80
Chöông
6
HEÄ THOÁNG TOÀN KHO ÑÔN HAØNG ÑÔN
- Heä thoáng toàn kho bieát tröôùc nhu caàu vaø thôøi gian chôø.
- Heä thoáng toàn kho bieát tröôùc nhu caàu, thôøi gian chôø thay ñoåi.
- Heä thoáng toàn kho nhu caàu thay ñoåi, thôøi gian chôø khoâng ñoåi.
- Heä thoáng toàn kho nhu caàu thay ñoåi, thôøi gian chôø thay ñoåi.
6.1 KHAÙI NIEÄM
Heä thoáng toàn kho ñôn haøng ñôn SOQ (Single Order Quantities) hoaïch ñònh
vaø kieåm soaùt toàn kho trong ñoù saûn phaåm ñöôïc ñaët haøng chæ moät laàn taïi moät thôøi
ñieåm, thoûa maõn nhu caàu moät giai ñoaïn, cuoái giai ñoaïn naøy, saûn phaåm khoâng coøn
hay coøn ít giaù trò söû duïng. Caùc moâ hình EOQ, EOI, EPQ khoâng duøng ñöôïc trong
tröôøng hôïp naøy vì giaû söû saûn phaåm khoâng duøng ôû giai ñoaïn naøy coù theå duøng ôû
giai ñoaïn sau.
Trong heä thoáng toàn kho ñôn haøng ñôn, saûn phaåm coù thôøi gian söû duïng haïn
cheá, chu kyø soáng saûn phaåm ngaén hay nhu caàu saûn phaåm laø nhu caàu ñôn.
Heä thoáng toàn kho ñôn haøng ñôn phuø hôïp vôùi saûn phaåm coù nhu caàu khoâng
lieân tuïc, thay ñoåi, thôøi gian ngaén, bao goàm hai loaïi:
- Khoâng chu kyø nhö phuï tuøng baûo döôõng.
- Coù chu kyø, khoâng xaùc ñònh, ñôøi soáng ngaén nhö thöïc phaåm, baùo,....
Trong heä thoáng toàn kho ñôn haøng ñôn, khi ñaët haøng thieáu seõ chòu toån thaát
lôïi nhuaän cô hoäi, khi ñaët haøng dö seõ coù thaëng dö, thaëng dö seõ bò loaïi boû do hö
hoûng hay loãi thôøi, seõ bò baùn giaûm giaù hay tröõ ñeán muøa sau, tuøy vaøo caùch giaûi quyeát
seõ coù toån thaát hay chi phí töông öùng.
Baøi toaùn toàn kho ñôn haøng ñôn coù theå ñöôïc phaân loaïi theo nguoàn cung
caáp, nhu caàu vaø thôøi gian chôø. Nguoàn cung caáp goàm cung caáp töø beân ngoaøi hay
nguoàn töï caáp. Nguoàn cung caáp aûnh höôûng thôøi gian chôø. Öôùc löôïng nhu caàu laø
caàn thieát cho baøi toaùn, khi nhu caàu thay ñoåi vôùi phaân boá bieát tröôùc coù theå duøng
81
kyõ thuaät ra quyeát ñònh trong ñieàu kieän ruûi ro. Neáu khoâng bieát gì veà nhu caàu, caàn
phaûi phaân tích hay khaûo saùt thò tröôøng.
Caùc moâ hình toàn kho khaûo saùt ôû caùc phaàn sau bao goàm:
- Heä thoáng nhu caàu vaø thôøi gian chôø bieát tröôùc.
- Heä thoáng nhu caàu bieát tröôùc, thôøi gian chôø thay ñoåi.
- Heä thoáng nhu caàu thay ñoåi, thôøi gian chôø bieát tröôùc.
- Heä thoáng nhu caàu vaø thôøi gian chôø thay ñoåi.
6.2 HEÄ THOÁNG TOÀN KHO BIEÁT TRÖÔÙC NHU CAÀU VAØ THÔØI GIAN CHÔØ
Khi bieát tröôùc nhu caàu ta xaùc ñònh ñöôïc löôïng ñaët haøng, khi bieát tröôùc thôøi
gian chôø ta xaùc ñònh ñöôïc thôøi ñieåm ñaët haøng. Ñaây laø tröôøng hôïp ñôn giaûn nhaát
vaø ít xaûy ra trong thöïc teá.
