Tài liệu Dạy học tích hợp theo chủ đề tổ chức hoạt động ngoại khóa lịch sử theo hình thức câu lạc bộ em yêu lịch sử hà nội

HỒ SƠ DỰ THI DẠY HỌC THEO CHỦ ĐỀ TÍCH HỢP 1/Tên chủ đề dạy học : Tổ chức hoạt động ngoại khóa LỊCH SỬ theo hình thức : “ Câu lạc bộ em yêu lịch sử Hà Nội ” 2/ Môn học chính của chủ đề : LỊCH SỬ 3/ Các môn được tích hợp : Lịch sử, Địa lí, Ngữ văn , Hoạt động ngoài giờ lên lớp, Giáo dục công dân, Âm nhạc…. Phiếu thông tin về giáo viên ( hoặc nhóm giáo viên) dự thi : - Sở giáo dục và đào tạo thành phố Hà Nội - Phòng giáo dục và đào tạo Quốc Oai - Trường THCS Thị Trấn - Địa chỉ : Thị Trấn Quốc Oai – Quốc Oai - Hà Nội + Điện thoại: 0433 843 346 + Email : [email protected] - Thông tin về giáo viên : Họ và tên : Nguyễn Thị Toàn Ngày sinh : 23 - 6 - 1969 Trình độ chuyên môn : - Hệ đào tạo : Đại học - Chuyên ngành : Lịch sử - Điện thoại : 0943 093 757 - Email : [email protected] I /Tên chủ đề dạy học : Tổ chức hoạt động ngoại khóa LỊCH SỬ theo hình thức : “ Câu lạc bộ em yêu lịch sử Hà Nội ” II/ MỤC TIÊU CỦA DẠY HỌC THEO CHỦ ĐỀ TÍCH HỢP : - Theo chương trình và sách giáo khoa sau năm 2015, học sinh nước ta sẽ học theo phương pháp tích hợp. Đây là xu hướng dạy học hiện đại mà nhiều quốc gia trên thế giới tiến hành thành công. - Khoa học Lịch sử có nội dung rất rộng nhưng dễ tìm kiếm để phục vụ cho dạy học tích hợp ( qua internet để khai thác các nguồn học liệu từ website giáo dục violet, tailieu.com.vn...; từ các phần mềm World Atlats, Encarta... ;từ các niên giám thống kê và nhất là sự giao thoa kiến thức với tất cả các môn học ở trường trung học phổ thông. → Phải nói rằng là rất thuận lợi để dạy học tích hợp liên môn, xuyên môn vừa tránh chồng chéo, vừa đảm bảo tính toàn diện và hiện đại của kiến thức Lịch sử. Rất thuận lợi để dạy học tích hợp nội môn ( dọc và ngang ) nhằm đảm bảo tính lô ric kế thừa và khoa học của kiến thức, đảm bảo phương châm dạy học tích cực : “lấy học sinh làm trung tâm ". - Để bài học được thành công học sinh cần có năng lực vận dụng những kiến thức liên môn : Lịch sử, Địa lí, Ngữ văn , Hoạt động ngoài giờ lên lớp, Giáo dục công dân, Âm nhạc…. III/ ĐỐI TƯỢNG DẠY HỌC:  ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU : Nghiên cứu, tìm hiểu, kết hợp hài hòa các phương pháp dạy học lịch sử “ phương pháp kiểm tra và đánh giá, phương pháp trắc nghiệm khách quan…” Thông qua những hoạt động tư duy “ mà cơ bản là phân tích , tổng hợp, so sánh , phát hiện….’’ để giúp học sinh hệ thống hóa lại kiến thức lịch sử mà học sinh đã được lĩnh hội qua các bài nội khóa . Kiến thức được hệ thống hóa là cơ sở giúp học sinh tiếp tục nhận thức những khái niệm , những qui luật lịch sử mới hoàn chỉnh những hiểu biết cũ trên cơ sở những hiểu biết mới . Tư duy của học sinh phát triển theo hướng như vậy trong học tập lịch sử , và đó chính là yếu tố tâm lí chủ yếu của việc lĩnh hội tri thức.  ĐỐI TƯỢNG LIÊN QUAN ĐẾN QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN : - Ban giám hiệu + Tổng phụ trách đội trường THCS Thị Trấn - Hình thức : Chỉ đạo thực hiện – chi kinh phí để thực nghiệm - Giáo viên Văn , Sử trường THCS Thị Trấn + Hình thức : Trao đổi, rút kinh nghiệm, điều chỉnh nội dung, phương pháp tiến hành. - Học sinh : lớp 8b . Trường THCS Thị Trấn + Hình thức : Tự nguyện tham ra các đội chơi , chuẩn bị kĩ kiến thức để thi đấu => kết quả đội nhất – nhì. IV/ Ý NGHĨA CỦA VIỆC DẠY HỌC THEO CHỦ ĐỀ TÍCH HỢP : 1. Đối với thực tiễn giảng dạy : - Theo tôi, thông qua kinh nghiệm 24 năm giảng dạy môn Lịch sử thì dạy học tích hợp sẽ giúp học sinh: + Nhận thức thế giới một cách tổng thể và toàn diện hơn để từ đó hình thành năng lực một cách hiệu quả. + Dễ hiểu, dễ nhớ, dễ phát huy sở trường tư duy cho từng học sinh. - Nguyên nhân là do dạy học tích hợp đã phối kết một cách lô-gíc những bộ phận kiến thức khác nhau về độ sâu, độ rộng