HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM
PHOUSITH BAKHAM
ĐẦU TƯ CÔNG CHO SẢN XUẤT NÔNG - LÂM NGHIỆP
Ở HUYỆN NA – XAI - THONG, THỦ ĐÔ VIÊNG CHĂN,
CHDCND LÀO
Ngà nh:
Kinh tế nông nghiệp
Mã so:
60 02 01 15
Người hướng dẫn khoa học:
TS. Nguyễn Viết Đăng
NHÀ XUẤT BẢN HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP - 2018
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan rằng những số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này
là trung thực và chưa được bảo vệ một học vị nào.
Tôi xin cam đoan mọi thông tin tham khảo và các trích dẫn sử dụng trong luận
văn này đều được ghi nguồn gốc rõ ràng.
Hà Nội, ngày 21 tháng 09 năm 2017
Tác giả luận văn
Phousith Bakham
i
LỜI CẢM ƠN
Để có được kết quả nghiên cứu này. Trước tiên, tôi xin chân thành cảm ơn Ban
Giám đốc Học Viện Nông nghiệp Việt Nam, các thầy cô giáo trong Khoa Kinh tế &
Phát triển nông thôn, những người đã trang bị cho tôi những kiến thức cơ bản và những
định hướng đúng đắn trong học tập và tu dưỡng đạo đức, tạo tiền đề tốt để học tập và
nghiên cứu.
Đặc biệt, tôi xin tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS. Nguyễn Viết Đăng trưởng bộ
môn Kinh tế Nông nghiệp và Chính sách, khoa Kinh tế và PTNT người thầy giáo trực
tiếp hướng dẫn tôi, thầy đã dành nhiều thời gian và tâm huyết tận tình hướng dẫn chỉ
bảo tôi trong suốt quá trình nghiên cứu và thực hiện luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn các đồng chí lãnh đạo Sở Kế hoạch & đầu tư, Sở
Nông – lâm nghiệp thủ đô Viêng Chăn; Các đồng chí lãnh đạo UBND huyện Na-xaithong, các đồng chí phòng Nông – lâm nghiệp, phòng Thống kê, phòng Kế hoạch – tài
chính, phòng Địa chính huyện…và UBND các bản đã tạo điều kiện về thời gian để cung
cấp số liệu giúp tôi thực hiện luận văn này.
Cuối cùng, tôi xin chân thành cảm ơn gia đình, người thân và bạn bè đã quan
tâm giúp đỡ, động viên tôi trong quá trình học tập và trong thời gian tiến hành nghiên
cứu tới khi hoàn thành luận văn này.
Xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày 21 tháng 09 năm 2017
Tác giả luận văn
Phousith Bakham
ii
MỤC LỤC
Lời cam đoan ..................................................................................................................... i
Lời cảm ơn ........................................................................................................................ ii
Mục lục ........................................................................................................................... iii
Danh mục chữ viết tắt ...................................................................................................... vi
Danh mục bảng ............................................................................................................... vii
Danh mục hộp .................................................................................................................. ix
Trích yếu luận văn ............................................................................................................ x
Thesis abstract................................................................................................................ xiii
Phần 1. Mở đầu ............................................................................................................... 1
1.1.
Tính cấp thiết của đề tài ...................................................................................... 1
1.2.
Mục tiêu nghiên cứu ........................................................................................... 2
1.3.
Câu hỏi nghiên cứu ............................................................................................. 2
1.4.
Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ...................................................................... 2
Phần 2. Cơ sở lý luận và thực tiễn về đầu tư công cho sản xuất nông - lâm nghiệp ......... 4
2.1.
Cơ sở lý luận về đầu tư công cho sản xuất nông – lâm nghiệp .......................... 4
2.1.1.
Những khái niệm cơ bản và vai trò của đầu tư công cho sản xuất nông –
lâm nghiệp .......................................................................................................... 4
2.1.2.
Đặc điểm của đầu tư công cho sản xuất nông - lâm nghiệp ............................. 10
2.1.3.
Phương thức, cơ chế và nguồn đầu tư công cho sản xuất nông - lâm nghiệp ............ 11
2.1.4.
Nội dung nghiên cứu về đầu tư công cho sản xuất nông - lâm nghiệp............. 12
2.1.5.
