Ngµy so¹n: 25/9/2007
Ngµy d¹y: 1/10/2007
Tiết 1,2: ¤n tËp c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i
A/ Môc tiªu bµi häc:
HS n¾m ch¾c lÝ thuyÕt
VËn dông lµm ®îc bµi tËp trong SGK, S¸ch BT
Sö dông ®îc trong cuéc sèng
I/ LÝ thuyÕt:
C©u 1: ThÕ nµo lµ PC vÒ lîng ? Cho VD minh ho¹?
1/ KN:
- Khi giao tiÕp cÇn nãi cã néi dung.
- Néi dung cña lêi nãi ph¶i ®¸p øng ®óng yªu cÇu cña cuéc giao tiÕp, kh«ng thiÕu, kh«ng
thõa.
2/VD:Kh«ng cã g× quÝ h¬n ®éc lËp tù do
(C¸c khÈu hiÖu, c©u nãi næi tiÕng)
C©u 2: ThÕ nµo lµ PC vÒ chÊt? Cho VD minh ho¹?
1/ KN:
- Trong giao tiÕp ®õng nãi nh÷ng ®iÒu mµ m×nh kh«ng tin lµ ®óng hay kh«ng cã b»ng
chøng x¸c thùc.
2/ VD:
§Êt níc 4000 n¨m
VÊt v¶ vµ gian lao
§Êt níc nh v× sao
Cø ®i lªn phÝa tríc
C©u 3: ThÕ nµo lµ PC Quan hÖ ? Cho VD minh ho¹?
1/ KN: Khi giao tiÕp cÇn nãi ®óng vµo ®Ò tµi giao tiÕp tr¸nh nãi l¹c ®Ò
2/ VD:
¤ng nãi gµ, bµ nãi vÞt
C©u 4: ThÕ nµo lµ PC c¸ch thøc ? Cho VD minh ho¹?
1/ KN: Khi GT cÇn chó y nãi ng¾n gän, rµnh m¹ch; tr¸nh c¸ch nãi m¬ hå
2/ VD: T«i ®ång y víi nh÷ng nhËn ®Þnh cña «ng Êy vÒ truyÖn ng¾n
C©u 5: ThÕ nµo lµ PC lÞch sù ? Cho VD minh ho¹?
1/ KN: Khi GT cÇn tÕ nhÞ, t«n träng ngêi kh¸c
2/ VD:
Lêi nãi ch¼ng mÊt tiÒn mua
Lùa lêi mµ nãi cho võa lßng nhau
VD2: MÜ: VÒ ph¬ng tiÖn chiÕn tranh c¸c «ng chØ xøng lµm con chóng t«i
BH: níc chóng t«i ®· cã 4000 n¨m lÞch sö. Níc MÜ c¸c «ng míi ra ®êi c¸ch
®©ý 200 n¨m
II/ Thùc hµnh:
1/ Bµi tËp 4 trang 11
2/ Bµi tËp 5 trang 11
3/ Bµi tËp 4 trang 23
4/ Bµi tËp 5 trang 24
5/ Bµi tËp 1,2 trang 38
(Xem gi¸o ¸n)
6/ ch÷a thªm mét sè bµi trong s¸ch BT tr¾c nghiÖm
Ngµy so¹n: 25/9/2007
Ngµy d¹y: 1/10/2007
Tiết 3,4: ¤n tËp TËp lµm v¨n thuyÕt minh
A/ Yªu cÇu:
- HS n¾m ch¾c lÝ thuyÕt vÒ bµi (So s¸nh víi líp 8)
- GV híng dÉn hs lËp ®îc dµn y . Sau ®ã tËp trung vµo rÌn kÜ n¨ng
- TG cßn l¹i GV híng dÉn HS viÕt thµnh nh÷ng ®o¹n v¨n hoµn chØnh:
+ ViÕt ®o¹n v¨n theo c¸ch diÔn dÞch
+ Cã SD biÖn ph¸p NT
+ Cã SD yÕu tè miªu t¶
1
I/ LÝ thuyÕt:
1/ KN: - Lµ kiÓu v¨n b¶n th«ng dông trong lÜnh vùc ®êi sèng nh»m cung cÊp tri thøc
kh¸ch quan vÒ ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt, nguyªn nh©n… cña c¸c hiÖn t îng vµ sù vËt trong tù
nhiªn, x· héi b»ng ph¬ng thøc tr×nh bµy, giíi thiÖu, gi¶i thÝch.
2/ §Æc ®iÓm:
Cung cÊp tri thøc (hiÓu biÕt, kh¸ch quan vÒ nh÷ng sù vËt hiÖn tîng, vÊn ®Ò… ®îc chän
lµm ®èi tîng ®Ó thuyÕt minh.
3/ C¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh:
- Ph¬ng ph¸p ®Þnh nghÜa, ph©n lo¹i, nªu vÝ dô, liÖt kª, sè liÖu, so s¸nh.
4/ Líp 9 sö dông thªm mét sè BPNT: Tù thuËt theo lèi nh©n ho¸…
vµ yÕu tè miªu t¶ trong v¨n thuyÕt minh
5/ Dµn ý chung cña mét bµi v¨n thuyÕt minh:
a)
Më bµi: Giíi thiÖu ®îc ®èi tîng thuyÕt minh
b)
Th©n bµi: TM vÒ ®Æc ®iÓm, c«ng dông , tÝnh chÊt …cña chóng
c)
KÕt bµi: Gi¸ trÞ t¸c dông cña chóng ®èi víi ®êi sèng
II/ Thùc hµnh: C¸c d¹ng ®Ò bµi thêng gÆp
1/ ThuyÕt minh vÒ mét con vËt nu«i
2/ ThuyÕt minh vÒ mét ®å dïng trong gia ®×nh
3/ ThuyÕt minh vÒ mét danh lam th¾ng c¶nh, di tÝch lÞch sö
4/ ThuyÕt minh vÒ mét loµi c©y
5/ ThuyÕt minh vÒ mét thÓ lo¹i v¨n häc
6/ ThuyÕt minh vÒ ng«i trêng n¬i em ®ang häc tËp, hoÆc vÒ lµng quª em
III/ §Ò cô thÓ:
* §Ò 1: ThuyÕt minh chiÕc nãn l¸ quª em.
A. Më bµi: ChiÕc nãn lµ ®å dïng quen thuéc ®Ó che n¾ng, che ma cho c¸c bµ, c¸c chÞ,
chiÕc nãn cßn gãp phÇn t«n lªn vÎ ®Ñp duyªn d¸ng cho c¸c thiÕu n÷ quª t«i.
B. Th©n bµi:
a/ LÞch sö lµng nãn:
+ Quª t«i vèn thuÇn n«ng nªn thêng lµm theo mïa vô.
+ Th¸ng 3 n«ng nhµn ®Ó gãp phÇn thu nhËp thªm cho gia ®×nh, nhiÒu gia ®×nh ®· häc
thªm nghÒ lµm nãn.
+ §¸p øng nhu cÇu sö dông ngêi d©n quª t«i.
b/ CÊu t¹o:
+ X¬ng nãn: 16 vµnh lµm b»ng tre, nøa
+ L¸ nãn: hai lo¹i: l¸ mo ®Ó lãt bªn trong vµ líp l¸ bªn ngoµi (l¸ mo ®îc lÊy tõ bÑ l¸ c©y
m¨ng rõng, l¸ nãn th× lÊy tõ l¸ cä rõng)
+ Sîi cíc, chØ lµm nh«i
c/ Quy tr×nh lµm nãn:
+ Lµm vµnh nãn theo khu«n ®Þnh tríc
+ L¸ bªn ngoµi ®îc lµ ph¼ng: lãt mét líp l¸ xÕp ®Òu lªn vµnh, sau ®ã ®Õn mét líp mo vµ
cuèi cïng lµ mét líp l¸ bªn ngoµi. Dïng d©y ch»ng chÆt vµo khu«n.
+ TiÕn hµnh kh©u: dïng cíc x©u vµo kim vµ kh©u theo vµnh nãn tõ trªn xuèng díi.
+ ChØ mµu dïng ®Ó sá nh«i
d/ Gi¸ trÞ chiÕc nãn:
+ Gi¸ trÞ kinh tÕ: rÎ, tiÖn dông ®Ó che n¾ng, che ma cho c¸c bµ, c¸c mÑ, c¸c chÞ ®i lµm
®ång, ®i chî.
+ Gi¸ trÞ thÈm mÜ: Tríc kia ngêi con g¸i ®i lÊy chång còng s¾m mét chiÕc nãn ®Ñp…
ChiÕc nãn cßn ®îc ®i vµo trong th¬ ca ViÖt Nam.
C. KÕt bµi: C¶m nghÜ chung vÒ chiÕc nãn trong thêi gian hiÖn t¹i.
§Ò 2: Em h·y thuyÕt minh vÒ c¸i bót- mét ®å dïng häc tËp quen thuéc cña em.
1/Më bµi: Bót lµ ®å dïng häc tËp thiÕt yÕu cña häc sinh nh»m ghi l¹i nh÷ng tri thøc tiÕp
thu ®îc vµ ®Ó lu gi÷ tri thøc l©u h¬n…
2/ Th©n bµi:
- Hä nhµ bót cã nhiÒu lo¹i: Bót bi, bót m¸y (Mùc) , bót xo¸, bót ®iÖn, bót trang ®iÓm, Bót
s¸p, bót ch×….(Miªu t¶ mét sè lo¹i bót trªn)
+ Nguån gèc cña chiÕc bót ra ®êi t×nh cê (ph¸t triÓn, qua c©u chuyÖn kÓ cña nhµ b¸o
Hungari)
+ Hä nhµ bót bi rÊt ®«ng ®óc vµ cã nhiÒu lo¹i, nhiÒu h·ng s¶n xuÊt.
+ Bót bi næi tiÕng cña h·ng Thiªn Long ®îc chóng t«i ®îc ®«ng ®¶o häc sinh quen dïng
thêng cã cÊu t¹o hai phÇn:
-Vá bót: cã nót bÊm vµ khuy cµi
2
- Ruét bót: cã èng ®ùng mùc vµ ngßi bót.PhÇn vá lµm b»ng nhùa vµ phÇn ngßi lµm b»ng
kim lo¹i.
+ C¸ch b¶o qu¶n: Tr¸nh va ®Ëp m¹nh, khi kh«ng viÕt
dïng nót bÊm ®a ngßi vµo trong vá khái ®Ó d©y mùc.
3/ KÕt bµi: ChiÕc bót bi lµ bËn ®ång hµnh cña häc sinh lµ b¹n cña tÊt c¶ mäi ngêi, mçi khi
con ngêi cÇn ghi chÐp…
BiÖn ph¸p nghÖ thuËt sö dông trong v¨n b¶n nµy:
+ Tù thuËt ®Ó cho chiÕc bót bi tù kÓ vÒ m×nh.
+ §èi ®¸p theo lèi nh©n ho¸: lêi ®èi ®¸p cña hai c¸i bót than phiÒn vÒ sù cÈu th¶ cña c¸c
c« cËu häc trß.
Sö dông mét sè ýÕu tè miªu t¶ cho bµi v¨n cô thÓ, sinh ®éng
§Ò 3:
ThuyÕt minh vÒ con mÌo.
1/ Më bµi: Giíi thiÖu vÒ con mÌo
2/ Th©n bµi:
- Miªu t¶ vÒ c¸c bé phËn chÝnh cña mÌo: M¾t: Nh 2 hßn bi ve, ria mÐp, ch©n, vuèt
s¾c nhän, mµu l«ng….
- Gi¸ trÞ, t¸c dông cña mÌo trong cuéc sèng
- TËp tÝnh sinh ho¹t cña mÌo: ThÝch n»m Êm, ph¬i n¾ng, trÌo c©y…
3/ KÕt bµi: T×nh c¶m, th¸i ®é cña con ngêi ®èi víi chóng
§Ò 4:
ThuyÕt minh vÒ hä nhµ qu¹t
1/ Më bµi: Giíi thiÖu vÒ hä nhµ qu¹t
2/ Th©n bµi:
- Hä nhµ qu¹t gåm:
+ Dßng qu¹t ®iÖn
+ Dßng qu¹t tay
+ Qu¹t ch¹y b»ng søc giã, søc níc
+ Qu¹t trong c¸c m¸y bay, tµu thuyÒn
- HS KÓ tªn cô thÓ theo 4 dßng trªn
- Cã sö dông yÕu tè miªu t¶ khi giíi thiÖu ®Õn c¸c lo¹i qu¹t
- T¸c dông, y nghÜa cña chóng ®èi víi ®êi sèng con ngêi
3/ KÕt bµi: T×nh c¶m, th¸i ®é cña con ngêi ®èi víi chóng
Ngµy so¹n: 5/10/2007
Ngµy d¹y: 16/10/2007
Tiết 5,6: ¤n tËp truyÖn KiÒu
C©u 1: Tãm t¾t truyÖn kiÒu
PhÇn 1: GÆp gì vµ ®Ýnh íc
PhÇn 2: Gia biÕn- lu l¹c
PhÇn 3: §oµn tô
C©u 2: Ph©n tÝch , c¶m nhËn vÎ ®Ñp cña Thuy V©n, Thuy KiÒu qua ®o¹n trÝch
“ChÞ
em TK”.
