Liªn hiÖp c¸c héi khoa häc vµ Kü thuËt viÖt Nam
Trung t©m Khoa häc C«ng nghÖ M«i tr−êng vµ Ph¸t triÓn (CENTECD)
B¸o c¸o Tæng kÕt ®Ò tµi
Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ « nhiÔm
m«i tr−êng t¹i c¸c khu ch¨n nu«i tËp trung
ë vïng trung du phÝa b¾c nh»m ph¸t triÓn bÒn v÷ng
6605
17/10/2007
Hµ Néi, 2006
Liªn hiÖp c¸c héi khoa häc vµ Kü thuËt viÖt Nam
Trung t©m Khoa häc C«ng nghÖ M«i tr−êng vµ Ph¸t triÓn (CENTECD)
B¸o c¸o Khoa häc Tæng kÕt ®Ò tµi
Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ « nhiÔm m«i tr−êng
t¹i c¸c khu ch¨n nu«i tËp trung ë vïng trung du phÝa b¾c
nh»m ph¸t triÓn bÒn v÷ng
C¬ quan chñ tr×:
Liªn hiÖp c¸c héi khoa häc vµ kü thuËt ViÖt Nam
C¬ quan thùc hiÖn:
Trung t©m Khoa häc, C«ng nghÖ
M«i tr−êng vµ Ph¸t triÓn (CENTECD)
Chñ nhiÖm ®Ò tµi:
Phã gi¸o s−, TiÕn sÜ TrÞnh ThÞ Thanh
Nh÷ng ng−êi tham gia chÝnh:
Lª Hång Thanh
NguyÔn Mai Hoa
§µo ThÞ Ph−¬ng Hoa
Lª Duy H−¬ng
Lª ThÞ BÝch Ngäc
NguyÔn Duy Phó
D−¬ng Hoµi Linh
Hµ Néi, 2006
Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ ONMT t¹i c¸c khu ch¨n nu«i
tËp trung ë vïng trung du phÝa B¾c nh»m PTBV
Môc lôc
Trang
Më ®Çu
1
Ch−¬ng I: Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ c¸c khu ch¨n nu«i tËp trung
9
I. Tiªu chÝ khu ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung
9
II. Trang tr¹i ch¨n nu«i
12
III. Ph©n lo¹i, nhãm/quy m« c¸c khu ch¨n nu«i
12
Ch−¬ngII: Tæng quan vÒ t×nh h×nh ph¸t triÓn c¸c khu
15
ch¨n nu«i tËp trung ë c¸c tØnh Hµ T©y, VÜnh Phóc,
Th¸i nguyªn vµ B¾c Giang
I. T×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ t¹i c¸c khu ch¨n nu«i tËp trung
15
ë c¸c tØnh Hµ T©y, VÜnh Phóc, Th¸i nguyªn vµ B¾c Giang
II. HiÖn tr¹ng m«i tr−êng t¹i c¸c khu ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung
15
ë Hµ T©y, VÜnh Phóc, Th¸i nguyªn vµ B¾c Giang
II.1. §¸nh gi¸ chung vÒ vÊn ®Ò chÊt th¶i tõ c¸c c¬ së ch¨n nu«i gia cÇm
59
cña 4 tØnh nghiªn cøu
II.2. HiÖn tr¹ng m«i tr−êng kh«ng khÝ
76
II.3. HiÖn tr¹ng m«i tr−êng n−íc
80
II.3.1. HiÖn tr¹ng m«i tr−êng n−íc ngÇm
80
II.3.2. HiÖn tr¹ng m«i tr−êng n−íc mÆt
81
II.4. ChÊt th¶i r¾n ph¸t sinh tõ ho¹t ®éng ch¨n nu«i gia cÇm
82
II.5. M«i tr−êng ®Êt
84
II.6. HiÖn tr¹ng qu¶n lý dÞch bÖnh vµ kiÓm so¸t m«i tr−êng t¹i c¸c khu
85
ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung ë Hµ T©y, VÜnh Phóc, Th¸i nguyªn vµ B¾c Giang
II.6.1. HiÖn tr¹ng qu¶n lý dÞch bÖnh t¹i c¸c khu ch¨n nu«i gia cÇm
85
tËp trung ë Hµ T©y, VÜnh Phóc, Th¸i Nguyªn vµ B¾c Giang
II.6.2. HiÖn tr¹ng kiÓm so¸t m«i tr−êng t¹i c¸c khu ch¨n nu«i
gia cÇm tËp trung ë Hµ T©y, VÜnh Phóc, Th¸i Nguyªn vµ B¾c Giang
Trung t©m Khoa häc C«ng nghÖ M«i tr−êng vµ Ph¸t triÓn (CENTECD)
§Þa chØ: 33B An Tr¹ch - Quèc Tö Gi¸m - §èng §a - Hµ Néi
§iÖn Tho¹i: 04.7366317
Fax: 04.7366317
Email:
[email protected]
86
Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ ONMT t¹i c¸c khu ch¨n nu«i
tËp trung ë vïng trung du phÝa B¾c nh»m PTBV
II.7. §¸nh gi¸ tiÒm tµng rñi ro m«i tr−êng t¹i c¸c khu ch¨n nu«i
90
gia cÇm tËp trung ë Hµ T©y, VÜnh Phóc, Th¸i Nguyªn vµ B¾c Giang
II.7.1. Rñi ro vÒ dÞch bÖnh
90
II.7.2. Rñi ro vÒ suy tho¸i, « nhiÔm m«i tr−êng
91
II.7.2.1. C¸c ¶nh h−ëng cña n−íc th¶i ch¨n nu«i gia cÇm ®èi víi m«i tr−êng
92
II.7.2.2. T¸c ®éng tíi m«i tr−êng cña chÊt th¶i r¾n ph¸t sinh
94
tõ ho¹t ®éng ch¨n nu«i
Ch−¬ng III: Ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶/h¹n chÕ
95
cña c¸c gi¶i ph¸p BVMT khu ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung
III.1. Ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶/h¹n chÕ cña c¸c gi¶i ph¸p
95
thÓ chÕ, chÝnh s¸ch BVMT khu ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung
III.1.1. Tæng quan mét sè v¨n b¶n ph¸p lý cã liªn quan ®Õn khu ch¨n nu«i
95
gia cÇm tËp trung
III.1.2. Ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶/h¹n chÕ cña c¸c gi¶i ph¸p
98
thÓ chÕ, chÝnh s¸ch BVMT khu ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung
III.1.2.1. Ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña c¸c gi¶i ph¸p thÓ chÕ,
98
chÝnh s¸ch BVMT khu ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung
III.1.2.2. Ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ h¹n chÕ cña c¸c gi¶i ph¸p thÓ chÕ,
110
chÝnh s¸ch BVMT khu ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung
III.2. Ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶/h¹n chÕ cña c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý
112
vµ khoa häc c«ng nghÖ trong viÖc h¹n chÕ « nhiÔm vµ sù cè/rñi ro
m«i tr−êng ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung
III.2.1. C¸c gi¶i ph¸p khoa häc c«ng nghÖ ®ang ®−îc ¸p dông ®Ó h¹n chÕ
112
« nhiÔm vµ sù cè/rñi ro m«i tr−êng ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung
III.2.1.1. Ph¸t triÓn mét sè m« h×nh ch¨n nu«i hîp vÖ sinh
112
III.2.1.2. Ph¸t triÓn c¸c c«ng nghÖ xö lý chÊt th¶i, kiÓm so¸t m«i tr−êng