nhưng giống nhau về hướng phản ánh: làm bài học sinh động, hấp dẫn hơn mà vẫn đảm bảo đặc tính bộ môn và trọng tâm. → Tôi thấy dạy học tích hợp hoàn toàn khả thi vì nó đảm bảo cho giáo viên thực hiện tốt 4 nguyên tắc cơ bản của giáo dục: + Tính khoa học và tính vừa sức đối với học sinh + Tính hệ thống và liên hệ thực tế + Tính giáo dục + Tính tự lực và phát triển tư duy cho học sinh 2. Đối với thực tiễn đời sống xã hội : - Mọi tình huống xảy ra trong cuộc sống bao giờ cũng là tình huống tích hợp. (Cùng một hiện tượng nhưng xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, trong mỗi nguyên nhân lại cùng chịu tác động đồng thời từ hàng loạt các yếu tố khác nữa. ) Vậy, dạy học tích hợp sẽ định hướng cho học sinh thích nghi tốt trong đời sống và sản xuất hiện đại. V/ CHUẨN BỊ THIẾT BỊ DẠY HỌC – HỌC LIỆU : * NỘI DUNG : - Hệ thống câu hỏi được xây dựng theo chương trình , có văn nghệ xen kẽ, có dành cho khán giả . - Cho học sinh đăng kí dự thi theo hình thức tự nguyện sau đó gắp thăm để xếp thành viên đội chơi. Học sinh tham gia phải đạt các tiêu chuẩn sau : + Học giỏi hoặc khá về môn lịch sử và ham thích nghiên cứu, học tập lịch sử + Học khá các môn khác để có thể trả lời được các câu hỏi + Có tinh thần trách nhiệm, hoàn thành tốt các công việc, nhiệm vụ được giao, góp phần nâng cao chất lượng của buổi học ngoại khoá - Cách tính điểm cho các câu hỏi - Đồng hồ tính thời gian ( đồng hồ bấm giây ) - Quà dành cho các đội và khán giả - Dụng cụ tín hiệu ( chuông ) - Bảng hiệu có ghi tên từng đội - Phân công đội trưởng - Khăn trải bàn , hoa tươi…….. * ĐỐI TƯỢNG : - Giáo viên : + Người dẫn chương trình kiêm giám khảo + Thư kí : Theo dõi thời gian, số điểm từng đội - Học sinh : + 8 học sinh khối 8 chia làm 2 đội chơi :  Đội 1 : Mang tên – Lê Văn Hưu  Đội 2 : Mang tên – Ngô Sĩ Liên + Toàn bộ học sinh lớp 8B ngồi làm khán giả * Ứng dụng công nghệ thông tin : - Máy vi tính, máy chiếu... là phương tiện hiện đại để dạy học Lịch sử vì có khả năng cung cấp thông tin khá đa dạng, phong phú ( chữ, hình ảnh tĩnh và động, âm thanh ) → rất hấp dẫn sự theo dõi của người học. - Đặc biệt các hình ảnh động → Giúp học sinh hình dung kiến thức Lịch sử dễ hơn, nhanh hơn, sâu và rộng hơn. VI / CÁC HÌNH THỨC TÍCH HỢP CƠ BẢN : - Có 3 hình thức tích hợp cơ bản là : liên môn, xuyên môn và nội môn. + Tích hợp liên môn : Là hình thức tích hợp được chú trọng nhất. Đây là hướng tích hợp mở rộng ra tất cả các bộ môn khoa học tự nhiên, khoa học xã hội, nghệ thuật, thể dục – thể thao (ngoài môn Lịch sử ). + Tích hợp xuyên môn : Là hình thức tích hợp mở rộng phạm vi tìm hiểu ra ngoài trường học. Nó đảm bảo tính cập nhật, tính thực tế vì gắn với các tư liệu thu thập được trong cuộc sống cộng đồng và các phương tiện thông tin đại chúng. + Tích hợp nội môn : Là hình thức tích hợp lâu nay vẫn thường sử dụng trong dạy học truyền thống, nay sẽ có định hướng rõ ràng hơn. Tích hợp nội môn gồm : * Tích hợp dọc ( là tích hợp trong cùng một phân môn Lịch sử với nhau từ bậc trung học cơ sở trở lên ) * Tích hợp ngang ( là tích hợp giữa 2 phân môn Lịch sử với nhau, giữa lý thuyết và thực hành rèn luyện kĩ năng ). 1/. Các mức độ tích hợp trong một bài học : - Tích hợp ở mức độ toàn phần ( cao nhất ) - Tích hợp ở mức độ bộ phận ( trung bình - Tích hợp ở mức độ liên hệ ( thấp nhất ) 2/. Cách tổ chức dạy học và phương pháp dạy học : - Để có 1 tiết dạy học tích hợp của môn Lịch sử trung học cơ sở trên lớp, tôi xác định có 4 bước chuẩn bị cơ bản : - Xác định giáo cụ trực quan và mức độ tích hợp cho bài học - Xác định được mục tiêu bài học và các nội dung cần tích hợp - Xác định hình thức tích hợp và hướng khai thác giáo cụ trực quan - Xác định hệ thống câu hỏi mang tính sát thực với nội dung, có liên hệ thực tế và tính phân hóa được dẫn dắt từ dễ đến khó - Tạo môi trường tương tác giữa người dạy và