6.3 HEÄ THOÁNG TOÀN KHO BIEÁT TRÖÔÙC NHU CAÀU THÔØI GIAN CHÔØ
THAY ÑOÅI
Khi bieát tröôùc nhu caàu ta xaùc ñònh ñöôïc löôïng ñaët haøng. Thôøi gian chôø
thay ñoåi caàn choïn thôøi ñieåm ñaët haøng ñeå haøng ñeán tröôùc khi coù nhu caàu, nhaèm
traùnh ngöng saûn xuaát hay maát ñôn haøng. Neáu khoâng chaáp nhaän heát haøng, caàn
choïn thôøi gian chôø cöïc ñaïi. Neáu bieát phaân boá thôøi gian chôø, coù theå choïn thôøi
gian chôø Lo ñeå coù xaùc suaát sôùm haïn Po ñònh tröôùc
Lo : P (L < Lo) = F(Lo) = Po
Ví duï 6.1 Xem moät cöûa haøng baùn caây thoâng giaùng sinh, thôøi gian chôø L vaø taàn
suaát f töông öùng cho ôû baûng sau. Xaùc ñònh thôøi gian chôø ñeå coù xaùc suaát sôùm haïn
Po laø 0,85.
Baûng 6.1
L (ng)
f (laàn)
L (ng)
f (laàn)
10
10
14
30
11
10
15
10
12
15
16
5
13
20
Töø taàn suaát ta coù phaân boá thôøi gian chôø
82
Baûng 6.2
L (ng)
P (L)
F (L)
L (ng)
P (L)
F (L)
10
0,1
0,1
14
0,3
0,85
11
0,1
0,2
15
0,1
0,9
12
0,15
0,35
16
0,05
1
13
0,2
0,55
Töø phaân boá thôøi gian chôø, vôùi xaùc suaát Po = 0,85 ta choïn thôøi gian chôø laø
Lo = 14 ng
6.4 HEÄ THOÁNG TOÀN KHO NHU CAÀU THAY ÑOÅI, THÔØI GIAN CHÔØ
KHOÂNG ÑOÅI
Vôùi thôøi gian chôø bieát tröôùc, ta xaùc ñònh ñöôïc thôøi ñieåm ñaët haøng. Nhu
caàu M thay ñoåi, neáu bieát phaân boá nhu caàu, coù theå duøng kyõ thuaät ra quyeát ñònh
trong ñieàu kieän ruûi ro ñeå xaùc ñònh löôïng ñaët haøng X nhaèm cöïc ñaïi kyø voïng lôïi
nhuaän hay cöïc tieåu kyø voïng chi phí.
Caùc phöông phaùp thöôøng duøng bao goàm:
- Phöông phaùp lieät keâ;
- Phöông phaùp phaân tích lôïi nhuaän;
- Phöông phaùp phaân tích chi phí.
1- Phöông phaùp lieät keâ
Phöông phaùp lieät keâ lieät keâ toaøn boä caùc phöông aùn ñaët haøng coù theå, töø
ñoù choïn phöông aùn coù giaù trò kyø voïng toái öu. Giaù trò kyø voïng cuûa phöông aùn
ñaët haøng vôùi côõ loâ haøng Qi, khi bieát phaân boá nhu caàu P(M)
n
E (Q i ) =
∑ P ( M j ) F (Qi , M j )
j =0
trong ñoù:
Qi - côõ loâ haøng, i = 1 ÷ m;
Mj - nhu caàu, j = 1 ÷ n
F(Qi, Mj ) - lôïi nhuaän hay toån thaát vôùi côõ loâ haøng Qi, nhu caàu Mj.
Trong tröôøng hôïp phaân tích lôïi nhuaän, haøm lôïi nhuaän
Qi J − (M j − Qi ) A , Qi ≤ M j
F (Qi M j ) =
M j J − (Q j − M j ) l , Qi > M j
83
trong ñoù:
A - chi phí heát haøng ñôn vò;
J - Lôïi nhuaän ñôn vò;
l - toån thaát thaëng dö ñôn vò.
Côõ loâ haøng toái öu Q* cöïc ñaïi kyø voïng lôïi nhuaän.
Q∗ :
E (Q * ) = Max E ( Qi )
Trong tröôøng hôïp phaân tích chi phí, haøm chi phí
Qi ≥ M j
Qi P,
F (Qi M j ) =
Qi P + (M j − Qi )l , Qi < M j
trong ñoù: P - chi phí ñôn vò.