113
III.2.2. Ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶/h¹n chÕ cña c¸c gi¶i ph¸p
115
qu¶n lý - khoa häc c«ng nghÖ ®ang ¸p dông ®Ó h¹n chÕ « nhiÔm
vµ sù cè/rñi ro m«i tr−êng do ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung
III.2.3. Ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶/h¹n chÕ cña c¸c gi¶i ph¸p tuyªn truyÒn
gi¸o dôc céng ®ång BVMT khu ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung
Trung t©m Khoa häc C«ng nghÖ M«i tr−êng vµ Ph¸t triÓn (CENTECD)
§Þa chØ: 33B An Tr¹ch - Quèc Tö Gi¸m - §èng §a - Hµ Néi
§iÖn Tho¹i: 04.7366317
Fax: 04.7366317
Email:
[email protected]
117
Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ ONMT t¹i c¸c khu ch¨n nu«i
tËp trung ë vïng trung du phÝa B¾c nh»m PTBV
III.2.3.1. HiÖu qu¶ cña c¸c gi¶i ph¸p tuyªn truyÒn, gi¸o dôc céng ®ång
117
BVMT khu ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung
III.2.3.2. H¹n chÕ cña c¸c gi¶i ph¸p tuyªn truyÒn gi¸o dôc céng ®ång BVMT
120
khu ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung
Ch−¬ng IV: §Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ BVMT
121
t¹i c¸c khu ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung
IV.1. C¸c gi¶i ph¸p thÓ chÕ chÝnh s¸ch
121
IV.2. C¸c gi¶i ph¸p vÒ vèn
123
IV.3. C¸c gi¶i ph¸p quy ho¹ch
123
IV.4. C¸c gi¶i ph¸p khoa häc vµ c«ng nghÖ (c¸c gi¶i ph¸p xö lý chÊt th¶i,
126
gi¶i ph¸p phßng chèng vµ h¹n chÕ sù cè/rñi ro m«i tr−êng)
IV.4.1. Ph¸t triÓn ch¨n nu«i theo ph−¬ng ph¸p an toµn sinh häc
126
IV.4.2. C¸c gi¶i ph¸p xö lý chÊt th¶i
130
IV.4.2.1. TiÕn hµnh vÖ sinh chuång tr¹i th−êng kú
130
IV.4.2.2. Xö lý bôi vµ mïi
130
IV.4.2.3. Xö lý n−íc th¶i
134
IV.4.2.4. Xö lý chÊt th¶i r¾n
137
IV.4.2.5. BiÖn ph¸p tiªu huû gia cÇm bÞ dÞch
148
IV.4.2.6. Xö lý khu vùc chuång tr¹i ch¨n nu«i bÞ dÞch
150
vµ m«i tr−êng xung quanh
IV.5. C¸c gi¶i ph¸p tuyÒn truyÒn gi¸o dôc céng ®ång
153
IV.6. C¸c gi¶i ph¸p kh¸c cã liªn quan
155
KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ
157
Tµi liÖu tham kh¶o
159
Trung t©m Khoa häc C«ng nghÖ M«i tr−êng vµ Ph¸t triÓn (CENTECD)
§Þa chØ: 33B An Tr¹ch - Quèc Tö Gi¸m - §èng §a - Hµ Néi
§iÖn Tho¹i: 04.7366317
Fax: 04.7366317
Email:
[email protected]
Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ ONMT t¹i c¸c khu ch¨n nu«i
tËp trung ë vïng trung du phÝa B¾c nh»m PTBV
Danh môc
B¶ng 1. Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch c¸c th«ng sè chÊt l−îng
Trang
5
m«i tr−êng kh«ng khÝ
B¶ng 2. ChØ tiªu vµ ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch chÊt l−îng n−íc
6
B¶ng 3. ChØ tiªu vµ ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch chÊt l−îng ®Êt
7
B¶ng I.1 - C¸c quy ®Þnh vµ yªu cÇu chÝnh vÒ khu ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung
10
B¶ng II.1 - Tæng hîp t×nh h×nh ph¸t triÓn trang tr¹i ch¨n nu«i gia cÇm
cña TX. S¬n T©y n¨m 2005
20
B¶ng II.2 - Thèng kª ®µn gia cÇm huyÖn Th¹ch ThÊt
21
B¶ng II.3 - Tæng hîp c¸c trang tr¹i ch¨n nu«i gia cÇm t¹i huyÖn Phóc Thä
22
B¶ng II.4 - Thèng kª sè l−îng hé ch¨n nu«i (1/10/2005) huyÖn Hoµi §øc
24
B¶ng II.5 - Sè hè ch«n gia cÇm n¨m 2005 t¹i tØnh Hµ T©y
28
B¶ng II.6 - Mét sè môc ®Çu t− cho ho¹t ®éng ch¨n nu«i t¹i tØnh Hµ T©y
31
B¶ng II.7 - C¬ cÊu, sè l−îng ®µn gia cÇm tØnh VÜnh Phóc
34
B¶ng II.8 - C¬ cÊu, sè l−îng ®µn gia cÇm cña thµnh phè VÜnh Yªn
35
B¶ng II.9 - T×nh h×nh ph¸t triÓn ch¨n nu«i gia cÇm t¹i Tam §¶o
36
B¶ng II.10 - C¬ cÊu, sè l−îng ®µn gia cÇm huyÖn Tam §¶o
36
B¶ng II.11 - C¬ cÊu, sè l−îng ®µn gia cÇm huyÖn Tam D−¬ng
37
B¶ng II.12 - C¬ cÊu, s¶n l−îng ®µn gia cÇm huyÖn B×nh Xuyªn
37
B¶ng II.13 - Ph¸t triÓn ch¨n nu«i t¹i huyÖn giai ®o¹n 2000 - 2004
38
B¶ng II.14 - C¬ cÊu, sè l−îng ®µn gia cÇm HuyÖn Yªn L¹c
39
B¶ng II.15 - C¬ cÊu sè l−îng ®µn gia cÇm huyÖn Mª Linh
40
B¶ng II.16 - C¬ cÊu, sè l−îng ®µn gia cÇm ThÞ x· Phóc Yªn
41
B¶ng II.17 - C¬ cÊu, sè l−îng ®µn gia cÇm huyÖn LËp Th¹ch
42
B¶ng II.18 - C¬ cÊu, sè l−îng ®µn gia cÇm huyÖn VÜnh T−êng
43
B¶ng II.19 - KÕt qu¶ tÝnh to¸n thu nhËp ch¨n nu«i gia cÇm t¹i tØnh VÜnh Phóc
44
B¶ng II.20 - Sè l−îng ®µn gia cÇm cña tØnh Th¸i Nguyªn
46
qua c¸c n¨m 2001 – 2005
B¶ng II.21 - C¬ cÊu ®µn gia cÇm t¹i tØnh Th¸i Nguyªn ®Õn thêi ®iÓm 1/8/2005
Trung t©m Khoa häc C«ng nghÖ M«i tr−êng vµ Ph¸t triÓn (CENTECD)
§Þa chØ: 33B An Tr¹ch - Quèc Tö Gi¸m - §èng §a - Hµ Néi
§iÖn Tho¹i: 04.7366317
Fax: 04.7366317
Email:
[email protected]
47
Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ ONMT t¹i c¸c khu ch¨n nu«i
tËp trung ë vïng trung du phÝa B¾c nh»m PTBV
B¶ng II.22 - KÕt qu¶ tÝnh to¸n thu nhËp ch¨n nu«i gia cÇm
50
t¹i tØnh Th¸i Nguyªn
B¶ng II.23 - Mét sè chØ tiªu chñ yÕu cña khu ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung
t¹i tØnh B¾c Giang
52
Bảng II.24 - Tæng hîp sè l−îng gia cÇm cña tØnh B¾c Giang
53
B¶ng II.25 - KÕt qu¶ tÝnh to¸n thu nhËp ch¨n nu«i gia cÇm t¹i tØnh B¾c Giang
54
B¶ng II.26 - Tæng sè gia cÇm cña c¸c ®Þa ph−¬ng (theo n¨m)
55
B¶ng II.27 - Mét sè chØ tiªu t¹i c¸c khu ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung cña 4 tØnh
56
B¶ng II.28 - DiÖn tÝch chuång tr¹i t¹i c¸c tØnh nghiªn cøu
57
B¶ng II.29 - Thu nhËp tõ ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung t¹i c¸c tØnh nghiªn cøu
57
B¶ng II.30 - L−îng n−íc th¶i vµ t¶i l−îng c¸c chÊt « nhiÔm trung b×nh do
1 con gia cÇm t¹o ra trong 1 n¨m
60
B¶ng II.31 - Tæng l−îng chÊt « nhiÔm do ho¹t ®éng ch¨n nu«i gia cÇm
th¶i ra m«i tr−êng tõ 4 tØnh nghiªn cøu, 2004 (ngh×n tÊn/n¨m)
61
B¶ng II.32 - Tæng l−îng chÊt « nhiÔm do ho¹t ®éng ch¨n nu«i gia cÇm
th¶i ra m«i tr−êng tõ 2 tØnh B¾c Giang vµ Hµ T©y n¨m 2006 (ngh×n tÊn)
63
B¶ng II.33 - Tæng l−îng c¸c chÊt « nhiÔm t¹o ra tõ ch¨n nu«i gia cÇm
65
ë Hµ T©y
B¶ng II.34 - Tæng l−îng c¸c chÊt « nhiÔm t¹o ra tõ ch¨n nu«i gia cÇm
68
ë VÜnh Phóc
B¶ng II.35 - Tæng l−îng c¸c chÊt « nhiÔm tõ ch¨n nu«i gia cÇm
71
ë Th¸i Nguyªn
B¶ng II.36 - Tæng l−îng c¸c chÊt « nhiÔm t¹o ra tõ ch¨n nu«i gia cÇm
74
ë B¾c Giang
B¶ng II.37 - Danh s¸ch c¸c c¬ së ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung ®Ó quan tr¾c
75
B¶ng II.38 - KÕt qu¶ quan tr¾c mét sè chØ tiªu kh«ng khÝ t¹i c¸c khu d©n c−
c¹nh khu ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung (c¸ch 5 - <10 m)
76
B¶ng II.39 - KÕt qu¶ ®o ®é nhiÔm khuÈn kh«ng khÝ t¹i khu vùc ch¨n nu«i
77
gia cÇm cña «ng Ph¹m V¨n T©m (Hµ T©y)
B¶ng II.40 - KÕt qu¶ ®o mïi t¹i c¬ së ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung
cña «ng Ph¹m V¨n T©m (Hµ T©y)
Trung t©m Khoa häc C«ng nghÖ M«i tr−êng vµ Ph¸t triÓn (CENTECD)
§Þa chØ: 33B An Tr¹ch - Quèc Tö Gi¸m - §èng §a - Hµ Néi
§iÖn Tho¹i: 04.7366317
Fax: 04.7366317
Email:
[email protected]
78
Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ ONMT t¹i c¸c khu ch¨n nu«i
tËp trung ë vïng trung du phÝa B¾c nh»m PTBV
B¶ng II.41 - KÕt qu¶ ph©n tÝch chÊt l−îng n−íc ngÇm t¹i khu vùc
ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung
80
B¶ng II.42 - ChÊt l−îng n−íc c¸c s«ng thuéc khu vùc ch¨n nu«i
81
gia cÇm tËp trung
B¶ng II. 43 - ChÊt l−îng n−íc ao, m−¬ng khu vùc ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung
81
B¶ng II.44 - L−îng ph©n gia cÇm t¹i 4 tØnh nghiªn cøu
82
B¶ng II.45 - L−îng khÝ metan t¹o ra tõ ph©n gia cÇm t¹i 4 tØnh nghiªn cøu
83
B¶ng II.46 - Sè tiÒn thu ®−îc tõ viÖc b¸n khÝ mªtan do ph©n gia cÇm t¹o ra
t¹i 4 tØnh nghiªn cøu
83
B¶ng II.47 - KÕt qu¶ ph©n tÝch mÉu bïn ®Êt lßng m−¬ng chøa n−íc th¶i
84
khu vùc ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung
B¶ng II.48 - KÕt qu¶ ®iÒu tra c¸c hé d©n c− khu vùc xung quanh
90
c¬ së ch¨n nu«i tËp trung t¹i c¸c tØnh nghiªn cøu
B¶ng II.49 - C¸c chÊt « nhiÔm do ho¹t ®éng ch¨n nu«i t¹o ra
91
B¶ng II.50 - Ph©n lo¹i vµ nguån gèc ph¸t sinh khÝ th¶i trong c¸c
khu ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung
91
B¶ng IV.1 - ¶nh h−ëng cña nhiÖt ®é tíi qu¸ tr×nh lªn men
139
Trung t©m Khoa häc C«ng nghÖ M«i tr−êng vµ Ph¸t triÓn (CENTECD)
§Þa chØ: 33B An Tr¹ch - Quèc Tö Gi¸m - §èng §a - Hµ Néi
§iÖn Tho¹i: 04.7366317
Fax: 04.7366317
Email:
[email protected]
Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ ONMT t¹i c¸c khu ch¨n nu«i
tËp trung ë vïng trung du phÝa B¾c nh»m PTBV
Trang
H×nh II.1 - T×nh h×nh ph¸t triÓn sè trang tr¹i ch¨n nu«i gia cÇm t¹i tØnh Hµ T©y
16
H×nh II.2 - Sè l−îng gia cÇm t¹i tØnh Hµ T©y (triÖu con)
17
H×nh II.3 - Sè l−îng trang tr¹i ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung cña VÜnh Phóc
36
H×nh II.4 - Sè l−îng gia cÇm trong c¸c n¨m gÇn ®©y cña tØnh VÜnh Phóc
40
H×nh II.5 - DiÔn biÕn sè l−îng trang tr¹i trong cña Th¸i Nguyªn 2001 - 2005
42
H×nh II.6 - Sè l−îng gia cÇm trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y t¹i Th¸i Nguyªn
57
H×nh II.7 - S¶n l−îng thÞt h¬i gia cÇm xuÊt chuång qua c¸c n¨m
60
t¹i tØnh Th¸i Nguyªn
H×nh II.8 - Sè l−îng gia cÇm trong c¸c n¨m gÇn ®©y t¹i tØnh B¾c Giang
60
H×nh II.9 - L−îng n−íc th¶i vµ t¶i l−îng c¸c chÊt « nhiÔm trong n−íc th¶i
60
ch¨n nu«i trung b×nh 1 n¨m cña 4 tØnh nghiªn cøu
H×nh II.10 - Tæng l−îng BOD5 th¶i ra tõ ho¹t ®éng ch¨n nu«i gia cÇm
61
cña Hµ T©y vµ B¾c Giang n¨m 2006 so víi cña c¶ 4 tØnh n¨m 2004 (ngh×n tÊn)
H×nh II.11 - Tæng l−îng TSS th¶i ra tõ ho¹t ®éng ch¨n nu«i gia cÇm
63
cña Hµ T©y vµ B¾c Giang n¨m 2006 so víi cña c¶ 4 tØnh n¨m 2004 (ngh×n tÊn)
H×nh II.12 - Tæng l−îng NTS th¶i ra tõ ho¹t ®éng ch¨n nu«i gia cÇm
72
cña Hµ T©y vµ B¾c Giang n¨m 2006 so víi cña c¶ 4 tØnh n¨m 2004 (ngh×n tÊn)
H×nh II.13 - L−îng n−íc th¶i vµ t¶i l−îng c¸c chÊt « nhiÔm trong n−íc th¶i
73
ch¨n nu«i trung b×nh 1 n¨m cña tØnh Hµ T©y
H×nh II.14 - L−îng n−íc th¶i vµ t¶i l−îng c¸c chÊt « nhiÔm trong n−íc th¶i
73
ch¨n nu«i trung b×nh 1 n¨m cña tØnh VÜnh Phóc
H×nh II.15 - L−îng n−íc th¶i vµ t¶i l−îng c¸c chÊt « nhiÔm trong n−íc th¶i
74
ch¨n nu«i trung b×nh 1 n¨m cña tØnh Th¸i Nguyªn
H×nh II.16 - L−îng n−íc th¶i vµ t¶i l−îng c¸c chÊt « nhiÔm
77
trong n−íc th¶i ch¨n nu«i trung b×nh 1 n¨m cña tØnh B¾c Giang
H×nh II.17 - KÕt qu¶ quan tr¾c khÝ H2S t¹i khu vùc xung quanh
77
3
khu ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung (mg/m )
H×nh II.18 - KÕt qu¶ quan tr¾c khÝ NH3 t¹i khu vùc xung quanh
3
khu ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung theo kho¶ng c¸ch (mg/m )
Trung t©m Khoa häc C«ng nghÖ M«i tr−êng vµ Ph¸t triÓn (CENTECD)
§Þa chØ: 33B An Tr¹ch - Quèc Tö Gi¸m - §èng §a - Hµ Néi
§iÖn Tho¹i: 04.7366317
Fax: 04.7366317
Email:
[email protected]
77
Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ ONMT t¹i c¸c khu ch¨n nu«i
tËp trung ë vïng trung du phÝa B¾c nh»m PTBV
H×nh II.19 - KÕt qu¶ quan tr¾c khÝ NH3 t¹i khu vùc xung quanh
82
3
khu ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung theo lÇn ®o (mg/m )
H×nh II.20 - BiÓu ®å nguån tµi chÝnh thu ®−îc tõ viÖc b¸n khÝ Mªtan
90
do ho¹t ®éng ch¨n nu«i gia cÇm t¹o ra t¹i 4 tØnh nghiªn cøu
H×nh IV.1 - S¬ ®å hÖ thèng xö lý « nhiÔm b»ng läc tói vµ cyclon
113
H×nh IV.2 - S¬ ®å hÖ thèng xö lý « nhiÔm b»ng ph−¬ng ph¸p −ít
114
H×nh IV.3 - CÊu t¹o th¸p läc bôi b»ng ph−¬ng ph¸p −ít
114
H×nh IV.4 - HÖ thèng xö lý n−íc th¶i ch¨n nu«i
120
H×nh IV.5 - Ph−¬ng ph¸p xö lý n−íc th¶i b»ng biÖn ph¸p
121
sinh häc - bïn ho¹t tÝnh
H×nh IV.6 - Gi¶i ph¸p cho vÊn ®Ò chÊt th¶i ch¨n nu«i gia cÇm
121
H×nh IV.7 - CÊu t¹o bÓ chøa vµ ñ ph©n næi
126
H×nh IV.8 - C¬ chÕ lªn men kþ khÝ h×nh thµnh khÝ metan
185
H×nh IV.9 - KiÓu hÇm Biogas ®ang d−îc x©y dùng phæ biÕn ë ViÖt Nam
186
H×nh IV4.10 - KiÓu thiÕt kÕ KT1
H×nh IV.11 - KiÓu thiÕt kÕ KT2
Trung t©m Khoa häc C«ng nghÖ M«i tr−êng vµ Ph¸t triÓn (CENTECD)
§Þa chØ: 33B An Tr¹ch - Quèc Tö Gi¸m - §èng §a - Hµ Néi
§iÖn Tho¹i: 04.7366317
Fax: 04.7366317
Email:
[email protected]
Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ ONMT t¹i c¸c khu ch¨n nu«i
tËp trung ë vïng trung du phÝa B¾c nh»m PTBV
Më ®Çu
Trong 10 n¨m trë l¹i ®©y, tèc ®é ngµnh ch¨n nu«i ë n−íc ta ®¹t tõ 8% ®Õn 9%,
tæng s¶n l−îng thÞt s¶n xuÊt tõ 1,83 triÖu tÊn (n¨m 2000) t¨ng lªn 2,81 triÖu tÊn (n¨m
2005), ®−a s¶n l−îng thÞt b×nh qu©n trªn ®Çu ng−êi hiÖn nay lªn gÇn 35 kg/n¨m.
Theo Côc N«ng nghiÖp, Bé NN&PTNT, sau dÞch cóm, ViÖt Nam hiÖn cßn
kho¶ng 210 triÖu gia cÇm (150 triÖu gµ; vÞt, ngan, ngçng 60 triÖu). §Õn th¸ng 6 n¨m
2006, ®µn gia cÇm ®· kh«i phôc vµ b¾t ®Çu ph¸t triÓn chñ yÕu ë cÊp hé cã quy m« ch¨n
nu«i nhá, −íc tÝnh t¨ng 6,5% so cïng kú n¨m tr−íc. Mét sè ®Þa ph−¬ng ®¹t tèc ®é t¨ng
®µn gia cÇm kh¸ cao so víi cïng k× trong ®ã cã B¾c Giang (+16,3%) (Nguån: b¸o c¸o
thùc hiÖn kÕ ho¹ch th¸ng 6 vµ 6 th¸ng ®Çu n¨m 2006, Ngµnh N«ng nghiÖp vµ Ph¸t
triÓn N«ng th«n). Tõ n¨m 2007 trë ®i, phÊn ®Êu ®¹t tèc ®é t¨ng tr−ëng ®Çu con ®èi víi
gµ lµ 10%/n¨m, thuû cÇm lµ 5%/n¨m, t¨ng tr−ëng vÒ s¶n l−îng thÞt, trøng tõ 12%/n¨m
trë lªn.
Tuy nhiªn, cho ®Õn nay, ngµnh ch¨n nu«i vÉn cßn kh¸ nhiÒu yÕu kÐm, bÊt cËp.
Râ nÐt nhÊt lµ ch¨n nu«i gia cÇm vÉn trong quy m« nhá dùa trªn hé gia ®×nh, ph©n t¸n
vµ tËn dông phô liÖu n«ng nghiÖp nªn n¨ng suÊt thÊp, gi¸ thµnh l¹i cao, vÖ sinh thùc
phÈm kÐm. §©y còng lµ nguån gèc dÉn tíi dÞch cóm cã thÓ t¸i ph¸t bÊt kú lóc nµo.
Theo sè liÖu thèng kª, trªn ®Þa bµn c¶ n−íc hiÖn cã kho¶ng trªn 8 triÖu hé ch¨n nu«i
gia cÇm víi sè l−îng h¬n 250 triÖu con, nghÜa lµ mçi hé chØ ®¹t 33 con. Trªn thùc tÕ
ngoµi c¸c trang tr¹i nu«i lín vµ tËp trung, hÇu hÕt c¸c hé d©n chØ nu«i víi sè l−îng rÊt
h¹n chÕ, trung b×nh kho¶ng 10 - 15 con/løa. §©y lµ quy m« qu¸ nhá lÎ vµ rÊt khã kiÓm
so¸t. Trong dÞch cóm gia cÇm cuèi n¨m 2004, ®Çu n¨m 2005 võa qua, tÊt c¶ c¸c c¬ së
ch¨n nu«i c«ng nghiÖp quy m« lín, cã kiÓm so¸t dÞch bÖnh, thó y hÇu nh− kh«ng hÒ bÞ
¶nh h−ëng, nh÷ng ®Þa ®iÓm bÞ cóm t¸i ph¸t chñ yÕu r¬i vµo c¸c c¬ së ch¨n nu«i nhá,
c¸c hé c¸ thÓ ch¨n nu«i manh món, tù ph¸t kh«ng ®−îc quy ho¹ch, bè trÝ, ®Çu t−, ch¨m
sãc cÈn thËn.
MÆt kh¸c, ch¨n nu«i nhá r¶i r¸c còng ®ang lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n
chÝnh dÉn tíi « nhiÔm m«i tr−êng, thËm chÝ cã thÓ g©y l©y mét sè bÖnh sang ng−êi.
Trung t©m Khoa häc C«ng nghÖ M«i tr−êng vµ Ph¸t triÓn (CENTECD)
§Þa chØ: 33B An Tr¹ch - Quèc Tö Gi¸m - §èng §a - Hµ Néi
§iÖn Tho¹i: 04.7366317
Fax: 04.7366317
Email:
[email protected]
1
Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ ONMT t¹i c¸c khu ch¨n nu«i
tËp trung ë vïng trung du phÝa B¾c nh»m PTBV
ChÝnh v× vËy, h×nh thøc ch¨n nu«i tËp trung lµ m« h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ ®óng
®¾n ®ang ®−îc thay thÕ dÇn cho h×nh thøc ch¨n nu«i nhá lÎ ë nhiÒu vïng n«ng th«n
ViÖt Nam. Thùc tÕ cho thÊy, m« h×nh ch¨n nu«i tËp trung cã −u thÕ h¬n nhiÒu so víi
h×nh thøc ch¨n nu«i nhá lÎ vÒ hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ hiÖu qu¶ x· héi.
