Đăng ký Đăng nhập

Tài liệu Giáo án bài anken

.PDF
10
383
71

Mô tả:

Nguyeãn Dieãm Tuyeát Tuaàn 18 Tieát 37 CHÖÔNG V: HIÑROCACBON KHOÂNG NO Baøi 40: ANKEN TÍNH CHAÁT, ÑIEÀU CHEÁ VAØ ÖÙNG DUÏNG I. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC 1. Veà kieán thöùc HS bieát: - Tính chaát hoùa hoïc cuûa anken: phaûn öùng coäng, phaûn öùng truøng hôïp, phaûn öùng oxi hoùa. - Quy taéc Maccopnhicop. - Phöông phaùp ñieàu cheá vaø moät soá öùng duïng cuûa anken. HS hieåu: - Nguyeân nhaân gaây ra phaûn öùng coäng cuûa anken laø do caáu taïo phaân töû anken coù lieân keát π keùm beàn. - Cô cheá coäng axít vaøo anken. Kieán thöùc troïng taâm: Phaûn öùng coäng laø phaûn öùng ñaëc tröng cuûa anken. 2. Veà reøn luyeän kyõ naêng, kyõ xaûo - Vieát caùc phöông trình hoùa hoïc. - Caân baèng phaûn öùng oxi hoùa khöû. - Quan saùt thí nghieäm, moâ hình ruùt ra ñöôïc nhaän xeùt veà tính chaát. - Giaûi caùc baøi taäp veà nhaän bieát etilen vaø tính theo coâng thöùc phöông trình hoùa hoïc. 1 Nguyeãn Dieãm Tuyeát 3. Veà phaùt trieån tö duy Töø coâng thöùc caáu taïo suy ra tính chaát hoùa hoïc. 4. Veà giaùo duïc tö töôûng ñaïo ñöùc Giuùp hoïc sinh thaáy ñöôïc nhöõng öùng duïng roäng raõi cuûa hoùa hoïc ñoái vôùi cuoäc soáng, töø ñoù caùc em coù höùng thuù vôùi moân hoïc hôn. II. PHÖÔNG PHAÙP DAÏY HOÏC - Ñaøm thoaïi gôïi môû. - Ñaët vaán ñeà. - Tröïc quan sinh ñoäng. III. CHUAÅN BÒ - Chuaån bò 5 boä thí nghieäm ( 4 boä cho 4 nhoùm vaø 1boä cho GV )goàm: + Duïng cuï: OÁng nghieäm, nuùt cao su gaén oáng daãn khí, keïp oáng nghieäm, ñeøn coàn, boä giaù thí nghieäm. + Hoùa chaát: C2H5OH, H2SO4 ñaëc, caùt saïch, dung dòch KMnO4, dung dòch Brom, Giaùo aùn ñieän töû. - Chuaån bò phieáu hoïc taäp. Phieáu soá 1: Thí nghieäm 1: Phaûn öùng etilen taùc duïng vôùi dung dòch nöôùc brom. Duïng cuï:………………………………………………………………………………………………………………………………… Hoùa chaát:……………………………………………………………………………………………………………………………….. Caùch tieán haønh:…………………………………………………………………………………………………………………… Hieän töôïng:……………………………………………………………………………………………………………………....... Giaûi thích, vieát phöông trình hoùa hoïc cuûa phaûn öùng:…………………………………………………………………………..................................................... 2 Nguyeãn Dieãm Tuyeát ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Thí nghieäm 2: Phaûn öùng etilen taùc duïng voái dung dòch kali penmanganat. - Duïng cuï:…………………………………………………………………………………………………………………………………………… - Hoùa chaát:…………………………………………………………………………………………………………………………………………. - Caùch tieán haønh:………………………………………………………………………………………………………………………….... - Hieän töôïng:……………………………………………………………………………………………………………………………………… - Giaûi thích, vieát phöông trình hoùa hoïc cuûa phaûn öùng:…………………………………………………………………………............................................................. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Phieáu soá 2: Baøi 1 1. Hoaøn thaønh caùc phöông trình phaûn öùng sau: a) CH2=CH-CH2-CH3 + HI b) CH3-CH=CH-CH3 + HOH 2. Xaùc ñònh saûn phaûm chinh, saûn phaåm phuï trong moãi phaûn öùng( neáu coù) ? Döïa vaøo ñaâu ñeå xaùc ñònh nhö vaäy? Baøi 2 1. Vieát phaûn öùng truøng hôïp cuûa moãi chaát sau: a) CH2=CHCl b) CH2=C(CH3)2 2. Giöõa phaûn öùng coäng vaø phaûn öùng truøng hôïp coù gì gioáng vaø khaùc nhau? IV. KIEÅM TRA SÓ SOÁ - Só soá lôùp: - Hieän dieän: - Vaéng: V. KIEÅM TRA BAØI CUÕ (2 Hoïc Sinh) 1. Vieát CTCT caùc ñoàng phaân vaø goïi teân theo danh phaùp quoác teá cuûa caùc anken coù CTPT C5H10. 2. Nhöõng chaát naøo laø ñoàng ñaúng, ñoàng phaân vôùi nhau trong caùc chaát sau: 3 Nguyeãn Dieãm Tuyeát A. CH3-CH=CH2 C. CH3-CH=CH-CH3 B. CH3-CH2-CH=CH2 D. CH2=CH(CH3)-CH3 VI. GIAÛNG BAØI MÔÙI Hoaït ñoäng cuûa GVHS Hoaït ñoäng 1: Phaân tích ñaëc ñieåm caáu taïo phaân töû anken - GV: Yeâu caàu HS phaân tích ñaëc ñieåm caáu taïo phaân töû anken, döï ñoaùn trung taâm phaûn öùng. - HS: Traû lôøi Noäi dung baøi hoïc π C C  Lieân keát π ôû noái ñoâi anken keùm beàn vöõng, neân trong phaûn öùng deã bò ñöùt ra ñeå taïo thaønh lieân keát  vôùi caùc nguyeân töû C khaùc Lieân keát ñoâi C laø trung taâm phaûn öùng gaây ra nhöõng phaûn öùng ñaëc tröng cuûa anken: coäng, truøng hôïp vaø oxi hoùa. I. Tính chaát hoùa hoïc Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu 1. Phaûn öùng coäng H2 Ni , t0C CH2 = CH2 + H – H phaûn öùng coäng cuûa Etilen anken Ni , - GV: Giôùi thieäu phaûn CH3 – CH = CH2 + H – H Propilen öùng coäng H2 cuûa etilen. Yeâu caàu HS vieát phaûn Toång quaùt: Ni , t0C CnH2n + H2 öùng cuûa propilen vôùi H2. - HS leân baûng vieát. - GV: Yeâu caàu HS vieát phöông trình phaûn öùng anken coäng H2 daïng toång 2. Phaûn öùng coäng halogenua quaùt. a) Coäng Clo - HS leân baûng vieát. H2C - GV: Cho HS quan saùt thí nghieäm moâ phoûng CH2 + Cl2 b) Coäng Brom ClCH2 CH3 – CH3 Etan CH3-CH2-CH3 Propan CnH2n + 2 CH2Cl 1,2-dicloetan 4 Nguyeãn Dieãm Tuyeát eyilen taùc duïng vôùi clo treân maøn hình. Yeâu caàu HS ruùt ra keát luaän vaø vieát phöông trình phaûn öùng anken coäng Cl2. - GV chia lôùp thaønh 4 nhoùm vaø höôùng daãn caùc em laøm thí nghieäm etilen taùc duïng vôùi dung dòch Brom. Vaø hoaøn thaønh phieáu hoïc taäp soá 1. - GV cho caùc nhoùm baùo caùo keát quaû thí nghieäm vaø nhaän xeùt. - GV yeân caàu HS vieát phöông trình phaûn öùng cuûa propilen coäng brom. CH2 = CH2 + Br – Br  CH2 – CH2 Br Br 1,2-dibrometan CH3 – CH = CH2 + Br – Br  CH3 – CH – CH2 Br Br 1,2-dibrompropan Toång quaùt: C H + Br  C H Br n 2n 2 n 2n 2 Ghi nhôù: Anken laøm maát maøu dd Br2  phaûn öùng nhaän bieát anken. 