Bé quèc phßng
Häc viÖn qu©n y
*********
Hoµng viÖt dòng
Nghiªn cøu sù hÊp thu acid salicylic
trªn Thá ®îc g©y báng thùc nghiÖm
Cã sö dông thuèc mì acid salicylic 40%
( kho¸ luËn tèt nghiÖp dîc sÜ ®¹i häc kho¸ 1999 - 2005)
C¸n bé híng dÉn: TS. NguyÔn ThÞ Léc.
N¬i thùc hiÖn:
Bé m«n Dîc Häc Qu©n Sù.
Bé m«n Sinh lý bÖnh.
Thêi gian thùc hiÖn: 7 – 8/2005.
®Æt vÊn ®Ò
Acid salicylic lµ mét trong nh÷ng ho¹t chÊt ®îc ngêi ta t×m ra tõ
rÊt sím.
Acid salicylic g©y kÝch øng m¹nh niªm m¹c ®êng tiªu ho¸ vµ c¸c
m«.
Trong chuyªn khoa báng, ngêi ta sö dông chÕ phÈm thuèc mì
acid salicylic 40% ®Ó lµm bong líp da ho¹i tö kh«. Tuy nhiªn, bÖnh
nh©n sö dông thuèc mì nµy cã thÓ bÞ ngé ®éc.
V× thÕ, chóng t«i tiÕn hµnh nghiªn cøu ®Ò tµi:
“ Nghiªn cøu sù hÊp thu acid salicylic trªn thá ®îc g©y báng
thùc nghiÖm cã sö dông thuèc mì acid salicylic 40%”.
nh»m môc tiªu:
1. Nghiªn cøu ph¬ng ph¸p ®Þnh lîng acid salicylic trong huyÕt
thanh thá.
2. Nghiªn cøu sù hÊp thu acid salicylic trªn thá ®îc g©y báng
thùc nghiÖm.
Ch¬ng 1. Tæng quan tµi liÖu
1.1. C¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn sù hÊp thu thuèc mì.
a) YÕu tè sinh lý.
- Lo¹i da: da kh« nghÌo mì vµ níc; da tr¬n, nhên.
- Løa tuæi: kh¸c nhau vÒ bÒ dÇy líp sõng, diÖn tÝch da.
- T×nh tr¹ng da: nguyªn vÑn hoÆc tæn th¬ng.
- NhiÖt ®é bÒ mÆt da.
- Møc ®é hydrat ho¸ líp sõng.
b) C¸c yÕu tè c«ng thøc, kü thuËt.
- Dîc chÊt: ®é tan, hÖ sè ph©n bè, hÖ sè khuyÕch t¸n, møc
®é ion ho¸, nång ®é dîc chÊt…
- T¸ dîc: t¸ dîc ¶nh hëng ®Õn qu¸ tr×nh hydrat ho¸ líp
sõng, nhiÖt ®é bÒ mÆt da, ®é b¸m dÝnh thuèc trªn da…
- ChÊt lµm t¨ng hÊp thu: chÊt diÖn ho¹t, alkyl methyl
sulfoxid...
- Kü thuËt bµo chÕ.
1.2/ Acid salicylic.
- C«ng thøc ph©n tö: C7H6O3.
- C«ng thøc cÊu t¹o:
COOH
OH
H×nh 1: C«ng thøc cÊu t¹o cña acid salicylic.
Tªn khoa häc: acid 2 - hydroxy benzoic.
TLPT: 138,12.
1.3/ Thuèc mì acid salicylic.
a) ChØ ®Þnh:
Acid salicylic dïng t¹i chç díi d¹ng ®¬n chÊt hoÆc phèi hîp
víi thuèc kh¸c ®Ó ®iÒu trÞ triÖu chøng c¸c trêng hîp sau:
+ C¸c trêng hîp bÖnh da trãc vÈy.
+ Lo¹i bá c¸c môn c¬m.
+ Chøng t¨ng sõng khu tró ë gan bµn tay hoÆc bµn ch©n.
+ Lo¹i bá da ho¹i tö trong chuyªn khoa báng.
b) T¸c dông kh«ng mong muèn.
Ló lÉn, chãng mÆt, ®au ®Çu, thë nhanh, ï tai, gi·n m¹ch, to¸t
må h«i.
1.4/ Ph¬ng ph¸p ®Þnh lîng.
a) Ph¬ng ph¸p trung hoµ acid – base.
b) Ph¬ng ph¸p s¾c ký láng hiÖu n¨ng cao (HPLC).
c) Ph¬ng ph¸p quang phæ hÊp thô tö ngo¹i-kh¶ kiÕn.
- Nguyªn t¾c:
Dùa trªn c¬ së ®Þnh luËt Lambert – Beer: A=D=E= k.C.l
ë kho¶ng nång ®é nhÊt ®Þnh, mËt ®é quang tuyÕn tÝnh
bËc 1 víi nång ®é acid salicylic.
PhÇn 2. §èi tîng vµ ph¬ng ph¸p nghiªn cøu
2.1/ §èi tîng nghiªn cøu.
- HuyÕt thanh thá.
- Thá trëng thµnh khoÎ m¹nh.
2.2/ Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu.
2.2.1/ Kh¶o s¸t cùc ®¹i hÊp thô cña acid salicylic trong CHCl3.
50 mg A.S chuÈn
Hoµ tan / CHCl3
B®m 100 ml
dd 500 mcg/ml
LÊy cx 2ml + CHCl3 v®
B®m 50 ml
dd 20 mcg/ml
Ghi phæ ë 230-330 nm
X¸c ®Þnh cùc
®¹i hÊp thô
1%
2.2.2/ X¸c ®Þnh gi¸ trÞ E 1cm
cña acid salicylic trong CHCl3.
50 mg A.S chuÈn
Hoµ tan/CHCl3
B®m 100 ml
dd 500 mcg/ml
LÊy cx 1, 2, 3, 4 ml + CHCl3 v®
B®m 50 ml ®îc c¸c dd 10,
20, 30, 40 mcg/ml
§o mËt ®é quang
1%
X¸c ®Þnh E 1%
,
E
1cm
1cm
X©y dùng ®êng chuÈn
2.2.3/ Nghiªn cøu ¶nh hëng cña pH ®Õn hÖ sè ph©n bè
vµ hiÖu suÊt chiÕt cña acid salicylic gi÷a hai pha CHCl3 / H2O.
dd A.S 1000mcg/ml trong níc
Pha c¸c dd ®Öm cã pH = 2..6
Cho vµo b×nh nãn + CHCl3 v®
0,3 ml dd A.S 1000mcg/ml
9,7 ml dd ®Öm cã pH = 2..6
10 ml CHCl3
L¾c 20’
DÞch chiÕt
Na2SO4 khan
DÞch trong
§o mËt ®é quang
X¸c ®Þnh K vµ H
2.2.4/ X©y dùng ®êng chuÈn ®Þnh lîng acid salicylic trong huyÕt
thanh thá b»ng ph¬ng ph¸p QPHTTNKK.
HuyÕt thanh thá
dd A.S 1500mcg/ml trong níc
Hoµ tan
dd A.S c¸c nång ®é: 30, 45,
60, 75 mcg/ml.
Cho vµo b×nh nãn
1 ml dd c¸c nång ®é trªn
HCl 1N (pH=2)
5 ml CHCl3
L¾c 20’
DÞch chiÕt
Na2SO4 khan
DÞch trong
§o mËt ®é quang
X©y dùng ®êng chuÈn
2.2.5/ Nghiªn cøu sù hÊp thu ho¹t chÊt tõ thuèc mì acid
salicylic 40% trªn thá ®îc g©y báng thùc nghiÖm.
G©y báng thùc nghiÖm
cho 5 thá
B«i thuèc mì A.S 40%
LÊy m¸u t¹i c¸c thêi
®iÓm nghiªn cøu
Xö lý mÉu m¸u
§o mËt ®é quang
VÏ ®å thÞ
PhÇn 3. KÕt qu¶ vµ bµn luËn
3.1/ Kh¶o s¸t cùc ®¹i hÊp thô cña acid salicylic trong CHCl3.
2.0
Abs
1.5
239.6
1.0
308.3
0.5
0.0
240.0
260.0
Quang Pho
280.0
300.0
320.0
340.0
360.0
380.0
H×nh 1: Phæ cña acid salicylic trong CHCl3.
400.0
nm
1%
3.2/ X¸c ®Þnh gi¸ trÞ E1cm
cña acid salicylic trong CHCl3.
1%
B¶ng 1: Gi¸ trÞ E1cm
thùc nghiÖm cña acid salicylic trong CHCl3 (n=5):
C(mcg/ml)
10
20
30
40
1
0,2778
0,5569
0,8307
1,195
2
0,2803
0,5617
0,8366
0,0987
3
0,2714
0,5512
0,8495
1,143
4
0,2818
0,5602
0,8441
1,162
5
0,2783
0,5541
0,8416
1,023
X
0,2779
0,5568
0,8405
1,112
RSD
1,44
0,77
0,86
0,89
1%
E1cm
277,9
278,4
280,2
278,1
E
1%
E1cm
279
r = 0,9994
Ph¬ng tr×nh biÓu diÔn sù t¬ng quan gi÷a E vµ C nh sau:
E = 0,02786.C + 0,00030.
E
1.2
1
E = 0,02786.C + 0,00030
0.8
0.6
0.4
0.2
0
0
10
20
30
40
50 C(mcg/ml)
H×nh 2: §å thÞ biÓu diÔn sù t¬ng quan gi÷a nång ®é acid salicylic
trong CHCl3 vµ mËt ®é quang t¹i bíc sãng 308 nm.
3.3/ Nghiªn cøu ¶nh hëng cña pH ®Õn hÖ sè ph©n bè vµ hiÖu
suÊt chiÕt cña acid salicylic gi÷a hai pha CHCl3 / H2O.
B¶ng 2: pH ¶nh hëng ®Õn K vµ H (n=5):
pH
6
5
4
3
2
1
0,0562
0,0917
0,2062
0,3615
0,5516
2
0,0585
0,0954
0,2269
0,3793
0,5397
3
0,0527
0,0948
0,2291
0,3745
0,5644
4
0,0538
0,0934
0,2225
0,3701
0,5738
5
0,0543
0,0998
0,1928
0,3629
0,5450
X
0,0551
0,0952
0,2215
0,3747
0,5569
RSD
4,25
3,15
2,35
2,03
2,55
C(mcg/ml)
1,97
3,41
7,94
13,43
19,96
K
0,07
0,17
0,36
0,81
1,98
H
6,58
11,37
26,47
44,77
66,54
E
K
2.5
2
1.98
1.5
1
0.81
0.5
0.36
0.17
0
2
3
4
5
0.07
6
7
pH
H×nh 3: ¶nh hëng cña pH ®Õn hÖ sè ph©n bè cña acid salicylic
gi÷a hai pha CHCl3 /H2O.
H
70
66.54
60
50
44.77
40
30
26.47
20
11.37
10
6.58
0
2
3
4
5
6
7
pH
H×nh 4: ¶nh hëng cña pH ®Õn hiÖu suÊt chiÕt
acid salicylic gi÷a hai pha CHCl3 /H2O.
3.4/ X©y dùng ®êng chuÈn ®Þnh lîng acid salicylic trong huyÕt
thanh thá b»ng ph¬ng ph¸p QPHTTNKK.
B¶ng 3:T¬ng quan gi÷a nång ®é acid salicylic vµ mËt ®é quang (n=5):
C(mcg/ml)
30
45
60
75
1
0,1553
0,2260
0,3201
0,3713
2
0,1682
0,2192
0,3173
0,3877
3
0,1625
0,2138
0,3039
0,3943
4
0,1499
0,2302
0,3147
0,3784
5
0,1565
0,2119
0,2988
0,3798
X
0,1585
0,2202
0,3114
0,3821
RSD
4,41
3,55
3,11
2,56
E
r = 0,997
Ph¬ng tr×nh biÓu thÞ mèi t¬ng quan tuyÕn tÝnh gi÷a E vµ C nh sau:
E = 0,0051.C + 0,0019
- Xem thêm -