người học, giữa người học với người học. → Giúp cho học sinh và giáo viên tự tin bày tỏ ý kiến cá nhân, tạo điều kiện học tập và giảng dạy với tính tự lập và liên kết nhóm, tính sáng tạo ngày càng được phát huy. VII/ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC VÀ TIẾN TRÌNH DẠY HỌC : 1/ NỘI DUNG ĐỀ CẬP CỦA CHỦ ĐỀ : Muốn thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình, cũng như các bộ môn khác ở trường phổ thông, bộ môn Lịch sử không thể chỉ tiến hành giảng dạy ở nội khóa, hình thức giảng dạy chủ yếu, mà còn phải coi trọng công tác ngoại khóa. Nghị quyết của Bộ chính trị về cải cách giáo dục đã chỉ rõ : “ Đặc điểm của phương pháp giáo dục ở bậc THCS là nhằm kết hợp nhuần nhuyễn giữa học tập văn hóa với hoạt động xã hội và sinh hoạt đoàn thể, bảo đảm cho học sinh có thể củng cố và nâng cao vốn kiến thức, phát triển tốt tư duy cho khoa học, bồi dưỡng tốt ý thức, kĩ năng và thói quen lao động kiểu mới , phát huy mạnh hơn nữa tính năng động và vai trò làm chủ tập thể của mình thông qua một quá trình vừa học tập vừa tham gia vào quá trình cải tạo thiên nhiên và xã hội theo mức độ thích hợp. Cần coi trọng việc bồi dưỡng hứng thú, thói quen và phương pháp tự học cho học sinh, hướng dẫn học sinh biết cách tự nghiên cứu sách, báo khoa học , thảo luận chuyên đề , ghi chép tư liệu, tập làm thực nghiệm khoa học….’’ Kết hợp chặt chẽ các hình thức giảng dạy nội khóa và ngoại khóa là hết sức cần thiết trong dạy học lịch sử, nó góp phần giáo dục một cách toàn diện cho học sinh , thực hiện tốt được nhiệm vụ giáo dục và giáo dưỡng của bộ môn lịch sử trong nhà trường phổ thông . * Đặc biệt các tiết dạy về lịch sử Hà Nội là rất quan trọng trong quá trình dạy học lịch sử , nó chứng minh sự phát triển của một địa phương nằm trong sự phát triển chung, hợp qui luật của đất nước, chứng minh vai trò và sự đóng góp tích cực của nhân dân Hà Nội đối với dân tộc . Qua đó, giáo dục cho học sinh lòng yêu quê hương đất nước, tự hào với dân tộc, xây dựng lòng yêu nước chân chính. Nó làm cho quá khứ lịch sử xích lại gần với nhận thức của học sinh, dường như biến những kiến thức sách vở thành những hiểu biết cụ thể, sâu sắc về cuộc sống hiện thực ngày nay : gắn các em vào đời sống xã hội. Tuy nhiên trong thực tế hiện nay các giờ dạy về lịch sử Hà nội chưa thật sự có hiệu quả cao, có nhiều lí do như : Giáo viên chưa tâm huyết, dạy chỉ mang tính chất hình thức cho đủ , đúng chương trình – Học sinh không hứng thú học, sách giáo khoa về lịch sử Hà nội còn thiếu vì vậy học sinh còn chưa chịu sưu tầm tìm hiểu về lịch sử địa phương mình, nhất là học sinh ngoại thành thấy các địa danh lịch sử ë néi thµnh còn quá xa vời, trừu tượng…… Vậy làm thế nào để gây hứng thú học tập Lịch sử cho các em học sinh. Tổ chức những hình thức học tập như thế nào để đạt hiệu quả cao, phát huy được năng lực tư duy cho học sinh, phát triển kĩ năng và năng lực học tập của học sinh, nâng cao chất lượng dạy học môn lịch sử Theo quan điểm của tôi để gây được hứng thú học tập lịch sử cho học sinh điều quan trọng nhất là sự sáng tạo của người Thầy. Sự năng động sáng tạo của người Thầy trong việc cải tiến phương pháp dạy học là yếu tố cơ bản nhất để gây được hứng thú học tập cho các em . Bởi vì do đặc trưng của bộ môn – Lịch sử là những sự việc rất cụ thể, sinh động đã diễn ra trong quá khứ. Vì vậy đòi hỏi người giáo viên dạy lịch sử, trên cơ sở tư liệu lịch sử đã được thông tin, cần tổ chức hoạt động nhận thức, tự lập, tự giác của học sinh. Cần tạo điều kiện cho học sinh suy nghĩ , mạnh dạn trình bày ý kiến riêng của mình. Thực tiễn hiện nay có rất nhiều những chương trình bổ ích và lí thú về lịch sử được phổ biến trên thông tin đại chúng như “ Nhà sử học nhỏ tuổi ” , “ Ngược dòng lịch sử ” , “ Theo dòng lịch sử ’’ …………Những chương trình này thực sự có một giá trị rất lớn về chức năng giáo dục , cũng như giáo dưỡng, nâng cao vị trí, ý nghĩa của môn học lịch sử……. Vì vậy, là một giáo viên dạy lịch sử giỏi và tâm huyết với nghề nghiệp là phải biết kết hợp giữa lí luận và thực tiễn . Bằng sự năng động sáng tạo của mình vận dụng , cải tiến cho phù hợp với trình độ , năng lực học sinh của mình , phù hợp với hoàn cảnh, điều kiện của nhà trường để tổ chức những hình thức học tập đạt hiệu quả cao nhất . 2 /MỤC TIÊU BÀI HỌC : - Gắn liền với bài học nội khóa. Bổ sung và làm phong phú thêm bài học trên lớp . - Mang tính chất tự nguyện của học sinh. Học sinh có thể tự chọn và tham gia trả lời các câu hỏi có những kiến thức phù hợp với sở thích và trình độ của mình. - Phát triển năng lực nhận thức độc lập, tích cực hoạt động, bồi dưỡng năng khiếu của học sinh. - Cung cấp, làm phong phú tri thức lịch sử cho học sinh. Rèn luyện năng lực tư duy biện chứng, khả năng thực hành cho học sinh - Góp phần làm phong phú thêm cho sinh hoạt tập thể của nhà trường. Giúp các em ngày càng yêu thích môn học lịch sử hơn . Bằng sự kết hợp hài hòa và năng động giữa các phương pháp dạy học lịch sử , tôi tiến hành một buổi ngoại khóa theo hình thức : “ Câu lạc bộ em yêu Lịch sử Hà Nội ”, với nội dung phong phú và hấp dẫn đã gây được sự hứng thú học tập lịch sử của học sinh . Giúp học sinh nhớ kĩ hiểu sâu những kiến thức lịch sử. Nâng cao hiệu quả và chất lượng bộ môn lịch sử theo yêu cầu giáo dưỡng , giáo dục của bộ môn và thực tiễn của nhà trường . Đây là một hình thức ngoại khóa kết hợp hài hòa giữa lí luận và thực tiễn, giữa các cách dạy học và các cách ôn tập để tạo lên một chương trình hấp dẫn, bổ ích và lí thú theo xu hướng tích cực hóa, cá nhân hóa quá trình hoạt động tư duy của học sinh. Gây hứng thú học tập lịch sử cho học sinh. Giúp các em thêm yêu thích môn lịch sử . 3/ NỘI DUNG CỤ THỂ: NGOẠI KHOÁ : Câu lạc bộ em yêu lịch sử Hà Nội A/ MỤC ĐÍCH YÊU CẦU : - Hệ thống hóa những kiến thức lịch sử cho học sinh trong cả cấp học. Giúp các em hiểu biết và nắm chắc kiến thức lịch sử . - Tạo ra một sân chơi thú vị, bổ ích giúp các em yêu thích môn Lịch sử hơn. Nâng cao hiệu quả chất lượng môn học . - Rèn luyện các em khả năng phân tích để thấy được bản chất các sự kiện lịch sử. Giúp các em khả năng nói, khả năng diễn đạt ý, khả năng phát hiện bản chất thông qua dấu hiệu. B/ NỘI DUNG : 1. Ổn định Hoạt động của thầy và trò Hình thức tích hợp 2. Giới thiệu lí do : - Tích Kính thưa các thầy cô giáo ! hợp: Thưa toàn thể các em ! Liên môn Lịch sử là mồ hôi, máu xương của biết bao thế hệ trẻ đã ra sức ( Văn – giữ gìn, bảo vệ và sáng tạo lên những giá trị vật chất và phi vật chất giáo dục tặng lại cho đời sau . Cuộc sống của chúng ta hôm nay chính là chúng công dân) ta đang thụ hưởng những thành quả lịch sử của cha ông ta hôm qua tạo dựng lên . Lịch sử vì thế mà thiêng liêng biết bao ! Hành trang mà chúng ta bước vào thế kỉ mới không chỉ là ngoại ngữ, tin học và khoa học công nghệ cao , mà hành trang chúng ta không thể thiếu là truyền thống và lịch sử vĩ đại của cả dân tộc. Lịch sử dân tộc là chiếc cầu để chúng ta bắc vào tương lai. Học lịch sử giúp chúng ta biết được cội nguồn dân tộc, biết được quá trình lao động sáng tạo của tổ tiên, tiếp thu được những kinh nghiệm quí báu trong sản xuất, chiến đấu, thừa hưởng những tinh hoa của các nền văn minh nổi tiếng . “ Dân ta phải biết sử ta Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam ” Câu thơ nổi tiếng của Chủ Tịch Hồ Chí Minh như thúc giục chúng ta phải học Lịch sử để hiểu biết , để phát huy và đó cũng là trách nhiệm thiêng liêng của mỗi chúng ta Góp một phần nhỏ vào trách nhiệm thiêng liêng ấy. Với trách nhiệm của một giáo viên dạy Lịch sử. Hôm nay tôi tiến hành ngoại khoá Lịch sử theo hình thức “Câu lạc bộ em yêu Lịch sử Hà nội ”. Hy vọng buổi ngoại khoá này sẽ góp phần làm phong phú thêm cho sinh hoạt tập thể của trường THCS Thị Trấn . Giúp các em ngày càng yêu thích môn học lịch sử hơn . 