Tài liệu Dạy học theo chủ đề tích hợp môn ngữ văn 9 bài viếng lăng bác

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO MÊ LINH BẢN MÔ TẢ DỰ ÁN DẠY HỌC THEO CHỦ ĐỀ TÍCH HỢP Tên dự án dạy học: Tích hợp kiến thức các môn: Lịch sử, Địa lý, Giaó dục công dân, Âm nhạc, Mỹ thuật…vào dạy: Tiết 117: VIẾNG LĂNG BÁC- Ngữ văn 9. TRƯỜNG: THCS QUANG MINH TỔ: KHOA HỌC XÃ HỘI NGƯỜI THỰC HIỆN: NHÓM GV : ĐẶNG THỊ VUI NGUYỄN THỊ THANH THÚY ĐIỆN THOẠI: 0974232568-0978989560 EMAIL: vuidang203@gmail PHIẾU MÔ TẢ DỰ ẤN DẠY HỌC- MÔN NGỮ VĂN 9 Sở Giáo dục – Đào tạo Hà Nội Phòng Giáo dục – Đào tạo Mê Linh Trường THCS Quang Minh Địa chỉ:Thị trấn Quang Minh– Huyện Mê Linh – Thành phố Hà Nội Điện thoại: 0974232568 Họ tên giáo viên: Đặng Thị Vui – Nguyễn Thị Thanh Thúy Điện thoại: 0974232568; Email: [email protected] 1.Tên dự án dạy học: Tích hợp kiến thức các môn: Lịch sử, Địa lý, Giaó dục công dân, Âm nhạc, Mỹ thuật…vào dạy: Tiết 117: VIẾNG LĂNG BÁC- Ngữ văn 9. 2. Mục tiêu dạy học: 2.1. Kiến thức: 2.1.1. Môn Ngữ văn: Chủ tịch Hồ Chí Minh - vị cha già kính yêu của dân tộc Việt Nam – đã cống hiến trọn đời mình vì sự nghiệp giải phóng đất nước. Người ra đi năm 1969, để lại biết bao nỗi thương nhớ và xót xa cho Tổ quốc. Có nhiều nhà thơ đã viết bài thơ tưởng nhớ về Bác, và “Viếng lăng Bác” của Viễn Phương là một trong những bài thơ xuất sắc nhất. Năm 1976, sau ngày đất nước ta được hoàn toàn giải phóng, lăng Bác được khánh thành. Nhà thơ Viễn Phương từ miền Nam đã ra thăm lăng Bác. Cảm xúc dâng trào, nhà thơ đã làm một bài thơ như một lời bộc bạch chân tình của hàng triệu người con miền Nam với Bác. Đây là một bài thơ đặc sắc, giàu ý nghĩa, làm cho người đọc xúc động. 2 -Cảm nhận được niềm xúc động thiêng liêng, tấm lòng tha thiết thành kính, vừa tự hào vừa đau xót của tác giả từ miền Nam vừa được ra viếng lăng Bác. Lớp 6-Tiết 93 Đêm nay Bác không ngủ. Lớp 7-Tiết 45 Cảnh khuya, Rằm tháng giêng. Tinh thần yêu nước của nhân dân ta. Lớp 7-Tiết 81 Lớp 7-Tiết 93 Đức tính giản dị của Bác Hồ. Lớp 9-Tiết 85 Ngắm trăng, Đi đường. Lớp 9-Tiết 1,2 Phong cách Hồ Chí Minh. 2.1.2. Môn Lịch sử: -Hiểu được hoàn cảnh lịch sử đất nước ta sau 1954, miền Nam kháng chiến chống Mỹ, miền Bắc xây dựng XHCN. - Hiểu được một cách khái quát về cuộc đời, sự nghiệp, phẩm chất, đạo đức của một con người vĩ đại trong lịch sử dân tộc VN. -Lịch sử và quá trình xây dựng lăng Bác Hồ. Lớp 9- Tiết 40-41-42 Lớp 9- Tiết 43-44-45 Lớp 9- Tiết 46-47 Bài 28. Xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, đấu tranh chống đế quốc Mĩ và chính quyền Sài Gòn ở miền Nam (1954 - 1965). Bài 29. Cả nước trực tiếp chống Mĩ cứu nước (1965 - 1973). Bài 30. Hoàn thành giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (1973 - 1975). 2.1.3. Môn Địa lý: - Nêu được mối quan hệ giữa vị trí địa lý, phong thuỷ, nơi đặt lăng Bác( một khu vực đất rất rộng và đẹp giữa lòng thủ đô Hà Nội ) với vị trí địa lý của khu vực đồng bằng Sông Hồng. 3 - Mạng lưới giao thông, quảng trường rộng lớn, các thiết kế có liên quan đến cuộc đời HCT đều mằm ở các vị trí xung quanh. Lớp 6-Tiết 11 Lớp 9 -Tiết 26 Lớp 9 -Tiết 27 Sự chuyển động của trái đất quanh mặt trời (tt) Vùng đồng bằng sông Hồng Vùng đồng bằng sông Hồng 2.1.4. Môn GDCD : --Bồi dưỡng tư tưởng Hồ Chí