Bé Th−¬ng m¹i
ViÖn nghiªn cøu th−¬ng m¹i
------------------------------------
§Ò tµi khoa häc cÊp Bé
M· sè: 2005-78-016
X©y dùng vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé
trong tiÕn tr×nh h×nh thµnh khu vùc tù do
th−¬ng m¹i ASEAN - Trung Quèc
(B¸o c¸o tæng hîp)
6473
20/8/2007
Hµ Néi, th¸ng 12 – 2006
Bé Th−¬ng m¹i
ViÖn nghiªn cøu th−¬ng m¹i
----------------------------------
§Ò tµi khoa häc cÊp Bé
M· sè: 2005-78-016
X©y dùng vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé
trong tiÕn tr×nh h×nh thµnh khu vùc tù do
th−¬ng m¹i ASEAN - Trung Quèc
(B¸o c¸o tæng hîp)
- C¬ quan chñ qu¶n:
- C¬ quan chñ tr×:
- Chñ nhiÖm ®Ò tµi:
- Thµnh viªn:
C¬ quan qu¶n lý ®Ò tµi
Bé Th−¬ng m¹i
ViÖn Nghiªn cøu Th−¬ng m¹i
CN. Phïng ThÞ V©n KiÒu
TS. TrÇn C«ng S¸ch
CN. NguyÔn ThÞ Toµn Th−
C¬ quan chñ tr× thùc hiÖn
Chñ tÞch héi ®ång nghiÖm thu
Hµ Néi, th¸ng 12 – 2006
Danh môc B¶ng biÓu
Tªn b¶ng biÓu
Trang
B¶ng 1: DiÖn tÝch, d©n sè vµ GDP cña vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé
n¨m 2004
9
B¶ng 2: DiÖn tÝch, d©n sè c¸c tØnh vµ huyÖn, thÞ phÝa ViÖt Nam gi¸p
VÞnh B¾c Bé n¨m 2004
11
B¶ng 3: DiÖn tÝch, d©n sè cña H¶i Nam, Tr¹m Giang (Qu¶ng §«ng)
vµ 3 thµnh phè c¶ng (Qu¶ng T©y) gi¸p VÞnh B¾c Bé n¨m 2004
12
B¶ng 4: T¨ng tr−ëng kinh tÕ cña VÞnh B¾c Bé thêi kú 1999 - 2004
13
B¶ng 5: Tr÷ l−îng vµ kh¶ n¨ng khai th¸c c¸ biÓn vïng VÞnh B¾c Bé
29
B¶ng 6: TiÒm n¨ng nu«i trång h¶i s¶n trªn vïng ®Êt c¸t ven biÓn cña
VÞnh B¾c Bé
30
B¶ng 7: Tr÷ l−îng c¸c má than ®¸ VÞnh B¾c Bé
31
B¶ng 8: T×nh h×nh c¸c c¶ng vïng VÞnh B¾c Bé
57
B¶ng 9: Dù b¸o ph¸t triÓn du lÞch vïng VÞnh B¾c Bé
72
B¶ng 10: Dù b¸o s¶n l−îng nu«i trång h¶i s¶n vïng VÞnh B¾c Bé
74
B¶ng 11: Dù b¸o s¶n l−îng khai th¸c h¶i s¶n vïng VÞnh B¾c Bé
75
Danh môc tõ viÕt t¾t
1. Danh môc tõ viÕt t¾t tiÕng Anh
ACFTA ASEAN - China Free Trade Khu vùc tù do th−¬ng m¹i ASEAN Area
Trung Quèc
ADB
Asian Development Bank
Ng©n hµng Ph¸t triÓn Ch©u ¸
APEC
Asia-Pacific Economic
DiÔn ®µn Hîp t¸c Kinh tÕ Ch©u ¸ Th¸i B×nh D−¬ng
Cooperation
ASEAN Association of
Asian Nations
Southeast HiÖp héi c¸c quèc gia §«ng Nam ¸
EHP
Early Havest Programme
Ch−¬ng tr×nh Thu ho¹ch sím
GDP
Gross Domestic Product
Tæng S¶n phÈm Quèc néi
ODA
Official
Assistance
SMEs
Small-Medium Enterprises
Doanh nghiÖp võa vµ nhá
USD
United States Dolla
§« la Mü
VAT
Value Added Tax
ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng
WTO
World Trade Organisation
Tæ chøc Th−¬ng m¹i ThÕ giíi
Development Hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc
2. Danh môc tõ viÕt t¾t tiÕng viÖt
CN
C«ng nghiÖp
CNH
C«ng nghiÖp hãa
DT
Doanh thu
H§H
HiÖn ®¹i hãa
NDT
Nh©n d©n tÖ (tiÒn cña Trung Quèc)
NXB
Nhµ xuÊt b¶n
UBHTKTTM ViÖt - Trung
ñy ban Hîp t¸c Kinh tÕ Th−¬ng m¹i ViÖt - Trung
VBB
VÞnh B¾c Bé
Môc lôc
Lêi nãi ®Çu
Ch−¬ng 1: VÞ trÝ, vai trß cña vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé
1
5
trong tiÕn tr×nh h×nh thµnh ACFTA
1. Vµi nÐt kh¸i qu¸t vÒ vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé vµ tiÕn tr×nh
h×nh thµnh ACFTA
1.1. Vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé
1.2. TiÕn tr×nh h×nh thµnh vµ t¸c ®éng cña Khu vùc tù do th−¬ng m¹i
ASEAN - Trung Quèc (ACFTA) ®èi víi vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé
2. VÞ trÝ vµ vai trß cña vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé ®èi víi ViÖt
Nam vµ ACFTA
2.1. VÞ trÝ vµ vai trß cña vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé ®èi víi ViÖt Nam
2.2. VÞ trÝ vµ vai trß cña vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé ®èi víi ACFTA
3. Nh÷ng tiÒm n¨ng, lîi thÕ vµ nh÷ng h¹n chÕ, th¸ch thøc cña ViÖt
Nam khi tham gia x©y dùng vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé
3.1. Nh÷ng tiÒm n¨ng vµ lîi thÕ cña ViÖt Nam khi tham gia x©y dùng vµnh
®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé
3.2. Nh÷ng h¹n chÕ vµ th¸ch thøc cña ViÖt Nam khi tham gia x©y dùng
vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé
4. Nh÷ng lîi Ých ®em l¹i cho ViÖt Nam vµ Trung Quèc khi x©y dùng
vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé
4.1. Nh÷ng lîi Ých ®em l¹i cho ViÖt Nam khi x©y dùng vµnh ®ai kinh tÕ
VÞnh B¾c Bé
4.2. Nh÷ng lîi Ých ®em l¹i cho Trung Quèc khi x©y dùng vµnh ®ai kinh tÕ
VÞnh B¾c Bé
Ch−¬ng 2: Ph−¬ng h−íng x©y dùng vµ khai th¸c lîi Ých
5
5
17
21
22
24
27
27
35
40
40
43
45
kinh tÕ tõ vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé
1. Ph−¬ng h−íng vµ néi dung x©y dùng vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé
1.1. Môc tiªu vµ c¸c lÜnh vùc hîp t¸c trong x©y dùng vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh
B¾c Bé
1.2. X©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng cho ph¸t triÓn giao th«ng vËn t¶i, th−¬ng m¹i
vµ du lÞch däc theo bê VÞnh vµ trªn vïng VÞnh B¾c Bé
1.3. X©y dùng c¬ chÕ hîp t¸c vµ ®iÒu hµnh c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ trªn vµnh
®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé
2. Ph−¬ng h−íng khai th¸c c¸c lîi Ých kinh tÕ tõ viÖc x©y dùng
vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé
2.1. Khai th¸c c¸c lîi Ých th−¬ng m¹i
45
45
52
61
66
66
2.2. Khai th¸c c¸c lîi Ých kinh tÕ tõ ph¸t triÓn vËn t¶i biÓn vµ du lÞch, ®Æc biÖt
lµ du lÞch biÓn
2.3. Khai th¸c nguån lîi h¶i s¶n vµ tµi nguyªn VÞnh B¾c Bé
Ch−¬ng 3: Gi¶i ph¸p x©y dùng vµ khai th¸c lîi Ých kinh tÕ
68
73
78
tõ vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé
1. Gi¶i ph¸p vÒ phÝa Nhµ n−íc
1.1. X¸c lËp khu«n khæ ph¸p lý cho viÖc x©y dùng vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh
B¾c Bé
1.2. X©y dùng chiÕn l−îc, qui ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ, x©y dùng c¸c
ch−¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch khai th¸c lîi Ých cña Vµnh ®ai nh»m t¹o lËp kh«ng
gian kinh tÕ chung cña vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé
1.3. X©y dùng hÖ thèng chÝnh s¸ch, c¬ chÕ ®iÒu chØnh ho¹t ®éng kinh tÕ th−¬ng m¹i trªn vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé
1.4. C¬ chÕ gi¶i quyÕt nh÷ng bÊt ®ång, kh¸c biÖt vÒ lîi Ých gi÷a ViÖt Nam vµ
Trung Quèc trong qu¸ tr×nh x©y dùng vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé
1.5. Gi¶i ph¸p kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ vµ th¸ch thøc cña ViÖt Nam khi tham
gia x©y dùng vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé
2. Gi¶i ph¸p vÒ phÝa c¸c tØnh, thµnh phè ven biÓn VÞnh B¾c Bé
2.1. C¸c gi¶i ph¸p nh»m khai th¸c lîi Ých th−¬ng m¹i
2.2. C¸c gi¶i ph¸p nh»m khai th¸c lîi Ých kinh tÕ tõ ph¸t triÓn vËn t¶i biÓn vµ du
lÞch, ®Æc biÖt lµ du lÞch biÓn
2.3. C¸c gi¶i ph¸p nh»m khai th¸c lîi Ých kinh tÕ tõ ph¸t triÓn nu«i trång, ®¸nh
b¾t h¶i s¶n vµ khai th¸c nguån tµi nguyªn VÞnh B¾c Bé
3. Gi¶i ph¸p vÒ phÝa doanh nghiÖp
3.1. N©ng cao tr×nh ®é s¶n xuÊt, kinh doanh vµ chñ ®éng liªn kÕt ®Çu t−
kinh doanh gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong qu¸ tr×nh khai th¸c vµnh ®ai kinh
tÕ VÞnh B¾c Bé
3.2. §a d¹ng ho¸ c¸c ph−¬ng thøc ho¹t ®éng th−¬ng m¹i cña c¸c doanh nghiÖp
3.3. Ph¸t triÓn c¸c dÞch vô phô trî cña hÖ thèng c¶ng biÓn nh»m khai th¸c
c¸c tiÒm n¨ng, lîi thÕ ®Þa - kinh tÕ cña vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé
3.4. §Èy m¹nh xu h−íng “chuçi ho¸” vµ “tour ho¸” trong kinh doanh dÞch
vô ph©n phèi vµ dÞch vô du lÞch trªn vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé
3.5. N©ng cao søc c¹nh tranh cña hµng ho¸ vµ dÞch vô trong trao ®æi gi÷a
hai bªn
KÕt luËn
Phô lôc 1
Phô lôc 2
Tµi liÖu tham kh¶o
78
78
79
84
90
92
96
96
97
99
102
102
104
106
109
109
111
113
114
117
Lêi nãi ®Çu
1. Sù cÇn thiÕt
ViÖt Nam vµ Trung Quèc lµ hai n−íc l¸ng giÒng gÇn gòi, cã ®−êng biªn
giíi ®Êt liÒn dµi 1.645 km vµ cïng chung VÞnh B¾c Bé. Hai n−íc cã vÞ trÝ ®Þa lý
quan träng vµ cã nguån tµi nguyªn phong phó, tiÒm n¨ng ph¸t triÓn rÊt lín. Sau
khi quan hÖ gi÷a hai n−íc ®−îc b×nh th−êng hãa, nhiÒu hiÖp ®Þnh ®· ®−îc ký
kÕt, nh− HiÖp ®Þnh Th−¬ng m¹i, HiÖp ®Þnh Hîp t¸c Kinh tÕ kü thuËt, HiÖp ®Þnh
ph©n ®Þnh VÞnh B¾c Bé, HiÖp ®Þnh hîp t¸c nghÒ c¸,v.v... ®· t¹o c¬ së ph¸p lý
thóc ®Èy quan hÖ hîp t¸c kinh tÕ ph¸t triÓn vµ ®¹t ®−îc mét sè thµnh tùu ®¸ng
kÓ. Kim ng¹ch th−¬ng m¹i hai chiÒu n¨m 2005 ®¹t 8.190 triÖu USD1, t¨ng 7,12
lÇn so víi n¨m 1996 (1.150 triÖu USD). Môc tiªu n¨m 2010 lµ 15 tû USD. §Çu
t− vµ hîp t¸c kinh tÕ-kü thuËt cña Trung Quèc víi ViÖt Nam còng t¨ng nhanh,
®øng thø 14 trong tæng sè 60 n−íc vµ vïng l·nh thæ ®Çu t− vµo ViÖt Nam, víi
362 dù ¸n cßn hiÖu lùc, tæng vèn ®¨ng ký là 710 triÖu USD.
Quan hÖ hîp t¸c kinh tÕ ViÖt - Trung kh«ng ngõng ph¸t triÓn, tuy nhiªn
vÉn cßn c¸ch xa so víi tiÒm n¨ng kinh tÕ cña mçi n−íc. C¸c häc gi¶ cho r»ng,
nguyªn nh©n chÝnh lµ do hai bªn ch−a ph¸t huy hÕt thÕ m¹nh vµ lîi thÕ so s¸nh
trong hîp t¸c. §Ó ph¸t triÓn h¬n n÷a mèi quan hÖ nµy trong tiÕn tr×nh h×nh thµnh
ACFTA, hai n−íc cÇn x©y dùng vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé. VÊn ®Ò ®−îc c¸c
nhµ khoa häc ®−a ra ®· nhËn ®−îc sù ®ång t×nh ñng hé cña c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh
chÝnh s¸ch vµ nhµ qu¶n lý. X©y dùng Vµnh ®ai kh«ng nh÷ng cã thÓ t¹o nªn sù
liªn kÕt kinh tÕ gi÷a miÒn T©y Nam Trung Quèc víi miÒn B¾c vµ miÒn Trung
ViÖt Nam, nh»m thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña khu vùc nµy, mµ cßn cã thÓ trë thµnh
cÇu nèi thóc ®Èy hîp t¸c kinh tÕ gi÷a hai n−íc, gi÷a Trung Quèc vµ ASEAN, gãp
phÇn ®Èy nhanh tiÕn tr×nh h×nh thµnh ACFTA.
Vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé lµ tuyÕn liªn kÕt kinh tÕ gi÷a c¸c tØnh thµnh
phè cña ViÖt Nam vµ c¸c tØnh cña Trung Quèc n»m xung quanh VÞnh B¾c Bé,
®ãng vai trß quan träng trong viÖc thóc ®Èy hîp t¸c kinh tÕ gi÷a c¸c tØnh, thµnh
phè nµy nãi riªng, gi÷a hai n−íc nãi chung. Sù h×nh thµnh cña Vµnh ®ai kinh tÕ
cã thÓ thóc ®Èy tiÕn tr×nh hîp t¸c h÷u nghÞ gi÷a ViÖt Nam vµ Trung Quèc s©u
s¾c thªm. Hai n−íc kh«ng chØ giíi h¹n ë hîp t¸c th−¬ng m¹i, ®Çu t−, du lÞch mµ
cßn më réng ra c¸c lÜnh vùc hîp t¸c kh¸c, nh−: giao th«ng vËn t¶i, b¶o vÖ m«i
tr−êng, khai th¸c vµ b¶o vÖ nguån tµi nguyªn VÞnh B¾c Bé,v.v... . VËn t¶i hµng
1
Sè liÖu thèng kª kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña ViÖt Nam víi c¸c n−íc n¨m 2005, Trung t©m Tin häc Thèng
kª, Tæng côc H¶i quan
1
ho¸, th−¬ng m¹i vµ du lÞch cña n−íc ta sÏ cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn m¹nh v× lµ
trung gian gi÷a Trung Quèc - ASEAN, ®Æc biÖt khi ACFTA ®−îc h×nh thµnh vµ
®i vµo thùc hiÖn. H¬n n÷a, Vµnh ®ai kinh tÕ ®−îc x©y dùng sÏ gãp phÇn ph¸t
triÓn kinh tÕ - x· héi cña nh÷ng vïng thuéc Vµnh ®ai nãi riªng vµ c¸c vïng kh¸c
cña hai n−íc nãi chung. Víi sù vËn hµnh cña nã, trao ®æi th−¬ng m¹i, hîp t¸c
®Çu t−, du lÞch,v.v... gi÷a hai bªn sÏ ®−îc ®Èy m¹nh. Khu vùc T©y Nam Trung
Quèc sÏ dÇn tõng b−íc thu hÑp kho¶ng c¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ so víi miÒn §«ng
nhê t¨ng c−êng trao ®æi mËu dÞch víi c¸c n−íc ASEAN th«ng qua ViÖt Nam. 10
tØnh ven VÞnh B¾c Bé cña ViÖt Nam còng cã c¬ héi ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ. Cßn
c¸c khu vùc ph¸t triÓn kh¸c cña hai n−íc cã c¬ héi ph¸t triÓn m¹nh h¬n nhê t¨ng
c−êng trao ®æi th−¬ng m¹i, hîp t¸c ®Çu t−, du lÞch,v.v... . Thªm vµo ®ã, c¸c cöa
khÈu, c¶ng biÓn thuéc khu vùc Vµnh ®ai kh«ng chØ lµ cöa ngâ giao l−u th−¬ng
m¹i gi÷a Trung Quèc vµ ViÖt Nam, mµ cßn lµ cöa ngâ th−¬ng m¹i gi÷a Trung
Quèc vµ ASEAN. Bëi vËy, vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé chÝnh lµ vïng ®Öm cho
ph¸t triÓn quan hÖ hîp t¸c kinh tÕ th−¬ng m¹i gi÷a ViÖt Nam vµ Trung Quèc nãi
riªng, gi÷a ASEAN vµ Trung Quèc nãi chung. Nh− vËy, sù vËn hµnh cña vµnh
®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé cã thÓ lµm cho quan hÖ hîp t¸c kinh tÕ th−¬ng m¹i ViÖt
- Trung t¨ng tr−ëng nhanh vµ ACFTA sím h×nh thµnh, ph¸t triÓn.
