Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Dạy giáo dục pháp luật trong nhà trường thcs_skkn gdcd...

Tài liệu Dạy giáo dục pháp luật trong nhà trường thcs_skkn gdcd

.DOC
25
86
62

Mô tả:

S¸ng kiÕn kinh nghiÖm Môc lôc PhÇn I- §Æt vÊn ®Ò ..................................................................................................... 1 I- Lý do chän ®Ò tµi ......................................................................................... 1- C¬ së lý luËn ................................................................................................ 2- C¬ së thùc tiÔn ............................................................................................. II- §èi tîng nghiªn cøu, ph¹m vi ®Ò tµi, ph¬ng ph¸p nghiªn cøu ................... 1- §èi tîng nghiªn cøu .................................................................................... 2- Ph¹m vi ®Ò tµi .............................................................................................. 3- Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu ............................................................................... III- Ph¬ng ph¸p tiÕn hµnh ................................................................................ 1- Su tÇm t liÖu ................................................................................................. 2- §å dïng d¹y häc ......................................................................................... 1 1 2 3 3 3 3 4 4 4 PhÇn II - Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò .................................................................................. 5 I- C¨n cø x©y dùng néi dung gi¶ng d¹y ........................................................... 5 II- Néi dung kiÕn thøc, ph¬ng ph¸p tæ chøc ho¹t ®éng ................................... 5 III- KÕt qu¶ thùc hiÖn ...................................................................................... 15 1- KÕt qu¶ gi¶ng d¹y ....................................................................................... 15 2- KÕt qu¶ kh¸c ................................................................................................ 15 PhÇn III- KÕt luËn ..................................................................................................... 16 1- Bµi häc kinh nghiÖm .................................................................................... 16 2- Lêi kÕt ......................................................................................................... 16 Lª Thuú D¬ng 1 S¸ng kiÕn kinh nghiÖm PhÇn I- §Æt vÊn ®Ò I- LÝ do chän ®Ò tµi: 1- C¬ së lý luËn: Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, víi ®êng lèi ®æi míi do §¶ng ta khëi xíng vµ l·nh ®¹o, ®· lµm cho diÖn m¹o ®Êt níc thay ®æi trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi. §Ó ®¸p øng nguån nh©n lùc cho c«ng cuéc ®æi míi, hÖ thèng gi¸o dôc c¸c cÊp ®· vµ ®ang ®îc §¶ng vµ Nhµ níc ta hÕt søc quan t©m. Mét trong nh÷ng môc tiªu gi¸o dôc ë nhµ trêng lµ gi¸o dôc toµn diÖn. ë trêng THCS häc sinh ®îc häc rÊt nhiÒu bé m«n kh¸c nhau. TÊt c¶ c¸c m«n häc ®ã ®Òu gãp phÇn gi¸o dôc t tëng, ®¹o ®øc cho häc sinh. Bªn c¹nh ®ã cßn cã sù t¸c ®éng cña ho¹t ®éng §oµn, §éi. Nhng m«n Gi¸o dôc c«ng d©n lµ m«n häc trùc tiÕp gi¸o dôc ®¹o ®øc, t tëng cho häc sinh trong ®ã cã viÖc gi¸o dôc ý thøc ph¸p luËt. Gi¸o dôc ph¸p luËt cho c«ng d©n nãi chung vµ cho häc sinh phæ th«ng nãi riªng lµ mét vÊn ®Ò quan träng cña mäi quèc gia v× ®îc coi lµ mét ph¬ng thøc ®Ó x©y dùng, ph¸t triÓn nÒn v¨n ho¸ ph¸p lÝ, ®¶m b¶o sù æn ®Þnh vµ bÒn v÷ng cña mçi quèc gia. ChÝnh v× vËy, ngµy nay trªn thÕ giíi, chóng ta dÔ dµng nhËn thÊy r»ng, mét quèc gia hïng m¹nh lµ mét quèc gia cã nÒn gi¸o dôc ph¸t triÓn . Nghiªn cøu nÒn gi¸o dôc cña mét sè níc nh: Anh, MÜ, Hung-ga-ri, NhËt B¶n, Hµn Quèc, Trung Quèc, Sin-ga-po ... t«i thÊy r»ng nÒn gi¸o dôc ®îc hä ®Æc biÖt quan t©m. Cã thÓ nãi r»ng sù quan t©m ®ã lµ kh¸ toµn diÖn: Gi¸o viªn, hÖ thèng nhµ trêng, ph¬ng tiÖn gi¶ng d¹y .... Néi dung ch¬ng tr×nh thêng xuyªn ®îc cËp nhËt, bæ sung, ®æi míi theo tiÕn ®é ph¸t triÓn cña x· héi. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu, gi¶ng d¹y còng thêng xuyªn ®îc ®æi míi ngay tõ c¸c tiÕt häc ë c¸c cÊp häc theo ®Æc thï riªng cña tõng bé m«n vµ néi dung ch¬ng tr×nh. TÝnh tÝch cùc, chñ ®éng cña ngêi häc kh«ng ngõng ®îc ph¸t huy. Nhê cã sù ®æi míi vµ tiÕn ®é nªu trªn mµ häc sinh c¸c quèc gia ®ã cã mÆt b»ng kiÕn thøc rÊt cao, s¸t víi thùc tiÔn, hä tù tin, lµm chñ vµ ph¸t huy tèt chÝnh chÊt x¸m cña hä, nhê vËy mµ ®Êt níc cña hä rÊt ph¸t triÓn. ë níc ta, cïng víi sù gia t¨ng m¹nh mÏ cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng, th× vÊn ®Ò trËt tù ph¸p luËt trong x· héi cµng trë nªn bøc xóc. Theo thèng kª téi ph¹m häc võa qua cho thÊy c¶ níc cã 2.617 häc sinh, sinh viªn nghiÖn ma tuý. §Þa bµn Hµ Néi cã tíi 30% trÎ em nghiÖn ngËp, theo b¹n bÌ hót thuèc l¸, uèng bia rîc tõ khi míi lªn 10- 11 tuæi. Theo thèng kª cña Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o ph¸t hiÖn ®îc 1002 trêng hîp sö dông ma tuý trong ®ã cã 695 häc sinh phæ th«ng vµ 307 sinh Lª Thuú D¬ng 2 S¸ng kiÕn kinh nghiÖm viªn. 70-80% sè häc sinh ph¹m ph¸p lµ nh÷ng häc sinh chËm tiÕn, häc lùc kÐm, do lêi häc hoÆc do hoµn c¶nh gia ®×nh. Nguyªn nh©n cña nh÷ng con sè trªn lµ do ý thøc cña c¸c em vÒ vÊn ®Ò ph¸p luËt rÊt thÊp. Cã nhiÒu gi¶i ph¸p ®a ra ®Ó lµm gi¶m c¸c tÖ n¹n x· héi nhng nh÷ng gi¶i ph¸p ®ã chØ ®îc coi lµ gi¶i ph¸p t×nh thÕ. Do ®ã cÇn ph¶i h×nh thµnh cho mäi ngêi cã ý thøc chÊp hµnh nghiªm chØnh "ph¸p luËt" ®Æc biÖt lµ ®èi tîng häc sinh, ngay tõ khi c¸c em cha ph¶i lµ ngêi tham gia ph¸p luËt thêng xuyªn. V× thÕ, x©y dùng ch¬ng tr×nh gi¸o dôc ph¸p luËt trong nhµ trêng lµ gi¶i ph¸p mang tÝnh l©u dµi. 2. C¬ së thùc tiÔn. ë trêng THCS m«n Gi¸o dôc c«ng d©n cña mçi líp 6, 7, 8, 9 ®Òu gåm 2 phÇn lµ §¹o ®øc vµ Ph¸p luËt, víi thêi lîng t¬ng ®¬ng nhau. Qua kh¶o s¸t thùc tÕ t«i nhËn thÊy, ®a sè gi¸o viªn ®Òu cã thÓ d¹y tèt c¸c bµi häc ®¹o ®øc, nhng l¹i gÆp khã kh¨n trong viÖc gi¶ng d¹y c¸c bµi häc thuéc chñ ®Ò ph¸p luËt. Qua thùc tÕ trong nh÷ng n¨m gi¶ng d¹y m«n Gi¸o dôc c«ng d©n t¹i trêng THCS Xu©n Nén võa qua t«i nhËn thÊy r»ng nhu cÇu më réng kiÕn thøc ph¸p luËt cña häc sinh ( ®Æc biÖt lµ häc sinh giái ) ngµy cµng t¨ng. VËy lµm thÕ nµo ®Ó c¸c em cã thÓ lÜnh héi, vËn dông ®îc nh÷ng kiÕn thøc ph¸p luËt mét c¸ch cã hÖ thèng, bµi b¶n mµ kh«ng bÞ ®¬n ®iÖu, kh« khan, nhµm ch¸n trong tõng chñ ®Ò ph¸p luËt. §iÒu ®ã ®ßi hái nh÷ng gi¸o viªn d¹y m«n Gi¸o dôc c«ng d©n ph¶i biÕt lùa chän kiÕn thøc, ph¬ng ph¸p, h×nh thøc tæ chøc phï hîp víi tõng bµi, tõng chñ ®Ò, tõng ®èi tîng häc sinh. II- §èi tîng nghiªn cøu- ph¹m vi ®Ò tµi - Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu. 1. §èi tîng nghiªn cøu: §Ó x©y dùng néi dung tiÕt häc vµ gi¶ng d¹y cã hiÖu qu¶, ®èi tîng nghiªn cøu cña chóng t«i lµ c¸c em häc sinh ngo¹i thµnh tõ líp 6 ®Õn líp 9. Lµ häc sinh ngo¹i thµnh, c¸c em sèng trong m«i trêng nh÷ng ngêi xung quanh lao ®éng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lµ chñ yÕu, hä kh«ng quan t©m nhiÒu tíi vÊn ®Ò ph¸p luËt. Hä cã rÊt nhiÒu hµnh vi tuú tiÖn vi ph¹m ph¸p luËt nh: gia ®×nh bÊt hoµ, bè mÑ nghiÖn ngËp, cê b¹c... C¸c em còng bÞ ¶nh hëng bëi ý thøc ®ã. ViÖc gi¸o dôc ý thø ph¸p luËt cho häc sinh nãi chung, häc sinh THCS nãi riªng cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng, ®ßi hái ph¶i ®îc tiÕn hµnh mét c¸ch bÒn bØ thêng xuyªn vµ l©u dµi, ®ång thêi ph¶i ®¶m b¶o néi dung thiÕt thøc, sinh ®éng. 2- Ph¹m vi ®Ò tµi: Lª Thuú D¬ng 3 S¸ng kiÕn kinh nghiÖm Gi¸o dôc ý thøc ph¸p luËt cho häc sinh chÝnh lµ gióp c¸c em cã thªm nh÷ng hiÓu biÕt vÒ nh÷ng "chuÈn mùc ph¸p luËt" biÕt xö lý c¸c t×nh huèng b¾t gÆp trong cuéc sèng. Trong khu«n khæ cña ®Ò tµi, t«i kh«ng thÓ nªu cô thÓ néi dung kiÕn thøc vµ ph¬ng ph¸p d¹y häc ë tõng tiÕt, tõng chñ ®Ò, ë tõng khèi líp mµ t«i chØ ®a ra b»ng mét bµi häc cô thÓ víi nhiÒu ph¬ng ph¸p d¹y häc kh¸c nhau t¹o lªn sù t¬ng t¸c ho¹t ®éng gi÷a thÇy vµ trß. §ã chØ lµ mét sè kinh nghiÖm cña t«i ®· rót ra ®îc trong suèt nh÷ng n¨m gi¶ng d¹y gi¸o dôc c«ng nh©n ë trêng THCS. 3- Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu: Trªn c¬ së c¸c ch¬ng tr×nh båi dìng thêng xuyªn hµng n¨m S¸ch gi¸o khoa gi¸o dôc c«ng d©n ®Ó ®a ra mét sè gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao chÊt lîng d¹y vµ häc gi¸o dôc ph¸p luËt ë trêng THCS theo ch¬ng tr×nh ®æi míi. D¹y mét tiÕt häc ph¸p luËt cã thÓ sö dông rÊt nhiÒu ®å dïng + kÕt hîp víi ®a d¹ng c¸c ph¬ng ph¸p d¹y häc nh: M¸y chiÕu, tranh ¶nh, b¶ng biÓu, phiÕu häc tËp t×nh huèng, c©u hái vµ ph¬ng ph¸p ®µm tho¹i, ®ãng vai, th¶o luËn nhãm, trß ch¬i.... Tuú néi dung tõng bµi mµ sö dông cho phï hîp. Nh vËy sÏ ®¹t ®îc hiÖu qu¶ cao trong c«ng t¸c gi¶ng d¹y. §Ò tµi ®îc viÕt dùa trªn c¸c ph¬ng ph¸p nghiªn cøu thùc tiÔn: - Ph¬ng ph¸p quan s¸t. - Ph¬ng ph¸p pháng vÊn. - Ph¬ng ph¸p thèng kª to¸n häc. - Ph¬ng ph¸p tæng kÕt rót kinh nghiÖm. III- Ph¬ng ph¸p tiÕn hµnh: 1- Su tÇm t liÖu: Trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y Gi¸o dôc c«ng d©n c¸c khèi líp, t«i lu«n su tÇm tµi liÖu, tranh ¶nh, s¸ch b¸o, bµi tËp, c©u hái ... liªn quan ®Õn néi dung tiÕt häc. T×m hiÓu th«ng tin vÒ tÝnh ph¸p luËt ë ®Þa ph¬ng, nguyªn nh©n vµ hËu qu¶ cña nã. N¾m b¾t cñng cè kÞp thêi cho nh÷ng häc sinh cha cã ý thøc ph¸p luËt. Trao ®æi víi häc sinh c¸c khèi líp ®Ó biÕt thªm th«ng tin vµ c¸c biÖn ph¸p båi dìng. Tham gia c¸c líp båi dìng vÒ vÊn ®Ò ph¸p luËt ë trêng THCS, dù c¸c chuyªn ®Ò trêng b¹n. Thêng xuyªn theo dâi c¸c ch¬ng tr×nh vÒ ph¸p luËt "Ch¬ng tr×nh bæ trî kiÕn thøc Gi¸o dôc c«ng d©n trªn VTV2", c¸c chuyªn môc ph¸p luËt trªn mét sè b¸o, t¹p chÝ nh: "T×m hiÓu ph¸p luËt" "Tuæi trÎ vµ ph¸p luËt". B¹n ®äc, d©n chñ vµ ph¸p luËt "LuËt gia tr¶ lêi" ... 2- §å dïng d¹y häc: - Tranh ¶nh, b¨ng h×nh: Lª Thuú D¬ng 4 S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Nh÷ng c©u hái - ®¸p häc vµ lµm theo ph¸p luËt. - Mét sè t×nh huèng ph¸p luËt. - M¸y chiÕu. - GiÊy khæ lín, bót d¹. Lª Thuú D¬ng 5 S¸ng kiÕn kinh nghiÖm PhÇn II - gi¶i quyÕt vÊn ®Ò I- C¨n cø x©y dùng néi dung gi¶ng d¹y: Ch¬ng tr×nh míi ®îc x©y dùng theo quan ®iÓm tÝch hîp. C©u tróc ch¬ng tr×nh theo nguyªn t¾c tÝch hîp ®ång t©m vµ ph¸t triÓn. V× vËy chñ ®Ò ph¸p luËt ®îc bè trÝ häc tÊt c¶ ë c¸c khèi líp (tõ líp 6 ®Õn líp 9). Gåm 5 chñ ®Ò: * QuyÒn trÎ em vµ quyÒn, nghÜa vô c«ng d©n trong gia ®×nh. * QuyÒn vµ nghÜa vô c«ng d©n vÒ trËt tù an toµn x· héi. * QuyÒn vµ nghÜa vô c«ng d©n vµ v¨n ho¸ gi¸o dôc vµ kinh tÕ. * C¸c quyÒn tù do c¬ b¶n cña c«ng d©n. * Nhµ níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam - QuyÒn vµ nghÜa vô c«ng d©n trong qu¶n lý Nhµ níc. C¸c chñ ®Ò ®îc bè trÝ theo trËt tù tõ nh÷ng vÊn ®Ò cã tÝnh chÊt cô thÓ, gÇn gòi víi cuéc sèng häc sinh ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò kh¸i qu¸t h¬n, ph¶n ¸nh mèi quan hÖ cña häc sinh víi m«i trêng ngµy cµng lín. Tõng chñ ®Ò cã sù x¾p xÕp, bè trÝ c¸c néi dung d¹y häc theo nguyªn t¾c ph¸t triÓn tõ thÊp ®Õn cao, vÒ nhËn thøc còng nh nhu cÇu tu dìng rÌn luyÖn, phï hîp víi løa tuæi häc sinh trong tõng giai ®o¹n. VÒ ph¸p luËt ch¬ng tr×nh bè trÝ häc tõ nh÷ng néi dung thuéc hiÖn thùc ph¸p luËt ®ang diÔn ra trong cuéc sèng ®Õn nh÷ng néi dung vÒ chÕ ®é chÝnh trÞ, nÒn ph¸p chÕ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam. Néi dung kiÕn thøc ë mçi khèi líp t«i x©y dùng theo kiÓu tÝch hîp ®ång t©m ph¸t triÓn. II - Néi dung kiÕn thøc, ph¬ng ph¸p tæ chøc ho¹t ®éng. Trong khu«n khæ h¹n hÑp cña ®Ò tµi t«i chØ x©y dùng mét chñ ®Ò trong n¨m chñ ®Ò cña ch¬ng tr×nh gi¸o dôc ph¸p luËt trong trêng THCS ®Ò c¸c ®ång chÝ tham kh¶o. Chñ ®Ò 1: QuyÒn trÎ em. QuyÒn vµ nghÜa vô c«ng d©n trong gia ®×nh. Líp Bµi 6 C«ng íc liªn hîp quèc vÒ quyÒn trÎ em. Lª Thuú D¬ng Néi dung kiÕn thøc 1/ Nh÷ng quyÒn c¬ b¶n cña trÎ em theo C«ng íc Liªn hîp quèc. Ph¬ng ph¸p h×nh thøc tæ chøc d¹y häc - Häc sinh th¶o luËn nhãm - gióp c¸c em hiÓu néi dung c¸c quyÒn trÎ em. - Chia häc sinh thµnh nhãm, mçi nhãm thµnh 6-8 em. - Ph¸t cho mçi nhãm mét bé phiÕu rêi 6 S¸ng kiÕn kinh nghiÖm (mçi phiÕu ghi mét quyÒn trÎ em) vµ bé tranh rêi t¬ng ®¬ng víi quyÒn ®ã) - D¸n nh÷ng bøc tranh vµo tê giÊy to vµ d¸n nh÷ng phiÕu ghi néi dung quyÒn phï hîp xuèng phÝa díi tranh ®ã. - C¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶. - Häc sinh trong líp bæ xung. - Gi¸o viªn chèt l¹i ®¸p ¸n. - Gi¸o viªn kÕt luËn vÒ nh÷ng c¬ b¶n cña trÎ em. Lª Thuú D¬ng 2/ ý nghÜa cña quyÒn trÎ em vµ bæn phËn cña trÎ em - Häc sinh th¶o luËn líp theo c©u hái: + C¸c quyÒn cña trÎ em cÇn thiÕt nh thÕ nµo? §iÒu g× sÏ x¶y ra nÕu thiÕu quyÒn, trÎ em kh«ng ®îc thùc hiÖn? LÊy vÝ dô cô thÓ. + TrÎ em lµ g×? Chóng ta ph¶i lµm g×? - Häc sinh ph¸t biÓu - Häc sinh kh¸c nhËn xÐt bæ sung. - Gi¸o viªn chèt l¹i ý chÝnh. - Häc sinh ch¬i s¾m vai VD: S¾m vai trong c©u l¹c bé phãng viªn trÎ. ë ®©y c¸c em bµy tá nh÷ng suy nghÜ, nguyÖn väng vµ ®Ò xuÊt nh÷ng viÖc lµm cÇn thiÕt cho trÎ em. 3. LuyÖn tËp VD: S¾m vai trong c©u l¹c bé phãng viªn trÎ. ë ®©y c¸c em bµy tá nh÷ng suy nghÜ, nguyÖn väng vµ ®Ò xuÊt nh÷ng viÖc lµm cÇn thiÕt cho trÎ em 7 S¸ng kiÕn kinh nghiÖm Mét sè bµi tËp - h×nh ¶nh sö dông c«ng íc liªn hîp quèc vÒ quyÒn trÎ em. Bµi 1: Cho häc sinh ®¸nh dÊu (X) vµo « trèng t¬ng øng víi nh÷ng viÖc lµm thùc hiÖn quyÒn trÎ em,®¸nh dÊu (-) vµo « trèng t¬ng øng víi nh÷ng viÖc ph¹m vi quyÒn trÎ em. - NhËn trÎ em må c«i lµm con nu«i  - Y tÕ x·, phêng, thÞ trÊn tæ chøc tiªm phßng dÞch cho trÎ em  - Nhµ níc ph¸t ®éng phong trµo nu«i con b»ng s÷a mÑ.  - Con ®· 6 tuæi nhng cha, mÑ kh«ng cho ®i häc b¾t ë nhµ lao ®éng thªm 3 n¨m n÷a.  - TËp trung trÎ tõ 10-12 tuæi ®i ®¸nh giµy vµ thu mét nöa sè tiÒn cña c¸c em.  - §¸nh ®Ëp trÎ em bÞ giam gi÷  - Bu«n b¸n trÎ em qua biªn giíi  Bµi tËp 2: H·y kÓ nh÷ng viÖc lµm cña Nhµ níc nãi chung, cña chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng em vÒ viÖc thùc hiÖn tèt quyÒn trÎ em. - TrÎ em cã quyÒn ®îc vui ch¬i gi¶i trÝ. - TrÎ em cã n¨ng khiÕu ®îc ph¸t hiÖn vµ båi dìng. - TrÎ em ®îc quan t©m ch¨m sãc vÒ søc khoÎ. - TrÎ em ®îc häc tËp, nh÷ng em cã hoµn c¶nh khã kh¨n kh«ng ph¶i tr¶ häc phÝ. - TrÎ em ®îc tiÕp cËn nhiÒu th«ng tin bµy tá ý kiÕn vµ tham gia ho¹t ®éng x· héi. Bµi tËp 3: Vî chång anh Lai cã hai ch¸u: Ch¸u C¬ng 9 tuæi, ch¸u HiÒn 7 tuæi. C¶ hai ch¸u ®Òu cha ®îc ®Õn trêng häc. C¸n bé Uû ban nh©n d©n x· cïng mét sè c« gi¸o ë trêng TiÓu häc thêng xuyªn ®Õn vËn ®éng, khuyªn anh chÞ Lai cho hai ch¸u ®i häc nhng anh Lai kh«ng nghe vµ nãi ®Ó c¸c ch¸u ë nhµ lao ®éng gióp ®ì gia ®×nh thªm mÊy n¨m n÷a còng ch¼ng sao. Mµ gia ®×nh anh chÞ cã ph¶i thuéc diÖn qu¸ khã kh¨n ®©u. Khæ th©n hai ch¸u nhá bÞ bè mÑ b¾t ë nhµ kh«ng cho ®i häc. Hái: Anh Lai suy nghÜ nh vËy cã ®óng kh«ng vµ kh«ng cho con m×nh ®i häc th× cã vi ph¹m ph¸p luËt kh«ng? Hay ®Êy lµ quyÒn cña anh chÞ? Tr¶ lêi: Lª Thuú D¬ng 8 S¸ng kiÕn kinh nghiÖm Anh Lai suy nghÜ nh vËy lµ hoµn toµn sai, v× c«ng viÖc nhµ n«ng bao giê ch¼ng nhiÒu, nÕu cø ®Ó c¸c ch¸u ë nhµ gióp ®ì gia ®×nh th× ë ®Õn bao giê? Dï cßn nhiÒu viÖc nhµ, viÖc ®ång ruéng th× còng ph¶i ®Ó con m×nh ®i häc chø. H¬n n÷a, kh«ng cho hai ch¸u ®i häc lµ vi ph¹m ph¸p luËt ®Êy. §iÒu 8 LuËt Phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc quy ®Þnh: "Cha mÑ cã tr¸ch nhiÖm t¹o ®iÒu kiÖn cho con hoµn thµnh phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc". LuËt Gi¸o dôc, LuËt B¶o vÖ, ch¨m sãc vµ gi¸o dôc trÎ em còng ®Òu quy ®Þnh cha mÑ cã tr¸ch nhiÖm t¹o ®iÒu kiÖn cho con m×nh trong ®é tuæi quy ®Þnh ®îc häc tËp ®Ó ®¹t tr×nh ®é gi¸o dôc phæ cËp. Cha mÑ kh«ng cã quyÒn gi÷ con ë nhµ kh«ng cho ®i häc khi con m×nh ®ang ë ®é tuæi ®i häc. Ph¸p luËt kh«ng cho cha mÑ quyÒn Êy. Trong viÖc ®¶m b¶o thùc hiÖn quyÒn häc tËp cña trÎ em th× tr¸ch nhiÖm cña cha mÑ lµ rÊt lín: võa lµ tr¸ch nhiÖm ph¸p lý, võa lµ tr¸ch nhiÖm ®¹o ®øc cña bËc sinh thµnh. Anh Lai ph¶i cho hai con cña m×nh ®i häc ngay, kh«ng ®îc chê ®îi g× thªm n÷a. Lª Thuú D¬ng 9 S¸ng kiÕn kinh nghiÖm Lª Thuú D¬ng 10 S¸ng kiÕn kinh nghiÖm 7 QuyÒn ®îc 1/ QuyÒn c¬ - Häc sinh quan s¸t tranh SGK,xem b¶o vÖ ch¨m b¶n cña trÎ tranh ¶nh vÒ c¸c ho¹t ®éng ch¨m sãc, sãc vµ gi¸o em gi¸o dôc trÎ em. dôc cña trÎ - Häc sinh nªu c¸c quyÒn vµ bæn phËn em ViÖt Nam cña trÎ em trong C«ng íc Liªn hîp quèc (häc ë bµi 12- Líp 6) - Häc sinh tr¶ lêi, häc sinh kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. Gi¸o viªn chèt l¹i ®¸p ¸n ®óng 2/ Bæn phËn - Gi¸o viªn nªu bæn phËn cña trÎ em cña trÎ em víi gia ®×nh vµ x· héi. - Häc sinh tr¶ lêi c¸ nh©n - Gi¸o viªn chia b¶ng lµm hai cét cho häc sinh lªn b¶ng ghi ý kiÕn vµo hai cét cho phï hîp. - C¶ líp theo dâi nhËn xÐt Gi¸o viªn ®¸nh gi¸ nhËn xÐt vµ thëng ®iÓm cho häc sinh cã ý kiÕn ®óng vµ nhanh. 3/ Tr¸ch nhiÖm cña gia ®×nh nhµ níc, x· héi - Gi¸o viªn cho häc sinh th¶o luËn c¸ nh©n - Häc sinh chuÈn bÞ phiÕu häc tËp - Chia phiÕu thµnh 3 lo¹i mçi lo¹i øng víi mét c©u hái. - Gi¸o viªn thu hai phiÕu tr¶ lêi mçi c©u hái ®Ó ch÷a - Häc sinh trao ®æi nhËn xÐt - Gi¸o viªn ph©n tÝch rót ra bµi häc 4 LuyÖn tËp - Cho häc sinh tù liªn hÖ b¶n th©n cã nh÷ng quyÒn nµo em ®· ®îc hëng cßn quyÒn nµo em cha ®îc hëng - Häc sinh tr¶ lêi - Gi¸o viªn chèt l¹i ý chÝnh Mét sè t liÖu tham kh¶o - bµi tËp - h×nh ¶nh øng dông Lª Thuú D¬ng 11 S¸ng kiÕn kinh nghiÖm quyÒn ®îc ch¨m sãc vµ gi¸o dôc cña trÎ em viÖt nam Bµi tËp 1: ChÞ HiÒn më qu¸n b¸n hµng ¨n uèng, gi¶i kh¸t t¹i thÞ trÊn. Qu¸n cña chÞ em rÊt ®«ng kh¸ch, kh«ng chØ cã ngêi lín mµ cßn cã c¶ mét sè trÎ em 14-15 tuæi. Bän trÎ ®Õn qu¸n chÞ uèng rîu, hót thuèc. ChÞ HiÒn rÊt chiÒu chóng, cho b¹n trÎ nî dÇn nhiÒu lÇn míi ph¶i tr¶ tiÒn rîu, thuèc. Tèi thø b¶y võa råi, trong lóc bän trÎ ®ang uèng rîu ë qu¸n chÞ HiÒn th× «ng chñ tÞch thÞ trÊn cho c«ng an ®Õn lËp biªn b¶n, ph¹t chÞ 200.000® Hái: ViÖc «ng chñ tÞch thÞ trÊn cho c«ng an ®Õn ph¹t tiÒn ®èi víi chÞ HiÒn lµ ®óng hai sai? Tr¶ lêi: TrÎ em, do cßn non nít vÒ thÓ chÊt vµ tinh thÇn nªn viÖc c¸c em uèng rîu kh«ng chØ lµm tæn h¹i ®Õn søc khoÎ, ®Õn sù ph¸t triÓn b×nh thêng mµ cßn ¶nh h¬ng lín ®Õn sù h×nh thµnh nh©n c¸ch cña c¸c em. Nhµ níc ta rÊt quan t©m ®Õn viÖc b¶o vÖ, ch¨m sãc vµ gi¸o dôc trÎ em, ®· ban hµnh c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt ng¨n cÊm viÖc l«i kÐo, dô dç trÎ em uèng tîu, hót thuèc vµ trõng trÞ nghiªm kh¾c c¸c hµnh vi nµy. ChÞ HiÒn ®· cã hµnh vi b¸n rîu, thuéc l¸ cho trÎ, xói giôc, t¹o ®iÒu kiÖn cho trÎ em uèng rîu, hót thuèc, chØ nghÜ ®Õn lîi Ých cña m×nh mµ kh«ng nghÜ ®Õn t¸c h¹i cña hµnh vi nµy. ChÞ ®· vi ph¹m kho¶n 2 ®iÒu 14 LuËt B¶o vÖ, ch¨m sãc vµ gi¸o dôc trÎ em: "Nghiªm cÊm viÖc l«i kÐo trÎ ®¸nh b¹c, cho trÎ em uèng rîu, hót thuèc, dïng chÊt kÝch thÝch cã h¹i cho søc khoÎ", ®ång thêi vi ph¹m ®iÓm c, kho¶n 1 §iÒu 25 NghÞ ®Þnh 49/ CP vÒ xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh trong lÜnh vùc an ninh, trËt tù. Hµnh vi vi ph¹m cña chÞ HiÒn cÇn ph¶i bÞ xö lý theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Trong trêng hîp nµy chÞ ph¶i chÞu h×nh thøc ph¹t tiÒn lµ ®óng. Bµi tËp 2: Cho häc sinh ®äc ®o¹n trÝch vµ tr¶ lêi c©u hái: " N¨m nay ch¸u häc líp 9 vµ chuÈn bÞ thi vµo trung häc phæ th«ng. Do ba mÑ ch¸u ®Æt tªn theo vÇn bè, nªn tªn cña ch¸u kh«ng ®îc hay. ë trong líp c¸c b¹n cø trªu ch¸u rÊt buån. Ch¸u muèn ®æi tªn cã ®îc kh«ng? Ch¸u cÇn ph¶i lµm g× ®Ó cã thÓ ®æi tªn ®îc./ Lª ThÞ T¬ Ch©u Thµnh - §ång Th¸p Tr¶ lêi: C¸i tªn chØ lµ h×nh thøc th«i, kh«ng ph¶n ¸nh néi dung b¶n chÊt cña häc sinh. Thùc ra, ch¸u cø häc giái vµ ch¨m ngoan lµ rÊt tèt. Ch¸u còng kh«ng nªn bËn t©m qu¸ vÒ tªn cña m×nh. Tuy nhiªn, nÕu ch¸u cø døt kho¸t muèn ®æi tªn th× Lª Thuú D¬ng 12 S¸ng kiÕn kinh nghiÖm vÉn cã thÓ ®æi ®îc, nhng ph¶i theo c¸c thñ tôc mµ ph¸p luËt quy ®Þnh chø kh«ng ®îc tù tiÖn söa ch÷a giÊy khai sinh, söa ch÷a giÊy tê liªn quan cã tªn m×nh. Ph¸p luËt níc ta quy ®Þnh mçi ngêi ®Òu cã quyÒn thay ®æi hä tªn. §iÒu 29 Bé LuËt D©n sù quy ®Þnh c¸ nh©n cã quyÒn yªu cÇu c¬ quan Nhµ níc c«ng nhËn viÖc thay ®æi hä tªn trong c¸c trêng hîp sau ®©y: - Theo yªu cÇu cña ngêi cã hä, tªn mµ viÖc sö dông hä, tªn ®ã g©y nhÇm lÉn, ¶nh hëng ®Õn t×nh c¶m gia ®×nh, ®Õn danh dù, quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña m×nh. - Theo yªu cÇu cña cha, mÑ nu«i vÒ viÖc thay ®æi hä, tªn cho con nu«i hoÆc con nu«i yªu cÇu lÊy l¹i hä, tªn mµ cha, mÑ ®Î ®· ®Æt cho m×nh. - Thay ®æi hä, tªn cña ngêi lu l¹c tõ nhá nay t×m ra nguån gèc huyÕt thuèc cña m×nh. NÕu viÖc ®æi tªn cña ch¸u thuéc mét trong c¸c trêng hîp trªn ®©y th× bè mÑ ch¸u ph¶i lµm ®¬n göi Uû ban nh©n d©n x· x¸c nhËn, kÌm theo c¸c giÊy tê kh¸c nh sæ hé khÈu gia ®×nh, giÊy khai sinh (qua Së T ph¸p). ChØ khi nµo cã quyÕt ®Þnh cña Uû ban nh©n d©n tØnh c«ng nhËn th× míi ®îc chÝnh thøc ®æi tªn. Lª Thuú D¬ng 13 S¸ng kiÕn kinh nghiÖm Lª Thuú D¬ng 14 S¸ng kiÕn kinh nghiÖm ¬ 8 QuyÒn vµ 1/ QuyÒn vµ nghÜa nghÜa vô vô cña cha mÑ cña c«ng «ng bµ d©n gia ®×nh - Gi¸o viªn chia häc sinh thµnh nhãm - Mçi nhãm th¶o luËn mét t×nh huèng trong bµi tËp 3,4,5(SGK) - C¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ th¶o luËn. - C¶ líp trao ®æi ®¸nh gi¸ trªn c¬ së ®¸nh gi¸ vµ gi¶i ph¸p mµ c¸c nhãm ®a ra - Gi¸o viªn thèng nhÊt ®¸p ¸n ®óng 2/ QuyÒn vµ nghÜa - Gi¸o viªn cho häc sinh ch¬i trß vô cña con ch¸u ch¬i nhËn biÕt. - Gi¸o viªn ®a ra t×nh huèng - Häc sinh chia thµnh c¸c nhãm ®Ó chän mét ngêi thi gi÷a 4 nhãm. - Gi¸o viªn kÕt luËn chung - Tæ chøc cho häc sinh ch¬i trß ch¬i ®ãng vai thÓ hiÖn c¸ch øng xö trong nh÷ng t×nh huèng cã liªn quan ®Õn quyÒn vµ nghÜa. 