Tài liệu Dạy học theo chủ đề tích hợp môn vật lý 7tiết 33 – bài 29. an toàn khi sử dụng điện

Giáo án Vật lí tích hợp liên môn Năm học 2014 -2015 Phụ lục III HỒ SƠ DỰ THI DẠY HỌC THEO CHỦ ĐỀ TÍCH HỢP 1. Tên chủ đề dạy học: “TIẾT 33 BÀI 29. AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN” 2. Môn học chính của chủ đề: MônVật lí 7 3. Các môn được tích hợp: * Môn Vật lí: Vật lí 7; Vật lí 9; Vật lí 6 * Môn Công nghệ 8 * Môn Sinh học 8 * Môn Nghề điện dân dụng (GDHN) * Môn Mỹ thuật 6 * Môn Âm nhạc 9 * Giáo dục bảo vệ môi trường GV: Vương Lệ Hoa ~ Trường THCS Tam Hưng – Thanh Oai – Hà Nội 1 Giáo án Vật lí tích hợp liên môn Năm học 2014 -2015 Phụ lục I PHIẾU THÔNG TIN VỀ GIÁO VIÊN DỰ THI - Sở Giáo dục và Đào tạo thành phố Hà Nội - Phòng Giáo dục và Đào tạo Thanh Oai - Trường : THCS Tam Hưng - Địa chỉ: Tam Hưng – Thanh Oai – Hà Nội - Điện thoại: 0433876510 ; Email: [email protected] - Thông tin về giáo viên: 1. Họ và tên: Vương Lệ Hoa Ngày sinh: 08/02/1979 ; Môn : Vật Lý Điện thoại: 01692117396 ; Email: [email protected] GV: Vương Lệ Hoa ~ Trường THCS Tam Hưng – Thanh Oai – Hà Nội 2 Giáo án Vật lí tích hợp liên môn Năm học 2014 -2015 Phụ lục II PHIẾU MÔ TẢ HỒ SƠ DẠY HỌC DỰ THI CỦA GIÁO VIÊN I. Tên hồ sơ dạy học: Dạy học theo chủ đề tích hợp: Tiết 33 – Bài 29. AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN (2 Tiết) * Môn: Vật lí 7 * Liên môn: - Môn: Vật lí 7 + Bài 22. Tác dụng nhiệt và tác dụng phát sáng của dòng điện + Bài 23. Tác dụng từ, tác dụng hóa học và tác dụng sinh lí của dòng điện + Bài 24. Cường độ dòng điện + Bài 26. Hiệu điện thế giữa hai đầu dụng cụ điện - Môn: Vật lí 9 + Bài 19. Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện - Môn: Vật lí 6 + Bài 25. Sự nóng chảy và sự đông đặc - Môn: Công nghệ 8 + Bài 33. An toàn điện + Bài 34. Thực hành- Dụng cụ bảo vệ an toàn điện + Bài 35. Thực hành - Cứu người bị tai nạn điện + Bài 37. Phân loại và số liệu kĩ thuật của đồ dùng điện + Bài 53. Thiết bị bảo vệ của mạng điện trong nhà - Môn: Sinh học 8 + Bài 41. Cấu tạo và chức năng của da + Bài 42. Vệ sinh da - Môn: Nghề điên dân dụng ( GDHN) + Chương I. An toàn điện - Môn: Mỹ thuật 6 + Bài 5. Cách vẽ tranh đề tài - Môn: Âm nhạc 9 + Tiết 15. Bài hát do học sinh tự chọn. - Giáo dục bảo vệ môi trường. II. Mục tiêu dạy học GV: Vương Lệ Hoa ~ Trường THCS Tam Hưng – Thanh Oai – Hà Nội 3 Giáo án Vật lí tích hợp liên môn Năm học 2014 -2015 1. Kiến thức: * Môn Vật lí: - Vật lí 7: Bài 22. “Tác dụng nhiệt và tác dụng phát sáng của dòng điện” + HS ôn lại dòng điện đi qua vật dẫn thông thường đều làm cho vật dẫn nóng lên. + HS hiểu được khi hiện tượng đoản mạch xảy ra cường độ dòng điện rất lớn. Do tác dụng nhiệt có thể gây bỏng, cháy, nổ... - Vật lí 6: Bài 25 “ Sự nóng chảy và sự đông đặc” + HS hiểu được hiện tượng nóng lên của dây dẫn điện đến nhiệt độ trên 327 0 C thì dây chì bị nóng chảy và đứt + HS ôn lại nhiệt độ nóng chảy của chì (3270 C) và của một số chất. - Vật lí 7: Bài 23. “Tác dụng từ , tác dụng hóa học và tác dụng sinh lí của dòng điện” + HS hiểu được các biểu hiện sinh lí của dòng điện khi đi qua cơ thể người. - Vật lí 7: Bài 