VB
Bè côc
NghÖ thuËt
ND chÝnh cÇn kh¾c s©u
1. T¶ chung
* Duyªn d¸ng, thanh cao, trong
- ¦íc lÖ, tîng trng
2ChÞ em
tr¾ng cña ngêi thiÕu n÷
( 4 c©u ®Çu)
- Èn dô (khu«n tr¨ng, nÐt
2. T¶ Thuý
ngµi). Nh©n ho¸ ( hoa cêi, * Thuý V©n : §oan trang, phóc
V©n
ngäc thèt
hËu
( 4 c©u tiÕp)
So s¸nh ( m©y thua, tuyÕt - Dù b¸o ®îc sè phËn Thuý V©n :
1 ChÞ
nhêng)
B×nh lÆng, su«n sÎ
em
- Mang tÝch íc lÖ tîng trng
Thu
- NT: “ §ßn bÈy”
- VÎ ®Ñp cña KiÒu : Lµ sù kÕt
ý
3.T¶ vÎ ®Ñp
- ¦íc lÖ (Èn dô, so s¸nh)
hîp s¾c- tµi- t×nh
KiÒ Thuý KiÒu
- Thµnh ng÷
- Lµ ch©n dung mang tÝnh c¸ch
u
(12 c©u tiÕp) - H/a chän läc (t¶ m¾t, tµi) sè phËn : cuéc ®êi, sè phËn nµng
- Tõ chän läc: “ ghen,
sÏ Ðo le, ®au khæ
hên”
3
4. Cuéc sèng
cña 2 chÞ em
Cuéc sèng ªm ®Òm, h¹nh phóc
(4 c©u cuèi)
B1: X¸c ®Þnh môc ®Ých bµi viÕt (CÇn c¨n cø vµo vÞ trÝ cña ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n)
? C¶m nhËn ®o¹n th¬ trªn ®Ó lµm g×? CÇn kh¾c s©u, lµm râ ®îc y nµo?
B2: T×m c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµ t¸c dông cña chóng
B3: Dïng lêi v¨n , t×nh c¶m, c¶m xóc cña m×nh ®Ó viÕt thµnh bµi hoµn chØnh
C©u 3: Tr×nh bµy c¶m nhËn cña em vÒ ®o¹n th¬ sau:
“ Ngµy xu©n con Ðn ®a thoi
ThiÒu quang chÝn chôc ®· ngoµi s¸u m¬i
Cá non xanh tËn ch©n trêi
Cµnh lª tr¾ng ®iÓm mét vµi b«ng hoa”
(TrÝch truyÖn KiÒu- NguyÔn Du)
Gîi y:
- C¶m nhËn ®o¹n th¬ trªn ®Ó thÊy ®îc bøc tranh mïa xu©n ®îc nhµ th¬ NguyÔn Du
kh¾c ho¹ kh¸ tinh tÕ. §ã lµ mét bøc tranh sèng ®éng, t¬i vui, trong trÎo, cã hån, vµ ®Çy
søc sèng.
+Sèng ®éng: con Ðn ®a thoi
+ Cã hån:
“ Cá non xanh tËn ch©n trêi
Cµnh lª tr¾ng ®iÓm mét vµi b«ng hoa”
+Mµu s¾c hµi hoµ: Mµu xanh cña th¶m cá lµm nÒn cho mµu tr¾ng cña nh÷ng b«ng hoa
lª næi bËt lªn
+ Ch÷ “ §iÓm” lµm cho c¶nh vËt trë nªn sèng ®éng, cã hån, chø kh«ng tÜnh t¹i.
Ngµy so¹n:19/10/2007
Ngµy d¹y:24/10/2007
Tiết 7,8:
C¶m nhËn mét ®o¹n th¬- VĂN THUYẾT MINH
C©u 3: Ph©n tÝch (C¶m nhËn) cña em vÒ 8 c©u th¬ cuèi trong ®o¹n trÝch “ KiÒu ë lÇu Ngng BÝch”
“Buån tr«ng cöa bÓ chiÒu h«m
Çm Çm tiÕng sãng kªu quanh ghÕ ngåi”
Yªu cÇu: Ph©n tÝch ®o¹n th¬ trªn ®Ó thÊy râ t©m tr¹ng cña kiÒu khi bÞ Tó Bµ
giam láng ë lÇu Ngng BÝch
ThÊy ®îc NT “T¶ c¶nh ngô t×nh”, dïng ®iÖp tõ, tõ l¸y, c©u hái tu tõ...
a) 2 c©u ®Çu ;
- H/¶ chän läc : Cöa bÓ chiÒu
h«m; §¹i tõ “ ai”:
T©m tr¹ng : Rîn ngîp, ®¬n
- Tõ l¸y : ThÊp tho¸ng, xa xa c«i, nhí nhµ
- c©u hái tu tõ
- Ngän níc míi sa
b) 2 c©u tiÕp:
- Hoa tr«i …
- T©m tr¹ng: Næi tr«i v« ®Þnh
- C©u hái tu tõ
- §iÖp tõ
- Néi cá:
c) 2 c©u tiÕp
- L¸y : RÇu rÇu, xanh xanh
tµn t¹, hÐo hon thiÕu søc sèng
- §iÖp tõ
- H/¶ : Giã cuèn mÆt duÒnh
T©m tr¹ng
- L¸y : Çm Çm
- Hoang mang, lo sî, h·i hïng
d) 2 c©u cuèi
- §iÖp tõ
Néi dung 8
* NghÖ thuËt t¶ c¶nh ngô t×nh - Kh¾c ho¹ râ nÐt t©m tr¹ng
c©u cuèi
cïng, ®iÖp tõ, l¸y, c©u hái tu KiÒu
- TÊm lßng, ®ång c¶m cña
tõ, h/¶ chän läc…
NguyÔn Du
C©u 4: H×nh ¶nh Thuý KiÒu qua ®o¹n th¬ sau:
“Nçi m×nh thªm tøc nçi nhµ
ThÒm hoa mét bíc lÖ hoa mÊy hµng
Ng¹i ngïng dîn giã e s¬ng
Ngõng hoa bãng thÑn tr«ng g¬ng mÆt dµy
Mèi cµng vÐn tãc b¾t tay
NÐt buån nh cóc ®iÖu gµy nh mai”
4
(TrÝch “TruyÖn KiÒu” - ND)
* Gîi ý: T©m tr¹ng KiÒu: Buån tñi, hæ thÑn. Song mÆc dï vËy nµng vÉn rÊt ®Ñp:
“NÐt buån nh cóc ®iÖu gµy nh mai”
§Ò5: C©y lóa trong ®êi sèng ngêi ViÖt Nam.
Dµn ý ®¹i c¬ng:
1/ Më bµi:
Giíi thiÖu chung vÒ c©y lóa trong ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn ngêi ViÖt
2/ Th©n bµi:
a.
Nguån gèc: C©y lóa cã tõ xa xa- Thêi k× nguyªn thuû- Cã nguån gèc tõ c©y
lóa hoang.
b.
§Æc ®iÓm cÊu t¹o:
Chia lµm nhiªï gièng lóa: NÕp, t¸m, tÎ...
- RÔ: Chïm
- Th©n: Thuéc hä cá rçng, cã giãng ®èt
- L¸: C«ng dµi, nhän, cã g©n song song, mÆt l¸ r¸p...
- H¹t: Lìng tÝnh, cã vá trÊu bao bäc ngoµi h¹t g¹o
c.
TËp tÝnh, sinh trëng vµ ph¸t triÓn:
- C¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn: Méng, M¹, C©y, Con g¸i, Lµm ®ßng, Træ b«ng, H¹t, ChÝn.
- Quy tr×nh lµm ®Êt, ch¨m bãn:..................................................................
d.
Vai trß, gi¸ trÞ:
- Gi¸ trÞ trong ®êi sèng vËt chÊt:
- Gi¸ trÞ trong ®êi sèng tinh thÇn: LÔ héi, tÕt, ®i vµo th¬ ca, nh¹c ho¹: H¹t g¹o lµng ta,
Cµy ®ång ®ang buæi ban tra, Bµi ca c©y lóa...C©y lóa lµ biÓu tîng cña ngêi d©n VN:
Trªn h×nh quèc huy.
3/ KÕt bµi: T×nh c¶m, th¸i ®é cña ngêi viÕt ®èi víi c©y lóa.
Ngµy so¹n:3/11/2007
Ngµy d¹y: 13/11/2007
Tiết 9,10:
¤n t©p vÒ tõ vùng
A/ Môc tiªu bµi d¹y:
- Gióp häc sinh kh¸i qu¸t l¹i vÒ tõ vùng TiÕng ViÖt mµ c¸c em ®· häc ë líp 6,7,8.
- Kü n¨ng sö dông trong cuéc sèng.
- Ch÷a mét sè ®Ò thi cã liªn quan
B/ chuÈn bÞ:
- ThÇy: ChuÈn bÞ ND, kÕ ho¹ch d¹y
- Trß: ¤n tËp l¹i SGK, chuÈn bÞ lµm bµi tËp.
C/ Lªn líp:
I/ ¤n l¹i lý thuyÕt buæi s¸ng ®· häc:
1/ Tõ ®¬n vµ tõ phøc:
2/ Thµnh ng÷:
3/ NghÜa cña tõ:
4/ Tõ nhiÒu nghÜa vµ hiÖn tîng chuyÓn nghÜa cña tõ:
5/ Tõ ®ång ©m:
6/ Tõ ®ång nghÜa”
7/ Tõ tr¸i nghÜa:
8/ CÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷:
9/ Trêng tõ vùng:
Lu ý: GV kiÓm tra l¹i tõng môc ®èi víi häc sinh b»ng nhiÒu h×nh thøc: Bèc
th¨m lùa chän c©u hái ngÉu nhiªn, hoÆc Gv chñ ®éng hái hs. Sau ®ã GV nhÊn m¹nh
l¹i.
II/ Lµm bµi tËp:
1/ C©u 1(1.5®):
a/ §Æt tªn trêng tõ vùng cho d·y tõ: bót m¸y, bót bi, bót ch×, bót mùc.
b/ T×m trêng tõ vùng “ Trêng häc”
(§Ò thi tuyÓn sinh vµo 10 – LHP - §Ò chung, n¨m 2007-2008)
§¸p ¸n:
5
a. §Æt tªn trêng tõ vùng cho d·y tõ:
- Tªn chÝnh x¸c: Bót viÕt (0,5 ®)
- chØ ®Æt tªn: Bót, dông cô cÇm ®Ó viÕt (cho 0,25®)
b. T×m trêng tõ vùng “Trêng häc”
- Gi¸o viªn häc sinh, c¸n bé, phô huynh, líp häc, s©n ch¬i,
b·i tËp, th viÖn...(®óng 5 tõ trë lªn cho 1®)
2/ C©u 2: (1,5 ®)
“ Vî chµng quû qu¸i tinh ma
Phen nµy kÎ c¾p bµ giµ gÆp nhau
KiÕn bß miÖng chÐn cha l©u
Mu s©u còng tr¶ nghÜa s©u cho võa”
a)
§o¹n th¬ trªn n»m ë ®o¹n trÝch nµo trong “TruyÖn KiÒu” cña ND? §©y lµ lêi
nãi cña ai nãi vÒ ai?
b)
§o¹n th¬ trªn cã sö dông thµnh ng÷ kh«ng? H·y chÐp l¹i thµnh ng÷ ®ã.
(§Ò thi tuyÓn sinh vµo 10 – LHP - §Ò chung, n¨m 2006-2007)
§¸p ¸n:
a)§o¹n th¬ trªn n»m ë ®o¹n trÝch “ Thuý KiÒu b¸o ©n, b¸o o¸n”.
§©y lµ lêi cña nh©n vËt TK nãi vÒ Ho¹n Th
b) §o¹n th¬ cã sö dông thµnh ng÷
§ã lµ: “KÎ c¾p bµ giµ gÆp nhau, kiÕn bß miÖng chÐn”
(ChÐp sai lçi chÝnh t¶ kh«ng cho ®iÓm)
3/ C©u 3: (1®)
B»ng sù hiÓu biÕt cña m×nh, em h·y gi¶i nghÜa tõ “Vµng” trong c¸c côm tõ sau:
- Cñ nghÖ vµng
- Qu¶ bãng vµng
- TÊm lßng vµng
- ¤ng l·o ®¸nh c¸ vµ con c¸ vµng
(§Ò thi tuyÓn sinh vµo 10 n¨m 2002 - 2003)
§¸p ¸n:
Cñ nghÖ vµng: Vµng- ChØ mµu s¾c vµng cña cñ nghÖ
Qu¶ bãng vµng: Võa chØ mµu vµng cña qu¶ bãng, võa chØ chÊt liÖu lµm
ra qu¶ bãng, võa chØ ®Æc ®iÓm quý cña biÓu tîng ®îc dïng lµm phÇn thëng
ë lÜnh vùc bãng ®¸ (Cã biÓu tîng qu¶ bãng vµng)
TÊm lßng vµng: Vµng ë ®©y chØ tÊm lßng cao quý, cao c¶...
