Tài liệu Giáo án dạy dân ca quan học lớp 7

Gi¸o ¸n d¹y h¸t d©n ca Quan hä Líp 7 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: Bµi 1 Nguån gèc sinh ho¹t v¨n hãa quan hä (Bµi 1/trang19) i. Môc tiªu: - HS biÕt vÒ nguån gèc sinh ho¹t VHQH th«ng qua tôc “kÕt ch¹” - HS hiÓu thÕ nµo lµ h¸t Quan hä - Qua néi dung bµi häc híng c¸c em cã ý thøc gi÷ g×n b¶o vÖ, b¶o tån nh÷ng lµn ®iÖu d©n ca QH vµ di s¶n vµ VHQH. ii. ChuÈn bÞ : 1. GV : - Nghiªn cøu néi dung - Su tÇm h×nh ¶nh. 2. HS : Ngiªn cøu bµi, SGK,Vë iii. TiÕn tr×nh lªn líp: 1.¤n ®Þnh tc: GV kiÓm tra sÜ sè líp v¾ng hay ®ñ 2.KTBC: 3.Bµi míi: H«m nay chóng ta sÏ t×m hiÓu vÒ nguån gèc sinh ho¹t VH Quan hä. H§ cña GV GV ghi b¶ng GV thuyÕt tr×nh GV chØ ®Þnh GV hái GV hái Néi dung Nguån gèc sinh ho¹t v¨n hãa quan hä -Nguån gèc sinh ho¹t VHQH b¾t nguån tõ tôc kÕt ch¹ lµng x·, b¾t ®Çu tõ tôc kÕt ch¹ cña lµng Lòng Giang víi lµng Tam S¬n, cã tÝnh truyÒn ®êi bÒn v÷ng. - HS ®äc tµi liÖu d©n ca ? Nguån gèc sinh ho¹t VHQH cã nguån nh thÕ nµo? -> Tõ viÖc lµng Tam S¬n gióp Lòng Giang kÐo bÌ gç bÞ m¾c c¹n, sau khi x©y dùng ®×nh xong 2 lµng mêi nhau qua l¹i dù héi ¨n uèng, vui ch¬i, ca h¸t cïng nhau. Tõ ®ã 2 lµng kÕt ch¹ thµnh hä hµng. ? ThÕ nµo lµ lèi h¸t QH? -> Lèi h¸t trong ngµy héi do hai lµng ®· kÕt ch¹ víi nhau tæ chøc gäi lµ h¸t Qh. H§ cña HS HS ghi bµi HS ®äc, theo dâi HS tr¶ lêi GV giíi thiÖu mét sè h×nh - GV giíi thiÖu vÒ mét sè lµng QH kÕt nghÜa víi Lòng HS s¸t ¶nh sinh ho¹t giang: Tam S¬n, Lòng S¬n, BÞu (ë Hoµi ThÞ –Tiªn Du) VHQH ? Em cã biÕt mét sè lµng QH gèc ë BN? KÓ tªn? 1 quan GV giíi thiÖu HS theo dâi HS tr¶ lêi GV hái GV kÕt luËn HS dâi theo Sù giao lu bÒn chÆt, truyÒn ®êi víi nhiÒu lµng QH kh¸c, ®ã chÝnh lµ c¬ së ®Ó VHQH ph¸t triÓn trªn nÒn t¶ng kÕ thõa vµ ph¸t triÓn ®Õn ngµy nay. 4.Cñng cè, dÆn dß - Nguån gèc SHVH QH b¾t nguån tõ ®©u? - Su tÇm mét sè bµi h¸t Quan hä. - Xem tríc bµi Quan hä thiÕt ®·I b¹n trong ngµy héi Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: Bµi 2: Quan hä thiÕt ®·I b¹n trong ngµy