Minh, học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Lớp 7- Tiết Bài Bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên. 23,24 Lớp 7- Tiết 14 Bài Bảo vệ di sản văn hóa. 25,26 Lớp 8- Tiết 15 Bài Nghĩa vụ tôn trọng, bảo vệ tài sản Nhà nước 25 Lớp 9- Tiết 17 Bài 4 và lợi ích công cộng. Bảo vệ hòa bình. 4 Lớp 9- Tiết Bài 7 Kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc. 7,8 2.1.5. Môn Âm nhạc, Mỹ Thuật : -Sưu tầm, trân trọng và yêu thích những bài hát ,tranh ảnh về Người. Lớp 6 Tiết - Âm nhạc thường thức: Nhạc sĩ Phong Nhã và bài hát Ai yêu Bác 21 Hồ Chí Minh hơn thiếu niên nhi đồng Lớp 7 Tiết 7 - Ôn tập - Bài đọc thêm: Nhạc sĩ Xuân Hồng và bài hát mùa xuân trên thành phố Hồ Chí Minh 2.2. Kỹ năng : 2.2.1. Môn Ngữ văn: -Đọc, hiểu, phân tích một văn bản thơ (Biểu cảm). 4 -Biết vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết một vấn đề.Tích hợp với tập làm văn… -Thấy được những đặc điểm nghệ thuật của BT: giọng điệu trang trọng và tha thiết phù hợp với tâm trạng và cảm xúc,nhiều h.ảnh ẩn dụ có giá trị gợi cảm. - Lời thơ dung dị mà cô đúc,giàu cảm xúc mà cô đọng. -Rèn kĩ năng cảm thụ phân tích bài thơ.. 2.3. Thái độ : 2.3.1. Môn Ngữ văn: - Học sinh hiện nay kiến thức về lịch sử rất mờ nhạt, còn học môn Văn thì cảm xúc khô khan, qua việc dạy học của dự án thì học sinh sẽ dần thay đổi quan điểm, thấy hứng thú, yêu thích môn Văn và môn Lịch sử hơn. -Bồi dưỡng tinh thần tự hào và lòng kính trọng Bác Hồ. - Cẩn thận, trung thực, hợp tác trong các hoạt động. 2.3.2. Môn Lịch sử: - Có ý thức trân trọng, gìn giữ và phát huy những giá trị tốt đẹp về một con người vĩ đại và lăng CT HCM. 2.3. 3. Môn Giáo dục công dân : -Bồi dưỡng tư tưởng Hồ Chí Minh, học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. 3. Đối tượng dạy học: - Học sinh trường THCS Quang Minh- Huyện Mê Linh– Tỉnh –Hà Nội. + Số lượng: 40 học sinh. + Số lớp: 1 lớp. + Khối lớp: L ớp 9A 5 4. Ý nghĩa của dự án: 4.1. Ý nghĩa của dự án đối với thực tiễn dạy học: - Qua việc dạy học của dự án thì học sinh đã có tư duy, vận dụng được kiến thức của nhiều môn học khác nhau để giải quyết một vấn đề gặp trong cuộc sống. - Từ những kiến thức của dự án và cách vận dụng kiến thức của nhiều môn học khác nhau để giải quyết vấn đề mà học sinh có thể vận dụng đối với các tình huống khác. - Học sinh hiện nay kiến thức về lịch sử rất mờ nhạt, còn học môn Văn thì cảm xúc khô khan, qua việc dạy học của dự án giúp học sinh dần thay đổi quan điểm, thấy hứng thú, yêu thích môn Văn và môn Lịch sử hơn. 4.2. Ý nghĩa của dự án đối với thực tiễn đời sống: - Học sinh có được những kiến thức về lịch sử, văn học, và nhiều môn khác ... tích luỹ kỹ năng sống, trau dồi tư tưởng, đạo đức, lối sống để vận dụng vào cuộc sống hàng ngày. Đó là nâng cao khả năng rèn luyện của bản thân và cộng đồng. - Có ý thức trân trọng, gìn giữ và phát huy những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc nói chung và về một con người vĩ đại nói riêng. - Bài thơ như một tiếng nói chung của toàn thể nhân dân Việt Nam, biểu lộ niềm đau xót khi thấy Bác kính yêu ra đi. Qua dự án dạy học này HS thấy thấm thía rằng đất nước ta có hoà bình như ngày hôm nay một phần lớn là nhờ công lao của Bác, như vậy chúng ta cần phải biết xây dựng và bảo vệ Tổ quốc ta, để những công ơn to lớn của Bác không bị bỏ phí. -Bồi dưỡng tinh thần tự hào và lòng kính trọng Bác Hồ. -Qua dự án dạy học này HS hiểu biết thêm rất nhiều về lăng CT HCM. -Bồi dưỡng tư tưởng Hồ Chí Minh, học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. 