Lêi nãi ®Çu
Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ hiÖn nay doanh nghiÖp lµ tÕ bµo n¬i duy nhÊt tæ chøc vµ
thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh víi môc tiªu lµ ®èi ®a ho¸ lîi nhuËn. §Ó thùc
hiÖn môc tiªu quan träng nµy, chÊt lîng vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ vÊn ®Ò hµng ®Çu mµ c¸c
doanh nghiÖp ph¶i quan t©m.
Níc ta trong ®iÒu kiÖn chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh
tÕ thÞ trêng cã sù ®iÒu tiÕt cña nhµ níc ®Ó phï hîp víi xu híng ph¸t triÓn chung cu¶ ThÕ giíi,
do vËy mµ nÒn kinh tÕ níc ta ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ trong c«ng cuéc c«ng
nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ §Êt níc.
Víi nÒn kinh tÕ thÞ trêng muèn doanh nghiÖp tån t¹i ®îc mçi ®¬n vÞ kinh tÕ ph¶i tù
m×nh tæ chøc s¶n xuÊt h¹ch to¸n, tiªu thô. C¸c doanh nghiÖp (trõ c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng
c«ng Ých ) ®Òu ®Æt ra môc tiªu cña m×nh lµ s¶n xuÊt c¸i g× b»ng c¸ch nµo, gi¸ b¸n bao nhiªu,
®Ó ®¶m b¶o cã l·i vµ më réng s¶n xuÊt mµ thÞ trêng vÉn chÊp nhËn ®îc. Do vËy gi¶m chi phÝ
h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét biÖn ph¸p h÷u hiÖu quyÕt ®Þnh sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp.
KÕt cÊu gi¸ thµnh cña mét s¶n phÈm s¶n xuÊt bao gåm chi phÝ nguyªn vËt liÖu, chi phÝ
nh©n c«ng vµ chi phÝ chung. Muèn h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm th× ph¶i gi¶m c¸c chi phÝ nguyªn
vËt liÖu, chi phÝ nh©n c«ng vµ chi phÝ chung. Tû träng cña tõng lo¹i chi phÝ trong s¶n phÈm
tuú thuéc vµo tõng lo¹i s¶n phÈm s¶n xuÊt.. Tõ nhËn thøc ®ã mµ c«ng t¸c tæ chøc kÕ to¸n
nguyªn liÖu, vËt liÖu c«ng cô, dông cô ë c«ng ty xi m¨ng BØm S¬n lu«n ®îc coi träng ®óng
møc.
Trong thêi gian thùc tËp ë c«ng ty xi m¨ng BØm S¬n ®îc sù híng dÉn tËn t×nh cña c¸c
thÇy c« gi¸o, sù gióp ®ì cña l·nh ®¹o c«ng ty vµ c¸c c¸n bé l·nh ®¹o trong phßng kÕ to¸n t«i
®· ®i s©u t×m hiÓu vµ nghiªn cøu c«ng t¸c tÊt c¸c bé phËn cña c«ng ty ®Æc biÖt lµ c«ng t¸c kÕ
to¸n nguyªn liÖu, vËt liÖu vµ c«ng cô, dông cô vµ chän lµm ®Ò tµi lµ:’’ tæ chøc kÕ to¸n nguyªn
liÖu, vËt liÖu vµ c«ng cô, dông cô t¹i ë c«ng ty xi m¨ng BØm S¬n ” lµm chuyªn ®Ò thùc tËp tèt
nghiÖp.
Tuy nhiªn do thêi gian thùc tËp kh«ng nhiÒu, tr×nh ®é cßn h¹n chÕ nªn néi dung cña ®Ò
tµi kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Bëi vËy t«i rÊt mong ®îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c
thÇy c« gi¸o vµ c¸n bé phßng tµi vô cña c«ng ty ®Ó ®Ò tµi hoµn thiÖn h¬n.
§Ò tµi nµy ngoµi lêi nãi ®Çu vµ kÕt luËn, chuyªn ®Ò gåm ba néi dung sau:
Ch¬ng I: §Æc ®iÓm vµ t×nh h×nh c¬ b¶n cña C«ng ty xi m¨ng BØm s¬n
Ch¬ng II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c nguyªn liÖu, vËt liÖu vµ c«ng cô, dông cô t¹i c«ng ty
xi m¨ng BØm S¬n.
Ch¬ng III: NhËn xÐt vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn liÖu, vËt liÖu vµ c«ng cô, dông cô t¹i
c«ng ty xi m¨ng BØm S¬n.
phÇn I
§Æc ®iÓm vµ t×nh h×nh c¬ b¶n cña C«ng ty xi m¨ng BØm s¬n
2
1- Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty xi m¨ng BØm s¬n.
Sau mét qu¸ tr×nh th¨m dß kh¶o s¸t kÐo dµi tõ n¨m 1968 ®Õn n¨m 1976 c«ng ty xi
m¨ng BØm s¬n ®· b¾t ®Çu thi c«ng, Nhµ m¸y xi m¨ng n»m t¹i thÞ x· BØm s¬n c¸ch thµnh phè
Thanh ho¸ kho¶ng 35 Km vÒ phÝa B¾c c¸ch Hµ Néi kho¶ng 130 Km vÒ phÝa nam. Tæng diÖn
tÝch mÆt b»ng cña Nhµ m¸y chiÕm kho¶ng 50 Ha n»m trong thung lòng ®¸ v«i vµ ®¸ sÐt víi
tr÷ lîng lín ®©y lµ hai nguyªn liÖu chÝnh ®Ó s¶n xuÊt xi m¨ng víi mét tiÒm n¨ng vÒ tµi
nguyªn nh vËy th× viÖc x©y dùng mét Nhµ m¸y lµ mét ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc s¶n xuÊt xi
m¨ng.
Sau mét thêi gian dµi x©y dùng tõ n¨m 1976 ®Õn n¨m 1980 ChÝnh phñ ®· ra quyÕt ®Þnh
sè 334/BXD-TCCB ngµy 04/03/1980 thµnh lËp Nhµ m¸y xi m¨ng BØm s¬n. L¹i thªm gÇn hai
n¨m thi c«ng n÷a, vµo ngµy 22/12/1981 mét d©y truyÒn cña Nhµ m¸y chÝnh thøc ®i vµo ho¹t
®éng. Nhµ m¸y xi m¨ng BØm s¬n do Liªn X« (cò) thiÕt kÕ vµ trang bÞ m¸y mãc thiÕt bÞ ®ång
bé hiÖn ®¹i (so víi thêi ®iÓm lóc bÊy giê) Víi hai d©y truyÒn s¶n xuÊt vµ c«ng xuÊt thiÕt kÕ
1,2 triÖu tÊn n¨m. D©y truyÒn hai ®i vµo s¶n xuÊt n¨m 1982.
Víi môc ®Ých ®¶m b¶o cho sù phï hîp víi sù thay ®æi qu¶n lý kinh tÕ cña toµn ®Êt níc.
Th¸ng 8/1993 Nhµ m¸y ®· cã quyÕt ®Þnh s¸t nhËp hai ®¬n vÞ Nhµ m¸y xi m¨ng BØm S¬n vµ
c«ng ty c«ng øng vËt t vËn t¶i sè 4 thµnh c«ng ty xi m¨ng BØm S¬n thuéc Tæng c«ng ty xi
m¨ng ViÖt nam víi tæng sè 3.353 c«ng nh©n viªn.
Tuy ra ®êi sau c¸c nhµ m¸y kh¸c nh H¶i Phßng, Hµ Tiªn kinh nghiÖm cha nhiÒu nhng
nhê d©y truyÒn c«ng nghÖ ®ång bé vµ hiÖn ®¹i h¬n (vµo thêi ®iÓm ®ã) cïng víi sù nç lùc cña
toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn, nhµ m¸y xi m¨ng BØm S¬n ®· ®a s¶n lîng s¶n xuÊt tõ
151.438 tÊn xi m¨ng n¨m 1982 lªn 819.000 tÊn n¨m 1989 vµ ®Õn n¨m 1994 lµ 1.285.043 tÊn
vît c«ng xuÊt thiÕt kÕ. n¨m 1995 s¶n lîng cña c«ng ty lµ 1.254.142 tÊn, n¨m 1996
lµ1.205.838 tÊn, n¨m 1997 s¶n lîng cña c«ng ty lµ 1.106.079,8 tÊn, n¨m 1998 lµ
1.114.101,90 tÊn, n¨m 1999 lµ 1.119.019 tÊn.