Các yếu tố ảnh hưởng tới đầu tư công cho sản xuất nông - lâm nghiệp ........... 18
2.2.
Cơ sở thực tiễn về đầu tư công cho sản xuất nông - lâm nghiệp ...................... 21
2.2.1.
Kinh nghiệm đầu tư công cho sản xuất nông - lâm nghiệp ở một số nước
trên Thế giới ..................................................................................................... 21
2.2.2.
Kinh nghiệm đầu tư công cho sản xuất nông – lâm nghiệp ở nước
CHDCND Lào .................................................................................................. 27
Phần 3. Đặc điểm địa bàn và phương pháp nghiên cứu ............................................ 30
3.1.
Đặc điểm địa bàn nghiên cứu ........................................................................... 30
3.1.1.
Điều kiện tự nhiên ............................................................................................ 30
3.1.2.
Điều kiện kinh tế - xã hội ................................................................................. 31
iii
3.2.
Phương pháp nghiên cứu .................................................................................. 40
3.2.1.
Phương pháp tiếp cận ....................................................................................... 40
3.2.2.
Chọn điểm nghiên cứu ...................................................................................... 40
3.2.3.
Phương pháp thu thập tài liệu ........................................................................... 41
3.2.4.
Phương pháp xử lý số liệu ................................................................................ 45
3.2.5.
Phương pháp phân tích ..................................................................................... 45
3.2.6.
Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu ............................................................................ 45
Phần 4. Kết quả nghiên cứu và thảo luận ................................................................... 47
4.1.
Thực trạng đầu tư công cho sản xuất nông - nghiệp ở huyện Na-Xai-Thong ........... 47
4.1.1.
Xác định nhu cầu và lập kế hoạch đầu tư công cho sản xuất nông - lâm
nghiệp ở huyện Na-xai-thong ........................................................................... 47
4.1.2.
Phê duyệt kế hoạch, dự toán đầu tư công phát triển sản xuất nông – lâm
nghiệp huyện Na-xai-thong .............................................................................. 55
4.1.3.
Quản lý vốn đầu tư công phát triển sản xuất nông - lâm nghiệp huyện Naxai-thong ........................................................................................................... 61
4.1.4.
Kết quả của đầu tư công cho sản xuất nông – lâm nghiệp ở huyện Na-xai-thong ..... 66
4.1.5.
Tác động của đầu tư công trong phát triển ngành nông nghiệp ở huyện
Na-xai-thong ..................................................................................................... 77
4.1.6.
Hiệu quả đầu tư công cho sản xuất nông lâm – ngiệp ở huyện Na-xai-thong ........... 82
4.2.
Các nhân tố ảnh hưởng đến đầu tư công cho nông - lâm nghiệp ở huyện
Na-Xai-Thong ................................................................................................... 83
4.2.1.
Thể chế và chính sách ....................................................................................... 83
4.2.2.
Kinh phí ............................................................................................................ 84
4.2.3.
Đặc điểm tự nhiên – kinh tế - xã hội ở huyện Na-xai-thong ........................... 85
4.2.4.
Đặc điểm người dân nông thôn Lào, đặc biệt là với người nghèo ................... 85
4.2.5.
Năng lực và khả năng triển khai các chương trình, dự án của cơ quan thực
thi các cấp ......................................................................................................... 86
4.2.6.
Sự lồng ghép và mức độ lồng ghép các chương trình, dự án ........................... 87
4.3.
Giải pháp nâng cao hiệu quả đầu tư công cho sản xuất nông - lâm nghiệp
ở huyện Na-Xai-Thong ..................................................................................... 88
4.3.1.
Định hướng đầu tư công cho sản xuất nông - lâm nghiệp của huyện Naxai-thong ........................................................................................................... 88
iv
4.3.2.
Giải pháp nâng cao hiệu quả đầu tư công cho sản xuất nông - lâm nghiệp
ở huyện Na-xai-thong ....................................................................................... 92
Phần 5. Kết luận và kiến nghị .................................................................................... 105
5.1.
Kết luận........................................................................................................... 105
5.2.