3/ LuyÖn tËp Lª Thuú D¬ng 15 S¸ng kiÕn kinh nghiÖm Mét sè bµi tËp - h×nh ¶nh øng dông QuyÒn vµ nghÜa vô cña c«ng d©n trong ®êi sèng gia ®×nh Bµi tËp 1: Bè cña Hoµ cã tËt nghiÖn rîu. NhiÒu h«m «ng ®i uèng víi mÊy ngêi kh¸c vµ trë vÒ nhµ trong t×nh tr¹ng say khít. Khi bè tØnh dËy, Hoµ vµ mÑ khuyªn ng¨n bè th× l¹i bÞ bè em m¨ng chöi, xóc ph¹m, thËm chÝ cßn bÞ ®¸nh. Hái: Bè cña Hoµ ®· vi ph¹m nh÷ng ®iÒu kho¶n nµo cña ph¸p luËt? Tr¶ lêi: Bè cña Hoµ ®· vi ph¹m kho¶n 2 ®iÒu 34, kho¶n 1 §iÒu 37 LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh, kho¶n 2 §iÒu 16 LuËt B¶o vÖ, ch¨m sãc vµ gi¸o dôc trÎ em, cô thÓ lµ ®·: - Ngîc ®·i, ®¸nh ®Ëp, xóc ph¹m con; - Kh«ng lµm g¬ng tèt cho con mµ l¹i cã biÓu hiÖn xÊu lµm ¶nh hëng ®Õn cuéc sèng vµ t×nh c¶m cña con. Bµi tËp 2: Hái n¨m nay 18 tuæi, em ®· ®i lµm nªn cã thu nhËp riªng. Bè H¶i mÊt sím. MÑ H¶i h¬n 50 tuæi, do cuéc sèng vÊt v¶ hay èm ®au, bÖnh tËt. Gia ®×nh H¶i cã 4 anh em, cuéc sèng cßn nhiÒu khã kh¨n. Hái: H¶i cã nghÜa vô ®ãng gãp ®Ó nuæi mÑ vµ c¸c em kh«ng? Ph¸p luËt qui ®Þnh nh thÕ nµo vÒ nghÜa vô nµy? Tr¶ lêi: XÐt vÒ t×nh c¶m, ®¹o ®øc vµ ph¸p lý th× H¶i cã nghÜa vô ®ãng gãp mé phÇn thu nhËp cña m×nh ®Ó nu«i mÑ vµ c¸c em, thùc hiÖn ®¹o lý vµ nghÜa vô cña ngêi con còng nh tr¸ch nhiÖm cña mét thµnh viªn trong gia ®×nh. NghÜa vô nµy ®îc quy ®Þnh trong kho¶n 2 §iÒu 36 vµ kho¶n 2 §iÒu 44 LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh, thÓ hiÖn ë hai néi dung sau ®©y: - Con cã nghÜa vô ch¨m sãc, nu«i dìng cha mÑ, ®Æc biÖt khi mÑ èm ®au, giµ yÕu, tµn tËt; - Con tõ ®ñ 15 tuæi trë lªn cßn sèng chung víi gia ®×nh cã nghÜa vô ch¨m sãc ®êi sèng chung cña gia ®×nh; nÕu cã thu nhËp th× ®ãng gãp vµo c¸c nhu cÇu thiÕt yÕu cña gia ®×nh. Lª Thuú D¬ng 16 S¸ng kiÕn kinh nghiÖm 9 QuyÒn vµ 1/ Kh¸i niÖm h«n - Häc sinh nh¾c l¹i quyÒn vµ nghÜa nghÜa vô nh©n vô cña c«ng d©n trong gia ®×nh cña c«ng (Bµi 12 líp 8). d©n trong - Gi¸o viªn tæ chøc cho häc sinh h«n nh©n th¶o luËn líp. - Häc sinh lµm viÖc c¸ nh©n - Häc sinh c¶ líp trao ®æi c¸c vÊn ®Ò sau: + C¬ së cña t×nh yªu ch©n chÝnh. + Nh÷ng sai tr¸i thêng gÆp trong t×nh yªu ch©n chÝnh + H«n nh©n ®óng ph¸p luËt lµ nh thÕ nµo? + ThÕ nµo lµ h«n nh©n tr¸i ph¸p luËt - Gi¸o viªn liÖt kª c¸c ý kiÕn cña häc sinh vµ kÕt luËn 2/ Nguyªn t¾c c¬ - Häc sinh ®äc kiÓm tra, môc 2 b¶n cña chÕ ®é phÇn Néi dung bµi häc h«n nh©n ë ViÖt - Häc sinh nªu nh÷ng caqau hái Nam xung quanh nguyªn t¾c cña chÕ ®é h«n nh©n (VD: ThÕ nµo lµ tù nguyÖn?) - Gi¸o viªn tæ chøc cho c¶ líp trao ®æi - Gi¸o viªn kÕt luËn - Gi¸o viªn chia nhãm vµ giao cho c¸c nhãm th¶o luËn c©u hái + §Ó ®îc kÕt h«n cÇn cã nh÷ng ®iÒu kiÖn nµo? + CÊm kÕt h«n trong nh÷ng trêng hîp nµo? + Nh÷ng hµnh vi nh thÕ nµo lµ vi ph¹m ph¸p luËt vÒ chÕ ®é h«n nh©n. + V× sao Ph¸p LuËt ph¶i cã nh÷ng quy ®Þnh chÆt chÏ nh vËy vµ viÖc ®ã cã ý nghÜa nh thÕ nµo? Lª Thuú D¬ng 17 S¸ng kiÕn kinh nghiÖm 4/ Tr¸ch nhiÖm cña c«ng d©n 5/ Cñng cè chñ ®Ò: QuyÒn trÎ em; QuyÒn vµ nghÜa vô c«ng d©n trong gia ®×nh - Häc sinh c¸c nhãm tr×nh bµy - C¶ líp trao ®æi bæ sung - Gi¸o viªn kÕt hîp gi¶i thÝch nh÷ng néi dung khã - Häc sinh liªn hÖ víi ®Þa ph¬ng n¬i m×nh ë cã trêng hîp nµo vi ph¹m qui ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ h«n nh©n kh«ng? Vi ph¹m ®iÒu g×? HËu qu¶ cña nã. - Gi¸o viªn nªu vÊn ®Ò - Häc sinh th¶o luËn, gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. - Gi¸o viªn chèt l¹i ý kiÕn ®óng - Häc sinh lµm bµi tËp ®¸nh gi¸ hµnh vi cña b¶n th©n - Häc sinh cÇn lµm g× ®Ó thùc hiÖn tèt c¸c quyÒn trÎ em, quyÒn vÖ sinh nghÜa vô cña c«ng d©n trong gia ®×nh. - Häc sinh bµy tá ý kiÕn b¶n th©n - Gi¸o viªn bæng sung. Mét sè bµi tËp - h×nh ¶nh øng dông QuyÒn vµ nghÜa vô cña c«ng d©n trong h«n nh©n. Bµi tËp 1: Hái: ë quª ch¸u, thanh niªn hay lµm ®¸m cíi sím khi cha ®Õn tuæi kÕt h«n. Trêng hîp c¸c ch¸u cã kh¶ n¨ng nh vËy. Ch¸u vµ anh TiÕn ë cïng th«n, ch¸u míi 17 tuæi vµ anh TiÕn còng míi 18 tuæi nhng gia ®×nh ch¸u vµ gia ®×nh anh Êy cø Ðp chóng ch¸u lÊy nhau.Hai gia ®×nh ®· bµn b¹c sÏ tæ chøc ®¸m cíi vµo th¸ng t«i. Bè ch¸u cßn do¹, nÕu kh«ng ®ång ý, bè ch¸u sÏ ®¸nh vµ ®uæi ch¸u ra khái nhµ. Ch¸u kh«ng biÕt ph¶i lµm thÕ nµo ®©y? NguyÔn ThÞ Xu©n Lôc Ng¹n - B¾c Giang Tr¶ lêi: Lª Thuú D¬ng 18 S¸ng kiÕn kinh nghiÖm C¶ hai ch¸u ®Òu cha ®Õn tuæi kÕt h«n, v× theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 9 LuËt h«n nh©, vµ gia ®×nh vÒ ®iÒu kiÖn kÕt h«n th× nam tõ 20 tuæi trë lªn, n÷ tõ 18 tuæi trë lªn míi ®îc kÕt h«n. H¬n n÷a viÖc kÕt h«n ph¶i do nam n÷ tù nguyÖn quyÕt ®Þnh, kh«ng ai ®îc cìng Ðp hoÆc c¶n trë. NÕu hai ch¸u cø bÞ cìng Ðp ph¶i cíi nhau th× bè mÑ c¸c ch¸u sÏ vi ph¹m §iÒu 9 LuËt h«n nh©n vµ gia ®×nh vµ viÖc kÕt h«n cña hai ch¸u sÏ bÞ coi lµ kÕt h«n tr¸i ph¸p luËt, ph¶i bÞ huû bá. Cßn trong trêng hîp bè mÑ ch¸u cè Ðp buéc vµ ®¸nh ®Ëp, uy hiÕp tinh thÇn cña ch¸u th× khi Êy bè mÑ ch¸u vi ph¹m §iÒu 146 Bé LuËt H×nh sù vµ cã thÓ sÏ bÞ ph¹t c¶nh c¸o, c¶i t¹o kh«ng giam gi÷ ®Õn 3 n¨m hoÆc bÞ ph¹t tï tõ 3 th¸ng ®Õm 3 n¨m, tuú theo møc ®é vi ph¹m vµ hËu qu¶ x¶y ra. Bµi tËp 2: Hái: Em vµ anh ChÝnh cïng lµm c«ng nh©n ë Hµ Néi, chóng em yªu th¬ng nhau vµ quyÕt ®Þnh sÏ lÊy nhau. Em muèn tæ chøc kÕt h«n cho ®µng hoµng v× ®êi ngêi chØ cã mét lÇn nh thÕ nµy. ThÕ nhng anh ChÝnh th× l¹i khuyªn em kh«ng nªn tæ chøc lÔ cíi cho tèn kÐm, cèt anh vµ em th¬ng nhau lµ ®îc rçi. ThÕ lµ chóng em cø sèng chung víi nhau nh quan hÖ vî chång. §Õn nay, em míi biÕt anh ChÝnh ®· cã vî vµ mét con g¸i ë quª. Em ®au khæ qu¸. LiÖu em cã thÓ tiÕp tôc sèng chung víi anh ChÝnh n÷a kh«ng. NÕu cø quan hÖ nh vî chong th× cã vi ph¹m ph¸p luËt kh«ng? Hoµng ThÞ H¬ng Lan QuËn Thanh Xu©n - Hµ Néi Tr¶ lêi Theo LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh n¨m 2000, nam n÷ kh«ng ®¨ng ký kÕt h«n mµ chung sèng víi nhau nh vî chång th× kh«ng ®îc ph¸p luËt c«ng nhËn lµ vî chång. Bé LuËt H×nh sù quy ®Þnh, ngêi nµo ®ang cã vî, cã chång mµ kÕt h«n hoÆc chung sèng nh vî chång víi ngêi kh¸c th× cã thÓ bÞ xö ph¹t hµnh chÝnh, nÕu g©y hËu qu¶ nghiªm träng hoÆc ®· bÞ xö ph¹t hµnh chÝnh råi mµ cßn vi ph¹m th× cã thÓ bÞ ph¹t c¶nh c¸o, c¶i t¹o kh«ng giam gi÷ ®Õn mét n¨m hoÆc bÞ ph¹t tï tõ 3 th¸ng ®Õn 1n¨m. Lª Thuú D¬ng 19 S¸ng kiÕn kinh nghiÖm Râ rµng lµ c¶ em vµ anh ChÝnh ®· vi ph¹m LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh vµ thËm chÝ cßn vi ph¹m quy ®Þnh trong Bé luËt H×nh sù. Em cÇn chñ ®éng nãi râ cho anh ChÝnh biÕt vµ quyÕt ®Þnh th«i kh«ng tiÕp tóc sèng víi anh Êy n÷a. Mét lÇn lÇm lì vÉn cã thÓ cßn kh¾c phôc ®îc. Tuæi cßn trÎ, em nªn døt kho¸t tríc hÕt ®Ó tù cøu m×nh, ®Ó cã ®iÒu kiÖn vµ c¬ héi ®i t×m h¹nh phóc míi, x©y ®¾p cho t¬ng lai cña m×nh. Lª Thuú D¬ng 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan