Tài liệu Giáo án công nghệ 9 cả năm_cktkn_bộ 14_2

Trêng THCS H¶I Hµ TUẦN 1 Ngày soạn: 21/8/2014 Ngày dạy: 26,29/8 Năm học: 2014 - 2015 Tiết 1: GIỚI THIỆU NGHỀ ĐIỆN DÂN DỤNG I / Mục tiêu: - Biết được vị trí, vai trò của nghề điện dân dụng đối với sản xuất và đời sống. - Có được một số thông tin cơ bản về nghề điện dân dụng. - Biết được một số biện pháp an toàn lao động trong nghề điện dân dụng, có định hướng sau này về nghề nghiệp. II / Chuẩn bị: - Tranh ảnh về nghề đdd, Bản mô tả nghề điện dân dụng. - HS có thể chuẩn bị một số bài hát, bài thơ về nghề điện. III / Tiến trình lên lớp: A / Tổ chức lớp: B / Bài mới: Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức - GV chia lớp thành những nhóm nhỏ cho HS làm việc theo nhóm. I/ Vai trò, vị trí của nghề Đdd trong sx và đời sống: - Hầu hết các hoạt động trong sx và đời sống đều gắn với việc sử dụng điện năng. Vì vậy, cần rất nhiều người làm các c.việc trong nghề đdd. - Nghề đdd rất đa dạng, hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực điện năng phục vụ cho đời sống, sinh hoạt và lao động sản xuất của các hộ tiêu thụ điện. - Người thợ điện có mặt hầu hết ở các cơ quan xí nghiệp, nhà máy, công trường… để làm các công việc về điện. Nghề điện nói chung, đdd nói riêng góp phần đẩy nhanh tốc độ CNH, HĐH đất nước. II / Đặc điểm và yêu cầu của nghề: - GV đặt câu hỏi: + Đối tượng lao động của nghề điện dân dụng là gì ? Gi¸o ¸n C«ng nghÖ 9 1. Đối tượng lao động của nghề điện dân dụng: - Đối tượng lao động của nghề đdd gồm : - Thiết bị bảo vệ , đóng cắt và lấy điện. - Nguồn điện 1 chiều và xoay điện áp thấp dưới 380V. - Thiết bị đo lường điện. - Vật liệu và dụng cụ làm việc của nghề điện. - Các loại đồ dùng điện . 1 GV: Lª Quang Ngäc Trêng THCS H¶I Hµ + Theo em hiểu nội dung lao động nghề đdd bao gồm những lĩnh vực gì? Cho ví dụ? - HS các nhóm thảo luận, cử đại diện phát biểu, GV bổ sung và kết luận. Năm học: 2014 - 2015 2. Nội dung lao động của nghề điện dân dụng: - Lắp đặt mạng điện chiếu sáng trong nhà. - Lắp đặt điều hoà không khí. - Lắp đặt đường dây hạ áp. - Sửa chữa quạt điện. - Lắp đặt máy bơm nước. - Bảo dưỡng và sửa chữa máy giặt. 3. Điều kiện làm việc của nghề điện dân dụng: - Gv cho HS đọc bản mô tả nghề điện, + Cviệc của nghề điện thường được thực hiện trong + Theo em, người thợ điện làm việc nhà: lắp đặt mạng điện trong gđ, trong các phòng của trong điều kiện như thế nào? Cho vd? cơ quan, trường học… và sửa chữa chúng khi có sự cố. + Có những công việc thực hiện ngoài trời: lắp đặt đường dây điện, lắp đặt mạng điện …. + Có những cviệc cần trèo cao, đi lưu động, làm việc gần khu vực có điện dễ gây nguy hiểm đến tính mạng. KL: + Việc lắp đặt đg dây, sửa chữa, hiệu chỉnh các - GV kết luận t.bị trong mạng điện thg phải tiến hành ngoài trời, trên cao, lưu động, gần khu vực có điện nên rất nguy hiểm. + Công tác bảo dưỡng, sửa chữa và hiệu chỉnh các t.bị và SX chế tạo các t.bị điện thường được tiến hành trong nhà trong đk môi trường bình thường. 4. Y/c của nghề Đdd đối với người lao động: - GV cho HS đọc bản mô tả nghề đdd. - Về k.thức: Có tr.