Kiến nghị ........................................................................................................ 106
Tài liệu tham khảo ........................................................................................................ 108
Phụ lục ........................................................................................................................ 110
v
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt
Nghĩa tiếng Việt
BVTV
Bảo vệ thực vật
CHDCND
Cộng hòa Dân chủ Nhân dân
CNH-HĐH
Công nghiệp hóa-hiện đại hóa
DNNN
Doanh nghiệp nông nghiệp
CSHT
Cơ sở hạ tầng
HTX
Hợp tác xã
HĐND
Hội đồng nhân dân
NSNN
Ngân sách nhà nước
PTNT
Phát triển nông thôn
TPCP
Trái phiếu chính phủ
UBND
Ủy ban nhân dân
WB
World Bank
vi
DANH MỤC BẢNG
Bảng 3.1.
Tình hình sử dụng đất đai của huyện Na-xai-thong qua 03 năm
(2014 – 2016) ............................................................................................ 33
Bảng 3.2.
Tình hình dân số, lao động của huyện của huyện Na-xai-thong qua
03 năm (2014 – 2016) ............................................................................... 35
Bảng 3.3.
Tình hình cơ sở hạ tầng chủ yếu của huyện Na-xai-thong........................ 36
Bảng 3.4.
Kết quả sản xuất của huyện Na-xai-thong qua 03 năm (2014 – 2016) ..... 39
Bảng 3.5.
Phân bổ mẫu điều tra, phòng vấn tại huyện Na-xai-thong ........................ 44
Bảng 4.1.
Các công trình, dự án phát triển sản xuất nông – lâm nghiệp được đề
xuất thực hiện giai đoạn 2012- 2015 của huyện Na-xai-thong ................. 49
Bảng 4.2.
Các công trình, dự án phát triển sản xuất nông - lâm nghiệp được
đưa vào kế hoạch giai đoạn 2012- 2015 của huyện Na-xai-thong ............ 51
Bảng 4.3.
Tổng hợp số công trình và dự án phát triển sản xuất nông - lâm
nghiệp theo đề xuất và được phê duyệt của huyện Na-xai-thong,
2012 – 2015 ............................................................................................... 52
Bảng 4.4.
Nhu cầu về vốn thực hiện công trình, dự án phát triển sản xuất nông
– lâm nghiệp được đưa vào kế hoạch giai đoạn 2012- 2015 của
huyện Na-xai-thong................................................................................... 54
Bảng 4.5.
Nguồn vốn phát triển sản xuất nông – lâm nghiệp của huyện Na-xai
thong giai đoạn 2011- 2015....................................................................... 57
Bảng 4.6.
Phê duyệt về vốn thực hiện công trình, dự án phát triển sản xuất
nông nghiệp được đưa vào kế hoạch giai đoạn 2012- 2015 của
huyện Na-xai-thong................................................................................... 59
Bảng 4.7.
Tổng hợp nhu cầu và kết quả phê duyệt vốn đầu tư cho phát triển
nông nghiệp ở huyện Na-xai-thong, 2012 – 2015..................................... 60
Bảng 4.8.
Kết quả quyết toán các công trình, dự án phát triển sản xuất nông
nghiệp trong giai đoạn 2012- 2015 của huyện Na-xai-thong.................... 63
Bảng 4.9.
Kết quả đầu tư công cho thủy lợi .............................................................. 67
Bảng 4.10.
Đánh giá đầu tư công cho hệ thống thủy lợi ở huyện Na-xai-thong ......... 67
Bảng 4.11.
Kết quả đầu tư công cho hỗ trợ đầu vào trồng trọt ở huyện Na-xai-thong........ 69
Bảng 4.12.
Đánh giá đầu tư công cho hỗ trợ đầu vào trồng trọt ở huyện Na-xai-thong ...... 70
vii
Bảng 4.13.
Kết quả đầu tư công cho hỗ trợ đầu vào ngành chăn nuôi ở huyện
Na-xai-thong ............................................................................................. 71
Bảng 4.14.
Đánh giá đầu tư công cho hỗ trợ đầu vào sản xuất ở huyện Na-xai-thong ........ 73
Bảng 4.15.
Kết quả cho hoạt động khuyến nông ở huyện Na-xai-thong.................... 74
Bảng 4.16.
Đánh giá đầu tư công cho hoạt động khuyến nông ở huyện Na-xai-thong........ 75
Bảng 4.17.
Tác động của đầu tư công trên lĩnh vực trồng trọt ở huyện Na-xaithong.......................................................................................................... 78
Bảng 4.18.