Nh÷ng con sè trªn qu¶ lµ thµnh tÝch lín cña c«ng ty, ®ång thêi nã còng thÓ hiÖn sù lao
®éng s¸ng t¹o cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong toµn c«ng ty cïng víi sù quan t©m chØ ®¹o
cña Tæng c«ng ty xi m¨ng ViÖt nam, Bé x©y dùng, Nhµ níc vµ ChÝnh phñ.
2 - Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña c«ng ty xi m¨ng BØm S¬n.
a> Chøc n¨ng: C«ng ty xi m¨ng BØm S¬n víi chøc n¨ng s¶n xuÊt chÝnh lµ xi m¨ng bao
PC30, PCB 30, PC40 chÊt lîng s¶n phÈm theo tiªu chuÈn cña nhµ Níc víi th«ng sè kü thuËt
hµm lîng th¹ch cao SO3 n»m trong xi m¨ng ®¹c«ng ty xi m¨ng BØm S¬n 1,3 ®Õn 3%.
b> NhiÖm vô: C«ng ty cã tr¸ch nhiÖm s¶n xuÊt vµ cung cÊp xi m¨ng cho c¸c c«ng
tr×nh x©y dùng trong níc vµ xuÊt khÈu ra níc ngoµi. Ngoµi ra c«ng ty cßn ph¶i cung cÊp xi
m¨ng cho c¸c ®Þa bµn theo sù ®iÒu hµnh tiªu thô cña Tæng c«ng ty xi m¨ng Viªt nam ®Ó tham
gia vµo b×nh æn gi¸ c¶ trªn thÞ trêng.
3 - Qui m«, c¬ cÊu s¶n xuÊt cña cña C«ng ty xi m¨ng BØm s¬n
Mét doanh nghiÖp muèn s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶ th× viÖc bè trÝ c¬ cÊu s¶n
xuÊt cã tÇm quan träng ®Æc biÖt . Lµ mét doanh nghiÖp cã qui m« lín víi tæng sè tµi s¶n (t¹i
thêi ®iÓm 01/01/2000) 589.983.050.463 ®. C«ng ty xi m¨ng BØm s¬n bè trÝ c¬ cÊu s¶n xuÊt
nh sau:
a. Tµi s¶n cè ®Þnh:
3
- Nguyªn gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh:
§· khÊu hao:
* Gi¸ trÞ cßn l¹i:
Trong ®ã:
+ §Êt ®ai:
+ Nhµ cöa vËt kiÕn tróc:
+ M¸y mãc thiÕt bÞ:
+ Ph¬ng tiÖn vËn t¶i:
+ Dông cô qu¶n lý:
b. §Çu t tµi chÝnh:
c. Tµi s¶n lu ®éng:
964.679.546.533 ®
891.030.724.065 ®
145.648.822.468 ®
2.968.938.155 ®
84.266.515.172 ®
46.186.337.691 ®
9.303.854.125 ®
2.923.177.325 ®
20.600.000.000 ®
423.734.227.995 ®
4 - T×nh h×nh tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty xi m¨ng BØm S¬n
Trong mçi doanh nghiÖp th× t×nh h×nh tæ s¶n xuÊt kinh doanh hîp lý hay kh«ng häp lý
sÏ cã ¶nh hëng ®Õn kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®ã. ë c«ng ty xi m¨ng BØm
S¬n lµ ®¬n vÞ cã qui m« lín víi h¬n 3000 CNV viÖc tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh sÏ lµ
yÕu tè v« cïng quan träng. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý thÓ hiÖn nh s¬ ®å sau:
S¬ ®å bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty xi m¨ng BØm s¬n
Gi¸m ®èc
Phã
Gi¸m
®èc
SX
Phã
Gi¸m
c¬
®iÖn
Phã
Gi¸m
®èc PT
V§ chung
Phã
®èc Phô
tr¸ch
®Çu t
Phã
gi¸m ®èc
tiªu
thô
PX Má
PX SCTB
P. TCL§
Ban QLDA
PX « t«
PX C¬ khÝ
P.KTTKTC
TTGDTT
PX T¹o NL
PX SCCT
P. KTKH
CN. H.TÜnh
PX L.nung
PX §iÖn
CN NGhÖ an
.
4
PX Ng. XM
P. N.lîng
V¨n phßng
CN. T.Ho¸
PX §.bao
P. C¬ khÝ
P. §SQT
CN.N.b×nh
PX CTN
Tæng kho
P.BVQS
CN.N.®Þnh
P. KCS
P. KTSX
Tr¹m Y tÕ
CN T.b×nh
P. §§ SX
P. VËt t
P. QLXM
P. KTAT
Gi¸m ®èc c«ng ty phô tr¸ch chung vÒ mäi mÆt ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty,
trùc tiÕp chØ ®¹o c«ng t¸c kinh tÕ kÕ ho¹ch, tµi chÝnh, tæ chøc lao ®éng.
+>Phã gi¸m ®èc phô tr¸ch tiªu thô cã nhiÖm vô gióp gi¸m ®èc c«ng ty trùc tiÕp chØ ®¹o
®iÒu hµnh c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm cña c«ng ty.
+> Phã gi¸m ®èc phô tr¸ch s¶n xuÊt cã tr¸ch nhiÖm chØ ®¹o ®iÒu hµnh vµ tæ chøc s¶n
xuÊt c¸c ®¬n vÞ trong c«ng ty, ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®îc liªn tôc, an toµn, ®¶m b¶o
chÊt lîng s¶n phÈm, ®¸p øng yªu cÇu nhiÖm vô kÕ ho¹ch s¶n xuÊt hµng th¸ng, quý, n¨m.
+> Phã gi¸m ®èc phô tr¸ch chung cã nhiÖm vô chØ ®¹o c¸c phßng ban mang tÝnh chÊt
phôc vô.
+> Phã gi¸m ®èc phô tr¸ch ®Çu t cã nhiÖm vô qu¶n lý c«ng t¸c ®Çu t cña C«ng ty.
a> C¸c xëng x¶n xuÊt chÝnh:
+> Xëng má: Víi dông cô thiÕt bÞ m¸y mãc ®îc c«ng ty cung cÊp phôc vô cho viÖc khai
th¸c ®¸ v«i vµ ®¸ sÐt t¹i c¸c má n»m c¸ch nhµ m¸y kho¶ng 3 km.
+> Xëng « t«: Bao gåm c¸c lo¹i « t« vËn t¶i cã träng t¶i lín vËn chuyÓn ®¸ v«i ®¸ sÐt vÒ
c«ng ty.
+> Xëng t¹o nguyªn liÖu: ThiÕt bÞ chÝnh lµ m¸y ®Ëp, m¸y nghiÒn vµ c¸c thiÕt bÞ phô trî
kh¸c lµm nhiÖm vô nghiÒn ®¸ v«i, ®¸ sÐt ®Ó t¹o ra hçn hîp díi d¹ng bïn.
+> Xëng lß nung: Lß nung cã th©n dµi 185 m cïng c¸c thiÕt bÞ phô trî kh¸c, cã nhiÖm
vô nung hçn hîp nguyªn liÖu díi d¹ng bïn thµnh clinhker
+>Xëng nghiÒn xi m¨ng thiÕt bÞ chÝnh lµ m¸y nghiÒn chuyªn dïng vµ c¸c thiÕt bÞ phô
trî kh¸c, cã nhiÖm vô nghiÒn hçn hîp clinhker, th¹ch cao vµ chÊt phô gia thµnh xi m¨ng.
5
+> Xëng ®ãng bao: Dïng m¸y ®ãng bao cã nhiÖm vô ®a xi m¨ng bét vµo ®ãng vµo bao
s¶n phÈm.
b. C¸c xëng s¶n xuÊt phô:
Bao gåm xëng söa ch÷a thiÕt bÞ, xëng may bao, xëng söa ch÷a c«ng tr×nh, xëng ®iÖn
tù ®éng, xëng söa ch÷a c«ng tr×nh xëng cÊp tho¸t - nÐn khÝ vµ xëng c¬ khÝ... C¸c xëng nµy cã
nhiÖm vô cã nhiÖm vô cung cÊp lao vô phôc vô cho s¶n xuÊt chÝnh nh söa ch÷a kÞp thêi c¸c
thiÕt bÞ háng hãc, cung cÊp vá bao phôc vô cho ®ãng bao vµ cung cÊp ®iÖn níc phôc vô cho
s¶n xuÊt.
c> NhiÖm vô cña mét sè phßng ban chñ yÕu:
+> Phßng c¬ khÝ: Cã nhiÖm vô theo dâi t×nh h×nh ho¹t ®éng cña m¸y mãc thiÕt bÞ vµ
söa ch÷a khi chóng bÞ h háng, chÕ t¹o c¸c thiÕt bÞ thay thÕ.