Côõ loâ haøng toái öu Q* cöïc tieåu kyø voïng chi phí.
Q∗ :
E (Q ∗ ) = Min E (Qi )
Ví duï 6.2 Xem cöûa haøng baùn caây thoâng giaùng sinh. Giaù mua 2 NÑ/caây, giaù baùn 6
NÑ/caây, giaù baùn sau muøa 1 NÑ/caây. Phaân boá nhu caàu trong moãi muøa giaùng sinh
Baûng 6.3
M
P(M)
M
P(M)
10
0,10
40
0,35
20
0,10
50
0,15
30
0,20
60
0,10
Chi phí heát haøng ñôn vò
A = 4 NÑ/caây
Lôïi nhuaän ñôn vò
J = 4 NÑ/caây
Toån thaát thaëng dö ñôn vò
l = 1 NÑ/caây
Haøm lôïi nhuaän
Qi J − (M j − Qi ) A ,
F (Qi M j ) =
M j J − (Q j − M j ) l ,
Qi ≤ M j
Qi > M j
Haøm lôïi nhuaän theo caùc phöông aùn ñaët haøng khaùc nhau ôû caùc möùc nhu caàu
khaùc nhau, cuøng vôùi kyø voïng lôïi nhuaän E(Q) tính ôû baûng 6.4:
84
Baûng 6.4
M
10
20
30
40
50
60
P(M)
0,1
0,1
0,2
0,35
0,15
0,1
10
40
40
40
40
40
40
40
20
30
80
80
80
80
80
75
30
20
70
120
120
120
120
105
40
10
60
110
160
160
160
125
50
0
50
100
150
200
200
127,5
60
-10
40
90
140
190
240
122,5
Q
E(Q)
Kyø voïng lôïi nhuaän lôùn nhaát E(Q*) = 127,5 NÑ, töông öùng vôùi keá hoaïch
ñaët haøng toái öu Q* = 50 caây thoâng.
Ví duï 6.3 Moät sieâu thò laäp keá hoaïch mua maùy neùn döï phoøng cho heä thoáng laïnh.
Giaù mua maùy neùn hieän taïi P laø 100 NÑ/caùi, neáu mua khi maùy neùn hö, giaù mua A
laø 1000 NÑ/caùi, boû qua giaù trò coøn laïi cuûa maùy neùn khi khoâng söû duïng. Phaân boá
löôïng maùy neùn bò hö M trong voøng ñôøi cuûa heä thoáng laïnh cho ôû baûng 6.5
Baûng 6.5
M
0
1
2
3
P(M)
0,3
0,4
0,25
0,05
Haøm chi phí theo caùc phöông aùn ñaët haøng khaùc nhau ôû caùc möùc nhu caàu
khaùc nhau, cuøng vôùi kyø voïng chi phí E(Q) tính ôû baûng 6.6:
Baûng 6.6
M
0
1
2
3
P(M)
0,3
0,4
0,25
0,05
0
0
1000
2000
3000
1050
1
100
100
1100
2100
450
2
200
200
200
1200
250
3
300
300
300
300
300
Q
E(Q)
Töø baûng treân, löôïng ñaët haøng toái öu öùng vôùi kyø voïng chi phí cöïc tieåu Q*
laø hai maùy.