3. Các bước tiến hành : - Tích - Giới thiệu đại biểu đến dự……. hợp: - Giới thiệu người dẫn chương trình – Thư kí Liên môn - Giới thiệu 2 đội chơi: ( Hoạt + Đội 1 : Lê Văn Hưu động +Đội 2 : Ngô Sĩ Liên ngoài giờ => GV nói sơ qua về tiểu sử 2 nhà sử học mà các đội mang tên……… lên lớp ) - Đội trưởng các đội tự giới thiệu thành viên đội chơi của mình……… - Thông báo nội dung chương trình “ Câu lạc bộ em yêu lịch sử Hà nội’’ gồm các phần sau : + Phần 1 : Địa danh lịch sử + Phần 2 : Nhân vật lịch sử + Phần 3 : Dành cho khán giả + Phần 4 : Dấu ấn lịch sử + Phần 5 : Tìm hiểu địa danh quê hương em ( DÀNH CHO CẢ LỚP) - Giáo viên hướng dẫn luật chơi : - Giáo viên sẽ đưa ra câu hỏi của từng phần thi - Trong vòng một phút 2 đội phải có tín hiệu trả lời, nếu không sẽ dành cho khán giả. Đội nào có tín hiệu trả lời trước : + Nếu đúng 100 % sẽ được 10 điểm + Nếu đúng 50 % sẽ được 5 điểm + Đội trả lời sau nếu đúng 100 % chỉ được 8 điểm - Nếu cả 2 đội cùng có tín hiệu trả lời cùng một lúc thì cả 2 đội sẽ ghi vào giấy đưa cho cô giáo . Khi đó cô giáo sẽ tuỳ tình huống để xử lý và cho điểm , có thể cho điểm tuỳ theo câu trả lời của từng đội ……. PHẦN I : ĐỊA DANH LỊCH SỬ - Tích hợp: Câu 1 : Trong các truyền thuyết sau đây, truyền thuyết nào liên quan Liên môn đến Thục Phán An Dương Vương ? ( Văn) - Sơn Tinh – Thuỷ Tinh - Con rồng cháu tiên - Thành Cổ Loa - Sự tích đầm mực Đáp án : - Đó là thành Cổ Loa * Giáo viên : Đánh thắng Tần. Thục Phán hợp nhất Âu Việt vào Văn - Tích Lang lập ra nước Âu Lạc, lên làm Vua lấy hiệu là An Dương Vương hợp: => Để bảo vệ kinh đô mới của Âu Lạc . An Dương Vương đã cho xây nội môn ( tích hợp: dựng toà thành ốc bằng đất rất độc đáo đó chính là thành Cổ Loa ngang Câu 2: Hai Bà Trưng chiến đấu oanh liệt và đã hi sinh ở địa danh nào giữa Thực hành và trong các địa danh sau ? Lý - Mê Linh thuyết ) - Hợp Phố - Lãng Bạc - Cấm Khê Đáp án : - Đó là Cấm Khê * Giáo viên : “ Cấm Khê đến lúc hiểm nghèo Chị em thất thế phải liều xuống sông ’’ - Tích  Cấm Khê nơi hai Bà ngã xuống theo “ Truyền thuyết về tướng hợp: lĩnh Hai Bà Trưng ” thì nay thuộc xóm Trại Vàng, xã Phú Mãn Liên môn huyện Quốc Oai – Hà Nội .  Hiện nay tại Hát môn vẫn còn đền thờ Hai Bà Trưng hàng năm ( Địa lí ) nhân dân vẫn mở hội để tưởng nhớ Hai Bà…… Câu 3: Lý Công Uẩn dời đô từ đâu về Đại La ? Đáp án : Lý Công Uẩn dời đô từ Hoa Lư (Ninh Bình) về Đại La  Giáo viên : Hoa Lư ( Ninh Bình) là vùng đất hẹp nhiều đồi núi chỉ thích hợp phòng thủ về quân sự, không có khả năng phát triển kinh tế đất nước ….. Câu 4: Vì sao Lý Thái Tổ quyết định dời đô từ Hoa Lư về Đại La ? Đáp án : Vì Đại La nằm ở nơi có tiềm năng để phát triển mọi mặt, mở ra một thời kì mới cho dân tộc còn Hoa Lư chỉ thuận lợi về phòng thủ quân sự - Tích * Giáo viên : - Thành Đại La nằm ở trung tâm đất nước, chính hợp: giữa Nam , Bắc, Đông, Tây Liên môn - Thuận lợi cho giao thông, có sông Hồng , núi ( Văn ) Tản tạo thế núi sông sau trước - Thuận lợi cho việc phát triển kinh tế, văn hoá nhưng vẫn có thể phòng thủ về quân sự . - Còn Hoa Lư là vùng đất hẹp chỉ thuận lợi về phòng thủ về quân sự…….. - Tích hợp: Câu 5: Nơi diễn ra trận quyết chiến chiến lược đầu tiên trong kháng nội môn chiến chống quân Mông Cổ lần thứ nhất ? ( tích hợp: Đáp án : - Đông Bộ Đầu dọc về * Giáo viên : - Sau giai đoạn đầu sơ tán “ Vườn không nhà trống” , phân môn quân dân nhà Trần đã tổ chức phản công quyết liệtvới những chiến Lý thuyết thắng vang dội . Trận Đông Bộ Đầu ngày 29/1/1258, quân giặc đã bị đánh bật khỏi Thăng Long, kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến lần thứ nhất chống quân xâm lược Mông Cổ Câu 6 : Đâu không phải là tên gọi của những phường thủ công nổi tiếng thời Đông Kinh ? - Tích - Nghi Tàm hợp: - Đồng Xuân Liên môn - Yên Thái ( Địa lí ) - Hàng Đào Đáp án : - Đồng Xuân * Giáo viên : Đông Kinh có những phố chợ buôn bán tấp nập , có những phường thủ công nổi tiếng : Nghi Tàm dệt vải, Yên Thái làm giấy, Hàng Đào nhuộm điều. Câu 7: Hãy kể tên một số địa danh của Thăng Long Hà Nội gắn liền với trận Quang Trung đại phá quân Thanh giải phóng Thăng Long ? Đáp án : - Ngọc Hồi, Đống Đa, Đầm Mực, Khương Thượng….. * Giáo viên : Đây là những địa danh gắn liền với chiến thắng vĩ đại xuân Kỉ Dậu 1789 . Quang Trung đại phá 29 vạn quân Thanh giải phóng đất nước……… Câu 8: Đây là công trình kiến trúc được xây dựng vào thời Lý, là nơi thờ Khổng Tử và được coi là trường Đại học đầu tiên của nước ta ? Tích hợp: Xuyên Đáp án : - Văn Miếu – Quốc Tử Giám môn * Giáo viên : Văn Miếu Quốc Tử Giám nằm ở phía Nam kinh thành ( tìm hiểu Thăng Long, là một quần thể kiến trúc gồm 5 khu vực nối tiếp nhau . trên các Trong những năm gần đây có rất nhiều những hoạt động nhằm tôn phương vinh nền giáo dục của thủ đô được diễn ra tại đây : tiện thông - Lễ tuyên dương thủ khoa xuất sắc tin đại - Cuộc thi trạng nguyên nhỏ tuổi chúng ) - Lễ kết nạp Đoàn của trường - Tích hợp liên TRƯỚC KHI SANG PHẦN II MỜI 1 HỌC SINH HÁT MỘT BÀI môn : Âm nhạc ĐỂ THAY ĐỔI KHÔNG KHÍ PHẦN II : NHÂN VẬT LỊCH SỬ Câu 1 : Hãy cho biết truyền thuyết Phù Đổng Thiên Vương kể về anh hùng dân tộc nào? Vào đời Hùng Vương thứ mấy ? Đáp án : - Đó là anh hùng dân tộc Thánh Gióng – Thuộc đời Hùng Vương thứ 6 - Tích * Giáo viên : Theo truyền thuyết người anh hùng đã đánh tan giặc Ân hợp: vào thời Hùng Vương thứ 6 được vua phong là Phù Đổng Thiên Liên môn Vương. Sau khi đánh tan giặc đã cưỡi ngựa sắt bay về trời , hiện nay ( Văn ) nhân dân ở nhiều nơi lập đền thờ và hàng năm tổ chức lễ hội tưởng nhớ đến vị anh hùng dân tộc nhỏ tuổi này ……… Câu 2 : Người mở nước xưng Vương làm cho người phương Bắc không dám sang nữa là ai ? Đáp án : - Đó là Ngô Quyền . Quê ở Đường Lâm – Sơn Tây – Hà Nội * Giáo viên : Với chiến thắng Bạch Đằng năm 938 đã chấm dứt hẳn - Tích thời kì nhân dân ta bị phong kiến Trung Quốc đô hộ ……. hợp: - Trích lời của Lê Văn Hưu :“ Tiền Ngô Vương có thể lấy quân mới nội môn nhóm họp….” ( tích hợp: dọc về Câu 3 : Ông là người đầu tiên ở nước ta tự xưng là Hoàng Đế, là phân môn người đầu tiên cho dựng một toà thành luỹ bằng tre, gỗ ở cửa sông Tô Lý thuyết Lịch vào năm 545 để ngăn chặn quân Lương , ông là ai ? Đáp án : - Ông là Lý Bí ( Lý Nam Đế ) - Tích * Giáo viên : - Mùa xuân năm 544 sau khi đánh đuổi quân Lương Lý hợp: Bí tự xưng là Hoàng Đế …….. nội môn ( tích hợp: Câu 4 : Ông là người có học , có đức và có uy tín đã từng giữ chức ngang Điện tiền chỉ huy sứ, chỉ huy cấm quân ở kinh đô Hoa Lư ? Ông là ai ? giữa Thực hành và Đáp án : - Ông là Lý Công Uẩn Lý * Giáo viên : - Lý Công Uẩn người châu Cổ Pháp , lộ Bắc Giang , thuyết ) sinh ngày 12/2/năm Giáp Tuất ( 8/3/974) Là người khai sáng ra kinh thành thăng Long …… Câu 5 : Ông là người có chí hướng, ham đọc binh thư và luyện tập võ nghệ. Là người có cốt cách và tài năng phi thường? Ông là ai ? - Ngô Quyền - Tích - Đinh Bộ Lĩnh hợp: - Lê Hoàn nội môn - Lý Thường Kiệt ( tích hợp: ngang Đáp án : - Ông là Lý Thường Kiệt giữa Thực hành và * Giáo viên : Lý Thường Kiệt tên thật là Ngô Tuấn người phường Lý Thái Hoà Thăng Long, do có nhiều công lao được vua cho mang họ thuyết ) vua với tên là Lý Thường Kiệt ( Người thanh niên họ Lý luôn luôn hào kiệt )………. Câu 6 : Người phụ nữ được vua Lý Thánh Tông phong làm nguyên phi đứng đầu các hoàng phi trong cung là ai ? Đáp án : - Đó là Nguyên phi Ỷ Lan * Giáo viên : Nguyên phi Ỷ Lan có tên thật là Lê Thị Khiết ( tức Lê Thị Yến Loan), là một người con gái bình dân nhưng hiểu biết sâu rộng và có tài kinh bang tế thế……… - Tích hợp: Liên môn Câu 7 : Người từng giữ chức Tư nghiệp Quốc Tử Giám, đã viết ( Giáo “Thất trảm sớ ” dục công Xin chém 7 gian thần ? Ông là ai ? dân ) Đáp án : - Đó là thầy giáo Chu Văn An  Giáo viên : Chu Văn An hiệu là Tiểu Ẩn, quê ở thôn Văn, xã Quang Liệt( nay là xã Thanh Liệt, huyện Thanh Trì ). Là một Thầy giáo giỏi, nổi tiếng về sự mẫu mực. Người thời sau xem - Tích ông như một người thầy đạo cao đức trọng , một tấm gương hợp: sáng cho đời sau …… nội môn ( tích hợp: Câu 8 : Ông là người được Vua Trần giao trọng trách Quốc Công dọc về Tiết Chế - Chỉ huy cuộc kháng chiến chống quân Nguyên ? Ông là ai ? phân môn - Trần Quang Khải Lý thuyết - Trần Khánh Dư - Trần Quốc Tuấn - Trần Thủ Độ - Tích hợp: Đáp án : - Ông là Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn Liên môn * Giáo viên : - Trần Quốc Tuấn không những là vị tướng giỏi mà còn ( Văn ) là nhà lí luận quân sự tài ba, nhà tư tưởng quân sự đại tài, ông là một trong những anh hùng kiệt xuât của dân tộc qua mọi thời đại. Năm 1984 , tại thủ đô nước Anh. Hội nghị các nhà nghiên cứu quân sự thế giới ca ngợi Trần Quốc Tuấn và đưa ông vào danh sách mười vị Đại nguyên soái tài ba nhất thế giới . - Tích hợp: PHẦN III : DÀNH CHO KHÁN GIẢ nội môn ( tích hợp: dọc về Câu 1 : Ở thời vua Hùng và vua Thục con trai vua được gọi là gì ? phân môn Lý thuyết Con gái vua được gọi là gì ? Đáp án : : Theo nghiên cứu của các nhà sử học thì con trai vua được gọi là Quan Lang , con gái vua được gọi là Mỵ Nương * Giáo viên : - Thể hiện qua một số câu truyện truyền thuyết như “ Sự tích bánh chưng bánh dầy ”, “ Sơn Tinh Thuỷ Tinh ” ………. Câu 2 : Ai là người đã khảng khái trả lời vua Trần : “ Đầu thần chưa - Tích rơi xuống đất xin bệ hạ đừng lo ” ? hợp: - Trần Thủ Độ nội môn - Trần Quốc Tuấn ( tích hợp: - Trần Quang Khải ngang - Trần Khánh Dư giữa Thực Đáp án : - Thái sư Trần Thủ Độ hành và * Giáo viên : - Thái sư Trần Thủ Độ là nhà chính trị tài ba, có công Lý thuyết sáng lập nhà Trần. Ông có vai trò rất quan trọng trong cuộc kháng chiến chống quân Mông Cổ lần thứ nhất năm 1258……… Câu 3 : Gọi 1 học sinh lên bảng : Hãy ghi tên gọi của Hà Nội vào ô trống theo sơ đồ sau : 1010 1400 1407 1430 - Tích hợp: Đáp án : Liên môn (hoạt 1010 1400 1407 1430 động ngoài giờ Thăng Long Đông Đô Đông Quan Đông Kinh lên lớp ) - Tích hợp: Câu 4 : Trò chơi : Ai nhanh hơn : Liên môn - Giáo viên gọi 2 học sinh xung phong lên bảng Âm - Trong vòng một phút : Hãy viết tên các anh hùng ( nhạc ) dân tộc tiêu biểu trong lịch sử ? - Ai viết đúng và viết được nhỉều sẽ được nhận phần quà của chương trình - Tích hợp: TRƯỚC KHI SANG PHẦN IV CẢ LỚP SẼ HÁT MỘT BÀI nội môn ( tích hợp: dọc về phân môn) PHẦN IV : DẤU ẤN LỊCH SỬ Câu 1 : Tên Thăng Long được bắt đầu từ năm nào ? - Năm 1005 - Năm 1009 - Năm 1010 - Năm 1054 Đáp án : - Năm 1010 - Tích hợp: Liên môn (Văn – * Giáo viên : - Năm 1010 Lý Công Uẩn dời đô từ Hoa Lư về Đại La ( nay là Hà Nội ) và đổi tên thành Thăng Long (nghĩa là Rồng bay lên). Năm 1010 đi vào lịch sử như một mốc son với sự kiện trọng đại: Thăng Long trở thành kinh đô của nước ta , trung tâm chính trị, kinh tế, văn hoá lớn nhất của cả nước Câu 2 : Một công trình kiến trúc độc đáo được xây dựng vào mùa đông năm Kỉ Sửu (1049) dựa theo giấc mơ của vua Lý Thái Tông ? Đáp án : - Đó là chùa Một Cột * Giáo viên : - Chùa Một Cột ( chùa Diên Hựu ) nằm trên đất làng Thanh Bảo, huyện Quảng Đức, nay thuộc phố Chùa Một Cột, quận Ba Đình. Chùa được xây dựng vào năm 1049, đời vua Lý Thái Tông, được xây dựng trên một cột đá lớn, dựng giữa hồ sen, tượng trưng cho một bông sen nở trên mặt nước…………. địa lí - Tích hợp: nội môn ( tích hợp: dọc về phân môn Lý thuyết Câu 3 : Năm 1400 . Hà Nội có tên gọi là gì ? - Thăng Long - Đông Đô - Đông Quan - Đông Kinh - Tích Đáp án : - Đông Đô hợp: * Giáo viên : - Năm 1400 Hồ Quí Ly lập ra triều Hồ . Thăng Long bị nội môn đổi tên thành Đông Đô có nghĩa là kinh đô ở phía đông . Khi đổi tên, ( tích hợp: Đông Đô mất vị trí là kinh đô của đất nước ……… ngang