¤ng l·o ®¸nh c¸ vµ con c¸ vµng: Vµng ë ®©y võa chØ mµu s¾c (c¸ mµu
vµng). Nhng nghÜa chÝnh lµ c¸ quý, c¸ thÇn
II-Mét sè biÖn ph¸p tu tõ :
? Nh¾c l¹i c¸c biÖn ph¸p tu tõ ®· häc?
- So s¸nh, Èn dô, nh©n hãa, ho¸n dô, nãi qu¸, nãi gi¶m, nãi tr¸nh, ®iÖp ng÷, ch¬i ch÷)
1.So s¸nh :
?ThÕ nµo lµ so s¸nh ? VÝ dô?
- So s¸nh lµ ®èi chiÕu sù vËt, sù viÖc nµy víi sù vËt, sù viÖc kh¸c cã nÐt t¬ng ®ång ®Ó lµm
t¨ng thªm søc gîi h×nh, gîi c¶m cho sù diÔn ®¹t.
VÝ dô : MÆt trêi xuèng biÓn nh hßn löa
A
nh B
So s¸nh mÆt trêi = hßn löa cã sù t¬ng ®ång vÒ h×nh d¸ng, mµu s¾c ®Ó lµm næi bËt vÎ
®Ñp cña thiªn nhiªn võa hïng vÜ võa gÇn gòi.
2. Èn dô :
? ThÕ nµo lµ Èn dô? VÝ dô?
- Èn dô lµ gäi tªn sù vËt, hiÖn tîng nµy b»ng tªn sù vËt, hiÖn tîng kh¸c cã nÐt t¬ng
®ång víi nã nh»m lµm t¨ng søc gîi h×nh, gîi c¶m cho sù diÔn ®¹t.
VÝ dô : Ngµy ngµy mÆt trêi ®i qua trªn l¨ng
ThÊy mét mÆt trêi trong l¨ng rÊt ®á.
MÆt trêi thø hai lµ h×nh ¶nh Èn dô v× : lÊy tªn mÆt trêi gäi B¸c. MÆt trêi B¸c cã sù t¬ng
®ång vÒ c«ng lao gi¸ trÞ.
3. Nh©n hãa :
6
? ThÕ nµo lµ nh©n hãa? VÝ dô?
- Nh©n hãa lµ gäi hoÆc t¶ con vËt, c©y cèi, ®å vËt…b»ng nh÷ng tõ ng÷ vèn dïng ®Ó
gäi hoÆc t¶ con ngêi, lµm cho thÕ giíi loµi vËt, c©y cèi, ®å vËt…trë nªn gÇn gòi víi con
ngêi, biÓu thÞ ®îc nh÷ng suy nghÜ, t×nh c¶m cña con ngêi.
VÝ dô :
Hoa cêi ngäc thèt ®oan trang
M©y thua níc tãc, tuyÕt nhêng mµu da.
Nh©n hãa hoa, m©y, ngäc, tuyÕt ®Ó miªu t¶ vÎ ®Ñp cña Thóy V©n s¸nh ngang víi vÎ ®Ñp
cña thiªn nhiªn, khiÕn cho thiªn nhiªn còng ph¶i mØm cêi, nhêng nhÞn dù b¸o sè phËn
ªm Êm cña nµng V©n.
4. Ho¸n dô :
? ThÕ nµo ho¸n dô? VÝ dô?
- Ho¸n dô lµ gäi tªn c¸c sù vËt, hiÖn tîng, kh¸i niÖm b»ng tªn cña mét sù vËt, hiÖn
tîng, kh¸i niÖm kh¸c cã quan hÖ gÇn gòi víi nã nh»m t¨ng søc gîi h×nh, gîi c¶m cho sù
diÔn ®¹t.
VÝ dô :
Xe vÉn ch¹y v× MiÒn Nam phÝa tríc
ChØ cÇn trong xe cã mét tr¸i tim
Tr¸i tim chØ ngêi chiÕn sÜ yªu níc, kiªn cêng, gan d¹, dòng c¶m Gi÷a tr¸i tim vµ ngêi
chiÕn sÜ cã quan hÖ gÇn gòi víi nhau, lÊy bé phËn ®Ó chØ toµn thÓ.
5. Nãi qu¸ :
? ThÕ nµo lµ nãi qu¸? VÝ dô?
- Nãi qu¸ lµ biÖn ph¸p tu tõ phãng ®¹i møc ®é, quy m«, tÝnh chÊt cíngù vËt, hiÖn t îng ®îc miªu t¶ ®Ó nhÊn m¹nh, g©y Ên tîng, t¨ng søc biÓu ®¹t.
VÝ dô : Må h«i th¸nh thãt nh ma ruéng cµy
Nãi qu¸ møc ®é må h«i ®Ó nhÊn m¹nh nçi vÊt v¶ cña ngêi n«ng d©n.
6. Nãi gi¶m, nãi tr¸nh :
? ThÕ nµo lµ nãi gi¶m, nãi tr¸nh?
- Nãi gi¶m, nãi tr¸nh lµ biÖn ph¸p tu tõ dïng c¸ch diÔn ®¹t tÕ nhÞ, uyÓn chuyÓn
tr¸nh g©y c¶m gi¸c ®au buån, ghª sî, nÆng nÒ, tr¸nh th« tôc, thiÕu lÞch sù.
VÝ dô : B¸c n»m trong giÊc ngñ b×nh yªn.
Nãi B¸c ®ang n»m ngñ lµ lµm gi¶m ®i nçi ®au mÊt B¸c.
7. §iÖp ng÷ :
? ThÕ nµo lµ ®iÖp ng÷? VÝ dô?
- Khi nãi hoÆc viÕt, ngêi ta cã thÓ dïng biÖn ph¸p lÆp ®i, lÆp l¹i tõng÷ (hoÆc c¶ c©u)
®Ó lµm næi bËt ý, g©y c¶m xóc m¹nh. C¸ch lÆp ®i, lÆp l¹i nh vËy gäi lµ phÐp ®iÖp ng÷; tõ
ng÷ ®îc lÆp l¹i gäi la ®iÖp ng÷.
VÝ dô: Ta lµm con chim hãt ……..xao xuyÕn
HS tù ph©n tÝch.
8. Ch¬i ch÷ :
? ThÕ nµo lµ ch¬ ch÷? VÝ dô?
- Ch¬i ch÷ lµ lîi dông ®Æc s¾c vÒ ©m, vÒ nghÜa cña tõ ng÷ ®Ó t¹o s¾c th¸i dÝ dám, hµi
híc…. lµm cho c©u v¨n hÊp dÉn vµ thó vÞ.
VÝ dô : Nhí níc ®au lßng con quèc quèc
Th¬ng nhµ mái miÖng c¸i gia gia
Quèc quèc, gia gia lµ ch¬i ch÷ chØ níc, nhµ - nçi nhí níc th¬ng nhµ cña nhµ th¬.
III- LuyÖn tËp :
Bµi tËp:
ChØ ra vµ nªu ng¾n gän t¸c dông cña c¸c biÖn ph¸p tu tõ trong ®o¹n th¬ sau:
“V× sao tr¸i ®Êt nÆng ©n t×nh?
Nh¾c m·i tªn ngêi HCM
Nh mét niÒm tin nh dòng khÝ
Nh lßng nh©n nghÜa, ®øc hy sinh”
(Tè H÷u)
( §Ò thi vµo 10 LHP- §Ò chuyªn- N¨m häc 2002-2003)
a)
ChØ ra: C¸c BPTT chÝnh: C©u hái tu tõ vµ so s¸nh (M« h×nh: A nh B1
nh B2 nh B3 , B4).
b)
Nªu t¸c dông: Nhµ th¬ ®· s¸ng t¹o c¸ch biÓu ®¹t giµu chÊt suy tëng,
K§ sù vÜ ®¹i, ¶nh hëng to lín cña cuéc sèng sù nghiÖpvµ phÈm chÊt HCM
®èi víi nh©n lo¹i. §ã lµ sù tr©n träng, ngìng väng cña nh©n lo¹i tríc vÎ ®Ñp
cao quý tõ b¶n lÜnh ®Õn cèt c¸ch ®Õn t©m hån, t×nh c¶m ña chñ tÞch HCM.
IV/ BTVN: ChØ ra vµ nªu ng¾n gän t¸c dông cña c¸c biÖn ph¸p tu tõ trong ®o¹n th¬ sau:
1/ “ Nhng mçi n¨m....nghiªn sÇu”
7
(¤ng §å- V§L)
2/ “ Tõ Êy......tiÕng chim”
3/ “Lò chóng ta......t©m hån”
(Tõ Êy- TH)
(Ngêi ®i t×m h×nh cña níc- CLV)
Ngµy so¹n:23/11/2007
Ngµy d¹y: 26/11/2007
Tiết 11,12:
¤n tËp v¨n tù sù
A/ Môc tiªu bµi d¹y:
- HS hiÓu râ h¬n vÒ v¨n tù sù
Kü n¨ng sö dông trong cuéc sèng. Trong c¸c bµi lµm v¨n
Ch÷a mét sè ®Ò thi cã liªn quan
B/ chuÈn bÞ:
ThÇy: §äc kü SGK
Trß: ¤n tËp l¹i
C/ Lªn líp:
I/ ¤n tËp l¹i lý thuyÕt:
1/ KN: Tù sù lµ tr×nh bµy mét chuçi c¸c sù viÖc, sù viÖc nµy nèi tiÕp sù viÖc kh¸c dÉn tíi
mét kÕt thóc- thÓ hiÖn mét ý nghÜa
2/ Nh÷ng ®iÒu cÇn chó ý khi lµm v¨n tù sù ë líp 9:
- Miªu t¶, miªu t¶ néi t©m
- ®èi tho¹i, ®éc tho¹i, ®éc tho¹i néi t©m
- NghÞ luËn
II/ Thùc hµnh:
Em h·y ®ãng vai nh©n vËt «ng Hai kÓ l¹i diÔn biÕn t©m tr¹ng cña «ng trong truyÖn
ng¾n Lµng- Kim L©n.
A/ GV híng dÉn HS kÓ l¹i b»ng nh÷ng c©u hái gîi ý ®Ó HS rót ra dµn ý chung:
1. ¤ng Hai tríc khi nghe tin ®ån :
2. ¤ng Hai khi nghe tin lµng DÇu theo T©y.
? ë trong phßng th«ng tin bíc ra «ng Hai cã t©m tr¹ng g× ?
- ¤ng Hai ®ang vui mõng v× nhËn ®îc nhiÌu tin th¾ng lîi cña cuéc kh¸ng chiÕn.
GV : Cho nªn t¸c gi¶ miªu t¶ «ng vui tõ c¸i chãp chÐp miÖng khi uèng níc cho ®Õn c¸i
c¶m nhËn cña «ng vÒ tiÕng qu¹t, tiÕng thë, tiÕng khãc, tiÕng cêi nãi cña mäi ngêi cø r©m
ran c¶ mét gãc ®êng.
? §ang trong t©n tr¹ng Êy th× «ng Hai nhËn ®îc tin g× tõ nh÷ng ngêi t¶n c míi lªn?
- Lµng DÇu theo T©y : C¶ lµng chóng nã ViÖt gian theo T©y.
? NhËn ®îc tin Êy biÓu hiÖn t©m tr¹ng cña «ng Hai ra sao? H·y ®äc : Cæ häng «ng l·o…
? Ph©n tÝch ®o¹n chuyÖn nµy chÝnh lµ ph©n tÝch diÔn biÕn t©m tr¹ng cña «ng Hai. VËy ta
cã thÓ chia diÔn biÕn t©m tr¹ng cña «ng Hai thµnh mÊy khóc ®äan t©m tr¹ng?
- Bèn khóc ®o¹n t©m tr¹ng :
+ Khi b¾t ®Çu nhËn ®îc tin ë qu¸n níc ven ®êng.
+ Khi vÒ ®Õn nhµ.
+ ChiÒu tèi h«m Êy.
+ Ba bèn ngµy sau.
DiÔn biÕn t©m lÝ theo tr×nh tù thêi gian
? H·y ph©n tÝch diÔn biÕn t©m tr¹ng cña «ng Hai qua 4 khóc ®o¹n t©m tr¹ng nµy? ( Muån
ph©n tÝch ®îc c¸c em ph¶i chØ ra ®îc nh÷ng biÓu hiÖn t©m lÝ vµ hµnh ®éng cña «ng Hai ë
tõng ®o¹n – Ph©n tÝch nghÖ thuËt biÓu hiÖn – tõ ®ã sÏ thÊy ®îc nh÷ng nÐt t©m tr¹ng cña
nh©n vËt.
? Khi b¾t ®Çu nhËn ®îc tin lµng DÇu theo T©y «ng Hai ®· cã nh÷ng biÓu hiÖn g×?
- Cæ häng «ng l·o …
- Hái l¹i : LiÖu cã thËt kh«ng hë b¸c….