Tuy nhiªn, ho¹t ®éng ch¨n nu«i tËp trung còng ®· béc lé nhiÒu mÆt h¹n chÕ nh−
thÞ tr−êng kh«ng æn ®Þnh, kü thuËt ch¨n nu«i ch−a ®¸p øng, ch−a kiÓm so¸t ®−îc dÞch
bÖnh, ho¹t ®éng dÞch vô ch¨n nu«i kh«ng æn ®Þnh, ch−a kiÓm so¸t ®−îc chÊt l−îng
thøc ¨n gia sóc (cßn bÞ pha lÉn c¸c chÊt ho¸ häc, hoocmon sinh tr−ëng, c¸c lo¹i thuèc
an thÇn,...) g©y h¹i ®èi víi søc khoÎ ng−êi tiªu dïng, chÊt th¶i ch¨n nu«i g©y « nhiÔm
m«i tr−êng,...
Trong ho¹t ®éng ch¨n nu«i còng ®· cã nh÷ng quy ®Þnh/biÖn ph¸p nh»m gi÷ vÖ
sinh vµ t¹o ra s¶n phÈm an toµn thùc phÈm nh−ng thùc tÕ cho thÊy, hiÖu qu¶ cña c¸c
ho¹t ®éng trªn ch−a ®¸p øng ®−îc yªu cÇu thùc tÕ. Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n lµ do
thiÕu sù kiÓm so¸t BVMT trong ho¹t ®éng ch¨n nu«i. Sù ph¸t triÓn b÷a b·i, thiÕu sù
kiÓm so¸t chÆt chÏ tõ quy tr×nh/kü thuËt ch¨n nu«i ®Õn c¸c quy ®Þnh/kiÓm so¸t vÒ
BVMT ®· t¹o ra nh÷ng rñi ro/sù cè ®èi víi ngµnh ch¨n nu«i, trong ®ã dÞch cóm gµ n¨m
2004 vµ ®Çu n¨m 2005 lµ vÝ dô ®iÓn h×nh.
Nh»m h¹n chÕ c¸c rñi ro/sù cè m«i tr−êng ®èi víi c¸c c¬ së ch¨n nu«i gia cÇm
tËp trung cÇn ¸p dông vµ kiÓm so¸t nghiªm ngÆt c¸c quy ®Þnh vÒ vÖ sinh thó y vµ
BVMT. §Ó cã c¬ së ®Ò xuÊt, x©y dùng, thùc hiÖn, kiÓm so¸t c¸c gi¶i ph¸p BVMT cÇn
cã c¸c nghiªn cøu vÒ t×nh h×nh ph¸t triÓn vµ hiÖn tr¹ng m«i tr−êng t¹i c¸c vïng ch¨n
nu«i tËp trung. ViÖc thùc hiÖn ®Ò tµi “Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ «
nhiÔm m«i tr−êng t¹i c¸c khu ch¨n nu«i tËp trung ë vïng trung du phÝa B¾c nh»m
ph¸t triÓn bÒn v÷ng” sÏ lµ c¬ së nh»m gãp phÇn ph¸t triÓn bÒn v÷ng c¸c khu ch¨n nu«i
gia cÇm tËp trung.
Môc tiªu cña ®Ò tµi:
Môc tiªu tr−íc m¾t:
- Gãp phÇn h¹n chÕ c¸c sù cè/rñi ro ch¨n nu«i n¶y sinh do « nhiÔm m«i tr−êng
t¹i c¸c khu ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung cña 4 tØnh Hµ T©y, VÜnh Phóc, Th¸i Nguyªn vµ
B¾c Giang;
- G¾n liÒn ph¸t triÓn kinh tÕ ch¨n nu«i gia cÇm víi ho¹t ®éng BVMT;
Trung t©m Khoa häc C«ng nghÖ M«i tr−êng vµ Ph¸t triÓn (CENTECD)
§Þa chØ: 33B An Tr¹ch - Quèc Tö Gi¸m - §èng §a - Hµ Néi
§iÖn Tho¹i: 04.7366317
Fax: 04.7366317
Email:
[email protected]
2
Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ ONMT t¹i c¸c khu ch¨n nu«i
tËp trung ë vïng trung du phÝa B¾c nh»m PTBV
Môc tiªu l©u dµi:
-
Gãp phÇn ph¸t triÓn bÒn v÷ng c¸c khu ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung cña 4 tØnh
Hµ T©y, VÜnh Phóc, Th¸i Nguyªn vµ B¾c Giang.
-
TiÕn tíi triÓn khai réng r·i c¸c gi¶i ph¸p ®−îc ®Ò xuÊt trong ®Ò tµi ®Ó h¹n
chÕ c¸c sù cè/rñi ro ch¨n nu«i n¶y sinh do « nhiÔm m«i tr−êng t¹i c¸c khu
ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung cña c¸c tØnh kh¸c thuéc vïng trung du phÝa B¾c.
Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu
§Ò tµi ®−îc thùc hiÖn víi c¸c ph−¬ng ph¸p chÝnh sau:
1. Ph−¬ng ph¸p tæng hîp th«ng tin, tµi liÖu, sè liÖu
Trªn c¬ së kÕ thõa cã chän läc c¸c nghiªn cøu ®· thùc hiÖn tr−íc ®©y t¹i khu
vùc dù ¸n, b¸o c¸o ®· ¸p dông c¸c ph−¬ng ph¸p: tæng hîp vµ ph©n tÝch th«ng tin, tµi
liÖu, sè liÖu. Ph−¬ng ph¸p nµy nh»m x¸c ®Þnh, ®¸nh gi¸ hiÖn tr¹ng ph¸t triÓn c¸c khu
ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung ë khu vùc nghiªn cøu th«ng qua c¸c sè liÖu, th«ng tin thu
thËp ®−îc tõ c¸c nguån kh¸c nhau, nh− Niªn gi¸m thèng kª, B¸o c¸o t×nh h×nh kinh tÕ x· héi vµ hiÖn tr¹ng m«i tr−êng c¸c tØnh. C¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu cã liªn quan nh−:
- Niªn gi¸m thèng kª c¸c tØnh Hµ T©y, VÜnh Phóc, Th¸i Nguyªn vµ B¾c Giang
n¨m 2004 vµ 2005.
- B¸o c¸o t×nh h×nh thùc hiÖn nhiÖm vô kinh tÕ - x· héi, an ninh quèc phßng
n¨m 2004 vµ 2005, ph−¬ng h−íng n¨m 2006 cña c¸c tØnh Hµ T©y, VÜnh Phóc, Th¸i
Nguyªn vµ B¾c Giang.
Nh÷ng sè liÖu thu thËp ®−îc ®· ®−îc thèng kª thµnh c¸c b¶ng biÓu theo hÖ
thèng x¸c ®Þnh: c¸c th«ng tin c¬ b¶n vÒ ®Þa bµn nghiªn cøu, sè liÖu vÒ hiÖn tr¹ng ph¸t
triÓn c¸c khu ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung, hiÖn tr¹ng m«i tr−êng cña vïng nghiªn cøu..
2. Ph−¬ng ph¸p kh¶o s¸t thùc ®Þa
Ph−¬ng ph¸p nµy ®−îc tiÕn hµnh trong 2 n¨m 2004 vµ 2005 t¹i 4 tØnh Hµ T©y,
VÜnh Phóc, Th¸i Nguyªn vµ B¾c Giang. Néi dung c¸c c«ng t¸c kh¶o s¸t bao gåm:
-
Kh¶o s¸t ®iÒu kiÖn ®Þa lý tù nhiªn, kinh tÕ - x· héi, hiÖn tr¹ng c¬ së h¹ tÇng,
hiÖn tr¹ng m«i tr−êng khu vùc dù ¸n vµ vïng phô cËn.