+> Phßng kü thuËt s¶n xuÊt: Cã nhiÖm vô theo dâi ®iÒu ®é s¶n xuÊt, phô tr¸ch c¸c ph©n
xëng s¶n xuÊt chÝnh vµ s¶n xuÊt phô.
+> Phßng n¨ng lîng: Cã nhiÖm vô theo dâi t×nh h×nh liªn quan ®Õn viÖc cung cÊp n¨ng
lîng cho s¶n xuÊt.
+> Phßng kÕ to¸n thèng kª tµi chÝnh cã nhiÖm vô gi¸m s¸t b»ng tiÒn ®èi víi c¸c tµi s¶n
vµ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty.
+> Phßng vËt t c«ng ty xi m¨ng BØm S¬n thiÕt bÞ cã nhiÖm vô cung øng vËt c«ng ty xi
m¨ng BØm S¬n, m¸y mãc thiÕt bÞ cho s¶n xuÊt.
+> Phßng kÕ ho¹ch cã nhiÖm vô lËp vµ tæ chøc thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh
tiªu thô cña c«ng ty.
+> Phßng KCS: Cã nhiÖm vô theo dâi kiÓm tra, qu¶n lý chÊt lîng s¶n phÈm.
Ngoµi c¸c phßng ban vµ ph©n xëng c«ng ty xi m¨ng BØm S¬n cßn cã mét mét sè phßng
ban kh¸c lµm nhiÖm vô phôc vô lµ chñ yÕu nh phßng ®êi sèng, phßng b¶o vÖ...Vµ mét hÖ
thèng tiªu thô gåm 1 Trung T©m Giao dÞch tiªu thô, 6 chi nh¸nh vµ rÊt nhiÒu ®¹i lý cã nhiÖm
vô tiªu thô xi m¨ng trªn c¸c ®i¹ bµn cña tõng chi nh¸nh phô tr¸ch.
5 - Quy tr×nh c«ng nghÖ cña c«ng ty xi m¨ng BØm S¬n:
S¶n xuÊt chÝnh cña c«ng ty xi m¨ng BØm S¬n lµ xi m¨ng PC30 vµ PC40, s¶n phÈm ®îc
s¶n xuÊt trªn d©y truyÒn c«ng nghÖ ®ång bé do Liªn X« (cò) cung cÊp. §©y lµ d©y truyÒn s¶n
xuÊt xi m¨ng theo ph¬ng ph¸p ít nghiÒn hë víi ®Æc ®iÓm lµ d©y truyÒn c«ng nghÖ chÕ biÕn
kiÓu liªn tôc cã thÓ tãm t¾t c¸c c«ng ®o¹n cña d©y truyÒn nh sau:
+> Nguyªn liÖu s¶n xuÊt ra xi m¨ng lµ ®¸ v«i vµ ®¸ sÐt ®îc khai th¸c b»ng ph¬ng ph¸p
khoan næ m×n sau ®ã vËn chuyÓn vÒ nhµ m¸y b»ng « t«.
+> Hçn hîp hai nguyªn liÖu (®¸ v«i vµ ®¸ sÐt) ®îc chia vµo m¸y nghiÒn. Phèi liÖu ra
khái m¸y nghiÒn cã ®é Èm tõ 35-->36% ®îc ®iÒu chØnh thµnh phÇn ho¸ häc trong t¸m bÓ
chøa cã dung tÝch 800m3/bÓ, sau ®ã ®îc chuyÓn vµo hai bÓ d÷ tr÷ cã dung tÝch 8000 m3/bÓ.
+ Sau ®ã phèi liÖu díi d¹ng bïn ®îc ®a vµo lß nung thµnh Klinker(ë d¹ng h¹t). Lß
nung cã ®êng kÝnh 5m dµi 185 m n¨ng suÊt mét lß lµ 65 tÊn/giê. Trong qu¸ tr×nh nµy ngêi ta
6
cho thªm th¹ch cao vµ mét sè chÊt phô gia kh¸c ®Ó t¹o ra thµnh phÈm. Tuú theo tõng chñng
lo¹i xi m¨ng ngêi ta sö dông c¸c chÊt phô gia vµ tû lÖ pha kh¸c nhau.
+ Xi m¨ng bét ra khái m¸y nghiÒn, dïng hÖ thèng nÐn khÝ ®Ó chuyÓn vµo 8 xil« chøa
sau ®ã ®îc chuyÓn sang xëng ®ãng bao. Lóc ®ã thu ®îc thµnh phÈm xi m¨ng bao.
s¬ ®å qui tr×nh c«ng nghÖ nµy cã thÓ biÓu diÔn theo s¬ ®å sau.
Khai th¸c nguyªn
liÖu
NghiÒn nguyªn liÖu
Nung Klinker
NghiÒn xi m¨ng
§ãng bao
Thµnh phÈm
Qua quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt xi m¨ng cña c«ng ty ta cã thÓ thÊy ®©y kh«ng ph¶i lµ quy
tr×nh c«ng nghÖ phøc t¹p, song ®èi víi c«ng ty xi m¨ng do c«ng xuÊt thiÕt kÕ lín, quy tr×nh
c«ng nghÖ mang tÝnh liªn tôc.
6 - tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i c«ng ty xi m¨ng bØm s¬a
a. Nguyªn t¾c tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n trong c«ng ty xi m¨ng BØm S¬n:
§Ó phï hîp vµ ®¸p øng víi yªu cÇu qu¶n lý míi, viÖc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n trong
c«ng ty ®· tu©n theo nh÷ng nguyªn t¾c:
+ Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n ®óng víi nh÷ng quy ®Þnh trong ®iÒu lÖ tæ chøc kÕ to¸n nhµ
níc, phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lý vÜ m« cña nhµ níc.
+ Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n phï hîp víi chÕ ®é, chÝnh s¸ch tû lÖ v¨n b¶n ph¸p quy vÒ
kÕ to¸n cña nhµ níc ban hµnh.
+ Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh ho¹t ®éng qu¶n
lý, quy m« vµ ®Þa bµn ho¹t ®éng vµ yªu cÇu qu¶n lý cña c«ng ty.
+ Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty phï hîp víi tr×nh ®é vµ nghiÖp vô, chuyªn m«n
cña ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý c¸n bé cña kÕ to¸n.
+ Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n ®¶m b¶o nguyªn t¾c tiÕt kiÖm hiÖu qu¶cao.
b. Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n:
Do ®Æc ®iÓm C«ng ty xi m¨ng BØm s¬n lµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt cã qui m« lín, tæ
chøc s¶n xuÊt kinh doanh thµnh nhiÒu bé phËn gÇn cã xa cã nªn C«ng ty ®· chän h×nh thøc tæ
chøc bé m¸y kÕ to¸n tËp trung - ph©n t¸n. C«ng viÖc kÕ to¸n ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
ë c¸c bé phËn xa c«ng ty do kÕ to¸n ë c¸c bé phËn ®ã thùc hiÖn, råi ®Þnh kú tæng hîp sè liÖu
göi vÒ phßng kÕ to¸n cña c«ng ty. Cßn ho¹t ®éng c¸c bé phËn t¹i c«ng ty do phßng kÕ to¸n
7
c«ng ty thùc hiÖn cïng víi viÖc tæng hîp sè liÖu chung toµn c«ng ty vµ lËp b¸o c¸o kÕ to¸n
®Þnh kú.
s¬ ®å m« h×nh cña phßng kÕ to¸n c«ng ty xi m¨ng bØm s¬n
kÕ to¸n trëng
Tæ
tµi
chÝnh
Tæ
kÕ
to¸n
vËt
t
Tæ
tæng
hîp
vµ
tÝnh
gi¸
thµnh
Tæ
kÕ
to¸n
tiªu
thô
s¶n
phÈm
Tæ
kÕ
to¸n nhµ
¨n
kÕ to¸n c¸c chi nh¸nh,
ph©n xëng
c¸c
chi nh¸nh
Phßng kÕ to¸n - Tµi chÝnh - thèng kª: cã nhiÖm vô gi¸m s¸t ®ång tiÒn ®èi víi tµi s¶n vµ c¸c
ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña c«ng ty. Phßng KT - TC - TK cã 38 ngêi ®îc chia lµm 5 bé phËn :
+> Tæ kÕ to¸n tæng hîp: Gåm 9 ngêi phô tr¸ch viÖc lËp b¸o c¸o tµi chÝnh, tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm, theo dâi TSC§, theo dâi viÖc thanh to¸n víi ngêi b¸n, duyÖt gi¸ ®èi víi vËt
t ®Çu vµo vµ s¶n phÈm b¸n ra.