Tác động của đầu tư công trên lĩnh vực chăn nuôi ở huyện Na-xai-thong ....... 80
Bảng 4.19.
Tác động của đầu tư công đến cơ cấu kinh tế ........................................... 81
Bảng 4.20.
Hiệu quả đầu tư công cho phát triển nông nghiệp huyện Na-xaithong giai đoạn 2014 đến 2016 (*) ........................................................... 82
Bảng 4.21.
Dự báo giá trị sản xuất ngành nông - lâm nghiệp huyện Na-xai-thong ............ 90
viii
DANH MỤC HỘP
Hộp 4.1.
Đánh giá của cán bộ về công tác hỗ trợ đầu vào ...................................... 71
Hộp 4.2.
Đánh giá của cán bộ về công tác khuyến nông ở huyện Na-xai-thong ........ 76
ix
TRÍCH YẾU LUẬN VĂN
Tên tác giả: PHOUSITH BAKHAM
Tên luận văn: Đầu tư công cho sản xuất nông - lâm nghiệp ở huyện Na-xai-thong, thủ
đô Viêng Chăn, CHDCND Lào
Ngành: Kinh tế nông nghiệp
Mã số: 60 02 01 15
Tên cơ sở đào tạo: Học Viện Nông Nghiệp Việt Nam
Mục tiêu nghiên cứu
- Góp phần hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về đầu tư công cho sản xuất
nông - lâm nghiệp.
- Phân tích thực trạng đầu tư công cho sản xuất nông – lâm nghiệp ở huyện Naxai-thong, thủ đô Viêng Chăn, CHDCND Lào.
- Đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả đầu tư công cho sản xuất nông lâm nghiệp ở huyện Na-xai-thong, thủ đô Viêng Chăn, CHDCND Lào.
Phương pháp nghiên cứu
+ Tiếp cận hệ thống:
- Tiếp cận theo hướng đầu tư công bao gồm cơ sở hạ tầng, đến sản xuất sản
phẩm nông nghiệp.
- Tiếp cận từ chính sách đầu tư công đến thực tế thực hiện việc đầu tư công trên
địa bàn.
- Tiếp cận từ người ban hành chính sách đầu tư công, triển khai chính sách đến
người thụ hưởng chính sách.
+ Tiếp cận có sự tham gia: Nghiên cứu dựa trên sự tham gia của các bên liên
quan đến hoạt động đầu tư công cho nông nghiêp, bao gồm: người lập, thẩm định, quyết
định chủ trương đầu tư; người lập, thẩm định, phê duyệt chương trình, dự án sử dụng
vốn đầu tư công; người lập, thẩm định, phê duyệt, giao, triển khai thực hiện chương
trình, dự án sử dụng vốn đầu tư công; người theo dõi và đánh giá, kiểm tra, thanh tra,
thực hiện kế hoạch đầu tư công và người thụ hướng các hoạt động đầu tư công cho nông
- lâm nghiệp. Đặc biệt nhấn mạnh sự tham gia và phát huy khả năng của chính các cộng
đồng nông thôn trong việc ứng dụng và thụ hưởng kết quả đầu tư công cho phát triển
nông nghiệp.
+ Tiếp cận theo lĩnh vực: Ngành nông nghiệp mở rộng bao gồm các lĩnh vực
như: trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản, lâm nghiệp, do đó hoạt động đầu tư công
cho nông - lâm nghiệp sẽ được triển khai từ các lĩnh vực trên. Như vậy, luận văn sẽ tiến
x
hành nghiên cứu hoạt động đầu tư công cụ thể cho nông – lâm nghiệp dựa trên các lĩnh
vực đã phân ra.
- Liệt kê các thông tin cần thiết có thể thu thập, hệ thống hóa theo nội dung và
địa điểm dự kiến thu thập.
- Liên hệ với cơ quan cung cấp thông tin.
- Tiến hành thu thập bằng ghi chép, sao chụp.
- Kiểm tra tính thực tế của thông tin qua quan sát trực tiếp và kiểm tra chéo.