độ VH hết cấp THCS, nắm vững các + Theo em, nghề điện có yêu cầu gì k.thức cơ bản về KTĐ, ATĐ và các quy trình kĩ thuật. đối với người lao động? - Kĩ năng: Nắm vững kĩ năng về đo lường, sử dụng, - Hs thảo luận bảo dưỡng, sửa chữa, lắp đặt các thiết bị và mạng điện. - Gv bổ sụng và đi đến kết luận: Nghề + SK: Người LĐ nghề điện fải có SK > TB k mắc các điện có những yêu cầu cơ bản đối với bệnh về huyết áp,tim phổi,thấp khớp nặng,loạn thị,điếc người lao động. + Thái độ: Yêu thích những công việc của nghề điện. GV: Nghề điện dân dụng phát triển ntn? Tương lai nghề điện dân dụng gắn liền với sự phát triển của cái gì? Gi¸o ¸n C«ng nghÖ 9 5. Triển vọng nghề điện: - Nghề đdd luôn phát triển để phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá và hiện đại hoá đất nước. - Tương lai nghề đdd gắn liền với sự phát triển điện năng, đồ dùng điện và tốc độ xây dựng nhà ở - Nghề điện dân dụng có nhiều điều kiện phát triển không chỉ ở thành phố mà còn ở nông thôn, miền núi. 2 GV: Lª Quang Ngäc Trêng THCS H¶I Hµ Năm học: 2014 - 2015 6. Những nơi đào tạo nghề điện: GV y/c HS mô tả nghề để tìm hiểu - Ngành điện của các đường dạy nghề, Trung học những nơi đào tạo nghề điện, đặc biệt chuyên nghiệp, Cao đẳng và Đại học kĩ thuật. hệ thống dạy nghề đdd. - Các trung tâm kĩ thuật tổng hợp – hướng nghiệp . - GV cho 1 nhóm t.bày nhóm khác bổ - Các trung tâm kĩ thuật dạy nghề và tư nhân . sung, sau đó GV bổ sung và đi đến KL 7. Những nơi hoạt động nghề: - Y/c HS cho biết những nơi nào nghề - Những c.việc của nghề điện ở các hộ gđ tiêu dùng điện dân dụng thường hoạt động? điện, trong xí nghiệp,cơ quan,nông trại, đvị kinh doanh - Những cơ sở lắp đặt, sửa chữa về điện. D / Củng cố và dặn dò: Chuẩn bị bài học hôm sau: Các mẫu dây dẫn điện, Các mẫu dây cáp điện . * rót kinh nghiÖm: .......................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... ____________________________________ TUẦN 2, 3 Ngày soạn: 28/8/2014 Ngày dạy: 5,9/9 Tiết 2: VẬT LIỆU ĐIỆN DÙNG TRONG NHÀ LẮP ĐẶT MẠNG ĐIỆN TRONG NHÀ I / Mục tiêu: - Biết được một số vật liệu điện thường dùng trong lắp đặt mạng điện. - Nắm được công dụng , tính năng và tác dụng của từng loại vật liệu. - Biết cách sử dụng một số loại vật liệu điện thông dụng một cách hợp lí. II / Chuẩn bị: - Một số mấu dây dẫn điện và cáp điện. - Một số mẫu vật liệu cách điện , dẫn điện và dẫn từ. - Một số vật cách điện của mạng điện. - HS có thể sưu tầm thêm một số mẫu về vật liệu điện của mạng điện. Gi¸o ¸n C«ng nghÖ 9 3 GV: Lª Quang Ngäc Trêng THCS H¶I Hµ III / Tiến trình lên lớp: A / Tổ chức lớp: B / Kiểm tra bài cũ: C / Bài mới: Năm học: 2014 - 2015 Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức I / Dây dẫn điện: 1. Phân loại: - HS q.sát 1 số mẫu dây dẫn điện và hình 2.1. - Em hãy kể tên 1 số loại dây dẫn mà em biết? - HS làm việc theo nhóm: phân loại dây dẫn điện theo bảng 2.1 GV kết luận : Dây dẫn điện d Dây dẫn bọc cách điện a,b,c Dây dẫn lõi Dây dẫn nhiều sợi lõi một sợi b,c a + Có nhiều loại dây dẫn điện. Dựa vào lớp vỏ cách điện, dây dẫn điện được chia thành dây trần và dây bọc cách điện. - Em hãy phân biệt lõi và sợi của dây dẫn? (Lõi là phần trong của dây, lõi có thể có 1 sợi + Dựa vào số lõi và số sợi của lõi có dây 1 lõi, hay nhiều sợi) dây nhiều lõi, dây lõi một sợi và lõi nhiều sợi . - GV cho HS làm bài tập điền vào chỗ trống. 2. Cấu tạo dây dẫn điện được bọc cách điện: - Gồm 2 phần là lõi và lớp vỏ cách điện - GV dẫn dắt để HS rút ra kết luận về cấu tạo + Lõi dây thường bằng đồng, được chế tạo dây dẫn gồm có: lõi dây, phần cách điện và vỏ thành một sợi hoặc nhiều sợi bện với nhau. bảo vệ cơ học. + Vỏ cách điện gồm một lớp hoặc nhiều lớp, thường bằng cao su, chất cách điện tổng hợp. - GV đặt câu hỏi mở rộng . + Em hãy cho biết tại sao lớp vỏ cách điện của Ngoài lớp cách điện, một số loại dây dẫn còn dây dẫn điện thường có màu sắc khác nhau ? có thêm lớp vỏ bảo vệ chống va đập cơ học, ảnh hưởng của độ ẩm, nước&các chất hoá học (để dễ phân biệt trong khi sử dụng) 3. Sử dụng dây dẫn điện: - Trong quá trình sử dụng thường xuyên kiểm tra vỏ cách điện của dây dẫn để tránh gây ra tai nạn điện cho người sử dụng. - GV yêu cầu HS cho biết sử dụng dây dẫn điện như thế nào? - Đảm bảo an toàn khi sd dây dẫn điện nối dài. - GV y/c HS cho biết cấu tạo của dây cáp Gi¸o ¸n C«ng nghÖ 9 II / Dây cáp điện: 4 GV: Lª Quang Ngäc Trêng THCS H¶I Hµ điện? Năm học: 2014 - 2015 1. Cấu tạo: - gồm các phần chính sau: Lõi cáp; vỏ cách điện; vỏ bảo vệ. - Lõi cáp thường bằng đồng - Vỏ cách điện thường được làm bằng cao su tự nhiên, cao su tổng hợp, chất PVC… - Vỏ bảo vệ của cáp điện được chế tạo cho phù hợp với các môi trường lắp đặt cáp khác nhau như vỏ chịu nhiệt, chịu mặn, chịu ăn mòn... - Cấu tạo và phạm vi sử dụng của cáp đối với mạng điện trong nhà như thế nào? - Các loại cáp thường được dùng ở đâu? 2. Sử dụng cáp điện: - Với mạng điện trong nhà cáp được dùng để lắp đặt đường dây hạ áp dẫn điện từ lưới điện phân phối gần nhất đến mạng điện trong nhà. - Cáp được gọi tên theo chất cách điện. Khi thiết kế, mua cáp cần chỉ rõ chất cách điện, cấp điện cáp và chất liệu làm lõi. - Thế nào là vật liệu cách điện ? III / V^ật liệu cách điện: - Trong mạng điện, vật liệu cách điện luôn đi liền với những vật liệu dẫn điện nhằm đảm bảo - Vật liệu cách điện phải đạt những yêu cầu gì? cho mạng điện làm việc đạt hiệu quả và an toàn cho người và mạng điện . - Vật liệu cách điện phải đạt những yêu cầu: độ cách điện cao, chịu nhiệt tốt, chống ẩm tốt và có độ bền cơ học cao. D / Củng cố - dặn dò: - GV yêu cầu mỗi HS làm một bản sưu tập dây cáp điện, dây dẫn điện và những vật cách điện trong mạng điện trong nhà. - Yêu cầu HS mô tả được cấu tạo một số vật mẫu trong bản sưu tập đó. - GV dặn HS chuẩn bị bài tiếp theo. * rót kinh nghiÖm: .......................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... TUẦN 3, 4 Ngày soạn: 4/9/2014 Ngày dạy: 12,16/9 Gi¸o ¸n C«ng nghÖ 9 5 GV: Lª Quang Ngäc Trêng THCS H¶I Hµ Năm học: 2014 - 2015 Tiết 3: DỤNG CỤ DÙNG TRONG LẮP ĐẶT MẠNG ĐIỆN I / Mục tiêu: - Biết công dụng, phân loại của một số đồng hồ đo điện. - Biết công dụng của một số dụng cụ cơ khí dùng trong lắp đặt điện. - Hiểu được tầm quan trọng của đo lường điện trong nghề điện dân dụng. II / Chuẩn bị: - Tranh vẽ một số đồng hồ đo điện. - Tranh vẽ một số dụng cụ cơ khí thường dùng trong lắp đặt điện. - Một số đồng hồ đo điện: vônkế, ampekế, công tơ, đồng hồ vạn năng. - Một số dụng cụ cơ khí: thước cuộn, thước cặp, kìm điện các loại, khoan III / Tiến trình lên lớp: A/ Tổ chức lớp: B / Kiểm tra bài cũ:- Cho biết cấu tạo và cách sử dụng của dây dẫn điện và dây cáp điện ? C/ Bài mới: Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức I / Đồng hồ đo điện: 1. Công dụng của đồng hồ đo điện: - Hãy kể tên 1 số đ.hồ đo điện mà em biết? - Một số đồng hồ điện thường dùng: Ampekế, oát kế, vôn kế, công tơ, ôm kế, đồng hồ vạn năng - GV cho HS làm việc theo nhóm . Cường độ dòng điện x Cường độ sáng Điện trở mạch điện x Điện năng tiêu thụ x của đồ dùng điện Điện áp Đường kính dây dẫn Csuất tiêu thụ của mạch điện - Công dụng của đồng hồ đo điện là gì ? HS thảo luận rút ra kết luận : - Tại sao trên vỏ máy biến áp thường lắp ampe kế và vôn kế? Gi¸o ¸n C«ng nghÖ 9 x x - Nhờ có đ.hồ đo điện chúng ta có thể biết được tình trạng làm việc của các t.bị điện, phán đoán được ng.nhân những hư hỏng, sự cố kt, hiện tg l.việc không bt của mạng điện và đồ dùng điện. - Trên vỏ máy biến áp thường lắp ampe kế và vôn kế để kiểm tra trị số định mức của các đại lượng điện của mạng điện. 6 GV: Lª Quang Ngäc Trêng THCS H¶I Hµ Năm học: 2014 - 2015 - Công tơ được lắp ở mạng điện trong nhà - Công tơ được lắp ở mạng điện trong nhà với mục với mục đích gì? đích: đo điện năng tiêu thụ. - HS quan sát bảng 3.2 và bảng 3.3 SGK. - GV yêu cầu HS gấp sách lại và làm việc cá nhân theo phiếu học tập. 2. Phân loại đồng hồ đo điện: - HS xem SGK . 3. Một số kí hiệu của đồng hồ đo điện: - GV chia nhóm HS , trang bị cho mỗi nhóm 1 đồng hồ đo điện. +Vôn kế V +Ôm kế -  - GV y/c mỗi nhóm: giải thích KH ghi trên +Ampekế A +Cấp chính xác- 0,1; 0,5... mặt đ.hồ và tính cấp chính xác của đ.hồ +Oát kế W +Điện áp thử cách điện 2kV đó. +Công tơ điện- kWh +Phg đặt dụng cụ đo:  ;  - GV giảng giải cho HS biết: Trong công II / Dụng cụ cơ khí: việc lắp đặt và sửa chữa mạng điện, chúng Thước: Dùng để đo kích thước, khoảng cách cần ta thường phải sử dụng một số dụng cụ cơ lắp đặt điện. khí khi lắp đặt dây dẫn và các thiết bị điện. Thước cặp: Dùng để đo kích thước bao ngoài của một vật hình cầu, hình trụ, kích thước các lỗ - GV cho HS làm việc theo từng cặp . (đường kính lỗ, chiều rộng rãnh…) chiều sâu của các lỗ, bậc, đường kính dây dẫn… - Yêu cầu HS kể một số dụng cụ cơ khí thường dùng khi lắp đặt dây dẫn và các Panme: Là loại dụng cụ đo chính xác có thể đọc thiết bị điện ? được sự chênh lệch kích thước tới 1/ 1000 mm. Thợ điện đôi khi phải dùng Panme để đo đường kính dây điện. Tuốc nơ vít: Dùng để tháo lắp ốc vít bắt dây dẫn, có 2 loại tuốc nơ vít: Loại 4 cạnh và loại 2 cạnh. Búa: Dùng để đóng tạo lực khi cần gá lắp các thiết bị lên tường nhà… ngoài ra còn dùng để nhổ đinh. Cưa : Dùng để cưa cắt các loại ống nhựa, ống kim loại, theo kích thước yêu cầu. Kìm: Dùng để cắt dây dẫn theo chiều dài đã định, ngoài ra kìm còn dùng để tuốt dây và giữ dây dẫn Gi¸o ¸n C«ng nghÖ 9 7 GV: Lª Quang Ngäc Trêng THCS H¶I Hµ Năm học: 2014 - 2015 khi cần nối. Khoan máy: Dùng để khoan lỗ trên gỗ hoặc bê tông… để lắp đặt dây dẫn thiết bị. III / Tổng kết : - GV tóm tắt bài học cho HS gồm 2 phần - Đồng hồ đo điện: vôn kế, Ampekế, Oát kế, đồng chính: đồng hồ đo điện và dụng cụ cơ khí. hồ vạn năng... - D.cụ cơ khí gồm có: kìm, búa khoan, tuốc nơ vít, thước, thước cặp, panme, cưa … D / Củng cố- dặn dò: - Làm bài tập cuối bài - Đọc và chuẩn bị bài sau. * rót kinh nghiÖm: .......................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... ____________________________________ TUẦN 4, 5, 6 Ngày soạn: 11/9/2014 Ngày dạy: 19,26/9 Gi¸o ¸n C«ng nghÖ 9 8 GV: Lª Quang Ngäc Trêng THCS H¶I Hµ Năm học: 2014 - 2015 Tiết 4+5+6: THỰC HÀNH : SỬ DỤNG ĐỒNG HỒ ĐO ĐIỆN I / Mục tiêu: - Biết công dụng, cách sử dụng một số đồng hồ đo điện thông dụng. - Đo được điện năng tiêu thụ của mạch điện (hoặc đo được điện tử bằng đồng hồ vạn năng). - Đảm bảo an toàn điện khi thực hành. II / Chuẩn bị: - Nguồn điện xoay chiều 220V. - Ampekế điện từ thang đo 1 A, vôn kế điện trở thang đô 300V, oát kế, ôm kế, công tơ điện, đồng hồ vạn năng. - Bảng mạch điện chiếu sáng có lắp 4 bóng đèn. - Kìm điện, tuốc nơ vít, bút thử điện, dây dẫn. III / Tiến trình lên lớp: A / Tổ chức lớp: B / Kiểm tra bài cũ: C / Bài mới: Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức 1. Chuẩn bị và nêu yêu cầu bài thực hành: - GV nêu y/c bài thực hành và nội quy t/h. - Chia nhóm thực hành, mỗi nhóm 4 HS - GV chỉ định nhóm trưởng, giao nhiệm vụ cho các nhóm trưởng, những thành viên trong nhóm. - GV chia cho các nhóm đồng hồ đo điện: ampe 2. Tìm hiểu đồng hồ đo điện . kế , vôn kế , công tơ điện - Các đồng hồ đo điện: Ampekế, vôn kế, oát Gi¸o ¸n C«ng nghÖ 9 9 GV: Lª Quang Ngäc Trêng THCS H¶I Hµ Năm học: 2014 - 2015 kế, công tơ… - GV y/c HS làm việc theo nhóm ở các nội dụng: - Vôn kế: Dụng cụ đo điện áp + Đọc, g.thích những KH trên mặt đhồ đo điện? - Ampekế: Dụng cụ đo dòng điện . + Chức năng của đ.hồ đo điện: đo đại lượng gì ? - Oát kế: Dụng cụ đo công suất - Hs các nhóm thảo luận, Gv bổ sung và KL - Công tơ: Dụng cụ đo điện năng 3. Thực hành sử dụng đồng hồ đo điện . - Có 2 phương án sử dụng đ.hồ đo điện: Sử - Tìm hiểu đại lượng đo và thang đo . dụng công tơ điện để đo đ.năng tiêu thụ của - Cấu tạo bên ngoài của đồng hồ đo: các bộ phận mạch điện;sử dụng đ.hồ vạn năng để đo đtrở. chính và các núm điều chỉnh của đồng hồ … a. Cấu tạo : + Phần tĩnh của cơ cấu đo kiểu điện từ là cuộn dây bẹt . + Phần động là một miếng sắt lệch tâm gắn với trục quay và kim. Đối với cơ cấu đo có cuộn dây tròn, phần động là miếng sắt gắn trục và kim. Ngoài ra còn một miếng sắt với cuộn dây phần tĩnh . - GV cho HS đo điện áp của nguồn điện t/h b. Nguyên lí làm việc . c. Đặc điểm sử dụng . - Góc quay tỉ lệ với bình phương dòng điện cần đo , thang đo chia không đều . - Dụng cụ kiểu điện từ không có cực tính , do đó đo được cả dòng điện xoay chiều và dòng điện một chiều . - Dụng cụ có độ chính xác không cao chịu ảnh hưởng của từ trường ngoài vì từ trường của bản thân yếu . - Cấu tạo đơn giản , rẻ tiền . - Khả năng quá tải tốt vì cuộn dây ở phần tĩnh nên có thể chế tạo tiết diện lớn . Gi¸o ¸n C«ng nghÖ 9 10 GV: Lª Quang Ngäc Trêng THCS H¶I Hµ Năm học: 2014 - 2015 - HS làm theo y/c và sự hướng dẫn của GV. - HS tiến hành đo điện áp của nguồn điện t/hành. 4. Đo điện năng tiêu thụ của mạch điện - Mạch điện có 3 p/tử: Công tơ điện, ampe kế - HS làm việc theo nhóm và phụ tải. Các p.tử đó được nối tiếp với + G.thích những KH ghi trên mặt công tơ điện ? nhau + Ngcứu sơ đồ mạch điện công tơ điện h4.2SGK - Nguồn điện được nối với đầu vào của công tơ điện và phụ tải được nối với đầu ra của công tơ điện . - Mạch điện có bao nhiêu phần tử? Kể tên? - Các phần tử đó được nối với nhau như thế nào? - Nguồn điện (Phụ tải) được nối với những đầu nào của công tơ điện? + Đo điện năng tiêu thụ của mạch điện ntn? 5. Tổng kết - GV tổng kết , nhận xét giờ học thực hành . - GV thu b/c t/h, chấm thử trước lớp 1 vài bài. D / Củng cố và dặn dò: - GV dặn HS chuẩn bị bài sau . * rót kinh nghiÖm: .......................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... TUẦN 7, 8, 9 Ngày soạn: 2/10/2014 Gi¸o ¸n C«ng nghÖ 9 11 GV: Lª Quang Ngäc Trêng THCS H¶I Hµ Ngày dạy: 10/10 Năm học: 2014 - 2015 Tiết7+8+9: THỰC HÀNH: NỐI DÂY DẪN ĐIỆN I / Mục tiêu: - Biết được các yêu cầu của mối nối dây dẫn điện . - Hiểu được một số phương pháp nối dây dẫn điện . - Nối được một số mối nối dây dẫn điện , từ đó hình thành kĩ năng cơ bản ban đầu của kĩ thuật lắp đặt dây dẫn. II / Chuẩn bị: - Tranh vẽ quy trình nối dây dẫn điện . - Một số mẫu các loại mối nối dây dẫn điện . - Dụng cụ: kìm cắt dây, kìm mỏ nhọn, kìm tròn, tuốc nơ vít, mỏ hàn. - Vật liệu: dây dẫn điện lõi 1 sợi, lõi nhiều sợi, giấy ráp, băng cách điện, nhựa thông, thiếc hàn. - Thiết bị: Phích cắm điện, công tắc điện, hộp nối dây… III / Tiến trình lên lớp: A/ Tổ chức lớp: B / Kiểm tra bài cũ: C/ Bài mới: Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức I / Dụng cụ vật liệu và thiết bị: - Dụng cụ: kìm cắt dây, kìm mỏ nhọn, kìm tròn, - GV yêu cầu HS nêu những dụng cụ và kìm tua vít, dao nhỏ, mỏ hàn … cắt điện ? - Vật liệu và thiết bị: hộp nối dây,đai ốc nối dây, dây điện lõi một sợi, dây điện mềm lõi nhiều sợi, giấy ráp băng dính cách điện, nhựa thông, thiếc hàn … Gi¸o ¸n C«ng nghÖ 9 12 GV: Lª Quang Ngäc Trêng THCS H¶I Hµ Năm học: 2014 - 2015 II / Tìm hiểu về mối nối dây dẫn điện: - GV yêu cầu thực hành, nội quy thực hành. - Dẫn điện tốt: Điện trở mối nối nhỏ để dòng điện truyền qua dễ dàng. Muốn vậy các mặt tiếp - GV hướng dẫn HS nhận xét các mối nối mẫu để rút ra kết luận về yêu cầu kĩ thuật của xúc phải sạch diện tích tiếp xúc đủ lớn và mối nối phải chặt. mối nối . - Có độ bền cơ học cao: phải chịu được sức kéo, cắt và sự rung chuyển. - An toàn điện: Được cách điện tốt, mối nối không sắc để tránh làm thủng lớp băng cách điện. - Đảm bảo về mặt mỹ thuật: mối nối phải gọn và đẹp. III/ Thực hành: 1. Nối dây dẫn theo đường thẳng(nối nối tiếp) - GV hướng dẫn cho HS hiểu và hình thành những kĩ năng cơ bản của quy trình nối dây dẫn điện . - GV hướng dẫn ban đầu từng thao tác HS làm theo . - Nối thẳng 2 dây dẫn lõi 1 sợi. - Nối thẳng 2 dây dẫn lõi nhiều sợi. 2. Nối phân nhánh (nối rẽ): - GV hướng dẫn cho HS quy trình nối phân nhánh giống như nối nối tiếp: bóc vỏ cách điện  làm sạch lõi  nối dây  kiểm tra mối nối  hàn mối nối  cách điện mối nối - Dây lõi đơn - Dây lõi nhiều sợi - GV làm mẫu những thao tác , hình thành kĩ năng mới là nối dây . 3. Nối dây dẫn dùng phụ kiện: - Mỗi HS chọn một trong các mối nối để tiến 4. Hàn và cách điện mối nối: hành hàn và cách điện mối nối, HS làm việc - Hàn mối nối. theo nhóm Gi¸o ¸n C«ng nghÖ 9 13 GV: Lª Quang Ngäc Trêng THCS H¶I Hµ Năm học: 2014 - 2015 - Cách điện mối nối. - GV hướng dẫn HS tự kiểm tra , kiểm tra chéo sản phẩm thực hành theo các tiêu chuẩn III / Tổng kết bài học: + Làm có đúng quy trình không - GV đ.giá cho điểm sản phẩm của từng HS + Thời gian hoàn thành là bao nhiêu phút . - GV tổng kết, nhận xét quá trình học tập của + Sản phẩm có đạt tiêu chuẩn không . các nhóm và từng HS . D / Củng cố - dặn dò: - GV dặn dò HS chuẩn bị cho bài sau. * rót kinh nghiÖm: .......................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... ____________________________________ TUẦN 10 Gi¸o ¸n C«ng nghÖ 9 14 GV: Lª Quang Ngäc Trêng THCS H¶I Hµ Ngày soạn: 23/10/2014 Năm học: 2014 - 2015 Ngày dạy: 31/10 Tiết 10: KIỂM TRA I. Mục tiêu : 1. Kiến thức: Kiểm tra các kiến thức đã học, qua đó có kế hoạch bôì dưỡng học sinh yếu, kém và khá, giỏi. 2. Kỹ năng: Rèn tích cận thận kiên trì, chính xác, biết cách phân tích và đánh giá khi làm bài kiểm tra 3. Thái độ: Rèn tích nghiêm túc khi làm bài kiểm tra có ý thức say mê và ham thích môn học. II. Chuẩn bị. 1. Giáo viên : Đề bài và đáp án bài kiểm tra. 2. Học sinh : Giấy kiểm tra và ôn tập lại các kiến thức đã học từ đầu năm cho đến nay. III. Kiểm tra: Đề bài: C©u 1 (1,5®)H·y ®iÒn nh÷ng tõ hoÆc côm tõ thÝch hîp vµo chç trèng(...)trong c¸c c©u sau. - Cã nhiÒu lo¹i d©y dÉn ®iÖn. Dùa