giữa Thực Câu 4 : Đây là một hình tượng nghệ thuật đặc sắc, rất phổ biến thời hành và lý ? Lý thuyết ) Đáp án : - Rồng thời Lý * Giáo viên : - Rồng thời Lý thể hiện trình độ điêu khắc tinh vi . Rồng mình trơn , toàn thân uốn khúc, uyển chuyển như một ngọn lửa là hình tượng nghệ thuật độc đáo , phổ biến thời Lý ….. Câu 5 : Hội thề Đông Quan diễn ra vào ngày tháng năm nào ? - Ngày 22/11/1426 - Ngày 29/12/1427 - Tích hợp: - Ngày 10/12/1427 - Ngày 3/11/1427 nội môn ( tích hợp: Đáp án : - Ngày 10/12/1427 ngang * Giáo viên : - Nghe tin hai đạo viện binh Liễu Thăng, Mộc Thạch bị giữa Thực tiêu diệt hoàn toàn, Vương Thông ở Đông Quan vô cùng khiếp đảm hành và vội xin hoà và chấp nhận mở hội thề Đông Quan cam kết rút quân về Lý nước thuyết ) Câu 6 : Nhà Lê đổi tên Đông Đô thành Đông Kinh vào năm nào ? - Năm 1426 - Năm 1427 - Năm 1428 - Năm 1430 Đáp án : - Năm 1430 * Giáo viên : - Ngày 29/4/1428 Lê Lợi lên ngôi Hoàng Đế . Nhà Lê khôi phục quốc hiệu Đại Việt, định đô ở Đông Đô . Năm 1430, nhà Lê đổi Đông Đô thành Đông Kinh…….. Câu 7 : Quang Trung đại phá quân Thanh giải phóng Thăng Long vào năm nào ? - Năm 1784 - Năm 1785 - Năm 1789 - Năm 1792 Đáp án : - Năm 1789 * Giáo viên : - Mùa xuân năm Kỉ Dậu 1789 . Quang Trung đại phá 29 vạn quân Thanh giải phóng Thăng Long . Quang Trung đóng đô ở Huế . Thăng Long là thủ phủ của Bắc Thành ( Bắc bộ ngày nay ). Hoàng thành vẫn được Tây Sơn tu sửa. Những chính sách khuyến nông, phát triển công thương của Quang Trung đã tác động tích cực đến vùng Thăng Long Câu 8 : Đông Kinh trở lại tên gọi Thăng Long vào thời gian nào ? - Năm 1527 - Năm 1533 - Năm 1545 - Năm 1592 Đáp án : - Năm 1527 * Giáo viên : - Thế kỉ XVI , nhà Lê suy yếu . Năm 1527, Mạc Đăng Dung cướp ngôi , lập ra nhà Mạc. Đông Kinh trở lại tên gọi Thăng Long……. Giáo viên tuyên bố cuộc chơi giữa 2 đội đã kết thúc. Trong khi đợi thư kí tổng kết điểm , cô sẽ cùng tất cả các em tìm hiểu về một địa danh lịch sử ngay tại quê hương chúng ta, nằm sát ngay tại ngôi trường mà chúng ta đang học……… => Phần này giáo viên sử dụng máy chiếu để trình bày, đối tượng là tất cả học sinh trong lớp cùng nghe và có thể tham dự trả lời câu hỏi PHẦN V : TÌM HIỂU ĐỊA DANH LỊCH SỬ QUÊ HƯƠNG EM - Tích hợp: nội môn ( tích hợp: ngang giữa Thực hành và Lý thuyết ) - Tích hợp: Liên môn (Văn) Em nào cho cô biết ở quê hương chúng ta nơi được coi là “ Vịnh Hạ Long cạn ”và có nhiều sự kiện lịch sử xảy ra ở đây là nơi nào ? GV : Chiếu lên màn hình 1/ Động Hoàng Xá - một danh lam thắng cảnh : Nằm kề thị trấn huyện Quốc Oai Riêng biệt nơi đây, cảnh tiên đài Đơn sơ, yên tĩnh lời huyền bí Mát rượi trưa hè, chốn nghỉ ngơi. Chim kêu ríu rít, dơi chao lượn Nước trong tý tách mãi muôn đời. Vách đá cheo leo, hình tiên hiện Phản đá thênh thang, đón khách ngồi. Đỉnh cao có cửa tròn lóe nắng Trần gian tiên cảnh có lối thông ? - Tích hợp: Giáo dục công dân: bảo vệ môi trường và danh lam thắng cảnh, di Thảnh thơi một chút nơi yên tĩnh Còn hơn bao tháng chốn thương trường. tích lịch sử Núi đứng kề bên đường quốc lộ Hồ trong sen nở, hé bao bông Hàng liễu mảnh mai soi mái tóc Khách qua, ai có thấy nao lòng? Nhắc đến các danh thắng trong huyện Quốc Oai – Hà Nội , nhiều - Tích người thường biết tới Chùa Thầy hay Chùa Tây Phương mà ít người hợp: nghĩ đến địa danh cũng có thể nói là “Địa linh nhân kiệt”, đó là Động Xuyên Hoàng Xá. môn ( tìm hiểu Động Hoàng Xá nằm trên địa phận xã Hoàng Ngô thuộc thị trấn Quốc trên các Oai, có cảnh quan thiên nhiên đẹp đẽ, từng được ví như “Vịnh Hạ phương Long cạn”. Nhìn từ xa, núi Hoàng trông giống như một chú Voi khổng tiện thông lồ, nên núi còn được gọi là núi Tượng Linh. Bên trong núi có một hang tin đại động lớn có sức chứa được nhiều người gọi là động Hoàng xá chúng ) - Tích hợp: Liên môn ( VănĐịa ) - Tích hợp: Xuyên môn ( tìm hiểu trên các phương tiện thông tin đại chúng )