85
2- Phaân tích lôïi nhuaän
Phöông phaùp lieät keâ coù khoái löôïng tính toaùn lôùn, moät phöông phaùp toái öu
vôùi khoái löôïng tính toaùn ít hôn laø phöông phaùp phaân tích lôïi nhuaän. Phaân tích lôïi
nhuaän nhaèm xaùc ñònh löôïng ñaët haøng ñaàu chu kyø nhaèm cöïc ñaïi lôïi nhuaän cuoái
chu kyø
EP = ER – EC
trong ñoù: EP - kyø voïng lôïi nhuaän
ER - kyø voïng thu nhaäp
EC - kyø voïng chi phí
Kyø voïng thu nhaäp goàm kyø voïng thu nhaäp baùn haøng vaø thu nhaäp giaù trò coøn
laïi
Q
Q
∫
∫
0
0
ER = P1 [Q − (Q − M )f (M ) dM ] + V (Q − M ) f ( M )dM
Q
∫
ER = P1 Q + (V − P1 ) (Q − M )f (M )dM
0
trong ñoù: P1 - giaù baùn ñôn vò; V - giaù trò coøn laïi ñôn vò
Kyø voïng chi phí goàm chi phí mua haøng, ñaët haøng vaø kyø voïng chi phí heát haøng:
∞
EC = PQ + C + A
∫ (M − Q)f (M )dM
Q
Suy ra
EP = ER − EC
Q
∞
∫
∫ (M − Q)f (M )dM
0
Q
= P1 Q + (V − P1 ) (Q − M )f (M )dM − PQ − C − A
(
)
∞
∫
= P1 Q + (V − P1 ) Q − M − (P1 − V + A) (M − Q )f (M )dM − PQ − C
Q
Ñôn haøng toái öu ñònh bôûi
dEP
= P1 + V − P1 + (P1 − V + A )P (M > Q ) − P = 0
dQ
Xaùc suaát heát haøng trong ñieàu kieän toái öu
86
P (M > Q ) = P(S) =
P−V
ML
=
P1 + A − V
MP + ML + A
ML = P – V; MP = P1 – P
Vôùi phaân boá rôøi raïc, toàn kho toái öu öùng vôùi xaùc suaát keá caän nhoû hôn xaùc
suaát heát haøng toái öu P(S)
Ví duï 6.4 Xem cöûa haøng baùn caây thoâng giaùng sinh. Giaù mua 2 NÑ/caây; giaù baùn 6
NÑ/caây; giaù baùn sau muøa 1 NÑ/caây. Phaân boá nhu caàu trong moãi muøa giaùng sinh
Baûng 6.7
M
P(M)
M
P(M)
M
P(M)
10
0,10
30
0,20
50
0,15
20
0,10
40
0,35
60
0,10
ML = P –V = 2 – 1 = 1 (NÑ)
MP = P1 – P = 6 – 2 = 4 (NÑ)
A = 0 (NÑ) ⇒ P ( S) =
1
= 0,2
4+1+0
Töø phaân boá nhu caàu xaùc suaát heát haøng ñònh bôûi baûng 6.8
Baûng 6.8
M
P
P(S)
M
P
P(S)
M
P
P(S)
10
0,10
0,90
30
0,20
0,60
50
0,15
0,10
20
0,10
0,80
40
0,35
0,25
60
0,10
0,00
Vôùi P(S) = 0,2, choïn côõ ñôn haøng toái öu Q*= 50
3- Phaân tích chi phí
Phaân tích chi phí duøng cho caùc saûn phaåm khoâng taïo thu nhaäp. Muïc tieâu
phöông phaùp laø cöïc tieåu chi phí kyø voïng. Chi phí bao goàm caùc thaønh phaàn chi
phí ñaët haøng, chi phí mua haøng, chi phí heát haøng vaø giaù trò coøn laïi. Kyø voïng chi
phí
87
Q
∞
EC = C + PQ + A
∫ (M − Q)f (M )dM − V ∫ (Q − M )f (M )dM
0
Q
∞
(
∫
= C + PQ + ( A − V ) (M − Q )f (M )dM + V M − Q
)
Q
trong ñoù: C - chi phí ñaët haøng; P - chi phí mua haøng ñôn vò
A - chi phí heát haøng ñôn vò; V - giaù trò coøn laïi ñôn vò
M - Nhu caàu; Q - löôïng ñaët haøng
Löôïng ñaët haøng toái öu ñònh bôûi
dEC
= P − ( A − V )P (M > Q ) − V = 0
dQ
Xaùc suaát heát haøng trong ñieàu kieän toái öu
P (M > Q ) = P (S ) =
P−V
A−V
Ví duï 6.5 Moät sieâu thò laäp keá hoaïch mua maùy neùn döï phoøng cho heä thoáng laïnh.
Giaù mua maùy neùn hieän taïi P laø 100 NÑ/caùi, neáu mua khi maùy neùn hö, giaù mua A
laø 1000 NÑ/caùi, boû qua giaù trò coøn laïi cuûa maùy neùn khi khoâng söû duïng. Phaân boá
löôïng maùy neùn bò hö M trong voøng ñôøi cuûa heä thoáng laïnh cho ôû baûng sau:
M
0
1
2
3
P(M)
0,3
0,4
0,25
0,05
Xaùc suaát heát haøng trong ñieàu kieän toái öu laø
P( S) =
P−V
100 − 0
=
= 0,1
A − V 1000 − 0
Töø phaân boá löôïng maùy neùn bò hö ta tính ñöôïc xaùc suaát heát haøng:
M
P(M)
P(S)
M
P(M)
P(S)
0
0,30
0,70
2
0,25
0,05
1
0,40
0,30
3
0,05
0,00
Vôùi P(S) = 0,1, löôïng ñaët haøng toái öu Q* laø 2. Ñeå yù raèng phöông phaùp
phaân tích chi phí cho cuøng keát quaû vôùi phöông phaùp lieät keâ ôû ví duï treân.