vµo líp vá c¸ch ®iÖn, d©y dÉn ®iÖn ®îc chia thµnh d©y dÉn trÇn vµ d©y dÉn .................................... - Dùa vµo sè lâi vµ sè sîi cña lâi cã d©y mét lâi, d©y .................... lâi, d©y lâi mét sîi vµ lâi .................. sîi. C©u 2: (2 ®) H·y khoanh vµo ch÷ c¸i ®øng tríc c©u tr¶ lêi mµ em cho lµ ®óng: b. §Ó ®o ®iÖn n¨ng tiªu thô cña m¹ch ®iÖn, ngêi ta dïng: A. V«n kÕ. B. Ampe kÕ. C. O¸t kÕ. c. Nguån ®iÖn vµo ®îc nèi víi ®Çu nµo cña C«ng t¬ ®iÖn ? A. 1 vµ 4. B. 2 vµ 4. C. 1 vµ 3. d. ¤m kÕ dïng ®Ó ®o: A. §iÖn trë. B. C«ng suÊt. C. §iÖn ¸p. e. §Ó ®o chÝnh x¸c ®êng kÝnh d©y ®iÖn, ngêi ta dïng: Gi¸o ¸n C«ng nghÖ 9 15 D. C«ng t¬ ®iÖn. D. 2 vµ 3. D. Dßng ®iÖn. GV: Lª Quang Ngäc Trêng THCS H¶I Hµ A. Thíc cuén. Năm học: 2014 - 2015 B. Thíc dÑp. C. Thíc cÆp. D. Pan me. C©u 3: (3 ®) H·y nèi mçi côm tõ ë cét A víi côm tõ ë cét B ®Ó ®îc c©u tr¶ lêi ®óng: Thø tù c¸c bíc cña quy tr×nh chung nèi d©y dÉn ®iÖn lµ: A B Bíc 1 E. Lµm s¹ch lâi. Bíc 2 F. Hµn mèi nèi. Bíc 3 G. KiÓm tra mèi nèi. Bíc 4 H. C¸ch ®iÖn mèi nèi. Bíc 5 I. Bãc vá c¸ch ®iÖn. Bíc 6 K. Nèi d©y. C©u 4: (2 ®) H·y ®äc kÝ hiÖu sau cña d©y dÉn ®iÖn: M (2 x 2,5) ? ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ C©u 5: (1,5®) H·y hoµn thµnh b¶ng sau ? §ång hå ®o ®iÖn §¹i lîng cÇn ®o KÝ hiÖu Ampe kÕ §iÖn trë V«n kÕ III. Hướng dẫn học bài ở nhà: Chuẩn bị dụng cụ và vật liệu cho bài 7 – SGK – 34. TUẦN 11,12,13 Ngày soạn : Ngày dạy : Tiết 11-13: Thực hành LẮP MẠCH ĐIỆN BẢNG ĐIỆN Gi¸o ¸n C«ng nghÖ 9 16 GV: Lª Quang Ngäc Trêng THCS H¶I Hµ Năm học: 2014 - 2015 I / Mục tiêu: - Hiểu được chức năng và qui trình lắp đặt mạch điện . - Xây dựng được sơ đồ lắp đặt được bảng điện gồm 2 cầu chì , 1 ổ cắm , 1 công tắc điều khiển 1 bóng đèn đúng qui trình và yêu cầu kĩ thuật . - Làm việc nghiêm túc , khoa học và đảm bảo an toàn lao động . II/ Chuẩn bị - Dụng cụ : kim cắt dây , kim tuốt dây , dao nhỏ , tua vít , bút thử điện , khoan điện cầm tay , thước kẻ , bút chì . - Vật liệu và thiết bị : bảng điện , ổ cắm điện , cầu chì , công tắc , dây dẫn điện , giấy ráp , băng cách điện , bóng đèn , đui đèn . III/ Tiến trình lên lớp A/ Tổ chức lớp B/ Kiểm tra bài cũ C/ Bài mới Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức 1/ Tìm hiểu chức năng của bảng điện: GV cho HS quan sát và mô tả mạng điện trong lớp học: - Hãy liệt kê những thiết bị được lắp đặt trên bảng điện? Trình bày chức năng của những thiết bị đó trong mạch điện ? - Bảng điện là một phần của mạng điện trong nhà. Trên bảng điện thường lắp những thiết bị đóng ngắt, bảo vệ và lấy điện của mạng điện. - Mạng điện trong nhà thường có 2 loại bảng điện nhánh và bảng điện chính . - Bảng điện trong lớp học là bảng điện chính + Bảng điện chính: Có nhiệm vụ cung cấp điện hay bảng điện nhánh của trường học ? cho toàn bộ hệ thống điện trong nhà. Trên bảng Gi¸o ¸n C«ng nghÖ 9 17 GV: Lª Quang Ngäc Trêng THCS H¶I Hµ Năm học: 2014 - 2015 điện chính có lắp cầu chì, cầu dao. - Hãy mô tả cấu tạo 1 bảng điện nhánh của mạng điện nhà em ? - Kết luận về vai trò , chức năng bảng điện trong mạng điện trong nhà ? + Bảng điện nhánh: Có nhiệm vụ cung cấp điện tới đồ dùng điện, trên đó thường lắp công tắc hoặc áptômát ổ cắm điện, hộp số quạt… - Kết luận : Bảng điện trong mạch điện trong nhà dùng để phân phối điều khiển nguồn n.lg điện cho mạng điện và những đồ dùng điện. 2 / Vẽ sơ đồ lắp đặt mạch điện . a. Tìm hiểu sơ đồ nguyên lí - Nhìn sơ đồ nguyên lí ( h 6.2 ) mạch điện bảng điện gồm những phần tử gì ? Chúng được nối với nhau như thế nào ? Đặc điểm Công dụng Sơ đồ nguyên lí Chỉ nêu lên mối Để tìm hiểu liên hệ về điện ng.lí làm việc của các phần tử của mạch điện Sơ đồ lắp đặt Biểu thị rõ vị trí lắp đặt của các phần tử - Vẽ sơ đồ ? Dự trù vật liệu , lắp đặt , sửa chữa mạch điện h. 6.2 - HS thảo luận, GV có thể kết luận: mạch điện gồm: 2 cầu chì, 1 ổ cắm, 1 công tắc điều khiển, 1 bóng đèn . - Cầu chì , công tắc được nối tiếp với dụng cụ dùng điện . - Ổ cắm , bóng đèn được mắc song song với nguồn điện . b. Vẽ sơ đồ lắp đặt mạch điện Gi¸o ¸n C«ng nghÖ 9 18 GV: Lª Quang Ngäc Trêng THCS H¶I Hµ Năm học: 2014 - 2015 + Mục đích sử dụng : dùng để phân phối và điều khiển nguồn năng lượng điện cho mạng điện và những đồ dùng điện . + Vị trí lắp đặt mạch điện bảng điện: gồm cửa - Mục đích sử dụng , vị trí lắp đặt bảng điện ? ra vào hoặc cửa giữa 2 phòng . - Vị trí cách lắp đặt các p.tử của mạch điện? + Vị trí cách lắp đặt các phần tử của mạch điện: - Phương pháp lắp đặt dây dẫn , lắp đặt nổi hay chìm ? - Bảng điện gồm : 2 cầu chì ở phía trên , thẳng dưới cầu chì là ổ điện và công tắc . - Bóng được lắp giữa phòng (hoặc gần bàn l/v) - Phương pháp lắp đặt dây dẫn lắp đặt nổi . 3/ Lắp đặt bảng điện Lắp bảng điện được tiến hành theo qui trình sau Vạch dấu  Khoan lỗ bảng điện  Lắp thiết bị điện vào bảng điện  Kiểm tra. Các công đoạn GV hướng dẫn cho HS lập bảng qui trình lắp đặt bảng điện . Vạch dấu Nội dung công việc - Bố trí thiết bị trên bảng điện - Vạch dấu các lỗ khoan - HS làm việc theo nhóm . - Gọi 1 số nhóm lên điền vào bảng qui trình lắp đặt mạch điện . Các nhóm khác bổ sung . GV kết luận . Gi¸o ¸n C«ng nghÖ 9 Dụng cụ Yêu cầu kĩ thuật - Thước mũi - Bố trí thiết bị vạch hoặc bút hợp lí chì - Vạch dấu chính xác Khoan lỗ - Chọn mũi khoan - Mũi khoan bảng điện cho lỗ luồn và lỗ - Máy khoan vít - Khoan - Khoan chính xác lỗ khoan - Lỗ khoan thẳng Đi dây - Nỗi dây các thiết -Kìm tuốt dây mạch điện bị trên bảng điện - Kìm tròn, - Nối dây ra đèn kìm điện, băng dính - Nối dây đúng sơ đồ Lắp thiết bị điện vào bảng điện - Lắp thiết bị đúng vị trí 19 - Vít cầu chì c.tắc và ổ cắm vào các vị trí trên bảng điện - Tuốt nơ vít - Kim - Mối nối đúng yêu cầu kĩ thuật - Các thiết bị đc lắp chắc đẹp GV: Lª Quang Ngäc Trêng THCS H¶I Hµ Năm học: 2014 - 2015 Kiểm tra - Lắp đặt t.bị và đi - Bút thử điện - Mạch điện dây đúng sơ đồ đúng sơ đồ mạch điện - Mạch điện làm - Nối nguồn việc tốt , đúng yêu cầu kĩ thuật. - Vận hành thử mạch điện - Khi lắp các thiết bị trên bảng điện , GV phải lưu ý HS : + Vạch dấu bố trí thiết bị trên bảng điện , các lỗ khoan phải chính xác để đảm bảo kĩ thuật , mĩ thuật của bảng điện . + Khi khoan lỗ - Lỗ luồn dây dùng mũi khoan  5 - Lỗ bắt vít thiết bị dùng mũi khoan  2 . - Lỗ khoan phải chính xác , không lệch khỏi vị trí vạch dấu + Khi nối dây các thiết bị : - Sau khi đã lập bảng qui trình. HS làm việc theo nhóm, tiến hành lắp đặt bảng điện theo qui trình. GV lưu ý HS về an toàn lao động. - Các đầu nối không được thừa ra dễ gây nguy hiểm . - Nối dây vào đui đèn , phải làm một vòng nút bên trong để tránh sự cố . + Các thiết bị sau khi nối dây phải được vít chặt vào các vị trí được đánh dấu trên bảng điện . + Phải đảm bảo tính chính xác của sơ đồ nguyên lí . - GV kiểm tra mạch điện của từng nhóm . Gi¸o ¸n C«ng nghÖ 9 - Cầu chì được lắp ở dây pha , trước các thiết bị khác và phụ tải . 20 GV: Lª Quang Ngäc