6 - Có kỹ năng sống, hiểu biết thêm về lịch sử, biết tích hợp các kiến thức liên môn trong quá trình học tập. 5. Thiết bị dạy học và học liệu: 5.1. Thiết bị dạy học: - Máy chiếu. 5.2. Học liệu: 5.2.1. Tranh ảnh, video, clip… 5.2.2. Một số bài hát về Bác Hồ. 5.2.3. Tư liệu….. Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh Phía trước lăng Hồ Chí Minh ngày 8 tháng 8 năm 2007 Thông tin chung Tên cũ Lăng Hồ Chủ tịch Loại hình Lăng 7 Phong cách Hiện đại Địa điểm Quảng trường Ba Đình Thành phố Hà Nội Quốc gia Việt Nam Địa chỉ Đường Độc Lập Tọa độ 21°02′12″B, 105°50′05″ĐTọa độ: 21°02′12″B 105°50′05″Đ Xây dựng Khởi công 2 tháng 9, 1973 Hoàn thành 16 tháng 5, 1975 Khánh thành 29 tháng 8, 1975 Trùng tu Tháng 10, 11 Kích thước Mỗi cạnh 30 mét Chiều cao 21,6 mét Đường kính 10 mét Kích thước 3 mét khác Diện tích sàn 21000m2 Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, hay còn gọi là Lăng Hồ Chủ tịch, Lăng Bác, là nơi đặt thi hài của chủ tịch Hồ Chí Minh. Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh được chính thức khởi công ngày 2 tháng 9 năm 1973, tại vị trí của lễ đài cũ giữaQuảng trường Ba Đình, nơi ông đã từng chủ trì các cuộc mít tinh lớn. Lăng được khánh thành vào ngày 29 tháng 8 năm 1975. Lăng gồm 3 lớp với chiều cao 21,6 mét, lớp dưới tạo dáng bậc thềm tam cấp, lớp giữa là kết cấu trung tâm của lăng gồm phòng thi hài và những hành lang, những cầu thang lên 8 xuống. Quanh bốn mặt là những hàng cột vuông bằng đá hoa cương, lớp trên cùng là mái lăng hình tam cấp. Ở mặt chính có dòng chữ: "Chủ tịch Hồ Chí Minh" bằng đá hồng màu mận chín. Trong di chúc, Hồ Chí Minh muốn được hỏa táng và đặt tro tại ba miền đất nước [1]. Tuy nhiên, Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa III, với lý do "theo nguyện vọng và tình cảm của nhân dân", quyết định giữ gìn lâu dài thi hài Hồ Chí Minh để sau này người dân cả nước, nhất là người dân miền Nam, khách quốc tế có thể tới viếng. Năm 1968, ngay trước khi Hồ Chí Minh qua đời, một chuyên viên Liên Xô đã bí mật đến Hà Nội để cố vấn các chuyên gia Việt Nam về công nghệ ướp xác. Tháng 3 năm sau, một nhóm chuyên viên người Việt đến Moskva để tham khảo thêm và báo cáo về tình hình nắm giữ công nghệ này. Lúc này, đây là một đề tài nhạy cảm trong các nhà lãnh đạo Đảng vì theo di chúc Hồ Chí Minh có nguyện vọng được hỏa táng. Tuy nhiên, bí thư Lê Duẩn đã từng đề nghị Hồ Chí Minh nên cho bảo quản thi hài lâu dài để đồng bào miền Nam và cả nước được đến thăm, nghe vậy ông không nói gì. Ngay vào thời điểm ông mất, Bộ Chính trị vẫn chưa có quyết định cuối cùng về việc này. Trong lễ truy điệu, đến dự có đoàn đại biểu của Đảng Cộng sản Liên Xô do chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng dẫn đầu đến viếng. Bí thư Lê Duẩn đã đề nghị cho chuyên gia Liên Xô sang gấp để bảo quản thi hài. Chủ tịch đoàn Liên Xô cứng rắn nói rằng phải đưa thi hài sang Liên Xô. Lúc đó, Lê Duẩn đã khóc và bác bỏ: "Không thể được, theo phong tục Việt Nam, Người phải ở lại với đồng bào chúng tôi!". Chủ tịch đoàn lập tức điện về Liên Xô, xin ý kiến và đã đồng ý cử ngay chuyên gia sang Việt Nam giúp bảo quản thi hài. Sau Lễ tang Chủ tịch Hồ Chí Minh, "Ban phụ trách qui hoạch A", trong đó có các ông Nguyễn Lương Bằng, Trần Quốc Hoàn,Phùng Thế Tài, bắt đầu nghiên cứu qui hoạch xây dựng Lăng Hồ Chủ tịch.