tailieuonthi
VÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé kinh doanh c¸ thÓ
trêng ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n
khoa ng©n hµng - tµi chÝnh
_________________________________
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
§Ò tµi:
Gi¶i ph¸p t¨ng cêng c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ
®èi víi hé kinh doanh c¸ thÓ t¹i chi côc thuÕ hai bµ trng
Gi¸o viªn híng dÉn : Ts. Vò Duy Hµo
Sinh viªn thùc hiÖn
: NguyÔn Mü Phóc
Líp
: Tµi chÝnh c«ng 41A
Hµ Néi - 2003
3
tailieuonthi
VÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé kinh doanh c¸ thÓ
Lêi më ®Çu
§Êt níc ta ®ang ë trong giai ®o¹n thùc hiÖn chiÕn lîc ph¸t triÓn
kinh tÕ x· héi 2001-2010 ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt
níc, ®a ®Êt níc ph¸t triÓn nhanh vµ bÒn v÷ng, chñ ®éng héi nhËp
quèc tÕ cã hiÖu qu¶. Trong ®ã, chÝnh s¸ch tµi chÝnh - thuÕ cã vai trß hÕt
søc quan träng, ®ßi hái ngµnh thuÕ ph¶i tËp trung nghiªn cøu vµ ®Ò ra
c¸c biÖn ph¸p c«ng t¸c cô thÓ, ph¶i t¹o cho ®îc sù chuyÓn biÕn míi, cã
hiÖu qu¶ thiÕt thùc trªn c¸c mÆt c«ng t¸c cña m×nh.
Thêi gian qua c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé kinh doanh c¸
thÓ cã nhiÒu chuyÓn biÕn tÝch cùc gãp phÇn n©ng cao ý thøc tu©n thñ
ph¸p luËt thuÕ cña c¸c hé kinh doanh, h¹n chÕ thÊt thu, t¨ng thu cho
ng©n s¸ch. Tuy nhiªn, tiÒm n¨ng vÉn cßn vµ cã thÓ khai th¸c thu ®Ó ®¹t
ë møc cao h¬n. T×nh tr¹ng thÊt thu tuy cã gi¶m nhng vÉn cßn t×nh
tr¹ng qu¶n lý kh«ng hÕt hé kinh doanh, doanh thu tÝnh thuÕ kh«ng s¸t
thùc tÕ, d©y da nî ®äng thuÕ cßn nhiÒu … V× vËy, vÊn ®Ò mang tÝnh
cÊp thiÕt ®Æt ra cho Ngµnh ThuÕ lµ ph¶i t×m cho ®îc c¸c gi¶i ph¸p
nh»m t¨ng cêng c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé kinh doanh c¸
thÓ.
T×nh h×nh qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé kinh doanh c¸ thÓ t¹i Chi
côc ThuÕ Hai Bµ Trng còng n»m trong thùc tr¹ng chung ®ã. Qua thùc
tËp ë Chi côc ThuÕ Hai Bµ Trng, em xin m¹nh d¹n nghiªn cøu ®Ò tµi:
"Gi¶i ph¸p t¨ng cêng c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé kinh
doanh c¸ thÓ t¹i Chi côc ThuÕ Hai Bµ Trng". §Ò tµi tËp trung
ph©n tÝch thùc tr¹ng qu¶n lý, trªn c¬ së ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ®¹t ®îc vµ
nh÷ng h¹n chÕ chØ ra nguyªn nh©n vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p.
4
tailieuonthi
VÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé kinh doanh c¸ thÓ
VÒ kÕt cÊu ®Ò tµi bao gåm 3 ch¬ng:
Ch¬ng I:
Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé kinh doanh
c¸ thÓ.
Ch¬ng II:
thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé kinh doanh
c¸ thÓ t¹i chi côc thuÕ quËn hai bµ trng.
Ch¬ng III:
gi¶i ph¸p t¨ng cêng qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé kinh doanh
c¸ thÓ t¹i chi côc thuÕ hai bµ trng.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n ThÇy gi¸o - Ts. Vò Duy Hµo cïng c¸c
c« chó trong Chi côc ThuÕ Hai Bµ Trng ®· nhiÖt t×nh gióp ®ì em hoµn
thµnh
®Ò
tµi
5
nµy.
tailieuonthi
VÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé kinh doanh c¸ thÓ
Ch¬ng I
Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ
qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé kinh doanh c¸ thÓ
1.1. Vai trß cña kinh tÕ c¸ thÓ ®èi víi nÒn kinh tÕ:
1.1.1. Quan ®iÓm cña Nhµ níc vÒ thµnh phÇn kinh tÕ c¸ thÓ:
Sau h¬n mét thËp kû tiÕn hµnh c«ng cuéc ®æi míi cïng víi sù
chuyÓn biÕn to lín cña nÒn kinh tÕ, thµnh phÇn kinh tÕ c¸ thÓ ®· ®îc
"khai sinh trë l¹i" tõng bíc ph¸t triÓn vµ ngµy cµng kh¼ng ®Þnh vai trß,
vÞ trÝ cña m×nh trong nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn díi sù qu¶n lý cña
Nhµ níc.
Vµo nh÷ng n¨m tríc khi tiÕn hµnh c«ng cuéc ®æi míi, kinh tÕ c¸
thÓ ®îc coi lµ "hµng ngµy hµng giê" ®Î ra t b¶n chñ nghÜa, v× vËy lu«n
lµ ®èi tîng c¶i t¹o cña x· héi chñ nghÜa vµ kh«ng ®îc khuyÕn khÝch
ph¸t triÓn.
§Õn §¹i héi §¶ng Toµn quèc LÇn thø VI, §¶ng ta thùc hiÖn ®êng
lèi ®æi míi kinh tÕ, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ tõ nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch
sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã sù tham gia cña nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ
- trong ®ã cã thµnh phÇn kinh tÕ c¸ thÓ. Chñ tr¬ng nµy tiÕp tôc ®îc
kh¼ng ®Þnh t¹i §¹i héi §¶ng VII "NÒn kinh tÕ ViÖt Nam lµ nÒn kinh tÕ
nhiÒu thµnh phÇn, thµnh phÇn kinh tÕ chñ yÕu trong thêi kú qu¸ ®é ë
níc ta lµ kinh tÕ quèc doanh, kinh tÕ tËp thÓ, kinh tÕ c¸ thÓ, kinh tÕ t
b¶n t nh©n vµ kinh tÕ t b¶n Nhµ níc ...". C¸c thµnh phÇn kinh tÕ tån
t¹i kh¸ch quan t¬ng øng víi tæ chøc vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc
lîng s¶n xuÊt trong giai ®o¹n hiÖn nay (®iÒu kiÖn s¶n xuÊt nhá, ph©n
c«ng lao ®éng ®ang ë tr×nh ®é thÊp) nªn quan hÖ s¶n xuÊt ®îc thiÕt lËp
tõng bíc tõ thÊp ®Õn cao, ®a d¹ng ho¸ vÒ h×nh thøc së h÷u. Trong ®ã
6
tailieuonthi
VÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé kinh doanh c¸ thÓ
kinh tÕ c¸ thÓ gåm nh÷ng ®¬n vÞ kinh tÕ vµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh dùa vµo vèn vµ søc lao ®éng cña tõng hé lµ chñ yÕu. NÕu nh
thµnh phÇn kinh tÕ quèc doanh ®ãng vai trß chñ ®¹o n¾m gi÷ nhiÒu bé
phËn then chèt th× thµnh phÇn kinh tÕ c¸ thÓ nãi riªng vµ kinh tÕ ngoµi
quèc doanh nãi chung tuy chiÕm tû träng nhá h¬n nhng ngµy cµng ph¸t
triÓn vµ chiÕm mét vÞ trÝ xøng ®¸ng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. Kinh tÕ
c¸ thÓ kh«ng nh÷ng t¹o ra mét lîng s¶n phÈm kh«ng nhá trong tæng
s¶n phÈm x· héi mµ nguån thu tõ thµnh phÇn kinh tÕ nµy vµo Ng©n
s¸ch Nhµ níc còng chiÕm mét tû träng t¬ng ®èi lín, ®ång thêi cßn thu
hót ®îc mét lùc lîng lín lao ®éng nhµn rçi ®¸p øng mäi yªu cÇu cña x·
héi mµ thµnh phÇn kinh tÕ quèc doanh cha ®¶m b¶o hÕt, t¹o thu nhËp
vµ tõng bíc gãp phÇn n©ng cao ®êi sèng cña c¸c tÇng líp nh©n d©n.
Nh vËy, thµnh phÇn kinh tÕ c¸ thÓ vÉn cßn tån t¹i nh mét tÊt
yÕu kh¸ch quan, b¾t nguån tõ nhu cÇu s¶n xuÊt vµ ®êi sèng x· héi. Víi
quan ®iÓm ®ã, ho¹t ®éng cña thµnh phÇn kinh tÕ c¸ thÓ ngµy cµng trë
nªn quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n trong hiÖn t¹i vµ t¬ng lai.
1.1.2. §Æc ®iÓm cña thµnh phÇn kinh tÕ c¸ thÓ.
Thµnh phÇn kinh tÕ c¸ thÓ lµ thµnh phÇn kinh tÕ ho¹t ®éng s¶n
xuÊt kinh doanh dùa vµo vèn vµ søc lao ®éng cña b¶n th©n m×nh lµ
chÝnh. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, kinh tÕ c¸ thÓ ph¸t triÓn
rÊt nhanh trong c¶ níc, ho¹t ®éng trong mäi ngµnh s¶n xuÊt, giao
th«ng vËn t¶i, th¬ng nghiÖp, ¨n uèng, dÞch vô. §Æc ®iÓm cña thµnh
phÇn kinh tÕ c¸ thÓ lµ dùa trªn së h÷u t nh©n vÒ t liÖu s¶n xuÊt, ngêi
chñ kinh doanh tù quyÕt ®Þnh tõ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®Õn
ph©n phèi tiªu thô s¶n phÈm. Ho¹t ®éng kinh tÕ c¸ thÓ mang tÝnh tù chñ
cao, tù t×m kiÕm nguån lùc, vèn, søc lao ®éng. Thµnh phÇn kinh tÕ nµy
rÊt nh¹y bÐn trong kinh doanh, dÔ dµng chuyÓn ®æi ngµnh nghÒ kinh
doanh cho phï hîp víi yªu cÇu cña thÞ trêng vµ nÒn kinh tÕ.
Thµnh phÇn kinh tÕ c¸ thÓ cã vÞ trÝ rÊt quan träng trong nhiÒu
ngµnh nghÒ ë n«ng th«n vµ thµnh thÞ, do ®ã nã cã kh¶ n¨ng ®ãng gãp vµo
7
tailieuonthi
VÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé kinh doanh c¸ thÓ
qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña ®Êt níc. Nh÷ng u thÕ cña
thµnh phÇn kinh tÕ c¸ thÓ lµ:
- Thµnh phÇn kinh tÕ c¸ thÓ cã mét tiÒm n¨ng to lín vÒ trÝ tuÖ,
s¸ng kiÕn, ®îc ph©n bæ réng r·i ë mäi n¬i, mäi lóc. Nhê ®ã hä cã thÓ
ph¸t huy ®îc s¸ng kiÕn cña m×nh vµo viÖc s¶n xuÊt vµ t×m tßi ra
nh÷ng h×nh thøc kinh doanh thÝch hîp víi nÒn kinh tÕ mµ s¶n xuÊt
nhá cßn phæ biÕn.
- Cã tiÒm n¨ng vÒ kinh nghiÖm qu¶n lý, tæ chøc s¶n xuÊt, nh÷ng bÝ
quyÕt s¶n xuÊt truyÒn thèng ®îc tÝch luü tõ nhiÒu thÕ hÖ. §iÒu nµy cho
phÐp ph¸t huy nh÷ng ngµnh nghÒ truyÒn thèng ®Ó t¹o ra nh÷ng s¶n
phÈm phôc vô cho nhu cÇu x· héi vµ xuÊt khÈu. Nã cã ý nghÜa quan
träng trong ®iÒu kiÖn ®Êt níc cßn thiÕu vèn nh hiÖn nay. Thùc tÕ
nh÷ng níc nh NhËt B¶n, Hµn Quèc ®· biÕt vËn dông ®óng ®¾n tiÒm
n¨ng nµy vµ ®· thµnh c«ng trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ.
- Trong khi nguån vèn cña Nhµ níc, cña tËp thÓ cßn h¹n hÑp th×
nguån vèn tiÒm n¨ng trong d©n l¹i rÊt lín. Do ®ã, nÕu cã c¸c chÝnh s¸ch
kinh tÕ hîp lý sÏ më ®êng cho c¸c hé c¸ thÓ gia ®×nh cã kh¶ n¨ng bá vèn
vµo s¶n xuÊt, tiÕt kiÖm trong tiªu dïng ®Ó tÝch luü, më réng t¸i s¶n xuÊt
gãp phÇn thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ nhanh chãng.
- Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, khu vùc kinh tÕ c¸ thÓ ®·
thu hót mét lùc lîng lao ®éng ®¸ng kÓ, gãp phÇn gi¶i quyÕt vÊn ®Ò viÖc
lµm cho x· héi. ë níc ta hµng n¨m cã kho¶ng 1,5 ®Õn 2 triÖu ngêi bæ
sung vµo lùc lîng lao ®éng, bao gåm nhiÒu lo¹i h×nh nh c«ng nh©n, kü
s, cö nh©n kinh tÕ ... nhng kh¶ n¨ng thu hót lao ®éng cña khu vùc nhµ
níc l¹i rÊt h¹n chÕ, thËm chÝ d thõa mét sè lao ®éng hiÖn cã do s¾p
xÕp l¹i qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. V× vËy, t×nh tr¹ng ngêi cã søc lao ®éng
nhng cha cã viÖc lµm vµ ngêi cã viÖc lµm nhng cha sö dông hÕt
thêi gian lao ®éng cßn phæ biÕn. Víi h×nh thøc kinh doanh linh ho¹t
trong nhiÒu ngµnh nghÒ vµ sö dông c«ng nghÖ - kü thuËt thñ c«ng, khu
vùc kinh tÕ c¸ thÓ cã kh¶ n¨ng tËn dông lao ®éng d«i thõa trong x· héi.
8
tailieuonthi
VÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé kinh doanh c¸ thÓ
- Sù ®a d¹ng trong lo¹i h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña khu vùc
kinh tÕ nµy cho phÐp t¹o ra nhiÒu chñng lo¹i s¶n phÈm, dÞch vô ë mäi
n¬i, mäi lóc, ®¸p øng nhu cÇu cña x· héi, ®ãng vai trß vÖ tinh cho c¸c
doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ. Trªn thùc tÕ, cã nh÷ng ngµnh nghÒ nÕu
tæ chøc s¶n xuÊt tËp thÓ hoÆc do Nhµ níc ®¶m nhiÖm víi quy m« lín sÏ
kh«ng cã hiÖu qu¶ hoÆc hiÖu qu¶ thÊp h¬n so víi viÖc tæ chøc s¶n xuÊt
nhá ë c¸c hé gia ®×nh.
Bªn c¹nh nh÷ng u thÕ trªn, thµnh phÇn kinh tÕ hé c¸ thÓ còng cã
mét sè mÆt h¹n chÕ. §Æc ®iÓm cña hé c¸ thÓ lµ lµm ¨n riªng lÎ, t¶n m¹n,
rêi r¹c vµ lu«n t×m mäi c¸ch ®Ó t×m ra nh÷ng chç s¬ hë, non yÕu trong
qu¶n lý kinh tÕ ®Ó kinh doanh tr¸i phÐp, trèn lËu thuÕ ... Díi t¸c ®éng
cña quy luËt gi¸ trÞ, thµnh phÇn kinh tÕ nµy rÊt dÔ bÞ ph©n ho¸.
Sù n¨ng ®éng cña thµnh phÇn kinh tÕ c¸ thÓ mang tÝnh chÊt tù
ph¸t theo thÞ trêng, nÕu thiÕu sù ®Þnh híng th× sÏ kh«ng bao qu¸t
®îc nhu cÇu thÞ trêng.
§Ó ph¸t huy ®îc nh÷ng tiÒm n¨ng vèn cã vµ kh¾c phôc ®îc
nh÷ng khiÕm khuyÕt trªn, cÇn ph¶i t¨ng cêng sù qu¶n lý cña Nhµ níc
vÒ kinh tÕ ®èi víi thµnh phÇn kinh tÕ c¸ thÓ th«ng qua c«ng cô ph¸p
luËt, nh»m t¹o ra hµnh lang ph¸p lý vµ m«i trêng ho¹t ®éng lµnh
m¹nh, gióp thµnh phÇn kinh tÕ nµy ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ theo ®Þnh
híng XHCN, trë thµnh mét thµnh phÇn kinh tÕ träng ®iÓm ®em l¹i
hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ x· héi cho ®Êt níc.
1.2. C«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé kinh doanh c¸ thÓ.
1.2.1. C¸c s¾c thuÕ chñ yÕu ¸p dông ®èi víi hé kinh doanh:
KÓ tõ ngµy 1/1/1999 thùc hiÖn ch¬ng tr×nh c¶i c¸ch thuÕ bíc hai,
hÖ thèng thuÕ cña níc ta bao gåm 10 s¾c thuÕ, trong ®ã cã 4 s¾c thuÕ
chñ yÕu ¸p dông ®èi víi hé kinh doanh.
9
tailieuonthi
VÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé kinh doanh c¸ thÓ
1.2.1.1. ThuÕ m«n bµi:
Trong hÖ thèng thuÕ níc ta, thuÕ m«n bµi lµ mét s¾c thuÕ trùc
thu rÊt quen thuéc víi quÇn chóng, lµ thuÕ ®¨ng ký kinh doanh ®îc
tÝnh theo n¨m, møc thuÕ ®îc ¸p dông theo sè tuyÖt ®èi c¨n cø vµo lo¹i
h×nh doanh nghiÖp. §èi víi hé kinh doanh c¸ thÓ, møc thuÕ m«n bµi ®îc
¸p dông 6 møc tõ 50.000 ®ång / n¨m ®Õn 1.000.000 ®ång/n¨m c¨n cø vµo
møc thu nhËp th¸ng cña hé kinh doanh.
Hé ra kinh doanh vµo thêi gian 6 th¸ng ®Çu n¨m th× nép møc thuÕ
m«n bµi c¶ n¨m, cña 6 th¸ng cuèi n¨m th× nép 50% møc thuÕ m«n bµi c¶
n¨m. Hé ®ang kinh doanh th× nép thuÕ m«n bµi ngay th¸ng ®Çu cña n¨m
d¬ng lÞch, hé míi ra kinh doanh th× nép thuÕ m«n bµi ngay trong th¸ng
b¾t ®Çu kinh doanh.
Tuy sè thu hµng n¨m cña thuÕ m«n bµi lu«n gi÷ mét ®Þa vÞ khiªm
nhêng so víi sè thu c¸c lo¹i thuÕ kh¸c nhng ®©y l¹i lµ mét tµi nguyªn
t¬ng ®èi v÷ng ch¾c cho ng©n s¸ch Nhµ níc, ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu
chi tiªu cña Nhµ níc ngay tõ ®Çu mçi n¨m khi c¸c nguån thu kh¸c cha
nhiÒu. Mét u ®iÓm quan träng nhÊt cña thuÕ m«n bµi lµ nã cã gi¸ trÞ chØ
dÉn cho thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp vµ thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng, thuÕ tiªu
thô ®Æc biÖt. Mäi tæ chøc, c¸ nh©n muèn kinh doanh ®Òu ph¶i ®¨ng ký
kinh doanh vµ nép thuÕ m«n bµi. V× thÕ, thuÕ m«n bµi cã t¸c dông kiÓm
kª, kiÓm so¸t, c¸c c¬ së kinh doanh nh»m hç trî cho viÖc hµnh thu c¸c
lo¹i thuÕ cã sè thu cao nh thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp vµ thuÕ gi¸ trÞ
gia t¨ng.
1.2.1.2. ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng (GTGT).
ThuÕ GTGT lµ lo¹i thuÕ gi¸n thu ®¸nh vµo phÇn gi¸ trÞ t¨ng thªm
cña c¸c s¶n phÈm hµng ho¸, dÞch vô ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tõ s¶n
xuÊt, lu th«ng ®Õn tiªu dïng.
- §èi tîng nép thuÕ GTGT lµ tÊt c¶ c¸c hé cã ho¹t ®éng s¶n xuÊt,
kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ.
10
tailieuonthi
VÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé kinh doanh c¸ thÓ
- C¸c hé kinh doanh c¸ thÓ ¸p dông ®ång thêi c¶ hai ph¬ng ph¸p
tÝnh thuÕ GTGT lµ: ph¬ng ph¸p khÊu trõ vµ ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ
trùc tiÕp trªn GTGT.
+ Ph¬ng ph¸p khÊu trõ: ¸p dông ®èi víi c¸c hé kinh doanh lín
chÊp hµnh ®Çy ®ñ chÕ ®é kÕ to¸n, ho¸ ®¬n, chøng tõ mua b¸n hµng ho¸,
h¹ch to¸n ®îc c¶ ®Çu vµo, ®Çu ra.
Sè thuÕ GTGT ph¶i nép = ThuÕ GTGT ®Çu ra -
ThuÕ GTGT ®Çu vµo
Trong ®ã:
Gi¸ tÝnh thuÕ
ThuÕ GTGT
®Çu ra
=
cña hµng ho¸,
dÞch vô chÞu
Khèi lîng
x
ThuÕ suÊt thuÕ
hµng ho¸ b¸n
ra
thuÕ b¸n ra
x
GTGT cña hµng
ho¸, dÞch vô
t¬ng øng
ThuÕ GTGT ®Çu vµo lµ sè thuÕ ®îc ghi trªn ho¸ ®¬n mua hµng
cña hµng ho¸, dÞch vô mµ hé ®ã mua vµo.
+ Ph¬ng ph¸p trùc tiÕp: Theo ph¬ng ph¸p nµy cã ba h×nh thøc
kh¸c nhau.
§èi víi hé kinh doanh ®· thùc hiÖn ®Çy ®ñ chÕ ®é ho¸ ®¬n, chøng
tõ theo quy ®Þnh: Hµng ho¸ dÞch vô mua vµo vµ b¸n ra ®Òu cã ho¸ ®¬n,
chøng tõ hîp lÖ th×:
ThuÕ GTGT ph¶i nép
=
GTGT cña hµng
x
ho¸, dÞch vô
GTGT cña hµng ho¸,
=
Doanh sè b¸n ra
dÞch vô
ThuÕ suÊt thuÕ
GTGT t¬ng øng
-
Gi¸ thanh to¸n cña
hµng ho¸, dÞch vô
mua vµo
11
tailieuonthi
VÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé kinh doanh c¸ thÓ
§èi víi hé kinh doanh ®· thùc hiÖn chÕ ®é lËp ho¸ ®¬n, chøng tõ
khi b¸n hµng ho¸, dÞch vô nhng kh«ng cã ®ñ ho¸ ®¬n, chøng tõ ®èi víi
hµng ho¸, dÞch vô mua vµo th×:
ThuÕ GTGT = Doanh sè b¸n ra
x
Tû lÖ GTGT
x
ph¶i nép
ThuÕ suÊt thuÕ
GTGT t¬ng øng
§èi víi hé kinh doanh kh«ng thùc hiÖn chÕ ®é kÕ to¸n, chÕ ®é lËp
ho¸ ®¬n, chøng tõ khi mua b¸n hµng ho¸, dÞch vô: VÒ nguyªn t¾c, nh÷ng
hé lo¹i nµy thêng lµ nh÷ng hé kinh doanh nhá, b¸n lÎ vµ kinh doanh
nhiÒu mÆt vôn vÆt, hµng b¸n cã thÓ kh«ng cã ho¸ ®¬n, chøng tõ (v× chi
phÝ cho ho¸ ®¬n chøng tõ chiÕm tû lÖ cao trong doanh sè). Nh÷ng hé nµy
nép thuÕ GTGT nh sau:
ThuÕ GTGT =
Doanh sè Ên
ph¶i nép
x
Tû lÖ GTGT
x
ThuÕ suÊt thuÕ
®Þnh
GTGT
Bíc sang n¨m 2003, luËt thuÕ GTGT cã mét sè söa ®æi:
- Gi¶m bít sè lîng møc thuÕ suÊt tõ 4 møc xuèng cßn 3 møc, bá
møc thuÕ suÊt 20%.
- ¸p dông mét ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ lµ ph¬ng ph¸p khÊu trõ
thuÕ. C¸c ®èi tîng nép thuÕ kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn ¸p dông ph¬ng ph¸p
khÊu trõ thuÕ th× nép thuÕ theo mét tû lÖ % trªn doanh thu.
1.2.1.3. ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp (TNDN).
ThuÕ TNDN lµ lo¹i thuÕ trùc thu tÝnh trªn phÇn thu nhËp cña
doanh nghiÖp sau khi ®· trõ ®i c¸c chi phÝ hîp lý, hîp lÖ.
- §èi tîng nép thuÕ TNDN lµ tÊt c¶ c¸c hé c¸ thÓ cã ho¹t ®éng
s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô.
- Ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ:
Sè thuÕ TNDN ph¶i nép = Thu nhËp chÞu thuÕ x
12
ThuÕ suÊt thuÕ TNDN
tailieuonthi
VÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé kinh doanh c¸ thÓ
Thu nhËp
=
Doanh thu ®Ó tÝnh
chÞu thuÕ
-
Chi phÝ
thu nhËp chÞu thuÕ
+
hîp lý
Thu nhËp
kh¸c
C¸c hé kinh doanh kh«ng thùc hiÖn hoÆc thùc hiÖn kh«ng ®Çy ®ñ,
®óng chÕ ®é kÕ to¸n, ho¸ ®¬n, chøng tõ, c¬ quan thuÕ sÏ Ên ®Þnh thu
nhËp chÞu thuÕ ®Ó tÝnh thuÕ TNDN.
Sang n¨m 2003, thuÕ TNDN sÏ ¸p dông thèng nhÊt møc thuÕ suÊt
chung cho mäi ®èi tîng nép thuÕ lµ 28%.
1.2.1.4. ThuÕ tiªu thu ®Æc biÖt (TT§B).
ThuÕ TT§B lµ lo¹i thuÕ gi¸n thu ®¸nh vµo viÖc s¶n xuÊt vµ nhËp
khÈu mét sè lo¹i hµng ho¸ vµ dÞch vô thuéc diÖn ®Æc biÖt.
- §èi tîng nép thuÕ TT§B lµ nh÷ng hé cã s¶n xuÊt hµng ho¸,
kinh doanh dÞch vô mÆt hµng thuéc diÖn chÞu thuÕ TT§B.
- Ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ:
Sè thuÕ
TT§B
ph¶i nép
Gi¸ b¸n
=
1+ thuÕ suÊt
x
Lîng
s¶n phÈm
tiªu thô
x
ThuÕ suÊt
thuÕ
TT§B
-
ThuÕ TT§B
®Çu vµo
(nÕu cã)
§èi víi c¸c hé kh«ng thùc hiÖn hoÆc thùc hiÖn kh«ng ®Çy ®ñ, ®óng
chÕ ®é kÕ to¸n, ho¸ ®¬n, chøng tõ th× c¬ quan thuÕ sÏ Ên ®Þnh thuÕ
TT§B ph¶i nép.
Bíc sang n¨m 2003, mét sè hµng ho¸, dÞch vô hiÖn ®ang chÞu
thuÕ GTGT ë møc cao vµ mét sè hµng ho¸, dÞch vô cÇn ®iÒu tiÕt ®Ó
híng dÉn tiªu dïng sÏ ®îc bæ sung vµo diÖn chÞu thuÕ TT§B. C¸c
møc thuÕ suÊt sÏ ®îc thu gän l¹i, ®ång thêi ®iÒu chØnh gi¶m møc thuÕ
suÊt thuÕ TT§B phï hîp víi viÖc ®¸nh gi¸ GTGT vµo hµng ho¸, dÞch vô
chÞu thuÕ TT§B.
13
tailieuonthi
VÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé kinh doanh c¸ thÓ
1.2.2. Môc ®Ých, yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé
kinh doanh.
C«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé kinh doanh nh»m ®¹t ®îc
c¸c môc ®Ých c¬ b¶n sau:
- T¨ng thu cho ng©n s¸ch Nhµ níc.
