Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Đề xuất một số giải pháp nhằm tăng cường công tác thanh quyết toán dự án đầu tư ...

Tài liệu Đề xuất một số giải pháp nhằm tăng cường công tác thanh quyết toán dự án đầu tư xây dựng thuộc ban quản lý dự án công trình hồ trọng, tỉnh hòa bình

.PDF
115
2490
86

Mô tả:

LỜI CẢM ƠN Luận văn Thạc sĩ kỹ thuật chuyên ngành Quản lý xây dựng với đề tài: “Đề xuất một số giải pháp nhằm tăng cường công tác thanh quyết toán dự án đầu tư xây dựng thuộc Ban Quản lý dự án công trình Hồ Trọng, tỉnh Hòa Bình” được hoàn thành với sự giúp đỡ của Phòng Đào tạo Đại học và Sau Đại học, các thầy cô của Khoa Công trình, Bộ môn Công nghệ và Quản lý xây dựng, Khoa Kinh tế và Quản lý - Trường Đại học Thủy lợi, cùng các thầy cô giáo, bạn bè, đồng nghiệp và gia đình. Học viên xin cám ơn chân thành đến Lãnh đạo Ban QLDA Sở NN và PTNT tỉnh Hòa Bình, thầy cô và cán bộ ở các cơ quan khác đã hết lòng giúp đỡ cho học viên hoàn thành Luận văn. Đặc biệt, học viên xin cám ơn sâu sắc đến cô PGS.TS. Ngô Thị Thanh Vân đã trực tiếp hướng dẫn, giúp đỡ tận tình cho học viên trong quá trình thực hiện Luận văn này. Với thời gian và trình độ còn hạn chế, tác giả không thể tránh khỏi những thiếu sót và rất mong nhận được hướng dẫn và đóng góp ý kiến của các thầy cô giáo, của đồng nghiệp. Hà Nội, ngày tháng năm 2014 TÁC GIẢ Trịnh Văn Trọng LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là trung thực và chưa được sử dụng để bảo vệ một học hàm học vị nào. Tôi xin cam đoan mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này đã được cảm ơn và các thông tin trích trong luận văn đã được ghi rõ nguồn gốc. Hà Nội, ngày tháng năm 2014 TÁC GIẢ Trịnh Văn Trọng DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 2.1 Bảng giá trị theo kế hoạch và giá trị thanh quyết toán .............................. 39 Bảng 3.1 Bảng tổng hợp các yếu tố ảnh hưởng gây chậm trễ và vượt chi phí ......... 76 DANH MỤC SƠ ĐỒ Sơ đồ 1.1: Sơ đồ quy trình nghiệm thu thanh toán ..................................................... 7 Sơ đồ 2.1: Sơ đồ tổ chức hoạt động của Ban quản lý ............................................... 26 Sơ đồ 3.1: Sơ đồ các giải pháp nâng cao quản lý chi phí trong thanh quyết toán .... 67 Sơ đồ 3.2: Quy trình các bước lập, thẩm tra, phân bổ và thanh toán vốn đầu tư ...... 71 Sơ đồ 3.3: Sơ đồ mối quan hệ cấp phát vốn đầu tư xây dựng................................... 72 Sơ đồ 3.4: Các bước thực hiện kiểm soát hồ sơ thanh toán do chủ đầu tư gủi lên ... 80 Sơ đồ 3.5: Kiểm tra nội dung hồ sơ thanh toán......................................................... 82 Sơ đồ 3.6: Sơ đồ quy trình tiếp nhận và xử lý hồ sơ thanh toán ............................... 92 DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT CĐT Chủ đầu tư ĐTXD Đầu tư xây dựng ĐTXDCT Đầu tư xây dựng công trình ĐDCĐT Đại diện Chủ đầu tư NT Nhà thầu QLDA Quản lý Dự án QLCPDA Quản lý chi phí Dự án TMĐT Tổng mức đầu tư TVGS Đơn vị tư vấn giám sát TVTK Đơn vị tư vấn thiết kế MỤC LỤC MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1 CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN TRONG THANH TOÁN, QUYẾT TOÁN DỰ ÁN HOÀN THÀNH SỬ DỤNG NGUỒN VỐN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC ......................................................................................................................... 4 1.1 Tổng quan về dự án và dự án đầu tư xây dựng công trình ....................... 4 1.1.1 Yêu cầu đối với dự án đầu tư xây dựng công trình ................................. 4 1.1.2 Nội dung dự án đầu tư xây dựng công trình............................................ 4 1.2. Tổng quan một số vấn đề cơ bản về chi phí và quản lý chi phí ................. 5 1.2.1. Khái niệm ............................................................................................... 5 1.2.2. Vai trò quản lý chi phí đầu tư xây dựng công trình ............................... 