Kết quả chính và kết luận
Đầu tư công cho sản xuất nông - lâm nghiệp là một chuỗi các hoạt động được
thực hiện với sự hỗ trợ các nguồn lực của công (Chính phủ, cộng đồng và xã hội) trong
và ngoài nước để đầu tư cho phát triển nông nghiệp. Đầu tư công cho sản xuất nông –
lâm nghiệp là điều kiện cơ bản và chủ yếu tạo môi trường thuận lợi cho người dân và
cộng đồng vươn lên. Các lĩnh vực chủ yếu mà hoạt động đầu tư công này hướng tới bao
gồm phát triển hệ thống thủy lợi, tăng cường công tác khuyến nông, hỗ trợ đầu vào sản
xuất cho lĩnh vực chăn nuôi – trồng trọt và đầu tư công cho bảo vệ rừng.
Trong những năm qua, huyện Na-xai-thong, thủ đô Viêng Chăn đã được nhận
rất nhiều sự quan tâm đầu tư của Nhà nước đặc biệt trong nông nghiệp thông qua các
công trình, dự án trong phát triển nông nghiệp như: Dự án phát triển và củng cố hệ
thống thủy lợi bền vững, dự án phát triển sản xuất cây trông hàng hóa... Các dự án này
đã tập trung đầu tư vào các lĩnh vực như thủy lợi, khuyến nông, trồng trọt, chăn nuôi và
lâm nghiệp đóng góp không nhỏ vào phát triển nông nghiệp nói riêng và phát triển kinh
tế huyện nói chung.
Về việc thực hiện và triển khai các công trình, dư án trên; theo quy định của Nhà
nước thì huyện sẽ phải xác định nhu cầu phát triển của mình để lập kế hoạch đầu tư
công cho sản xuất nông nghiệp để thủ đô phê duyệt kế hoạch và dự toán cho hoạt động
đầu tư công cho sản xuất nông nghiệp được cấp dưới trình lên sau đó mới thực hiện
quản lý vốn đầu tư công cho sản xuất nông nghiệp...
Nhu cầu về vốn đầu tư công cho sản xuất nông - lâm nghiệp của huyện giai đoạn
2012 - 2015 là 130,324 tỷ kíp. Trong đó, nguồn vốn đầu tư từ cấp TW chiếm tỷ trọng
lớn, đạt 46,97% so với tổng vốn đầu tư công cho sản xuất nông- lâm nghiệp. Từ đó đã
được phê duyệt vốn cho sản xuất nông – lâm nghiệp là 100,124 tỷ kịp đạt 76,82% so với
nhu cầu. Nhìn nhận theo lĩnh vực đầu tư, nguồn vốn này chủ yếu đầu tư cho phát triển
thủy lợi. Tuy nhiên về kết quả đầu tư công cho thủy lợi không đạt kết quả như mong
muốn là do địa hình của huyện là không bằng phẳng. Do đó việc xây dựng hệ thống
thủy lợi rất khó khăn.
xi
Qua nghiên cứu cho thấy, đầu tư công cho sản xuất nông – lâm nghiệp ở huyện
đã thúc đẩy sản xuất nông nghiệp của huyện phát triển, đặc biệt là trong lĩnh vực chăn
nuôi giá trị sản xuất năm 2016 tăng đến 29,11% so với năm 2009. Từ đó góp phần nâng
cao đời sông của người dân huyện Naxaithong. Tuy nhiên, đầu tư công cho nông nghiệp
ở huyện vẫn tồn tại những nhược điểm như đầu tư dàn trải, manh mún, vốn đầu tư sử
dụng chưa hiệu quả, chương trình đầu tư kém bền vững.
xii
THESIS ABSTRACT
Master candidate: PHOUSITH BAKHAM
Thesis title: Public investment in agro-forestry production in Na-xai-thong district,
Vientiane, Lao PDR.
Major: Agricultural Economics
Code: 60 02 01 15
Educational organization: Vietnam National University of Agriculture (VNUA)
Research Objectives
- To contribute to the systematization of theoretical and practical basis for public
investment in agricultural production.
- To analyze the status of public investment in agricultural production in
Naxaithong district, Vientiane capital, Lao People's Democratic Republic.
- To propose solutions to improve the efficiency of public investment in
agricultural production in Naxaithong district, Vientiane capital, Lao People's
Democratic Republic.
Methodology
+ Thesis approach:
- Access to public investment in infrastructure, production, collection and
processing of agricultural products.
- Access from public investment policy to the actual implementation of public
investment in study area.
- Access from public policy issuers, policy implementation to beneficiaries.