3.Phaûn öùng coäng HX ( HCl, HI, HOH, …) a) Ñoái vôùi anken ñoái xöùng CH2 = CH2 + H – Cl  CH3 – CH2 - Cl etilen etyl clorua Cho HS xem cô cheá cuûa phaûn öùngcoäng axit vaøo 0 anken treân maøn hình. H,t c CH2OH HCH2 CH2 + HOH - GV yeâu caàu HS vieát H2C etanol phöông trình phaûn öùng cuûa etilen vôùi b) Ñoái vôùi anken baát ñoái xöùng hidrohalogenua CH3 – CH = CH2 + H – Cl CH3-CH2-CH2 - Cl ( HCl, HBr, HI), axit 1-clopropan (sp phuï) H2SO4 ñaäm ñaëc, H2O. CH3 – CH – CH3 - GV yeâu caàu HS vieát Cl phöông trình phaûn öùng 2-clopropan(sp chính) cuûa propilen vôùi axit * Quy taéc Maccopnhicop clohidric. 5 Nguyeãn Dieãm Tuyeát - HS leân baûng vieát. - GV yeâu caàu HS nhaän xeùt. - GV nhaán maïnh phaûn öùng taïo ra 2 saûn phaåm laø ñoàng phaân cuûa nhau. Vaäy trong 2 saûn phaåm, chaát naøo laø saûn phaåm chính? - GV : Trình baøy quy taéc Maccopnhicop. - GV: Cho HS vaän duïng quy taéc xaùc ñònh saûn phaåm chính vaø phuï cuûa phaûn öùng propilen taùc duïng vôùi HCl. - GV: Cho HS vieát phöông trình phaûn öùng cuûa 2-metylpropen vôùi H2O, xaùc ñònh saûn phaåm chính. Khi coäng 1 taùc nhaân baát ñoái xöùng vaøo 1 anken baát ñoái xöùng, saûn phaåm chính ñöôïc xaùc ñònh bôûi: - Phaàn mang ñieän tích döông ( nguyeân töû H) coäng vaøo C mang noái ñoâi coù nhieàu H hôn. - Phaàn mang ñieän tích aâm ( nguyeân töû X) coäng vaøo C mang noái ñoâi coù ít H hôn. CH3 H3C Cl ( spchính) C CH3 2-cloro-2-methylpropane CH2 C CH3 + HCl CH3 CH3 2-methylprop-1-ene CH3 C CH2 ( sp phu) Cl 1-cloro-2,2-dimethylpropane CH3 4. Phaûn öùng oxi hoùa a. Oxi hoùa khoâng hoaøn toaøn (vôùi dd KMnO4). Anken laøm maát maøu dd KMnOKMnO 4. 4 CH2 = CH2 + [O] + H2O CH2 – CH2 OH OH 3CH2=CH2 + 2KMnO4+2H2O  3CH2–CH2 +2MnO2 +2KOH OH OH naâu ñoû Etilen glicol b. Oxi hoùa hoaøn toaøn (phaûn öùng chaùy) C2H4 + 3O2  2CO2 + 2H2O 6 Nguyeãn Dieãm Tuyeát Hoaït ñoäng 3 : Tìm hieåu phaûn öùng oxi hoùa cuûa anken - GV chia lôùp thaønh 4 nhoùm vaø höôùng daãn caùc em laøm thí nghieäm phaûn öùngoxi hoùa khoâng hoaøn toaøn etylen bôûi dd thuoác tím. Vaø hoaøn thaønh phieáu hoïc taäp soá 1. - GV cho caùc nhoùm baùo caùo keát quaû thí nghieäm vaø nhaän xeùt. Toång quaùt: CnH2n + 3n O2  nCO2 + nH2O 2 Nhaän xeùt nCO2 = nH2O 5. Phaûn öùng truøng hôïp Ñònh nghóa: Laø quaù trình coäng