5 1.2.3. Nguyên tắc cơ bản về quản lý chi phí .................................................... 6 1.3. Quản lý chi phí trong khâu Thanh toán vốn đầu tư................................... 6 1.3.1. Yêu cầu cơ bản quản lý chi phí trong thanh toán vốn đầu tư ................ 7 1.3.2. Tài liệu cơ sở để quản lý chi phí trong thanh toán vốn đầu tư ............... 8 1.3.3. Đánh giá chất lượng quản lý chi phí trong khâu thanh toán vốn đầu tư 9 1.4. Quản lý chi phí trong khâu quyết toán dự án hoàn thành ...................... 10 1.4.1. Khái niệm và phân loại quyết toán vốn đầu tư ..................................... 10 1.4.2. Yêu cầu cơ bản quản lý chi phí trong khâu quyết toán vốn đầu tư ...... 12 1.4.3. Nội dung quản lý chi phí trong khâu quyết toán vốn đầu tư ................ 12 1.5 Một số kinh nghiệm thanh toán, quyết toán các dự án đầu tư xây dựng một số nước trên thế giới và của Việt Nam ...................................................... 21 1.5.1. Kinh nghiệm quản lý chi phí, thanh quyết toán của một số nước trên thế giới ............................................................................................................ 21 1.5.2 Bài học rút ra kinh nghiệm cho Việt Nam ............................................ 22 1.6 Kết luận chương 1 ......................................................................................... 24 CHƯƠNG 2: ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG CÔNG TÁC THANH QUYẾT TOÁN THUỘC BAN QUẢN LÝ DỰ ÁN CÔNG TRÌNH HỒ TRỌNG ........... 25 2.1. Giới thiệu chung về ban quản lý dự công trình Hồ Trọng ...................... 25 2.1.1 Giới thiệu về ban quản lý dự án ............................................................ 25 2.1.2. Chức năng nhiệm vụ............................................................................. 26 2.2 Tổng quan về thực trạng đầu tư xây dựng công trình Hồ Trọng, tỉnh Hòa Bình ...................................................................................................................... 28 2.2.1 Thực trạng quản lý trong chủ trương đầu tư của các gói thầu .............. 28 2.2.2 Thực Trạng quản lý chi phí trong triển khai kế hoạch .......................... 29 2.2.3 Thực trạng quản lý chi phí trong các gói thầu....................................... 29 2.3 Thực trạng quản lý vốn trong đầu tư xây dựng công trình Hồ Trọng, tỉnh Hòa bình ....................................................................................................... 32 2.3.1 Quản lý và điều hành kế hoạch vốn đầu tư hàng năm........................... 32 2.3.2. Thông báo mức vốn đầu tư ................................................................... 33 2.4 Thực trạng công tác thanh toán vốn đầu tư tại ban quản lý dự án công trình Hồ Trọng, tỉnh Hòa Bình .......................................................................... 35 2.4.1 Cơ chế thanh toán vốn đầu tư ................................................................ 35 2.4.2. Thực trạng kiểm soát căn cứ thanh toán vốn đầu tư của ban quan lý dự án công trình Hồ Trọng, tỉnh Hòa Bình ......................................................... 39 2.4.3. Thanh toán vốn đầu tư đối với trường hợp chỉ định thầu và đấu thầu . 43 2.4.4. Tạm ứng vốn đầu tư ............................................................................. 46 2.4.5. Thanh toán vốn đầu tư dự án giải phóng mặt bằng, tái định cư ........... 48 2.4.6. Thanh toán vốn đầu tư ở ban quản lý dự án công trình Hồ Trọng, tỉnh Hòa Bình......................................................................................................... 49 2.5. Thực trạng công tác quyết toán dự án hoàn thành sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước của ban quản lý dự án công trình Hồ Trọng................. 50 2.5.1. Thực trạng cơ chế quyết toán dự án hoàn thành sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước ........................................................................................ 50 2.5.2.Thực trạng quyết toán vốn đầu tư ......................................................... 52 2.5.3. Công tác nghiệm thu và hoàn công công trình xây dựng ..................... 54 2.5.4. Công tác lập, thẩm tra và phê duyệt báo cáo quyết toán dự án hoàn thành ............................................................................................................... 56 2.5.5. Kiểm toán quyết toán dự án hoàn thành ............................................... 57 2.6 Những kết quả đạt được và những hạn chế ............................................... 60 2.6.1 Những kết quả đạt được ........................................................................ 60 2.5.6 Những tồn tại hạn chế và nguyên nhân ................................................. 61 CHƯƠNG 3: ĐỀ XUẤT MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC THANH QUYẾT TOÁN THUỘC BAN QUẢN LÝ DỰ ÁN CÔNG TRÌNH HỒ TRỌNG .................................................................................. 63 3.1. Định hướng đầu tư xây dựng các công trình của tỉnh Hòa Bình trong thời gian tới.......................................................................................................... 63 3.1.1 Dự án kè bờ sông Đà và cứng hoá mặt đê Đà Giang, đê Quỳnh Lâm thành phố Hoà Bình ........................................................................................ 63 3.1.2 Dự án Mở rộng mặt đê Đà Giang kết hợp làm đường giao thông hai bờ sông Đà, thành phố Hòa Bình, tỉnh Hòa Bình ................................................ 63 3.1.3 Tiểu dự án giai đoạn I, Nâng cấp mở rộng đê Quỳnh Lâm kết hợp giao thông đoạn từ K0 ÷ K0+600, thuộc dự án Nâng cấp mở rộng đê Quỳnh Lâm kết hợp giao thông, thành phố Hòa Bình........................................................ 63 3.1.4 Dự án hồ Cạn Thượng - Huyện Cao Phong .......................................... 64 3.1.5 Dự án nâng cấp cơ sở hạ tầng vùng ảnh hưởng thuộc tỉnh Hòa Bình khi phân lũ vào sông Đáy ..................................................................................... 64 3.1.6 Dự án Hồ Trọng, huyện Tân Lạc .......................................................... 64 3.1.7 Dự án đầu tư xây dựng vùng hạ lưu đập thủy điện Hòa Bình, giai đoạn I 64 3.1.8 Dự án đầu tư xây dựng vùng hạ lưu đập thủy điện Hòa Bình, giai đoạn II ..................................................................................................................... 65 3.1.9 Dự án sửa chữa cấp bách hồ Vưng, huyện Tân Lạc .............................. 65 3.1.10 Dự án Trung tâm giống vật nuôi giai đoạn I ....................................... 65 3.1.11 Dự án phát triển nông nghiệp có tưới (WB7) tỉnh Hòa Bình .............. 65 3.2 Yêu cầu đặt ra đối với các giải pháp nâng cao chất lượng thanh toán, quyết toán dự án hoàn thành ............................................................................. 65 3.3 Giải pháp cho quản lý vốn đầu tư cho ban quản lý dự án công trình Hồ Trọng .................................................................................................................... 68 3.4 Những giải pháp nâng cao chất lượng thanh toán vốn đầu tư cho ban quản lý dự án công trình Hồ Trọng .................................................................. 69 3.4.1. Hoàn thiện quy trình lập, thẩm tra, phân bổ và thanh toán vốn đầu tư 69 3.4.2. Sơ đồ mối quan hệ cấp phát vốn đầu tư xây dựng ............................... 72 3.4.3. Phân bổ và quản lý, điều hành kế hoạch nguồn vốn đầu tư ................. 73 3.4.4. Kiểm soát chi phí giai đoạn thực hiện đầu tư ....................................... 75 3.4.5. Kiểm soát chi phí khâu thanh toán vốn đầu tư ..................................... 77 3.4.6. Thanh toán vốn đầu tư theo hợp đồng .................................................. 82 3.4.7. Xác định rõ các căn cứ và hoàn thiện quy trình thanh toán vốn đầu tư ... 88 3.4.8. Trách nhiệm và quyền hạn của Chủ đầu tư, nhà thầu và Kho bạc nhà nước trong khâu thanh toán vốn đầu tư .......................................................... 91 3.5. Nhóm giải pháp nâng cao chất lượng quyết toán dự án hoàn thành sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước ................................................................ 94 3.5.1. Xác định rõ nội dung của Báo cáo quyết toán dự án hoàn thành ......... 95 3.5.2. Nội dung hồ sơ trình duyệt quyết toán ................................................. 96 3.5.3. Xác định quy trình thẩm tra, phê duyệt quyết toán vốn đầu tư ............ 97 3.5.4. Trách nhiệm của các chủ thể trong quyết toán dự án hoàn thành ........ 98 Kết luận chương 3 ............................................................................................. 100 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .............................................................................. 101 KẾT LUẬN ............................................................................................................ 101 KIẾN NGHỊ ........................................................................................................... 102 1 MỞ ĐẦU 1.Tính cấp thiết của đề tài Hàng năm, nhà nước dành vốn ngân sách lớn cho đầu tư xây dựng để phát triển kinh tế xã hội, chiếm khoảng 30-35% GDP. Việc cân đối, phân bổ và điều hành vốn đối với các Bộ, ngành, địa phương và thành phố trực thuộc trung ương để triển khai các dự án đầu tư xây dựng thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế xã hội bảo đảm hiệu quả, tiết kiệm và chống lãng phí đang là vấn đề lớn được dư luận xã hội quan tâm. Tuy nhiên, thực trạng đã và đang xảy ra những lãng phí, thất thoát vốn ngân sách nhà nước cho đầu tư xây dựng đã đặt ra cho các cấp quản lý từ Trung ương đến địa phương phải tìm ra giải pháp ngăn ngừa lãng phí vốn. Việc giảm thất thoát, lãng phí vốn đầu tư đồng nghĩa với việc tăng nguồn vốn phát triển kinh tế xã hội. Để giảm thất thoát, lãng phí cần thực hiện từ khâu chuẩn bị đầu tư, thực hiện đầu tư và khâu kết thúc đầu tư đưa vào sử dụng. Trong đó khâu thanh quyết toán vốn đầu tư có vị trí rất quan trọng về mặt nhận thức, về lý luận cũng như quá trình điều hành thực tiễn. Để nâng cao chất lượng khâu thanh quyết toán vốn đầu tư dự án hoàn thành cần đẩy mạnh việc phân cấp cho chủ đầu tư trong hoạt động đầu tư xây dựng, quy định rõ Chủ đầu tư là người chịu trách nhiệm chính trong thanh toán, quyết toán dự án hoàn thành, giảm bớt hồ sơ thanh quyết toán làm rõ căn cứ và quy trình thanh toán, quyết toán dự án hoàn thành. Vì vậy việc nghiên cứu “Đề xuất một số giải pháp nhằm tăng cường công tác thanh quyết toán dự án đầu tư xây dựng thuộc Ban Quản lý dự án công trình Hồ Trọng, tỉnh Hòa Bình” là yêu cầu cấp thiết có ý nghĩa cả về khoa học - thực tiễn. 2. Mục đích nghiên cứu của đề tài Đánh giá thực trạng khâu thanh toán, quyết toán vốn đầu tư dự án hoàn thành thuộc ban quản lý dự án công trình Hồ Trọng, tỉnh Hòa Bình. Đề xuất một số giải pháp nhằm tăng cường công tác thanh quyết toán dự án đầu tư xây dựng thuộc ban quản lý dự án công trình Hồ Trọng, tỉnh hòa Bình. 2 Hệ thống các căn cứ, quy trình thanh toán, quyết toán đối với các dự án hoàn thành sử dụng vốn ngân sách nhà nước. 3. Phương pháp nghiên cứu Để đạt được mục tiêu nghiên cứu, tác giả luận văn đã dựa trên cách tiếp cận cơ sở lý luận về khoa học quản lý dự án và những quy định hiện hành của hệ thống văn bản pháp luật trong lĩnh vực này. Đồng thời luận văn cũng sử dụng các phương pháp nghiên cứu phù hợp với đối tượng và nội dung nghiên cứu của đề tài trong điều kiện Việt Nam hiện nay, đó là: Phương pháp phân tích và tổng kết kinh nghiệm, phương pháp hệ thống hoá, phương pháp kết hợp khác. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu a. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của đề tài là công tác thanh quyết toán dự án đầu tư xây dựng công trình thuộc Ban quản lý dự án công trình Hồ Trọng, tỉnh Hòa Bình. b. Phạm vi nghiên cứu Đề tài tiến hành nghiên cứu các mặt hoạt động có liên quan đến công tác thanh toán, quyết toán thuộc Ban quản lý dự án công trình Hồ Trọng, tỉnh Hòa Bình. 5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài a. Ý nghĩa khoa học của đề tài Luận văn góp phần hệ thống hóa những cơ sở lý luận cơ bản về thanh quyết toán dự án xây dựng công trình, những nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng hoạt động quản lý này. Những nghiên cứu chuyên sâu về quản lý chi phí đầu tư trong loại hình dự án đặc thù tại Ban quản lý dự án cong trình Hồ Trọng là những tài liệu góp phần hoàn thiện hơn lý luận về quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình. b. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài Kết quả phân tích thực trạng và đề xuất giải pháp nhằm tăng cường công tác thanh quyết toán của dự án là những gợi ý thiết thực, hữu ích có thể vận dụng vào công tác quản lý các dự án tại Ban quản lý dự án công trình Hồ Trọng, tỉnh Hòa Bình. 3 6. Kết quả dự kiến đạt được Để đạt được mục đích nghiên cứu đặt ra, luận văn cần phải giải quyết được những kết quả sau đây: - Hệ thống cơ sở lý luận về dự án và quản lý chi phí dự án đầu tư xây dựng công trình sử dụng vốn ngân sách nhà nước. Những kinh nghiệm đạt được trong quản lý các dự án đầu tư xây dựng công trình ở nước ta trong thời gian vừa qua; - Phân tích thực trạng công tác thanh toán, quyết toán các dự án đầu tư xây dựng công trình thuộc Ban quản lý dự án công trình Hồ Trọng, tỉnh Hòa Bình; - Đề xuất một số giải pháp tăng cường công tác Thanh quyết toán dự án đầu tư xây dựng công trình thuộc Ban quản lý dự án công trình Hồ Trọng, tỉnh Hòa Bình, nhằm sử dụng tiết kiệm và hiệu quả chi phí các dự án xây dựng công trình sử vốn ngân sách của nhà nước. 7. Nội dung của luận văn Nội dung đề tài ngoài phần mở đầu và kết luận kiến nghị, luận văn gồm có ba chương Chương I: Những vấn đề lý luận trong thanh toán, quyết toán dự án hoàn thành sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước Chương II: Phân tích, đánh giá thực trạng thanh toán, quyết toán dự án hoàn thành sử dụng vốn ngân sách nhà nước tại Ban quản lý dự án công trình Hồ Trọng, tỉnh Hòa Bình. Chương III: Nghiên cứu giải pháp và đề xuất nâng cao chất lượng quản lý chi phí trong thanh toán, quyết toán vốn vốn ngân sách nhà nước tại Ban quản lý dự án công trình Hồ Trọng, tỉnh Hòa Bình. 4 CHƯƠNG 1 NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN TRONG THANH TOÁN, QUYẾT TOÁN DỰ ÁN HOÀN THÀNH SỬ DỤNG NGUỒN VỐN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC 1.1 Tổng quan về dự án và dự án đầu tư xây dựng công trình Dự án là tập hợp những đề xuất để thực hiện một phần hay toàn bộ công việc nhằm đạt được mục tiêu, hoặc yêu cầu nào đó trong một thời gian nhất định dựa trên nguồn vốn xác định. Ví dụ các dự án quy hoạch các bậc thang các thủy điện vừa và nhỏ; dự án tin học phục vụ cải cách hành chính trong các cơ quan quản lý Nhà nước. Dự án đầu tư xây dựng công trình là tập hợp các đề xuất có liên quan đến việc bỏ vốn để xây dựng mới, mở rộng hoặc cải tạo những công trình xây dựng nhằm mục đích phát triển, duy trì, nâng cao chất lượng công trình hoặc sản phẩm, dịch vụ trong một thời hạn nhất định. 1.1.1 Yêu cầu đối với dự án đầu tư xây dựng công trình Thứ nhất dự án phải phù hợp với quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, quy hoạch phát triển ngành và quy hoạch xây dựng; Thứ hai dự án có phương án thiết kế và phương án công nghệ phù hợp; Thứ ba dự án phải an toàn trong xây dựng, vận hành, khai thác, sử dụng công trình, an toàn phòng, chống cháy, nổ và bảo vệ môi trường; Thứ tư dự án bảo đảm hiệu quả kinh tế - xã hội của dự án. 1.1.2 Nội dung dự án đầu tư xây dựng công trình Nội dung dự án đầu tư xây dựng công trình bao gồm: Phần thuyết minh được lập tuỳ theo loại dự án đầu tư xây dựng công trình, bao gồm các nội dung chủ yếu sau: mục tiêu, địa điểm, quy mô, công suất, công nghệ, các giải pháp kinh tế - kỹ thuật, nguồn vốn và tổng mức đầu tư, chủ đầu tư và hình thức quản lý dự án, hình thức đầu tư, thời gian, hiệu quả, phòng, chống cháy, nổ, đánh giá tác động môi trường. Phần thiết kế cơ sở được lập phải phù hợp với từng dự án đầu tư xây dựng công trình, bao gồm thuyết minh và các bản vẽ thể hiện được các giải pháp về kiến trúc; kích thước, kết cấu chính; 5 mặt bằng, mặt cắt, mặt đứng; các giải pháp kỹ thuật, giải pháp về xây dựng; công nghệ, trang thiết bị công trình, chủng loại vật liệu xây dựng chủ yếu được sử dụng để xây dựng công trình. 