[7] Tháng 1 năm 1970, Chính phủ Liên Xô cử một đoàn cán bộ sang Việt Nam bàn về thiết kế và thông báo sẽ giúp đỡ kỹ thuật trong thiết kế, xây dựng và trang bị cho Lăng. Các chuyên 9 gia Liên Xô chuẩn bị 5 phương án về bố trí cụm tổng thể của Lăng. Sau thời gian ngắn, Bộ Chính trị Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam thông qua "Dự thảo nhiệm vụ thiết kế Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh" do các chuyên gia Liên Xô và Việt Nam đưa ra. Tin tức về việc xây dựng Lăng Hồ Chí Minh được lan truyền trong nhân dân, nhiều người Việt Nam ở cả 2 miền Nam, Bắc và Việt kiều ở nước ngoài gửi thư về đóng góp ý kiến. Theo nguyện vọng của nhân dân, Bộ Chính trị quyết định lùi việc duyệt bản thiết kế sơ bộ đã được thông qua. Một đợt sáng tác mẫu thiết kế Lăng được tổ chức, các mẫu được trưng bày và lấy ý kiến của nhân dân. Trong khoảng thời gian từ tháng 5/1970 tới 8/1970, có 200 phương án thiết kế được gửi đến, trong đó có 24 phương án được chọn lựa và đem trưng bày tại Hà Nội, Hải Phòng, Thái Nguyên, Sơn La và Nghệ An. 745.487 lượt người đã tới thăm và 34.022 người tham gia ý kiến. Kết thúc đợt triển lãm và lấy ý kiến, bản "thiết kế sơ bộ" tổng hợp các ý kiến của nhân dân được mang sang Liên Xô. Sau 3 tuần làm việc, phương án thiết kế sơ bộ của Việt Nam được Liên Xô chấp nhận. Lăng được thiết kế để có độ bền vững cao, chống được bom đạn và động đất cường độ 7 richter. Ngoài ra còn có công trình bảo vệ đặc biệt chống lụt phòng khi Hà Nội bị vỡ đê. Kính quan tài phải chịu được xung lực cơ học lớn. Lăng còn được thiết kế thêm "buồng đặc biệt" để có thể giữ thi hài tại chỗ trong trường hợp có chiến tranh. Việc thiết kế hết 2 năm. Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh là một công trình văn hóa, nghệ thuật lớn. Lăng được xây dựng trên nền cũ của tòa lễ đài giữa Quảng trường Ba Đình, nơi Hồ Chí Minh chủ trì các cuộc mít tinh lớn và đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà. Lăng được chính thức khởi công xây dựng vào ngày 2 tháng 9 năm 1973. Vật liệu xây dựng được mang về từ nhiều miền trên cả nước. Cát được lấy từ suối Kim Bôi, tỉnh Hòa Bình do người dân tộc Mường đem về; đá cuội được chuyển từ các con suối vùng Sơn Dương, Chiêm Hoá, Ngòi Thìa, Tuyên 10 Quang...; đá chọn xây lăng từ khắp các nơi: đá Nhồi ở Thanh Hoá, đá Hoa (Chùa Thầy), đá đỏ núi Non Nước...; đá dăm được đưa từ mỏ đá Hoàng Thi (Thác Bà, Yên Bái), còn cát lấy từ Thanh Xuyên (Thái Nguyên). Nhân dân dọc dãy Trường Sơn còn gửi ra 16 loại gỗ quí. Các loài cây từ khắp các miền được mang về đây như: cây chò nâu ở Đền Hùng, hoa ban ở Điện Biên-Lai Châu, tre từ Cao Bằng... Thanh thiếu niên còn tổ chức buổi tham gia lao động trong việc mài đá, nhổ cỏ, trồng cây. Hệ thống điện phục vụ chiếu sáng, thiết kế xây lăng và bảo quản thi hài Hồ Chí Minh do các chuyên gia Liên Xô đảm nhiệm. Liên Xô cũng gửi hai vạn tấm đá hoa cương và cẩm thạch mài nhẵn để trang