88
6.5 HEÄ THOÁNG TOÀN KHO NHU CAÀU THAY ÑOÅI THÔØI GIAN CHÔØ
THAY ÑOÅI
Khi caû nhu caàu vaø thôøi gian chôø ñeàu thay ñoåi, vaán ñeà trôû neân phöùc taïp.
Khi nhu caàu vaø thôøi gian chôø ñoäc laäp nhau, töø phaân boá thôøi gian chôø vaø möùc
phuïc vuï mong muoán ta tính ñöôïc thôøi ñieåm ñaët haøng. Maët khaùc khi bieát phaân boá
nhu caàu vôùi muïc tieâu cöïc trò kyø voïng lôïi ích hay chi phí ta tính ñöôïc löôïng ñaët
haøng.
89
Chöông
7
HEÄ THOÁNG HOAÏCH ÑÒNH NHU CAÀU
VAÄT TÖ PHUÏ THUOÄC
- Heä thoáng hoaïch ñònh nhu caàu vaät tö.
- Heä thoáng hoaïch ñònh nhu caàu vaät tö voøng kín.
- Heä thoáng hoaïch ñònh nguoàn löïc saûn xuaát.
- Heä thoáng hoaïch ñònh vaø kieåm soaùt naêng löïc.
- Heä thoáng hoaïch ñònh vaø kieåm soaùt saûn xuaát.
7.1 KHAÙI NIEÄM
Vaät tö chia laøm hai loaïi ñoäc laäp vaø phuï thuoäc. Vaät tö ñoäc laäp khi coù nhu
caàu khoâng coù quan heä vôùi nhu caàu caùc loaïi vaät tö khaùc. Vaät tö ñoäc laäp, nhö
thaønh phaåm hay phuï tuøng, thöôøng coù daïng nhu caàu lieân tuïc, xaùc ñònh nhöng thay
ñoåi do aûnh höôûng ngaãu nhieân cuûa thò tröôøng. Ngöôïc laïi, vaät tö phuï thuoäc coù nhu
caàu phuï thuoäc vaät tö caáp cao hôn tröïc tieáp cuûa noù. Vaät tö phuï thuoäc thöôøng gaëp
nhö nguyeân lieäu, chi tieát, baùn phaåm.
Nhu caàu vaät tö phuï thuoäc laø nhu caàu vöøa ñuùng luùc, ñöôïc suy töø nhu caàu
vaät tö ñoäc laäp vaø khoâng caàn döï baùo. Nhu caàu vaät tö phuï thuoäc khoâng ngaãu
nhieân, nhöng coù daïng khoâng lieân tuïc, vaø thay ñoåi.
Heä thoáng hoaïch ñònh nhu caàu vaät tö MRP (Material Requirements Planning)
laø heä thoáng hoaïch ñònh nhu caàu cho caùc vaät tö phuï thuoäc. Heä thoáng taïo ñôn haøng
hay ñôn vieäc nhaèm ñieàu chænh doøng nguyeân lieäu, baùn phaåm thoûa maõn lòch saûn xuaát
thaønh phaåm, baûo ñaûm saün saøng nguyeân vaät lieäu cho keá hoaïch saûn xuaát vaø phaân phoái,
duy trì möùc thaáp nhaát caùc vaät tö phuï thuoäc, laø heä thoáng hoaïch ñònh nhu caàu theo thôøi
gian.
7.2 ÑAÀU VAØO HEÄ THOÁNG HOAÏCH ÑÒNH VAÄT TÖ
Caùc ñaàu vaøo heä MRP, nhö ôû hình 7.1 bao goàm:
90
- Lòch saûn xuaát chính MPS (Master Production Schedule);
- Baûng ghi traïng thaùi toàn kho ISR (Inventory Status Records);
- Baûng ghi caáu truùc saûn phaåm PSR (Product Structure Records).