ë níc ta, sè thu b»ng thuÕ hµng n¨m chiÕm tû träng chñ yÕu
trong tæng sè thu cña NSNN. Sè thuÕ thu ®îc tõ khu vùc kinh tÕ c¸ thÓ
tuy chØ chiÕm tû träng nhá trong tæng thu nhËp ng©n s¸ch nhng ®©y l¹i
lµ lÜnh vùc phøc t¹p, khã qu¶n lý. V× vËy, lµm tèt c«ng t¸c qu¶n lý thu
thuÕ ®èi víi hé c¸ thÓ sÏ cã t¸c dông ®éng viªn, t¨ng thu cho NSNN.
- Thùc hiÖn vai trß qu¶n lý cña Nhµ níc ®èi víi khu vùc kinh tÕ nµy.
Vai trß cña thuÕ mang tÝnh toµn diÖn trªn nhiÒu lÜnh vùc. Song,
nh÷ng vai trß ®ã kh«ng mang tÝnh kh¸ch quan, mµ nã lµ kÕt qu¶ cña
nh÷ng t¸c ®éng tõ phÝa con ngêi. Nh÷ng t¸c ®éng nµy ®îc thùc hiÖn
th«ng qua nh÷ng néi dung, nh÷ng c«ng viÖc cô thÓ cña c«ng t¸c qu¶n
lý thuÕ.
- T¨ng cêng ý thøc chÊp hµnh ph¸p luËt cho c¸c hé kinh doanh.
Qua c«ng t¸c tæ chøc thùc hiÖn vµ kiÓm tra, thanh tra viÖc chÊp
hµnh c¸c luËt thuÕ cïng víi viÖc t¨ng cêng tÝnh ph¸p chÕ cña c¸c luËt
thuÕ, ý thøc chÊp hµnh c¸c luËt thuÕ ®îc n©ng cao, tõ ®ã t¹o thãi quen
"Sèng vµ lµm viÖc theo ph¸p luËt" trong mäi tÇng líp d©n c.
Yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé kinh doanh cã thÓ
kh¸i qu¸t nh sau:
- Tuyªn truyÒn, phæ biÕn, gi¸o dôc s©u réng thêng xuyªn c¸c
luËt thuÕ vµ c¸c v¨n b¶n díi luËt ®Ó ®èi tîng nép thuÕ hiÓu vµ tù
gi¸c chÊp hµnh.
14
tailieuonthi
VÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé kinh doanh c¸ thÓ
- TËn thu, khai th¸c triÖt ®Ó c¸c nguån thu, kÕt hîp nu«i dìng
nguån thu:
+
Thu hÕt sè thuÕ ghi thu, kh«ng ®Ó nî ®äng.
+
KiÓm tra, gi¸m s¸t chÆt chÏ hé nghØ kinh doanh.
+
Qu¶n lý hÕt c¸c ®èi tîng tham gia s¶n xuÊt, kinh doanh (gåm cè
®Þnh cã cöa hµng - cöa hiÖu vµ ®èi tîng kinh doanh v·ng lai).
+
Qu¶n lý s¸t doanh thu thùc tÕ cña ®èi tîng nép thuÕ (thêng
xuyªn kiÓm tra sæ s¸ch kÕ to¸n, ho¸ ®¬n, chøng tõ ..., rµ so¸t
®iÒu chØnh thuÕ hé kho¸n æn ®Þnh).
- Ph¶i thùc hiÖn ®Çy ®ñ, ®óng quy tr×nh nghiÖp vô cña ngµnh ®·
®Ò ra cho tõng lo¹i ®èi tîng kinh doanh.
1.2.3. Quy tr×nh qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé kinh doanh.
C¨n cø vµo c¸c quy ®Þnh vÒ tæ chøc bé m¸y ngµnh thuÕ, c¸c tæ, ®éi
vµ ®èi tîng thuéc Chi côc ThuÕ liªn quan trùc tiÕp ®Õn quy tr×nh qu¶n
lý thu thuÕ lµ:
L·nh ®¹o Chi côc ThuÕ.
Tæ KÕ ho¹ch - NghiÖp vô (KH-NV).
C¸c §éi thuÕ x·, phêng.
Tæ KiÓm tra
Tæ Qu¶n lý Ên chØ.
Trong ®ã, ba bé phËn chÝnh trùc tiÕp thùc hiÖn hµnh thu lµ: Tæ
KH-NV, c¸c ®éi thuÕ vµ tæ kiÓm tra.
Quy tr×nh m« t¶ tr×nh tù c¸c bíc thùc hiÖn cña c¸c c«ng viÖc sau:
15
tailieuonthi
VÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé kinh doanh c¸ thÓ
1.2.3.1. §¨ng ký thuÕ.
- Qu¶n lý ®Þa bµn:
§éi thuÕ cã tr¸ch nhiÖm phèi hîp víi chÝnh quyÒn phêng ®iÒu tra
n¾m ch¾c sè hé cã s¶n xuÊt, kinh doanh trªn ®Þa bµn, n¾m diÔn biÕn ho¹t
®éng cña c¸c hé nh: hé míi ra kinh doanh, hé nghØ kinh doanh, di
chuyÓn ®Þa ®iÓm kinh doanh, ... §èi víi hé míi ra kinh doanh, ®éi thuÕ
cÊp ph¸t tê khai ®¨ng ký thuÕ vµ híng dÉn c¸ch kª khai ®Ó §TNT kª
khai ®¨ng ký thuÕ víi c¬ quan thuÕ.
- §TNT kª khai ®¨ng ký thuÕ: Cã 2 trêng hîp:
+
Hé ra kinh doanh lÇn ®Çu ph¶i tiÕn hµnh kª khai ®¨ng ký
thuÕ ®Ó ®îc cÊp m· sè thuÕ.
+
Hé tríc ®ã ®· ®îc cÊp m· sè thuÕ nhng nghØ kinh doanh
dµi h¹n, sau ®ã l¹i ra kinh doanh l¹i vÉn ph¶i thùc hiÖn
®¨ng ký nép thuÕ l¹i víi c¬ quan thuÕ, nhng kh«ng cÊp m·
sè thuÕ míi.
- NhËn tê khai ®¨ng ký thuÕ:
§éi thuÕ nhËn tê khai ®¨ng ký thuÕ cña c¸c §TNT. KiÓm tra c¸c
chØ tiªu kª khai vµ trùc tiÕp liªn hÖ víi §TNT chØnh söa tê khai ®¨ng ký
thuÕ nÕu cã lçi. Qua kiÓm tra tê khai ®¨ng ký thuÕ, nÕu ph¸t hiÖn §TNT
cha cã giÊy phÐp ®¨ng ký kinh doanh th× ph¶i cã biÖn ph¸p nh¾c nhë
hoÆc phèi hîp víi c¸c c¬ quan liªn quan xö lý ph¹t hµnh chÝnh.
§èi víi c¸c §TNT míi ra kinh doanh lÇn ®Çu th× c¸c §éi thuÕ lËp
B¶ng kª tê khai theo mÉu sè 01/NQD vµ tËp trung tê khai chuyÓn Tæ
KH-NV so¸t xÐt l¹i tríc khi göi vÒ Côc ThuÕ ®Ó cÊp m· sè thuÕ. §èi víi
c¸c tê khai ®¨ng ký thuÕ ®· cã m· sè thuÕ th× Tæ KH-NV ghi bæ sung sæ
danh b¹ ®Ó ®a vµo danh s¸ch lËp bé thuÕ.