trí cho Lăng. Về thi hài của Hồ Chí Minh, thì theo tiết lộ của Lý Chí Thỏa, bác sĩ riêng của Mao Trạch Đông thì khi Mao Trạch Đông mất năm 1976, vì lúc đó quan hệ Trung Quốc với Liên Xô đang xấu nên thay vì qua Liên Xô tham khảo cách giữ thi hài, họ gửi hai người đến Hà Nội để học hỏi cách bảo quản thi hài, theo cách bảo quản thi hài Hồ Chí Minh tại Lăng Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, chuyến đi không kết quả vì Việt Nam từ chối chia sẻ kinh nghiệm và còn không cho các nhà khoa học Trung quốc xem thi hài Hồ Chí Minh. Miêu tả Bụi tre bên Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh Trên đỉnh lăng là hàng chữ "Chủ tịch Hồ Chí Minh" ghép bằng đá ngọc màu đỏ thẫm của Cao Bằng[7]. Cửa lăng làm từ các cây gỗ quý từ Tây Nguyên. Tiền sảnh ốp đá hoa cương vân đỏ hồng, làm nền cho dòng chữ "Không có gì quý hơn Độc lập Tự do" và chữ ký của Hồ Chí Minh được dát bằng vàng. 200 11 bộ cửa trong Lăng được làm từ các loại gỗ quí do nhân dân Nam Bộ, Tây Nguyên, Quảng Nam - Đà Nẵng, và bộ đội Trường Sơn gửi ra, và do các nghệ nhân nghề mộc của Nam Hà, Hà Bắc, và Nghệ Anthực hiện. Cánh cửa vào phòng đặt thi hài do hai cha con nghệ nhân ở làng Gia Hòa đóng. Hai bên cửa chính là hai cây hoa đại. Phía trước và phía sau lăng trồng 79cây vạn tuế tượng trưng cho 79 năm trong cuộc đời của Hồ Chủ tịch. Hai bên phía nam và bắc của lăng là hai rặng tre, loại cây biểu tượng cho nước Việt Nam. Trước cửa lăng luôn có hai người lính đứng gác, 1 giờ đổi gác một lần. Một cảnh đổi gác Chính giữa lăng là phòng đặt thi hài ốp đá cẩm thạch Hà Tây. Trên tường có 2 lá quốc kỳ và đảng kỳ lớn, ghép từ 4.000 miếng đá hồng ngọc Thanh Hóa, hình búa liềm và sao vàng được ghép bằng đá cẩm vân màu vàng sáng. Thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh đặt trong hòm kính. Qua lớp kính trong suốt, thi hài Hồ Chí Minh nằm trong bộ quần áo ka ki bạc màu, dưới chân có đặt một đôi dép cao su. Trong những dịp có người viếng lăng, sẽ có bốn người lính đứng gác. Chiếc hòm kính đặt thi hài là một công trình kỹ thuật và nghệ thuật do những người thợ bậc thầy của hai nước Việt - Xô chế tác. Giường được chế tác bằng đồng, có dải hoa văn bông sen được cách điệu, ba mặt giường lắp kính có độ chịu xung lực cao. Nóc giường bằng kim loại, có hệ thống chiếu sáng và hệ thống điều hòa tự động. Giường được đặt trên bệ đá, có hệ thống thang máy tự động. Lăng có hình vuông, mỗi cạnh 30 m, cửa quay sang phía Đông, hai phía Nam và Bắc có hai lễ đài dài 65 m dành cho khách trong những dịp lễ lớn. Trước lăng là Quảng trường Ba Đình với một đường dành cho lễ diễu binh, duyệt binh, và một thảm cỏ dài 380 m chia thành 240 ô vuông cỏ xanh tươi suốt 12 bốn mùa. Trước mặt lăng là cột cờ,Lễ thượng cờ được bắt đầu vào lúc 6 giờ sáng (mùa nóng); 6 giờ 30 phút sáng (mùa lạnh) và Lễ hạ cờ diễn ra lúc 9 giờ tối hàng ngày. Thẳng tiếp qua sân cỏ là đường Bắc Sơn, có trồng hoa hồng đỏ và hoa đào. Tận cùng đường Bắc Sơn là đài Liệt sỹ. Bên phía tây của quảng trường là khu lưu niệm Hồ Chí Minh. Tại đây có Viện bảo tàng Hồ Chí Minh, ngôi nhà sàn Hồ Chí Minh. Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh thường có nhiều đoàn khách ở các tỉnh thành phố và nước ngoài đến thăm viếng. Khách tham quan Mỗi tuần có hơn 15.000 người đến viếng thăm Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh.Rất nhiều cá nhân và đoàn thể đến viếng lăng vào các ngày lễ, các ngày kỷ niệm quan trọng của Việt Nam. Hoạt động Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh mở cửa 5 ngày một tuần, vào các buổi sáng thứ Ba, thứ Tư, thứ Năm, thứ Bảy và Chủ nhật. Mùa nóng (từ 1-4 đến 31-10): Từ 7h30 đến 10h30; mùa lạnh (từ 1-11 đến 31-3 năm sau): Từ 8h00 đến 11h00; ngày lễ, thứ Bảy, Chủ nhật mở cửa thêm 30 phút. Hàng năm Lăng đóng cửa để làm nhiệm vụ tu bổ định kỳ vào 2 tháng: tháng 10 và tháng 11. Ngày 19/5, 2/9 và Mồng 1 Tết Nguyên đán nếu trùng vào Thứ Hai hoặc Thứ Sáu, vẫn tổ chức lễ viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh. Hiện nay, Lăng không thu phí vào cửa và khách viếng thăm buộc phải tuân theo những yêu cầu như ăn mặc chỉnh tề, không đem máy ảnh, điện thoại di động có chức năng quay phim, chụp ảnh, tắt điện thoại và giữ trật tự trong lăng. 13 Ban Quản lý Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh là một cơ quan thuộc Chính phủ Việt Nam có chức năng chỉ đạo, phối hợp các cơ quan, tổ chức có liên quan trong việc giữ gìn nguyên vẹn, lâu dài và bảo vệ Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh. Tư lệnh Bộ Tư lệnh bảo vệ Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh kiêm chức vụ Trưởng Ban quản lý Lăng. Ban quản lý bao gồm:  Nguyến Văn Cương - Trưởng ban Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh  Vũ Văn Bình - Phó Trưởng ban Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh  Đặng Trọng Huy - Phó Trưởng ban Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh . 5.3. Ứng dụng công nghệ thông tin - Sử dụng phần mềm Microsoft Office PowerPoint 2003. - Sử dụng phần mềm Violet bản dùng thử tải từ Internet. 6. Hoạt động dạy học và tiến trình dạy học Hoạt động 1: Khởi động GV giới thiệu : Đề tài về Bác Hồ đã trở thành phổ biến trong thơ ca hiện đại. Tình cảm đối với Bác khi Người còn sống cũng như khi Người đi xa đều rất thiêng liêng trong mỗi trái tim người dân Việt Nam, Bác ra đi là một mất mát, đau thương lớn cho toàn thể dân tộc ta, Tố Hữu từng viết: (GV ngâm thơ) Suốt mấy hôm rày đau tiễn đưa Đời tuôn nước mắt, trời tuôn mưa... Chiều nay con chạy về thăm Bác 14 Ướt lạnh vườn rau, mấy gốc dừa! Con lại lần theo lối sỏi quen Đến bên thang gác, đứng nhìn lên Chuông ôi chuông nhỏ còn reo nữa? Phòng lặng, rèm buông, tắt ánh đèn! Chiếu phim tư liệu: Bác mất, tư liệu về lăng Bác Hồ….(Có trong hồ sơ dạy học) GV giới thiệu : Viễn Phương nhà thơ ở miền Nam một lần ra thăm lăng Bác đã xúc động ghi lại cảm xúc lần đầu được ra thăm Bác: bài thơ Viếng lăng Bác ra đời. Hoạt động 2: Khám phá – kết nối Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt I.Đọc-hiểu chú thích: ? Bằng hiểu biết của mình, em hãy nêu 1.Tác giả : những nét chính về tác giả. -Tên khai sinh là Phan Thanh Viễn. - Sinh năm : 1928-2005; Quê: An Giang - Ông là một trong những cây bút có mặt sớm nhất của lực lượng văn nghệ GV hướng dẫn HS cách đọc bài thơ: giải phóng ở Việt Nam thời kỳ chống - Giọng thành kính, xúc động, chậm Mỹ cứu nước. rãi càng ngày càng dâng cao, có đoạn lắng sâu, đoạn cuối tha thiết. - GV đọc mẫu , gọi HS đọc . -GV nhận xét cách đọc. H: Em hãy cho biết hoàn cảnh ra đời 15 của bài thơ ? 