-
Quan s¸t hiÖn tr−êng vµ ghi chÐp c¸c nhËn xÐt trùc quan vÒ ®Æc ®iÓm ®Þa h×nh,
®Æc ®iÓm th¶m thùc vËt, m«i tr−êng.
-
Thu thËp, tæng hîp c¸c tµi liÖu liªn quan.
Trung t©m Khoa häc C«ng nghÖ M«i tr−êng vµ Ph¸t triÓn (CENTECD)
§Þa chØ: 33B An Tr¹ch - Quèc Tö Gi¸m - §èng §a - Hµ Néi
§iÖn Tho¹i: 04.7366317
Fax: 04.7366317
Email:
[email protected]
3
Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ ONMT t¹i c¸c khu ch¨n nu«i
tËp trung ë vïng trung du phÝa B¾c nh»m PTBV
-
§¸nh gi¸ c¸c th«ng tin, sè liÖu sau khi ®iÒu tra, kh¶o s¸t.
-
Kh¶o s¸t thùc ®Þa vµ tiÕn hµnh ®o ®¹c ngay t¹i thùc ®Þa mét sè chØ tiªu m«i
tr−êng: nhiÖt ®é, hµm l−îng bôi, ®é ån… §ång thêi lÊy mét sè mÉu ®Êt, n−íc
vµ khÝ ®Ó ®−a vÒ ph©n tÝch trong phßng thÝ nghiÖm.
KÕt qu¶ kh¶o s¸t, ph©n tÝch chÊt l−îng m«i tr−êng khu vùc dù ¸n do Trung t©m
Khoa häc C«ng nghÖ m«i tr−êng vµ Ph¸t triÓn (CENTECD) thùc hiÖn.
-
M«i tr−êng khÝ: kh¶o s¸t ®o l−êng nång ®é c¸c chÊt « nhiÔm m«i tr−êng
kh«ng khÝ lµ: Bôi l¬ löng (SPM), NH3, H2S, CO2 vµ sè l−îng c¸c vi sinh vËt
hiÕu khÝ… ë c¸c vÞ trÝ ®Æc tr−ng trong khu vùc nghiªn cøu.
-
M«i tr−êng n−íc: kh¶o s¸t ®o ®¹c hiÖn tr¹ng chÊt l−îng m«i tr−êng n−íc mÆt
t¹i khu vùc nghiªn cøu. C¸c chØ tiªu ph©n tÝch bao gåm: ®é pH, chÊt r¾n l¬
löng, DO, COD, BOD5, NH3, NO3-, H2S, Fe, coliform vµ Feacal Coliform.
Kh¶o s¸t ®o ®¹c hiÖn tr¹ng chÊt l−îng m«i tr−êng n−íc ngÇm t¹i khu vùc
nghiªn cøu. C¸c chØ tiªu ph©n tÝch bao gåm: ®é pH, ®é ®ôc, ®é cøng, ®é mµu,
COD, BOD5, N-NH4+, N-NH3, s¾t tæng sè, coliform vµ Feacal Coliform.
-
M«i tr−êng ®Êt: kh¶o s¸t ®o ®¹c chÊt l−îng m«i tr−êng ®Êt t¹i khu vùc nghiªn
cøu - ®Êt t¹i khu vùc tiÕp nhËn n−íc th¶i tõ c¸c khu ch¨n nu«i gia cÇm tËp
trung. C¸c chØ tiªu ph©n tÝch gåm: Nit¬ tæng sè, photpho tæng sè, pHKCl, chÊt
h÷u c¬.
- HiÖn tr¹ng kinh tÕ - x· héi: ®iÒu tra hiÖn tr¹ng ph¸t triÓn vµ thu nhËp cña c¸c
khu ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung th«ng qua c¸c sè liÖu thèng kª do UBND c¸c
x·, huyÖn cung cÊp.
- Ph−¬ng ph¸p ®iÒu tra x· héi häc: ®−îc sö dông trong qu¸ tr×nh pháng vÊn l·nh
®¹o vµ nh©n d©n ®Þa ph−¬ng, ®Æc biÖt lµ c¸c chñ khu ch¨n nu«i gia cÇm tËp
trung vµ c¸c hé ë l©n cËn. Nhãm nghiªn cøu ®· tiÕn hµnh ph¸t 660 phiÕu ®iÒu
tra t¹i 4 tØnh Hµ T©y, VÜnh Phóc, Th¸i Nguyªn, B¾c Giang
3. Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch trong phßng thÝ nghiÖm
Ph−¬ng ph¸p nµy nh»m x¸c ®Þnh c¸c th«ng sè vÒ hiÖn tr¹ng m«i tr−êng kh«ng
khÝ, ®Êt, n−íc vµ tiÕng ån t¹i khu vùc dù ¸n.
Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn b¸o c¸o nµy, nhãm nghiªn cøu ®· tiÕn hµnh lÊy vµ
ph©n tÝch mét sè mÉu cã liªn quan:
- MÉu ®Êt
:
4 mÉu.
Trung t©m Khoa häc C«ng nghÖ M«i tr−êng vµ Ph¸t triÓn (CENTECD)
§Þa chØ: 33B An Tr¹ch - Quèc Tö Gi¸m - §èng §a - Hµ Néi
§iÖn Tho¹i: 04.7366317
Fax: 04.7366317
Email:
[email protected]
4
Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ ONMT t¹i c¸c khu ch¨n nu«i
tËp trung ë vïng trung du phÝa B¾c nh»m PTBV
- MÉu n−íc
:
6 mÉu n−íc mÆt vµ 4 mÉu n−íc ngÇm.
- MÉu khÝ
:
7 mÉu.
Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch dùa theo ph−¬ng ph¸p chuÈn trong lÜnh vùc chuyªn
ngµnh. Tiªu chuÈn so s¸nh dùa theo tiªu chuÈn quèc gia TCVN. Trªn c¬ së ®ã ®¸nh gi¸
hiÖn tr¹ng m«i tr−êng khu vùc dù ¸n.
Ph−¬ng ph¸p ®o c¸c th«ng sè chÊt l−îng m«i tr−êng kh«ng khÝ
C¸c th«ng sè quan tr¾c
+ Bôi l¬ löng (SPM) vµ c¸c chÊt khÝ ®éc h¹i CO2, NH3 vµ H2S, vi sinh vËt hiÕu khÝ.
Ph−¬ng ph¸p quan tr¾c
C¸ch lÊy mÉu theo Tiªu chuÈn m«i tr−êng ViÖt Nam TCVN 1995 (bôi theo TCVN
5067 -1995).
B¶ng 1 - Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch c¸c th«ng sè chÊt l−îng m«i tr−êng kh«ng khÝ
ChØ tiªu ph©n tÝch
KhÝ NH3
Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch
TCVN 5293 : 1995. ChÊt l−îng kh«ng khÝ. Ph−¬ng ph¸p
Indophenol x¸c ®Þnh hµm l−îng Amoniac.
KhÝ CO2
KhÝ H2S
Bôi SPM
Ph−¬ng ph¸p c©n khèi l−îng theo TCVN 5067-1995
Vi khuÈn hiÕu khÝ
Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch chÊt l−îng n−íc
C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ chÊt l−îng m«i tr−êng n−íc vµ ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch ®−îc tr×nh
bµy trong b¶ng sau.