+> KÕ to¸n vËt t: Gåm 7 ngêi cã nhiÖm vô theo dâi viÖc nhËp xuÊt tån kho nguyªn vËt
liÖu cña c«ng ty vµ viÖc h¹ch to¸n néi bé.
+> Tæ tµi chÝnh gåm 11 ngêi (Trong ®ã cã 2 thñ quü vµ mét ngêi qu¶n lý toµn bé m¸y
vi tÝnh cña phßng) cã nhiÖm vô theo dâi viÖc thanh to¸n ®èi víi c¸n bé c«ng nh©n viªn, thanh
to¸n t¹m øng, c¸c kho¶n ph¶i thu ph¶i tr¶ vµ theo dâi viÖc thanh to¸n ®èi víi Ng©n s¸ch nhµ
níc.
+> Tæ kÕ to¸n tiªu thô: Gåm 4 ngêi cã nhiÖm vô theo dâi vµ h¹ch to¸n ®èi víi c¸c
kh©u tiªu thô s¶n phÈm vµ c¸c chi nh¸nh, ®¹i lý.
+> Tæ kÕ to¸n nhµ ¨n: Gåm 7 ngêi cã nhiÖm vô lµm c«ng t¸c thèng kª t¹i c¸c bÕp ¨n
cña c«ng ty.
Ngoµi ra cßn cã c¸c bé phËn kÕ to¸n n»m ë c¸c chi nh¸nh vµ Trung t©m giao dÞch tiªu
thô lµm nhiÖm vô kÕ to¸n b¸n hµng vµ thu chi c¸c kho¶n ®îc gi¸m ®èc vµ kÕ to¸n trëng ph©n
cÊp qu¶n lý.
KÕ to¸n
Ban QLDA
8
§Ó gióp cho kÕ to¸n trëng chØ ®¹o c«ng viÖc hµng ngµy cña phßng, phßng kÕ to¸n gåm
cã 2 phã phßng ( mét thuéc tæ tæng hîp vµ mét thuéc tæ tiªu thô) gióp viÖc cho kÕ to¸n trëng
vµ ®iÒu hµnh lóc kÕ to¸n trëng ®i v¾ng.
c - Tæ chøc vËn dông h×nh thøc kÕ to¸n:
C¨n cø vµo t×nh h×nh thùc tÕ s¶n xuÊt kinh doanh, c¨n cø vµo kh¶ n¨ng c¬ së vËt chÊt , ph¬ng tiÖn kü thuËt, yªu cÇu th«ng tin kinh tÕ. C«ng ty xi m¨ng ®· lùa chän vµ vËn dông h×nh
thøc nhËt ký chung vµo c«ng t¸c kÕ to¸n.
§Æc ®iÓm chñ yÕu cña h¹ch to¸n sæ kÕ to¸n nhËt ký chung: C¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t
sinh ®îc c¨n cø vµo chøng tõ gèc ®Ó ghi vµo sæ nhËt ký chung theo thø tù thêi gian vµ néi
dung nghiÖp vô kinh tÕ. Ph¶n ¸nh ®óng mèi quan hÖ kh¸ch quan gi÷a c¸c ®èi tîng kÕ to¸n
(quan hÖ ®èi øng gi÷a c¸c tµi kho¶n) råi ghi vµo sæ c¸i.
HÖ thèng sæ bao gåm:
+> Sæ kÕ to¸n tæng hîp: - Sæ nhËt ký chung.
- C¸c sæ nhËt ký chuyªn dïng.
- Sæ c¸i c¸c tµi kho¶n.
+> Sæ nhËt ký chi tiÕt: - Sæ kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu.
- Sæ kÕ to¸n thµnh phÈm....
S¬ ®å tr×nh tù ghi sæ theo h×nh thøc nhËt ký chung.
tr×nh tù ghi sæ ®îc biÓu diÔn b»ng s¬ ®å sau
Chøng tõ gèc
Sæ quü
NhËt ký chuyªn
dïng
NhËt ký chung
Sæ (thÎ)kÕ to¸n chi
tiÕt
Sæ c¸i
B¶ng tæng hîp chi
tiÕt
B¶ng c©n ®èi sè
ph¸t sinh
B¸o c¸o tµi chÝnh
Hµng ngµy
9
Cuèi th¸ng
§èi chiÕu kiÓm tra
7. KÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty xi m¨ng BØm s¬n
Qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong 18 n¨m c«ng ty xi m¨ng BØm S¬n ®· thu ®îc
nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng kÓ qua b¶ng kÕt qu¶ cña mét sè n¨m gÇn ®©y.
TT
ChØ tiªu
1
2
S/lîng t/ thô
D/ thu t/ thô
3
4
Lîi nhuËn
Nép ng©n
s¸ch
§ VT
1997
tÊn
1.247.217
Tr.®ån 1.020.938
g
“
34.772
”
118.924
1998
1999
1.219.535
958.239
1.119.019
757.945
719.006
468.356
82.423
86.317
50.090
46.795
81.116
123.726
6 th¸ng 2000
8. Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n cña c«ng ty xi m¨ng BØm S¬n
*> Nh÷ng thuËn lîi:
+> Nhµ m¸y s¶n xuÊt xi m¨ng n»m ngay t¹i khu nguyªn liÖu (®¸ v«i vµ ®¸ sÐt) víi tr÷
lîng lín, chÝnh v× vËy viÖc vËn chuyÓn nguyªn liÖu lµ viÖc lîi thÕ ®èi víi c«ng ty, ®iÒu ®ã cho
phÐp gi¶m ®îc chi phÝ nguyªn liÖu dÉn ®Õn h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
+> Nhµ m¸y xi m¨ng n»m gÇn quèc lé 1A (c¸ch kho¶ng 3km) nh vËy vÊn ®Ò giao
th«ng ®èi víi c«ng ty trë nªn dÔ dµng h¬n, viÖc v©n chuyÓn s¶n phÈm ®i tiªu thô ë c¸c ®Þa
bµn rÊt thuËn lîi gióp cho c«ng ty më réng thÞ trõng tiªu thô s¶n phÈm cña m×nh.
+> HiÖn t¹i sè c«ng nh©n cña toµn c«ng ty lµ 2.864 ngêi. PhÇn ®a sè c«ng nh©n ®îc
®µo t¹o c¸c trêng chuyªn m«n cña Bé x©y dùng vµ Liªn hiÖp xi m¨ng (tríc ®©y) b©y giê lµ
Tæng c«ng ty xi m¨ng ViÖt nam. Mét sè kh¸c ®îc cö tõ nhµ m¸y xi m¨ng H¶i Phßng ®Ó lµm
c¬ së ban ®Çu cho nhµ m¸y khi míi ®i vµo ho¹t ®éng. Cã thÓ nãi r»ng lùc lîng lao ®éng cña
c«ng ty ®· ®îc ®µo t¹o mét c¸ch kü lìng, tr×nh ®é tay nghÒ cao cã thÓ ®¸p øng ®îc nhu cÇu
cña s¶n xuÊt vµ tiÕp thu c«ng nghÖ míi tiªn tiÕn ®i vµo s¶n xuÊt.
*> Nh÷ng khã kh¨n:
+>Do m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ cña c«ng ty do Liªn X« (cò) cung cÊp, tr¶i qua 18
n¨m ho¹t ®éng ®· hao mßn nhiÒu vµ trë nªn l¹c hËu. NhiÒu thiÕt bÞ ®· ë t×nh
tr¹ng h háng, ®ång thêi møc tiªu hao vËt t, nhiªn liÖu, n¨ng lîng cho nªn ¶nh hëng trùc tiÕp
®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm, nã chÝnh lµ khã kh¨n c¬ b¶n nhÊt ®èi víi c«ng ty xi m¨ng BØm S¬n
trong viÖc s¶n xuÊt vµ c¹nh tranh trªn thÞ trêng.