hôïp nhieàu phaân töû gioáng nhau hay töông töï nhau (monome) thaønh 1 phaân töû coù khoái löôïng lôùn (polime). Ví duï: Xt, t0 , P nCH2 = CH2 (-CH2 – CH2-)n etylen poly etylen (PE) - GV bieåu dieãn thí nghieäm ñoát chaùy etylen. - HS quan saùt maøu ngoïn löûa vaø vieát ptpö ptpö toång quaùt, nhaän xeùt tæ leä soá mol CH2 CO2 vaø H2O. n CH2 = CH CH3 Propen CH Cl Xt, t0 , P xt, t0c, p * (-CH2 – CH - )n CH3 poly propen (PP) CH2 CH * Cl Hoaït ñoäng 4: Tìm hieåu phaûn öùng truøng hôïp cuûa anken - GV vieát phaûn öùng truøng hôïp etilen. - GV yeâu caàu HS nhaän xeùt veà phaûn öùng( soá phaân töû tham gia, caùch taïo polyme…) - GV yeâu caàu HS vieát Vinylclorua vinylclorua( PVC) n poly II. ÑIEÀU CHEÁ VAØ ÖÙNG DUÏNG 1. Ñieàu cheá a. Trong PTN : Taùch H2O töø röôïu etylic CH2 – CH2 H OH H2SO4 d ,1800C CH2 = CH2 + H2O 7 Nguyeãn Dieãm Tuyeát phöông trình truøng hôïp cuûa propen vaø vinylclorua. - HS leân baûng vieát. - GV cho HS trao ñoåi ñeå ruùt ra caùc khaùi nieäm phaûn öùng truøng hôïp, polyme, monome, heä soá truøng hôïp. b. Trong CN * Taùch H2 (dehidro hoùa) CH3 – CH3 * Cracking Ni , t0C CH2 = CH2 + H2 t0 C CH3 – CH = CH2 + CH4 CH3-CH2 -CH2-CH3 t0C Hoaït ñoäng 5: Ñieàu cheá anken - GV: Giôùi thieäu phöông phaùp ñieàu cheá etilen trong PTN. Vieát phöông trình hoùa hoïc. - GV: Yeâu caàu HS döïa vaøo kieán thöùc ñaõ bieát ôû baøi Ankan neâu caùc phöông phaùp ñieàu cheá anken. Vieát phöông trình phaûn öùng minh hoïa. CH2 = CH2 + CH3 – CH3 2. ÖÙng duïng a) Toång hôïp polyme: PP, PE, PVC… b) Toång hôïp caùc hoùa chaát khaùc: etanol, etilenoxit, etylenglicol, anñehit axetic… 8 Nguyeãn Dieãm Tuyeát Hoaït ñoäng 6: Tìm hieåu öùng duïng cuûa Anken - GV cho HS xem moät vaøi hình aûnh öùng duïng cuûa anken treân maøn hình. - GV yeâu caàu HS ruùt ra nhöõng öùng duïng cuûa anken. - HS traû lôøi. V. CUÛNG COÁ BAØI: 1. GV toùm taét laïi TCHH cuûa ANKEN baèng sô ñoà. 9 Nguyeãn Dieãm Tuyeát TÍNH CHAÁT HOÙA HOÏC CUÛA ANKEN PHAÛN ÖÙNG COÄNG PHAÛN ÖÙNG OXI HOÙA Phaûn öùng coäng H2 Oxi hoùa khoâng hoaøn toaøn ( taùc duïng vôùi thuoác tím) Phaûn öùng coäng halogen Phaûn öùng coäng HX (HCl, HI, HOH…). Quy taéc Maccopnhicop. PHAÛN ÖÙNG TRUØNG HÔÏP Oxi hoùa hoaøn toaøn ( phaûn öùng chaùy) 2. GV phaùt phieáu hoïc taäp soá 2 cho 4 nhoùm. VI. DAËN DOØ Veà nhaø laøm baøi taäp SGK trang 164-165 vaø laøm baøi taäp sau: Hoaøn thaønh chuoãi phaûn öùng (ghi roõ ñieàu kieän neáu coù) Propan 7 5 Ancol etylic Propen 1 3 6 ? 8 2 etylen H2O, H+, toc Nhöïa PE etyl clorua 1,2-dibrometan etylenglicol 4 10
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan