Mô tả:
Sáng kiến kinh nghiệm
Tên đề tài:
Dạy học sinh sửa lỗi sai đặc trưng khi viết chính tả ở lớp 1.
Người thực hiện : Trần Thị
Trường: Tiểu học Cát Linh
Nội
Hà Nội 2003 - 2004
I. Lý do chọn đề tài:
Học sinh lớp một chưa có kỹ năng viết chính tả,
đặc biệt hay viết sai, chưa biết chữa lỗi chính tả dạng
các tiếng và vần có cách đọc hoàn toàn giống nhau
song cách viết theo luật chính tả lại khác nhau và viết
chính tả phân biệt iê, yê.
II. Cơ sở thực tiễn để chọn đề tài:
1- Quan niệm cũ và cũng lối mòn của sách hướng
dẫn của phương pháp dạy học cũ chỉ hướng dẫn học
sinh viết chính tả phân biệt giữa n-l, ch-tr, d-gi-r,sx,c-qu-k, g-gh, ng-ngh, mà không có sách nào đề cập
đến vấn đề dạy học sinh viết đúng chính tả các tiếng
và vần có cách đọc giống nhau nhưng cách viết khác
nhau, đây là chỗ sai đặc trưng của lớp một.
VD:
vần
ac
tiếng
ác
2-Từ trước tới nay người giáo viên khi lên lớp chỉ
nghĩ phải dạy đúng phương pháp, đúng yêu cầu của
sách hướng dẫn, chưa mạnh dạn đưa những vấn đề
mà sách hướng dẫn chưa đề cập tới vào bài giảng và
đặc biệt không bao giờ dám đưa những vấn đề sai lên
bảng lớp mà lúc nào cũng chỉ chăm chăm dạy cái
đúng, vì vậy đối với học sinh việc tiếp thu kiến thức
rất thụ đọng, cô bảo đúng là đúng, cô bảo sai là sai
nên rất khó khăn cho việc học sinh tự chữa bài, chữa
lỗi cho bản thân do vậy- có biết cái sai đâu mà sửa
cho đúng.
3-Nhiều người cứ cho rằng dạy chính tả chỉ cần
rèn luyện trong giờ chỉnh tả là đủ mà quên rằng chính
tả là một phần môn của bộ môn Tiếng Việt, vậy
muốn viết chính tả đúng thì trước tiên phải đọc đúng,
nắm chắc cấu tạo vần tiếng và đặc biệt phân biệt rõ
ràng những vần và những tiếng có cách đọc hoàn
toàn giống nhau nhưng cách viết lại khác nhau, mà
thực tế giảng dạy ở lớp một nhiều năm tôi thấy rất
nhiều học sinh mắc lỗi này.
III-Biện pháp thực hiện:
Xuất phát từ những vấn đề thực tế nêu trên tôi đã
tiến hành các biện pháp sau nhằm giúp học sinh sửa
lỗi chính tả sau khi viết chính tả.
Biện pháp thứ nhất:
Xác định và lập bảng những lỗi sai đặc trưng của học
sinh lớp một khi viết chính tả để có kế hoạch kèm
cặp, sửa sai.
Bảng những lỗi đặc trưng khi viết chính tả của
học sinh lớp một:
Bài Vần
Tiếng
Viết sai
Viết đúng
65
ac
ác
độc ac
độc ác
66
oc
óc
Trí oc
Trí óc
ôc
ốc
Con ôc
Con ốc
uc
úc
Nước uc
Nước úc
ưc
ức
ấm ưc
ấm ức
69
at
át
ươt at
ướt át
70
ôt
ốt
Ki ôt
Ki ốt
ơt
ớt
Quả ơt
Quả ớt
et
ét
et xăng
ét xăng
it
ít
it quá
ít quá
72
ut
út
em ut
em út
73
ap
áp
ap bức
áp bức
ăp
ắp
đầy ăp
đầy ắp
âp
ấp
âp ủ
ấp ủ
75
ôp
ốp
ôp đá
ốp đá
76
ep
ép
ep mía
ép mía
77
up
úp
up cá
úp cá
83
ach
ách
oc ach
óc ách
67
71
84
êch
ếch
con êch
con ếch
ich
ích
lợi ich
lợi ích
yêt
ích
yêt thị
yết thị
105 ươc
ước
ươc mơ
ước mơ
ươt
ướt
ươt at
ướt át
106 ươp
ướp
ươp cá
ướp cá
113 oach
oách
rất oach
rất oách
118 uât
uất
uât ưc
uất ức
97
Biện pháp hai:
Hướng dẫn học sinh làm tập sửa lỗi chính tả bằng
việc mạnh dạn nêu vấn đề học sinh sai lên bảng lớp
để học sinh nhận xét phân tích từ đó tự sửa chữa lỗi
chính tả của bản thân.