+> HiÖn nay cµng ngµy cµng cã nhiÒu nhµ m¸y s¶n xuÊt xi m¨ng ®· vµ ®ang ®îc x©y
dùng trªn ph¹m vi c¶ níc víi nh÷ng d©y truyÒn thiÕt bÞ c«ng nghÖ tiªn tiÕn. Nh nhµ m¸y xi
m¨ng Bót S¬n, nhµ m¸y xi m¨ng Nghi S¬n, Xi m¨ng Hoµng mai vµ c¸c nhµ m¸y xi m¨ng ®Þa
ph¬ng kh¸c. Tõ ®ã c«ng ty xi m¨ng BØm S¬n ph¶i ®èi phã víi mét ¸p lùc c¹nh tranh lín trªn
thÞ trêng.
10
Nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi vµ khã kh¨n c¬ b¶n trªn lµ nh÷ng nh©n tè ¶nh hëng trùc
tiÕp ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. Nhng víi sù nç lùc cña toµn thÓ
c¸n bé c«ng nh©n viªn, c«ng ty xi m¨ng BØm S¬n vÉn thu ®îc nh÷ng thµnh qu¶ ®¸ng kÓ.
Ch¬ng II
thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liªu vµ c«ng cô dông cô ë c«ng ty xi
m¨ng bØm s¬n
Víi mét nhµ m¸y cã quy m« tæ chøc s¶n xuÊt lín mµ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô trong
qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh lµ ®èi tîng lao ®éng, mét trong ba yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt lµ c¬ së vËt chÊt cÊu thµnh nªn thùc thÓ s¶n phÈm nªn ®ßi hái chóng ta ph¶i qu¶n lý
chÆt chÏ mäi kh©u, tõ kh©u thu mua, b¶o qu¶n ®Õn kh©u sö dông vµ dù tr÷. Nguyªn vËt liÖu,
c«ng cô dông cô lµ tµi s¶n dù tr÷ cã vai trß quan träng trong s¶n xuÊt kinh doanh nã thêng
xuyªn biÕn ®éng, thêng xuyªn ph¶i mua chóng ®Ó ®¸p øng kÞp thêi cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt chÕ
t¹o s¶n phÈm s¶n xuÊt kinh doanh vµ phôc vô cho nhu cÇu kh¸c cña doanh nghiÖp, trong kh©u
thu mua ph¶i qu¶n lý vÒ khèi lîng, quy c¸ch, chñng lo¹i, gi¸ mua vµ chi phÝ mua thùc hiÖn
kÕ ho¹ch mua ®óng theo theo tiÕn ®é, phï hîp víi kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty.
Qu¸ tr×nh tæ chøc thùc hiÖn tèt kho tµng, bÕn b·i, thùc hiÖn ®óng chÕ ®é b¶o qu¶n ®èi
víi tõng lo¹i nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô tr¸nh c¸c hiÖn tîng h háng mÊt m¸t, ®¶m b¶o
an toµn lµ mét trong nh÷ng yªu cÇu ®èi víi nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô cña mçi doanh
nghiÖp.
Sö dông hîp lý tiÕt kiÖm trªn c¬ së c¸c ®Þnh møc vµ dù to¸n chi phÝ cã ý nghÜa v« cïng
quan träng trong viÖc h¹ chi phÝ s¶n xuÊt, t¨ng thu nhËp, gãp phÇn tÝch luü cho doanh nghiÖp.
Nªn trong kh©u sö dông cÇn ph¶i ghi chÐp tèt viÖc ghi chÐp ph¶n ¸nh viÖc xuÊt dïng vµ sö
dông nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, t¨ng cêng c«ng
t¸c h¹ch to¸n néi bé trong c«ng ty, so s¸nh viÖc giao nhËn vËt t cña c¸c xëng vµ viÖc sö dông
hîp lý trªn c¬ së ®Þnh møc lµm sao tiÕt kiÖm tèi ®a nhÊt møc hao tæn cho c«ng ty.
Tõ nh÷ng nhËn xÐt ®óng ®¾n vÒ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô mµ c¸n bé nh©n viªn
phßng kÕ to¸n ®· nhËn thøc râ ®iÒu nµy, nªn trong kh©u tæ chøc c«ng ty ®· x¸c ®Þnh ®îc ®Þnh
møc tèi ®a, tèi thiÓu cña c¸c lo¹i vËt t chÝnh nh: Than, th¹ch cao, dÇu, x¨ng, s¾t thÐp c¸c
lo¹i ...vµ ®· ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®îc liªn tôc kh«ng bÞ tr× chÖ, gi¸n
®o¹n kh«ng g©y ra t×nh tr¹ng ø ®äng vèn do dù tr÷ qu¸ nhiÒu cïng víi viÖc b¶o qu¶n tèt, nªn
®· tèi thiÓu ®îc møc hao hôt nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô.
I - Ph©n lo¹i nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô:
V× c«ng ty cã tíi trªn 5.000 danh ®iÓm vËt liÖu kh¸c nhau nªn trong b¸o c¸o t«i
chØ ®Ò cËp mét sè nguyªn vËt liÖu - c«ng cô dông.
1 - Nguyªn liÖu, vËt liÖu:
C«ng ty sö dông tµi kho¶n 152 ®Ó theo dâi nguyªn vËt liÖu, tµi kho¶n cÊp 2 ®Ó theo dâi
chi tiÕt cô thÓ.
1.1 - Nguyªn vËt liÖu chÝnh:" tµi kho¶n sö dông:1521" bao gåm:
- §¸ v«i, ®¸ sÐt ®îc c«ng ty khai th¸c trùc tiÕp ë má ®¸ vµ má sÐt c¸ch kho¶ng 3 km.
11
- Th¹ch cao ®îc mua ë xÝ nghiÖp th¹ch cao §«ng Hµ chë b»ng tµu ho¶ vµ « t«.
- SØ spirÝt ®îc mua ë Th¸i nguyªn dïng tµu háa chë vÒ c«ng ty...
1.2 - Nguyªn vËt liÖu phô:" tµi kho¶n sö dông1522" bao gåm:
- Vá bao ®îc s¶n xuÊt ë xëng may bao
- Thuèc næ
- S¾t thÐp c¸c lo¹i
- DÇu mì phô...
1.3 - Nhiªn liÖu :" tµi kho¶n sö dông:1523" bao gåm:
- X¨ng, dÇu diezen
- §iÖn n¨ng
- Than c¸m 3, than chÊt bèc cao
1.4 - Phô tïng thay thÕ:" tµi kho¶n sö dông:1524" bao gåm:
- Phu tïng thay thÕ
- Phô tïng ®iÖn
- Phô tïng « t«, m¸y xóc, m¸y ñi, m¸y khoan...
- Bu l«ng c¸c lo¹i....
1.5 - VËt liÖu dù tr÷ ®Æc biÖt:" tµi kho¶n sö dông:1525" lµ lo¹i vËt liÖu nhµ níc cÊp ®Ó dù
tr÷ cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña c«ng ty, khi nµo xuÊt dïng th× trÞ gi¸ xuÊt dïng ph¶i nép cho
nhµ níc.
2 - C«ng cô dông cô:
Tµi kho¶n sö dông 153" C«ng ty sö dông tµi kho¶n 153 ®Ó theo dâi c«ng cô dông cô
tµi kho¶n cÊp 2 ®Ó theo dâi chi tiÕt, cô thÓ:
- 1531 c«ng cô, dông cô: Dông cô c¬ khÝ nh c¸c lo¹i cµ lª, má lÕt, k×m ®iÖn, c¸c lo¹i
mòi khoan...
- 1532 Bao b× lu©n chuyÓn: c¸c lo¹i vá thïng phi ®ùng dÇu mì
- 1533 ®å dïng cho thuª
C¨n cø vµo viÖc ph©n lo¹i trªn c«ng ty ®· tæ chøc c¸c lo¹i kho t¬ng øng ®Ó tiÖn
cho viÖc b¶o qu¶n, qu¶n lý vµ cung cÊp kÞp thêi cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng
ty mét c¸ch thuËn tiÖn nhÊt.