+ Participatory approach: The study was based on the participation of
stakeholders in public investment in agriculture, including: formulation, appraisal and
decision on investment policy; People who prepared, evaluated, approved assign and
implement programs and projects using public investment capital; People who monitor
and evaluate, inspect, inspect, implement public investment plans and recipients of
public investment in agriculture. Specially, this study emphaseed the participation and
promotion of the ability of rural communities themselves to use and benefit from public
investment in agricultural development.
+ Sector Approach: The agricultural sector extends to cover the fields of
agriculture, animal husbandry, aquaculture and forestry or special emphasizing public
investment in agriculture will be implemented from the fields area above. Thus, the
xiii
dissertation will conduct research into specific public investment activities in
agriculture based on the sectors that have been divided.
- Listing the necessary information that can be gathered and codified according
to the content and location of the collection.
- Contacting the provider.
- Carrying out the collection by recording, copying.
- Checking the reality of information through direct observation and cross-checking.
Main findings and conclusions
Public investment in agro-forestry production is a series of activities
undertaken with the support of public (government, community and social)
resources at home and abroad to invest in agricultural development. Public
investment in agro-forestry production is a basic and essential condition to create a
favorable environment for people and communities to grow. The main areas where
public investment is directed towards include the development of irrigation systems,
the strengthening of agricultural extension, the support of inputs for livestockfarming and public investment. protect the forest.
In the past few years, Naxaithong district, Vientiane capital has received a lot of
attention from the State especially in agriculture through projects and projects in
agricultural development such as: and strengthen the sustainable irrigation system, the
project to develop the production of commodity trees ... These projects have invested in
such fields as irrigation, agriculture, agriculture, animal husbandry and forestry. The
contribution of agriculture to the development of agriculture in particular and the
development of the district economy in general.
On the implementation and implementation of projects and projects; According
to state regulations, the district will have to determine its development needs to make
public investment plans for agricultural production so that the capital will approve plans
and estimates for public investment in agricultural production. The subordinate level is
then submitted to manage the public investment capital for agricultural production.
The demand for public investment capital for agricultural and forestry
production of the district in the period 2012-2015 is 130,324 billion kip. In particular,
investment capital from the central level accounts for a large proportion, reaching
46.97% of the total public investment for agricultural-forestry production. Since then,
the capital for agro-forestry production has been approved at 100.12 billion Kip, up
76.82% compared to the demand. Looking at the investment field, this source of capital
is mainly invested for irrigation development. However, the results of public investment
xiv
in irrigation are not satisfactory as the terrain of the district is not smooth. Therefore, the
construction of irrigation system is very difficult.
Through the research, we found out that the Public Investment is one of the key
factors contributed to the development of agricultural production in this district,
especially in the field of animal husbandry. The value of production in 2016 increased
to 29.11% compared to 2009. Contributing in improving the livelihood of people in
Naxaythong District. However, public investment in agriculture in the district still has
the disadvantages such as investment spread, scattered, capital investment is not
effective. fruits, investment programs are less sustainable.
xv
PHẦN 1. MỞ ĐẦU
1.1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
Nông nghiệp là một ngành kinh tế quan trọng trong quá trình phát triển
của mỗi Quốc gia. Nông nghiệp, nông dân, nông thôn là vấn đề chiến lược có ý
nghĩa lâu dài đối với Lào. Nước CHDCND Lào là một nước có nhiều tiềm năng
về nông nghiệp, là nước mà sản xuất nông nghiệp thu hút tới 74% dân số tham
gia nên phát triển nông nghiệp - nông thôn luôn giữ vị trí quan trọng trong chiến
lược phát triển kinh tế - xã hội (Bộ Nông – lâm nghiệp Lào, 2016). Do vậy, nông
nghiệp là ngành kinh tế được Nhà nước rất quan tâm. Để phát triển nông nghiệp
nông thôn chính sách điều hành của nhà nước là một yếu tố quan trọng. Trong
chính sách về phát triển nông nghiệp, đầu tư công chiếm vai trò vô cùng cần thiết
vì lĩnh vực nông nghiệp đòi hỏi đầu tư lớn, nhiều rủi ro nên ít nhận được sự quan
tâm của đầu tư tư nhân. Đầu tư công là đòn bẩy, tạo ra môi trường thuận lợi,
khuyến khích các thành phần kinh tế, tạo điều kiện thúc đẩy đầu tư tư nhân phát
huy hiệu quả cao thông qua việc xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế, chuyển giao
công nghệ và các chính sách hỗ trợ phát triển...