1.2. Tổng quan một số vấn đề cơ bản về chi phí và quản lý chi phí 1.2.1. Khái niệm Chi phí đầu tư xây dựng công trình: là toàn bộ chi phí cần thiết để xây dựng mới hoặc sửa chữa, cải tạo, mở rộng hay trang bị kỹ thuật công trình. Do đặc điểm của sản xuất xây dựng và đặc thù công trình xây dựng nên mỗi công trình có chi phí khác nhau được xác định theo đặc điểm, tính chất kỹ thuật và yêu cầu công nghệ quá trình xây dựng. Quản lý chi phí trong đầu tư xây dựng chịu ảnh hưởng của các quy luật kinh tế thị trường như quy luật giá trị, quy luật lưu thông tiền tệ, quy luật cung cầu và giá cả, quy luật cạnh tranh và chịu sự điều tiết hệ thống văn bản quy phạm pháp luật trong hoạt động xây dựng. Quản lý chi phí thực chất là kiểm soát khống chế chi phí trong suốt quá trình đầu tư xây dựng từ khi chuẩn bị đầu tư, thực hiện đầu tư và kết thúc xây dựng đưa dự án vào khai thác sử dụng. Quản lý chi phí trong thanh toán, quyết toán đầu tư xây dựng là một khâu, một phạm trù của quản lý chi phí đầu tư xây dựng. Quản lý chi phí trong thanh toán, quyết toán vốn đầu tư dự án hoàn thành là kiểm soát chi phí giai đoạn từ khi ký kết hợp đồng kinh tế giữa bên giao thầu và bên nhận thầu đến khi lập báo cáo quyết toán vốn đầu tư dự án hoàn thành. 1.2.2. Vai trò quản lý chi phí đầu tư xây dựng công trình Để quản lý nguồn vốn ngân sách cho đầu tư xây dựng đạt hiệu quả, sử dụng tiết kiệm và mang lại lợi ích thì nhà nước phải sử dụng các chế tài đủ mạnh, phân bổ vốn một cách hợp lý, tránh giàn trải cũng như quy định rõ trách nhiệm, quyền hạn của chủ đầu tư, cơ quan cấp phát vốn. Quản lý chi phí tốt sẽ góp phần chống lãng phí, thất thoát vốn của Nhà nước cho đầu tư xây dựng. 6 1.2.3. Nguyên tắc cơ bản về quản lý chi phí 1. Quản lý chi phí đầu tư xây dựng công trình phải bảo đảm mục tiêu hiệu quả dự án đầu tư xây dựng công trình và các yêu cầu khách quan của kinh tế thị trường; 2. Quản lý chi phí đầu tư xây dựng công trình theo từng công trình, phù hợp với các giai đoạn đầu tư xây dựng công trình, các bước thiết kế, loại nguồn vốn và các quy định của Nhà nước; 3. Tổng mức đầu tư, tổng dự toán, dự toán xây dựng công trình phải được tính đúng, tính đủ và phù hợp độ dài thời gian xây dựng công trình. Tổng mức đầu tư là chi phí tối đa mà Chủ đầu tư được phép sử dụng để đầu tư xây dựng công trình; 4. Nhà nước thực hiện chức năng quản lý về chi phí đầu tư xây dựng công trình thông qua việc ban hành, hướng dẫn và kiểm tra việc thực hiện các quy định về quản lý chi phí đầu tư xây dựng công trình; 5. Chủ đầu tư xây dựng công trình chịu trách nhiệm toàn diện về việc quản lý chi phí đầu tư xây dựng công trình từ giai đoạn chuẩn bị đầu tư đến khi kết thúc xây dựng đưa công trình vào khai thác sử dụng. 1.3. Quản lý chi phí trong khâu Thanh toán vốn đầu tư Sơ đồ 1.1 Sơ đồ quy trình nghiệm thu thanh toán 7 SÔ ÑOÀQUY TRÌNH NGHIEÄ M THU THANH TOAÙ N ( Phaà n hoàsô kyõthuaä t) ÑOÁ I TÖÔÏNG NGHIEÄ M THU THANH TOAÙ N ÑÔN VÒTHI COÂ NG Laä p HOÀSÔ THANH TOAÙ N Ñeätrình TÖ VAÁ N GIAÙ M SAÙ T (-) (Traûlaïi) KIEÅ M TRA (Chuyeå n ñeá n) (+) (01 boä ) LÖU TVGS (+) (-) VAÊ N PHOØ NG BAN QLDA (Traûlaïi toaø n boä ) Hoàsô Hoàsô PHOØ NG KYÕ THUAÄ T BQLDA (-) (Traûlaïi) KIEÅ M TRA P. KINH TEÁ KEÁHOAÏCH (Trình) (+) LAÕ NH ÑAÏO BAN QLDA (Trình) (+) (-) PHEÂDUYEÄ T (+) VAÊ N PHOØ NG BAN QLDA VAÊ N PHOØ NG BAN QLDA Chuyeå n ñeá n Ghi chuù : (+): Chaá p nhaä n (-): Khoâ ng chaá p nhaâ n Chuyeå n ñeá