24. “Cường độ dòng điện” ; bài 26 “ Hiệu điện thế giữa hai đầu dụng cụ điện”. + HS hiểu được ý nghĩa của các số liệu kĩ thuật ghi trên đồ dùng điện. - Vật lí 9: Bài 19 “ Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện năng” + HS nêu và thực hiện được các quy tắc an toàn, các biện pháp sử dụng tiết kiệm điện. * Môn công nghệ: - Công nghệ 8: bài 33 “An toàn điện” + HS hiểu được nguyên nhân gây ra tai nạn điện và một số biện pháp an toàn điện trong sản xuất và đời sống. - Công nghệ 8: bài 34 “ Thực hành – dụng cụ bảo vệ an toàn điện” + HS hiểu được công dụng, cấu tạo của một số dụng cụ và thiết bị bảo vệ an toàn điện. - Công nghệ 8: Bài 35. “Cứu người bị tai nạn điện” + HS biết cách tách nạn nhân ra khỏi nguồn điện, sơ cưu nạn nhân đúng phương pháp và kịp thời GV: Vương Lệ Hoa ~ Trường THCS Tam Hưng – Thanh Oai – Hà Nội 4 Giáo án Vật lí tích hợp liên môn Năm học 2014 -2015 - Công nghệ 8: Bài 37 “Phân loại và số liệu kĩ thuật của đồ dùng điện” + HS hiểu được các số liệu kĩ thuật của đồ dùng điện và ý nghĩa của chúng. - Công nghệ 8: Bài 53 “ Thiết bị bảo vệ của mạng điện trong nhà” + HS hiểu được công dụng, cấu tạo của cầu chì và aptomat * Môn sinh học: - Sinh học 8: bài 41 “Cấu tạo và chức năng của da” và bài 42 “Vệ sinh da” + Hiểu được cấu tạo của da và chức năng của da. Tránh làm da bị tổn thương hoặc, bỏng... * Môn mĩ thuật 6. - HS nhận biết được các hoạt động bảo vệ an toàn điện trong đời sống. Hiểu và thực hiện được cách vẽ tranh đề tài. * Môn âm nhạc 9: - HS chọn được bài hát phù hợp có tính nghệ thuật và giáo dục về an toàn điện. * Môn điện dân dụng (GDHN): - Môn điện dân dụng phần THCS: chương “ An toàn điện” + Mở rộng, hiểu sâu, nắm vững các qui tắc an toàn điện. Sử dụng được một số dụng cụ bảo vệ an toàn điện, biết cách sơ cứu người bị tai nạn điện. * Giáo dục bảo vệ môi trường: - Quá trình đóng, ngắt mạch điện, sự tiếp xúc không tốt luôn kèm theo các tia lửa điện, làm nhiễu sóng điện từ; gây cháy; nổ... Vì vậy cần tuân thủ các quy tăc an toàn khi sử dụng điện 2. Kỹ năng: - Giải thích được cơ sở vật lí của các quy tắc an toàn khi sử dụng điện. - Rèn kỹ năng làm thí nghiệm và quan sát hiện tượng và rút ra nhận xét. - Kỹ năng thu thập thông tin SGK và qua các kênh thông tin (như đài, ti vi, internet...) về an toàn điện và những vấn đề liên quan. - Kỹ năng liên kết các kiến thức liên môn để hiểu sâu, hiểu rộng, hiểu kỹ về an toàn điện - Rèn kỹ năng vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết một số tình huống thường gặp trong cuộc sống hàng ngày. GV: Vương Lệ Hoa ~ Trường THCS Tam Hưng – Thanh Oai – Hà Nội 5 Giáo án Vật lí tích hợp liên môn Năm học 2014 -2015 3. Thái độ: - Có ý thức nghiêm túc trong học tập, và trong làm việc nhóm - Luôn có ý thức sử dụng điện an toàn trong sản xuất và đời sống. Ý thức bảo vệ môi trường. - Có ý thức tuyên truyền, nhắc nhở người thân, và mọi người xung quanh: biết sử dụng an toàn điện. III. Đối tượng dạy học của bài học - Học sinh Trường THCS Tam Hưng – Thanh Oai – Hà Nội - Số lượng: 116 học sinh - Số lớp: 3 lớp ( 7A; 7B; 7C) - Khối lớp: Khối 7 IV. Ý nghĩa của bài học 1. Ý nghĩa của dự án