16
tailieuonthi
VÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé kinh doanh c¸ thÓ
- NhËn GiÊy chøng nhËn ®¨ng ký thuÕ:
Tæ KH-NV Chi côc ThuÕ nhËn GiÊy chøng nhËn ®¨ng ký thuÕ, c¸c
tê khai ®¨ng ký thuÕ vµ b¶n danh s¸ch §TNT ®îc cÊp m· sè thuÕ cña
Chi côc tõ Côc ThuÕ göi vÒ. C¨n cø vµo danh s¸ch c¸c §TNT ®îc cÊp
m· sè thuÕ tõ Côc ThuÕ göi vÒ, Tæ KH-NV lËp sæ danh b¹ thuÕ theo mÉu
quy ®Þnh. Sæ nµy lu«n ®îc cËp nhËt khi nhËn ®îc danh s¸ch m· sè
thuÕ tõ Côc ThuÕ vµ th«ng b¸o hé nghØ, bá kinh doanh tõ c¸c §éi thuÕ.
Tæ KH-NV tæ chøc lu gi÷ c¸c tê khai ®¨ng ký thuÕ cña c¸c §TNT theo
tõng ®Þa bµn vµ ®éi thuÕ. §¨ng ký thuÕ lu theo thêi gian ho¹t ®éng cña
§TNT, chØ huû sau khi §TNT nghØ kinh doanh trªn 5 n¨m.
Tæ KH-NV chuyÓn c¸c GiÊy chøng nhËn ®¨ng ký thuÕ cïng b¶ng
kª danh s¸ch c¸c ®èi tîng ®îc cÊp m· sè thuÕ cho c¸c §éi thuÕ.
- Göi GiÊy chøng nhËn ®¨ng ký thuÕ cho §TNT:
C¸c §éi thuÕ nhËn GiÊy chøng nhËn ®¨ng ký thuÕ vµ lËp sæ theo
dâi viÖc ph¸t GiÊy chøng nhËn ®¨ng ký thuÕ theo mÉu sè 02/NQD. Sau
®ã, thùc hiÖn ph¸t GiÊy chøng nhËn ®¨ng ký thuÕ cho §TNT. Khi ph¸t,
c¸n bé ®éi thuÕ híng dÉn §TNT c¸c thñ tôc nép thuÕ vµ viÖc sö dông
m· sè thuÕ.
1.2.3.2. §iÒu tra doanh sè Ên ®Þnh.
- Giao chØ tiªu phÊn ®Êu:
C¨n cø vµo dù to¸n thu ®îc giao, doanh thu, møc thuÕ c¸c
th¸ng tríc vµ møc ®é s¶n xuÊt kinh doanh trªn ®Þa bµn, phßng
NghiÖp vô Côc thuÕ vµ Tæ KH-NV Chi côc ThuÕ tiÕn hµnh ®iÒu tra
kh¶o s¸t doanh thu thùc tÕ cña mét sè hé kinh doanh, ®èi chiÕu víi
t×nh h×nh thu hiÖn t¹i ®Ó ®¸nh gi¸ møc ®é thÊt thu trªn tõng ®Þa bµn,
tõng ngµnh nghÒ. Trªn c¬ së ®ã, Côc ThuÕ giao chØ tiªu phÊn ®Êu t¨ng
thu trong thêi gian tíi cho Chi côc. Tæ KH-NV c¨n cø trªn chØ tiªu Côc
17
tailieuonthi
VÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé kinh doanh c¸ thÓ
giao ®Ó ph©n tÝch, tham mu cho L·nh ®¹o Chi côc giao møc phÊn ®Êu
thu cho tõng §éi thuÕ.
- Ph©n lo¹i §TNT:
Qua c«ng t¸c n¾m ®Þa bµn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ c¸c
th«ng tin kª khai ®¨ng ký thuÕ cña c¸c §TNT, c¸c §éi thuÕ tiÕn hµnh
s¾p xÕp ph©n lo¹i c¸c hé kinh doanh theo ngµnh nghÒ kinh doanh, mÆt
hµng kinh doanh, quy m« kinh doanh vµ theo ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ.
Thêi h¹n æn ®Þnh thuÕ cho c¸c hé nép thuÕ theo ph¬ng ph¸p Ên
®Þnh thuÕ ®îc quy ®Þnh thèng nhÊt vµo c¸c th¸ng 6 vµ th¸ng 12 cña
n¨m. C¸c hé kinh doanh lín (cã m«n bµi bËc 1, 2) sÏ æn ®Þnh thuÕ 6
th¸ng, hé kinh doanh võa vµ nhá sÏ æn ®Þnh thuÕ 1 n¨m. C¸c hé míi
ph¸t sinh kinh doanh trong c¸c th¸ng kh¸c th¸ng 6 vµ th¸ng 12 th× sÏ
®îc tÝnh thêi h¹n æn ®Þnh thuÕ lÇn ®Çu b»ng sè th¸ng tÝnh tõ th¸ng b¾t
®Çu kinh doanh ®Õn th¸ng 6 hoÆc th¸ng 12 kÕ cËn. C¸c thêi h¹n æn ®Þnh
tiÕp theo sÏ lµ 6 th¸ng hoÆc 1 n¨m tuú theo quy m« kinh doanh.
- Híng dÉn §TNT kª khai thuÕ:
§éi thuÕ híng dÉn c¸c thñ tôc kª khai thuÕ cho c¸c hé míi ra
kinh doanh nép thuÕ theo ph¬ng ph¸p Ên ®Þnh thuÕ vµ c¸c hé kinh
doanh s¾p hÕt h¹n æn ®Þnh thuÕ (kª khai dù kiÕn doanh sè trung b×nh
hµng th¸ng cho thêi gian æn ®Þnh thuÕ tíi). §èi víi thuÕ GTGT sö dông
mÉu sè 06/GTGT, h¹n nép tê khai chËm nhÊt lµ ngµy 10 cña th¸ng tríc
th¸ng hÕt h¹n æn ®Þnh. §èi víi thuÕ TNDN sö dông mÉu sè 1b, h¹n nép
tê khai chËm nhÊt lµ ngµy 5 cña th¸ng tríc th¸ng hÕt h¹n æn ®Þnh thuÕ.