Trung t©m Khoa häc C«ng nghÖ M«i tr−êng vµ Ph¸t triÓn (CENTECD)
§Þa chØ: 33B An Tr¹ch - Quèc Tö Gi¸m - §èng §a - Hµ Néi
§iÖn Tho¹i: 04.7366317
Fax: 04.7366317
Email:
[email protected]
5
Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ ONMT t¹i c¸c khu ch¨n nu«i
tËp trung ë vïng trung du phÝa B¾c nh»m PTBV
B¶ng 2 - ChØ tiªu vµ ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch chÊt l−îng n−íc
TT
Th«ng
Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch
sè/ChØ tiªu
ChØ tiªu vËt lý
1
pH
§o b»ng m¸y ®o theo TCVN 4559 – 1998; TCVN 6492 : 1999
Ph−¬ng ph¸p ®o ®iÖn thÕ pH APHA 4500 – H + B
2
Ph−¬ng ph¸p khèi l−îng sau khi läc, sÊy mÉu ë nhiÖt ®é 1050C
®Õn khèi l−îng kh«ng ®æi theo TCVN 4560 - 1988
SS
APHA - 2540D (ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh tæng chÊt r¾n l¬ löng
sÊy kh« ë 103 ÷ 1050C, trang 2-56 ÷ 2-57)
3
DO
M¸y ®o DO, Ph−¬ng ph¸p Winkler theo TCVN 5499 - 1995
4
COD
Ph−¬ng ph¸p oxy ho¸ b»ng K2Cr2O7 trong m«i tr−êng axit theo
TCVN 6491-1999
APHA -5220B (Ph−¬ng ph¸p håi l−u më, trang 5-15 ÷5-16)
APHA-5220D (Ph−¬ng ph¸p ch−ng cÊt håi l−u ®ãng, tr¾c
quang, trang 5-15 ÷ 5-16)
5
BOD5
Ph−¬ng ph¸p cÊy vµ pha lo·ng theo TCVN 6001 - 1995
APHA -5210B (X¸c ®Þnh BOD 5 ngµy, trang 5-3 ÷ 5-6)
6
H2S
X¸c ®Þnh H2S theo ph−¬ng ph¸p nªu trong TCVN 5370 – 1991
7
NH4+
X¸c ®Þnh amoni b»ng ph−¬ng ph¸p tr¾c phæ thao t¸c b»ng tay
theo TCVN 6179 - 1:1996
8
NH3
TCVN 5988:1995 ISO 5664:1984. ChÊt l−îng n−íc. X¸c ®Þnh
NH3 b»ng ph−¬ng ph¸p ch−ng cÊt vµ chuÈn ®é.
9
NO3-
X¸c ®Þnh nitrat b»ng ph−¬ng ph¸p
axitosunfosalixylic theo TCVN 6180 : 1996
10
§é cøng
§o ngay t¹i hiÖn tr−êng b»ng m¸y TOA.
11
§é mµu
TCVN 6185:1996, ISO 7887:1985(E). ChÊt l−îng n−íc. KiÓm
tra vµ x¸c ®Þnh mµu s¾c
tr¾c
Trung t©m Khoa häc C«ng nghÖ M«i tr−êng vµ Ph¸t triÓn (CENTECD)
§Þa chØ: 33B An Tr¹ch - Quèc Tö Gi¸m - §èng §a - Hµ Néi
§iÖn Tho¹i: 04.7366317
Fax: 04.7366317
Email:
[email protected]
phæ
dïng
6
Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ ONMT t¹i c¸c khu ch¨n nu«i
tËp trung ë vïng trung du phÝa B¾c nh»m PTBV
12
Fe
X¸c ®Þnh s¾t b»ng ph−¬ng ph¸p tr¾c phæ dïng thuèc thö 1,10 phenantrolin theo TCVN 6177 : 1996
13
§é ®ôc
X¸c ®Þnh ®é ®ôc theo TCVN 6184 : 1996
ChØ tiªu sinh häc
14
Coliform
X¸c ®Þnh theo TCVN 6187-1: 1996; TCVN 6187- 2: 1996
15
Fecal
Coliform
TCVN 6187-1:1996, ISO 9308/1:1990(E). ChÊt l−îng n−íc.
Ph¸t hiÖn vµ ®Õm vi khuÈn coliform, vi khuÈn coliform chÞu
nhiÖt vµ Escherichia coli gi¶ ®Þnh. PhÇn 1: Ph−¬ng ph¸p mµng
läc
MÉu lÊy ®−îc l−u tr÷ trong thïng ®¸ ®Ó duy tr× nhiÖt ®é < 40C. Tuú tõng chØ
tiªu, mÉu ®−îc b¶o qu¶n thÝch hîp vµ ph©n tÝch “Standards Methods for examimnation
of Water and Wastewater”. C¸c chØ tiªu pH vµ DO ®−îc ®o t¹i hiÖn tr−êng sau khi lÊy
mÉu. C¸c chØ tiªu kh¸c ®−îc ph©n tÝch t¹i phßng thÝ nghiÖm trong th¸ng 8 n¨m 2006.
Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch chÊt l−îng ®Êt
C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ chÊt l−îng m«i tr−êng ®Êt vµ ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch ®−îc
tr×nh bµy trong b¶ng sau.
B¶ng 3 - ChØ tiªu vµ ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch chÊt l−îng ®Êt
TT
Ph−¬ng ph¸p
ChØ tiªu
ph©n tÝch
1
∑N (mg/kgkh«)
Quang phæ hÊp phô
2
∑P (mg/kgkh«)
Quang phæ hÊp phô
3
pH KCL
pH Meter
4
ChÊt h÷u c¬ (mg/kgkh«)
TCVN 5050:1985. §Êt trång trät. Ph−¬ng ph¸p
x¸c ®Þnh tæng sè chÊt h÷u c¬
MÉu ph©n tÝch chÊt l−îng ®Êt ®−îc lÊy theo ®óng quy tr×nh quy ®Þnh trong TCVN 5297
: 1995 LÊy mÉu. Yªu cÇu chung.
+ Ph−¬ng ph¸p so s¸nh: Dïng ®Ó ®¸nh gi¸ c¸c t¸c ®éng trªn c¬ së c¸c tiªu chuÈn ViÖt
Nam vÒ m«i tr−êng TCVN 1995, TCVN 1998, TCVN 2001 vµ TCVN 2005.
Trung t©m Khoa häc C«ng nghÖ M«i tr−êng vµ Ph¸t triÓn (CENTECD)
§Þa chØ: 33B An Tr¹ch - Quèc Tö Gi¸m - §èng §a - Hµ Néi
§iÖn Tho¹i: 04.7366317
Fax: 04.7366317
Email:
[email protected]
7
Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ ONMT t¹i c¸c khu ch¨n nu«i
tËp trung ë vïng trung du phÝa B¾c nh»m PTBV
+ §¸nh gi¸ nhanh: ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ nhanh (Rapid assessment) do tæ chøc Y tÕ
ThÕ giíi (WHO) ®Ò xuÊt, ®−îc ¸p dông ®Ó tÝnh to¸n t¶i l−îng « nhiÔm trong khÝ th¶i vµ
n−íc th¶i cña c¸c khu ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung.
§èi t−îng nghiªn cøu:
Nghiªn cøu tËp trung vµo khu ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung cã quy m« ≥ 1000 con.
Néi dung nghiªn cøu:
Nghiªn cøu ®−îc thùc hiÖn víi c¸c néi dung chÝnh nh− sau:
- §¸nh gi¸ t×nh h×nh ph¸t triÓn ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung t¹i khu vùc nghiªn
cøu.
- §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ hiÖn tr¹ng m«i tr−êng t¹i c¸c khu ch¨n nu«i gia
cÇm tËp trung cña Hµ T©y, VÜnh Phóc, Th¸i Nguyªn, B¾c Giang.
- Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶/h¹n chÕ cña c¸c gi¶i ph¸p BVMT ®−îc thùc hiÖn
t¹i c¸c khu ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung cña Hµ T©y, VÜnh Phóc, Th¸i Nguyªn,
B¾c Giang.
- §Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ BVMT t¹i c¸c khu
ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung.