Hình 7.1 Ñaàu vaøo heä MRP
Lòch saûn xuaát MPS nhaän thoâng tin döï baùo vaø ñôn haøng cuûa khaùch haøng,
hoaïch ñònh keá hoaïch saûn xuaát veà loaïi saûn phaåm, soá löôïng vaø thôøi gian. Lòch saûn
xuaát thöôøng hoaïch ñònh vôùi ñôn vò laø tuaàn, thôøi gian hoaïch ñònh phuï thuoäc nhu
caàu cuûa nhaø maùy. Thôøi gian hoaïch ñònh nhoû nhaát phaûi lôùn hôn toång thôøi gian
mua nguyeân vaät lieäu vaø saûn xuaát cho moïi saûn phaåm hoaïch ñònh.
Baûng ghi traïng thaùi cuûa caùc thaønh phaàn toàn kho nhaèm thöïc hieän lòch saûn
xuaát, caùc traïng thaùi naøy bao goàm:
- Côõ loâ haøng Q;
- Thôøi gian chôø L;
- Löôïng toàn kho saün coù OH;
- Toàn kho an toaøn SS;
- Löôïng ñaõ phaân boå AL;
- Löôïng haøng ñaõ ñaët S.
Ngoaøi ra ISR coøn cung caáp caùc thoâng tin nhö danh saùch, ñaëc tính nhaø saûn
xuaát.
Baûng ghi caáu truùc saûn phaåm PSR coøn goïi laø hoùa ñôn vaät tö BOM (bill of
materials).
Hoùa ñôn vaät tö lieät keâ caùc thaønh phaàn taïo neân saûn phaåm cuoái, vôùi caùc
thoâng tin veà soá löôïng, maõ möùc LC.
Ví duï 7.1 Xem hình 7.2, thaønh phaåm A vôùi maõ möùc 0 goàm hai thaønh phaàn B vaø C
vôùi maõ möùc 1, ñeå coù 1 A caàn 1 B vaø 2 C, thaønh phaàn C goàm hai thaønh phaàn D vaø
E vôùi maõ möùc laø 2, ñeå coù 1 C caàn 1 D vaø 2 E.
91
Möùc 0
A(-)
B(1)
Möùc 1
C(2)
D(1)
E(2)
Möùc 2
Hình 7.2 Maõ möùc trong saûn phaåm A
Maõ möùc nhaèm ñôn giaûn quaù trình tính toaùn MRP. Vieäc maõ hoùa coù caùc luaät sau:
- Thaønh phaåm coù maõ LC = 0;
- Thaønh phaàn coù maõ LC ≥ 1;
- Thaønh phaàn coù ôû nhieàu nôi trong BOM seõ laáy maõ thaáp nhaát.
Ví duï 7.2 Xem caáu truùc caùc saûn phaåm X vaø W (H.7.3). Maõ möùc coù theå vaø maõ
möùc cuoái cuøng cuûa caùc thaønh phaàn nhö ôû baûng sau. Ñeå yù raèng caùc thaønh phaàn B,
C, D, E coù 2 maõ möùc coù theå vaø maõ möùc cuoái cuøng laø maõ möùc coù theå thaáp nhaát.
Möùc 0
W
A
X
C
B
F
Möùc 1
G
H
D
Möùc 2
B
E
C
J
D
Hình 7.3 Maõ möùc saûn phaåm W vaø X
E
Möùc 3
92
Baûng 7.1
Vaät tö
Maõ möùc
Coù theå
Cuoái cuøng
W
0
0
A
1
B
Vaät tö
Maõ möùc
Coù theå
Cuoái cuøng
X
0
0
1
F
1
1
1,2
2
G
1
1
C
1,3
3
H
2
2
D
2,3
3
J
3
3
E
2,3
3
7.3 ÑAÀU RA HOAÏCH ÑÒNH NHU CAÀU VAÄT TÖ
MRP nhaän thoâng tin caùc thoâng tin nhu caàu thaønh phaåm ôû MPS, caáu truùc
saûn phaåm ôû PSR, traïng thaùi toàn kho ôû ISR töø ñoù xaùc ñònh nhu caàu caùc vaät tö phuï
thuoäc thaønh phaàn vôùi caùc keát quaû veà loaïi vaät tö, soá löôïng caàn vaø thôøi gian caàn.