n 01 boägoá c ñeålöu (+) NGHIEÄ P VUÏ KYÕ THUAÄ T Chuyeå n ñeá n 01 boägoá c ñeålöu KT SOÁLÖÔÏNG (07 boägoá c) (Traûlaïi toaø n boä ) (+) 8 1.3.1. Yêu cầu cơ bản quản lý chi phí trong thanh toán vốn đầu tư Quản lý chi phí trong khâu thanh toán vốn đầu tư là một công việc phải thực hiện thường xuyên, liên tục trong suốt quá trình thực hiện đầu tư xây dựng, vì vậy Chủ đầu tư, nhà thầu và cơ quan cấp phát vốn phải bám sát khâu thanh toán, đảm bảo giải ngân vốn kịp thời, đúng tiến độ cho nhà thầu. Cụ thể là: - Xác định căn cứ pháp lý liên quan đến công tác thanh toán vốn đầu tư như hệ thống văn bản hướng dẫn công tác thanh toán vốn, các quy định về quản lý chi phí, tuân thủ quy trình thanh toán vốn đầu tư. - Xác định rõ nguồn vốn, nhu cầu sử dụng, kế hoạch sử dụng để tạo thế chủ động cho cơ quan cấp phát vốn, phân cấp về quản lý vốn ngân sách mạnh hơn nữa cho các chủ đầu tư, đồng thời tăng cường kiểm tra, kiểm soát vốn thanh toán một cách chặt chẽ bằng việc sử dụng các tổ chức tư vấn chuyên nghiệp. Điều chỉnh mức vốn đầu tư theo từng quý, năm sát với thực tế. - Kiểm tra tính đúng đắn, hợp lý của việc áp dụng, vận dụng đơn giá xây dựng công trình, định mức tỷ lệ, dự toán chi phí tư vấn và dự toán các khoản mục chi phí khác trong dự toán công trình. Đảm bảo sự chính xác giữa khối lượng dự toán chủ yếu với khối lượng thiết kế. - Ban hành các định chế về thanh toán phù hợp, đồng bộ với văn bản hiện hành về đầu tư xây dựng, rút ngắn thời gian thanh toán, giảm bớt hồ sơ thanh toán, thực hiện thanh toán trước kiểm soát sau đối với từng lần thanh toán; kiểm soát trước, thanh toán sau đối với lần thanh toán cuối cùng. - Trong hợp đồng kinh tế cần quy định đầy đủ, rõ ràng về nội dung thanh toán, thời hạn thanh toán, giai đoạn thanh toán, điều chỉnh giá hợp đồng, tạm ứng hợp đồng, tiến độ thực hiện và thời gian hoàn thành công việc, nghiệm thu công việc, bộ phận, giai đoạn, bảo hành công trình. 1.3.2. Tài liệu cơ sở để quản lý chi phí trong thanh toán vốn đầu tư 1.3.2.1 Kế hoạch khối lượng, kế hoạch vốn - Kế hoạch khối lượng: khối lượng công việc phải thực hiện trong năm kế hoạch đã được người quyết định đầu tư phê duyệt căn cứ vào: 9 + Bản vẽ thi công được duyệt; + Dự toán, tổng dự toán hạng mục hoặc công trình được duyệt; + Tiến độ thi công được duyệt; + Điều kiện, môi trường và năng lực xây dựng trong năm của nhà thầu. - Tình hình thực hiện, tiến độ thực hiện kế hoạch khối lượng của dự án; - Tổng vốn đầu tư được thanh toán cho dự án trong năm kế hoạch; - Xác định tình trạng thừa, thiếu vốn để thanh toán cho dự án theo giá trị khối lượng đã thực hiện trong năm kế hoạch. 1.3.2.2 Căn cứ kiểm soát khối lượng xây dựng hoàn thành: 1 Dự án đầu tư xây dựng công trình (hoặc báo cáo kinh tế kỹ thuật đối với dự án chỉ lập báo cáo kinh tế kỹ thuật) kèm quyết định đầu tư của cấp có thẩm quyền, các quyết định điều chỉnh dự án (nếu có); 2) Dự toán và quyết định phê duyệt dự toán cho từng công việc, hạng mục công trình, công trình đối với trường hợp chỉ định thầu hoặc tự thực hiện và các công việc thực hiện không thông qua hợp đồng; 3) Văn bản lựa chọn nhà thầu theo qui định của Luật Đấu thầu; 4) Hợp đồng giữa bên giao thầu và bên nhận thầu (bao gồm các tài liệu kèm theo hợp đồng như: điều kiện hợp đồng (điều kiện chung và điều kiện riêng), đề xuất của nhà thầu, các chỉ dẫn kỹ thuật, điều kiện tham chiếu, các bản vẽ thiết kế, các sửa đổi bổ sung bằng văn bản, biên bản đàm phán hợp đồng, bảo đảm thực hiện hợp đồng và các bảo lãnh khác, nếu có; 5) Bảo lãnh tạm ứng (nếu có) theo quy định cụ thể của hợp đồng (kể cả dự án vốn trong nước nhưng do nhà thầu nước ngoài thi công); Trong 6 tài liệu trên chỉ gửi một lần cho đến khi dự án kết thúc đầu tư, trừ trường hợp phải bổ xung, điều chỉnh. 