ViÖt Nam ®· lµ thµnh viªn cña WTO, nªn viÖc më cöa héi nhËp sÏ ngµy
cµng m¹nh mÏ h¬n c¶ vÒ chiÒu réng lÉn chiÒu s©u. Trong qu¸ tr×nh nµy th× viÖc
liªn kÕt gi÷a c¸c n−íc, c¸c khu vùc,v.v… lµ ®iÒu kh«ng thÓ tr¸nh khái. §èi víi
n−íc l¸ng giÒng Trung Quèc, ViÖt Nam ®ang cè g¾ng më réng quan hÖ hîp t¸c
vÒ mäi mÆt, tr−íc hÕt lµ quan hÖ kinh tÕ th−¬ng m¹i. ChiÒu 16/11/2006, t¹i Hµ
Néi, ChÝnh phñ vµ c¸c doanh nghiÖp hai n−íc ®· ký 11 v¨n kiÖn hîp t¸c. Trong
nh÷ng v¨n kiÖn ®· ký, ®¸ng chó ý cã HiÖp ®Þnh vÒ ph¸t triÓn s©u réng quan hÖ
hîp t¸c kinh tÕ th−¬ng m¹i. Do vËy, viÖc x©y dùng vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé
sÏ gãp phÇn thóc ®Èy ph¸t triÓn quan hÖ hîp t¸c kinh tÕ th−¬ng m¹i ViÖt-Trung.
Tõ nh÷ng ®iÒu tr×nh bµy ë trªn, viÖc nghiªn cøu ®Ò tµi “X©y dùng vµnh
®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé trong tiÕn tr×nh h×nh thµnh khu vùc mËu dÞch tù do
ASEAN - Trung Quèc” lµ thùc sù cÊp b¸ch vµ cÇn thiÕt.
2. T×nh h×nh nghiªn cøu trong vµ ngoµi n−íc
ë ViÖt Nam, nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®· cã mét sè c«ng tr×nh nghiªn cøu
khoa häc vÒ hai hµnh lang kinh tÕ gi÷a ViÖt Nam - Trung Quèc vµ mét sè bµi
b¸o, bµi héi th¶o ®Ò cËp tíi vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé, nh−: §Ò tµi
"Nghiªn cøu ph¸t triÓn th−¬ng m¹i khu vùc hµnh lang kinh tÕ H¶i Phßng - Lµo
2
Cai - C«n Minh trong bèi c¶nh h×nh thµnh Khu vùc mËu dÞch tù do ASEAN Trung Quèc" m· sè: 2003-78-021, Bé Th−¬ng m¹i; §Ò tµi Ph¸t triÓn th−¬ng m¹i
trong hµnh lang kinh tÕ Nam Ninh - L¹ng S¬n - Hµ Néi - H¶i Phßng, Bé Th−¬ng
M¹i; Bµi "Hai hµnh lang vµ mét vµnh ®ai kinh tÕ tõ ý t−ëng ®Õn hiÖn thùc", t¸c
gi¶: TS. NguyÔn V¨n LÞch, T¹p chÝ Céng s¶n sè 11(6-2005); Bµi "Vµnh ®ai kinh
tÕ VÞnh B¾c Bé vµ tØnh Qu¶ng Ninh", T¸c gi¶: PGS.TS. NguyÔn V¨n LÞch, bµi
viÕt tham dù héi th¶o t¹i §«ng H−ng (Qu¶ng T©y) th¸ng 11/2006;v.v... .
ë Trung Quèc còng cã mét sè c«ng tr×nh khoa häc vµ bµi viÕt vÒ hµnh
lang vµ vµnh ®ai, nh−: §Ò tµi “C¸c gi¶i ph¸p ph¸t triÓn hµnh lang kinh tÕ C«n
Minh - Hµ Néi - H¶i Phßng” n¨m 2001-2002, ViÖn §«ng Nam ¸, ViÖn Khoa
häc X· héi V©n Nam; Bµi héi th¶o "X©y dùng vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé, ®é
s©u hîp t¸c h÷u nghÞ Trung - ViÖt", GS Cæ TiÓu Tïng, ViÖn Nghiªn cøu §«ng
Nam ¸, ViÖn Khoa häc X· héi Qu¶ng T©y v.v... .
C¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu cña c¸c häc gi¶ hai n−íc míi chØ ®Ò cËp tíi
viÖc x©y dùng vµ ph¸t triÓn th−¬ng m¹i trªn hai hµnh lang, ch−a cã c«ng tr×nh
nghiªn cøu nµo ®Ò cËp tíi viÖc x©y dùng vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé trong tiÕn
tr×nh h×nh thµnh ACFTA. HiÖn nay, míi chØ cã mét sè bµi b¸o vµ bµi tham luËn
cña PGS.TS. NguyÔn V¨n LÞch, PGS.TS. Bïi TÊt Th¾ng, GS. Cæ TiÓu Tïng,…
nªu ®«i nÐt kh¸i qu¸t vÒ vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé, ch−a ®i s©u vµo ph©n tÝch
c¸ch thøc tiÕn hµnh x©y dùng,… . Nh− vËy, cho ®Õn nay viÖc nghiªn cøu ®Ò tµi
“X©y dùng vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé trong tiÕn tr×nh h×nh thµnh khu vùc
tù do th−¬ng m¹i ASEAN - Trung Quèc” vÉn ch−a cã ®¬n vÞ, c¸ nh©n nµo
thùc hiÖn theo yªu cÇu mµ ®Ò tµi nghiªn cøu ®· nªu.
3. Môc tiªu nghiªn cøu cña ®Ò tµi
- Lµm râ vÞ trÝ, vai trß cña vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé trong tiÕn tr×nh
h×nh thµnh ACFTA nãi chung, vµ ®èi víi ViÖt Nam nãi riªng.
- Ph©n tÝch nh÷ng tiÒm n¨ng, lîi thÕ vµ nh÷ng h¹n chÕ, th¸ch thøc cña
ViÖt Nam khi tham gia x©y dùng vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé.
- Nªu bËt nh÷ng lîi Ých ®em l¹i cho ViÖt Nam vµ Trung Quèc khi x©y
dùng vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé.
- V¹ch ra ph−¬ng h−íng x©y dùng vµ khai th¸c c¸c lîi Ých kinh tÕ tõ
vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé.
- §Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p nh»m x©y dùng vµ khai th¸c lîi Ých kinh tÕ tõ
vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé phï hîp víi tiÕn tr×nh h×nh thµnh ACFTA.
3
4. §èi t−îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu
- §èi t−îng nghiªn cøu: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vµ thùc tiÔn vÒ viÖc x©y
dùng vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé trong tiÕn tr×nh h×nh thµnh ACFTA.
- Ph¹m vi nghiªn cøu:
+ VÒ néi dông: §Ò tµi tËp trung chñ yÕu vµo x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng,
c¬ chÕ hîp t¸c, ®iÒu hµnh trªn Vµnh ®ai; vµ ®−a ra ph−¬ng h−íng khai th¸c c¸c
lîi Ých kinh tÕ tõ viÖc x©y dùng vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé; §i s©u vµo ph©n
tÝch c¸c khÝa c¹nh liªn quan tíi phÝa ViÖt Nam trªn Vµnh ®ai, nghiªn cøu vµnh
®ai kinh tÕ chñ yÕu lµ cho phÝa ViÖt Nam.
+ VÒ thêi gian: §¸nh gi¸ tõ n¨m 2000 ®Õn nay vµ dù b¸o ®Õn 2020.
+ VÒ kh«ng gian: 10 tØnh, thµnh phè cña ViÖt Nam vµ 3 tØnh cña
Trung Quèc n»m ven VÞnh B¾c Bé.
5. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu
- Ph−¬ng ph¸p chung ®Ó triÓn khai nghiªn cøu ®Ò tµi lµ khai th¸c c¸c tµi
liÖu trong n−íc vµ tµi liÖu n−íc ngoµi kÕt hîp víi kh¶o s¸t thùc tÕ, lÊy ý kiÕn
chuyªn gia, ph©n tÝch tæng hîp.
- Sö dông c¸c ph−¬ng ph¸p thèng kª, so s¸nh ®Ó ph©n tÝch ®¸nh gi¸.
- Trªn c¬ së thùc tÕ, tiÕn hµnh ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch, tæng hîp ®Ó x¸c
®Þnh vµ luËn gi¶i nh÷ng vÊn ®Ò vÒ c¬ së khoa häc, ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p nh»m
x©y dùng vµ khai th¸c c¸c lîi Ých kinh tÕ tõ vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé phï
hîp víi tiÕn tr×nh h×nh thµnh ACFTA.