HÖ thèng kho cña c«ng ty xi m¨ng BØm S¬n
1 - Kho thiÕt bÞ phô tïng c¬ khÝ, ®iÖn
Thñ kho: Lª v¨n Khuyªn
2 - Kho ho¸ chÊt
Thñ kho: TrÇn thÞ Mai
3 - Kho than
Thñ kho: NguyÔn v¨n B×nh
4 - Kho th¹ch cao
Thñ kho:
5 - Kho dÇu ®iezen
Thñ kho:NguyÔn chÝ §¬ng
6 - Kho
x¨ng
Thñ kho:NguyÔn v¨n §«ng
7 - Kho bi ®¹n
Thñ kho: NguyÔn thi S¬n
8 - Kho vá bao
Thñ kho: TrÇn v¨n TuÊn
9 - Kho vá bao
Thñ kho:Lª trhÞ DuyÕn
10 - Kho phô tïng thiÕt bÞ
Thñ kho:Bïi ®øc KÕ
12
11 - Kho phô tïng ®iÖn, c«ng cô dông cô
Thñ kho:Lª thÞ Thøc
12 - Kho phô tïng « t«, c«ng cô dông cô
Thñ kho:Mai thÞ ViÖt
13 - Kho dÇu mì phô
Thñ kho:Mai thÞ H¬ng
14 - Kho b¶o hé lao ®éng
Thñ kho:TrÇn thi H¬ng
15 - Kho v¨n phßng phÈm
Thñ kho:TrÇn thÞ An
16 - Kho g¹ch chÞu löa
Thñ kho:NguyÔn thÞ Phßng
17 - Kho thuèc næ, kÝp næ, d©y næ
Thñ kho:NguyÔn v¨n QuyÕt
II - §¸nh gi¸ nguyªn liÖu, vËt liÖu vµ c«ng cô dông cô
1 - Gi¸ thùc tÕ nhËp kho:
VíÝ c«ng ty xi m¨ng BØm S¬n khèi lîng vÒ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô nhiÒu th×
viÖc x¸c ®Þnh gi¸ thùc tÕ ph¶i phï hîp víi gi¸ c¶ trªn thÞ trêng tr¸nh mäi trêng hîp mua ®¾t,
chi phÝ vËn chuyÓn phï hîp, chi tiªu cña nh©n viªn thu mua phôc vô cho c«ng t¸c thu mua lµ
rÊt quan träng mét mÆt nã ®¶m b¶o cho mua ®îc hµng tèt, chÊt lîng cao, chñng lo¹i ®îc nh ý
theo yªu cÇu phôc vô kÞp thêi cho s¶n xuÊt mÆt kh¸c ph¶i ®¶m b¶o gi¸ c¶ mét c¸ch thÝch hîp
nhÊt. Cho nªn trong c«ng ty ®· cã quy ®Þnh cô thÓ, ®Ó cã ®ñ vËt t phôc vô tèt, trong n¨m kÕ
ho¹ch, th× c¸c ®¬n vÞ lËp nhu cÇu vËt t cña ®¬n vÞ m×nh, nhu cÇu ®ã ®îc tËp hîp thµnh nhu cÇu
cña toµn c«ng ty trong n¨m kÕ ho¹ch th«ng qua c¸c phßng ban chøc n¨ng rµ so¸t sau ®ã ®îc
gi¸m ®èc duyÖt.
C¨n cø vµo kÕ ho¹ch nhu cÇu vËt t phôc vô trong n¨m cña tõng th¸ng, quý. Phßng vËt
t ®i tham kh¶o thÞ trêng, t×m c¸c ®èi t¸c cã kh¶ n¨ng cung cÊp nh÷ng vËt t theo kÕ ho¹ch theo
quy ®Þnh cña Tæng c«ng ty xi m¨ng ViÖt Nam c¸c lo¹i vËt t cã trÞ gi¸ lín h¬n hoÆc b»ng 500
triÖu th× ph¶i më thÇu. Sau khi ®· x¸c ®Þnh ®îc nh÷ng ®èi t¸c tÝn nhiÖm ®Ó s¶n xuÊt hoÆc cung
cÊp nh÷ng vËt t phôc vô s¶n xuÊt, mçi lo¹i vËt t cÇn mua ®Òu ph¶i cã ba ®èi t¸c trë lªn, lóc ®ã
c«ng ty sÏ më thÇu víi quy c¸ch, kÝch thíc vµ chÊt lîng vËt t theo yªu cÇu cña c«ng ty, ®¬n
vÞ nµo cã gi¸ tri thÊp nhÊt sÏ chóng thÇu, ký vµo hîp ®ång kinh tÕ cô thÓ vµ chÞu tr¸ch nhiÖm
toµn bé vÒ mÆt ph¸p luËt còng nh kinh tÕ.
C«ng ty xi m¨ng BØm S¬n mua nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô mua ngoµi hay ®Æt
®Òu theo mÉu cña c«ng ty.
* Gi¸ nguyªn vËt liÖu - C«ng cô dông cô ®îc x¸c ®Þnh nh sau:
+ Gi¸ thùc tÕ nhËp kho = Gi¸ mua (kh«ng cã thuÕ) + chi phÝ.
2 - Gi¸ thùc tÕ xuÊt kho:
§èi víi c«ng ty xi m¨ng BØm S¬n th× gi¸ thùc tÕ xuÊt dïng nguyªn vËt liÖu, c«ng cô
dông cô kÕ to¸n ph¶i tÝnh to¸n chÝnh x¸c gi¸ thùc tÕ cña nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô
xuÊt dïng cho nhu cÇu ®èi t¸c sö dông kh¸c nhau. Do cã ph¬ng tiÖn kü thuËt ®Çy ®ñ nªn
C«ng ty ®· ¸p dông b×nh qu©n gia quyÒn ®Ó tÝnh to¸n gi¸ thùc tÕ cña nguyªn vËt liÖu, c«ng
cô dông cô xuÊt dïng. C«ng viÖc nµy ®Òu thùc hiÖn trªn m¸y vi tÝnh.
Gi¸ trÞ thùc tÕ vËt
TrÞ gi¸ thùc tÕ vËt liÖu
§¬n gi¸
liÖu tån ®Çu kú
+
nhËp trong kú
b×nh qu©n =
Sè lîng vËt liÖu
+ Sè lîng vËt liÖu
tån ®Çu kú
nhËp trong kú
13
Gi¸ tri thùc tÕ xuÊt kho = Sè lîng thùc tÕ xuÊt kho x §¬n gi¸ b×nh qu©n.
III - KÕ to¸n chi tiÕt vËt liÖu, c«ng cô dông cô trong c«ng ty xi m¨ng BØm S¬n
1. Sæ s¸ch, ph¬ng ph¸p ghi chÐp.
Víi sù trî gióp cña m¸y vi tÝnh c«ng ty ¸p dông kÕ to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu, c«ng cô
dông cô theo ph¬ng ph¸p thÎ song song.
S¬ ®å kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu vµ c«ng cô dông cô ph¬ng ph¸p thÎ song song.
PhiÕu nhËp kho
B¶ng tæng hîp nhËp
xuÊt tån
ThÎ kho
ThÎ (hoÆc sæ chi tiÕt)
nguyªn vËt liÖu c«ng cô
dông cô
PhiÕu xuÊt kho
kho nguyªn liÖu vËt
liÖu c«ng cô dông
cô
KÕ to¸n tæng hîp
Ghi hµng ngµy hoÆc ®Þnh kú
Quan hÖ ®èi chiÕu
Ghi cuèi th¸ng
ë kho: ViÖc ghi chÐp t×nh h×nh nhËp - xuÊt - tån kho do thñ kho tiÕn hµnh trªn thÎ kho
vµ chØ ghi theo chØ tiªu sè lîng.
§Çu n¨m kÕ to¸n më thÎ kho ghi c¸c chØ tiªu, nh·n hiÖu, quy c¸ch, ®¬n vÞ tÝnh, m· sè
vËt t sau ®ã giao cho thñ kho ®Ó ghi chÐp hµng ngµy, mçi thÎ dïng cho mét vËt t cïng nh·n
hiÖu quy c¸ch ë cïng mét kho.
Hµng ngµy thñ kho c¨n cø vµo phiÕu nhËp kho, phiÕu xuÊt kho vµo c¸c cét t¬ng øng
trong thÎ kho mçi chøng tõ ghi mét dßng, cuèi ngµy tÝnh sè tån kho.