đối với thực tiễn dạy học - Qua việc dạy học của dự án thì học sinh đã có tư duy, vận dụng được kiến thức của nhiều môn học khác nhau để giải quyết một vấn đề gặp trong cuộc sống. - Từ những kiến thức của dự án và cách vận dụng kiến thức của nhiều môn học khác nhau để giải quyết vấn đề mà học sinh có thể vận dụng đối với các tình huống khác. 2. Ý nghĩa của dự án đối với thực tiễn đời sống - Học sinh hiểu được mối đe dọa tác động nguy hiểm đến con người, cuộc sống sản xuất và môi trường nếu việc sử dụng điện không an toàn. - Học sinh có được những kiến thức về an toàn điện để vận dụng vào cuộc sống hàng ngày. Từ đó nâng cao khả năng rèn luyện của bản thân và cộng đồng. - Nâng cao ý thức sử dụng an toàn điện cho bản thân và mọi người xung quanh, ý thức bảo vệ môi trường. - HS được chuẩn bị những kiến thức cơ bản về an toàn điện, cách tách nạn nhân ra khỏi nguồn điện, cách sơ cứu nạn nhân kịp thời và đúng phương pháp để giải quyết tình huống nếu thực tế gặp phải. V. Thiết bị dạy học, học liệu - SGK và SGV: Vật lí 7, vật lí 9, công nghệ 8, sinh học 8, nghề điện dân dụng - Dụng cụ thí nghiệm Hình 29.1 (SGK); Hình 29.2 (SGK); bút thử điện GV: Vương Lệ Hoa ~ Trường THCS Tam Hưng – Thanh Oai – Hà Nội 6 Giáo án Vật lí tích hợp liên môn Năm học 2014 -2015 - Một số loại cầu chì có ghi số ampe (A), trong đó có loại 1A. - Một số tranh và hình ảnh. - Bút dạ ...... - Một số bài hát có nội dung tuyên truyền về an toàn điện. - Phòng bộ môn có máy tính, máy chiếu, loa, màn hình, bút chỉ... VI. Hoạt động dạy học và tiến trình dạy học Ngày soạn: 10/10/2014 Tiết 33 – Bài 29. AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN I.Mục tiêu 1. Kiến thức: * Sau khi học xong HS: - Biết giới hạn nguy hiểm của dòng điện đối với cơ thể người. - Biết sử dụng đúng loại cầu chì để tránh tác hại của hiện tượng đoản mạch. - Biết và thực hiện một số quy tắc ban đầu để đảm bảo an toàn khi sử dụng điện. 2. Kỹ năng: - Giải thích được cơ sở vật lí của các quy tắc an toàn khi sử dụng điện. - Sử dụng được một số dụng cụ và thiết bị bảo vệ an toàn điện. - Kỹ năng vẽ sơ đồ mạch điện. Làm được thí nghiệm Hình 29.1 (SGK), - Kỹ năng quan sát tranh, thí nghiệm, thu thập thông tin để giải quyết vấn đề 3. Thái độ: - Có ý thức nghiêm túc trong học tập, và trong làm việc nhóm - Luôn có ý thức sử dụng điện an toàn trong sản xuất và đời sống. Ý thức bảo vệ môi trường. - Có ý thức tuyên truyền, nhắc nhở người thân, và mọi người xung quanh: biết sử dụng an toàn điện. II. Chuẩn bị GV: * Cả lớp: -Môt số loại cầu chì có ghi số ampe (A), trong đó có loại 1A. GV: Vương Lệ Hoa ~ Trường THCS Tam Hưng – Thanh Oai – Hà Nội 7 Giáo án Vật lí tích hợp liên môn Năm học 2014 -2015 - 1 Ắc quy 6V hoặc 12V ( Có thể dùng máy chỉnh lưu hạ thế) - 1 bóng đèn 6V hoặc 12V phù hợp - 1 công tắc, 5 đoạn dây nối có vỏ bọc cách điện, 1 bút thử điện * Cho mỗi nhóm HS: - 2 pin (1,5V), 1 mô hình “người điện”, 1 công tắc, 1 bóng đèn pin - 1 ampe kế, 1 cầu chì loại ghi dưới hoặc bằng 0,5 A - 5 đoạn dây nối có vỏ bọc cách điện. * Máy tính, máy chiếu, loa, màn hình, bút chỉ.... * Tranh ảnh liên quan HS: - Đồ dùng học tập, bút dạ, bút chì, sáp màu... - SGK vật lí 7. Vật lí 9, sinh học 8, công nghệ 8,.... - Ôn kỹ những kiến thức liên quan và nghiên cứu trước bài 29 “An toàn khi sử dụng điện” III. Tổ chức các hoạt động dạy học. 1. Ổn định lớp . 2. Kiểm tra : - Nêu các tác dụng của dòng điện ? - Dòng điện qua cơ thể người là có hại hay có lợi ? - Nếu dòng điện của mạng điện gia đình trực tiếp đi qua cơ thể người thì có hại gì ? 3. Bài mới. Trợ giúp của GV Hoạt động 1: Tổ chức tình Hoạt động của HS Nội dung huống học tập GV: Chiếu slide 2. -Yêu cầu HS quan sát (?) Em có suy nghĩ gì qua những thông tin và hình ảnh HS: quan sát và trả lời đó? GV: Vương Lệ Hoa ~ Trường THCS Tam Hưng – Thanh Oai – Hà Nội 8 Giáo án Vật lí tích hợp liên môn Năm học 2014 -2015 GV: Cuộc sống có điện thật là ích lợi, thuận tiện và văn minh. Nhưng nếu sử dụng điện không an toàn thì điện có thể gây thiệt hại như cháy, nổ và nguy hiểm tới tính mạng con người. Vậy sử dụng điện như thế nào là an toàn ? Bài Tiết 33 – Bài 29 hôm nay ta sẽ tìm hiểu về AN TOÀN KHI một số quy tắc an bảo đảm SỬ DỤNG ĐIỆN toàn điện. Hoạt động 2: Tìm hiểu các I. Dòng điện đi qua tác dụng và giới hạn nguy cơ thể người có thể hiểm của dòng điện đối với gây nguy hiểm. cơ thể người. 1. Dòng điện có thể GV: Yêu cầu HS nhớ lại HS: Nhớ lại kiến thưc TN vơi bút thử điện đã học bài 22. đi qua cơ thể người bài 22 “ Tác dụng nhiệt, tác dụng phát sáng của dòng điện” GV: Cắm bút thử điện vào 1 HS: Quan sát và trả lời trong 2 lỗ của ổ lấy điện để HS quan sát khi nào thì đèn của bút thử điện sáng? GV: Vương Lệ Hoa ~ Trường THCS Tam Hưng – Thanh Oai – Hà Nội 9 Giáo án Vật lí tích hợp liên môn Năm học 2014 -2015 + GV: Cầm bút thử điện theo 2 cách: 1- Chỉ cầm tay vào vỏ nhựa của bút thử điện. 2 – Tay cầm tiếp xúc với chốt cài bằng kim loại và thử lần lượt vào 2 lỗ của ổ lấy điện. HS: quan sát , trả lời... (?) Lỗ nào của ổ điện được Vì thấy đèn bút thử điện mắc với dây nóng của sáng. nguồn điện? Tại sao? HS: - Bóng đèn của bút (?) Tay cầm bút thử điện thử điện sáng khi đưa phải như thế nào thì bóng đầu của bút thử điện vào đèn của bút thử điện sáng ? lỗ mắc với dây “nóng” của ổ lấy điện và tay cầm GV: Nếu tay cầm bút thử phải tiếp xúc với chốt cài điện vào đầu bên kia của bằng kim loại của bút thử bút thử điện (đầu nhọn) để điện. cắm vào lỗ của ổ lấy điện HS: - Không được vì có được không ? Vì sao? thanh kim loại và người là vật dẫn điện. Nếu cầm như vậy dòng điện sẽ qua cơ thể và có thể nguy ?. Em hãy nêu công dụng hiểm đến tính mạng. của bút thử điện? Khi sử - Bút thử điện được - Bút thử điện được dụng phải chú ý điều gì ? dùng để kiểm tra cách dùng để kiểm tra GV:nhận xét và nhấn mạnh. điện của cách điện của đồ - Bút thử điện được dùng để đồ dùng điện. dùng điện - Chú ý: Cầm đúng cách -Chú ý: Sử dụng kiểm tra cách điện của đồ dùng điện. - Chú ý: Sử dụng thiết bị thiết bị kiểm tra phải GV: Vương Lệ Hoa ~ Trường THCS Tam Hưng – Thanh Oai – Hà Nội 10 Giáo án Vật lí tích hợp liên môn Năm học 2014 -2015 kiểm tra phải đúng kĩ thuật. đúng kĩ thuật. Tích hợp: ( Kiến thức Công nghệ 8 bài 34 “ Thực hành – Dụng cụ bảo vệ an HS: Chú ý toàn điện”) - Bút thử điện là một trong số các dụng cụ bảo vệ an toàn điện. Ngoài ra còn nhiều loại dụng cụ bảo vệ an toàn điện khác. GV: Chiếu slide 8 HS: Quan sát và trả lời -Kể tên: Kìm, tua vit, cờ lê, ủng cao su, giá cách điện, thảm cao su...... - Đều có lớp cách điện GV: Yêu cầu HS làm việc theo nhóm: Lắp mạch điện hình 29.1 (SGK) và bảo vệ an toàn đối với người sử dụng. * Thí nghiệm HS: Nhận dụng cụ và (H29.1) làm thí nghiệm theo nhóm dưới sự hướng dẫn và thực hiện kiểm tra theo hướng dẫn (SGK/82) để hoàn thành nhận xét. GV: Hướng dẫn HS thảo luận -> nhận xét đúng. Tích hợp: (Kiến thức Vật lý của GV. - Nhận xét: Dòng - Đại diện nhóm trình điện có thể chạy qua bày kết quả TN và rút ra cơ thể người khi nhận xét: Dòng điện có chạm vào mạch điện thể đi qua cơ thể người tại bất cứ vị trí nào khi chạm vào mạch điện của cơ thể. tại bất cứ vị trí nào của cơ thể. 2. Giới hạn nguy hiểm đối với dòng GV: Vương Lệ Hoa ~ Trường THCS Tam Hưng – Thanh Oai – Hà Nội 11 Giáo án Vật lí tích hợp liên môn Năm học 2014 -2015 7 bài 23 “ Tác dung từ, tác điện đi qua cơ thể dụng hóa học, tác dụng người. sinh lí của dong điện”) (?) Em hãy nêu tác dụng HS: -Tác dụng có hại: sinh lí của dòng điện ? dòng điện đi qua cơ thể người làm cơ co giật, GV: Khi dòng điện đi qua khó thở,có thể tim ngừng cơ thể không phải trường đập, tê liệt thần kinh,... hợp nào cũng gây nguy - Tác dụng có lợi: trong hiểm. Vậy giới hạn nguy y học dùng dòng điện hiểm đối với dòng điện qua thích hợp để chữa bệnh. cơ thể người là bao nhiêu? - Yêu cầu HS tìm hiểu thông tin SGK/82. GV: Chiếu slide 11 + I > 10mA: cơ co - Yêu cầu HS làm BT 29.2 (SBT/30) Tích hợp: ( Kiến thức Nghề điện dân dụng Chương I. “An toàn điện”) GV: Tác dụng sinh lí của dòng điện qua cơ thể người phụ thuộc vào nhiều yếu tố -HS: thu thập thông tin giật (SGK) và làm BT +I > 25mA:Làm tổn + Trên 10mA: cơ co giật thương tim + Trên 25mA:Làm tổn + I > 70mA (40V) thương tim Làm tim ngừng đập. + Trên 70mA: Làm tim ngừng đập. như: tình trạng sức khỏe, mức độ mồ hôi, môi trường làm việc... Mức độ nguy GV: Vương Lệ Hoa ~ Trường THCS Tam Hưng – Thanh Oai – Hà Nội 12 Giáo án Vật lí tích hợp liên môn hiềm càng tăng khi: Năm học 2014 -2015 HS: Chú ý lắng nghe. - Da ẩm, bẩn, mất lớp da ngoài. - Diện tích tiếp xúc với vật mang điện tăng, - Vị trí tiếp xúc: đầu, ngực ( gần não hay gần tim phổi) - Tiếp xúc với điện áp cao. - Ở điều kiện bình thường với lớp da khô, sạch thì điện áp an toàn là 40V tương ứng với cường độ 70mA. GV chiếu slide 12 để HS biết múc độ nguy hiểm của dòng điện đối với cơ thể người: HS: Thấy được sự nguy hiểm của dòng điện qua cơ thể người. GV: Không chỉ gây nguy hiểm cho con người dòng điện cũng có thể là nguyên nhân gây cháy, nổ mà ta thường nghe nói là do chập điện ( hay đoản mạch) ta sẽ II. Hiện tượng GV: Vương Lệ Hoa ~ Trường THCS Tam Hưng – Thanh Oai – Hà Nội 13 Giáo án Vật lí tích hợp liên môn Năm học 2014 -2015 tìm hiểu hiện tượng này. đoản mạch và tác Hoạt động 3: Tìm hiểu dụng của cầu chì. hiện tượng đoản mạch và 1. Hiện tượng đoản tác dụng của cầu chì. mạch ( ngắn mạch) GV: Mắc mạch điện và làm * Sơ đồ mạch điện TN về hiện tượng đoản - HS quan sát mạch hình 29.2 (SGK). (Nếu không làm thì sử dụng thí nghiệm ảo slide 14. -HS: Là hiện tượng khi 2 - Yêu cầu HS quan sát ghi đầu thiết bị điện bị nối - Đoản mạch (ngắn lại số chỉ của ampe kế, trả tắt bằng dây dẫn ( trên mạch) là hiện tượng lời ? thực tế dây nóng và dây khi 2 đầu thiết bị (?) Thế nào là hiện tượng lạnh tiếp xúc nhau) -> điện bị nối tắt bằng đoản mạch? chập điện) dây dẫn ( thực tế gọi (?) So sánh I1 và I2 nêu -HS: ghi: I1 = 2 mA chập mạch) nhận xét I2 = 6 mA * Thí nghiệm C2: So sánh: I2 > I1 * Nhận xét: ->Nhận xét: ....... - Khi bị đoản mạch, HS: Thảo luận nhóm và dòng điện trong - Yêu cầu HS nhớ lại các nêu lên các tác hại: mạch có cường độ tác dụng của dòng điện và + Gây cháy vỏ bọc dây rất lớn. thảo luận nhóm trả lời : và các bộ phận khác tiếp - Các tác hại của (?) Hãy nêu các tác hại của xúc với nó -> hỏa hoạn hiện tượng đoản hiện tượng đoản mạch + Làm đứt dây tóc bóng mạch: gây hỏa hoạn, đèn, dây trong các mạch làm hỏng các dụng điện của các dụng cụ cụ dùng điện..... GV: Nhận xét và thống nhất dùng điện ... -> làm hỏng câu trả lời. các thiết bị điện. 2. Tác dụng của GV: Để bảo vệ các thiết bị cầu chì. GV: Vương Lệ Hoa ~ Trường THCS Tam Hưng – Thanh Oai – Hà Nội 14 Giáo án Vật lí tích hợp liên môn Năm học 2014 -2015 điện, trong mỗi mạch điện người ta lắp thêm một thiết bị an toàn gọi là cầu chì. Tích hợp: (Kiến thức: Vật lí 7 bài 22 “ Tác dụng nhiệt và tác dụng phát sáng của dòng điện” Vật lí 6 bài “ Sự nóng chảy và sự đông đặc”) -Yêu cầu HS nhớ lại những hiểu biết về cầu chì đa học bài 22. GV: Làm TN đoản mạch như sơ đồ hình 29.3 - Yêu cầu HS nêu hiện tượng xảy ra đối với cầu chì -HS: quan sát hiện tượng C3. (H 29.3) khi xảy ra đoản mạch. xảy ra: (?) Bóng đèn khi đó có bị C3.Khi đoản mạch dây cháy không? chì nóng đỏ, chảy đứt và -GV: mắc lại mạch cho HS ngắt mạch ( đèn tắt) -> thấy đèn vẫn sáng ( hoặc bóng đèn không cháy cho HS quan sát dây tóc (được bảo vệ). bóng đèn vẫn còn) -HS: Thấy sự cần thiết - Sự cần thiết phải GV: Liên hệ thực tế, hiện phải sử dụng cầu chì sử dụng cầu chì - .......... tượng đoản mạch xảy ra khi trong mạch điện gia trong mạch điện gia vỏ bọc dây dẫn bị hở, 2 lõi đình. đình. dây nóng, lạnh tiếp xúc nhau ( chập điện). GV: Hướng dẫn HS tìm - HS: quan sát Hình 29.4 hiểu về cầu chì qua quan sát và cầu chì thật trả lời: GV: Vương Lệ Hoa ~ Trường THCS Tam Hưng – Thanh Oai – Hà Nội 15 Giáo án Vật lí tích hợp liên môn Năm học 2014 -2015 hình 29.4 và cầu chì thật: - C4. Ý nghĩa: Là dòng C4. (?) Nêu ý nghĩa con số ghi điện có cường độ vượt - Ý nghĩa: Dòng trên cầu chì ? quá giá trị ghi trên cầu điện có cường độ GV: ví dụ trên cầu chì có chì thì cầu chì sẽ đứt. vượt quá giá trị định ghi số 1A có nghĩa là gì? - VD: Cầu chi ghi 1A có mức thì cầu chì sẽ Tích hợp: ( Kiến thức Công nghĩa là cầu chì này sẽ đứt. nghệ 8 bài 37 “ Phân loại đứt khi cường độ dòng và số liệu kĩ thuật của đồ điện qua nó lớn hơn 1A. dùng điện” ; Vật lý 7 bài Hiệu điện thế giữa hai đầu dụng cụ điện”) GV: Các em quan sát trên các dụng cụ và thiết bị điện thường có ghi các số liệu kĩ HS: Quan sát. thuật trong đó có các số chỉ ampe (A), vôn(V), hay oát (W)... đó chính là các giá trị định mức về cường độ, hiệu điện thế, và công suất của dụng cụ, thiết bị điện. Nó giúp chúng ta lựa chọn đồ dùng điện phù hợp và sử dụng đúng yêu cầu kỹ thuật. GV: Yêu cầu HS xem lại - HS: Xem bảng 2 (SGK bảng 2. (SGK VL7/67) – VL7/67) và trả lời C5: C5. Bài 24. “ Cường độ dòng Với mạch điện thắp sáng - ..... ..... điện” để trả lời C5 ? bóng đèn ( từ 0,1A tới GV: Vậy cầu chì có tác 1A) nên dùng cầu chì có dụng gì? Khi sử dụng cầu ghi cường độ định mức chì lưu ý điều gì ? là 1A hoặc 1,2A tối đa GV: Vương Lệ Hoa ~ Trường THCS Tam Hưng – Thanh Oai – Hà Nội 16 Giáo án Vật lí tích hợp liên môn Năm học 2014 -2015 Tích hợp: ( Kiến thức công có thể là 1,5A. nghê 8 bài 53 “Thiết bị bảo - HS: Cầu chì có tác vệ của mạng điện trong dụng tự động ngắt mạch dụng tự động ngắt nhà”) điện khi dòng điện có mạch điện khi dòng (?) Ngoài cầu chì ra ở gia cường độ tăng quá mức, điện có cường độ đình em có thể sử dụng các đặc biệt khi đoản mạch. tăng quá mức, đặc dụng cụ khác có tác dụng - Sử dụng cầu chì cần biệt khi đoản mạch. tương tự như cầu chì lưu ý lựa chọn cầu chì - Sử dụng cầu chì không? Ví dụ? phù hợp với dụng cụ cần lưu ý lựa chọn GV: Chiếu cho HS xem điện. cầu chì phù hợp với hình ảnh của 1 số rơ le tự - Ngoài ra còn có rơ le, dụng cụ điện. ngắt, aptomat .... aptomat.... * Cầu chì có tác Hoạt động 4. Tìm hiểu các quy tắc an toàn khi sử dụng điện. - Yêu cầu HS làm bài tập III. Các quy tắc an điền từ để hoàn thành các quy tắc an toàn khi sử dụng điện. (GV chiếu trên màn hình) toàn khi sử dụng -HS: Điền từ: điện. (1) 40V (70mA) 1. Chỉ làm TN với (2) vỏ bọc cách điện các nguồn điện có (3) mạng điên dân dụng hiệu điện thế dưới (4) các thiết bị điện 40V (70mA). (5) không 2. Phải sử dụng các GV: Vương Lệ Hoa ~ Trường THCS Tam Hưng – Thanh Oai – Hà Nội 17 Giáo án Vật lí tích hợp liên môn Năm học 2014 -2015 (6) ngắt ngay dây dẫn có vỏ bọc cách điện 3. Không được tự mình tiếp xúc với mạng điện dân dụng và các thiết bị nếu GV: Gọi 2 HS đọc lai các quy tắc (SGK) GV: Nhấn mạnh: khi sử chưa biết rõ cách sử -HS: lắng nghe dụng 4. Khi có người bị dụng điện phải thực hiện điện giật thì không đúng các quy tắc an toàn. được chạm vào Tích hợp: (Kiến thức người đó mà cần “GDBVMT”): quá trình phải tìm cách ngắt đóng ngắt mạch điện cao ngay công tắc điện áp luôn kèm theo các tia và gọi người cấp lửa điện, sự tiếp xúc điện cứu. không tốt cũng có thể làm phát sinh các tia lửa điện. Tia lửa điện có tác dụng làm nhiễu sóng điện từ ảnh hưởng đến thông tin liên lạc hoặc gây ra phản ứng hóa học ( tạo ra các khí độc như NO, NO2, CO2 ,....) Vì vậy cần đảm bảo sự tiếp xúc điện thật tốt trong quá trình vận hành và sử dụng các thiết bị điện. Tia lựa điện truyền đến các vật liệu xốp, dễ cháy có thể gây hỏa -HS: Biện pháp khắc phục: + Đảm bảo sự tiếp xúc điện thật tốt trong quá trình vận hành và sử dụng các thiết bị điện. + Cần phải tìm hiểu kĩ các biện phỏp an toàn khi sử dụng điện. + Nhắc nhở người thân GV: Vương Lệ Hoa ~ Trường THCS Tam Hưng – Thanh Oai – Hà Nội 18 Giáo án Vật lí tích hợp liên môn hoạn. (?) Để khắc phục được Năm học 2014 -2015 trong gia đình phải sử dụng điện một cách cẩn thận những sự cố trên em cần làm gì? GV:- Biệp pháp an toàn:... + Mỗi người cần tuân thủ các quy tắc an toàn khi sử C6. dụng điện và có những kiến -HS: Mỗi nhóm thảo C6. thức cơ bản nhất về sơ cứu luận 1 phần viết câu trả - Biện pháp: người bị điện giật. lời ra bảng phụ nhóm + Ngắt điện, dùng * Cách sơ cứu người bị - Đại diện nhóm dán lên băng cách điện bọc điện giật đúng phương bảng các nhóm khác kín chỗ dây hở hoặc pháp và kịp thời các em có nhận xét chéo và bổ thay dây. thể tham khảo ở SGK công sung, thống nhất câu trả + Dùng dây chì phù nghệ 8 bài 35 “ Thực hành lời: hợp với số liệu định – Cứu người bị tai nạn a. – Không an toàn: Lõi mức đã ghi ở nắp. điện” và SGK sinh học 8 dây có chỗ bị hở -> + Làm biển thông bài 23 “ Thực hành hô hấp Ngắt điện, dùng băng báo không được nhân tạo”.Lên lớp trên các dính bọc kín hoặc thay đóng công tắc khi em sẽ được học kỹ hơn. lại đoạn dây mới. đang sửa chữa điện. GV: Yêu cầu HS hoạt động b. – Không an toàn: +Dùng lót cách nhóm trả lời C6 ? Nắp cầu chi ghi 2A nối điện, đi găng cao GV: Tổ chức cho HS thảo dây chì 10A su... luận và nhận xét chéo, đánh quá xa giá trị định mức. giá cho điểm những nhóm Nếu có sự cố, dòng điện làm đúng. trong mạch lớn hơn 2A Tích hợp: (Kiến thức Vật lí nhỏ hơn 10A dây chì 9 bài 19 “ Sử dụng an toàn chưa đứt còn dụng cụ và tiết kiệm điện”) điện đã bị hỏng. GV:Yêu cầu HS làm BT sau - Khắc phục: Dùng dây GV: Vương Lệ Hoa ~ Trường THCS Tam Hưng – Thanh Oai – Hà Nội 19 Giáo án Vật lí tích hợp liên môn * BT: Bóng đèn treo bị đứt chì ghi 2A. dây tóc, cần phải thay bóng c. – Không an toàn: .... đèn khác. Hãy cho biết vì - Khắc phục: ..... Năm học 2014 -2015 sao những việc làm sau đây đảm bảo an toàn điện: - Cá nhân HS làm BT và a. Nếu đèn treo dùng phích trình bày trước lớp. cắm thì phải rút phích cắm - HS khác: nhận xét bổ khỏi ổ lấy điện trước khi sung, thống nhất: * BT: tháo bóng đèn hỏng và lắp a. Sau khi rút phích cắm + Khi sửa chữa cần bóng đèn khác. điện thì không có dòng ngắt nguồn điện, sử b. Nếu đèn treo không dùng điện chạy qua cơ thể dụng lót cách điện. phích cắm thì phải ngắt người => loại bỏ mọi + Nối đất cho vỏ công tắc hoặc tháo cầu chì nguy hiểm mà dòng điện kim loại của các trước khi tháo bóng đèn có thể gây ra. dụng cụ điện. hỏng và lắp bóng đèn khác. b. Để đảm bảo an toàn c. Đảm bảo cách điện giữa điện, công tắc và cầu chì người và nền nhà ( như trong mạng điện gia đình đứng trên ghế nhựa hoặc luôn được nối với dây bàn gỗ khô) trong khi tháo ‘nóng’. Chỉ khi chạm bóng đèn hỏng và lăp bóng vào dây ‘nóng’ thì mới đèn khác. có dòng điện chạy qua cơ GV: Gợi ý và hướng dẫn thể người và là nguy HS thảo luận và thống nhất hiểm, còn dây ‘nguội’ câu trả lời luôn được nối với đất (từ GV: Giải thích cho HS hiểu trạm điện) nên giữa dây về sự cản trở dòng điện ‘nguội’ và cơ thể không (điện trở) khi đứng trên vật có dòng điện chạy qua. cách điện . Lên lớp 9 các Vì thế việc ngắt công tắc em se hiễu rõ hơn. hoặc tháo cầu chì trước GV: Nhấn. Tóm lại: khi khi thay bóng đèn hỏng GV: Vương Lệ Hoa ~ Trường THCS Tam Hưng – Thanh Oai – Hà Nội 20