- Tæ chøc héi th¶o khoa häc.
- LÊy ý kiÕn chuyªn gia.
6. Néi dung nghiªn cøu cña ®Ò tµi
Ngoµi phÇn më ®Çu, kÕt luËn vµ danh môc tµi liÖu tham kh¶o, ®Ò tµi chia
lµm 3 Ch−¬ng:
- Ch−¬ng 1: VÞ trÝ, vai trß cña vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé trong tiÕn
tr×nh h×nh thµnh ACFTA
- Ch−¬ng 2: Ph−¬ng h−íng x©y dùng vµ khai th¸c lîi Ých kinh tÕ tõ vµnh
®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé
- Ch−¬ng 3: Gi¶i ph¸p x©y dùng vµ khai th¸c lîi Ých kinh tÕ tõ vµnh ®ai
kinh tÕ VÞnh B¾c Bé
4
Ch−¬ng1
VÞ trÝ, vai trß cña vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé
trong tiÕn tr×nh h×nh thµnh ACFTA
1. Vµi nÐt kh¸i qu¸t vÒ vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé vµ tiÕn
tr×nh h×nh thµnh ACFTA
1. 1. Vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé
1.1.1. Kh¸i niÖm vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé
Quan hÖ hîp t¸c kinh tÕ ViÖt - Trung ®ang trªn ®µ ph¸t triÓn, ®Ó lµm s©u
s¾c thªm mèi quan hÖ nµy, cÇn x©y dùng c¸c tuyÕn hµnh lang vµ vµnh ®ai kinh
tÕ gi÷a hai n−íc. §©y ®−îc coi lµ c¸c ®éng lùc thóc ®Èy hîp t¸c kinh tÕ gi÷a c¸c
n−íc l¸ng giÒng cã chung biªn giíi.
Hµnh lang kinh tÕ lµ mét tuyÕn nèi liÒn c¸c vïng l·nh thæ cña mét hoÆc
nhiÒu quèc gia nh»m môc ®Ých liªn kÕt, hç trî lÉn nhau ®Ó khai th¸c cã hiÖu qu¶
lîi thÕ so s¸nh cña c¸c khu vùc ®Þa - kinh tÕ n»m trªn cïng mét d¶i theo trôc
giao th«ng thuËn lîi nhÊt ®èi víi sù l−u th«ng hµng hãa vµ liªn kÕt kinh tÕ gi÷a
c¸c vïng bªn trong, còng nh− c¸c vïng cËn kÒ víi hµnh lang2. TuyÕn liªn kÕt
nµy ®−îc h×nh thµnh trªn c¬ së kÕt cÊu h¹ tÇng ®a d¹ng cã kh¶ n¨ng t¹o ra sù
ph¸t triÓn cña nhiÒu ngµnh kinh tÕ, lµm thay ®æi c¨n b¶n diÖn m¹o cña mét
vïng nhÊt ®Þnh thuéc mét hoÆc nhiÒu quèc gia mµ hµnh lang kinh tÕ ®i qua,
vµ gãp phÇn ®¸ng kÓ vµo t¨ng tr−ëng kinh tÕ cña c¸c quèc gia ®ã.
Trªn thùc tÕ, thuËt ng÷ “hµnh lang kinh tÕ” ®−îc dïng chñ yÕu ®Ó chØ mét
khu vùc réng lín tr¶i dµi hai bªn mét tuyÕn giao th«ng huyÕt m¹ch (®−êng cao
tèc, ®−êng s¾t, ®−êng thñy,v.v...) ®· cã hoÆc chuÈn bÞ ®−îc x©y dùng. TuyÕn
®−êng trôc nµy cho phÐp giao th«ng thuËn tiÖn ®Õn c¸c ®iÓm ®Çu, cuèi vµ bªn
trong hµnh lang ph¸t triÓn, cã vai trß ®Æc biÖt quan träng ®Ó liªn kÕt toµn khu
vùc vµ thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ däc theo hµnh lang.
Trong khi ®ã, vµnh ®ai kinh tÕ l¹i lµ mét tuyÕn nèi liÒn c¸c vïng l·nh thæ
cña mét hoÆc nhiÒu quèc gia nh»m môc ®Ých liªn kÕt, hç trî lÉn nhau ®Ó khai
th¸c cã hiÖu qu¶ lîi thÕ so s¸nh cña c¸c khu vùc ®Þa - kinh tÕ n»m trªn cïng mét
d¶i bao quanh mét khu vùc (thµnh phè, vÞnh,v.v…). X©y dùng vµnh ®ai kinh tÕ
kh«ng nh÷ng ph¸t triÓn ®−îc kinh tÕ cña nh÷ng vïng n»m trªn vµnh ®ai mµ cßn
2
Kh¸i niÖm hµnh lang kinh tÕ ë trang 19-20 S¸ch "Ph¸t triÓn th−¬ng m¹i trªn hµnh lang kinh tÕ C«n Minh - Lµo
Cai - Hµ Néi - H¶i Phßng", Nhµ xuÊt b¶n Thèng kª Hµ Néi - 2005, t¸c gi¶: TS. NguyÔn V¨n LÞch.
5
gãp phÇn ph¸t triÓn c¶ nh÷ng vïng xung quanh qua viÖc thóc ®Èy l−u th«ng
hµng ho¸ vµ ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng giao th«ng3.
Vµnh ®ai kinh tÕ cã ®iÓm gièng vµ kh¸c víi hµnh lang kinh tÕ. §iÓm
gièng nhau cïng lµ sù liªn kÕt, hç trî lÉn nhau gi÷a c¸c vïng l·nh thæ cña mét
hoÆc nhiÒu quèc gia nh»m môc ®Ých khai th¸c cã hiÖu qu¶ lîi thÕ so s¸nh. §iÓm
kh¸c biÖt ë chç: Hµnh lang kinh tÕ lµ tuyÕn liªn kÕt theo trôc giao th«ng, th−êng
nèi gi÷a c¸c ®iÓm ®Çu, cuèi vµ gi÷a cña sù liªn kÕt kinh tÕ; cßn Vµnh ®ai kinh tÕ
lµ tuyÕn liªn kÕt theo h×nh vßng cung hoÆc vßng trßn bao quanh mét khu vùc4.
VÞnh B¾c Bé lµ mét trong nh÷ng vÞnh lín ë §«ng Nam ¸ vµ thÕ giíi, n»m
ë phÝa T©y B¾c BiÓn §«ng. VÞnh B¾c Bé cïng víi VÞnh Th¸i Lan lµ mét bé phËn
g¾n liÒn víi BiÓn §«ng. Ba mÆt VÞnh ®−îc bao bäc bëi lôc ®Þa ViÖt Nam vµ
Trung Quèc ë phÝa T©y vµ B¾c, vµ ®¶o H¶i Nam ë phÝa §«ng. VÞnh th«ng ra
BiÓn §«ng qua cöa phÝa Nam, n»m gi÷a T©y Nam ®¶o H¶i Nam vµ b¸n ®¶o S¬n
Trµ (§µ N½ng) vµ qua eo biÓn Quúnh Ch©u n»m gi÷a b¸n ®¶o L«i Ch©u vµ phÝa
B¾c ®¶o H¶i Nam. DiÖn tÝch VÞnh B¾c Bé kho¶ng 126.250 km2 (36.000 h¶i lý
vu«ng), chiÒu ngang cña VÞnh n¬i réng nhÊt kho¶ng 310 km (176 h¶i lý), n¬i
hÑp nhÊt ë cöa VÞnh réng kho¶ng 220 km (119 h¶i lý). ChiÒu dµi bê biÓn phÝa
ViÖt Nam kho¶ng 763 km, phÝa Trung Quèc kho¶ng 695 km. PhÇn VÞnh phÝa
ViÖt Nam cã kho¶ng 2.300 ®¶o ®¸ ven bê, ®Æc biÖt cã ®¶o B¹ch Long VÜ n»m
c¸ch ®Êt liÒn ViÖt Nam kho¶ng 110 km, c¸ch ®¶o H¶i Nam (Trung Quèc)
kho¶ng 130 km. PhÝa Trung Quèc chØ cã mét sè Ýt ®¶o nhá ë phÝa §«ng B¾c
VÞnh nh− ®¶o VÞ Ch©u, Tµ D−¬ng. Vïng thÒm lôc ®Þa cña VÞnh B¾c Bé kho¶ng
60.000 km2, b»ng 6% diÖn tÝch thÒm lôc ®Þa c¶ n−íc vµ gÊp 3,1 lÇn diÖn tÝch c¸c
huyÖn ven biÓn vµ ®¶o trong vïng VÞnh B¾c Bé. Bê VÞnh B¾c Bé thuéc 10 tØnh,
thµnh phè cña ViÖt Nam víi tæng chiÒu dµi kho¶ng 763 km vµ thuéc 3 tØnh
Qu¶ng T©y, Qu¶ng §«ng vµ H¶i Nam cña Trung Quèc víi tæng chiÒu dµi
kho¶ng 695 km.
VÞnh B¾c Bé cã vÞ trÝ chiÕn l−îc quan träng ®èi víi ViÖt Nam vµ Trung
Quèc c¶ vÒ kinh tÕ lÉn quèc phßng, an ninh. VÞnh lµ n¬i chøa ®ùng nhiÒu tµi
nguyªn thiªn nhiªn, ®Æc biÖt lµ h¶i s¶n vµ dÇu khÝ. Trong VÞnh cã nhiÒu ng−
tr−êng lín, cung cÊp nguån h¶i s¶n quan träng cho ®êi sèng cña nh©n d©n hai
n−íc. C¸c dù b¸o cho thÊy ®¸y biÓn vµ lßng ®Êt d−íi ®¸y cña VÞnh cã tiÒm n¨ng
3
"Hai hµnh lang vµ mét vµnh ®ai kinh tÕ - tõ ý t−ëng ®Õn hiÖn thùc", t¸c gi¶ TS.NguyÔn V¨n LÞch, T¹p chÝ Céng
s¶n sè 11 (6-2005).
4
Hai hµnh lang vµ mét vµnh ®ai kinh tÕ - tõ ý t−ëng ®Õn hiÖn thùc", t¸c gi¶ TS.NguyÔn V¨n LÞch, T¹p chÝ Céng
s¶n sè 11 (6-2005).
6
vÒ dÇu má vµ khÝ ®èt. VÞnh lµ cöa ngâ giao l−u tõ l©u ®êi cña ViÖt Nam ra thÕ
giíi, cã tÇm quan träng ®Æc biÖt ®èi víi sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ, th−¬ng m¹i
quèc tÕ còng nh− quèc phßng an ninh cña n−íc ta. §èi víi khu vùc phÝa T©y
Nam Trung Quèc, VÞnh còng cã vÞ trÝ quan träng. VÞnh lµ con ®−êng ra biÓn
thuËn lîi cña khu vùc T©y Nam5 Trung Quèc, lµ con ®−êng vËn chuyÓn hµng
hãa xuÊt nhËp khÈu thuËn lîi gi÷a Trung Quèc vµ c¸c n−íc ASEAN th«ng qua
ViÖt Nam. Bëi vËy, c¶ hai n−íc ®Òu rÊt coi träng viÖc qu¶n lý, sö dông vµ khai
th¸c VÞnh. ChÝnh v× thÕ, hai n−íc cÇn ®Èy nhanh viÖc x©y dùng vµnh ®ai kinh tÕ
VÞnh B¾c Bé ®Ó khai th¸c c¸c lîi Ých kinh tÕ tõ VÞnh B¾c Bé vµ gãp phÇn thóc
®Èy tiÕn tr×nh h×nh thµnh ACFTA.
Vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé lµ tuyÕn nèi liÒn c¸c vïng l·nh thæ cña ViÖt
Nam vµ Trung Quèc nh»m môc ®Ých liªn kÕt, hç trî lÉn nhau ®Ó khai th¸c cã hiÖu
qu¶ lîi thÕ so s¸nh cña c¸c khu vùc ®Þa - kinh tÕ n»m trªn cïng mét d¶i bao quanh
VÞnh B¾c Bé. Vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé lµ tuyÕn liªn kÕt h×nh vßng cung bao
quanh VÞnh B¾c Bé. Nh− vËy, liªn kÕt vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé lµ liªn kÕt theo
®−êng bê vÞnh nh»m h×nh thµnh mét vµnh ®ai víi c¬ së h¹ tÇng “cøng” vµ “mÒm”
phï hîp, th«ng tho¸ng nh»m khai th¸c sù bæ sung vÒ lîi thÕ vÞ trÝ ®Þa lý, tµi nguyªn,
thÞ tr−êng cho t¨ng c−êng th«ng th−¬ng, giao l−u th−¬ng m¹i, ph¸t triÓn kinh tÕ vµ
xãa ®ãi, gi¶m nghÌo.
Vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé ph¸t triÓn m¹nh sÏ t¹o c¬ héi më réng b¸n
kÝnh ¶nh h−ëng ®Õn c¸c khu vùc l©n cËn thuéc l·nh thæ B¾c ViÖt Nam, Nam
Trung Quèc vµ c¶ vïng BiÓn §«ng (§µi Loan, NhËt B¶n, Hµn Quèc,
Philippin,...). C¸c h−íng mòi nhän cña kinh tÕ biÓn khu vùc VÞnh B¾c Bé dùa
vµo lîi thÕ so s¸nh vÒ mÆt tµi nguyªn vµ m«i tr−êng lµ: c«ng nghiÖp than, ®iÖn,
xi m¨ng vµ dÇu khÝ..., nghÒ c¸, vËn t¶i biÓn vµ dÞch vô c¶ng, c¸c khu c«ng
nghiÖp tæng hîp vµ ®« thÞ hãa g¾n víi du lÞch biÓn - ®¶o, kinh tÕ ®¶o (tËp trung
hËu cÇn nghÒ c¸ vµ an ninh quèc phßng, du lÞch sinh th¸i).
N¨m 2000, hai n−íc ViÖt - Trung ®µm ph¸n gi¶i quyÕt vÊn ®Ò ph©n ®Þnh
VÞnh B¾c Bé ®Ó chÝnh thøc ký kÕt HiÖp ®Þnh ph©n ®Þnh l·nh h¶i, vïng ®Æc quyÒn
kinh tÕ, thÒm lôc ®Þa vµ HiÖp ®Þnh hîp t¸c nghÒ c¸ trong VÞnh B¾c Bé vµo ngµy
25/12/2000 t¹i B¾c Kinh. HiÖp ®Þnh ph©n ®Þnh VÞnh B¾c Bé lµ nÒn t¶ng ph¸p lý
®Ó hai n−íc qu¶n lý khu vùc biªn giíi trªn biÓn, thóc ®Èy quan hÖ hai n−íc, duy
tr× vµ cñng cè nÒn hßa b×nh, sù æn ®Þnh vµ thóc ®Èy hîp t¸c trong khu vùc. Tõ
5
Khu vùc §¹i T©y Nam Trung Quèc gåm 3 tØnh V©n Nam, Qu¶ng Ch©u, Tø Xuyªn, hai khu tù trÞ d©n téc lµ
Qu¶ng T©y vµ T©y T¹ng; DiÖn tÝch 2,56 triÖu km2, chiÕm 27% diÖn tÝch Trung Quèc; D©n sè 250 triÖu ng−êi
(®Çu nh÷ng n¨m 90), chiÕm 19% d©n sè Trung Quèc, trang 1 “ChiÕn l−îc ph¸t triÓn khu vùc “§¹i T©y Nam” cña
Trung Quèc”, PGS. NguyÔn Huy Quý, ViÖn Nghiªn cøu Trung Quèc.
7
tr−íc ®Õn nay khi VÞnh B¾c Bé ch−a ®−îc ph©n ®Þnh, c¸c vô tranh chÊp vÒ nghÒ
c¸ vµ th¨m dß dÇu khÝ x¶y ra th−êng xuyªn vµ phøc t¹p, ¶nh h−ëng kh«ng tèt
®Õn quan hÖ hai n−íc vµ chñ tr−¬ng ph¸t triÓn kinh tÕ vïng VÞnh B¾c Bé cña
ViÖt Nam. ý nghÜa cña HiÖp ®Þnh Ph©n ®Þnh VÞnh B¾c Bé kh«ng chØ dõng l¹i
trong khu«n khæ quan hÖ hai n−íc ViÖt - Trung, mµ thùc sù ®· gãp phÇn æn ®Þnh
hßa b×nh vµ an ninh trong khu vùc. §©y lµ c¬ së ph¸p lý cho hai n−íc tiÕn hµnh
x©y dùng vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé.
Vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé do Trung Quèc khëi x−íng, lÊy miÒn T©y
®¶o H¶i Nam mµ trung t©m lµ thµnh phè Tam ¸, vïng ven biÓn Qu¶ng T©y mµ
trung t©m lµ "Tam gi¸c vµng" B¾c H¶i - Kh©m Ch©u - Phßng Thµnh, ViÖt Nam
víi khu vùc miÒn B¾c mµ trung t©m lµ H¶i Phßng, Qu¶ng Ninh vµ c¸c tØnh ven
VÞnh B¾c Bé. Vßng cung VÞnh B¾c Bé cã c¸c c¶ng ven bê c¸ch nhau xa nhÊt ®i
theo ®−êng th¼ng chØ mÊt mét ngµy, vËn t¶i biÓn thuËn lîi sÏ thóc ®Èy quan hÖ
kinh tÕ gi÷a hai bªn g¾n bã chÆt chÏ víi nhau. Vµnh ®ai VÞnh B¾c Bé n»m gi÷a
khu vùc §«ng ¸ vµ §«ng Nam ¸ ®ang ph¸t triÓn kinh tÕ víi tèc ®é nhanh, cã
−u thÕ vÒ vÞ trÝ ®Þa lý, cã ®iÒu kiÖn, m«i tr−êng bªn trong vµ bªn ngoµi thuËn lîi
cho sù hîp t¸c, më cöa vµ ph¸t triÓn. C¸c nhµ nghiªn cøu cña Trung Quèc nªu
ra c¸c néi dung hîp t¸c cña vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé: T¨ng c−êng hîp t¸c
kinh tÕ toµn diÖn gi÷a hai n−íc Trung - ViÖt trªn VÞnh B¾c Bé, lÊy kinh mËu lµm
®Çu. Hai n−íc Trung - ViÖt cã truyÒn thèng th«ng th−¬ng, cã ®Çy ®ñ ®iÒu kiÖn
ph¸t triÓn mËu dÞch trªn biÓn vµ mËu dÞch biªn giíi, trªn c¬ së t¨ng dÇn hîp t¸c
vÒ vÊn ®Ò tiÒn tÖ. T¨ng c−êng thªm chuyÕn bay hµng kh«ng, vËn chuyÓn, triÓn
khai ho¹t ®éng ®Çu t−, th−¬ng m¹i, cung cÊp ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho nhau. T¨ng
c−êng hîp t¸c du lÞch. Khu vùc VÞnh B¾c Bé lµ mét bé phËn cÊu thµnh cña kinh
tÕ khu vùc Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D−¬ng, tËn dông ®−îc c¸c ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó
ph¸t triÓn kinh tÕ.
Vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé cã vÞ trÝ ®Þa chÝnh trÞ vµ kinh tÕ ®Æc biÖt quan
träng. §èi víi ViÖt Nam, VÞnh cã nhiÒu nguån kho¸ng s¶n, dÇu má, khÝ ®èt, tµi
nguyªn sinh vËt biÓn phong phó vµ ®a d¹ng; tiÒm n¨ng du lÞch (VÞnh H¹ Long,
Phong Nha - KÎ Bµng, du lÞch biÓn,v.v…); c¸c c¶ng biÓn thuËn lîi, ®ång thêi lµ
con ®−êng biÓn huyÕt m¹ch vµo phÝa Nam vµ cöa ngâ th«ng th−¬nng víi c¸c n−íc
trong khu vùc. Víi tiÒm n¨ng nh− vËy vµ trong bèi c¶nh quan hÖ song ph−¬ng cã
nh÷ng nh©n tè míi, khu vùc nµy sÏ sím trë thµnh mét träng ®iÓm kinh tÕ ®Æc biÖt
vµ ®ßi hái ph¶i sím cã kÕ ho¹ch khai th¸c vµ ph¸t triÓn toµn diÖn. Giíi häc gi¶
Trung Quèc coi vµnh ®ai VÞnh B¾c Bé lµ cöa ngâ ®i vµo thÞ tr−êng ViÖt Nam nãi
riªng vµ thÞ tr−êng ASEAN nãi chung.
8
X©y dùng vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé kh«ng nh÷ng ph¸t triÓn ®−îc
kinh tÕ cña 13 tØnh, thµnh phè n»m ven VÞnh B¾c Bé (10 tØnh, thµnh phè phÝa
ViÖt Nam vµ 3 tØnh phÝa Trung Quèc6) mµ cßn gãp phÇn ph¸t triÓn c¶ nh÷ng
vïng xung quanh cña hai n−íc th«ng qua viÖc thóc ®Èy l−u th«ng hµng ho¸ vµ
ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng giao th«ng. X©y dùng ®Þnh h−íng vÒ hîp t¸c ph¸t triÓn
vµ tæ chøc kh«ng gian kinh tÕ - x· héi theo vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé nh»m:
(1) Lµm c¨n cø cho viÖc x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch, ch−¬ng tr×nh hîp t¸c ph¸t triÓn
trung vµ dµi h¹n gi÷a hai n−íc vµ gi÷a c¸c ®Þa ph−¬ng trong Vµnh ®ai; (2) Gióp
c¸c cÊp l·nh ®¹o vµ qu¶n lý ë c¶ Trung −¬ng vµ §Þa ph−¬ng cña hai n−íc cã
thªm c¸c c¨n cø khoa häc ®Ó ®−a ra c¸c chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch, gi¶i ph¸p h÷u
hiÖu trong chØ ®¹o, ®iÒu hµnh qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi trong khu vùc
vµnh ®ai; (3) Cung cÊp cho c¸c nhµ ®Çu t− cña hai n−íc vµ c¸c nhµ ®Çu t− n−íc
ngoµi kh¸c nh÷ng th«ng tin vÒ tiÒm n¨ng, c¬ héi ®Çu t−, kinh doanh trong khu
vùc vµnh ®ai.
1.1.2. Ph¹m vi vµ hiÖn tr¹ng cña vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé
1.1.2.1. Ph¹m vi cña vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé
Ph¹m vi hîp t¸c cña vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé: §øng tõ gãc ®é
quèc gia lµ hîp t¸c gi÷a hai n−íc ViÖt Nam vµ Trung Quèc; LÊy cÊp tØnh cña
hai n−íc lµm ®¬n vÞ hîp t¸c, phÝa ViÖt Nam cã 10 tØnh, thµnh phè ven VÞnh
B¾c Bé, phÝa Trung Quèc cã 3 tØnh ven VÞnh B¾c Bé lµ Qu¶ng T©y, Qu¶ng
§«ng vµ H¶i Nam. Trªn thùc tÕ kh«ng ph¶i toµn bé c¸c ch©u cña tØnh Qu¶ng
T©y vµ Qu¶ng §«ng n»m trªn Vµnh ®ai, mµ Qu¶ng T©y cã 3 thµnh phè (C¶ng
Phßng Thµnh, Kh©m Ch©u vµ B¾c H¶i) vµ Qu¶ng §«ng cã 1 thµnh phè (Tr¹m
Giang) (xem B¶ng 1).
B¶ng 1: DiÖn tÝch, d©n sè vµ GDP cña vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé n¨m 2004
Vµnh ®ai
Trung Quèc
Qu¶ng T©y (Phßng Thµnh +
DiÖn tÝch
D©n sè
GDP
(Km2)
(1000 ng−êi)
(TriÖu USD)
125.771,1
66.808
20.318
37.895,6
20.159,4
5.558
22.894,91
18.150.85
4.464,72
Kh©m Ch©u + B¾c H¶i)
6
10 tØnh vµ thµnh phè cña ViÖt Nam n»m trªn vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé (n»m ven VÞnh B¾c Bé, trong vïng
ph©n tuyÕn VÞnh B¾c Bé cña HiÖp ®Þnh ph©n ®Þnh VÞnh B¾c Bé): Qu¶ng Ninh, H¶i Phßng, Nam §Þnh, Th¸i B×nh,
Ninh B×nh, Thanh Hãa, NghÖ An, Hµ TÜnh, Qu¶ng B×nh, Qu¶ng TrÞ; 3 tØnh cña Trung Quèc n»m trªn vµnh ®ai
VÞnh B¾c Bé lµ Qu¶ng T©y, Qu¶ng §«ng vµ H¶i Nam.
9
Qu¶ng §«ng (Tr¹m Giang)
H¶i Nam
ViÖt Nam
Qu¶ng Ninh
H¶i Phßng
Th¸i B×nh
Nam §Þnh
Ninh B×nh
Thanh Ho¸
NghÖ An
Hµ TÜnh
Qu¶ng B×nh
Qu¶ng TrÞ
12.490
34.000
58.453,1
5899,6
1526,3
1545,4
1641,3
1383,7
11116,3
16487,4
6055,6
8051,8
4745,7
6.571,4
8.030
17.095,6
1078,9
1792,7
1860,6
1961,1
918,5
3677,0
3042,0
1300,9
842,2
621,7
6.338,20
7.347,93
4.744,06
541,73
883,17
445,76
465,72
185,41
838,29
758,78
289,20
197,66
138,34
Nguån: Niªn gi¸m thèng kª 2005, Nhµ xuÊt b¶n thèng kª.
Niªn gi¸m thèng kª Trung Quèc n¨m 2005, NXBTK Trung Quèc.
Vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé thùc chÊt lµ tuyÕn liªn kÕt kinh tÕ theo h×nh
vßng cung mµ träng t©m hîp t¸c lµ VÞnh B¾c Bé. C¸c tØnh, thµnh phè cña ViÖt
Nam vµ Trung Quèc n»m xung quanh VÞnh B¾c Bé lµ nh÷ng chñ thÓ trùc tiÕp
tham gia hîp t¸c kinh tÕ vµ khai th¸c lîi Ých kinh tÕ tõ VÞnh B¾c Bé. Nh−ng hîp
t¸c vµnh ®ai kinh tÕ kh«ng chØ giíi h¹n ë c¸c chñ thÓ trùc tiÕp mµ kÐo theo lµ sù
tham gia cña c¸c tØnh, thµnh phè hai bªn n»m s©u trong néi ®Þa. Cô thÓ, hµng
hãa xuÊt nhËp khÈu ViÖt - Trung kh«ng chØ giíi h¹n ë hµng hãa do c¸c tØnh vµ
thµnh phè n»m trªn vµnh ®ai VÞnh B¾c Bé s¶n xuÊt ra, mµ nhiÒu khi phÇn lín
hµng hãa trao ®æi gi÷a hai bªn l¹i do c¸c tØnh vµ thµnh phè cña hai n−íc n»m
ngoµi khu vùc nµy s¶n xuÊt ra. Hµng hãa vËn chuyÓn qu¸ c¶nh gi÷a hai bªn theo
c¸c tuyÕn H¶i Phßng - Phßng Thµnh, H¶i Phßng - Tr¹m Giang, H¶i Phßng - H¶i
KhÈu,v.v… còng phÇn lín phôc vô cho c¸c tØnh n»m s©u trong néi ®Þa cña
Trung Quèc.