MRP hoaïch ñònh caùc ñôn haøng bao goàm ñôn mua PO hay ñôn vieäc WO vaø
caùc thoâng baùo taùi ñieàu ñoä RN
Caùc ñôn haøng hoaïch ñònh coù caùc muïc ñích:
- Taïo nhu caàu vaät tö ôû möùc thaáp hôn;
- Taïo yeâu caàu veà coâng suaát maùy.
Hình 7.4 Ñaàu ra cuûa MRP
7.4 HEÄ THOÁNG HOAÏCH ÑÒNH NHU CAÀU VAÄT TÖ
1- Hoaïch ñònh nhu caàu vaät tö thaønh phaàn
Moät baûng vaät tö thaønh phaàn coù daïng sau:
93
Baûng 7.2
Q
L
OH
SS
AL
LC
IT
25
2
10
0
0
1
2
t
0
1
2
3
4
5
6
7
8
G
10
15
25
25
30
45
20
30
S
10
25
10
20
20
20
15
0
5
0
N
5
5
10
30
20
25
P
25
25
25
30
25
25
25
30
25
25
H
10
R
25
25
Trong baûng treân caùc tham soá côõ loâ haøng Q, thôøi gian chôø L, toàn kho saün coù
OH, toàn kho an toaøn SS, löôïng ñaõ phaân boå AL ñaõ giôùi thieäu trong phaàn baûng ghi toàn
kho ISR, maõ möùc LC, thaønh phaàn IT giôùi thieäu trong phaàn baûng ghi caáu truùc saûn
phaåm PSR. Caùc tham soá khaùc bao goàm:
- Nhu caàu toång G;
- Löôïng haøng ñaõ ñaët S;
- Löôïng toàn kho coøn laïi H;
- Nhu caàu roøng N;
- Ñôn haøng hoaïch ñònh P;
- Ñôn haøng phaùt R;
- Thôøi ñoaïn hoaïch ñònh t.
Tính toaùn nhu caàu vaät tö thaønh phaàn bao goàm caùc böôùc:
a. Xaùc ñònh nhu caàu toång G(t)
- Vôùi thaønh phaåm, nhu caàu toång xaùc ñònh töø lòch saûn xuaát MPS vôùi thaønh phaåm;
- Vôùi thaønh phaàn, nhu caàu toång xaùc ñònh töø ñôn haøng phaùt R(t) cuûa thaønh
phaàn caáp cao keá tieáp tröïc tieáp.
b. Xaùc ñònh nhu caàu roøng N(t)
N(t) = Max [G(t) – S(t) – H(t-1), 0]
c. Xaùc ñònh ñôn haøng hoaïch ñònh P(t)
N ( t), N (t) ≥ Q
P (t) = Q,
Q ≥ N ( t) ≥ 0
0,
N ( t) = 0
94
d. Xaùc ñònh toàn kho coøn laïi H(t)
H(t) = S(t) + P(t) + H(t–1) – G(t)
e. Chuyeån sang böôùc b laøm chu kyø keá, cho ñeán heát moïi chu kyø
f. Xaùc ñònh ñôn haøng phaùt theo thôøi gian chôø
R (t–L) = P(t)
Hình 7.5 Thuaät toaùn tính toaùn nhu caàu vaät tö thaønh phaàn
Ví duï 7.3 Xem moät thaønh phaàn coù nhu caàu toång G, ñôn haøng phaùt S, toàn kho
ban ñaàu H nhö ôû baûng 7.3:
Baûng 7.3
t
0
G
2
3
4
5
6
7
8
5
10
18
0
10
6
0
14
20
S
H
1
20
95
Vôùi thôøi gian chôø L = 2, côõ loâ haøng Q = 1, tính toaùn thaønh phaàn ôû baûng
7.4:
Baûng 7.4
t
0
1
2
3
4
5
6
7
8
5
10
18
0
10
6
0
14
7
7
0
0
0
0
N
3
6
14
P
3
6
14
G
20
S
H
20
15
25
3
R
6
14
Vôùi thôøi gian chôø L = 2, côõ loâ haøng Q = 15, tính toaùn thaønh phaàn ôû baûng 7.5
Baûng 7.5
t
0
G
1
2
3
4
5
6
7
8
5
10
18
0
10
6
0
14
7
7
12
6
6
7
20
S
H
20
15
25
N
3
8
P
15
15
R
15
15
2- Hoaïch ñònh nhu caàu vaät tö toaøn phaàn
Heä thoáng hoaïch ñònh nhu caàu vaät tö toaøn phaàn nhö ôû hình sau, heä tuaàn töï
hoaïch ñònh theo töøng möùc, khi heát caùc thaønh phaàn trong moät möùc thì chuyeån
sang möùc keá theo, baét ñaàu ôû möùc n = 0, keát thuùc ôû möùc thaáp nhaát n = N.