- §iÒu tra x¸c ®Þnh doanh sè cña §TNT:
Tríc th¸ng 6 vµ th¸ng 12 ®éi thuÕ chän mçi ngµnh nghÒ, mçi lo¹i
hé, mét sè hé ®iÓn h×nh trùc tiÕp ®iÒu tra hoÆc phèi hîp víi héi ®ång t
vÊn thuÕ phêng, x· tæ chøc ®iÒu tra x¸c ®Þnh doanh sè ®iÓn h×nh theo
mÉu sè 03/NQD ®Ó lµm c¨n cø tham kh¶o khi x¸c ®Þnh doanh sè chung
18
tailieuonthi
VÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé kinh doanh c¸ thÓ
cña c¸c hé. Hµng th¸ng, ®éi thuÕ tæ chøc ®iÒu tra t×nh h×nh ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c hé míi ra kinh doanh. §Çu th¸ng 6 vµ ®Çu
th¸ng 12, tæ KH-NV cung cÊp danh s¸ch c¸c hé th¸ng sau sÏ hÕt h¹n æn
®Þnh thuÕ ®Ó c¸c ®éi thuÕ tiÕn hµnh ®iÒu tra l¹i doanh sè cña c¸c hé nµy
vµ dù kiÕn thêi h¹n æn ®Þnh thuÕ tiÕp theo. Sau khi ®iÒu tra, ®éi thuÕ
lËp danh s¸ch dù kiÕn møc doanh sè Ên ®Þnh cña tõng hé theo mÉu sè
04/NQD. ViÖc ®iÒu tra doanh sè cña c¸c hé cã sù tham gia cña tæ kiÓm
tra hoÆc tæ KH-NV (kh«ng ®Ó mét c¸n bé thuÕ lµm).
Sau khi ®iÒu tra, ®éi thuÕ lËp danh s¸ch c¸c hé vµ møc doanh sè
Ên ®Þnh dù kiÕn ®Ó thùc hiÖn c«ng khai ho¸ vµ chuyÓn cho Héi ®ång t
vÊn thuÕ xem xÐt tríc ngµy 15 cña th¸ng.
- Thùc hiÖn c«ng khai ho¸ doanh sè dù kiÕn:
§éi thuÕ niªm yÕt danh s¸ch dù kiÕn doanh sè Ên ®Þnh cña c¸c hé
míi ra kinh doanh vµ c¸c hé ph¶i ®iÒu chØnh doanh sè khi hÕt h¹n æn
®Þnh thuÕ t¹i trô së UBND phêng, x· vµ c¸c tæ ngµnh hµng. TiÕn hµnh
thu thËp ý kiÕn ®ãng gãp vµ th¾c m¾c cña c¸c hé kinh doanh ®Ó ph©n
tÝch vµ xem xÐt l¹i møc doanh sè dù kiÕn Ên ®Þnh cña tõng hé. NÕu cÇn
thiÕt cã thÓ tiÕn hµnh ®iÒu tra l¹i ®Ó ®¶m b¶o møc doanh sè Ên ®Þnh s¸t
víi thùc tÕ kinh doanh.
- Tham kh¶o ý kiÕn cña Héi ®ång t vÊn thuÕ:
Héi ®ång t vÊn thuÕ tham gia ý kiÕn vÒ danh s¸ch dù kiÕn møc
doanh thu Ên ®Þnh. §éi thuÕ cã tr¸ch nhiÖm gi¶i thÝch c¬ së cña viÖc ®iÒu
tra x¸c ®Þnh doanh sè vµ gi¶i thÝch c¸c møc doanh sè dù kiÕn cña tõng
ngµnh hµng, tõng hé. Sau khi th¶o luËn, nÕu thèng nhÊt møc doanh thu
Ên ®Þnh cho tõng hé th× ®éi thuÕ chuyÓn kÕt qu¶ dù kiÕn doanh sè Ên
®Þnh vÒ Chi côc ThuÕ ®Ó lµm c¨n cø tÝnh thuÕ. Nh÷ng trêng hîp kh«ng
thèng nhÊt ®îc, ®éi thuÕ tËp hîp ®Ó b¸o c¸o L·nh ®¹o Chi côc ThuÕ
quyÕt ®Þnh.
19
tailieuonthi
VÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé kinh doanh c¸ thÓ
- DuyÖt møc doanh sè Ên ®Þnh:
Sau khi Héi ®ång t vÊn thuÕ xem xÐt vµ tham gia ý kiÕn vÒ møc
doanh sè dù kiÕn Ên ®Þnh cho c¸c hé míi ph¸t sinh vµ hÕt h¹n æn ®Þnh
thuÕ, Tæ KH-NV tËp hîp, kiÓm tra l¹i kÕt qu¶ Ên ®Þnh. Trong qu¸ tr×nh
kiÓm tra, Tæ KH-NV trao ®æi l¹i víi c¸c ®éi thuÕ hoÆc phèi hîp víi tæ
kiÓm tra Chi côc ®iÒu tra l¹i doanh sè cña mét sè trêng hîp ®Ó ®iÒu
chØnh mét sè møc doanh sè dù kiÕn cho hîp lý h¬n vµ c©n ®èi gi÷a c¸c
®Þa bµn qu¶n lý hoÆc theo yªu cÇu chØ ®¹o cña L·nh ®¹o Chi côc. KÕt qu¶
®iÒu chØnh møc dù kiÕn doanh sè nµy sÏ ®îc Tæ KH-NV sö dông ®Ó lµm
c¨n cø tÝnh thuÕ vµ lËp sæ bé thuÕ.
1.2.3.3. XÐt miÔn, gi¶m thuÕ.
- §TNT nép ®¬n ®Ò nghÞ miÔn, gi¶m thuÕ:
C¸c hé kinh doanh trong diÖn ®îc miÔn thuÕ (cã møc thu nhËp b×nh
qu©n th¸ng trong n¨m díi 210.000 ®ång) vµ c¸c hé t¹m nghØ kinh doanh
trªn 15 ngµy ph¶i viÕt ®¬n ®Ò nghÞ c¬ quan thuÕ xÐt miÔn, gi¶m thuÕ. §¬n
nghØ kinh doanh ph¶i göi c¬ quan thuÕ tríc ngµy 5 cña th¸ng dù kiÕn
nghØ. Trêng hîp göi ®¬n chËm so víi thêi h¹n quy ®Þnh v× c¸c lý do kh¸ch
quan sÏ ®îc c¬ quan thuÕ xem xÐt gi¶m thuÕ trong kú thuÕ tiÕp sau.
§éi thuÕ tËp hîp ®¬n nghØ vµ ®¬n ®Ò nghÞ miÔn thuÕ ®Ó chuyÓn
danh s¸ch ®¬n cho tæ kiÓm tra cña Chi côc. Tæ kiÓm tra lËp kÕ ho¹ch
kiÓm tra l¹i c¬ së tr×nh l·nh ®¹o duyÖt, sau ®ã tæ chøc kiÓm tra t¹i c¬ së.
- KiÓm tra, gi¶i quyÕt ®¬n ®Ò nghÞ miÔn, gi¶m thuÕ.
Tæ kiÓm tra chi côc phèi hîp víi c¸c ®éi thuÕ tæ chøc tiÕn hµnh
kiÓm tra c¸c hé cã ®¬n nghØ kinh doanh. Sau khi kiÓm tra, tæ kiÓm tra
ph¶i lËp danh s¸ch c¸c hé thùc nghØ kinh doanh theo mÉu sè 05/NQD göi
Tæ KH-NV tríc ngµy 10 cña th¸ng ®Ó tÝnh thuÕ. Trêng hîp §TNT cã
®¬n nghØ kinh doanh tríc ngµy mïng 5 nhng thêi gian nghØ b¾t ®Çu tõ
gi÷a hoÆc cuèi th¸ng, hoÆc c¸c hé nghØ v× c¸c lý do ®ét xuÊt ngoµi dù kiÕn
20
tailieuonthi
VÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé kinh doanh c¸ thÓ
th× ®éi thuÕ lËp danh s¸ch th«ng b¸o cho Tæ KH-NV ®Ó tÝnh gi¶m thuÕ,
®ång thêi göi danh s¸ch cho Tæ kiÓm tra ®Ó tiÕn hµnh kiÓm tra sau. C¸c
th¸ng tríc hoÆc sau TÕt nguyªn ®¸n, nÕu sè hé cã ®¬n nghØ kinh doanh
qu¸ nhiÒu, tæ kiÓm tra kh«ng kiÓm tra xong tríc ngµy 10 th× Tæ kiÓm
tra ph¶i lËp danh s¸ch c¸c hé ®· kiÓm tra vµ cha kiÓm tra cho Tæ KHNV ®Ó tÝnh gi¶m thuÕ, sau ®ã tiÕp tôc tiÕn hµnh kiÓm tra sau vµ th«ng
b¸o kÕt qu¶ kiÓm tra cho Tæ KH-NV.
Tæ kiÓm tra phèi hîp víi c¸c ®éi thuÕ kiÓm tra x¸c minh thu nhËp
thùc tÕ ®¹t ®îc trong qu¸ tr×nh kinh doanh cña ®èi tîng nép thuÕ cã
®¬n ®Ò nghÞ miÔn thuÕ. Sau ®ã, chuyÓn kÕt qu¶ kiÓm tra cho Tæ KH-NV.
Tæ KH-NV xem xÐt c¸c trêng hîp ®Ò nghÞ miÔn thuÕ, kÕt qu¶ kiÓm tra
®èi chiÕu víi c¸c quy ®Þnh trong chÝnh s¸ch, chÕ ®é vÒ miÔn thuÕ. NÕu
thñ tôc hîp lÖ vµ ®óng diÖn ®îc miÔn thuÕ th× Tæ KH-NV lµm thñ tôc
tr×nh l·nh ®¹o Chi côc quyÕt ®Þnh. KÕt qu¶ duyÖt sÏ ®îc chuyÓn vÒ Tæ
KH-NV ®Ó ®iÒu chØnh miÔn thuÕ. §éi thuÕ ph¶i qu¶n lý biÕn ®éng vÒ
ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c ®èi tîng trong thêi gian miÔn thuÕ ®Ó
ph¸t hiÖn kÞp thêi c¸c ®èi tîng cã thay ®æi thu nhËp kinh doanh t¨ng
vît qu¸ møc ®îc miÔn thuÕ ®Ó yªu cÇu ®a c¸c ®èi tîng nµy vµo diÖn
nép thuÕ.
1.2.3.4. TÝnh thuÕ, lËp sæ bé thuÕ.
- TËp hîp c¸c c¨n cø tÝnh thuÕ:
Tæ KH-NV thu thËp danh s¸ch dù kiÕn doanh sè Ên ®Þnh cña c¸c
hé míi ra kinh doanh vµ c¸c hé dù kiÕn ®iÒu chØnh doanh sè Ên ®Þnh;
danh s¸ch hé miÔn thuÕ, hé nghØ kinh doanh ®Ó ®iÒu chØnh sæ bé thuÕ
cho kú thuÕ tíi; danh s¸ch c¸c hé tiÕp tôc æn ®Þnh thuÕ ®Ó lµm c¨n cø
tÝnh thuÕ cho kú thuÕ tíi.
- TÝnh thuÕ, tÝnh nî vµ ph¹t (nÕu cã) vµ lËp sæ bé thuÕ:
21
tailieuonthi
VÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé kinh doanh c¸ thÓ
+ §èi víi c¸c hé cßn trong thêi h¹n æn ®Þnh thuÕ: Tæ KH-NV thùc
hiÖn chuyÓn sæ, gi÷ nguyªn møc doanh sè, thuÕ vµ tÝnh tiÒn nî, tiÒn ph¹t
(nÕu cã) ngay tõ ®Çu th¸ng, sau ®ã, thùc hiÖn in th«ng b¸o thuÕ ngay Tæ
KH-NV chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ ®é chÝnh x¸c vÒ viÖc tÝnh nî, ph¹t nép
chËm.
+ §èi víi c¸c hé míi ph¸t sinh hoÆc hÕt h¹n æn ®Þnh thuÕ: Tæ KH-NV
c¨n cø vµo b¶ng dù kiÕn doanh sè Ên ®Þnh cña tõng hé míi ph¸t sinh hoÆc
hÕt h¹n æn ®Þnh thuÕ (nÕu cã), dùa vµo b¶ng tû lÖ GTGT, b¶ng tû lÖ thu
nhËp chÞu thuÕ vµ thuÕ suÊt ... ®Ó tÝnh thuÕ cho tõng hé nµy. §ång thêi
tÝnh nî thuÕ vµ ph¹t nép chËm (nÕu cã) ®èi víi c¸c hé hÕt h¹n æn ®Þnh.
TÝnh ph¹t: Tæ KH-NV vµ Tæ kiÓm tra Chi côc qua theo dâi viÖc nép
thuÕ cña c¸c hé ®Ò xuÊt danh s¸ch c¸c hé ph¹t hµnh chÝnh thuÕ. Dù th¶o
quyÕt ®Þnh ph¹t hµnh chÝnh thuÕ tr×nh L·nh ®¹o Chi côc duyÖt. QuyÕt
®Þnh ph¹t ®îc duyÖt sÏ chuyÓn tæ Hµnh chÝnh sao 3 b¶n: göi §TNT 1
b¶n, lu t¹i tæ Hµnh chÝnh 1 b¶n, göi Tæ KH-NV 1 b¶n ®Ó ®iÒu chØnh sè
thuÕ ph¶i nép trong kú lËp bé.
Tæ KH-NV tÝnh ph¹t nép chËm 0,1% ®èi víi c¸c hé nép tiÒn thuÕ
chËm theo ®óng chÕ ®é quy ®Þnh.
- Tæ chøc duyÖt sæ bé thuÕ.
Tæ KH-NV lËp sæ bé thuÕ cña c¸c §TNT míi ph¸t sinh tr×nh L·nh
®¹o Chi côc duyÖt. Riªng th¸ng lËp bé cã c¶ c¸c hé hÕt h¹n æn ®Þnh thuÕ
sæ bé thuÕ ph¶i ®a ra Héi ®ång duyÖt bé cña Chi côc xem xÐt. Néi dung
duyÖt bé gåm c¸c viÖc nh: sè hé ghi sæ bé thuÕ (hé míi ph¸t sinh, hé hÕt
h¹n æn ®Þnh thuÕ), møc doanh sè vµ thuÕ cña tõng hé, x¸c ®Þnh thêi h¹n
æn ®Þnh thuÕ cho tõng hé, xem xÐt c¸c trêng hîp ®Ò nghÞ miÔn thuÕ,
nghØ kinh doanh, kÕt qu¶ kiÓm tra hé miÔn thuÕ vµ nghØ kinh doanh ...
Sau khi Héi ®ång duyÖt bé thuÕ xem xÐt cho ý kiÕn, Tæ KH-NV ®iÒu
chØnh l¹i sæ bé thuÕ vµ tr×nh L·nh ®¹o Chi côc duyÖt vµ chuyÓn tr¶ Tæ
KH-NV. ViÖc duyÖt sæ bé thuÕ ph¶i xong tríc ngµy 17.
22
- Xem thêm -