Bê VÞnh B¾c Bé thuéc 10 tØnh, thµnh phè cña ViÖt Nam chØ cã 48 huyÖn,
thÞ ven biÓn vµ ®¶o (cã 5 huyÖn ®¶o lµ: V©n §ån, C« T«, B¹ch Long VÜ, C¸t
H¶i, Cån Cá) gi¸p VÞnh víi diÖn tÝch lµ 19.343,3 km2, d©n sè n¨m 2004
kho¶ng 7,4 triÖu ng−êi vµ mËt ®é d©n sè 380 ng−êi/km2 (xem B¶ng 2).
10
B¶ng 2:
DiÖn tÝch, d©n sè c¸c tØnh vµ huyÖn, thÞ phÝa ViÖt Nam
gi¸p VÞnh B¾c Bé n¨m 2004
Tªn tØnh
Tæng sè 10 tØnh
48 huyÖn, thÞ cã biÓn
1. Qu¶ng Ninh
Trong ®ã: 10 huyÖn, thÞ cã biÓn
2. H¶i Phßng
Trong ®ã: 7 huyÖn, thÞ cã biÓn
3. Th¸i B×nh
Trong ®ã: 2 huyÖn, thÞ cã biÓn
4. Nam §Þnh
Trong ®ã: 3 huyÖn, thÞ cã biÓn
5. Ninh B×nh
Trong ®ã: 1 huyÖn, thÞ cã biÓn
6. Thanh Hãa
Trong ®ã: 6 huyÖn, thÞ cã biÓn
7. NghÖ An
Trong ®ã: 4 huyÖn, thÞ cã biÓn
8. Hµ TÜnh
Trong ®ã: 5 huyÖn, thÞ cã biÓn
9. Qu¶ng B×nh
Trong ®ã: 5 huyÖn, thÞ cã biÓn
10. Qu¶ng TrÞ
Trong ®ã: 5 huyÖn, thÞ cã biÓn
DiÖn tÝch
D©n sè
MËt ®é
(Km2)
(Ng−êi)
(Ng−êi/km2)
58.435,8
19.343,3
59.000,0
4.175,1
1.519,2
1.101,9
1.546,0
485,7
1.641,3
714,6
1.384,2
207,4
11.116,3
1.209
16.476,0
1.319,2
6.055,0
2.692
8.052,0
5.493
4.745,8
1.945,9
17.177.947
7.356.075
1.058.752
766.615
1.754.200
1.298.100
1.836.776
479.227
1.947.156
692.446
914.234
170.901
3.620.354
1.156.023
3.003.170
913.785
1.586.655
788.412
831.583
708.277
625.067
382.289
294
380
179
184
1.155
1.178
1.188
987
1.186
969
660
824
326
956
182
693
262
293
103
129
132
196
Nguån: Niªn gi¸m thèng kª c¸c tØnh VBB vµ Quy ho¹ch ®Êt Bé Tµi nguyªn vµ M«i tr−êng.
Bê VÞnh B¾c Bé thuéc Trung Quèc gåm hai tØnh lµ Qu¶ng T©y vµ H¶i
Nam. Trªn thùc tÕ kh«ng ph¶i toµn bé c¸c ch©u cña tØnh Qu¶ng T©y gi¸p
VÞnh, mµ chØ cã ba thµnh phè lµ Phßng Thµnh, Kh©m Ch©u vµ B¾c H¶i. §¶o
H¶i Nam vµ 3 thµnh phè cña Qu¶ng T©y gi¸p VÞnh cã diÖn tÝch 270661 km2,
d©n sè n¨m 2004 kho¶ng 56,6 triÖu ng−êi vµ mËt ®é d©n sè 209 ng−êi/km2
(xem B¶ng 3).
11
B¶ng 3:
DiÖn tÝch, d©n sè cña H¶i Nam, Tr¹m Giang (Qu¶ng §«ng)
vµ 3 thµnh phè c¶ng (Qu¶ng T©y) gi¸p VÞnh B¾c Bé n¨m 2004
DiÖn tÝch
D©n sè
MËt ®é
(Km2)
(Ng−êi)
(Ng−êi/km2)
H¶i Nam + Tr¹m Giang + 3
thµnh phè c¶ng
66.808
20.159.366
302
H¶i Nam
34.000
8.030.000
236
Tr¹m Giang (Qu¶ng §«ng)
12.490
6.571.400
526
3 thµnh phè c¶ng (Qu¶ng T©y)
20.318
5.557.966
274
C¶ng Phßng Thµnh
6.181
717.966
116
Kh©m Ch©u
10.800
3.370.000
312
B¾c H¶i
3.337
1.470.000
441
Nguån: Niªn gi¸m thèng kª Trung Quèc n¨m 2005, NXBTK Trung Quèc.
Nh− vËy, ph¹m vi kh«ng gian ¶nh h−ëng trùc tiÕp cña biÓn vïng VÞnh
B¾c Bé: PhÝa ViÖt Nam gåm 48 huyÖn, thÞ ven biÓn vµ ®¶o; phÝa Trung Quèc
gåm ®¶o H¶i Nam, Tr¹m Giang vµ 3 thµnh phè c¶ng lµ Phßng Thµnh, Kh©m
Ch©u vµ B¾c H¶i. Tæng diÖn tÝch vµ d©n sè cña c¶ hai phÝa ViÖt Nam vµ Trung
Quèc gi¸p biÓn lµ 86661,3 vµ 28.156.075 ng−êi.
1.1.2.2. HiÖn tr¹ng cña vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé
Tõ n¨m 1986 ViÖt Nam thùc hiÖn chÝnh s¸ch "§æi míi”, më cöa vµ héi
nhËp vµo khu vùc vµ thÕ giíi. 10 tØnh, thµnh phè cña ViÖt Nam n»m trªn vµnh ®ai
kinh tÕ VÞnh B¾c Bé (gäi t¾t lµ vïng VÞnh B¾c Bé)7 ®· tËn dông ®−îc −u thÕ vÒ vÞ
trÝ ®Þa lý vµ tµi nguyªn kho¸ng s¶n ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ nªn ®· thu ®−îc nh÷ng
thµnh tùu ®¸ng kÓ. T¨ng tr−ëng GDP giai ®o¹n 1996-2004 ®¹t kho¶ng 8,7%/n¨m,
gÊp 1,2 lÇn tèc ®é t¨ng GDP cña c¶ n−íc. Trong giai ®o¹n nµy, nhÞp ®é t¨ng GDP
n«ng nghiÖp (gåm n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp vµ thñy s¶n) ®¹t 6,1%, c«ng nghiÖp
(gåm c«ng nghiÖp vµ x©y dùng) ®¹t 11,7%, dÞch vô ®¹t 8,9%. Nh×n chung nhÞp ®é
t¨ng GDP cña vïng VÞnh B¾c Bé thÊp h¬n tèc ®é t¨ng GDP d¶i ven biÓn c¶ n−íc.
7
Vïng VÞnh B¾c Bé lµ tªn gäi t¾t cña 10 tØnh, thµnh phè ViÖt Nam n»m trªn vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé/ 10
tØnh, thµnh phè ViÖt Nam n»m ven VÞnh B¾c Bé
12
B¶ng 4: T¨ng tr−ëng kinh tÕ cña VÞnh B¾c Bé thêi kú 1999 - 2004
§¬n vÞ: Tû ®ång, gi¸ 94
N¨m
Tæng GDP
- N«ng nghiÖp
- C«ng nghiÖp
- DÞch vô
Tèc ®é t¨ng (%)
1995
2000
2004
13.618
5.325
3.179
5.115
20.397
7.207
5.330
7.859
28.727
9.081
8.629
11.017
VÞnh D¶i ven VBB/d¶i
B¾c Bé
biÓn
ven biÓn
8,7
9,8
0,88
6,1
6,4
0,96
11.7
12.8
0,92
8,9
9,3
0,96
Nguån: B¸o c¸o §Ò ¸n Quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi vïng VÞnh B¾c Bé ®Õn
n¨m 2020.
Nh÷ng n¨m qua, cïng víi nh÷ng thµnh tùu chung vÒ kinh tÕ - x· héi cña
®Êt n−íc, kinh tÕ biÓn VÞnh B¾c Bé ®· cã nh÷ng b−íc ph¸t triÓn râ rÖt vµ cã
®ãng gãp ®¸ng kÓ cho nÒn kinh tÕ quèc d©n vµ cña c¸c ®Þa ph−¬ng trong vïng.