C¸c thµnh viªn chÝnh tham gia thùc hiÖn ®Ò tµi:
§Ò tµi ®−îc thùc hiÖn víi sù tham gia cña c¸c thµnh viªn chÝnh sau:
TT Hä tªn, häc hµm, häc vÞ
C¬ quan
1
PGS.TS. TrÞnh ThÞ Thanh Khoa M«i tr−êng – Tr−êng §HKHTN
2
Lª Hång Thanh
CENTECD
3
ThS. NguyÔn Mai Hoa
Bé m«n §Þa sinh th¸i – Tr−êng §H Má - §Þa chÊt
4
CN. §µo Ph−¬ng Hoa
CENTECD
5
CN. Lª Duy H−¬ng
CENTECD
6
CN. Lª ThÞ BÝch Ngäc
CENTECD
7
CN. NguyÔn Duy Phó
CENTECD
8
CN. D−¬ng Hoµi Linh
CENTECD
Trung t©m Khoa häc C«ng nghÖ M«i tr−êng vµ Ph¸t triÓn (CENTECD)
§Þa chØ: 33B An Tr¹ch - Quèc Tö Gi¸m - §èng §a - Hµ Néi
§iÖn Tho¹i: 04.7366317
Fax: 04.7366317
Email:
[email protected]
8
Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ ONMT t¹i c¸c khu ch¨n nu«i
tËp trung ë vïng trung du phÝa B¾c nh»m PTBV
Ch−¬ng I: Mét sè vÊn ®Ò chung
vÒ c¸c khu ch¨n nu«i tËp trung
I. Tiªu chÝ khu ch¨n nu«i tËp trung
A) Tiªu chÝ khu ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung
Khu ch¨n nu«i tËp trung quy m« lín: Khu ch¨n nu«i tËp trung nÕu th−êng
xuyªn cã sè l−îng gia cÇm tõ 10.000 con trë lªn.
Khu ch¨n nu«i tËp trung quy m« võa: cã tõ 2.000 ®Õn d−íi 10.000 con gia cÇm.
Khu ch¨n nu«i quy m« nhá: cã tõ 200 ®Õn 2.000 con gia cÇm.
Tuy nhiªn, trong qu¸ tr×nh ¸p dông quy ®Þnh trªn vµo thùc tÕ cho thÊy ph©n lo¹i
trªn ch−a phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ, do vËy gÇn ®©y nhÊt Bé NNPT – NT vµ c¸c
ban ngµnh kh¸c cã liªn quan ®· ®−a ra quy ®Þnh: Khu ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung cã
quy m« tõ 500 con m¸i sinh s¶n hoÆc 1.000 con th−¬ng phÈm/løa trë lªn.
Tæ chøc, c¸ nh©n ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung, c«ng nghiÖp cã quy m« tõ 1.000
con sinh s¶n hoÆc 2.000 con th−¬ng phÈm trë lªn ph¶i ®¨ng ký víi c¬ quan thó y ®Ó
thÈm ®Þnh ®iÒu kiÖn ch¨n nu«i, ®iÒu kiÖn vÖ sinh thó y.
§Ó ®¶m b¶o an toµn, sÏ kh«ng ®−îc ch¨n nu«i bÊt kú quy m« nµo trong khu vùc
d©n c− tËp trung, khu phè, néi « thuéc thµnh phè, thÞ x·, thÞ tø, khu c«ng nghiÖp.
Kho¶ng c¸ch tõ c¸c c¬ së ch¨n nu«i ®Õn nguån mÆt n−íc, giÕng khoan lÊy n−íc ngÇm
phôc vô môc ®Ých ¨n uèng, sinh ho¹t cña nh©n d©n tèi thiÓu lµ 10 m ®èi víi ch¨n nu«i
hé gia ®×nh, 20 m ®èi víi khu ch¨n nu«i tËp trung quy m« nhá, 50 m ®èi víi khu ch¨n
nu«i tËp trung quy m« võa, 100 m ®èi víi khu ch¨n nu«i tËp trung quy m« lín.
Kho¶ng c¸ch tõ c¬ së ch¨n nu«i ®Õn tr−êng häc, bÖnh viÖn, khu ®iÒu d−ìng,
c«ng së, c¬ së t«n gi¸o, vui ch¬i gi¶i trÝ tèi thiÓu lµ 20 m ®èi víi ch¨n nu«i hé gia ®×nh;
50 m ®èi víi ch¨n nu«i nhá; 100 m ®èi víi ch¨n nu«i võa. Khu ch¨n nu«i tËp trung
ph¶i c¸ch xa khu d©n c− tèi thiÓu lµ 300 m; xa c«ng së, tr−êng häc, bÖnh viÖn... tèi
thiÓu lµ 500 m.
Trung t©m Khoa häc C«ng nghÖ M«i tr−êng vµ Ph¸t triÓn (CENTECD)
§Þa chØ: 33B An Tr¹ch - Quèc Tö Gi¸m - §èng §a - Hµ Néi
§iÖn Tho¹i: 04.7366317
Fax: 04.7366317
Email:
[email protected]
9
Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ ONMT t¹i c¸c khu ch¨n nu«i
tËp trung ë vïng trung du phÝa B¾c nh»m PTBV
C¸c quy ®Þnh vµ yªu cÇu chÝnh vÒ khu ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung ®−îc thÓ
hiÖn ë b¶ng I.1
B¶ng I.1 - C¸c quy ®Þnh vµ yªu cÇu chÝnh vÒ khu ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung
Quy m«
Quy ®Þnh vµ yªu cÇu cô thÓ
vµ yªu cÇu
VÒ quy m« ch¨n Ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung, c«ng nghiÖp: Quy m« kh«ng nhá
h¬n 30.000 con, trong ®ã mçi hé cã quy m« tèi thiÓu 4.000 con
nu«i (A)
th−¬ng phÈm hoÆc 2.000 con sinh s¶n.
- C¬ së ch¨n nu«i gia cÇm th−¬ng phÈm víi quy m« cã mÆt
th−êng xuyªn tõ 2.000 con trë lªn (kh«ng tÝnh sè ®Çu con d−íi
7 ngµy tuæi).
- C¬ së ch¨n nu«i gia cÇm sinh s¶n víi quy m« cã mÆt th−êng
xuyªn tõ 1.000 con trë lªn.
- Ph¶i theo quy ho¹ch ®−îc cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt;
- C¬ së ch¨n nu«i gia cÇm tËp trung, c«ng nghiÖp ë ®ång b»ng,
trung du ph¶i c¸ch xa khu d©n c− tõ 300 mÐt trë lªn vµ ë miÒn
VÒ quy ho¹ch vµ nói ph¶i c¸ch xa khu d©n c− tõ 01 km trë lªn;
- Khu ch¨n nu«i tËp trung ®−îc x©y dùng ë nh÷ng ®Þa ®iÓm
thiÕt kÕ
c¸ch xa khu d©n c−, tr−êng häc, quèc lé, chî.
- Chuång ph¶i cã m¸i che, nÒn bª t«ng kh«ng tr¬n tr−ît, dÔ
tho¸t n−íc vµ vÖ sinh tiªu ®éc.
- Cã hµng rµo hoÆc t−êng bao quanh b¶o ®¶m ng¨n chÆn ®−îc
ng−êi, ®éng vËt tõ bªn ngoµi x©m nhËp vµo c¬ së;
- Cã khu hµnh chÝnh riªng biÖt;
- Cã n¬i vÖ sinh, thay quÇn ¸o cho c¸n bé, c«ng nh©n, kh¸ch
th¨m quan;
- Cã kho riªng biÖt b¶o qu¶n thøc ¨n ch¨n nu«i, nguyªn liÖu
dïng s¶n xuÊt thøc ¨n ch¨n nu«i; dông cô ch¨n nu«i; ho¸ chÊt
s¸t trïng ®éc h¹i;
20
Kho¶ng c¸ch tèi Khu ch¨n nu«i tËp trung quy m« nhá
50
thiÓu tõ c¸c c¬ së Khu ch¨n nu«i tËp trung quy m« võa
100
ch¨n nu«i
®Õn Khu ch¨n nu«i tËp trung quy m« lín
nguån n−íc phôc vô
môc ®Ých sinh ho¹t
(m) (B)
Trung t©m Khoa häc C«ng nghÖ M«i tr−êng vµ Ph¸t triÓn (CENTECD)
§Þa chØ: 33B An Tr¹ch - Quèc Tö Gi¸m - §èng §a - Hµ Néi
§iÖn Tho¹i: 04.7366317
Fax: 04.7366317
Email:
[email protected]
10
.PDF 
230 
35 
72 