Sau khi xác định lập bảng những lỗi hay sai đặc
trưng của học sinh lớp một khi viết chính tả tôi cho
học sinh nhận xét, phân tích xem trong bảng đó lỗi
sai chung là gì, khi học sinh phát hiện đó là “thiếu
dấu thanh” thì tôi tiến hành cho học sinh làm các bài
tập sửa lỗi.
Ví dụ 1: Bạn viết đúng hay sai các từ sau đây, Nếu
sai con hãy sửa lại cho bạn:
Dì ut
Dì út
Quả ơt
Quả ớt
Con êch
Con ếch
Sau khi cho học sinh sửa lại giáo viên cho học sinh
nhận xét lỗi chính tả chung đó là thiếu thanh sắc.
Ví dụ 2: Bạn viết đúng hay sai các từ sau đây, con
hãy sửa lại và chỉ ra những điểm sai cho bạn:
Iêt Kyêu
-Yết Kiêu
Bạn viết sai yê thành iê(Yết)
Bạn viết sai iê thành yê(Kiêu)
Với các dạng bài tập vừa nêu trên cho học sinh
chữa bài cá nhân trên bảng, cả lớp chữa vào phiếu bài
tập tôi đều cho học sinh nhận xét kỹ những chỗ sai
của bạn, nhấn mạnh chỗ cần sửa bằng phấn màu và
rút ra lỗi sai chung nhất, đặc trưng nhất để học sinh
nhớ lâu và rèn kỹ năng chữa lỗi chính tả.
Biện pháp ba:
Hướng dẫn học sinh dùng các từ vừa chữa để tập
đặt thành câu có nghĩa.
Ví dụ: Con hãy dùng các từ vừa chữa được đúng
để đặt câu:
-
Dì út chăm chỉ làm việc.
-
Cây ớt chỉ thiên sai trĩu quả.
Con ếch bắt sâu bọ phá hại mùa màng.
Cho học sinh tập đặt câu như vậy vừa có tác dụng
luyệnlại những tiếng viết chưa đúng chính tả vừa làm
cơ sở cho hcọ sinh học tốt môn Tiếng Việt ở các lớp
trên.
IV Kết quả thực hiện:
Bằng các biện pháp đã nêu trên qua thực hiện rút ra
kinh nghiệm tôi thấy học sinh lớp tôi đã đạt một số
kết quả sau;
1Rèn cho học sinh kỹ năng chữa
lỗi chính tả thành thạo các lỗi sai đặc trưng khi vieets
bài đó là cách phân biệt cách viết đúng vần và tiếng
có cách đọc giống nhau nhưng cách viết khác nhau ở
thanh sắc và iê, yê
2Rèn cho học sinh biết phân tích,
nhận xét cái sai để tìm ra hướng đi đúng, viết đúng và
quan trọng nhất là hình thành cho học sinh biết tổng
hợp những cái sai đặc trưng nhất để làm cơ sở cho
việc viết đúng chính tả cho nhiều lớp tiếp theo.
3Học sinh có khả năng phân biệt
nhanh, chính xác vần tiếng thông qua việc chữa lỗi
chính tả để làm cơ sở học tốt môn học vần.
4Từ việc rèn đúng từ, tiếng trong
câu văn bước đầu đã hình thành cho học sinh cách
nói cách viết câu đúng ngữ pháp, có sáng tạo và mở
rộng vốn từ cho học sinh.
5Qua thực h iện rút kinh nghiệm
có kết quả tôi đã phổ biến cho toàn tổ chuyên môn
thực hiện để rút kinh nghiệm trong các năm sau .
V. Bài học kinh nghiệm rút ra:
1-Trong giảng dạy, giáo viên phải luôn quan sát,
chú ý ghi lại những điểm thành công trong bài dạy
cũng như những mặt chưa đạt được trong tiết daỵ
ngay sau tiết học để rút kinh nghiệm bổ xung.
2- Phải tìm ra những nét đặc trưng nhất, tiêu biểu
nhất cả về tốt cũng như những lỗi học sinh hay mắc
phải nhất của lớp để có phương pháp dạy tốt nhất,
giúp học sinh sửa chữa một cách có hiệu quả nhất.
3- Mạnh dạn đổi mới phương pháp giảng dạy cho
phù hợp với lớp mình để đạt hiệu quả cáo nhất không
sợ nêu vấn đề sai trước lớp như phương pháp cũ mà
nếu thấy cần thiếtđể giúp học sinh được nhiều nhất ta
cứ tiến hành làm, vừa làm vừa rút kinh nghiệm.
Đây là những kinh nghiệm tôi đã đúc kết trong
nhiều năm, đã được bổ xung và áp dụngcó kết quả tốt
trong việc dạy học sinh đúng chính tả.
Hà Nội ngày 10-042002
Người viết
Trần Thị Thịnh
- Xem thêm -