Tài liệu Giải pháp hoàn thiện thủ tục hải quan nhập khẩu mặt hàng thép từ thị trường trung quốc tại công ty cổ phần thanh bình htc

Trường Đại học Thương Mại Khoa: Thương mại Quốc Tế LỜI CẢM ƠN Lời đầu tiên em xin gửi lời cảm ơn tới Cô Nguyễn Vi Lê là ngƣời trực tiếp hƣớng dẫn em trong thời gian thực tập cuối khóa trƣớc khi ra trƣờng. Em cảm ơn Cô đã hƣớng dẫn và chỉ bảo tận tình để em có thể hoàn thành luận văn tốt nghiệp của mình một cách tốt nhất. Đồng thời em cũng xin gửi lời cảm ơn tới các Cô Bác, Anh Chị đang công tác tại Công ty CP Thanh Bình HTC Việt Nam đã tạo điều kiện cho em có cơ hội thực tập tại Công ty, trong thời gian thực tập tại Công ty, những kiến thức thực tế mà em học tập đƣợc là vô cùng bổ ích, nó sẽ tạo điều kiện cho em nhanh chóng tiếp cận với thực tế khi bắt tay vào làm việc. Do thời gian cùng với kiến thức và kinh nghiệm còn nhiều hạn chế nên bài viết của em không tránh khỏi các sai sót. Em mong nhận đƣợc sự góp ý của các thầy cô cùng các bạn để bài viết của em đƣợc hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn! Sinh viên thực hiện Nguyễn Thị Bình SVTH: Nguyễn Thị Bình i Lớp: K45E4 Trường Đại học Thương Mại Khoa: Thương mại Quốc Tế M CL C LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................. i DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ ........................................................v DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT .................................................................................... vi CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ......................................1 1.1. Tính cấp thiết của đề tài .......................................................................................1 1.2. Xác lập và tuyên bố vấn đề nghiên cứu ................................................................2 1.3. Mục đích nghiên cứu ............................................................................................2 1.4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ........................................................................3 1.5. Phƣơng pháp nghiên cứu ......................................................................................3 1.6. Kết cấu của khóa luận ..........................................................................................4 CHƢƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THỦ TỤC HẢI QUAN NHẬP KHẨU THÉP TỪ THỊ TRƢỜNG TRUNG QUỐC CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN THANH BÌNH HTC . ..........................................................................................................................5 2.1. Một số khái niệm cơ bản ....................................................................................5 2.1.1. Thủ tục hải quan ...............................................................................................5 2.1.2. Ngƣời khai hải quan .........................................................................................5 2.1.3. Hồ sơ hải quan ..................................................................................................6 2.1.4. Địa điểm khai hải quan.....................................................................................7 2.2. Vai trò của thủ tục hải quan trong thông quan hàng hóa....................................7 2.3. Quy trình thủ tục hải quan nhập khẩu mặt hàng thép từ thị trƣờng Trung Quốc của công ty cổ phần Thanh Bình HTC ........................................................................7 2.3.1. Bƣớc 1: Chuẩn bị hồ sơ hải quan .....................................................................7 2.3.2. Khai báo và nộp hồ sơ hải quan .......................................................................8 2.3.3. Phối hợp với hải quan để thông quan ...............................................................9 2.3.4. Chấp hành các nghĩa vụ về thuế và nộp lệ phí ...............................................10 2.3.5. Chở hàng về nhập kho ....................................................................................11 CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG THỦ TỤC HẢI QUAN NHẬP KHẨU MẶT HÀNG THÉP TỪ THỊ TRƢỜNG TRUNG QUỐC CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN THANH BÌNH HTC ................................................................................................................12 3.1. Tổng quan về công ty cổ phần Thanh Bình HTC ..............................................12 SVTH: Nguyễn Thị Bình ii Lớp: K45E4 Trường Đại học Thương Mại Khoa: Thương mại Quốc Tế 3.1.1. Giới thiệu tổng quát về công ty cổ phần Thanh Bình HTC ...........................12 3.1.1.1. Giới thiệu chung ...........................................................................................12 3.1.1.3 Sơ đồ bộ máy tổ chức của công ty ...............................................................14 3.1.2. Những đặc điểm kinh tế kĩ thuật của công ty.................................................15 3.1.2.1. Công nghệ và thiết bị .................................................................................15 3.1.2.2. Cơ cấu lao động .........................................................................................15 3.1.2.3. Các nguồn vốn và cơ cấu vốn theo nguồn .................................................16 3.1.3. Hoạt động nhập khẩu thép của công ty .........................................................16 Kinh doanh xuất nhập khẩu là một trong những lĩnh vực quan trọng của Công ty. Trong những năm trở lại đây Công ty đã chú trọng hơn hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu, chủ yếu là nhập khẩu hàng hóa để phục vụ sản xuất kinh doanh của Công ty trong thị trƣờng nội địa................................................................................16 3.1.3.1. Kim ngạch nhập khẩu ..................................................................................17 3.1.3.2. Cơ cấu các mặt hàng nhập khẩu ...................................................................17 3.1.3.3. Cơ cấu thị trƣờng nhập khẩu ........................................................................18 3.2. Thực trạng quy trình thủ tục hải quan nhập khẩu mặt hàng thép từ thị trƣờng Trung Quốc tại công ty cổ phần Thanh Bình HTC ...................................................19 3.2.1. Chuẩn bị hồ sơ hải quan .................................................................................20 3.2.2. Khai báo và nộp hồ sơ hải quan .....................................................................22 3.2.3. Phối hợp với hải quan để thông quan hàng hóa .............................................26 3.2.4. Chấp hành các nghĩa vụ về thuế và nộp lệ phí ...............................................29 3.2.5. Chở hàng về nhập kho ....................................................................................30 3.3. Đánh giá thực trạng quy trình thủ tục hải quan nhập khẩu mặt hàng thép của công ty cổ phần Thanh Bình HTC ............................................................................31 3.3.1. Những thành công đạt đƣợc ...........................................................................31 3.3.2. Tồn tại ............................................................................................................32 3.3.3. Nguyên nhân ..................................................................................................33 CHƢƠNG 4: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN THỦ TỤC HẢI QUAN NHẬP KHẨU MẶT HÀNG THÉP TỪ THỊ TRƢỜNG TRUNG QUỐC TẠI CÔNG TY……… 35 CỔ PHẦN THANH BÌNH HTC...............................................................................35 SVTH: Nguyễn Thị Bình iii Lớp: K45E4 Trường Đại học Thương Mại Khoa: Thương mại Quốc Tế 4.1. Định hƣớng quy trình thủ tục hải quan nhập khẩu thép từ thị trƣờng Trung Quốc tại công ty cổ phần Thanh Bình HTC..............................................................35 4.1.1. Dự báo thị trƣờng thép thế giới năm 2013 .....................................................35 4.1.2. Định hƣớng và mục tiêu hoàn thiện quy trình thủ tục hải quan nhập khẩu của công ty cổ phần Thanh Bình HTC ............................................................................36 4.2. Các giải pháp hoàn thiện quy trình thủ tục hải quan nhập khẩu tại công ty cố phần Thanh Bình HTC ..............................................................................................37 4.2.1. Hoàn thiện khâu chuẩn bị và kiểm tra độ chính xác của hồ sơ hải quan ...........37 4.2.1.1. Giải pháp hoàn thiện khâu chuẩn bị hồ sơ hải quan ....................................37 4.2.1.2. Kiểm tra độ chính xác của bộ chứng từ .......................................................38 4.2.2. Biện pháp hoàn thiện trong quá trình kiểm tra thực tế hàng hóa ...................39 4.2.3. Hoàn thiện tổ chức nhân sự, nâng cao trình độ chuyên môn cho nhân viên……….39 4.2.4. Giải pháp hoàn thiện cho các hoạt động hỗ trợ trong quy trình TTHQ .........40 4.2.5. Tăng cƣờng mối quan hệ hợp tác giữa doanh nghiệp và chi cục hải quan……….41 4.3. Một số kiến nghị đối với nhà nƣớc về hoàn thiện quy trình thủ tục hải quan nhập khẩu của công ty cổ phần Thanh Bình HTC ....................................................42 4.3.1. Đối với hình thức thực hiện thủ tục hải quan điện tử.....................................42 4.3.2. Giải pháp hoàn thiện chung cho quy trình thủ tục hải quan truyền thống và điện tử………. ...........................................................................................................43 4.3.3. Về hệ thống pháp luật .....................................................................................44 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO SVTH: Nguyễn Thị Bình iv Lớp: K45E4 Trường Đại học Thương Mại Khoa: Thương mại Quốc Tế DANH M C BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ STT Tên Trang 1 Sơ đồ 3.1: Bộ máy tổ chức của công ty Thanh Bình HTC Việt Nam 14 2 Bảng 3.1: Báo cáo tài chính doanh nghiệp 2012 17 3 Bảng 3.2: Kim ngạch nhập khẩu của công ty ( 2010 – 2012) 17 4 Bảng 3.3: Cơ cấu các mặt hàng nhập khẩu giai đoạn 2010 – 2012 19 5 Bảng 3.4: Thị trƣờng nhập khẩu của công ty 20 6 Bảng 3.5: Thời gian chuẩn bị hồ sơ hải quan nhập khẩu mặt hàng thép trung bình của công ty cổ phần Thanh Bình HTC trong giai 27 đoạn 2010 – 2012 7 Bảng 3.6: Tỉ lệ phân luồng hồ sơ hải quan giai đoạn 2010 – 2012 8 Bảng 3.7: Số lƣợng tờ khai và tỉ lệ phân luồng tờ khai hải quan năm 27 2012 28 9 Bảng 3.8: Thời gian thông quan hàng hóa trung bình 28 10 Bảng 3.9: Biểu thuế của một số nhóm mặt hàng thép 29 11 Hình 3.1: Tờ khai/ Đăng ký mới tờ khai nhập khẩu trên ECUS K2 23 12 Hình 3.2: Tờ khai nhập khẩu mới trên ECUS K2 24 SVTH: Nguyễn Thị Bình v Lớp: K45E4 Trường Đại học Thương Mại Khoa: Thương mại Quốc Tế DANH M C TỪ VIẾT TẮT STT Từ Nghĩa theo tiếng Việt Nghĩa theo tiếng Anh viết tắt 1 B/L Vận đơn Bill of Lading 2 C/O Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa Certificate of Origin 3 CP Cổ phần 4 DN Doanh nghiệp 5 D/O Lệnh giao hàng 6 HQ Hải quan 7 GDP Tổng sản lƣợng quốc nội 8 HC Hành chính 9 KD Kinh doanh 10 L/C Thƣ tín dụng 11 NV Nhân viên 12 P Phòng 13 TTHQ Thủ tục hải quan 14 TTHQĐT Thủ tục hải quan điện tử 15 USD Đô la Mỹ 16 XSX Xƣởng sản xuất 17 XNK Xuất nhập khẩu SVTH: Nguyễn Thị Bình vi Delivery Order Gross Domestic Product Letter of Credit Lớp: K45E4 Trường Đại học Thương Mại Khoa: Thương mại Quốc Tế CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 1.1. Tính cấp thiết của đề tài Cùng với xu thế hội nhập sự phụ thuộc giữa các nền kinh tế ngày càng tăng, không có một quốc gia nào có thể phồn vinh đƣợc khi thực hiện chính sách đóng cửa. Đây là nguyên nhân khiến các quốc gia thay đổi mình cho phù hợp với xu hƣớng vận động của thời đại. Hoạt động xuất nhập khẩu ngày càng gia tăng nên quản lý nhà nƣớc trong hoạt động ngoại thƣơng bằng luật pháp là cần thiết. Doanh nghiệp hoạt động trong môi trƣờng quốc gia nào có trách nhiệm chịu sự quản lý của quốc gia đó. Dù đơn giản hay phức tạp thì thủ tục hải quan là bắt buộc với hoạt động xuất nhập khẩu. Đối với từng quốc gia, từng mặt hàng cụ thể nói riêng, hoạt động xuất nhập khẩu có sự khác biệt tƣơng đối, phụ thuộc vào chính sách vĩ mô, hoàn cảnh trong từng giai đoạn cụ thể. Quy trình hải quan xuất nhập khẩu cũng vì vậy mà phải thay đổi sao cho phù hợp với sự điều tiết vĩ mô của nhà nƣớc. Sự thay đổi ấy lại khác nhau đối với từng mặt hàng, đặc biệt là những mặt hàng nhập khẩu. Điều này buộc doanh nghiệp phải cải biến quy trình sao cho phù hợp với quy trình của hải quan. Luật về hải quan và doanh nghiệp có trách nhiệm thực hiện tại nƣớc sở tại nơi hoạt động. Thực hiện đúng quy định của hải quan là chƣa đủ. Doanh nghiệp cần nỗ lực hết mình cho những hiệu quả do thực hiện tốt thủ tục hải quan mang lại. Có làm tốt thủ tục hải quan, càng đơn giản và chính xác hóa quy trình thì hiệu quả hoạt động mới càng cao. Trong sự tƣơng tác giữa các bên thủ tục hải quan đóng một vị trí rất quan trọng cả đối tác và nội bộ doanh nghiệp. Với đối tác, thủ tục hải quan liên quan đến kế hoạch giao nhận hàng hóa, chi phí, hồ sơ, chứng từ cần chuẩn bị…. Với nội bộ doanh nghiệp, giải phóng hàng nhập khẩu ngay sau khi hàng về đến cảng có ảnh hƣởng dây chuyền tới rất nhiều bộ phận, từ bộ phận kế hoạch đến sản xuất, tài chính và gián tiếp đến cả bộ phận bán hàng của doanh nghiệp. Quan trọng là hiệu quả kinh doanh của công ty sẽ bị ảnh hƣởng nếu thủ tục hải quan nhập khẩu hàng hóa làm không tốt và tạo sự xáo trộn trong kế hoạch hoạt động của toàn bộ doanh nghiệp. SVTH: Nguyễn Thị Bình 1 Lớp: K45E4 Trường Đại học Thương Mại Khoa: Thương mại Quốc Tế Các doanh nghiệp đều nhìn đƣợc tầm quan trọng của thủ tục hải quan đặc biệt là các doanh nghiệp có hoạt động nhập khẩu nói chung và công ty cổ phần Thanh Bình HTC nói riêng. Tuy nhiên từ khâu mở đầu đến khâu kết thúc, việc thực hiện quy trình thủ tục hải quan tại doanh nghiệp vẫn còn tồn tại một số bất cập. Dù đã có những nỗ lực từ phía các cơ quan hữu quan và cả doanh nghiệp, thủ tục hải quan cẫn còn tồn đọng nhiều vấn đề. Nghiên cứu quy trình thủ tục hải quan và hoàn thiện quy trình từ phía doanh nghiệp là một vấn đề cấp thiết đáng đƣơc quan tâm nghiên cứu. Xuất phát từ những lý do cơ bản trên, qua thời gian thực tập tại công ty cổ phần Thanh Bình HTC, em nhận thức đƣợc tầm quan trọng của thủ tục hải quan. Do vậy, em quyết định nghiên cứu đề tài “Hoàn thiện quy trình thực hiện thủ tục hải quan nhập khẩu mặt hàng thép từ thị trƣờng Trung Quốc của công ty cổ phần Thanh Bình HTC”. 1.2. Xác lập và tuyên bố vấn đề nghiên cứu Chính vì những vấn đề cấp thiết nhƣ đã trình bày ở trên cùng với mong muốn đƣợc góp một phần sức lực nhỏ bé của mình trong việc hoàn thiện thủ tục hải quan giữa công ty cổ phần Thanh Bình HTC với đối tác Trung Quốc, em quyết định chọn đề tài “Giải pháp hoàn thiện thủ tục hải quan nhập khẩu mặt hàng thép từ thị trường Trung Quốc tại công ty cổ phần Thanh Bình HTC” làm đề tài cho khóa luận tốt nghiệp của mình. 1.3. Mục đích nghiên cứu - Hệ thống hóa cơ sở lý luận về quy trình thủ tục hải quan nhập khẩu. - Thực trạng quy trình thủ tục hải quan nhập khẩu mặt hàng thép từ thị trƣờng Trung Quốc tại công ty cổ phần Thanh Bình HTC trong giai đoạn 2010 – 2012, từ đó phân tích các thành công và hạn chế của quy trình thủ tục hải quan nhập khẩu của công ty, tìm ra nguyên nhân của vấn đề. - Trên cơ sở lý luận về thủ tục hải quan nhập khẩu và kết quả các phân tích đề xuất giải pháp nhằm hoàn thiện quy trình thủ tục hải quan nhập khẩu mặt hàng thép từ thị trƣờng Trung Quốc của công ty. SVTH: Nguyễn Thị Bình 2 Lớp: K45E4 Trường Đại học Thương Mại Khoa: Thương mại Quốc Tế 1.4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu - Đối tƣợng nghiên cứu: Quy trình thủ tục hải quan nhập khẩu mặt hàng thép từ thị trƣờng Trung Quốc của công ty cổ phần Thanh Bình HTC. - Phạm vi nghiên cứu + Về mặt thời gian: Từ năm 2010 đến năm 2012. + Về không gian: Công ty cổ phần Thanh Bình HTC 1.5. Phƣơng pháp nghiên cứu Các phƣơng pháp chủ yếu đƣợc sử dụng trong bài khóa luận tốt nghiệp là: - Phƣơng pháp thu thập dữ liệu: Số liệu đƣợc sử dụng trong bài khóa luận tốt nghiệp đƣợc thu thập chủ yếu từ nguồn nội bộ của doanh nghiệp, ngoài ra số liệu còn đƣợc thu thập từ nguồn dữ liệu bên ngoài doanh nghiệp. Trong đó, nguồn dữ liệu thông tin bên trong doanh nghiệp đƣợc thu thập bắt nguồn từ những báo cáo tài chính, báo cáo kinh doanh, tài liệu và tạp chí nội bộ công ty. Nguồn dữ liệu bên ngoài doanh nghiệp đƣợc khai thác trên các phƣơng tiện thông tin nhƣ mạng Internet, các giáo trình liên quan đến chuyên ngành thƣơng mại quốc tế nói chung và liên quan đến thủ tục hải quan nói riêng, các luận văn tốt nghiệp cùng đề tài của sinh viên từ khóa 41 đến khóa 44 khoa Thƣơng mại quốc tế - Trƣờng đại học thƣơng mại. - Phƣơng pháp thống kê, tổng hợp: Các dữ liệu, thông tin thu thập sẽ đƣợc thống kê sử dụng tƣơng ứng vào các phần, mục nội dung cụ thể có liên quan của bài luận. Sau đó sẽ đƣợc tổng hợp lại một cách hoàn chỉnh. - Phƣơng pháp so sánh: Xem xét một số chỉ tiêu dựa trên việc so sánh với chỉ tiêu cơ sở, qua đó xác định đƣợc xu hƣớng biến động của các chỉ tiêu cần phân tích. Ví dụ nhƣ so sánh quy trình thủ tục hải quan nhập khẩu thép của công ty từ thị trƣờng Trung Quốc so với các thị trƣờng khác… Kết hợp nhuần nhuyễn những lý thuyết cơ sở về thủ tục hải quan với quy trình thủ tục hải quan nhập khẩu thép thực tế của công ty, từ đó làm nổi bật vấn đề nghiên cứu của đề tài. SVTH: Nguyễn Thị Bình 3 Lớp: K45E4 Trường Đại học Thương Mại Khoa: Thương mại Quốc Tế 1.6. Kết cấu của khóa luận Ngoài lời mở đầu và phần kết luận, kết cấu của khóa luận gồm 4 chƣơng sau: Chương 1: Tổng quan về vấn đề nghiên cứu Chương 2: Cơ sở lý luận về tủ tục hải quan nhập khẩu thép từ thị trƣờng Trung Quốc tại công ty cổ phần Thanh Bình HTC Chương 3: Thực trạng thủ tục hải quan nhập khẩu thép từ thị trƣờng Trung Quốc tại công ty cổ phần Thanh Bình HTC Chương 4: Giải pháp hoàn thiện thủ tục hải quan nhập khẩu thép từ thị trƣờng Trung Quốc của công ty cổ phần Thanh Bình HTC SVTH: Nguyễn Thị Bình 4 Lớp: K45E4 Trường Đại học Thương Mại Khoa: Thương mại Quốc Tế CHƢƠNG 2 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THỦ T C HẢI QUAN NHẬP KHẨU THÉP TỪ THỊ TRƢỜNG TRUNG QUỐC CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN THANH BÌNH HTC 2.1. Một số khái niệm cơ bản 2.1.1. Thủ tục hải quan Theo quy định tại điều 4 của Luật Hải Quan nƣớc Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam thông qua ngày 29 tháng 6 năm 2001, sửa đổi, bổ sung ngày 14 tháng 5 năm 2005: Thủ tục hải quan là các công việc mà người khai hải quan và công chức hải quan phải thực hiện theo đúng quy định đối với đối tượng làm thủ tục hải quan. Hay: Thủ tục hải quan là những việc phải làm của người có hàng hóa xuất khẩu , nhập khẩu, có phương tiện vận tải xuất cảnh, nhập cảnh hoặc của người được ủy quyền (gọi tắt là người khai hải quan) theo quy định của luật hải quan và các luật khác có liên quan. 2.1.2. Người khai hải quan Ngƣời khai hải quan đƣợc quy định tại điều 5 nghị định 154/2005/NĐ – CP cụ thể nhƣ sau: - Chủ hàng xuất khẩu, nhập khẩu. - Tổ chức đƣợc chủ hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu ủy thác. - Ngƣời đƣợc ủy quyền hợp pháp (áp dụng trong trƣờng hợp hàng hóa, vật phẩm xuất khẩu, nhập khẩu không nhằm mục đích thƣơng mại). - Ngƣời đƣợc điều khiển phƣơng tiên vận tải xuất cảnh, nhập cảnh. - Đại lý làm thủ tục hải quan. - Doanh nghiệp cung cấp dịch vụ bƣu chính, dịch vụ chuyển phát nhanh quốc tế Quyền và nghĩa vụ của ngƣời khai hải quan đƣơc quy định tại điều 23 lật hải quan cụ thể nhƣ sau: - Ngƣời khai hải quan có quyền: SVTH: Nguyễn Thị Bình 5 Lớp: K45E4 Trường Đại học Thương Mại Khoa: Thương mại Quốc Tế + Đƣợc cơ quan hải quan cung cấp thông tin liên quan đến việc khai hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, quá cảnh, phƣơng tiện vận tải xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh và hƣớng dẫn làm thủ tục hải quan. + Xem trƣớc hàng hóa lấy mẫu hàng hóa dƣới sự giám sát của công chức hải quan trƣớc khi hải quan để đảm bảo việc khai hải quan đƣơc chính xác + Đề nghị cơ quan hải quan kiểm tra lại thực tế hàng hóa đã kiểm tra, nếu không đồng ý với quyết định của cơ quan hải quan, trong trƣờng hợp hàng hóa chƣa đƣợc thông quan. + Khiếu nại, tố cáo việc làm trái pháp luật của cơ quan hải quan, công chức hải quan. + Yêu cầu bồi thƣờng thiệt hại phát sinh do cơ quan hải quan, công chức hải quan gây ra theo quy định của pháp luật. - Ngƣời khai hải quan có nhiệm vụ: + Khai hải quan và thực hiện đúng nghĩa vụ hải quan tại khoản 1 điều 16, các điều 18,20,68 của luật hải quan. + Chịu trách nhiệm trƣớc pháp luật về sự xác thực nội dung khai đã khai và các chứng từ đã nộp xuất trình. + Thực hiện các quyết dịnh và yêu cầu của cơ quan hải quan, công chức hải quan Trong việc làm thủ tục hải quan đối với hàng hóa, phƣơng tiện vận tải theo quy đinh của luật hải quan + Lƣu giữ sổ sách, chứng từ kế toán và các chứng từ khác có liên quan đến hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu đã đƣợc thông quan trong thời hạn 5 năm, kể từ khi ngày đăng kí tờ khai hải quan; cung cấp thông tin, chứng từ liên quan khi cơ quan hải quan yêu cầu kiểm tra theo quy định tại các điều 28, 32 và 68 của Luật này + Hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, quá cảnh, phƣơng tiện vận tải xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh phải đƣợc làm thủ tục hải quan, chịu sự kiểm tra, giám sát hải quan, vận chuyển đúng tuyến đƣờng, qua cửa khẩu theo quy định của pháp luật. 2.1.3. Hồ sơ hải quan Hồ sơ hải quan bao gồm: - Tờ khai hải quan. - Hóa đơn thƣơng mại. SVTH: Nguyễn Thị Bình 6 Lớp: K45E4 Trường Đại học Thương Mại Khoa: Thương mại Quốc Tế - Hợp đồng mua bán hàng hóa. - Giấy phép của cơ quan nhà nƣớc có thẩm quyền đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, quá cảnh, phƣơng tiện vận tải xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh mà theo quy định của pháp luật phải có giấy phép. - Các chứng từ khác theo quy định của pháp luật đối với từng mặt hàng mà khi ngƣời khai hải quan phải nộp hoặc xuất trình cho cơ quan hải quan. 2.1.4. Địa điểm khai hải quan Địa điểm làm thủ tục hải quan là trụ sở chi cục hải quan cửa khẩu, trụ sở chi cục hải quan ngoài cửa khẩu. Trong trƣờng hợp thực hiện thủ tục hải quan điện tử thì nơi tiếp nhận, xử lý hồ sơ hải quan có thể là trụ sở hải quan tỉnh, liên tỉnh, thành phố trực thuộc trung ƣơng. Trong trƣờng hợp cần thiết, việc kiểm tra thực tế hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu có thể đƣơc thực hiện tại địa điểm khác do tổng cục hải quan quyết định. 2.2. Vai trò của thủ tục hải quan trong thông quan hàng hóa Hải quan đóng một vai trò quan trọng trong phát triển thƣơng mại và thị trƣờng quốc tế. Ngày nay, vai trò của hải quan đã đƣợc mở rộng sang cả vấn đề an ninh quốc gia, đặc biệt là vấn đề an ninh, tạo thuận lơi thƣợng mại và đối phó với nguy cơ khủng bố, tội phạm có tổ chức, tội phạm xuyên quốc gia, gian lận thƣơng mại và cƣớp biên. Với vai trò đó, thực hiện thủ tục hải quan hiệu quả và hiệu lực có ảnh hƣởng to lớn đến việc thúc đẩy năng lực cạnh tranh và phát triển xã hội. Đồng thời, việc này thúc đẩy thƣơng mại và đầu tƣ quốc tế nhờ môi trƣờng thƣơng mại an toàn hơn. 2.3. Quy trình thủ tục hải quan nhập khẩu mặt hàng thép từ thị trƣờng Trung Quốc của công ty cổ phần Thanh Bình HTC 2.3.1. Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ hải quan Khi doanh nghiệp làm thủ tục hải quan nhập khẩu mặt hàng thép, cần phải chuẩn bị một bộ hồ sơ hải quan bao gồm những giấy tờ sau: - Tờ khai hải quan hàng hóa nhập khẩu (bản chính); tờ khai trị giá hàng nhập khẩu (tùy theo từng trƣờng hợp); bản kê chi tiết hàng hóa đối với lô hàng có nhiều chủng loại hoặc đóng gói không đồng nhất (bản chính). SVTH: Nguyễn Thị Bình 7 Lớp: K45E4 Trường Đại học Thương Mại Khoa: Thương mại Quốc Tế - Hợp đồng mua bán hàng hóa hoặc các giấy tờ có giá trị pháp lý tƣơng đƣơng hợp đồng: Nộp 01 bản sao, hợp đồng ủy thác nhập khẩu (nếu nhập khẩu ủy thác): Nộp 01 bản sao. Hợp đồng mua bán hàng hóa phải là bản Tiếng Việt hoặc bản tiếng Anh, nếu là ngôn ngữ khác thì ngƣời khai hải quan phải nộp kèm bản dịch ra tiếng Việt và chịu trác nhiệm trƣớc pháp luật về nội dung bản dịch. - Hóa đơn thƣơng mại: Nộp 01 bản chính - Vận đơn: Nộp 01 bản sao chụp từ bản gốc hoặc sao chụp tƣ bản chính với ghi chữ copy, chữ surrendered. (Đối với hàng hóa nhập khẩu qua bƣu điện quốc tế nếu kông có vận tải đơn thì ngƣời khai hải quan ghi mã số gói bƣu kiện, bƣu phẩm lên tờ khai hải quan hoặc nộp danh mục bƣu kiện, bƣu phẩm do bƣu điện lập. Đối với hàng hóa nhập khẩu phục vụ hoạt động thăm dò, khai thác dầu khí đƣợc vận chuyển trên các tàu dịch vụ thì nộp bản khai hàng hóa thau cho vận đơn). Tùy từng trƣờng hợp cụ thể, DN phải chuẩn bị thêm các chứng từ sau: + Chứng thƣ giám định đối với hàng hóa đƣợc thông quan trên cơ sở kết quả giám định: Nộp 01 bản chính + Nộp 01 bản gốc giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) + Giấy phép của cơ quan nhà nƣớc có thẩm quyền đối với hàng hóa phải có giấy phép nhập khẩu theo quy định của pháp luật (bản chính); chứng từ khác theo quy định của pháp luật. Giấy đăng ký kiểm tra nhà nƣớc về chất lƣợng hàng hóa hoặc giấy thông báo miễn kiểm tra nhà nƣớc về chất lƣợng do cơ quan quản lý nhà nƣớc có thẩm quyền cấp đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu thuộc diện phải kiểm tra nhà nƣớc về chất lƣợng hàng hóa. Còn các giấy tờ là bản sao trong các giấy tờ trên do ngƣời đứng dầu công ty hoặc ngƣời đƣợc ngƣời đứng đầu công ty ủy quyền xác nhận, ký tên, đóng dấu và chịu trách nhiệm trƣớc pháp luật về tính hợp pháp của các giấy tờ này. 2.3.2. Khai báo và nộp hồ sơ hải quan Nhân viên khai báo hải quan của công ty phải khai và nộp tờ khai hải quan đối với hàng hóa trong thời hạn quy định. Khai hải quan đƣợc thực hiện thống nhất theo mẫu tờ khai do Tổng cục hải quan quy định. Có hai hình thức khai hải quan là khai thủ công và khai điện tử. Kể từ cuối năm 2009, công ty cổ phần Thanh Bình SVTH: Nguyễn Thị Bình 8 Lớp: K45E4 Trường Đại học Thương Mại Khoa: Thương mại Quốc Tế HTC đã chuyển từ hình thức khai hải quan truyền thống sang khai hải quan điện tử. Theo đó, ngƣời khai hải quan của công ty sẽ khai báo bằng dữ liệu điện tử đến hệ thống tiếp nhận của chi cục hải quan thông qua Internet. Doanh nghiệp phải cài đặt phần mềm vào hệ thống máy vi tính của công ty để nhập dữ liệu của tờ khai hàng hóa nhập khẩu bao gồm tên và mã số hàng hóa, đơn vị tính, số lƣợng, trọng lƣợng, chất lƣợng, xuất xứ, đơn giá, trị giá hải quan, các loại thuế suất và các tiêu chí khác quy định tại tờ khai hải quan. Sau đó nhân viên công ty sẽ chuyển đến cơ quan hải quan qua mạng. Hải quan dựa vào tiếp nhận đã cấp khi doanh nghiệp nộp hồ sơ xin mở tờ khai và cấp mã số tờ khai cho công ty. 2.3.3. Phối hợp với hải quan để thông quan Hồ sơ hải quan của doanh nghiệp sẽ đƣợc cơ quan hải quan phân ra làm 3 luồng: Luồng xanh, luồng vàng và luồng đỏ. Sau khi nhận đƣợc phản hồi về phân luồng hồ sơ hàng hóa, doanh nghiệp sẽ thực hiện các công việc sau: - Nếu là luồng xanh + Khi nhận đƣợc phản hồi là luồng xanh, nhân viên công ty mang hồ sơ hải quan nhập khẩu (gồm những chứng từ đã đƣợc nêu tại bƣớc chuẩn bị hồ sơ hải quan) đến chi cục hải quan mà doanh nghiệp đã khai báo (Công ty cổ phần Thanh Bình HTC khai báo thủ tục hải quan nhập khẩu phần lớn ở chi cục hải quan thành phố Hải Phòng) để nộp cho nhân viên hải quan rồi đóng dấu thông quan hàng hóa và đóng lê phí hải quan. + Sau khi đóng dấu thông quan, nhân viên sẽ đến cảng chƣa hàng hóa của doanh nghiệp, đóng chi phí để hàng tại cảng, gặp nhân viên hải quan tại đó để xuất trình các chứng từ trong hồ sơ và tờ khai hải quan đã đƣợc đóng dấu thông quan hàng hóa để nhận giấy giải phóng hàng. + Sau khi đã có giấy giải phóng hàng, nhân viên của công ty sẽ gặp thủ kho, xuất trình các giấy tờ, chuyển hàng của công ty lên phƣơng tiện vận tải để chuyển hàng về kho của công ty. - Nếu là luồng vàng: + Khi nhận đƣợc phản hồi là luồng vàng, nhân viên khai báo sẽ xem lại hồ sơ hải quan thật kỹ lƣợng, chính xác với tờ khai hải quan mà doanh nghiệp đã khai cho chi cục hải quan. Nếu thấy cần thiết phải điều chỉnh thì làm đơn nộp tới chi cục hải SVTH: Nguyễn Thị Bình 9 Lớp: K45E4 Trường Đại học Thương Mại Khoa: Thương mại Quốc Tế quan nơi tiến hành thủ tục hải quan xin phép sửa chữa sai sót thông tin trên hồ sơ. Nếu thấy không cần thiết phải sửa hồ sơ, nhân viên của doanh nghiệp sẽ tiến hành các bƣớc tiếp theo. + Mang hồ sơ hải quan của doanh nghiệp đến chi cục hải quan mà doanh nghiệp đã khai báo để nhân viên hải quan tại đó kiểm tra trực tiếp hồ sơ. + Sau khi kiểm tra chi tiết hồ sơ, nếu hàng hóa của doanh nghiệp đƣợc thông quan, nhân viên của công ty sẽ đến cảng chứa hàng của doanh nghiệp và thực hiện các công việc nhƣ ở bƣớc 2 và bƣớc 3 đối với luồng xanh. + Nếu kết quả kiểm tra không cho thông quan, nhân viên sẽ xem xét lại hồ sơ hải quan của doanh nghiệp, và chỉnh sửa bỏ sung sao cho phù hợp với yêu cầu của cơ quan hải quan. - Nếu là luồng đỏ + Khi nhận đƣợc quyết định phân luồng đỏ từ phía chi cục hải quan, doanh nghiệp sẽ xuất trình hồ sơ chi tiết cho nhân viên hải quan tại chi cục hải quan mà công ty đăng ký làm thủ tục thông quan hàng nhập khẩu của mình, liên hệ với nhân viên hải quan đƣợc phân công kiểm tra thực tế hàng hóa của doanh nghiệp để đƣợc kiểm tra thực tế hàng hóa. Khi nhân viên hải quan lấy mẫu kiểm tra, nhân viên công ty bắt buộc phải có mặt tại đó. + Nếu kết quả giám định thực tế hàng hóa và kiểm tra chi tiết hồ sơ đƣợc thông quan, nhân viên của công ty sẽ đến cảng chứa hàng của doanh nghiệp và thực hiện công việc nhƣ ở 2 bƣớc cuối đối với luồng xanh. + Nếu hàng của công ty không đƣợc thông quan, công ty cần xem lại và thực hiện các yêu cầu từ cơ quan hải quan đối với hồ sơ cũng nhƣ hàng hóa của công ty. 2.3.4. Chấp hành các nghĩa vụ về thuế và nộp lệ phí Doanh nghiệp cần phải đóng đầy đủ thuế nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng cho lô hàng nhập khẩu của mình trong thời gian quy định. Cụ thể nhƣ sau: - Căn cứ vào số liệu tự kê khai, tự tính thuế của chủ hàng, hải quan thực hiện thủ tục hải quan thu thuế hoặc ra thông báo thuế phải nộp. - Trƣờng hợp có sai lệch về tiền thuế giữa kết quả kiểm tra tính thuế của hải quan và thuế tự tính của chủ hàng, cơ quan hải quan ra thông báo thu thuế bổ sung hoặc điều chỉnh thuế theo quy định của pháp luật. SVTH: Nguyễn Thị Bình 10 Lớp: K45E4 Trường Đại học Thương Mại Khoa: Thương mại Quốc Tế - Trong thời gian quy định của pháp luật, ngƣời sở hữu hàng hóa nhập khẩu có nghĩa vụ nộp thuế nhập khẩu và các loại thuế có liên quan đến hàng hóa nhập khẩu. Doanh nghiệp có thể nộp thuế vào chi cục hải quan nơi doanh nghiệp làm thủ tục thông quan hàng hóa hoặc nộp thuế vào kho bạc nhà nƣớc. 2.3.5. Chở hàng về nhập kho - Sau khi thực hiện hết các thủ tục hải quan ở các bƣớc trên doanh nghiệp sẽ làm thủ tục nhận hàng, chở hàng về nhập kho của doanh nghiệp. - Nhận hàng tại bãi hay trong kho hàng, chủ hàng hoặc ngƣời đƣợc ủy thác nhận hàng xuất trình đầy đủ các giấy tờ cần thiết và làm thủ tục hải quan. SVTH: Nguyễn Thị Bình 11 Lớp: K45E4 Trường Đại học Thương Mại Khoa: Thương mại Quốc Tế CHƢƠNG 3 THỰC TRẠNG THỦ T C HẢI QUAN NHẬP KHẨU MẶT HÀNG THÉP TỪ THỊ TRƢỜNG TRUNG QUỐC CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN THANH BÌNH HTC 3.1. Tổng quan về công ty cổ phần Thanh Bình HTC 3.1.1. Giới thiệu tổng quát về công ty cổ phần Thanh Bình HTC 3.1.1.1. Giới thiệu chung - Tên tiếng Việt/ Tên giao dịch: CÔNG TY CỔ PHẦN THANH BÌNH HTC VIỆT NAM - Tên tiếng Anh: Thanh Binh H.T.C Viet Nam Join Stock Company - Ngày thành lập: 02/05/1998 - Mã số thuế: 0100595569 - Địa chỉ: Số 109, Ngõ 53, Phƣờng Đức Giang, Quận Long Biên, Thành Phố Hà Nội - Điện Thoại: 043.877.1887 - Fax: 043.655.8116 • Ngành nghề Sản xuất và kinh doanh: - Mặt hàng kinh doanh: Các loại thép công nghiệp: thép lá/cuộn cán nóng, cán nguội các loại; thép hợp kim, thép mạ kẽm, mạ điện… - Mặt hàng sản xuất: thép kết cấu, thép định hình, thép cắt cán phẳng • Khách hàng cung cấp: các nhà cung cấp lớn từ Nhật Bản, Trung Quốc, Đài Loan, Mỹ, Nga, Hàn Quốc, Anh... • Khách hàng tiêu thụ: các nhà thƣơng mại và sản xuất lớn trong nƣớc. 3.1.1.2 Quá trình hình thành và phát triển SVTH: Nguyễn Thị Bình 12 Lớp: K45E4 Trường Đại học Thương Mại Khoa: Thương mại Quốc Tế Đƣợc thành lập ngày 02/05/1998 với mô hình hoạt động là công ty trách nhiệm hữu hạn nhiều thành viên. Khi mới thành lập, công ty có tên đầy đủ là “Công ty TNHH Thanh Bình H.T.C”, tuy nhiên do yêu cầu phát triển, đến tháng 9 năm 2010 công ty chính thức đổi tên thành "Công ty Cổ phần Thanh Bình H.T.C Việt Nam". Với mỗi doanh nghiệp, mất 10 năm để đƣa “tên tuổi” của mình vào hàng thƣơng hiệu mạnh của thị trƣờng có thể coi là một thành công lớn. Từ khi thành lập (tháng 5/1998) cho tới nay, Công ty Cổ phần Thanh Bình H.T.C Việt Nam đã không ngừng mở rộng và phát triển, tạo dựng đƣợc uy tín và hình ảnh vững chắc trên thị trƣờng Thép Công nghiệp tại Việt Nam. Sản phẩm Thép Thanh Bình không những đã có mặt trên khắp thị trƣờng trong nƣớc mà còn mở rộng thị trƣờng xuất khẩu sang các nƣớc nhƣ Indonesia, Tây Ban Nha, Đài Loan, Thổ Nhĩ Kỳ, Ai Cập... Phƣơng châm hoạt động của Công ty CP Thanh Bình HTC Việt Nam là “Lấy khách hàng làm tâm điểm” vì vậy công ty luôn nỗ lực hết mình trong việc phục vụ khách hàng nhằm thỏa mãn tối đa nhu cầu và mong muốn của khách hàng. Để làm đƣợc điều đó, Công ty luôn coi trọng việc gia tăng giá trị sản phẩm bằng việc gia công chế biến sản phẩm hay tƣ vấn, cung cấp và hoàn thiện một số khâu dịch vụ nhƣ: vận chuyển đến nơi, thanh toán linh hoạt, hỗ trợ nhu cầu phụ...cho khách hàng. Với mục tiêu “ Đa dạng hóa ngành hàng để phát triển bền vững” khởi sự kinh doanh là tập trung để đạt đƣợc vị thế và chỗ đứng vững chắc trên thị trƣờng thép Công nghiệp, đến nay Công ty Cổ phần Thép Thanh Bình HTC Việt Nam đã phát triển thêm “mảng” sản xuất sản phẩm vật liệu xây dựng và các loại thép định hình khác. Ngay trong hƣớng đi này, Công ty đã lựa chọn cho mình sản phẩm “trọng điểm” để nhanh chóng nâng tầm “thƣơng hiệu”, một trong những sản phẩm đó chính là sản phẩm: Khung xƣơng kim loại, trần và vách ngăn thạch cao mang nhãn hiệu HITACOM – đƣợc sản xuất bởi Công ty TNHH Hitacom Việt Nam, một công ty con của Công ty Cổ phần Thanh Bình HTC Việt Nam. Sản phẩm HITACOM đƣợc sản xuất trên dây chuyền, thiết bị hiện đại, tự động hóa và có nguồn gốc từ các tập đoàn nổi tiếng trên thế giới. Tất cả các loại sản phẩm mang nhãn hiệu HITACOM đều đƣợc sản xuất từ thép mạ kẽm, mạ nhôm kẽm, mạ sơn màu chất lƣợng cao, nguyên liệu đƣợc nhập khẩu từ Tập đoàn SVTH: Nguyễn Thị Bình 13 Lớp: K45E4 Trường Đại học Thương Mại Khoa: Thương mại Quốc Tế Bluescope Steel và các nhà sản xuất thép lớn trên thế giới. Dây chuyền sản xuất hiện đại kết hợp với nguyên liệu chất lƣợng cao đã tạo ra sản phẩm HITACOM mang đẳng cấp Quốc tế. Với triết lý kinh doanh “ Phát triển không ngừng trên cơ sở kết hợp hài hòa lợi ích khách hàng với lợi ích của Doanh nghiệp, luôn coi lợi ích khách hàng là sự sống của mình” cùng với sự nỗ lực và phát triển không ngừng trong hơn 10 năm qua, đến nay Công ty Cổ phần Thanh Bình HTC Việt Nam liên tục đƣợc xếp vào danh sách 500 doanh nghiệp lớn nhất Việt Nam và đứng thứ 32 trong số các Công ty kinh doanh thép lớn nhất của Việt Nam. 3.1.1.3 Sơ đồ bộ máy tổ chức của công ty Sơ đồ 3.1: Bộ máy tổ chức của công ty cổ phần Thanh Bình HTC Giám đốc Phòng Kế hoạch Tổng giám đốc Trung Tâm SX-KD Phòng XNK SX- KD Cửa Hàng KD số 1 Cửa Hàng KD số 2 X. SX Số 1 X. SX Số 2 Tổ Kho Vận P.Tài Chính Kế toán Tổ NV Kế Toán Giám đốc Phòng Ban khác Tổ kế toán tài chính Tổ KD tổng hợp Phòng Tổ chức Lao động, tiền lƣơng Tổ chức HC  Mối quan hệ giữa các bộ phận trong bộ máy tổ chức Do công ty Thanh Bình HTC là một công ty tƣ nhân, nên trong bộ máy tổ chức giám đốc là ngƣời có quyền cao nhất và quyết định các vấn đề quan trọng của công ty. Giám đốc thu thập thông tin từ các phòng các phó giám đốc và các phòng ban trong công ty, từ đó ra các quyết định để các phòng ban thực hiện nhiệm vụ. Còn các phó giám đốc tham mƣu cho giám đốc về các kế hoạch phát triển công ty, và điều hành các phòng ban trực thuộc mình quản lý. Thu thập các thông tin từ các phòng ban đó để hỗ trợ cho giám đốc trong việc ra các quyết định. SVTH: Nguyễn Thị Bình 14 Lớp: K45E4