Na-xai-thong là một huyện có tiềm năng lớn về phát triển nông nghiệp của
thủ đô, trong chiến lược phát triển kinh tế xã hội thủ đô Viêng Chăn, Na-xaithong được xác định là một trong 4 huyện trọng điểm về phát triển nông nghiệp
theo hướng hàng hóa. Tuy nhiên, hiện nay kết cấu hạ tầng nông nghiệp, nông
thôn chưa đáp ứng nhu cầu sản xuất hàng hóa: Đầu tư cho thủy lợi còn thấp chưa
đáp ứng về yêu cầu thâm canh và chuyển dịch cơ cấu trong cây trồng vật nuôi.
Kết cấu hạ tầng phục vụ bảo quản, chế biến như kho tàng, sân phơi, bến
bãi,…còn kém phát triển; công nghiệp chế biến nông sản có quy mô nhỏ, công
nghệ thiết bị lạc hậu nên chất lượng nhiều loại nông sản thấp. Thị trường tiêu thụ
sản phẩm nông lâm thuỷ sản chưa được khai thác tốt, thiếu ổn định và mang tính
rủi ro cao, nhất là về giá. Những khó khăn trên đã làm cho nền nông nghiệp
huyện chậm chuyển dịch theo hướng nông nghiệp hàng hóa.
Để khắc phục những khó khăn trên, trong những năm qua huyện đã được
sự quan tâm hỗ trợ, đầu tư của Nhà nước, các cấp chính quyền bằng nhiều hình
thức, nhiều chương trình dự án lớn. Nhưng do những hạn chế trên cùng với sự
tham gia của người dân đối với các chương trình còn nặng tính hình thức, thị
trường tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp chưa ổn định… đã dẫn đến kết quả và hiệu
1
quả của hoạt động đầu tư công vẫn còn hạn chế, chưa tương xứng với tiềm năng
của huyện. Xuất phát từ thực tiễn trên, tôi tiến hành nghiên cứu đề tài “Đầu tư
công cho sản xuất nông - lâm nghiệp ở huyện Na-xai-thong, thủ đô Viêng
Chăn, CHDCND Lào”.
1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
1.2.1. Mục tiêu chung
Trên cơ sở đánh giá thực trạng đầu tư công cho sản xuất nông – lâm
nghiệp huyện Na-xai-thong, thủ đô Viêng Chăn, CHDCND Lào, đề xuất một số
giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả đầu tư công cho nông – lâm nghiệp trên địa
bàn huyện.
1.2.2. Mục tiêu cụ thể
- Góp phần hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về đầu tư công cho sản
xuất nông – lâm nghiệp.
- Phân tích thực trạng đầu tư công cho sản xuất nông – lâm nghiệp ở
huyện Na-xai-thong, thủ đô Viêng Chăn, CHDCND Lào.
- Đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả đầu tư công cho sản xuất
nông – lâm nghiệp ở huyện Na-xai-thong, thủ đô Viêng Chăn, CHDCND Lào.
1.3. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU
- Nghiên cứu đầu tư công cho sản xuất nông - lâm nghiệp ở cấp huyện
được dựa trên cơ sở lý luận nào?
- Thực trạng đầu tư công cho sản xuất nông - lâm nghiệp ở huyện Na-xaithong hiện nay là như thế nào? có những bất cập gì?
- Có các yếu tố nào ảnh hưởng đến việc đầu tư công cho sản xuất nông lâm nghiệp trên địa bàn huyện Na-xai-thong?
- Những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả đầu tư công cho sản xuất nông
– lâm nghiệp ở huyện Na-xai-thong, thủ đô Viêng Chăn, CHDCND Lào là gì?
1.4. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU
1.4.1. Đối tượng nghiên cứu
Những vấn đề lý luận và thực tiễn về nâng cao hiệu quả đầu tư công cho
sản xuất nông - lâm nghiệp của huyện Na-xai-thong, thủ đô Viêng Chăn,
CHDCND Lào.