- ChÌm chÑp miÖng cêi nh¹t : Hµ n¾ng gím ! VÒ nµo …
- Trªn ®êng vÒ : Cói g»m mÆt xuèng mµ ®i.
? §Ó diÔn t¶ t©m tr¹ng «ng Hai lóc nµy t¸c gi¶ ®É sö dông yÕu tè nghÖ thuËt nµo?
- Miªu t¶ néi t©m gi¸n tiÕp th«ng qua vÞªc miªu t¶ ngo¹i h×nh, hµnh ®éng nh©n vËt
«ng Hai ®Ó diÔn t¶ t©m tr¹ng söng sèt, bÊt ngê cña «ng Hai.
? T¹i sao «ng Hai l¹i cã t©m tr¹ng Êy?
- V× «ng qu¸ tin tëng tù hµo vÒ tinh thÇn kh¸ng chiÕn cña lµng. ¤ng qu¸ yªu lµng.
- ¤ng kh«ng ngê ®îc c¸i tin Êy, h¬n n÷a «ng l¹i ®ang trong t©m tr¹ng sung síng.
8
? T¸c gi¶ cßn sö dông yÕu tè nghÖ thuËt nµo?
- Lêi tho¹i : ¤ng Hai cè trÊn tÜnh l¹i ®Ó hái râ thùc h . Chøng tá lóc nµy «ng cha
tin. Nhng khi nghe x¸c minh l¹i th× «ng l¹i chÌm chÑp miÖng…vÒ nµo c©u nãi nµy vi
ph¹m ph¬ng ch©m quan hÖ nhng «ng nh»m ®¸nh trèng l¶ng ®Ó dÊu m×nh lµ ngêi lµng DÇu.
GV : Thùc chÊt ®©y lµ c©u nãi b©ng qu¬ «ng nãi víi chÝnh «ng lµ ®éc tho¹i giê sau sÏ häc.
? Thùc ra lóc nµy còng cha ai biÕt «ng lµ ngêi lµng DÇu nhng t¹i sao trªn ®êng vÒ «ng l¹i
cói g»m mÆt xuèng mµ ®i ?
- V× «ng xÊu hæ, «ng c¶m thÊy lêi cña ngêi ®µn bµ cho con bó ®ang chöi m×nh . Nã
nh nh¸t dao cøa s©u vµo tim «ng. ¤ng cßn tho¸ng nghÜ ®Õn mô chñ.
? Trªn ®êng th× «ng dÊu m×nh lµ ngêi lµng DÇu nhng vÒ nhµ «ng cßn dÊu m×nh ®îc kh«ng?
¤ng nh thÕ nµo?
- VÒ ®Õn nhµ : «ng n»m vËt ra giêng, nh×n con «ng tñi th©n níc m¾t cø giµn ra. ¤ng
n¾m chÆt hai bµn tay rÝt lªn : Chóng bay ….thÕ nµy.
¤ng kiÓm ®iÓm l¹i tõng ngêi….Chao «i ! cùc nhôc cha …
? ë ®êng «ng Hai ph¶i dÊu m×nh lªn t¸c gi¶ miªu t¶ néi t©m gi¸n tiÕp cßn lóc nµy t¸c gi¶
miªu t¶ néi t©m b»ng c¸ch nµo?
- Miªu t¶ néi t©m trùc tiÕp – diÔn t¶ trùc tiÕp nh÷ng suy nghÜ c¶m xóc cña «ng Hai
vÒ con – vÒ nh÷ng ngêi ë lµng – vÒ b¶n th©n «ng – nh÷ng ngêi lang DÇu ë n¬i t¶n c vµ
ghi l¹i trùc tiÕp lêi cña «ng Hai víi nh÷ng bän viÖt gian ë nhµ.
? §Ó diÔn t¶ nh÷ng c¶m xóc, suy nghÜ vÒ nh÷ng vÊn ®Ò nµy cña «ng Hai, t¸c gi¶ ®· sö
dông giäng v¨n vµ nhiÒu lo¹i c©u nµo?
- Giäng v¨n xãt xa dån dËp
- NhiÒu c©u c¶m, c©u nghi vÊn ®Ó béc lé c¶m xóc vµ tù chÊt vÊn m×nh ®Ó béc lé
t©m tr¹ng gi»ng xÐ, d»n vÆt, ®au ®ín ®Õn xãt xa uÊt øc ®Õn vËt v· l¬ng t©m.
? Khi bµ Hai vÒ th× «ng ra sao?
- ChiÒu tèi khi bµ Hai vÒ : ¤ng n»m rò trªn giêng kh«ng nãi g×, bµ hái «ng còng
kh«ng muèn nãi. §ªm «ng tr»n träc kh«ng sao ngñ ®îc, hÕt trë m×nh – thë dµi – lÆng
h¼n ®i - …kh«ng cÊt lªn ®îc.
- Nghe tiÕng mô chñ : trèng ngùc ®Ëp th×nh thÞch, nÝn thë nghe.
? Em thÊy g× ë lêi nãi cña «ng Hai lóc nµy?
- ¤ng Hai nãi Ýt, nãi ng¾n, g¾t gáng, nãi nhá
V× : ¤ng võa bùc béi, võa ®au buån ®Õn møc kh«ng muèn nãi g×. ¤ng kh«ng muèn t¹o ra
©m thanh g×, ®éng tÜnh g× kÎo mô chñ nhµ biÕt ®îc ¤ng thu m×nh l¹i trong sù im lÆng,
trong sù ®au ®ín xãt xa.
? Tai sao khi nghe tiÕng mô chñ «ng l¹i cã t©m tr¹ng ®ã?
- V× «ng rÊt sî mô chñ biÕt chuyÖn, mô mµ biÕt th× mô sÏ chöi bíi, sÏ ®uæi.
? DiÔn t¶ t©m tr¹ng cña «ng Hai lóc nµy t¸c gi¶ cã c¸ch diÔn t¶ g× kh¸c víi ®o¹n tríc?
-T ¸c gi¶ cã xen vµo nh÷ng yÕu tè t¶ c¶nh cña c¨n nhµ : kh«ng khÝ im lÆng bao
trïm toµn bé c¨n nhµ, lan táa c¶ ra kh«ng khs xung quanh.
? VËy ba bèn ngµy sau «ng Hai lµm g×?
- ¤ng Hai kh«ng ra ®Õn ngoµi, suèt ngµy chØ ru ró trong xã nhµ nghe ngãng t×nh
h×nh, lóc nµo còng chét d¹, ®éng nghe thÊy tiÕng t©y, viÖt gian, … «ng l¹i lñi vµo trong
gãc nhµ nÝn thin thÝt : th«i l¹i chuyÖn Êy råi.
? Chøng tá «ng Hai lu«n lu«n trong t©m tr¹ng g×?
- Lo l¾ng, sî h·i thêng xuyªn.
? Vµ trong nh÷ng ngµy nµy ®· cã chuyÖn g× x¶y ra?
- ChuyÖn mô chñ nhµ ®uæi gia ®×nh «ng.
? Víi «ng ®©y lµ mét chuyÖn nh thÕ nµo?
- §©y lµ chuyÖn khñng khiÕp nhÊt. ThËt lµ tuyÖt ®êng sinh sèng.
? VËy khi mô chñ ®uæi th× «ng ph¶n øng ra sao?
- Ngåi lÆng trªn mét gãc giêng, bao nhiªu ý nghÜ ®en tèi bêi bêi nèi tiÕp trong ãc
«ng : Hay lµ quay vÒ ph¶n ®èi Lµng th× yªu thËt nhng lµng ®· theo t©y mÊt råi th×
ph¶i thï.
- ¤ng ch¼ng biÕt lµm g× chØ biÕt «m con vµo lßng thñ thØ.
? V× sao «ng l¹i ph¶n ®èi viÖc quay vÒ lµng, «ng l¹i thï lµng?
- V× lµng ®· theo t©y. VÒ lµng tøc lµ bá kh¸ng chiÕn, bá cô Hå.
? ¤ng vÒ còng kh«ng ®îc, ë l¹i còng kh«ng xong. ¤ng Hai ®ang r¬i vµo trong t×nh tr¹ng
g×?
- BÕ t¾c tuyÖt väng, sinh ra thï hËn víi lµng.
9
? BÕ t¾c, tuyÖt väng «ng chØ biÕt t©m sù víi con. Trong lêi t©m sù víi con ta th¸y «ng t©m
sù g× víi con? ¤ng muèn con ghi nhËn ®iÒu g×?
- ¤ng t©m sù víi con vÒ lµng chî DÇumuèn con ghi nhËn m×nh lµ ngêi lµng DÇu,
ñng hé cô Hå, ñng hé kh¸ng chiÕn, c¸nh m¹ng. Kh«ng bao giê d¸m ®¬n sai
- Níc m¾t «ng giµn ra rßng rßng trªn hai m¸.
? ¤ng t©m sù víi con vÒ nh÷ng ®iÒu nµy ®Ó lµm g×?
- §Ó ngá lßng m×nh, nh m×nh l¹i minh oan cho m×nh.
? Em cã so s¸nh g× vÒ vÒ nh÷ng biÓu hiÖn t©m lÝ cña «ng Hai lóc nµy so víi lóc tríc?
- Lóc tríc : t©m lÝ cña «ng Hai chñ yÕu ®îc Èn dÊu ë bªn trong, còng cã lóc níc
m¾t giµn ra .
- Lóc nµy : ¤ng Hai kh«ng thÓ k×m nÐn ®îc n÷a, nçi lßng cña «ng bung ra thµnh
nh÷ng lêi nãi trùc tiÕp víi con, thµnh nh÷ng giät níc m¾t giµn ra ch¶y rßng rßng trªn hai
m¸.
? Nh÷ng lêi nãi trùc tiÕp cña «ng Hai cïng víi nh÷ng giät níc m¾t ®· diÔn t¶ t©m tr¹ng
c¶m xóc g× cña nh©n vËt «ng Hai?
- NguyÖn g¾n bã, thñy chung víi lµng víi kh¸ng chiÕn, víi c¸ch m¹ng.
- Dï hoµn c¶nh cã ®æi thay nhng lßng «ng Hai vÉn kh«ng thay ®æi vÉn mét lßng híng vÒ c¸ch m¹ng vÒ kh¸ng chiÕn vÒ cô Hå.
? Qua ph©n tÝch em cã nhËn xÐt g× vÒ diÕn biÕn t©m lÝ nh©n vËt vµ t×nh huång truyÖn?
- T©m lÝ nh©n vËt diÔn biÕn v« cïng phøc t¹p, gay go, c¨ng th¼ng. §é gay go c¨ng
th¼ng mçi kóc mét ®Èy lªn cao, cao trµo lµ lóc «ng quÉn b¸ch thï hËn lµng, thñ thØ t©m sù
víi con.
- T¸c gi¶ ®· ®Èy nh©n vËt vµo t×nh huèng Ðo le, bÕ t¾c tõ ®ã mµ t×nh c¸ch ®îc béc lé.
- TruyÖn ®îc x©y dùng theo kiÓu th¾t nót, nót ®îc th¾t tõ khi b¾t ®Çu nhËn ®îc tin lµng
DÇu theo t©y vµ cµng ngµy cµng ®îc th¾t chÆt vµ th¾t chÆt nhÊt khi mô chñ ®uæi gia ®×nh
«ng.
? Em cã so s¸nh g× vÒ m¶ng t©m kÝ cña nh©n vËt «ng Hai lóc nµy so víi lóc tríc?
- Hai m¶ng t©m lÝ ®èi lËp nhau : tríc «ng Hai hay cêi, hay nãi, hay ®i ®Ó khoe vÒ
c¸i lµng…Lóc nµy kh«ng gi¸m nãi n¨ng g× chØ ru ró trong xã nhµ, nãi to còng kh«ng gi¸m
nãi….Hai m¶ng t©m lÝ ®èi lËp nµy më ra t×nh yªu lµng, yªu níc trong trÎo.
? Víi c¸ch con ®êng t©m lÝ nh©n vËt nh vËy gióp em hiÓu g× vÒ nh©n vËt «ng Hai?
- ¤ng Hai lµ ngêi yªu lµng, yªu níc v« bê bÕn.
- T×nh yªu lµng, yªu níc cña «ng hai lu«n g¾n víi t×nh yªu níc vµ tinh thÇn kh¸ng chiÕn.
GV : Nhµ v¨n Kim L©n ®· tõng r¬i vµo t×nh tr¹ng nh nh©n vËt «ng Hai cho nªn «ng nh hãa
th©n vµo nh©n vËt «ng hai ®Ó diÔn t¶ t×nh yªu lµng, yªu níc vµ tinh thÇn kh¸ng chiÕn cña
nh©n vËt s©u s¾c, tinh tÕ nh vËy. Nhµ v¨n nãi r»ng lóc ®ã chØ cßn níc lµ chui xuèng ®Êt.
Cho nªn nhµ v¨n cµng ®i s©u vµo nçi ®au vß xÐ cña «ng Hai nhµ v¨n cµng béc lé râ t×nh
yªu lµng, yªu níc cña nh©n vËt còng nh cña chÝnh m×nh. Nçi ®au ®ín tëng nh r¬i vµo ®êng cïng bÕ t¾c kh«ng cã c¸ch nµo gi¶i quyÕt n÷a th× truyÖn sÏ tiÕp diÔn ra sao.
3. ¤ng Hai khi nghe tin c¶i chÝnh :
? Theo dâi vµo phÇn ch÷ nhá cßn l¹i? Cho biÕt khi nhËn ®îc tin c¶i chÝnh th× «ng Hai cã
nh÷ng biÓu hiÖn g×?
- C¸i mÆt buån thØu mäi khi bçng t¬i vui r¹ng rì h¼n
- Måm bám bÎn nhai trÇu, cÆp m¾t hung hung ®á hÊp h¸y.
- Mua quµ b¸nh chia cho c¸c con.
- §i kh¾p mäi nhµ khoe c¸i tin t©y nã ®èt nhµ, c¸i tin c¶i chÝnh.
? L¹i nhËn ra ®iÒu g× trong c¸ch kÓ chuyÖn, c¸ch biÓu hiÖn t©m lÝ cña nh©n vËt «ng Hai?
- Lóc nµy nót truyÖn ®îc cëi, t©m lÝ nh©n vËt l¹i vui vÎ nh xa : «ng Hai l¹i hay cêi,
hay nãi, vui vÎ hån nhiªn nh con nÝt.
? T¹i sao t©y nã ®èt nhµ mµ «ng Hai l¹i ®i khoe víi t©m tr¹ng vui mõng, phÊn khëi vËy?
- T©y ®èt nhµ lµ b»ng chøng chøng minh r»ng lµng «ng kh«ng ph¶i theo t©y, kh«ng
ph¶i viÖt gian.
- Nã ®· tr¶ l¹i danh dù cho «ng vµ c¶ lµng.
Nh vËy «ng mÊt c¸i riªng lµ ng«i nhµ nhng c¸i chung cña c¶ lµng «ng l¹i cßn ®ã nh
vËy «ng ®· ®Æt c¸i chung, c¸i t×nh yªu lµng, yªu níc lªn trªn hÕt.
? §iÒu nµy cµng thÓ hiÖn râ h¬n ®Æc ®iÓm g× cña nh©n vËt «ng Hai?
- T×nh yªu lµng cña «ng Hai lu«n thèng nhÊt víi t×nh yªu n íc.T×nh yªu lµng, yªu níc
cña «ng Hai tríc sau nh mét.
GV : cho nªn «ng Hai l¹i sang bªn nhµ b¸c Thø vÐn quÇn lªn tËn bÑn say sa kÓ vÒ c¸i lµng
cña m×nh.
10
? §Õn ®©y c¸c em cã nhËn xÐt g× ng«n ng÷ nh©n vËt «ng Hai? Ng«n ng÷ ngêi kÓ/
- Ng«n ng÷ nh©n vËt «ng Hai : mang tÝnh khÈu ng÷, lµ lêi ¨n tiÕng nãi hµng ngµy
cña ngêi n«ng d©n nhng vÉn mang c¸ tÝnh cña nh©n vËt lµm cho nh©n vËt trë thµnh tiªu
biÓu cho ngêi n«ng d©n sau c¸ch m¹ng.
-Ng«n ng÷ ngêi kÓ lµ lêi trÇn thuËt ë ng«i thø ba rÊt gÇn víi ng«n ng÷ nh©n vËt
cµng lµm cho nh©n vËt biÓu hiÖn mét c¸ch tù nhiªn.
? Víi ng«n ng÷ nµy ®· gãp phÇn béc lé chñ ®Ò t¸c phÈm nh thÕ nµo?
- Gãp phÇn béc lé t×nh yªu lµng, yªu níc cña nh©n vËt mét c¸ch tù nhiªn, ch©n thËt
vµ ®ã còng lµ t×nh yªu lµng, yªu níc cña tÊt c¶ mäi ngêi n«ng d©n ViÖt Nam sau c¸ch
m¹ng.
? Ngêi n«ng d©n sau c¸ch m¹ng hiÖn lªn kh«ng chØ thong qua nh©n vËt «ng Hai mµ cßn
th«ng qua nhËn xÐt nh©n vËt nµo?
- Cßn th«ng qua nh÷ng nh©n vËt phô : bµ Hai, mô chñ, nh÷ng ngêi t¶n c
? Th«ng qua nh÷ng nh©n vËt nµy em cßn hiÓu g× vÒ hä?
- Nh÷ng nh©n vËt nµy lµ nh÷ng chÊt xóc t¸c xoay quanh nh©n vËt chÝnh, lµm cho
nh©n vËt chÝnh ®îc táa s¸ng, béc lé chñ ®Ò.
- Hä còng lµ nh÷ng ngêi c¨m ghÐt bän viÖt gian, ®au ®ín khi nghe tin lµng viÖt
gian theo t©y. §©y còng lµ biÓu hiÖn cña t×nh yªu níc, t×nh thÇn kh¸ng chiÕn.
GV b×nh vÒ t×nh yªu lµng, tinh thÇn kh¸ng chiÕn cña ngêi n«ng d©n trong cuéc kh¸ng
chiÕn chèng Ph¸p.
* Chó ý vÒ ND vµ NT khi kÓ:
- NghÖ thuËt : cèt truyÖn t©m lÝ, t×nh huèng truyÖn c¨ng th¼ng, thö th¸ch néi t©m
nh©n vËt, tõ ®ã béc lé ®êi sèng t×nh c¶m néi t©m bªn trong, miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt s©u
s¾c, tinh tÕ, ng«n ng÷ nh©n vËt tù nhiªn sinh ®éng, giµu t×nh khÈu ng÷ thÓ hiÖn c¸ tÝnh
nh©n vËt, c¸ch trÇn thuËt tù nhiªn, linh ho¹t..
- Néi dung : TruyÖn ng¾n Lµng ®· thÓ hiÖn sinh ®éng ch©n thùc mét t×nh c¶m bÒn
chÆt vµ s©u s¾c t×nh yªu lµng, yªu níc vµ tinh thÇn kh¸ng chiÕn cña «ng Hai còng nh cña
t¸c gi¶ vµ cña nh÷ng ngêi n«ng d©n trong nh÷ng n¨m ®Çu cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng
TDP.
B/ HS lËp thµnh dµn ý ®Ó kÓ (Chó ý nh÷ng c©u in ®Ëm)
- HS kÓ . GV nhËn xÐt rót kinh nghiÖm
Ngµy so¹n:1/12/2007
Ngµy d¹y: 3/12/2007
Tiết 13,14: Ph©n tÝch nh©n vËt anh thanh niªn trong truyÖn
“LÆng lÏ Sa Pa”- NTL
A/ Môc tiªu bµi d¹y:
- HS hiÓu râ vÒ kiÓu bµi ph©n tÝch nh©n vËt
Kü n¨ng sö dông trong cuéc sèng. Trong c¸c bµi lµm v¨n
Ch÷a mét sè ®Ò thi cã liªn quan
B/ chuÈn bÞ:
ThÇy: §äc kü SGK . Xem ®¸p ¸n ®Ò thi vµo 10 n¨m 2006-2007
Trß: ¤n tËp l¹i
C/ Lªn líp:
§Ò bµi: Ph©n tÝch nh©n vËt anh thanh niªn trong truyÖn :”LÆng lÏ Sa Pa”- NTL
*GV híng dÉn HS ®äc , t×m hiÓu kü SGK tríc khi ph©n tÝch
* KiÓm tra, nhÊn m¹nh cho HS c¸ch thøc ph©n tÝch nh©n vËt:
- C¸ch 1: Ph©n tÝch theo tr×nh tù diÔn biÕn cña c©u chuyÖn. Råi rót ra ®Æc diÓm cña nh©n
vËt
- C¸ch 2: T×m ra ®Æc ®iÓm cña nh©n vËt qua c¸i nh×n toµn truyÖn
1/ §V§:
- Giíi thiÖu TG_TP:
- Giíi thiÖu nh©n vËt anh thanh niªn:
2/ GQV§: Ph©n tÝch nh÷ng ®Æc ®iÓm nh©n vËt anh thanh niªn
- nh©n vËt anh thanh niªn lµ ngêi say mª c«ng viÖc, lÆng lÏ cèng hiÕn hÕt m×nh v×
c«ng viÖc
+Hoµn c¶nh lµm viÖc:
+ Vît lªn hoµn c¶nh b»ng nghÞ lùc, g¾n bã, say mª víi c«ng viÖc
+ Quan niÖm ®óng ®¾nvÒ ý nghÜa c«ng viÖc cña m×nh, ý nghÜa vÒ cuéc sèng
11
+ BiÕt tæ chøc s¾p xÕp cuéc sèng mét c¸ch khoa häc hîp lý
- nh©n vËt anh thanh niªn cßn lµ con ngêi cã nh÷ng phÈm chÊt ®¸ng mÕn: Sù khiªm
tèn,Cëi më ch©n thµnh, quý träng t×nh c¶m cña mäi ngêi, kh¸t khao ®îc trß chuyÖn
gÆp gì mäi ngêi.
* §¸nh gi¸:
- §¸nh gi¸ kh¸i qu¸t ý nghÜa: Nh©n vËt anh thanh niªn lµ con ngêi b×nh dÞ nhng ®·
ngµy ®ªm thÇm lÆng cèng hiÕn c«ng søc cña m×nh cho ®Êt níc. Qua nh©n vËt anh
thanh niªn t¸c gi¶ muèn nãi trong c¸i im lÆng cña Sa Pa – n¬i ngêi ta nghÜ ®Õn nghØ
ng¬icã nh÷ng con ngêi lµm viÖc vµ lo nghÜ nh vËy cho ®Êt níc. §ång thêi TP cßn gîi
lªn v® vÒ ý nghÜa vµ niÒm vui cña lao ®éng tù gi¸c, v× nh÷ng môc ®Ých ch©n chÝnh cña
con ngêi
- NT: NV chØ xuÊt hiÖn trong tho¸ng chèc, song vÉn in ®Ëm trong t©m trÝ ngêi ®äc,
rÊt Ên tîng
- nh©n vËt anh thanh niªn hiÖn lªn qua sù c¶m nhËn suy nghÜ cña : ¤ng ho¹ sü, c« kü
s, b¸c l¸i xe, lµm cho anh ®¸ng mÕn h¬n.
3/ KTV§:
Rót ra bµi häc vÒ ý nghÜa cuéc sèng, vÒ lý tëng, nh©n sinh quan cña thanh niªn trong thêi
®¹i ngµy nay.
Ngµy so¹n:1/12/2007
Ngµy d¹y: 3/12/2007
Tiết 15,16:
¤n tËp – TËp lµm v¨n: Tù sù
A-Môc tiªu cÇn ®¹t : Gióp HS :
-N¾m ®îc c¸c néi dung chÝnh cña v¨n tù sù trong Ng÷ v¨n 9, thÊy ®îc tÝnh chÊt cña
chóng víi v¨n b¶n chung.
-ThÊy ®îc tÝnh kÕ thõa vµ ph¸t triÓn cña c¸c néi dung tËp lµm v¨n ë líp 9 b»ng c¸ch
so s¸nh víi néi dung c¸c kiÓu v¨n b¶n ®· häc ë líp díi.
B- ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh :
1. Gi¸o viªn : §äc tµi liÖu, nghiªn cøu gi¸o ¸n
2. Häc sinh : §äc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái trong SGK vµ thùc hiÖn nh÷ng viÖc GV ®· dÆn.
C- TiÕn tr×nh tæ chøc :
* æn ®Þnh tæ chøc : (1’)
* KiÓm tra sù chuÈn bÞ : (2’)
* Bµi míi : (40’)
I/ «n l¹i lý thuyÕt:
1/ YÕu tè miªu t¶
2/ YÕu tè nghÞ luËn
3/ YÕu tè ®èi tho¹i, ®éc tho¹i, ®éc tho¹i néi t©m trong v¨n b¶n tù sù:
(HS nh¾c l¹i c¸c yÕu tè trªn tríc khi lµm bµi)
§Ò bµi :H·y tëng tîng m×nh gÆp gì vµ trß chuyÖn víi anh lÝnh l¸i xe trong t¸c phÈm : Bµi
th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh cña Ph¹m TiÕn DuËt.ViÕt bµi v¨n kÓ l¹i cuéc gÆp gì vµ trß
chuyÖn ®ã.
I/ Më bµi:
§a dÉn ®îc c¸i cí t¹o cho m×nh cuéc gÆp
íc muèn ®îc kÓ l¹i cho mäi ngêi nghe cuéc gÆp gì ,trß chuyÖn ®Çy c¶m ®éng vµ
lý thó ®ã.
II/ Th©n bµi:
1/ C¶m nhËn ban ®Çu, khi gÆp mÆt anh chiÕn sÜ l¸i xe:
2/Néi dung cña cuéc trß chuyÖn:
?cã ®iÒu g× ®Æc biÖt trong nh÷ng chiÕc xe cña c¸c anh? Nguyªn nh©n v× sao?