ë phßng kÕ to¸n: KÕ to¸n sö dông sæ kÕ to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô
®Ó ghi chÐp t×nh h×nh nhËp - xuÊt - theo chi tiÕt hiÖn vËt vµ gi¸ tri cña mçi lo¹i cña nguyªn vËt
liÖu, c«ng cô dông cô tõng kho.
2. Chøng tõ sö dông vµ viÖc lu©n chuyÓn chøng tõ
KÕ to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô ®îc thùc hiÖn theo tõng kho,
tõng lo¹i, nhãm thø nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô ®îc tiÕn hµnh ®ång thêi ë kho vµ ë
phßng kÕ to¸n trªn cïng mét c¬ së chøng tõ, c¸c chøng tõ kÕ to¸n vÒ vËt liÖu ®îc ¸p dông ë
c«ng ty xi m¨ng BØm S¬n bao gåm:
14
+>Chøng tõ b¾t buéc:
- PhiÕu nhËp kho
(MÉu 01 - VT)
- PhiÕu xuÊt kho
(MÉu 02 - VT)
- Biªn b¶n kiÓm kª vËt t , s¶n phÈm hµng ho¸
(MÉu 08 - VT)
- Ho¸ ®¬n (GTGT)
(MÉu sè01 GTGT- 3LL
Ngoµi nh÷ng chøng tõ b¾t buéc, sö dông thèng nhÊt theo quy ®Þnh cña nhµ níc vµ bé
tµi chÝnh, c«ng ty cßn sö dông c¸c chøng tõ híng dÉn nh: Biªn b¶n kiÓm nhËn vËt t (MÉu 05 VT).
§èi víi c¸c chøng tõ kÕ to¸n b¾t buéc ph¶i ®îc lËp kÞp thêi , ®Çy ®ñ theo ®óng quy
®Þnh cña mÉu biÓu, néi dung vµ ph¬ng ph¸p lËp. Nh÷ng ngêi lËp chøng tõ ph¶i chôi tr¸ch
nhiÖm vÒ mÆt ghi chÐp, tÝnh to¸n chÝnh x¸c ®Çy ®ñ vÒ sè liÖu cña nghiÖp vô kinh tÕ.
a- PhiÕu nhËp kho: Tríc khi ghi phiÕu nhËp kho kÕ to¸n c¨n cø vµo:
1 - Hîp ®ång kinh tÕ.
2 - Ho¸ ®¬n (GTGT)
3 - Biªn b¶n kiÓm nghiÖm vËt t.
4 - PhiÕu kiÓm ®Þnh chÊt lîng hµng ho¸.
Sau khi kiÓm tra tÝnh hîp ph¸p, tÝnh hîp lý vµ hîp lÖ cña chøng tõ trªn kÕ to¸n viÕt
phiÕu nhËp kho theo ®óng quy ®Þnh vÒ mÉu biÓu, néi dung vµ ph¬ng ph¸p lËp, ký ®ñ c¸c c÷
ký cña nh÷ng ngêi cã liªn quan theo mÉu biÓu quy ®Þnh.
Ho¸ §¬n (GTGT)
MÉu sè 01 GTGT3LL
Ngµy 18 th¸ng 5 n¨m 2000
DP 199-B
N0 022306
§¬n vÞ b¸n hµng: C«ng ty liªn doanh TOYOTA
§Þa chØ: §êng gi¶i phãng - Hµ Néi
§iÖn tho¹i:................................................MS
1
Sè tµi kho¶n:.............................
0100773 9 2 0
2
Ho, tªn ngêi mua: C«ng ty xi m¨ng BØm s¬n
§Þa chØ: BØm s¬n Thanh ho¸
Sè tµi kho¶n:............................
H×nh thøc thanh to¸n: ChuyÓn kho¶n
MS 2 8
0 0 2 3
1
Sè
TT
A
Tªn hµng ho¸ dÞc
vô
B
2
6
§¬n vÞ tÝnh
Sè lîng
§¬n gi¸
Thµnh tiÒn
C
1
2
3=1x2
15
2
-
0
1
Xe «t« TOYOTA
míi 100%
Sè khung
Sè m¸y 2E-321
Mµu X¸m
266.565.238
1108008415
CéngtiÒn
hµng:
266.565.238®
ThuÕ suÊt GTGT: 5% TiÒn thuÕ GTGT:
13.325.262®
Tæng céng tiÒn thanh to¸n:
279.893.500®
Sè tiÒn viÕt b»ng ch÷: Hai tr¨m b¶y chÝn triÖu t¸m t¨m chÝn ba ngh×n n¨m
tr¨m ®ång ch½n
Ngêi mua hµng
vÞ
(Ký, ghi râ hä tªn)
(§ãng dÊu, ghi râ hä tªn)
KÕ to¸n trëng
Thñ trëng ®¬n
(Ký, ghi râ hä tªn)
C¨n cø vµo hîp ®ång kinh tÕ gi÷a C«ng ty xi m¨ng BØm s¬n vµ C«ng ty kinh doanh th¹ch cao
xi m¨ng.
C¨n cø vµo ho¸ ®¬n GTGT cña C«ng ty kinh doanh th¹ch cao xi m¨ng.
C¨n cø vµo c¸c biªn b¶n kiÓm nghiÖm
LËp phiÕu nhËp kho:
c«ng ty xi m¨ng bØm s¬n
tªn kho:
PhiÕu nhËp kho
Ngµy 2 th¸ng 7 n¨m 2000
Hä vµ tªn ngêi giao hµng: Cty KD th¹ch cao xi m¨ng
Theo ho¸ ®¬n GTGT sè: 22306
16
MÉu sè 01 VT
Q§ sè 1141 /TC/C§KT
Ngµy 01/11/1195 cña BTC
Sè: 4
Nî TK: 1521
Cã TK: 331
NhËp t¹i kho: Th¹ch cao
stt
1
§¬n
sè lîng
Tªn nh·n hiÖu, quy vÞ M· Theo
Thùc
c¸ch
tÝnh sè chøng tõ NhËp
Th¹ch cao
tÊn MT
Céng
160
160
§¬n vÞ tÝnh: 1000 ®
§¬n
Thµnh
gi¸
TiÒn
§ång
350
§ång
56.000
56.000
NhËp kho ngµy 02 th¸ng 7 n¨m 2000
phô tr¸ch c«ng tiªu
thñ kho
(Ký, hä tªn)
ngêi giao
(Ký, hä tªn)
(Ký, hä tªn)
VÝ dô: PhiÕu nhËp kho x¨ng
c«ng ty xi m¨ng bØm s¬n
MÉu sè 01 VT
Q§ sè 1141
tªn kho: X«n
/TC/C§KT
PhiÕu nhËp kho
Ngµy 10 th¸ng 6 n¨m 2001
Ngµy 01/11/1195 cña BTC
Sè: 6
Hä vµ tªn ngêi giao hµng:
Theo ho¸ ®¬n GTGT sè: 022306
NhËp t¹i kho: X«n
stt
1
§¬n
sè lîng
Tªn nh·n hiÖu, quy vÞ M· Theo Thùc
c¸ch
tÝnh sè chøng NhËp
tõ
Dµn m¸y vi tÝnh
Dµn
04
§¬n
gi¸
§ång
04
17
§ång
109.383.888
27.338.47
2
Vµ m¸y in
§¬n vÞ tÝnh: ®
Thµnh
TiÒn
Céng
Ngêi viÕt phiÕu
tr¸ch tæng kho
(§· ký)
(§· ký)
109.383.888
NhËp kho ngµy 10 th¸ng 6 n¨m 2001
thñ kho
Ngêi giao hµng
(§· ký)
Phô
(§· ký)
VÝ dô: PhiÕu nhËp kho bi hîp kim
c«ng ty xi m¨ng bØm s¬n
tªn kho:
MÉu sè 01 VT
Q§ sè 1141 /TC/C§KT
Ngµy 01/11/1195 cña BTC
PhiÕu nhËp kho
Sè: 8
Ngµy 04 th¸ng 7 n¨m 2000
Nî TK: 1522
Cã TK: 331
Hä vµ tªn ngêi giao hµng: Cty c¬ khÝ §«ng anh Hµ néi
Theo ho¸ ®¬n GTGT sè: 62850
NhËp t¹i kho: Bi ®¹n
§¬n vÞ tÝnh: 1000 ®
stt
§¬n
sè lîng
§¬n
Thµnh
Tªn nh·n hiÖu, quy vÞ M· Theo
Thùc
gi¸
TiÒn
c¸ch
tÝnh sè chøng tõ nhËp
§ång
§ång
1
Bi hîp kim phi 90 tÊn BQ
30
30
14.000
Céng
420.000
420.000
NhËp kho ngµy 4 th¸ng 7 n¨m 2000
phô tr¸ch c«ng tiªu
thñ kho
(Ký, hä tªn)
ngêi giao
(Ký, hä tªn)
(Ký, hä tªn)
VÝ dô: PhiÕu nhËp kho than
c«ng ty xi m¨ng bØm s¬n
tªn kho:
PhiÕu nhËp kho
18
MÉu sè 01 VT
Q§ sè 1141 /TC/C§KT
Ngµy 01/11/1195 cña BTC
Sè: 5
Ngµy 2 th¸ng 7 n¨m 2000
Nî TK: 1523
Cã TK: 331
Hä vµ tªn ngêi giao hµng: Cty than hßn gai
Theo ho¸ ®¬n sè: 6279
NhËp t¹i kho: Than
stt
1
§¬n
sè lîng
Tªn nh·n hiÖu, quy vÞ M· Theo
Thùc
c¸ch
tÝnh sè chøng tõ nhËp
Than c¸m 3
tÊn LC
4200
4200
§¬n vÞ tÝnh: 1000 ®
§¬n
Thµnh
gi¸
TiÒn
§ång
408,.2
§ång
1.714.860
Céng
phô tr¸ch c«ng tiªu
thñ kho
(Ký, hä tªn)
1.714.860
NhËp kho ngµy 2 th¸ng 7 n¨m 2000
ngêi giao
(Ký, hä tªn)
(Ký, hä tªn)
PhiÕu nhËp ®îc lËp thµnh 4 liªn
+ - 1 liªn lu ë quyÓn phiÕu nhËp kho (ë bé phËn kÕ to¸n)
+ - 1 liªn giao cho kÕ to¸n thanh to¸n ( kÕ to¸n theo dâi TK 331 " ph¶i tr¶ kh¸ch
hµng") ®Ó lµm c¨n cø ghi sæ kÕ to¸n vµ thanh to¸n cho kh¸ch hµng vµ sau ®ã lu ë kÕ to¸n
thanh to¸n.
