Tài liệu Giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh tại công ty cổ phần vật liệu xây dựng viên châu

Chuyên đề tốt nghiệp LỜI MỞ ĐẦU Trong những năm vừa qua, hội nhập kinh tế quốc tế và mở cửa nền kinh tế thị trường đang tác động lớn đến nền kinh tế của từng quốc gia. Tham gia trong cùng một môi trường như vậy, nên mỗi doanh nghiệp đều phải đứng trước những khó khăn thử thách nhưng cũng có nhiều cơ hội hơn cho các doanh nghiệp đầu tư phát triển. Để có thể đứng vững trên thị trường thì mỗi doanh nghiệp cần không ngừng đổi mới và hoàn thiện mình, giải quyết nhiều vấn đề xảy ra trong cuộc cạnh tranh ngày càng gay gắt, khốc liệt. một trong những vấn đề quan trọng đó là hiệu quả sử dụng vốn và các biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn. Sử dụng vốn và nâng cao hiệu quả sử dụng vốn là vấn đề có ý nghĩa rất to lớn, quyết định đến sự tồn tại và phát tiển của mỗi doanh nghiệp, góp phần nâng cao uy tín, vị thế và sức cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trường. Để làm được điều đó, đòi hỏi mỗi doanh nghiệp phải có sự nhạy bén, linh hoạt trong huy động, phân bổ và sử dụng các nguồn vốn phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp mình. Trong thời gian thực tập tại Công ty cổ phần vật liệu xây dựng Viên Châu, em đã có điều kiện nghiên cứu tìm hiểu về các hoạt động của Công ty nói chung và những vấn đề xung quanh hoạt động huy động và sử dụng vốn kinh doanh nói riêng. Vì vậy, em quyết định chọn đề tài “ Giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh tại Công ty cổ phần vật liệu xây dựng Viên Châu” để làm bài báo cáo tốt nghiệp của mình. Báo cáo tốt nghiệp của em gồm 3 chương: Chương 1: Những vấn đề lí luận chung về vốn kinh doanh và hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh trong doanh nghiệp. Chương 2: Thực trạng hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh tại Công ty CP Xây dựng vật liệu Viên châu. Chương 3: Giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn của ông ty CP Xây dựng vật liệu Viên châu. Dưới đây là bài nghiên cứu của em, do trình độ kiến thức còn hạn chế nên bài sẽ có nhiều thiếu sót, rất mong sự quan tâm,góp ý của quý thầy cô . Ma Xuân Quang 1 Lớp: NHB05 Chuyên đề tốt nghiệp CHƯƠNG 1 NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG VỀ VỐN KINH DOANH VÀ HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN KINH DOANH TRONG DOANH NGHIỆP 1.1. Vốn trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp 1.1.1. Khái niệm về vốn Để tiến hành hoạt động kinh doanh của mình, bất kì một doanh nghiệp nào trong nền kinh tế thị trường cũng cần có các yếu tố cơ bản sau: Sức lao động, đối tượng lao động và tư liệu lao động. Có được các yếu tố này đòi hỏi doanh nghiệp phải ứng ra một số vốn nhất định phù hợp với quy mô và điều kiện kinh doanh. Vốn chính là yếu tố cơ bản, là điều kiện tiên quyết, có ý nghĩa quyết định tới các bước tiếp theo của quá trình kinh doanh. Toàn bộ giá trị ứng ra ban đầu và các quá trình tiếp theo cho sản xuất kinh doanh được gọi là vốn. Có rất nhiều quan điểm khác nhau về vốn nhưng ta có thể hiểu vốn kinh doanh của doanh nghiệp là biểu hiện bằng tiền của toàn bộ tài sản hữu hình và tài sản vô hình được đầu tư vào kinh doanh nhằm mục đích sinh lời. Vốn có những đặc trưng cơ bản sau:  Vốn đại diện cho một lượng tài sản nhất định. Bởi vì vốn là biểu hiện bằng tiền của các tài sản phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp hay tài sản là hình thái tồn tại của vốn.  Vốn phải tích tụ, tập trung đến một lượng nhất định mới có thể đáp ứng được nhu cầu sản xuất kinh doanh, phát huy được tác dụng của chính nó.  Khi đã đủ về số lượng, vốn phải vận động nhằm mục đích sinh lời.  Vốn có giá trị về mặt thời gian, tức đồng vốn tại các thời điểm khác nhau có giá trị không giống nhau vì vốn có đặc trưng là vận động để sinh lời và do ảnh hưởng của nhiều nhân tố như lạm phát, tiến bộ khoa học kỹ thuật… nên sức mua của đồng tiền ở mỗi thời điểm khác nhau là khác nhau.  Vốn phải được gắn với một chủ sở hữu nhất định, không một đồng vốn nào là vô chủ. Chỉ khi một đồng vốn được gắn với một chủ sở hữu nhất định thì đồng vốn ấy mới được sử dụng tiết kiệm và có hiệu quả. Ma Xuân Quang 2 Lớp: NHB05 Chuyên đề tốt nghiệp 1.1.2. Phân loại và đặc điểm của vốn Để quá trình quản lý và sử dụng vốn trở nên dễ dàng thuận lợi và đạt hiệu quả cao, các doanh nghiệp phải phân loại vốn thành các loại khác nhau tùy theo mục đích và loại hình của từng doanh nghiệp. Có nhiều tiêu thức để phân loại vốn như: 1.1.2.1. Căn cứ vào công dụng kinh tế và đặc điểm chu chuyển của vốn Vốn kinh doanh của doanh nghiệp bao gồm vốn cố định và vốn lưu động a. Vốn cố định là một bộ phận của vốn đầu tư ứng trước về tài sản cố định mà đặc điểm của nó là luân chuyển dần dần từng phần trong nhiều chu kỳ sản xuất và hoàn thành một vòng tuần hoàn khi tài sản cố định (TSCĐ) hết thời gian sử dụng. Đặc điểm:  Vốn cố định tham gia nhiều chu kỳ sản xuất sản phẩm và chuyển dần từng phần vào giá thành sản phẩm tương ứng với phần hao mòn của TSCĐ.  Vốn cố định được thu hồi từng phần tương ứng với phần hao mòn của tài sản cố định đến khi TSCĐ hết hạn sử dụng, giá trị của nó được thu hồi đủ thì vốn cố định mới hoàn thành một vòng luân chuyển. b. Vốn lưu động: là số vốn ứng trước về tài sản lưu động nhằm đảm bảo cho hoạt động kinhh doanh bình thường của doanh nghiệp. Đặc điểm:  Vốn lưu động chuyển toàn bộ giá trị của nó một lần vào giá trị sản phẩm được hoàn lại toàn bộ sau mỗi chu kì kinh doanh.  Vốn lưu động của doanh nghiệp hoàn thành một vòng tuần hoàn sau một chu kì kinh doanh.  Trong một chu kì kinh doanh, vốn lưu động không ngừng vận động, luôn thay đổi hình thái biểu hiện, từ hình thái vốn tiền tệ ban đầu chuyển sang hình thái vốn vật tư, hàng hóa dự trữ và vốn sản xuất, cuối cùng trở về hình thái vốn tiền tệ khi doanh nghiệp bán sản phẩm thu tiền về. Đến đây, vốn lưu động kết thúc một vòng luân chuyển. 1.1.2.2. Theo nguồn hình thành Vốn của doanh nghiệp bao gồm vốn chủ sở hữu và nợ phải trả Ma Xuân Quang 3 Lớp: NHB05 Chuyên đề tốt nghiệp a. Vốn chủ sở hữu (VCSH) là nguồn vốn thuộc sở hữu của chủ doanh nghiệp. Được hình thành dưới hình thức góp vốn, phát hành cổ phiếu,nguồn vốn từ ngân sách nhà nước, lợi nhuận không chia, quỹ đầu tư phát triển… Đặc điểm: VCSH tạo điều kiện thuận lợi cho chủ doanh nghiệp hoàn toàn - chủ động trong việc sử dụng vốn mà không phụ thuộc vào các nguồn tài trợ bên ngoài. - Doanh nghiệp sử dụng không mất chi phí. - VCSH không mất thời hạn xác định, chỉ khi doanh nghiệp hết thời hạn hoạt động hoặc phá sản thì chủ doanh nghiệp được nhận lại phần vốn góp. Tuy nhiên nguồn vốn này thường bị hạn chế về quy mô nên có - thể không đủ đáp ứng nhu cầu về vốn trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Chủ sở hữu là người được quyền hưởng lợi nhuận do doanh - nghiệp ra nhưng sau các chủ nợ và các cổ đông sở hữu cổ phiếu ưu đãi. b. Các khoản nợ phải trả: là các nghĩa vụ hiện tại của doanh nghiệp, phát sinh từ các giao dịch và sự kiện đã qua mà doanh nghiệp sẽ phải thanh toán từ các nguồn lực của mình. Đặc điểm: Khi doanh nghiệp có nhu cầu về vốn, doanh nghiệp huy động vốn bằng - vay nợ thì quyền kiểm soát của chủ doanh nghiệp vẫn được đảm bảo. Doanh nghiệp được quyền sử dụng tạm thời sau một thời gian sau đó - phải hoàn trả cả gốc và lãi cho chủ sở hữu. - Doanh nghiệp phải trả lãi theo lãi suất thỏa thuận cho chủ nợ. - Chi phí lãi vay được tính là chi phí hợp lý khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp. 1.1.2.3. Theo thời hạn sử dụng a. Vốn ngắn hạn: là vốn có thời hạn hoàn trả trong vòng một năm. Vốn ngắn hạn bao gồm các khoản phải trả người bán, vay ngắn hạn ngân hàng, các khoản thuế phải nộp. Đặc điểm: - Vốn ngắn hạn chủ yếu là từ hình thức vay ngân hàng và nợ các bạn hàng. Ma Xuân Quang 4 Lớp: NHB05 Chuyên đề tốt nghiệp - Doanh nghiệp chỉ có thể sử dụng tạm thời vào hoạt động kinh doanh trong vòng một năm, thường dùng tài trợ cho tài sản ngắn hạn. - Lãi suất của vốn ngắn hạn thường thấp hơn vốn dài hạn. b. Vốn dài hạn là vốn có thời gian đáo hạn trên một năm. Vốn dài hạn bao gồm vốn chủ sở hữu, các khoản nợ dài hạn do phát hành trái phiếu, vay ngân hàng dài hạn, lợi nhuận giữ lại… Đặc điểm: - Vốn dài hạn chủ yếu được huy động qua phát hành cổ phiếu, trái phiếu hay vay dài hạn ngân hàng. - Doang nghiệp có thể sử dụng nguồn vốn này để đầu tư cho tài sản cố định và một phần tài sản ngắn hạn do tính dài hạn và cố định của nguồn vốn. - Lãi suất dài hạn thường cao hơn lãi suất ngắn hạn do độ rủi ro cao. 1.1.3. Vai trò của vốn trong hoạt động kinh doanh 1.1.3.1. Vốn là điều kiện cho sự ra đời của doanh nghiệp Không có một doanh nghiệp nào có thể xuất hiện và tồn tại nếu như không có vốn, ngược lại, để được thành lập doanh nghiệp thì chủ doanh nghiệp hải đáp ứng một lượng vốn nhất định theo yêu cầu của pháp luật. Sau đó, để bắt đầu đi vào hoạt động kinh doanh thì doanh nghiệp phải có vốn để mua sức lao động, máy móc thiết bị, nguyên vật liệu…tức là vốn phải được ứng trước để mua các yếu tố đầu vào của quá trình sản xuất kinh doanh đó. 1.1.3.2. Vốn là điều kiện, tiền đề của quá trình sản xuất kinh doanh Một quá trình sản xuất kinh doanh sẽ được diễn ra khi có yếu tố vốn, lao động và công nghệ. Trong đó vốn rất quan trọng, nó quyết định đầu tiên việc sản xuất kinh doanh có thành công hay không . Khi sản xuất doanh nghiệp cần phải có một lượng vốn để mua nguyên vật liệu đầu vào, thuê công nhân, mua thông tin trên thị trường, mua bằng phát minh sáng chế…Bởi vậy vốn là điều kiện đầu tiên cho yếu tố cầu về lao động và công nghệ được đáp ứng đầy đủ. 1.1.3.3. Vốn quyết định sự ổn định và liên tục của quá trình sản xuất kinh doanh Khi yêu cầu về vốn, lao động, công nghệ được đảm bảo, để quá trình sản xuất được diễn ra liên tục thì vốn cần được đáp ứng đầy đủ, kịp thời và liên tục. Nhu cầu vốn lưu động phát sinh thường xuyên như mua thêm nguyên vật liệu, mua thêm hàng Ma Xuân Quang 5 Lớp: NHB05 Chuyên đề tốt nghiệp bán, để thanh toán, để trả lương, để giao dịch…Hơn nữa trong quá trình sản xuất kinh doanh của mình thì các doanh nghiệp không phải lúc nào cũng có đầy đủ vốn. Vì vậy, việc bổ sung vốn kịp thời là cần thiết vì nó đảm bảo cho quá trình sản xuất kinh doanh được liên hoàn. 1.1.3.4. Vốn quyết định khả năng cạnh tranh Trong cơ chế thị trường như hiện nay, sự cạnh tranh giữa các doanh nghiệp ngày càng gay gắt, muốn tồn tại, phát triển thì các doanh nghiệp phải đầu tư về kĩ thuật, công nghệ và trang thiết bị hiện đại. Để thực hiện được doanh nghiệp phải có một lượng vốn lớn. Quy mô sản xuất càng lớn, kỹ thuật công nghệ càng hiện đại đòi hỏi nhu cầu về vốn càng lớn. Như vậy, có đầy đủ tiềm lực về vốn, các doanh nghiệp có thể tiến hành đầu tư ban đầu và có thể áp dụng các điều kiện khác trong quá trình sản xuất kinh doanh. 1.2. Hiệu quả sử dụng vốn trong hoạt động sản xuất kinh doanh 1.2.1. Hiệu quả sử dụng vốn 1.2.1.1. Khái niệm về hiệu quả sử dụng vốn Hiệu quả là một khái niệm luôn được đề cập trong nền kinh tế thị trường, các doanh nghiệp luôn hướng tới hiệu quả kinh tế, chính phủ nỗ lực đạt hiệu quả kinh tế xã hội. Theo nghĩa chung nhất, hiệu quả là một khái niệm phản ánh trình độ sử dụng các yếu tố cần thiết để tham gia vào một hoạt động nào đó với những mục đích xác định do con người đặt ra. Hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh là một phạm trù kinh tế đánh giá trình độ sử dụng các nguồn vật lực của doanh nghiệp để đạt kết quả cao nhất trong quá trình sản xuất kinh doanh với tổng chi phí thấp nhất. Điều này được thể hiện trên hai khía cạnh sau: Một là, với số vốn hiện có có thể sản xuất ra số lượng sản phẩm lớn hơn với chất lượng tốt hơn, giá thành hạ để tăng lợi nhuận cho doanh nghiệp. Hai là, đầu tư thêm vốn một cách hợp lý nhằm mở rộng quy mô sản xuất để tăng doanh số tiêu thụ với yêu cầu đảm bảo tốc độ tăng lợi nhuận phải lớn hơn tốc độ tăng của vốn. Tuy nhiên với các cách tiếp cận, mục đích nghiên cứu khác nhau có nhiều quan điểm khác nhau về hiệu quả sử dụng vốn. Ma Xuân Quang 6 Lớp: NHB05 Chuyên đề tốt nghiệp - Xét về lợi ích kinh tế thì hiệu quả sử dụng vốn phản ánh mối quan hệ giữa chi phí của lượng vốn và kết quả của việc sử dụng lượng vốn đó vào hoạt động sản xuất kinh doanh. - Xét về mục đích xã hội hiệu quả sử dụng vốn còn được đánh giá dựa trên các lợi ích xã hội như việc quan tâm