? Kh«ng cã kÝnh- mäi khã kh¨n cña thiªn nhiªn sÏ ®Õn víi c¸c anh: Giã ,ma ,bôi… §iÒu
g× gióp c¸c anh vît qua nh÷ng khã kh¨n Êy?
? VÉn biÕt chiÕn tranh chèng Mü lµ v« cïng gian khæ ¸c liÖt, vµ kÐo dµi kh«ng biÕt khi nµo
míi kÕt thóc.V× sao c¸c anh vÉn cã niÒm tin, vÉn v÷ng tin ®Ó chiÕn ®Êu?
?Khã kh¨n cña thiªn nhiªn ,cña chiÕn tranh…Xe th×: Kh«ng kÝnh ,kh«ng mui, kh«ng
®Ìn, thïng xe cã xíc….VËy cã ®éng c¬ nµo gióp nh÷ng chiÕc xe cña c¸c anh vÉn b¨ng
b¨ng ra chiÕn trêng?
3/ Béc lé suy ngÉm cña m×nh vÒ chiÕn tranh c¸ch m¹ng, vÒ tr¸ch nhiÖm cña thÕ hÖ trÎ ®èi
víi ®Êt níc?
4/ ViÕt mét ®o¹n v¨n nghÞ luËn, hoÆc ®éc tho¹i néi t©m :
12
III/ KÕt bµi:Béc lé c¶m xóc s©u ®Ëm nhÊt cña m×nh vÒ cuéc gÆp gì ®Çy lý thó vµ c¶m ®éng
®ã?
Ngµy so¹n: 10/2/2008
Ngµy d¹y: 11/2/2008
Tiết 17,18: «n tËp
I. PhÇn tr¾c nghiÖm:
Khoanh trßn vµo ch÷ viÕt h oa ®Çu c©u tr¶ lêi ®óng trong mçi c©u sau:
C©u 1: C©u nµo díi ®©y cã sö dông khëi ng÷?
A- ¤ng kh«ng thÝch nghÜ ngîi nh thÕ mét tÝ nµo/
B- Mµ «ng, th× «ng kh«ng thÝch nghÜ ngîi nh thÕ mét tÝ nµo.
C- ¤ng kh«ng thÝch nghÜ ngîi nh thÕ.
D- TÊt c¶ ®Òu ®óng.
C©u 2: C©u nµo díi ®©y cã sö dông khëi ng÷?
A- Kh«ng bao giê ta ®äc mét bµi th¬ hay qua mét lÇn mµ bá xuèng ®îc.
B- Mét bµi th¬ hay kh«ng bao giê ta ®äc qua mét lÇn mµ bá xuèng ®îc.
C- Ta kh«ng bao giê ®äc mét bµi th¬ hay qua mét lÇn mµ bá xuèng ®îc.
D- TÊt c¶ ®Òu ®óng.
C©u 3: " Anh gëi vµo trong t¸c phÈm mét l¸ th, mét lêi nh¾n nhñ, anh muèn ®em mét
phÇn cña m×nh vµo ®êi sèng chung quanh." Lµ:
A- Mét luËn cø.
B- Mét luËn ®iÓm.
C- Mét lÝ lÏ.
D- Mét dÉn chøng.
II. Tù luËn: NghÞ luËn vÒ mét sù viÖc hiÖn tîng ®êi sèng.
H: Nh¾c l¹i kh¸i niÖm v¨n nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc hiÖn tîng ®êi sèng?
- Kh¸i niÖm: NghÞ luËn mét sù viÖc hiÖn tîng trong ®êi sèng x· héi lµ bµn vÒ mét sù viÖc
hiÖn tîng cã ý nghÜa ®èi víi x· héi, ®¸ng khen, ®¸ng chª hay ®¸ng suy nghÜ.
- Yªu cÇn néi dung cña mét bµi nghÞ luËn nªu râ ®îc sù viÖc, hiÖn tîng cã vÊn ®Ò, ph©n
tÝch mÆt ®óng sai, lîi h¹i, chØ ra nguyªn nh©n vµ bµy tá th¸i ®é, ý kiÕn nhËn ®Þnh cña ng êi
viÕt.
Bµi tËp :
Trß ch¬i ®iÖn tö lµ mãn tiªu khiÓn hÊp dÉn. NhiÒu b¹n v× m¶i ch¬i ®iÖn tö mµ sao nh·ng
häc tËp vµ cßn vi ph¹m nh÷ng sai lÇm kh¸c. H·y nªu suy nghÜ cña em vÒ hiÖn tîng ®ã.
GV yªu cÇn HS lËp dµn bµi.
Yªu cÇu dµn bµi nh sau:
A. Më bµi:
Giíi thiÖu trß ch¬i ®iÖn tö hiÖn nay lµ mét trß ch¬i rÊt hÊp dÉn c¸c b¹n häc sinh. NhiÒu
b¹n v× m¶i ch¬i ®iÖn tö mµ sao nh·ng häc tËp vµ cßn vi ph¹m nh÷ng sai lÇm kh¸c.
B. Th©n bµi:
- ChØ ra ®îc c¸c trß ch¬i ®iÖn tö hiÖn nay ®ang ®îc c¸c b¹n häc sinh a chuéng: game, MU
Hµ Néi, c¸c trß ch¬i siªu tèc…
- Nguyªn nh©n cña viÖc ham thÝch trß ch¬i ®iÖn tö: ®©y lµ mét bé m«n gi¶i trÝ hiÖn ®¹i,
kÝch thÝch trÝ tß mß. NhiÒu b¹n do m¶i ch¬i, do b¹n bÌ l«i kÐo, rñ rª.
- T¸c h¹i cña trß ch¬i ®iÖn tö: lµm mÊt thêi gian häc tËp dÉn ®Õn häc hµnh gi¶m sót, tèn
tiÒn cña cña gia ®×nh. Nh÷ng b¹n ®· ham thÝch t×m mäi c¸ch ®Ó cã tiÒn vµo qu¸n ®iÖn tö:
nãi dèi bè mÑ , lÊy tiÒn häc ®i ch¬i ®iÖn tö, kÓ c¶ lÊy c¾p cña b¹n bÌ, gia ®×nh hoÆc cña
nh÷ng ngêi xung quanh -> mÊt ®¹o ®øc, trë thµnh ngêi xÊu.
C. KÕt bµi:
Kh¼ng ®Þnh ham mª trß ch¬i ®iÖn tö lµ mét ham mª cã h¹i, cÇn ph¶i ®iÒu chØnh thÕ nµo ®Ó
®a c«ng nghÖ th«ng tin hiÖn ®¹i sö dông vµo nh÷ng viÖc cã Ých.
PhÇn I: Tr¾c nghiÖm
H·y tr¶ lêi nh÷ng c©u hái sau b»ng c¸ch khoanh trßn vµo ch÷ c¸i in hoa mµ em cho lµ
®óng nhÊt:
C©u 1: V¨n b¶n "TiÕng nãi cña v¨n nghÖ" cña t¸c gi¶ nµo?
A- Chu Quang TiÒm
B- NguyÔn §×nh Thi
C- Vò Khoan
D- H. Ten
13
C©u 2: Khoanh trßn vµo nh÷ng thµnh ng÷, tôc ng÷ cã sö dông trong v¨n b¶n " ChuÈn bÞ
hµnh trang vµo thÕ kØ míi":
A- Níc ®Õn ch©n míi nh¶y
B- Bãc ng¾n c¾n dµi
C- Tr©u buéc ghÐt tr©u ¨n
D- C¶ 3 ý trªn
C©u 3: X¸c ®Þnh c©u cã chøa thµnh phÇn c¶m th¸n:
A- Trêi ¬i, chØ cßn cã n¨m phót!
(NguyÔn Thµnh Long- LÆng lÏ Sa Pa)
B- Nhng cßn c¸i nµy n÷a mµ «ng sî, cã lÏ cßn ghª rîn h¬n c¶ nh÷ng tiÕng kia nhiÒu.
(Kim L©n - Lµng)
C- L·o kh«ng hiÓu t«i, t«i nghÜ vËy, vµ t«i cµng buån l¾m.
(Nam Cao- L·o H¹c)
D- Than «i! Thêi oanh liÖt nay cßn ®©u?
(ThÕ L÷- Nhí rõng)
C©u 4: NghÞ luËn vÒ mét vÊn ®Ò t tëng, ®¹o lÝ lµ bµn vÒ mét vÊn ®Ò thuéc lÜnh vùc t tëng,
®¹o ®øc, lèi sèng… cña con ngêi. §óng hay sai?
A- §óng
B- Sai
PhÇn II: Tù luËn
C©u 1:
ViÕt mét ®o¹n b×nh nh÷ng c©u th¬ sau:
Mäc gi÷a dßng s«ng xanh
Mét b«ng hoa tÝm biÕc
¥i con chim chiÒn chiÖn
Hãt chi mµ vang trêi
Tõng giät long lanh r¬i
T«i ®a tay t«i høng.
(Thanh H¶i - Mïa xu©n nho nhá)
C©u 2:)
HiÖn nay trong c¸c trêng häc, cã mét sè häc sinh ®ua ®ßi ¨n mÆc thiÕu v¨n ho¸. H·y nªu
ý kiÕn cña em vÒ hiÖn tîng ®ã.
GV yªu cÇu HS lµm bµi tËp
Gäi HS ch÷a bµi trªn b¶ng.
GV nhË xÐt, ch÷a ®¸p ¸n ®óng.
§¸p ¸n
PhÇn I: Tr¾c nghiÖm
C©u 1: B
C©u 2: D
C©u 3: A
C©u 4: A
PhÇn II: Tù luËn
C©u 1:
* Yªu cÇu:
- VÒ h×nh thøc:
§¶m b¶o ®óng h×nh thøc yªu cÇu ®o¹n v¨n.
- VÒ néi dung:
Yªu cÇu häc sinh c¶m nhËn ®îc:
§©y lµ khæ th¬ ®Çu cña bµi "Mïa xu©n nho nhá" . §o¹n th¬ ph¸c ho¹ h×nh ¶nh mïa xu©n
cña thiªn nhiªn ®Êt trêi vµ c¶m xóc cña t¸c gi¶ Thanh H¶i tríc c¶nh ®Êt trêi vµo xu©n.
+ ChØ b»ng vµi nÐt ph¸c ho¹ cña t¸c gi¶ vÒ mïa xu©n (dßng s«ng xanh, b«ng hoa tÝm biÕc,
tiÕng chim chiÒn chiÖn hãt vang trêi) nhng vÏ ra ®îc c¶ kh«ng gian cao réng(víi dßng
s«ng, mÆt ®Êt, bÇu trêi bao la), c¶ s¾c t¬i th¾m cña mïa xu©n (s«ng xanh, hoa tÝm biÕc mµu tÝm ®Æc trng cña xø HuÕ), c¶ ©m thanh vang väng, t¬i vui cña chim chiÒn chiÖn (hãt
vang trêi).
+ C¶m xóc cña t¸c gi¶ tríc c¶nh mïa xu©n cña thiªn nhiªn ®îc diÔn t¶ tËp trung ë chi tiÕt
rÊt t¹o h×nh:
Tõng giät long lanh r¬i
T«i ®a tay t«i høng.
"Giät long lanh" cã thÓ hiÓu lµ giät ma xu©n, giät s¬ng còng cã thÓ hiÓu lµ giät ©m thanh,
giät xu©n, giät h¹nh phóc…(dùa vµo sù chuyÓn ®æi c¶m gi¸c). Dï hiÓu theo c¸ch nµo th×
14
hai c©u th¬ vÉn biÓu hiÖn niÒm say sa, ng©y ngÊt cña nhµ th¬ tríc vÎ ®Ñp cña thiªn nhiªn,
®Êt trêi lóc vµo xu©n.
C©u 2:
A. Më bµi:
- Trang phôc lµ nhu cÇu hµng ngµy kh«ng thÓ thiÕu cña con ngêi.
- Ngµy nay ®êi sèng ph¸t triÓn, ngêi ta kh«ng chØ muèn mÆc Êm mµ cßn muèn mÆc ®Ñp.
- Nhng hiÖn cã mét sè b¹n häc sinh ¨n mÆc cßn thiÕu v¨n ho¸.
B. Th©n bµi: (4 ®iÓm)
- Nªu c¸c hiÖn tîng thiÕu v¾n ho¸ trong trang phôc cña mét sè häc sinh: ch¹y theo mèt loÌ
loÑt, thiÕu ®øng ®¾n, nh÷ng kiÓu d¸ng kh«ng phï hîp lóc ®i häc, lu«n lu«n thay ®æi mèt,
…
- Nguyªn nh©n: do ®ua ®ßi, do kh«ng x¸c ®Þnh ®îc thÕ nµo lµ ¨n mÆc ®Ñp phï hîp løa tuæi
häc sinh,…
- Ph©n tÝch t¸c h¹i: phÝ thêi gian häc hµnh, tèn tiÒn b¹c cña gia ®×nh, lµm thay ®æi nh©n
c¸ch tèt ®Ñp cña chÝnh m×nh, ¶nh hëng thuÇn phong mÜ tôc chung.