N¨m 2004 ®· t¹o ra GDP (theo gi¸ thùc tÕ) ®¹t 45.229,7 tû ®ång (nÕu gi¸ n¨m
1999 lµ 28.272 tû ®ång), ®ãng gãp 34% GDP cña toµn d¶i ven biÓn. Kinh tÕ
biÓn cña hÇu hÕt c¸c ®Þa ph−¬ng cña vïng VÞnh B¾c Bé cã b−íc ph¸t triÓn kh¸,
®ãng gãp vµo GDP cña tØnh ngµy cµng cao, ®¹t trung b×nh kho¶ng trªn 30%.
Kinh tÕ biÓn trong vïng vµnh ®ai kinh tÕ VÞnh B¾c Bé ph¸t triÓn kh¸ ®a
d¹ng, cã nhiÒu ngµnh kinh tÕ biÓn cã ý nghÜa ®éng lùc cho c¶ vïng B¾c Bé vµ c¶
n−íc nh−: c«ng nghiÖp ®ãng tµu thñy8; vËn t¶i biÓn vµ ven biÓn; du lÞch biÓn9;
khai th¸c, nu«i trång vµ chÕ biÕn thñy s¶n10; n«ng nghiÖp vµ c¸c khu c«ng nghiÖp
ven biÓn. Ngoµi ra cã c«ng nghiÖp than (100% s¶n l−îng than c¶ n−íc), ®iÖn
(80% s¶n l−îng nhiÖt ®iÖn khu vùc phÝa B¾c) vµ xi m¨ng (chiÕm 50% sè nhµ m¸y
®ang x©y dùng hiÖn nay). C¸c ngµnh kinh tÕ nµy ®Òu t¨ng víi nhÞp ®é cao, cã quy
m« ngµy cµng lín, sö dông c«ng nghÖ tiªn tiÕn vµ ®· h−íng m¹nh ra xuÊt khÈu.
Kh«ng chØ c¸c tØnh, thµnh phè nh− Qu¶ng Ninh vµ H¶i Phßng lµ nh÷ng tØnh kinh
tÕ biÓn ph¸t triÓn m¹nh cña vïng VÞnh B¾c Bé mµ mét sè tØnh thuÇn n«ng trong
vïng ®Õn nay kinh tÕ biÓn ®· ph¸t triÓn kh¸, vÝ dô tØnh Hµ TÜnh.
Kinh tÕ biÓn ph¸t triÓn, ngµy cµng thu hót ®−îc c¸c nguån lùc vµ c¸c nhµ
®Çu t− trong vµ ngoµi n−íc tham gia ®Çu t− vµo c¸c khu c«ng nghiÖp, x©y dùng
c¶ng, khu du lÞch vµ h¹ tÇng ven biÓn. HÇu hÕt c¸c tØnh trong vïng ®Òu ®· cã thu
8
Mét trong 3 trung t©m ®ãng tµu thñy c¶ n−íc, lµ trung t©m cã thÓ ®ãng tµu träng t¶i lín tõ 53.000-100.000 DWT.
7 triÖu kh¸ch/n¨m trong ®ã cã 2,1 triÖu l−ît kh¸ch quèc tÕ, chiÕm 56% tæng sè kh¸ch toµn d¶i ven biÓn vµ 45%
kh¸ch quèc tÕ toµn d¶i ven biÓn.
10
ChiÕm 11% kim ng¹ch xuÊt khÈu h¶i s¶n
9
13
hót ®Çu t− n−íc ngoµi vµo ho¹t ®éng kinh tÕ biÓn t¨ng lªn, nh− tØnh Qu¶ng Ninh,
vèn ®Çu t− n−íc ngoµi n¨m 2004 so víi 2001 t¨ng 27%, Th¸i B×nh n¨m 2004
t¨ng 17% so 2003 vµ Nam §Þnh t¨ng 16% so víi 2003.
Kinh tÕ biÓn ph¸t triÓn ®· l«i kÐo c¸c ngµnh, lÜnh vùc kh¸c trong vïng
cïng ph¸t triÓn, ®Æc biÖt lµ kinh tÕ n«ng th«n ven biÓn vµ ®¶o ®· cã b−íc c¶i
thiÖn vµ khëi s¾c. Cã thÓ thÊy qua mét sè tØnh trong vïng: TØnh Nam §Þnh, ®·
tËp trung ph¸t triÓn c¸c khu c«ng nghiÖp, côm c«ng nghiÖp lµng nghÒ ven biÓn
nh»m chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vµ lao ®éng ven biÓn. N¨m 2004, toµn tØnh cã
9 khu c«ng nghiÖp (235 ha), trong ®ã 4 khu c«ng nghiÖp t¹i c¸c huyÖn ven biÓn
®· ®−îc ®Çu t−, ®Õn nay cã 86 dù ¸n trong khu c«ng nghiÖp ®· ®i vµo s¶n xuÊt,
cã 172 lµng nghÒ (100% x· ®Òu cã Ýt nhÊt 1 nghÒ CN- thñ CN) thu hót 25 v¹n
lao ®éng n«ng th«nn cã viÖc lµm míi; tØnh Qu¶ng Ninh, nhê ph¸t triÓn c¸c dÞch
vô du lÞch biÓn ®· l«i kÐo c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c ph¸t triÓn, ®Æc biÖt lµ gi¶i
quyÕt tèt viÖc lµm cho lao ®éng ë n«ng th«n ven biÓn;v.v... .
Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ biÓn vïng VÞnh B¾c Bé, ®· ngµy cµng
xuÊt hiÖn nh÷ng m« h×nh, ®iÓn h×nh tiªn tiÕn ë c¸c ngµnh, lÜnh vùc vµ ®Þa
ph−¬ng nh−: c«ng nghiÖp ®ãng tµu thñy (H¶i Phßng, Nam §inh); kinh tÕ c¶ng
(Qu¶ng Ninh, H¶i Phßng, Hµ TÜnh); vËn t¶i ven biÓn (H¶i Phßng, Ninh B×nh,
Nam §Þnh, Hµ TÜnh); ph¸t triÓn du lÞch biÓn (Qu¶ng Ninh, H¶i Phßng, Thanh
Hãa, Qu¶ng TrÞ); khai th¸c h¶i s¶n (H¶i Phßng, Ninh B×nh, Thanh Hãa, NghÖ
An, Hµ TÜnh); nu«i trång thñy h¶i s¶n (Qu¶ng Ninh, H¶i Phßng, Nam §Þnh,
Thanh Hãa, Qu¶ng B×nh); chÕ biÕn xuÊt khÈu thñy h¶i s¶n (H¶i Phßng). §· xuÊt
hiÖn mét sè doanh nghiÖp cã c¸c ph−¬ng thøc kinh doanh ®¹t hiÖu qu¶ cao, ®i
®Çu trong ph¸t triÓn kinh tÕ biÓn c¶ n−íc.
§èi víi vïng ven VÞnh B¾c Bé cña Trung Quèc, qua nhiÒu n¨m c¶i c¸ch,
më cöa vµ ph¸t triÓn, kinh tÕ khu vùc ven biÓn phÝa §«ng Trung Quèc ®· ph¸t
triÓn nhanh chãng, trong khi khu vùc miÒn T©y vµ ven VÞnh B¾c Bé ph¸t triÓn
chËm. §ã lµ lý do tõ ®Çu nh÷ng n¨m 1990, Trung Quèc ®· b¾t ®Çu nghiªn cøu
ho¹ch ®Þnh chiÕn l−îc ph¸t triÓn khu vùc T©y Nam, t¨ng c−êng giao l−u hîp t¸c
víi c¸c n−íc Nam ¸, §«ng Nam ¸, vµ chiÕn l−îc ph¸t triÓn vµnh ®ai kinh tÕ
VÞnh B¾c Bé. Trung Quèc ®· chó ý ph¸t triÓn theo h−íng VÞnh B¾c Bé. Sù thµnh
lËp ®Æc khu kinh tÕ ®¶o H¶i Nam, trong ®ã cã khu khai ph¸t D−¬ng Phè, viÖc
x©y dùng vµ më réng mét lo¹t c¸c thµnh phè nh×n ra VÞnh B¾c Bé nh− B¾c H¶i,
Phßng Thµnh cña Qu¶ng T©y,v.v... lµ n»m trong chiÕn l−îc ph¸t triÓn vµnh ®ai
kinh tÕ VÞnh B¾c Bé11.
11
N¨m 1995 Trung Quèc ®· cho xuÊt b¶n “B¸o c¸o khai ph¸t kinh tÕ VÞnh B¾c Bé” (Do së nghiªn cøu VÞnh B¾c
Bé, D−¬ng Phè, H¶i Nam biªn so¹n). ChiÕn l−îc nµy bao hµm quan hÖ giao l−u hîp t¸c víi c¸c n−íc trong vïng,
ViÖt Nam, philippin.
14
- Xem thêm -
.PDF 
158 
27 
90 