+ - 1 liªn giao cho thñ kho ®Ó vµo thÎ kho sau ®ã giao cho kÕ to¸n ®Ó h¹ch to¸n.
+ - 1 liªn giao cho kh¸ch hµng.
b - PhiÕu xuÊt kho: (MÉu 02 - VT)
KÕ to¸n c¨n cø vµo nhu cÇu cña vËt t ®¬n vÞ lËp, yªu cÇu cña vËt t cña ®¬n vÞ, yªu cÇu
nµy ®· ®îc v¨n phßng c¬ khÝ hay v¨n phßng n¨ng lîng duyÖt theo yªu cÇu thùc tÕ cña s¶n
xuÊt, hoÆc gi¸m ®èc duyÖt, nh»m theo dâi chÆt chÏ sè lîng vËt t s¶n phÈm hµng ho¸ xuÊt kho
cho c¸c bé phËn sö dông trong c«ng ty, lµm c¨n cø ®Ó h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm vµ kiÓm tra viÖc sö dông, thùc hiÖn ®Þnh møc tiªu hao vËt t.
PhiÕu xuÊt kho vËt t ®îc lËp cho mét hoÆc nhiÒu thø vËt t cïng mét kho hoÆc cïng mét
môc ®Ých sö dông, khi lËp phiÕu, phiÕu xuÊt kho ph¶i ghi râ hä tªn, ®Þa chØ cña ®¬n vÞ, sè vµ
ngµy, th¸ng lËp phiÕu, lý do sö dông vµ kho xuÊt vËt t...
PhiÕu xuÊt kho ®îc lËp thµnh 3 liªn (®Æt giÊy than viÕt mét lÇn) sau khi lËp phiÕu xuÊt
kho xong phô tr¸ch ®¬n vÞ sö dông, phô tr¸ch c«ng tiªu ký (ghi râ hä tªn) giao cho ng êi
19
xuèng kho ®Ó lÜnh, sau khi xuÊt kho thñ kho ghi vµo cét hai sè lîng thùc xuÊt cña tõng thø,
ghi ngµy.... th¸ng.... n¨m 199N xuÊt kho vµ cïng ngêi nhËn hµng ghi vµo phiÕu xuÊt (ghi râ
hä tªn).
+ - liªn 1 lu ë bé phËn lËp phiÕu.
+ - liªn 2 thñ kho gi÷ ®Ó ghi vµo thÎ kho vµ sau ®ã chuyÓn cho kÕ to¸n
ghi
vµo cét 3, 4 vµ ghi vµo sæ kÕ to¸n.
+ - Liªn 3 ngêi nhËn gi÷ ®Ó ghi vµo kÕ to¸n bé phËn sö dông, phôc vô
cho h¹ch
to¸n ph©n xëng.
c«ng ty xi m¨ng bØm s¬n
MÉu sè 02 VT
Q§ sè 1141 /TC/C§KT
Ngµy 01/11/1195 cña BTC
Sè: 29
Hä vµ tªn
PhiÕu xuÊt kho
Ngµy 10 th¸ng 6 n¨m 2001
ngêi nhËn hµng: §Æng ThÞ BÝch
§¬n vÞ c«ng t¸c: Phßng KTTKTC
Lý do sö dông: L¾p ®Æt lµm viÖc
stt
1
M· §¬n
Tªn nh·n hiÖu, quy Sè VÞ
c¸ch
TÝn
h
§¬n vÞ tÝnh: ®
sè lîng
§¬n
yªu Thùc
gi¸
Thµnh
TiÒn
cÇu
(§ång)
(§ång)
xuÊt
M¸y vi tÝnh + m¸y in
04
Dµn
27.338.47 109.353.888
2
Céng
04
109.353.888
XuÊt kho ngµy 10 th¸ng 6 n¨m 2001
ViÕt phiÕu
trëng §V
(Ký, hä tªn)
thñ kho ngêi nhËn
(Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn)
Phô tr¸ch c.ty
(Ký, hä tªn)
20
(Ký, hä tªn)
Thñ
VÝ dô: XuÊt kho th¹ch cao
c«ng ty xi m¨ng bØm s¬n
tªn kho:
MÉu sè 02 VT
Q§ sè 1141 /TC/C§KT
Ngµy 01/11/1195 cña BTC
PhiÕu xuÊt kho
Sè: 2
Ngµy 2 th¸ng 7 n¨m 2000
Nî TK: 62103
Cã TK: 1521
Hä vµ tªn ngêi nhËn hµng: TrÇn v¨n Hïng: Xëng NXM
Lý do sö dông: NghiÒn xi m¨ng
XuÊt t¹i kho: Th¹ch cao
§¬n vÞ tÝnh: 1000 ®
stt
§¬n
sè lîng
§¬n
Thµnh
Tªn nh·n hiÖu, quy vÞ M·
yªu
Thùc
gi¸
tiÒn
c¸ch
tÝnh VT
cÇu
xuÊt (§ång)
(§ång)
1
Th¹ch cao
tÊn MT
280
280
95.388
340,67
Céng
280
95.388
XuÊt kho ngµy 2 th¸ng 7 n¨m 2000
phô tr¸ch
c«ng tiªu
ngêi nhËn
thñ
phô tr¸ch bé
phËn sö dông
kho
(Ký, hä tªn)
(Ký, hä tªn)
VÝ dô: XuÊt kho bi ®¹n
c«ng ty xi m¨ng bØm s¬n
tªn kho:
(Ký, hä tªn)
(Ký, hä tªn)
MÉu sè 02 VT
Q§ sè 1141 /TC/C§KT
Ngµy 01/11/1195 cña BTC
PhiÕu xuÊt kho
Sè: 12
Ngµy 4 th¸ng 7 n¨m 2000
Nî TK: 62102
Cã TK: 1522
Hä vµ tªn ngêi nhËn hµng: TrÇn v¨n To¶n: Xëng NXM
Lý do sö dông: NghiÒn xi m¨ng
XuÊt t¹i kho: Bi ®¹n
§¬n vÞ tÝnh: 1000 ®
stt
§¬n
sè lîng
§¬n
Thµnh
Tªn nh·n hiÖu, quy vÞ M· yªu Thùc
gi¸
tiÒn
21
- Xem thêm -