- VËy häc sinh nªn mÆc nh thÕ nµo?
C. KÕt bµi: (0,5 ®iÓm)
- Mäi thêi ®¹i, trang phôc ®Òu thÓ hiÖn tr×nh ®é v¨n ho¸ cña mét d©n téc.
- Häc sinh chóng ta cÇn gãp phÇn lµm t¨ng vÎ ®Ñp v¨n ho¸
Ngµy so¹n: 23-2-2008
Ngµy d¹y: 25-2-2008
Tiết 19,20: ¤n tËp NghÞ luËn vÒ mét sù viÖc, hiÖn tîng ®êi sèng
A/ Môc tiªu bµi d¹y:
- HS hiÓu râ h¬n vÒ v¨n nghÞ luËn
Kü n¨ng sö dông trong cuéc sèng. Trong c¸c bµi lµm v¨n
Ch÷a mét sè ®Ò thi cã liªn quan
B/ chuÈn bÞ:
ThÇy: §äc kü SGK
Trß: ¤n tËp l¹i
C/ Lªn líp:
æn ®Þnh :
KiÓm tra bµi cò :
Bµi míi :
I/ NghÞ luËn vÒ mét sù viÖc- hiÖn tîng trong ®êi sèng
§Ò bµi: HiÖn nay ngµnh GD ®ang ph¸t ®éng phong trµo: “ Chèng tiªu cùc trong thi cö vµ
bÖnh thµnh tÝch trong GD”. Em cã suy nghÜ g× vÒ vÊn ®Ò nµy.
D¹ng ®Ò bµi : HiÖn nay hiÖn t¬ng vøt r¸c bõa b·i ë c¶ n«ng th«n vµ thµnh thÞ trë thµnh
hiÖn tîng ®¸ng b¸o ®éng. Em cã suy nghÜ g× vÒ vÊn ®Ò nµy.
( HiÖn tîng tham nhòng, mª tÝn dÞ ®oan, bÖnh thµnh tÝch, tai n¹n giao th«ng, chÊt ®éc mµu
da cam, H5N1, nh÷ng tÊm g¬ng trong häc tËp , xem thªm ®Ò trong SGK…)
§Ò bµi1: HiÖn nay ngµnh gi¸o dôc ®ang ph¸t ®éng phong trµo “ Nãi kh«ng víi tiªu cùc
trong thi cö vµ bÖnh thµnh tÝch trong gi¸o dôc” . Em cã suy nghÜ g× vÒ vÊn ®Ò nµy?
Dµn ý:
1/ Më bµi: Giíi thiÖu vÊn ®Ò cÇn nghÞ luËn
2/ Th©n bµi:
a) Nªu b¶n chÊt, biÓu hiÖn cña vÊn ®Ò:
*NX: Tiªu cùc trong thi cö vµ bÖnh thµnh tÝch trong gi¸o dôc , trë thµnh c¨n bÖnh kh¸ trÇm
träng vµ phæ biÕn hiÖn nay. Nã thÓ hiÖn qua mét sè biÓu hiÖn chÝnh sau:
- Tiªu cùc:
+ Xin ®iÓm, ch¹y ®iÓm
+ Mua b»ng cÊp
+ Xin, ch¹y cho con vµo trêng chuyªn, líp chän
+ §uêng d©y ch¹y ®iÓm vµo THPT, §¹i häc….
+ Thi hé, thi thuª….
+ Ch¹y chøc ch¹y quyÒn…
- BÖnh thµnh tÝch trong gi¸o dôc :
+B¸o c¸o kh«ng ®óng thùc tÕ
+ Bao che khuyÕt ®iÓm ®Ó lÊy thµnh tÝch
+ Coi träng sè lîng chø kh«ng coi träng chÊt lîng
15
+HS: Häc ®Ó lÊy b»ng cÊp, ph¸t biÓu chØ ®Ó céng ®iÓm…
+ Sè GSTS, c¸c nhµ khoa häc nhiÒu nhng Ýt cã nh÷ng c¶i tiÕn s¸ng t¹o
b) Ph©n tÝch ®óng sai lîi h¹i:
- Lîi: tríc m¾t cho c¸ nh©n- kh«ng cÇn bá c«ng søc nhiªu nhng vÉn ®¹t kÕt qu¶ cao
- H¹i lµ rÊt nghiªm träng ®Ó l¹i hËu qu¶ l©u dµi:
+C¸c thÕ hÖ HS ®îc ®µo t¹o ra kh«ng cã ®ñ tr×nh ®é ®Ó tiÕp cËn víi c«ng viÖc hiÖn
®¹i, ®Êt níc Ýt nh©n tµi
+ T¹o thãi quen cho HS ng¹i häc, ng¹i thi, ng¹i s¸ng t¹o
+ T¹o ra sù bÊt b×nh ®¼ng trong x· héi
c) Nguyªn nh©n cña hiÖn tîng nµy lµ :
- Do gia ®×nh : Kh«ng muèn con vÊt v¶ mµ vÉn ®¹t kÕt qu¶ cao
- Do nhµ trêng: Muèn HS cã thµnh tÝch cao ®Ó b¸o c¸o
- Do XH: HÖ thèng luËt cha nghiªm, cô thÓ; cha thùc sù coi träng nh©n tµi(§B lµ nh÷ng
c¬ quan nhµ níc); nhËn thøc cña nhiÒu ngêi cßn h¹n chÕ …
d) C¸ch kh¾c phôc:
- Ph¶i gi¸o dôc nhËn thøc cho HS , vµ toµn XH ®Ó hä hiÓu r»ng chØ cã kiÕn thøc thùc sù
hä míi cã chç ®øng trong XH hiÖn ®¹i
- XH ph¶i thùc sù coi träng nh÷ng ngêi cã kiÕn thøc, cã thùc tµi vµ lÊy ®ã lµ tiªu chuÈn
chÝnh ®Ó sö dông hä
- Ph¶i cã mét hÖ thèng ph¸p luËt, luËt gi¸o dôc chÆt chÏ, nghiªm ngÆt, xö lý nghiªm
nh÷nh sai ph¹m. C¸ch ra ®Ò thi coi chÊm thi ph¶i ®æi míi ®Ó sao cho HS kh«ng thÓ hoÆc
kh«ng d¸m tiªu cùc
3/ KÕt bµi:
- Th©u tãm l¹i vÊn ®Ò
- K§, P§ , rót ra bµi häc cho b¶n th©n ( Rót ra t tëng ®¹o lý)
Ngµy so¹n: 28-2-2008
Ngµy d¹y: 3-3-2008
Tiết 21,22: NghÞ luËn vÒ mét t tëng ®¹o lý
A/ Môc tiªu bµi d¹y:
- HS hiÓu râ h¬n vÒ v¨n nghÞ luËn
- Kü n¨ng sö dông trong cuéc sèng. Trong c¸c bµi lµm v¨n
- Ch÷a mét sè ®Ò thi cã liªn quan
B/ chuÈn bÞ:
ThÇy: §äc kü SGK
II/ «n tËp nghÞ luËn vÒ mét t tëng ®¹o lÝ
D¹ng ®Ò
Lý thuyÕt
Thùc hµnh
1.Suy nghÜ cña em vÒ c©u tôc
1. Më bµi
1. Më bµi :
ng÷ “ Tr¨m hay kh«ng b»ng
-DÉn d¾t vÊn
- Dùa vµo néi dung: Bµn vÒ MQH gi÷a
tay quen”
®Ò:
lÝ thuyÕt vµ thùc hµnh
- “ Tr¨m hay kh«ng b»ng tay quen”
- Nªu vÊn ®Ò:
2. Th©n bµi :
2. Th©n bµi:
D¹ng ®Ò bµi t¬ng tù :
2. “Tèt gç h¬n tèt níc s¬n”
a. Gi¶i thÝch:
a. Gi¶i thÝch :
3. “C¸i nÕt ®¸nh chÕt ®Ñp”
- NghÜa ®en:
- Tr¨m hay: Häc lÝ thuyÕt nhiÒu qua
s¸ch, b¸o , ë nhµ trêng …
4.“NhiÔu ®iÒu… th¬ng nhau
- NghÜa bãng: - Tay quen : Lµm nhiÒu, thùc hµnh
cïng”
nhiÒu thµnh quen tay.
5. “BÇu ¬i … mét giµn”
- NghÜa c¶ c©u: - Häc lÝ thuyÕt nhiÒu kh«ng b»ng thùc
6. “Lµ lµnh ®ïm l¸ r¸ch
hµnh nhiÒu.
16
7. “C«ng cha … ®¹o con
8. “Uèngníc nhí nguån"
9. “§i mét ngµy ®µng häc mét
sµng kh«n”
10. “GÇn mùc th× ®en
GÇn ®Ìn th× r¹ng”
11.“Häc thÇy kh«ng tµy häc
b¹n”
“Kh«ng thÇy ®è mµy lµm nªn”
b. K§: ®óng,
sai
- Kh¶ng §Þnh:
- Quan niÖm
sai tr¸i:
- Më réng :
12. “Cã tµi mµ kh«ng cã ®øc
lµ ngêi v« dông. Cã ®øc mµ
kh«ng cã tµi th× lµm viÖc g×
còng khã”
13. “Thêi gian lµ vµng”
b. Kh¼ng ®Þnh : §óng, sai
b1. Kh¼ng ®Þnh:
- C©u tôc ng÷ trªn ®óng. V× sao?
+ Chª häc lý thuyÕt nhiÒu mµ thùc
hµnh Ýt (dÉn chøng)
+ Khen thùc hµnh nhiÒu ( dÉn chøng)
b2. Quan niÖm sai tr¸i :
- NhiÒu ngêi chØ chó träng häc lÝ
thuyÕt nhiÒu mµ kh«ng thùc hµnh (Vµ
ngîc l¹i).
b3. Më réng :
- Cã ý cha ®óng: §èi víi nh÷ng c«ng
viÖc phøc t¹p ®ßi hái kü thuËt cao.
- Häc ph¶i ®i ®«i víi hµnh vi :
+ LÝ thuyÕt gióp thùc hµnh nhanh h¬n,
chÝnh x¸c h¬n hiÖu qu¶ cao h¬n.
+ Thùc hµnh gióp lÝ thuyÕt hoµn thiÖn,
thùc tÕ h¬n
3. KÕt bµi :
NhËn thøc cho mçi ngêi trong ®êi
sèng ph¶i chó träng nhiÒu ®Õn thùc
hµnh.
- Gîi nh¾c chóng ta hoµn thiÖn h¬n
- Trong cuéc sèng hiÖn ®¹i :
Häc ph¶i ®i ®«i víi thùc hµnh
3. KÕt bµi:
- Gi¸ trÞ ®¹o lÝ
14. “Tri thøc lµ søc m¹nh”
®èi víi ®êi
sèng mçi con
15. “ Xíi c¬m th× xíi lßng ta
ngêi.
So ®òa th× ph¶i so ra lßng ng- Bµi häc hµnh
êi”
®éng cho mäi
ngêi, b¶n th©n
§Ò bµi: Suy nghÜ vÒ ®¹o lÝ " Uèng níc nhí nguån"
GV yªu cÇn HS lËp dµn ý chi tiÕt
HS lµm bµi
GV NhËn xÐt, ch÷a dµn ý.
A. Më bµi:
Trong kho tµng tôc ng÷ ViÖt Nam cã nhiÒu c©u tôc ng÷ s©u s¾c thÓ hiÖn truyÒn thèng ®¹o
lÝ cña ngêi ViÖt. Mét trong nh÷ng c©u ®ã lµ c©u " Uèng níc nhí nguån". C©u thµnh ng÷
nãi lªn lßng biÕt ¬n ®èi víi nh÷ng ngêi ®· lµm nªn thµnh qu¶ cho con ngêi hëng thô.
B. Th©n bµi:
- Gi¶i thÝch ý nghÜa c©u tôc ng÷:
+ NghÜa ®en:
Níc lµ sù vËt cã trong tù nhiªn cã vai trß ®Æc biÖt quan träng trong ®êi sèng.
Ngu«ng lµ n¬i níc b¾t ®Çu ch¶y.
Uèng níc lµ tËn dông m«i trêng tù nhiªn ®Ó t«ng t¹i vµ ph¸t triÓn.
+ NghÜa bãng:
Níc lµ thµnh qu¶ vËt chÊt vµ tinh thÇn mang tÝnh lÞch sö cña céng ®ång d©n téc.
Uèng níc lµ hëng thô c¸i thµnh qu¶ cña d©n téc
Nguån lµ nh÷ng ngêi ®i tríc ®· cã c«ng s¸ng t¹o ra c¸c gi¸ trÞ vËt chÊt vµ tinh thÇn cña
d©n téc.
Nhí nguån: lµ lßn biÕt ¬n cho «ng. bµ, tæ tiªn cña d©n téc.
- NhËn ®Þnh ®¸nh gi¸:
+ §èi víi nh÷ng ngêi ®îc gi¸o dôc chu ®¸o cã biÓu hiÖn s©u s¾c vµ cã lßng tù träng th×
lu«n cã ý thøc tr©n träng, gi÷ g×n ph¸t huy nh÷ng thµnh qu¶ ®· cã cña quª h¬ng.
+ §èi víi nh÷ng kÎ kÐm hiÓu biÕt th× n¶y sinh t tëng sïng ngo¹i, th¸i ®é coi thêng, chª
bai thµnh qu¶ d©n téc.
+ Ngµy nay khi ®îc thõa hëng nh÷ng thµnh qu¶ tèt ®Ñp cña d©n téc mçi chóng ta kh«ng
chØ kh¾c s©u thªm lßng biÕt ¬n tæ tiªn mµ cßn ph¶i cã tr¸ch nhiÖm nç lùc häc tËp vµ lao
®éng tèt h¬n ®Ó gãp phÇn c«ng søc nhá bÐ cña m×nh vµo kho tµng di s¶n d©n téc.
C. KÕt bµi:
HiÓu ®îc ý nghÜa s©u xa cña c©u tôc ng÷ chóng ta h·y tù xem xÐt vµ ®iÒu chØnh suy nghÜ,
hµnh ®éng cña m×nh. NghÜa lµ mçi chóng ta kh«ng chØ cã quyÒn ®îc hëng thô mµ cßn
ph¶i cã tr¸ch nhiÖm vµ nghÜa vô ®ãng gãp mét phÇn c«ng søc nhá bÐ cña m×nh vµo sù
ph¸t triÓn chung cña d©n téc.
GV yªu cÇu HS viÕt bµi, tr×nh bµy tríc líp
GV nhËn xÐt, söa.
17
Ngµy so¹n: 17-3-2008
Ngµy d¹y: 28/3/2008
Tiết 23,24: ¤n tËp tiÕng viÖt
A/ Môc tiªu bµi d¹y:
- Tæng hîp kiÕn thøc TV thi THPT
- Mét sè d¹ng c©u hái cho häc sinh n¾m v÷ng
B/ chuÈn bÞ:
ThÇy: Tæng hîp kiÕn thøc
Trß: ¤n tËp l¹i kiÕn thøc
C/ Lªn líp:
Tªn bµi
LÝ thuyÕt
VÝ dô 1: B¸c
cã thÊy con
lîn cíi cña t«i
ch¹y qua ®©y
kh«ng?
VÝ dô 2: Thi
nãi kho¸c
VÝ dô 3: Xem
gÆp nhau cuèi
tuÇn.
VÝ dô 4 : t«i
®ång ý víi
nh÷ng nhËn
®Þnh vÒ truyÖn
ng¾n cña «ng
Êy.
- Tr©u cµy
kh«ng ®îc
giÕt
VÝ dô5:
II. Xng h«
- TiÕng ViÖt cã mét hÖ thèng xng
trong héi
hé rÊt phong phó, tinh tÕ vµ giµu
tho¹i
s¾c th¸i biÓu c¶m.
- C¨n cø vµo t×nh huèng giao tiÕp
- Giao tiÕp,
mµ xng h« cho phï hîp
ph¶i ®¸p øng
®óng yªu
cÇu : Kh«ng
thiÕu, kh«ng
thõa
§õng nãi
nh÷ng ®iÒu
mµ m×nh
kh«ng tin lµ
®óng hay
kh«ng cã
b»ng chøng
x¸c thùc
- Nãi ®óng ®Ò
tµi, tr¸nh l¹c
®Ò
- Nãi ng¾n
gän, rµnh
m¹ch, tr¸nh
m¬ hå.
- CÇn tÕ nhÞ,
18
Thùc hµnh
VÝ dô : ChÞ DËu xng h« víi cai lÖ
- LÇn 1 : Ch¸u van «ng, nhµ ch¸u
võa tØnh ®îc mét lóc, xin «ng tha
cho
- LÇn 2 : Chång t«i ®au èm «ng
kh«ng ®îc phÐp hµnh h¹
- LÇn 3 : Mµy trãi ngay chång bµ ®i
bµ cho mµy xem
t«n träng ngêi
kh¸c
I. C¸c ph¬ng
ch©m
héi
tho¹i
1.Ph¬ng
ch©m lîng
2.
Ph¬ng
ch©m vÒ chÊt
3. Ph¬ng
ch©m quanhÖ
4.Ph¬ngch©m
c¸chthøc
5. Ph¬ng
ch©m lÞch sù
III. DÉn trùc 1. Trùc tiÕp : Nh¾c l¹i nguyªn v¨n
tiÕp, c¸ch dÉn lêi nãi, hay ý nghÜ. ®îc ®Æt trong
gi¸n tiÕp
dÊu ngoÆc kÐp.
2. DÉn gi¸n tiÕp : Nh¾c l¹i ý cña
ngêi kh¸c. Kh«ng ®Ó trong dÊu
ngoÆc kÐp
IV : Sù ph¸t
1. Ph¸t triÓn cña tõ trªn c¬ së
triÓn cña tõ
nghÜa gèc cña chóng.
vùng
- 2 ph¬ng thøc : Èn dô, ho¸n dô
2. T¹o tõ ng÷ míi
3. Mîn tõ ng÷ cña níc ngoµi
( Mîn tiÕng H¸n nhiÒu nhÊt)
V. ThuËt ng÷ ThuËt ng÷ : 2 ®Æc ®iÓm:
- Mçi thuËt ng÷ biÓu thÞ mét kh¸i
niÖm vµ ngîc l¹i.
- Kh«ng cã tÝnh biÓu c¶m
VI. Trau dåi
vèn tõ
VII. Tæng kÕt
tõ vùng
1. N¾m v÷ng nghÜa cña tõ vµ c¸ch
dïng tõ.
2. RÌn luyÖn ®Ó biÕt thªm tõ
nh÷ng tõ cha biÕt lµm t¨ng vèn tõ
cha biÕt lµ viÖc thêng xuyªn ®Ó
trau dåi vèn tõ
1. Tõ ®¬n vµ phøc
2. Thµnh ng÷
3. NghÜa cña tõ
4. Tõ nhiÒu nghÜa vµ hiÖn tîng
chuyÓn nghÜa cña.
5.Tõ ®ång ©m
6. Tõ ®ång nghÜa
7. Tõ tr¸i nghÜa
8. CÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ
ng÷.
9. Trêng tõ vùng
10. Tõ tîng thanh, tîng h×nh
11. Mét sè phÐp tu tõ vùng :
a. So s¸nh: ( A nh B)
b. Èn dô : ( Èn vÒ A)
c. Nh©n ho¸
d. Ho¸n dô
e. Nãi qu¸(khoa tr¬ng, phãng ®¹i)
g. Nãi gi¶m, nãi tr¸nh
19
VÝ dô1 : Gor Ki nãi : “Chi tiÕt nhá
lµm nªn nhµ v¨n lín”
VÝ dô 2 : Hai bÝm tãc dµi, cæ cao
kiªu h·nh nh ®µi hoa loa kÌn, m¾t
n©u….
VÝ dô 1 : Tõ “ ¡n” ( cã 13 nghÜa).
Tõ “Ch©n”, “ §Çu” (cã nhiÒu nghÜa)
VÝ dô 2 : O Sin, in ter net, ®iÖn
tho¹i di ®éng …
VÝ dô 3 : Ti vi, Gac®bu, quèc kú,
quèc ca, gi¸o viªn , häc sinh
VÝ dô : Trêng tõ vùng, Èn dô, ho¸n
dô ,®¬n chÊt, mÉu hÖ thÞ téc, d chØ
VÝ dô 1 : Quy m«
Phong thanh, cá ¸y, tr¾ng tay …
VÝ dô 2 : L÷ kh¸ch, L÷ hµnh, ®a
®oan,...
VÝ dô 1 : ¡n, giam gi÷, tèt t¬i …
VÝ dô 2 : “ Níc m¾t c¸ sÊu”
VÝ dô 3 :Tr¾ng tay- tay tr¾ng….
VÝ dô 4 : ¨n, cuèc, bµn …
VÝ dô 5 : Lång, chÝn …
VÝ dô 6 : Qu¶- tr¸i; m¸y bay- phi c¬
VÝ dô 7 : XÊu- ®Ñp, cao- thÊp
VÝ dô 8 : Tõ : tõ ®¬n, tõ phøc, tõ
ghÐp, tõ l¸y …
VÝ dô 9 : “ MÆt l·o ®ét nhiªn co
róm l¹i … hu hu khãc”.
VÝ dô 10 : Çm Çm….
ThÊp tho¸ng, man m¸c,
VÝ dô 11:
a. “MÆt trêi xuèng biÓn nh hßn löa”
b.“ThÊy mét mÆt trêi trong l¨ng rÊt
®á
c. “Sãng ®· cµi then ®ªm sËp cöa”
d. “M¾t c¸ huy hoµng mu«n dÆm
kh¬i
h. §iÖp ng÷
i. Ch¬i ch÷
12. Tõ ®Þa ph¬ng
VIII Khëi ng÷ - §øng tríc chñ ng÷ nªu ®Ò tµi ®îc nãi ®Õn trong c©u
- Cã thÓ thªm quan hÖ tõ tõ ®»ng
tríc: VÒ, ®èi víi
Tªn bµi
Lý thuyÕt
IX. C¸c
1. T×nh th¸i:
thµnh phÇn - C¸ch nh×n cña ngêi nãi ®èi víi sù
biÖt lËp
viÖc ®îc nãi ®Õn ë trong c©u.
- G¾n víi ý kiÕn cña ngêi nãi:
- Th¸i ®é ngêi nãi ®èi víi ngêi
nghe.
2. C¶m th¸n: BiÓu lé t©m lÝ ngêi
nãi:
3. Gäi ®¸p: T¹o lËp hoÆc duy tr×
quan hÖ giao tiÕp
4. Phô chó :
- N»m gi÷a 2 dÊu ph¶y
- N»m gi÷a 2 dÊu g¹ch ngang
- N»m gi÷a 2 dÊu ngoÆc ®¬n
- N»m sau 2 chÊm ( Ýt gÆp)
X.
Liªn kÕt
c©u vµ liªn
kÕt ®o¹n
v¨n:
1. VÒ néi dung : C©u chñ ®Ò, s¾p
xÕp c¸c c©u l« gÝch.
2. VÒ h×nh thøc : LÆp , thÕ, nèi …
XI.
NghÜa têngminh
hµm ý:
1. NghÜa têng minh : §îc diÔn ®¹t
trùc tiÕp ( b»ng nh÷ng tõng ng÷
trong c©u)
2. Hµm ý : Kh«ng ®îc diÔn ®¹t trùc
tiÕp b»ng tõ ng÷ trong c©u
1. Danh tõ : ChØ sù vËt
2. §éng tõ : ChØ ho¹t ®éng, tr¹ng
th¸i
3. TÝnh tõ: §Æc ®iÓm, tÝnh chÊt
XII:
Tõlo¹i
XIII.
C¸c tõ lo¹i
kh¸c:
1. Sè tõ
2. §¹i tõ
3. Lîng tõ
4. ChØ tõ
5. Phã tõ
6. Quan hÖ tõ
20
e. “ThuyÒn ta l¸i giã … biÓn b»ng”
g.“Con ë MiÒn Nam ra th¨m
l¨ngB¸c”
h. “Buån tr«ng … ghÕ ngåi”
i. “Ch÷ tµi liÒn víi ch÷ tai mét vÇn”
VÝ dô 12 :Ng·- Bæ- TÐ
VÝ dô : Giµu, th× t«i còng giµu råi.
Sang, th× t«i còng sang råi.
Thùc hµnh
VÝ dô : Tin cËy cao : Ch¾c ch¾n,
ch¾c h¼n
+ Tin cËy thÊp : H×nh nh, dêng nh…
VÝ dô: Theo ý t«i, ý anh , ý «ng Êy
VÝ dô : ¹, µ, , nhØ, nhÐ, h¶, hö, ®©y,
®Êy …
VÝ dô 2 : Than «i!thêi oanh liÖt nay
cßn ®©u?
VÝ dô 3 : Nµy; xin lçi, lµm ¬n, tha
«ng!…
VÝ dô 4:
C« bÐ nhµ bªn ( cã ai ngê)
Còng vµo du kÝch.
H«m gÆp t«i vÉn cêi khóc khÝch
M¾t ®en trßn ( th¬ng th¬ng qu¸ ®i
th«i)
VÝ dô 1 : ¤! C« cßn quªn chiÕc
kh¨n mïi soa ®©y nµy.
VÝ dô 2 : C¬m chÝn råi ( mêi vµo ¨n
c¬m) ChÌ ®· ngÊm råi ®Êy ( mêi
uèng chÌ)
1. Nh÷ng, c¸c
DT
Nµy,
nä, kia,
2. H·y, ®øng, chê
§T
Råi
3. RÊt, h¬i, qu¸
TT
L¾m,
qu¸
VÝ dô 1 :…………………………
VÝ dô 2 :…………………………
VÝ dô 3 :…………………………
VÝ dô 4 :…………………………
VÝ dô 5 :…………………………
VÝ dô 6 :…………………………
- Xem thêm -
.DOC 
80 
477 
90 