6) Các hồ sơ được gửi kèm theo đối với từng lần thanh toán (6 nội dung) 1.3.3. Đánh giá chất lượng quản lý chi phí trong khâu thanh toán vốn đầu tư 1.3.3.1. Đánh giá chất lượng quản lý chi phí theo giai đoạn thanh toán vốn đầu tư 10 Để đánh giá chất lượng quản lý chi phí trong thanh toán vốn đầu tư được chia làm 3 giai đoạn chính: 1) Giai đoạn thứ nhất: Từ khi ký kết hợp đồng giữa chủ đầu tư và nhà thầu đến khi thực hiện thanh toán từng lần trước khi chuyển lên cơ quan cấp phát vốn chủ đầu tư phải đánh giá chất lượng giai đoạn này, nội dung đánh giá bao gồm: 2) Giai đoạn thứ 2: Chủ đầu tư kiểm soát hồ sơ thanh toán 1. Kiểm tra khối lượng theo bản vẽ thiết kế và hồ sơ dự thầu so với khối lượng thực tế thi công đã được nghiệm thu theo từng giai đoạn thanh toán. 2. Kiểm tra tính đúng đắn của việc áp dụng giá vật liệu, nhân công và máy thi công trong đơn giá (kể cả đơn giá điều chỉnh bổ sung). 3. Kiểm tra việc tính toán bảng xác định khối lượng hoàn thành, bảng tính giá trị đề nghị thanh toán (khối lượng trong hợp đồng và khối lượng phát sinh ngoài hợp đồng). 4. Xác định giá trị đề nghị thanh toán sau khi giảm trừ các giá trị tạm ứng còn tỷ lệ giảm trừ của thư giảm giá, bảo đảm thực hiện hợp đồng hay bất kỳ khoản thanh toán nào khác mà bên giao thầu chưa thanh toán cho bên nhận thầu kể cả tiền bảo hành công trình. 5. Kiểm tra tổng thể các hồ sơ thanh toán mà nhà thầu gửi cho chủ đầu tư: số lượng hồ sơ, biên bản nghiệm thu, chữ ký, đóng dấu của các bên. Các tài liệu gửi một lần và các tài liệu gửi từng lần. 3) Giai đoạn 3: Chủ đầu tư gửi hồ sơ thanh toán đến cơ quan cấp phát vốn. Chủ đầu tư gửi hồ sơ thanh toán lên cơ quan cấp phát vốn. Căn cứ vào hồ sơ thanh toán của chủ đầu tư gửi lên cơ quan cấp phát vốn (Kho bạc nhà nước đối với vốn NSNN, cơ quan cho vay đối với vốn vay) sẽ tiến hành kiểm tra một số nội dung sau: 1.4. Quản lý chi phí trong khâu quyết toán dự án hoàn thành 1.4.1. Khái niệm và phân loại quyết toán vốn đầu tư 1.4.1.1 Khái niệm: Quyết toán vốn đầu tư xây dựng là bản báo cáo tài chính phản ánh việc quản lý và sử dụng vốn đầu tư xây dựng một cách hợp pháp, hợp lý và thể hiện tính hiệu quả, đảm bảo thực hiện quản lý đúng trình tự đầu tư xây dựng và thỏa mãn nhu cầu của người bỏ vốn. 11 Vốn đầu tư được quyết toán là toàn bộ chi phí hợp pháp đã thực hiện trong quá trình đầu tư để đưa dự án vào khai thác sử dụng. Chi phí hợp pháp là chi phí được thực hiện trong phạm vi thiết kế, dự toán đã phê duyệt kể cả phần điều chỉnh, bổ sung, đúng với hợp đồng đã ký kết, phù hợp với các quy định của pháp luật. Chủ đầu tư là người lập báo cáo quyết toán vốn để báo cáo với người quyết định đầu tư (người giao vốn: cơ quan, tổ chức). Người quyết định đầu tư có thể là một hoặc nhiều cơ quan, tổ chức. Người quyết định đầu tư xem xét tính hợp pháp, hợp lý so với các chủ trương chính sách quản lý tài chính về đầu tư và xây dựng. Cơ sở pháp lý để quyết toán dự án hoàn thành là chính sách quản lý về đầu tư xây dựng và định chế tài chính của nhà nước và các tổ chức ban hành theo từng thời kỳ. Các dự án đầu tư sử dụng các nguồn vốn sau phải lập báo cáo quyết toán sau khi hoàn thành: - Vốn ngân sách nhà nước; - Vốn tín dụng đầu tư phát triển của nhà nước; - Vốn trái phiếu (chính phủ, chính quyền địa phương); - Vốn tín dụng do nhà nước bảo lãnh; - Vốn đầu tư phát triển của các Tổng công ty nhà nước, công ty TNHH một thành viên. 1.4.1.2 Phân loại quyết toán vốn đầu tư Quyết toán A-B: Quyết toán A-B là quyết toán để thanh lý hợp đồng kinh tế giữa chủ đầu tư (bên A) và nhà thầu xây dựng (bên B). Quyết toán A-B do nhà thầu lập (bên B), báo cáo chủ đầu tư (bên A) kiểm tra, phê duyệt để thanh lý hợp đồng. Căn cứ để quyết toán A-B là hợp đồng kinh tế, hồ sơ dự án, tài liệu kèm theo hợp đồng và văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến công tác thanh toán, quyết toán. Quyết toán niên độ: Quyết toán niên độ là báo cáo tình hình triển khai thực hiện đầu tư của Chủ đầu tư với cơ quan chủ quản. Quyết toán niên độ là do chủ đầu tư lập. Căn cứ lập báo cáo niên độ là kế hoạch đầu tư hàng năm được thông báo,
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan

Tài liệu xem nhiều nhất