2.Tác phẩm: TÍCH HỢP MÔN LỊCH SỬ a-Hoàn cảnh sáng tác: Sinh thời, Bác Hồ luôn luôn nghĩ đến + Tháng 4 – 1976, sau ngày đất nước miền Nam, ngày đêm thương nhớ miền giải phóng một năm, nhà thơ cùng Nam. Với Bác, miền Nam là niềm vui, là những người con ưu tú của đất Miền hạnh phúc, là nỗi đau không lúc nào Nam thành đồng Tổ quốc ra thủ đô Hà nguôi: “Miền Nam trong trái tim tôi”. Nội viếng lăng Bác. Niềm mong mỏi thiết tha của Bác là miền + Bài thơ là kết quả của những dòng Nam mau được giải phóng. Miền Nam cảm xúc được dồn nén bao năm nay, cũng ngày đêm thương nhớ Bác, mong nó trở thành một nén tâm hương dâng ngày giải phóng để được gặp Bác kính lên Người. yêu. + Bài thơ được in trong tập thơ: Lớp 9-Bài 29. Cả nước trực tiếp chống Mĩ cứu “ Như mấy mùa xuân” (1978). nước (1965 - 1973). Lớp 9-Bài 30. Hoàn thành giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (1973 - 1975). GV: Bài thơ đã được phổ nhạc và trở thành một bài hát rất hay , em nào có thể hát cho cô và cả lớp nghe một đoạn của bài hát này? ? Bạn nào có thể cho cô biết lăng Bác được đặt ở đâu. -HS:Quảng Trường Ba Đình-Hà Nội. ? Công trình lăng được khởi công vào ngày ,thàng ,năm nào. -HS: Ngày 2 tháng 9 năm 1973. ?Vậy công trình này được khánh thành vào thời gian nào. -HS: Ngày 29 tháng 8 năm 1975. GV cho HS quan sát bức ảnh bên ngoài lăng Bác. ?Hãy giới thiệu những nét chính về quang cảnh bên ngoài lăng. HS quan sát trả lời . 16 ? Bài thơ thuộc kiểu văn bản nào, thể loại gì ? b. Kiểu văn bản: Biểu cảm -Thể loại: + Thơ trữ tình. ?Theo em bài thơ được chia làm mấy Bài thơ được viết theo thể thơ tự do. c. Bố cục: 4 phần. phần, nêu nội dung của từng phần. - Phần1: Khổ thơ đầu: ( Cảm xúc của tác giả trước cảnh bên ngoài lăng Bác). - Phần2: Khổ thơ thứ hai: ( Cảm xúc của tác giả trước cảnh dòng người xếp hàng vào lăng). -Phần 3: Khổ thơ thứ 3: ( Cảm xúc của tác giả khi ở trong lăng ). - Phần 4: Khổ thơ cuối: ( Cảm xúc của GV: Thơ trữ tình bộc lộ cảm xúc của nhân vật trữ tình. Vậy thì nhân vật trữ tình của bài thơ này là ai? -Nhân vật trữ tình là tác giả, xuất hiện với dòng cảm xúc của người con về thăm người cha kính yêu. TÍCH HỢP MÔN GDCD Nhưng tiếc thay, khi Bắc Nam sum họp một nhà thì Bác không còn nữa. Lòng thương nhớ, nỗi niềm đau đớn của đồng bào và chiến sĩ miền Nam dồn nén bao 17 tác giả trước khi ra về ). nhiêu năm đã được nhà thơ Viễn Phương thể hiện trong bài Viếng lăng Bác. Bài thơ không những chỉ thể hiện dòng cảm xúc trào dâng của nhà thơ mà còn thể hiện hình tượng lãnh tụ Hồ Chí Minh bằng những hình ảnh vừa quen thuộc, vừa giàu sức khái quát, vừa lung linh gợi cảm. Bằng cảm xúc chân thực và ngôn ngữ thơ gợi cảm, Viễn Phương đã nói hộ chúng ta một chân lý: Bác Hồ vĩ đại sống mãi trong lòng nhân dân ta. (Kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc). Gv: Đọc diễn cảm 2 khổ thơ đầu. II.Đọc- hiểu văn bản: 1.Cảm xúc của nhà thơ trước cảnh Nhận xét cách xưng hô của tác giả? bên ngoài lăng. ?Hình ảnh đầu tiên mà tác giả nhìn thấy và cảm nhận là gì. ?Biện pháp nghệ thuật nào được tác giả sử dụng trong đoạn thơ trên, nêu tác dụng. -Cách xưng hô:“con-Bác”=>gần gũi ,thân mật, kính trọng. - Hình ảnh: “hàng tre”. -Nghệ thuật: ẩn dụ “ hàng tre”=> biểu tượng cho nhân dân Việt Nam bất khuất ,kiên cường. GV :Giải thích từ “Viếng, thăm” ->Viếng :là đến chia buồn với người thân người đã chết.