héi (Bµi 2/trang 21) i. Môc tiªu: - HS ®îc t×m hiÓu vÒ viÖc Quan hä thiÕt ®·i b¹n trong ngµy héi - HS ph©n biÖt ®îc ¸o mí ba, mí b¶y, n¨m th©n, tø th©n... vµ nh÷ng phô kiÖn ®i kÌm. - Qua néi dung bµi häc híng c¸c em cã ý thøc gi÷ g×n b¶o vÖ nh÷ng trang phôc Quan hä. 2 ii. ChuÈn bÞ : 1. GV : - Nghiªn cøu néi dung - Su tÇm h×nh ¶nh. 2. HS : Ngiªn cøu bµi, SGK,Vë iii. TiÕn tr×nh lªn líp: 1.¤n ®Þnh tc: GV kiÓm tra sÜ sè líp v¾ng hay ®ñ 2.KTBC: 3.Bµi míi: H«m nay chóng ta sÏ t×m hiÓu vÒ trang phôc Quan hä n÷. H§ cña GV GV ghi b¶ng GV chØ ®Þnh GV hái Néi dung H§ cña HS Quan họ thiết đãi bạn trong ngày HS ghi bµi HS ®äc, nghe hội. - HS ®äc Tµi liÖu d©n ca, bµi 2 trang 21. HS tr¶ lêi ? LÔ héi thêng diÔn ra vµo mïa nµo? GV giíi thiÖu HS quan s¸t -> Mïa xu©n, tõ sau Tõ Nguyªn §¸n h/¶, ph©n tÝch HS quan s¸t GV hái HS tr¶ lêi ? Ngêi QH thêng lµm g× trong nh÷ng ngµy héi lµng? ( mêi b¹n kÕt nghÜa gÆp gì, trïng phïng: ¨n cç-> h¸t ®èi ®¸p) ? Ngêi QH mêi nhau nh thÕ nµo? VD? -> lêi lÏ khiªm tèn, nhón nhêng: “ N¨m n¨m míi, th¸ng th¸ng xu©n, anh em (chÞ em) chóng em cã chÐn rîu l¹t, xin mêi ®¬ng Qh n©ng chÐn” GV kÕt luËn HS theo dâi ? C¸ch h¸t ®èi ®¸p nh thÕ nµo? ( Tõ giäng lÒ lèigiäng vÆt-gi· b¹n) -> LÔ héi gióp ngêi QH ®îc gÆp gì, giao lu ca h¸t ®èi ®¸p, ¨n uèng. Lµ m«i trêng ph¸t triÓn, nu«i dìng c¸c lµn ®iÖu d©n ca QH, vµ thuÇn phong mü tôc cña ngêi VN. 4.Cñng cè, dÆn dß - Trong ngµy héi Quan hä thiÕt ®·i b¹n nh thÕ nµo? - Su tÇm mét sè bµi h¸t Quan hä 3 - Xem tríc bµi Trang phôc QH nam. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: Bµi 3: Trang phôc Quan hä nam (Bµi 3/trang 23) i. Môc tiªu: - HS ®îc t×m hiÓu vÒ trang phôc Quan hä nam - HS biÕt vµ kÓ tªn ®îc nh÷ng trang phôc QH giµnh cho nam . - Qua néi dung bµi häc híng c¸c em cã ý thøc gi÷ g×n b¶o vÖ nh÷ng trang phôc Quan hä. ii. ChuÈn bÞ : 1. GV : - Nghiªn cøu néi dung - Su tÇm h×nh ¶nh. 2. HS : Ngiªn cøu bµi, SGK,Vë iii. TiÕn tr×nh lªn líp: 1.