96
Hình 7.6 Hoaïch ñònh nhu caàu vaät tö toaøn phaàn
Ví duï 7.4 Xem thaønh phaåm K goàm 2 thaønh phaàn M vaø R, nhö ôû (H.7.7). Chöõ soá
ñaàu trong ngoaëc laø soá löôïng thaønh phaàn, chöõ soá thöù 2 laø thôøi gian chôø.
Caùc tham soá ban ñaàu cuûa K vaø M nhö ôû baûng 7.6:
Baûng 7.6
t
K
0
G
H
M
2
3
4
5
6
7
8
25
15
120
0
60
0
15
0
50
30
S
H
1
225
Sau khi tính toaùn thaønh phaàn cho K, ta tính toaùn thaønh phaàn cho M nhö ôû
baûng 7.7:
97
Baûng 7.7
t
0
G
H
K
M
50
1
2
3
4
5
6
7
8
25
15
120
0
60
0
15
0
25
10
N
110
60
15
P
110
60
15
R
110
60
15
G
220
120
30
S
30
N
85
30
P
85
30
H
225
35
35
85
R
30
Ví duï 7.5 Xem hai thaønh phaåm J vaø K, vôùi caùc thaønh phaàn M, P, R nhö hình
sau. Ñeå yù raèng thaønh phaàn M coù ôû caû hai thaønh phaåm.
Tham soá ban ñaàu cho ôû baûng 7.8:
Baûng 7.8
t
0
1
2
3
4
5
6
7
8
0
50
50
10
0
60
10
25
25
15
120
0
60
0
15
0
G
255
80
130
0
10
10
25
0
S
30
G
J
S
H
15
G
K
M
S
H
H
50
225
98
Sau khi tính toaùn ôû möùc 0 cho J vaø K, thaønh phaàn M ôû möùc 1 tính ñöôïc ôû
baûng 7.9:
Baûng 7.9
t
0
1
2
3
4
5
6
7
8
0
50
50
10
0
60
10
25
15
0
0
0
0
0
0
0
N
35
80
10
60
10
25
P
35
80
10
60
10
25
60
10
25
G
J
K
M
S
H
15
R
35
80
10
G
25
15
120
0
60
0
15
0
25
10
0
0
0
0
0
0
S
H
50
N
110
60
15
P
110
60
15
60
15
R
110
G
255
S
30
80
130
0
10
10
25
0
0
0
0
0
20
25
25
N
80
130
90
10
5
P
80
130
90
30
30
30
30
H
R
225
0
80
130
90
Ví duï 7.6 Xem hai thaønh phaåm A vaø Q vôùi caáu truùc saûn phaåm nhö sau:
Hình 7.9 Caáu truùc saûn phaåm A vaø Q
Maõ möùc cuûa caùc thaønh phaàn nhö ôû baûng 7.10:
99
Baûng 7.10
LC
Thaønh phaàn
0
A,Q
1
B,C
2
D,E
Tham soá ban ñaàu vaø nhu caàu cuûa caùc thaønh phaåm A vaø Q ôû baûng 7.11:
Baûng 7.11
Q
L
OH
SS
A
LC
It
t
1
4
18
5
10
0
A
G
H
1
2
6
6
0
0
Q
0
1
2
3
4
5
6
7
103
3
200
G
H
8
0
Baûng hoaïch ñònh nhu caàu cho caùc vaät tö phuï thuoäc tuaàn töï theo möùc nhö
ôû baûng 7.12:
Baûng 7.12
Q
L
OH
SS
A
LC
It
t
0
1
2
3
4
5
6
7
103
G
H
1
4
18
5
10
0
A
3
3
3
3
3
3
3
P
100
H
6
6
0
0
Q
100
200
0
0
0
0
0
0
0
1
B
0
P
200
H
10
0
200
200
100
G
3
0
N
R
1
0
100
G
2
3
N
R
1
8
10
10
10
10
0
N
90
P
90
R
G
90
200
200
- Xem thêm -