(Tích hợp từ Hán Việt) ->Thăm: là đến gặp gỡ, chuyện trò với người đang sống. H:Tại sao nhan đề tác giả dùng “Viếng”, ở câu đầu lại dùng “thăm”. 18 + Thành ngữ: “báo táp mưa sa”=> chỉ những khó khăn gian khổ ,cay đắng ,vinh quang mà nhân dân ta đã vượt qua trong trường kì dựng nước và giữ nước. ->Viếng (Nhan đề dùng với nghĩa đen: thể hiện sự trang trọng, khẳng định Bác đã qua đời. Còn “Thăm” ngụ ý nói giảm, Bác như vẫn còn sống mãi trong lòng nhân dân miền Nam=>Gợi sự thân mật, gần gũi, cảm động. Cách xưng hô mang đậm phong cách m/Nam. ? Từ hình ảnh hàng tre bên lăng Bác ,em liên tưởng đến điều gì. TÍCH HỢP MÔN ĐỊA LÝ(Vị trí địa lý, => Từ hình ảnh cây tre nghĩ tời đất hướng phong thủy của hàng tre có ý nước và con người Việt Nam, tới Bác Hồ: Cây tre – Việt Nam – Hồ Chí nghĩa ntn? Minh đã trở thành những biểu tượng quen thuộc đối với nhân dân thế giới. Hàng tre bát ngát cuốn hút cảm xúc của nhà thơ. Qua hình ảnh hàng tre quen thuộc tác giả gửi gắm một ý nghĩa tượng trưng nhằm ca ngợi Bác, ca ngợi dân tộc. Chắc rằng, cũng như mọi người Việt Nam, trong tâm khảm nhà thơ, cây tre là hình ảnh giản dị, thân thuộc, đời đời gắn bó với quê hương làng xóm. Hàng tre xanh xanh trong vườn Bác gợi cho người đọc nhiều liên tưởng. Hàng tre gợi hình ảnh mọi miền quê hương đất nước, nhất là hình ảnh miền Nam yêu thương. Tre kiên cường trong bão táp mưa sa như dân tộc ta vững vàng qua phong ba bão tố, như Bác Hồ suốt đời sống giản dị nhưng kiên cường tranh đấu vì độc lập tự do của dân tộc. 19 H:Em có thể đọc những câu thơ đã học 2, Cảm xúc của tác giả trước dòng nói về tre VN? người vào lăng viếng Bác (khổ thơ TÍCH HỢP VỚI BÀI: Tre Việt Nam- 2): Nguyễn Duy và bài Cây tre Việt Nam – Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng Thép Mới). Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ Em hãy phân tích sự khác nhau giữa hai Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín hình ảnh “mặt trời” ở hai câu thơ đầu? mùa xuân … -“ Mặt trời” ở câu thơ đầu là vật thể tự nhiên. => Đem lại ánh sáng, ban ngày, sự sống cho muôn loài. -“ Mặt trời” ở câu thơ thứ hai ngầm chỉ Bác Hồ đang nằm trong lăng. => Những biện pháp nghệ thuật nào được sử Đem lại ánh sáng soi đường, cuộc dụng ở đây? Tác dụng của chúng là gì? sống hạnh phúc, ấm no cho dân tộc. GV: Ví Bác với mặt trời là hình ảnh đã Nghệ thuật: Ẩn dụ “ Mặt trời trong quen, nhưng đem so sánh mặt trời trên lăng rất đỏ” – Bác Hồ, kết hợp với từ lăng và mặt trời trong lăng là một sáng láy “ ngày ngày”. => Vĩnh viễn hóa, bất tử hóa hình tạo mới xuất thần,thoát sáo chưa hề có tượng Bác Hồ trong lòng mọi người, .Mặt trời “ rất đỏ” làm nhớ đến trái tim ca ngợi sự vĩ đại, công lao trời biển của Người đối với dân tộc Việt Nam. ,trái tim nhiệt huyết,chân thành,trái tim thương nước ,thương dân. ‘Từ láy “ ngày ngày” ở đầu câu thơ thứ 3 được dùng như điệp từ (nhắc lại ở câu 1) +Từ láy “ ngày ngày” => gây cảm giác một thời gian vô tận, vĩnh viễn, thể hiên điều gì? không bao giờ ngừng, như tấm lòng GV: Bác Hồ là mặt trời cách mạng đẹp nhân dân không nguôi nhớ Bác. nhất, rực rỡ nhất, chói lọi nhất luôn luôn toả sáng trong tâm hồn người Việt Nam. 20