¤n ®Þnh tc: GV kiÓm tra sÜ sè líp v¾ng hay ®ñ 2.KTBC: 3.Bµi míi: H«m nay chóng ta sÏ t×m hiÓu vÒ trang phôc Quan hä nam. H§ cña GV GV ghi b¶ng GV thuyÕt tr×nh Néi dung Trang phôc Quan hä nam - Nh trang phôc cña QH n÷, trang phôc Quan hä nam lµ trang phôc lÔ héi cña ®µn «ng ngêi ViÖt xa. GV chØ ®Þnh - GV cho HS ®äc SGK/23 GV treo tranh, - GV treo tranh ¶nh vÒ trang phôc QH nam 4 H§ cña HS HS ghi bµi HS nghe HS ®äc HS quan s¸t, yªu cÇu GV hái * Th¶o luËn nhãm th¶o ( GV ph©n nhãm th¶o luËn) nhanh ? Em h·y quan s¸t h×nh ¶nh sau vµ kÓ tªn nh÷ng trang phôc QH nam mµ em biÕt? luËn HS tr¶ lêi GV giíi thiÖu ph©n tÝch trªn h/¶ GV ghi b¶ng GV hái HS ghi bµi HS quan s¸t tr¶ lêi 1.¸o the, ¸o l¬ng ? Em h·y nªu ®Æc ®iÓm ¸o the, l¬ng - Lµ ¸o dµi truyÒn thèng cña ®µn «ng VN mÆc HS ghi bµi trong ngµy lÔ tÕt quan träng. ChÊt liÖu: V¶i sa lôa; l¸ng - Gåm 5 th©n: lí ngoµi b¨ng l¬ng; the; hoÆc ®o¹n, líp trong lµ lôa máng-> ¸o kÐp. GV ghi b¶ng HS tr¶ lêi - KiÓu cæ ®øng, cao1,5-2cm. Cµi khuy lÖch. GV hái 2. QuÇn èng sí HS quan s¸t ? Cã mÊy lo¹i quÇn cña ®µn «ng xa? ? V× sao gäi lµ èng sí? -> Cã 3 lo¹i: L¸ täa, ch©n quÌ, èng sí GV ghi HS ghi bµi -> Gäi lµ èng sí v× phÇn trªn vµ díi b»ng nhau GV hái HS tr¶ lêi gièng nh h×nh “èng ®ùng sí” 3. Kh¨n xÕp. Ghi bµi ? Nªu ®¨c ®iÓm cña kh¨n xÕp vµ c¸ch ®éi? ->B»ng v¶I lôa hoÆc nhiÕu mµu ®en, khæ 8-10cm, dµi 1,20-1,50cm. Khi ®éi tù quÊn t¹o nÕp gÊp GV ghi b¶ng HS ghi bµi chång lªn nhau, t¹o h×nh ch÷ nh©n gi÷a tr¸n. ( ngµy nay kh¨n lµm s½n, chØ viÖc ®éi) GV hái HS tr¶ lêi 4. ¤ lôc so¹n ?T¸c dông cña « cho ngêi QH nam? C¸ch che ? -> Dïng che n¾ng, trang ®iÓm. Khi che, cÇm chÕch ®Ó hiÖn khu«n mÆt biÓu hiÖn sù ch÷ng tr¹c cña nam nhi. Ngoµi « cßn cã guèc, sau nµy cã giÇy Gia §Þnh . 4.Cñng cè, dÆn dß - KÓ tªn mét sè trang phôc Quan hä nam mµ em biÕt? - Su tÇm mét sè bµi h¸t Quan hä. Ngµy so¹n: 5 Ngµy d¹y: Häc bµi h¸t: Mêi giÇu i. Môc tiªu: - HS biÕt bµi Mêi giÇu lµ bµi D©n ca QH BN - HS h¸t ®óng lêi ca, giai ®iÖu vµ thÓ hiÖn ®óng chç luyÕn - Qua néi dung bµi häc híng c¸c em cã t×nh c¶m yªu mÕn nh÷ng lµn ®iÖu d©n ca vµ cã ý thøc gi÷ g×n b¶o vÖ vµ ph¸t nhuy nh÷ng lµn ®iÖu d©n ca VN. ii. ChuÈn bÞ : 1. GV : §µn, b¨ng nh¹c bµi Mêi giÇu M¸y nghe nh¹c 2. HS : Thanh ph¸ch, Vë h¸t d©n ca. iii. TiÕn tr×nh lªn líp: 1. æn ®Þnh: GV kiÓm tra sÜ sè 2. KiÓm tra: Vë h¸t d©n ca 3. Bµi míi TrÇu nµy trÇu tÝnh trÇu t×nh TrÇu loan, trÇu phîng , trÇu m×nh, trÇu ta TrÇu nµy tªm tèi h«m qua GiÊu thÇy, giÊu mÑ, mang ra mêi ngêi. H§ cña GV Néi Dung H§ cña HS - GV ghi b¶ng Häc h¸t : Mêi giÇu - D©n ca QH B¾c Ninh. HS ghi bµi HS quan s¸t GV giíi thiÖu tranh ¶nh, thuyÕt tr×nh - HS nghe vµ c¶m nhËn. GV híng dÉn GV ®iÒu khiÓn Bµi h¸t thêng h¸t khi ®ãn chµo kh¸ch quý, h¸t nèi tiÕp cïng bµi Mêi níc. Ngêi QH sÏ tªm trÇu c¸nh phîng ®Ó d©ng lªn mêi kh¸ch. Khi - GV ph©n c©u. h¸t gâ vµo nh÷ng tõ g¹ch ch©n. - HS nghe giai ®iÖu bµi h¸t - Bµi h¸t Mêi giÇu chØ cã mét træ, chia lµm 78 c©u.(tïy kh¶ n¨ng HS tõng líp mµ chia c©u dµi, ng¾n cho HS dÔ h¸t) GV ®µn - LuyÖn thanh: GV híng dÉn - TËp tõng c©u: - GV d¹y truyÒn - Mçi c©u GV h¸t mÉu 2-3 lÇn cho HS nghe vµ c¶m nhËn sau ®ã b¾t nhÞp cho HS h¸t, häc sinh khÈu h¸t ®îc c©u 1 th× chuyÓn sang c©u tiÕp theo. . 6 - HS nhËn biÕt ®¸nh dÊu - HS luyÖn thanh. - HS tËp h¸t. - GV híng dÉn. - Chia nhãm KÕt nèi mãc xÝch 4 c©u ®Çu: Tõ ®©u-> còng - HS thùc hiÖn. r»ng lµ d©ng lªn i - TËp tiÕp c¸c c©u cßn l¹i t¬ng tù. KÕt nèi Tõ D©ng í í lªn-> hÕt - Tr×nh bµy hoµn chØnh: KÕt nèi 8 c©u víi nhau - Chó ý c¸c ©m luyÕn, h¸t ®Öm tõ i, ¬, a..h¸t vang vµ n¶y. - HS tËp theo lèi cuèn chiÕu cho ®Õn hÕt bµi. - HS h¸t c¶ bµi: 1 lÇn GV nghe nhËn xÐt - HS h¸t theo d·y bµn: 2 lÇn- gv nhËn xÐt vµ HS thùc hiÖn söa l¹i c¸c ©m HS h¸t sai. - LuyÖn tËp theo nhãm thùc hiÖn khi h¸t kÕt hîp gâ ph¸ch . GV nghe söa sai - Chia líp lµm 2 nhãm : Mçi nhãm h¸t 4 c©u HS tr×nh bÇy Sau ®ã cho HS nghe ghÐp c¶ bµi Mêi níc, mêi giÇu. GV nhËn xÐt ®¸nh gi¸. - HS h¸t c¶ bµi 1 lÇn GVsña ©m cßn sai. GV kiÓm tra 1 vµi HS tr×nh bµy. 4.Cñng cè. DÆn dß Häc thuéc bµi h¸t, tËp tr×nh bµy c¸ch ghÐp 2 bµi. Su tÇm vµ tËp h¸t thªm c¸c bµi d©n ca QH B¾c Ninh 7