tới điều kiện sinh hoạt, đời sống của cán bộ công nhân viên, trách nhiệm với cộng đồng như các hoạt động từ thiện, ủng hộ đồng bào… mà doanh nghiệp đạt được từ việc sử dụng số vốn đó. - Nếu căn cứ vào phạm vi đánh giá hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh được chia thành hiệu quả sử dụng vốn toàn bộ và hiệu quả sử dụng vốn bộ phận, trong đó hiệu quả sử dụng vốn bộ phận góp phần đạt hiệu quả sử dụng vốn toàn bộ nhưng hiệu quả sử dụng vốn toàn bộ là cơ bản, trọng tâm và có ý nghĩa quyết định. - Theo thời gian đánh giá, hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh được chia thành hiệu quả sử dụng vốn trước mắt và lâu dài. Nghiên cứu hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh tức là đề cập đến vấn đề đảm bảo thỏa mãn đủ vốn cho hoạt động sản xuất kinh doanh với chi phí hợp lí và việc sử dụng vốn kinh doanh sao cho đạt được kết quả cao, đảm bảo an toàn đồng vốn và tình hình tài chính cho doanh nghiệp. Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh là đi tìm biện pháp làm sao để chi phí về vốn cho hoạt động kinh doanh là nhỏ nhất nhưng kết quả thu được do sử dụng lượng vốn đó ở mức cao nhất. 1.2.1.2. Sự cần thiết phải nâng cao hiệu quả sử dụng vốn Thứ nhất, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn sẽ đảm bảo an toàn tài chính cho doanh nghiệp. Việc sử dụng vốn có hiệu quả giúp doanh nghiệp có uy tín, huy động vốn để tài trợ dễ dàng. Khả năng thanh toán cao thì doanh nghiệp mới hạn chế những rủi ro và có điều kiện thuận lợi để phát triển được. Thứ hai, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn giúp doanh nghiệp nâng cao uy tín, có cơ hội tốt để khẳng định vị thế của mình trên thị trường đồng thời tăng khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp. Bởi cạnh tranh là quy luật tất yếu của thị trường, cạnh tranh để tồn tại và phát triển. Khi doanh nghiệp làm ăn hiệu quả, doanh nghiệp sẽ có điều kiện mở rộng quy mô, đầu tư vào công nghệ hiện đại để nâng cao chất lượng sản phẩm hàng hóa, đào tạo đội ngũ cán bộ tay nghề cao… Ma Xuân Quang 7 Lớp: NHB05 Chuyên đề tốt nghiệp Thứ ba, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn phần nào tác động làm nâng cao đời sống của cán bộ, công nhân viên của doanh nghiệp, hoàn thành tốt nghĩa vụ với nhà nước thông qua việc nộp thuế đúng và đầy đủ. Cuối cùng, để nhanh chóng thích ứng với cơ chế mới, theo kịp tốc độ phát triển kinh tế thế giới, khắc phục tình trạng trì trệ, yếu kém thì trên hết doanh nghiệp cần quan tâm nhiều hơn nữa đến hiệu quả sử dụng vốn. 1.2.2. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh 1.2.2.1. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng vốn toàn bộ a. Chỉ tiêu đánh giá năng lực hoạt động của tổng tài sản (vốn) Doanh thu và thu nhập khác Hiệu suất sử dụng tổng tài sản (vốn) = Tổng tài sản bình quân Hệ số này nói lên cứ một đồng tài sản ( vốn) mà doanh nghiệp hiện có đưa vào hoạt động sản xuất thì tạo ra ra bao nhiêu đồng doanh thu và thu nhập khác. b. Chỉ tiêu đánh giá khả năng sinh lời tổng tài sản(ROA) Tỷ suất lợi nhuận trước (sau) Lợi nhuận trước (sau) thuế thuế trên tổng tài sản ( ROA)  100 = Tổng tài sản bình quân Chỉ tiêu này phản ánh khả năng sinh lời của tổng tài sản cho chủ doanh nghiệp, nó nói lên cứ 100 đồng tài sản đưa vào hoạt động sản xuất kinh doanh thì đem lại bao nhiêu đồng lợi nhuận cho chủ doanh nghiệp. Tỷ suất lợi nhuận trước thuế Và lãi vay trên tổng tài sản Lợi nhuận trước thuế + chi phí lãi vay  100 = Tổng tài sản bình quân Chỉ tiêu này phản ánh cứ 100 đồng tài sản đưa vào hoạt động sản xuất kinh doanh thì mang lại bao nhiêu đồng lợi nhuận trước thuế và lãi vay (EBIT). c. Chỉ tiêu phản ánh khả năng sinh lời của vốn chủ sở hữu (ROE) Ma Xuân Quang 8 Lớp: NHB05 Chuyên đề tốt nghiệp Ma Xuân Quang 9 Lớp: NHB05 Chuyên đề tốt nghiệp Lợi nhuận sau thuế  Tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên vốn chủ sở hữu = 100 Vốn chủ sở hữu bình quân Thông qua chỉ tiêu này cho ta biết cứ 100 đồng vốn chủ sở hữu đem vào hoạt động sản xuất kinh doanh thì đem lại bao nhiêu đồng lợi nhuận sau thuế. 1.2.2.2. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng vốn lưu động a. Các chỉ tiêu tổng hợp * Tốc độ chu chuyển vốn lưu động Vốn lưu động luân chuyển càng nhanh thì hiệu suất sử dụng vốn lưu động của doanh nghiệp càng cao và ngược lại. Tốc độ này có thể đo bằng chỉ tiêu sau: - Số lần luân chuyển vốn lưu động( số vòng quay vốn(L)) phản ánh số vòng quay của vốn lưu động được thực hiện trong một thời kì nhất định, thường tính trong một năm. Ta có công thức: M L= VLĐ - Kì luân chuyển vốn( số ngày của một vòng quay vốn (K)): phản ánh số ngày để thực hiện một vòng quay vốn lưu động. Số ngày của kì luân chuyển càng nhỏ càng tốt. Đây là chỉ tiêu nhằm tăng nhanh vòng quay vốn lưu động để đảm bảo nguồn vốn lưu động cho sản xuất kinh doanh. 360 K= VLĐ  360 = L M Trong đó :  M : Tổng doanh thu thuần  VLĐ : Vốn lưu động bình quân trong năm *Mức tiết kiệm do tăng tốc độ chu chuyển vốn lưu động ( VLĐ TK ) là chỉ tiêu rất quan trọng để đánh giá hiệu quả sử dụng vốn lưu động của doanh nghiệp. Khi tốc độ luân chuyển của vốn lưu động tăng thì doanh nghiệp sẽ tiết kiệm được một lượng vốn lưu động trong điều kiện tổng mức luân chuyển vốn không thay đổi. Ma Xuân Quang 10 Lớp: NHB05 Chuyên đề tốt nghiệp M1 ( K1 – K0) VLĐTK = 360 Trong đó:  M1 : Tổng doanh thu thuần năm kế hoạch  K1, K0 : Kì luân chuyển vốn năm kế hoạch, năm báo cáo *Tỷ suất lợi nhuận vốn lưu động cho biết một đồng vốn lưu động có thể tạo ra bao nhiêu đồng lợi nhuận trước (sau) thuế. Tỷ suất này càng cao thì chứng tỏ một đồng vốn lưu động càng tạo ra được nhiều đồng lợi nhuận và khi đó hiệu quả sử dụng vốn lưu động càng cao. Lợi nhuận trước ( sau) thuế Tỷ suất lợi nhuận VLĐ = Vốn lưu động bình quân trong kì b. Các chỉ tiêu phân tích *Tốc độ thu hồi các khoản phải thu ( KPThu) Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ Vòng quay các KPThu = Các khoản phải thu bình quân Chỉ tiêu này phản ánh trong một kì tiền thu được từ bán hàng về doanh nghiệp mấy lần. Số ngày trong kì phân tích Kì thu tiền trung bình = Vòng quay khoản phải thu Ý nghĩa : phản ánh số ngày cần thiết bình quân để chuyển các khoản phải thu thành tiền hay khoảng thời gian từ khi doanh nghiệp xuất chuyển hàng đi đến khi doanh nghiệp thu được tiền về mất bình quân bao nhiêu ngày. *Tốc độ luân chuyển hàng tồn kho Giá vốn hàng bán Vòng quay hàng tồn kho = Hàng tồn kho bình quân Ma Xuân Quang 11 Lớp: NHB05 Chuyên đề tốt nghiệp Ý nghĩa : Trong một kì hàng tồn kho luân chuyển được mấy vòng. Số ngày một vòng quay hàng tồn kho thể hiện khoảng thời gian kể từ khi doanh nghiệp bỏ tiền ra để mua nguyên vật liệu đến khi tiêu thụ sản phẩm kể cả thời gian lưu kho là bao nhiêu ngày. Số ngày trong kì phân tích Số ngày 1 vòng quay hàng tồn kho = Vòng quay hàng tồn kho c. Chỉ tiêu về khả năng thanh toán ngắn hạn Tài sản ngắn hạn Hệ số khả năng thanh toán nợ ngắn hạn = Nợ ngắn hạn Ý nghĩa: đo lường khả năng mà lượng tiền mặt có sẵn vào ngày lập bảng cân đối kế toán công với lượng tiền mặt mà doanh nghiệp hy vọng có thể chuyển đổi từ các tài sản ngắn hạn khác để hoàn trả các khoản nợ ngắn hạn. Tiền và TĐT + ĐTTC ngắn hạn + KPThu Hệ số khả năng thanh toán nhanh tương đối = Nợ ngắn hạn Ý nghĩa : hệ số khả năng thanh toán nhanh tương đối phản ánh khả năng thanh toán các khoản nợ ngắn hạn mà không tính đến sự chuyển hóa của hàng tồn kho. Tiền và TĐT + ĐTDC ngắn hạn Hệ số khả năng thanh toán nhanh tức thời = Nợ ngắn hạn Ý nghĩa : hệ số khả năng thanh toán nhanh tức thời nói lên rằng ngay tại thời điểm lập báo cáo nếu các khoản nợ ngắn hạn đến hạn thanh toán thì doanh nghiệp có thể hoàn trả ngay lập tức bao nhiêu phần trăm nợ ngắn hạn. Thông thường các hệ số trên càng cao thể hiện tiềm năng thanh toán càng cao so với nghĩa vụ phải thanh toán và ngược lại. Tuy nhiên, nếu doanh nghiệp để các hệ số trên quá cao thì sẽ làm giảm hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp do đã dự trữ quá mức những tài sản không sinh lời hoặc có khả năng sinh lời thấp. Ngược lại nếu để hệ Ma Xuân Quang 12 Lớp: NHB05 Chuyên đề tốt nghiệp số đó quá thấp thì doanh nghiệp sẽ mất khả năng thanh toán và mất lòng tin của các chủ nợ. Vì vậy các hệ số trên cần được để ở mức hợp lí để vừa tăng hiệu quả sử dụng vốn mà vẫn đảm bảo khả năng thanh toán nợ ngắn hạn cho các chủ nợ. Và tùy thuộc vào đặc điểm của mỗi ngành nghề kinh doanh và đặc điểm, điều kiện hiện có của bản thân mỗi doanh nghiệp mà họ duy trì các hệ số trên ở mức hợp lí khác nhau. Nhưng theo kinh nghiệm các hệ số trên được coi là hợp lí khi mà chúng nằm trong khoảng sau: hệ số khả năng thanh toán nợ ngắn hạn nằm trong đoạn [2; 4) , hệ số khả năng thanh toán nhanh tương đối nằm trong đoạn [ 1;2), hệ số khả năng thanh toán nhanh tức thì nằm trong đoạn [ 0,5; 1). Tuy nhiên một số doanh nghiệp không đạt được số liệu trong khoảng trên vì còn phụ thuộc vào cơ cấu tài sản và đặc điểm kinh doanh của doanh nghiệp. 1.2.2.3. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng vốn cố định a. Hiệu suất sử dụng vốn cố định : phản ánh cứ một đồng tài sản cố định mà doanh nghiệp hiện có có thể đem lại bao nhiêu đồng doanh thu thuần Doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ Hiệu suất sử dụng vốn cố định = Vốn cố định bình quân trong kì b.Tỷ suất lợi nhuận vốn cố định Lợi nhuận trước (sau) thuế Tỷ suất lợi nhuận vốn cố định = Vốn cố định bình quân trong kì Chỉ tiêu này phản ánh một đồng vốn cố định trong kì có thể tạo ra bao nhiêu đồng lợi nhuận trước (sau) thuế. c. Hệ số hao mòn tài sản cố định( Hm): phản ánh mức độ hao mòn của tài sản cố định trong doanh nghiệp so với thời điểm đầu tư ban đầu giúp cho nhà quản lí đưa ra quyết định đầu tư đổi mới tài sản. Hệ số này càng cao chứng tỏ cơ sở vật chất kĩ thuật của doanh nghiệp đã kém, ngược lại càng thấp thì cơ sở vật chất kĩ thuật của doanh nghiệp rất tốt. Ma Xuân Quang 13 Lớp: NHB05 Chuyên đề tốt nghiệp KHLK (t) Hm = NG (t) Trong đó: KHLK(t) là khấu hao lũy kế tại thời điểm đánh giá NG(t) là nguyên giá tài sản cố định tại thời điểm đánh giá d. Kết cấu TSCĐ của doanh nghiệp: phản ánh quan hệ tỷ lệ giữa giá trị từng nhóm, loại TSCĐ trong tổng số giá trị TSCĐ của doanh nghiệp ở thời điểm đánh giá. Chỉ tiêu này giúp doanh nghiệp đánh giá mức độ hợp lí trong cơ cấu TSCĐ được trang bị ở doanh nghiệp. 1.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn 1.3.1. Những nhân tố khách quan - Chính sách kinh tế của Nhà nước Vai trò điều tiết của Nhà nước trong nền kinh tế thị trường là điều không thể thiếu. Các cơ chế, chính sách đó có tác động không nhỏ tới tình hình tài chính của các doanh nghiệp. Ví dụ như từ cơ chế giao vốn, đánh giá lại tài sản, sự thay đổi các chính sách thuế ( VAT, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế xuất nhập khẩu…), chính sách cho vay, bảo hộ và khuyến khích nhập khẩu công nghệ… đều ảnh hưởng tới quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp từ đó ảnh hưởng tới tình hình tài chính. Theo từng thời kì, theo mục tiêu phát triển mà Nhà nước có những chính sách ưu đãi về vốn, về thuế và lãi suất tiền vay đối với từng ngành nghề cụ thể, có chính sách khuyến khích đối với ngành nghề này nhưng lại hạn chế ngành nghề khác. Bởi vậy, khi tiến hành sản xuất kinh doanh bất cứ một doanh nghiệp nào cũng quan tâm tuân thủ chính sách kinh tế của Đảng và Nhà nước. - Môi trường kinh tế vĩ mô Thứ nhất, lạm phát là việc đồng tiền mất giá làm cho vốn của các doanh nghiệp bị mất dần theo tốc độ trượt giá của tiền tệ, điều đó gây ra tình trạng với với một lượng tiền như cũ thì không thể mua sắm lại tài sản của doanh nghiệp với quy mô như ban đầu hay các nhân tố tác động đến cung cầu đối với hàng hóa của doanh nghiệp, nếu nhu cầu hàng hóa giảm xuống sẽ làm cho hàng hóa của doanh nghiệp khó tiêu thụ, tồn đọng gây ứ đọng vốn và hiệu quả sử dụng vốn lưu động bị giảm xuống. Ma Xuân Quang 14 Lớp: NHB05 Chuyên đề tốt nghiệp Thứ hai, tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế: trạng thái nền kinh tế có ảnh hưởng gián tiếp tới tình hình tài chính của doanh nghiệp. Khi nền kinh tế phát triển vững mạnh và ổn định sẽ tạo cho doanh nghiệp có nhiều cơ hội trong kinh doanh và ngược lại, nền kinh tế tăng trưởng chậm thì sức mua của thị trường bị giảm sút. Và điều này làm ảnh hưởng đến tình hình tiêu thụ của doanh nghiệp, sản phẩm khó tiêu thụ hơn, doanh thu ít hơn và hiệu quả sử dụng vốn lưu động cũng theo đó mà giảm sút. - Sự phát triển của khoa học kĩ thuật Đây là nhân tố quyết định đến trình độ phát triển của nền kinh tế nói chung và của từng doanh nghiệp nói riêng. Việc áp dụng khoa học công nghệ vào sản xuất kinh doanh giúp các doanh nghiệp tăng năng suất lao động, giảm chi phí, đáp ứng tốt hơn nhu cầu kĩ thuật ngày càng cao hơn của khách hàng, nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trường góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh. Tuy nhiên, nếu doanh nghiệp không bắt kịp với tốc độ phát triển nhanh của khoa học công nghệ thì hàng hóa bán ra sẽ thiếu tính cạnh tranh và giảm hiệu quả sử dụng vốn từ đó ảnh hưởng xấu đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. 1.3.2. Những nhân tố chủ quan - Quy mô, cơ cấu tổ chức của doanh nghiệp : Doanh nghiệp có quy mô càng lớn thì việc quản lí hoạt động của doanh nghiệp ngày càng phức tạp. Do lượng vốn sử dụng nhiều nên cơ cấu tổ chức của doanh nghiệp càng chặt chẽ thì sản xuất càng hiệu quả, tiết kiệm được chi phí và thu được lợi nhuận cao. Công cụ chủ yếu theo dõi việc quản lí hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp là hệ thống kế toán tài chính. Công tác kế toán thực hiện tốt sẽ đưa ra các số liệu chính xác giúp cho lãnh đạo nắm được tình hình tài chính của doanh nghiệp, trên cơ sở đó đưa ra những quyết định đúng đắn. - Trình độ kĩ thuật sản xuất : đối với doanh nghiệp có trình độ sản xuất cao và công nghệ hiện đại sẽ tiết kiệm được nhiều chi phí sản xuất, từ đó hạ giá thành sản phẩm, tăng sức cạnh tranh trên thị trường. Ngược lại, trình độ kĩ thuật thấp, máy móc lạc hậu sẽ làm giảm doanh thu ảnh hưởng đến tài chính của doanh nghiệp. - Trình độ nhà quản lí và tay nghề người lao động: Trình độ tổ chức quản lí của lãnh đạo: vai trò của người lãnh đạo trong tổ chức sản xuất kinh doanh là rất quan trọng. Trình độ quản lí của doanh nghiệp non kém, doanh nghiệp sẽ làm ăn thua lỗ kéo dài làm cho vốn bị thâm hụt dần sau mỗi chu kì Ma Xuân Quang 15 Lớp: NHB05 Chuyên đề tốt nghiệp sản xuất. Nhân tố này có ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả sử dụng vốn sản xuất kinh doanh trong doanh nghiệp, nếu trình độ quản lí tốt thì hiệu quả sử dụng vốn cao và ngược lại. Đồng thời sự điều hành quản lí phải biết kết hợp tối ưu các yếu tố sản xuất, giảm chi phí không cần thiết, đồng thời nắm bắt được cơ hội kinh doanh, đem lại sự phát triển cho doanh nghiệp. Trình độ tay nghề của người lao động: nếu công nhân sản xuất có trình độ tay nghề cao phù hợp với trình độ dây truyền sản xuất thì việc sử dụng máy móc sẽ tốt hơn, khai thác được tối đa công suất thiết bị làm tăng năng suất lao động tạo ra chất lượng sản phẩm cao. Điều này chắc chắn sẽ làm tình hình tài chính của doanh nghiệp ổn định. - Cơ cấu vốn: là một nhân tố mang tính chủ quan có tác động trực tiếp đến hiệu quả sử dụng vốn sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Cơ cấu vốn là tỷ trọng của từng nguồn vốn so với tổng nguồn vốn tại một thời điểm. Vì mỗi một nguồn vốn có những ưu điểm cũng như hạn chế về mặt quy mô, chi phí… nên xác định được một cơ cấu vốn tối ưu thì sẽ phát huy được các mặt mạnh của từng nguồn vốn và tận dụng được ưu thế của nguồn vốn đó như lợi thế về thuế đối với các nguồn từ vay nợ hay chi phí sử dụng thấp hơn từ vốn chủ sở hữu đồng thời còn phát huy được vai trò của hệ thống đòn bẩy kinh tế góp phần nâng cao hiệu suất sử dụng vốn. KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 Chương 1 của báo cáo trình bày về những vấn đề lí luận chung về vốn và hiệu quả sử dụng vốn, những chỉ tiêu tổng hợp và chỉ tiêu phân tích để đánh giá hiệu quả sử dụng vốn của một doanh nghiệp. Những lí luận trên đã tập trung tìm hiểu và trình bày khái niệm, vai trò, các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn và nội dung phân tích đánh giá hiệu quả sử dụng tổng nguồn vốn nói chung và từng loại vốn nói riêng. Trên đây là những nền tảng lí luận cần thiết quan trọng, làm cơ sở cho những nghiên cứu, phân tích của bài báo cáo về thực trạng và giải pháp để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh tại Công ty cổ phần vật liệu xây dựng Viên Châu. Ma Xuân Quang 16 Lớp: NHB05 Chuyên đề tốt nghiệp CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG SỬ DỤNG VỐN KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN VẬT LIỆU XÂY DỰNG VIÊN CHÂU 2.1. Khái quát chung về Công ty cổ phần vật liệu xây dựng Viên Châu 2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển Công ty - Tên Doanh nghiệp: Công ty Cổ phần Vật liệu xây dựng viên châu. - Địa chỉ: xã An Tường,TP Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang. - Điện thoại: 0273 872235 Fax: 0273 874 648 - Người đại diện: ÔngVũ Lương Điền Chức vụ: Chủ tịch HĐQT-Giám đốc Công ty. - Năm thành lập doanh nghiệp: tháng 12/2001. - Loại hình doanhnghiệp: Công ty Cổ phần 2.1.2 Một số đặc điểm về Công ty cổ phần vật liệu xây dựng Viên Châu 2.1.2.1. Sơ đồ bộ máy quản trị của Công ty cổ phần vật liệu xây dựng Viên Châu Ma Xuân Quang 17 Lớp: NHB05 Chuyên đề tốt nghiệp SƠ ĐỒ CƠ CẤU TỔ CHỨC BAN KIỂM SOÁT HỘI ĐỒNG QUẢN TRỊ TỔNG GIÁM ĐỐC Phó tổng GĐ BT đảng uỷ Phòng Tài chính - Kế toán Phó Tổng GĐ chung Phó Tổng GĐ Kỹ thuật Phó tổng GĐ KH-KD Phòng Kế hoạch Kinh doanh Phòng Tổ chức – Hành chính Đội SX&XD Sơ đồ 2.1 Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lí tại Công ty cổ phần vật liệu xây dựng Viên Châu Công ty cổ phần vật liệu xây dựng Viên Châulà một doanh nghiệp tư nhân lớn, hạch toán độc lập trực thuộc Công ty CP PCCC và ĐTXD Sông Đà. Tổ chức của công ty thống nhất từ trên xuống dưới, mọi hoạt động được chỉ đạo thống nhất từ cơ quan giám đốc tới khối phòng ban điều hành và xuống các nhà máy. Thông tin được quản lí và kiểm soát chặt chẽ, việc xử lí thông tin cũng nhanh chóng và thuận tiện đảm bảo cho hoạt động kinh doanh đáp ứng được yêu cầu đặt ra. Cơ cấu tổ chức gồm các phòng, ban chức năng sau: - Hội đồng quản trị - Tổng giám đốc - Ban kiểm soát Ma Xuân Quang 18 Lớp: NHB05 Chuyên đề tốt nghiệp - Khối tham mưu giúp việc:  Phòng Tổ chức – Hành chính  Phòng Kinh tế - Đầu tư  Phòng Tài chính- Kế toán  Phòng Kĩ thuật – Chất lượng - Khối sản xuất kinh doanh 2.1.2.2. Đặc điểm về lao động - Số lao động có trình độ ĐH/TĐH chiếm 41,2%. - Số lao động có trình độ TC chiếm 31,58%. - Số lao động có trình độ SC và kĩ thuật viên còn nhiều ( 17,63% và 9,57%) . - Số lao động gián tiếp chiếm 51,35% - Số lao động trực tiếp chiếm 48,7%. 2.1.3 Thực trạng sử dụng vốn kinh doanh tại Công ty cổ phần vật liệu xây dựng Viên Châu Trong 3 năm 2010- 2012, Công ty đã đạt được những kết quả kinh doanh tương xứng với nỗ lực của bản thân Công ty và của toàn thể cán bộ công nhân viên. Kết quả đó được chứng minh qua bảng số liệu sau: Ma Xuân Quang 19 Lớp: NHB05 Chuyên đề tốt nghiệp Bảng 2.1. Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh Đơn vị : Triệu đồng Chỉ tiêu Doanh thu bán hàng Các khoản giảm trừ Doanh thu thuần Giá vốn hàng bán LN gộp về bán hàng Doanh thu HĐTC Chi phí tài chính Chi phí bán hàng Chi phí QL DN 5.005,94 LN thuần từ HĐ KD Thu nhập khác Chi phí khác Lợi nhuận khác Tổng LN trước thuế Thuế TN DN LN sau thuế Năm 2010 Năm 2011 Năm 2012 32521,57 39350,29 44160,21 6828,72 21 4809,92 12,22 32521,57 39350,29 44160,21 6828,72 21 4809,92 12,22 27145,11 31555,29 38856,17 4410,18 16,2 7300,88 23,14 5376,46 7759 5304,04 2418,54 44,9 - 2490,96 - 31,96 7,15 321,28 207,96 314,13 4393 - 113,32 - 35,27 120,49 - 8,71 -100 120,49 27,36 1,66 8,71 1,66 2011 so với 2010 Số tiền % 2012 so với 2011 Số tiền % 25,7 7.890,21 2.970,24 2.884,27 57,6 4.919,9 7 368,96 224,41 2.393,91 - 144,55 - 39,18 68,49 - 62,36 2.169,5 1548,2 966,76 68,49 2 0,55 1,1 - 1,45 - 72,5 0,55 100 -2 - 0,55 67,39 1,45 72,5 67,94 1.2352 366,96 223,86 2461,3 - 143,1 -39 2237,44 999,48 45,32 62,68 451,81 17,36 38,31 389,13 620,82 321,64 161,18 2012,49 - 160,46 - 49,89 1848,31 1146,7 ( Nguồn : Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh năm 2010,2011, 2012) Qua báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh ta thấy lợi nhuận của Công ty trong 3 năm có sự biến động không ổn định, tuy nhiên xét trong toàn giai đoạn 2010 – 2012 Ma Xuân Quang 20 Lớp: NHB05