2
Đối tượng điều tra, khảo sát là: các đơn vị cung cấp, tiếp nhận và thực
hiện đầu tư công cho sản xuất nông - lâm nghiệp ở huyện Na-xai-thong, thủ đô
Viêng Chăn, CHDCND Lào.
1.4.2. Phạm vi nghiên cứu
1.4.2.1. Phạm vi về nội dung
Nghiên cứu thực trạng về đầu tư công cho sản xuất nông - lâm nghiệp;
những kết quả và hiệu quả đạt được trong đầu tư công cho sản xuất nông - lâm
nghiệp ở huyện Na-xai-thong trong những năm qua; các yếu tố ảnh hưởng đến
đầu tư công cho sản xuất nông - lâm nghiệp ở huyện Na-xai-thong và hệ thống
giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả đầu tư công cho sản xuất nông – lâm nghiệp ở
huyện Na-xai-thong.
Trong luận văn của tôi, tôi tập trung nghiên cứu về đầu tư công cho sản
xuất nông lâm- nghiệp ở huyện Na-xai-thong.
1.4.2.2. Phạm vi về không gian
Đề tài tiến hành nghiên cứu trên địa bàn huyện Na-xai-thong, thủ đô
Viêng Chăn, CHDCND Lào.
1.4.2.3. Phạm vi về thời gian:
Thời gian nghiên cứu đề tài tiến hành từ tháng 10 năm 2016 đến tháng 10
năm 2017.
Số liệu trong nghiên cứu được thu thập và điều tra chủ yếu trong giai
đoạn 2011 - 2016.
3
PHẦN 2. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ
ĐẦU TƯ CÔNG CHO SẢN XUẤT NÔNG - LÂM NGHIỆP
2.1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ĐẦU TƯ CÔNG CHO SẢN XUẤT NÔNG –
LÂM NGHIỆP
2.1.1. Những khái niệm cơ bản và vai trò của đầu tư công cho sản xuất nông
– lâm nghiệp
2.1.1.1. Những khái niệm cơ bản
- Đầu tư:
Trong kinh tế học vĩ mô, đầu tư chỉ việc gia tăng tư bản nhằm tăng cường
năng lực sản xuất tương lai. Đầu tư, vì thế, còn được gọi là hình thành tư bản
hoặc tích lũy tư bản. Tuy nhiên, chỉ có tăng tư bản làm tăng năng lực sản xuất vật
chất mới được tính. Còn tăng tư bản trong lĩnh vực tài chính tiền tệ và kinh
doanh bất động sản bị loại trừ. Việc gia tăng tư bản tư nhân (tăng thiết bị sản
xuất) được gọi là đầu tư tư nhân. Việc gia tăng tư bản xã hội được gọi là đầu tư
công cộng (Nguyễn Quang Hùng, 2013).
Theo cách hiểu của kinh tế đầu tư, đầu tư là sự từ bỏ các nguồn lực ở hiện
tại để tiến hành các hoạt động nào đó nhằm thu kết quả nhất định trong tương lai
lớn hơn các nguồn lực bỏ ra để đạt được kết quả đó. Nguồn lực phải hy sinh đó
có thể là tiền, là tài nguyên thiên nhiên, là sức lao động, trí tuệ…
Các hoạt động bỏ tiền ra xây dựng công trình giao thông, thông tin…làm
tăng tài sản cho nền kinh tế. Các hoạt động này gọi là đầu tư phát triển hay đầu tư
trên giác độ nền kinh tế. Đầu tư phát triển đòi hỏi rất nhiều nguồn lực. Theo
nghĩa hẹp, nguồn lực sử dụng cho đầu tư phát triển là tiền vốn. Theo nghĩa rộng,
nguồn lực đầu tư bao gồm tiền vốn, đất đai, lao động, máy móc thiết bị, tài
nguyên, khoa học công nghệ…
Theo luật đầu tư Lào: Đầu tư là việc sử dụng các nguồn lực như tài sản,
công nghệ, kinh nghiệm…vào trong hoạt động nào đó để tạo ra lợi ích cho cá
nhân hay công cộng.
Như vậy, có thể hiểu rằng Đầu tư bao gồm những hoạt động sử dụng các
nguồn lực hiện tại nhằm đem lại cho nền kinh tế xã hội những kết quả trong
tương lai lớn hơn các nguồn lực đã sử dụng để đạt kết quả đó.
4
- Xem thêm -