ,phèt vµng ph¸t ,thuû ,®ång ,ch×, ®iÖn . thuû ®iÖn. s«ng Mixixipi ë phÝa nam ¤n ®íi lôc ®Þa ,cËn nhiÖt TËp trung diªn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp lín nhÊt HK. Cã ®ång cá ®Ó ph¸t triÓn ch¨n nu«i. Than, s¾t , dÇu má,khÝ ®èt ë bang TÕch- d¸t, ven vÞnh Mªhi-c«. 2. A lat - Xca vµ Ha - oai. §Þa h×nh chñ yÕu: ®åi nói. Giµu dÇu má vµ khÝ ®èt TiÒm n¨ng lín vÒ du lÞch, h¶i s¶n. III. D©n sè. 1. Gia t¨ng d©n sè - Hoa kú cã d©n sè ®«ng (thø 3 TG). - Sè d©n Hoa K× t¨ng nhanh (tõ 1800-2005 t¨ng h¬ 59lÇn) *Nguyªn nh©n - Sù gia t¨ng d©n sè nhanh do nhËp c tõ C.¢u, Phi, Nam MÜ ,vµ Ch©u ¸ *T¸c ®éng ®Õn kinh tÕ: - §em l¹i nguån vèn vµ lùc lîng lao ®éng cã tr×nh ®é cao nhiÒu kinh nghiÖm tõ d©n nhËp c C.¢U - Nguån lao ®«ng rÎ, khoÎ tõ ngêi da ®en. - TiÕt kiÖm chi phÝ ®µo t¹o vµ nu«i dìng lín. 19 ®éng nh thÕ nµo ®Õn KT-XH Hoa Kú ? - HS lµm viÖc víi b¶ng 7.3 ®Ó nªu bËt nh÷ng ®Æc ®iÓm hiÖn t¹i cña d©n c HK. Sau khi HS tr¶ lêi, GV ®Æt c©u hái: Nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn cã ¶nh hëng nh thÕ nµo ®Õn nÒn kinh tÕ HK? H§ 3: c¸ nh©n HS ®äc SGK tr¶ lêi c©u hái sau: Em h·y ®a ra mét c©u nhËn ®Þnh kh¸i qu¸t nhÊt vÒ thµnh phÇn d©n c cña HK? Sù da d¹ng vÒ chñng téc, mµu da g©y nªn nh÷ng vÊn ®Ò x· héi nµo? Em h·y kÓ mét sè c©u chuyÖn liªn quan ®Õn vÊn ®Ò ph©n biÖt chñng téc ë HK? H§ 4: Nhãm/cÆp ®«i Gi¸o viªn cho häc sinh lµm viÖc theo cÆp ®«i, yªu cÇu HS dùa vµo lîc ®å h×nh 7.4 nhËn xÐt vÒ sù ph©n bè d©n c cña HK, gi¶i thÝch nguyªn nh©n cña sù kh¸c biÖt vÒ d©n sè (MËt ®é d©n sè) cña Hoa Kú . - Gîi ý: Sù ph©n bè d©n c ë HK liªn quan ®Õn ®iÒu kiÖn tù nhiªn vµ tµi nguyªn thiªn nhiªn, lÞch sö ®Þnh c vµ khai th¸c l·nh thæ, gÇn ®©y lµ sù ph©n ho¸ l·nh thæ kinh tÕ - Tû lÖ gia t¨ng tù nhiªn thÊp (0,6%-2004) - D©n sè ®ang bÞ giµ ho¸. - KÕt cÊu d©n sè thay ®æi theo híng giµ ho¸ Nhãm díi tuæi lao ®éng: gi¶m Nhãm qu¸ tuæi lao ®éng :t¨ng Nhãm trong ®é tuæi lao ®éng chiÕm tØ lÖ lín - ¶nh hëng : + D©n c trong tuæi lao ®éng cao , thêi gia lao ®énng kÐo dµi thªm . +TØ lÖ gia t¨ng tù nhiªn thÊp t¹o ®iÒ kiÖn ®Ó n©ng cao ®êi sèng ,ph¸t tiÓn kinh tÕ . - Khã kh¨n : + Chi phÝ vÒ phóc lîi x· héi cho ngêi giµ lín . + Nguy c¬ thiÕu hôt lao ®éng trong t¬ng lai. 2. Thµnh phÇn d©n c: - §a d¹ng vÒ chñng téc: ¬-r«-pª-«-it, M«n-g«-l«-it, nª gr«-it. - §a d¹ng mµu da, gåm : Ngêi da tr¾ng, da ®en, da vµn vµ Mü La- Tinh.. 3. Ph©n bè d©n c . - Sù chªnh lÖch gi÷a c¸c vïng . TËp trung thµnh mét d¶i ®«ng ®óc: C¸c bang vïn §«ng B¾c,§«ng vµ T©y Nam. Cµng ®i s©u vµo néi ®Þa vµ phÝa t©y mËt ®é d©n c th thít . - D©n c chñ yÕu sèng ë c¸c thµnh phè 91,8% chñ yÕu c¸ ®« thÞ võa vµ nhá , h¹n chÕ ®îc tiªu cùc. V. Cñng cè dÆn dß: Häc sinh n¾m vai trß vÞ trÝ ®Þa lÝ vµ sù ph©n ho¸ l·nh thæ. VI. Rót kinh nghiÖm: ............................................................................................................................. ..................................................................................................................................... Ngµy so¹n: TiÕt CT: Bµi 6: Hoa K× (tiÕp theo) TiÕt 2 : kinh tÕ I. Môc tiªu: Sau bµi häc, häc sinh cÇn : 1. KiÕn thøc: - N¾m ®îc nÒn kinh tÕ cña HK cã quy m« lín, vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng ®iÓn h×nh vµ cã tÝnh chuyªn m«n ho¸ cao, kÜ thuËt hiÖn ®¹i.. - NhËn thøc ®îc c¬ cÊu kinh tÕ cã ngµnh dÞch vô chiÕm u thÕ, n«ng nghiÖp chiÕm tû lÖ thÊp. Sù ph©n bè kinh tÕ ®ang chuyÓn dÞch tõ phÝa §«ng B¾c ®Õn phÝa Nam vµ phÝa T©y. 2. Kü n¨ng: 20