Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
***Lêi nãi ®Çu***
C¬ chÕ thÞ trêng cïng c¸c quy luËt kinh tÕ vèn cã cña nã nh : quy luËt c¹nh
tranh, quy luËt gi¸ trÞ, quy luËt cung cÇu, quy luËt lu th«ng tiÒn tÖ ®· buéc c¸c doanh
nghiÖp ph¶i cã sù nh×n nhËn ®óng ®¾n, mét sù nghiªn cøu,t×m hiÓu chÝnh x¸c tríc
khi quyÕt ®Þnh ®i vµo s¶n xuÊt kinh doanh. TÊt c¶ sù nghiªn cøu, t×m hiÓu ®ã cña c¸c
doanh nghiÖp ®Òu tËp trung ®Ó tr¶ lêi cho 3 c©u hái c¬ b¶n ®ã lµ: “s¶n xuÊt cho ai? ”,
“ s¶n xuÊt c¸i g×? ”vµ “s¶n xuÊt nh thÕ nµo? ”. §©y chÝmh lµ nÒn t¶ng ®Ó doanh
nghiÖp ®Ò ra ®îc nh÷ng ph¬ng thøc kinh doanh cho phï hîp nh»m ®em l¹i hiÖu qu¶
s¶n xuÊt kinh doanh cao nhÊt .
MÆt kh¸c, hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh chØ ®îc ®¸nh gi¸ th«ng qua kÕt qu¶
tµi chÝnh vµ sÏ ®îc nh×n nhËn s©u s¾c h¬n th«ng qua viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh tµi
chÝnh cña doanh nghiÖp.
Ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh (hay cßn gäi lµ ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh
kh«ng chØ víi mét môc ®Ých lµ ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh tríc vµ trong qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt, mµ môc ®Ých quan träng h¬n lµ ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh gióp cho nhµ
qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp sÏ x¸c ®Þnh ®îc sè lîng c¸ nh©n tè ¶nh hëng ,møc
®é vµ tÝnh chÊt ¶nh hëng cña mçi nh©n tè tíi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó tõ ®ã
®a ra ®îc nh÷ng biÖn ph¸p, nh÷ng quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n nh»m n©ng cao h¬n n÷a hiÖu
qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh trong nh÷ng kú tiÕp theo.
NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña
doanh nghiÖp nãi chung hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh nãi riªng vµ sau qu¸ tr×nh
t×m hiÓu thùc tÕ t¹i XÝ nghiÖp dÞch vô khoa häc kü thuËt ®Î häc hái kinh nghiÖm
thùc tÕ còng nh vËn dông nh÷ng kiÕn thøc ®· häc t«i xin chän ®Ò tµi :”§¸nh gi¸
t×nh h×nh tµi chÝnh vµ mét sè gi¶i ph¸p gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt
kinh doanh t¹i XÝ nghiÖp dÞch vô khoa häc kü thuËt .”
LuËn v¨n nµy ngoµi phÇn më ®Çu vµ phÇn kÕt luËn bao gåm 3 ch¬ng víi
nh÷ng néi dung sau:
Ch¬ng I: C¬ së lý luËn chung cña viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña
doanh nghiÖp
Trong ch¬ng nµy t«i xin ®Ò cËp ®Õn nh÷ng kh¸i niÖm c¬ b¶n vÒ doanh nghiÖp,
qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp vµ vai trß cña nã trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ,®ång
thêi trong ch¬ng nµy còng sÏ ®Ò cËp ®Õn nh÷ng kh¸i niÖm vÒ ph©n tÝch t×nh h×nh tµi
chÝnh ,néi dung vµ tµi liÖu sö dông trong qu¸ tr×nh ph©n tÝch.
1
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Ch¬ng II: Ph©n tÝch ,®¸nh gi¸ thùc tr¹ng t×nh h×nh tµi chÝnh cña XÝ nghiÖp
dÞch vô khoa häc kü thuËt
Ch¬ng II tËp trung ®i s©u vµo ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh t¹i mét doanh
nghiÖp nhµ níc ®ang ho¹t ®éng trªn lÜnh vùc t vÊn, kh¶o s¸t vµ thiÕt kÕ c¸c c«ng
tr×nh ®iÖn võa vµ nhá kÕt hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña ngµnh ;cña c¬
chÕ ho¹t ®éng thùc tÕ qua c¸c ph¬ng ph¸p ®· ®îc x¸c ®Þnh á phÇn lý luËn .
Ch¬ng III: Mét sè ý kiÕn gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh
cho XÝ nghiÖp dÞch vô khoa häc kü thuËt .
Sau khi ®¸nh gi¸ t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh; ®¸nh gi¸ c«ng t¸c tµi
chÝnh t¹i xÝ nghiÖp dÞch vô khoa häc kü thuËt trªn c¶ hai mÆt u ®iÓm vµ h¹n chÕ, ch¬ng III ®Ò cËp ®Õn sù cÇn thiÕt ®Èy m¹nh c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh t¹i XÝ nghiÖp
dÞch vô khoa häc kü thuËt nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®a ra mét
sè kiÕn nghÞ.
2
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Ch¬ng 1: C¬ së lý luËn chung cña
ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh
doanh nghiÖp
1.1 Doanh nghiÖp vµ vai trß cña qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp
1.1.1Doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng
Theo luËt doanh nghiÖp d· ®îc quèc héi níc ta th«ng qua ngµy 12/06/1999 vµ
chÝnh thøc ¸p dông tõ ngµy 01/01/2000 ®· nªu râ:”Doanh nghiÖp lµ tæ chøc kinh tÕ
riªng, cã tµi s¶n, cã trô së giao dÞch æn ®Þnh, ®îc ®¨ng ký kinh doanh theo quy ®Þnh
cña ph¸p luËt nh»m môc ®Ých thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng kinh doanh.”
§Ó cã ®îc c¸i nh×n s©u h¬n vÒ doanh nghiÖp , cô thÓ lµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh doanh trong doanh nghiÖp ph¶i n¾m râ ®îc cã bao nhiªu lo¹i h×nh doanh
nghiÖp ®ang tån t¹i trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn nay. Vµ ®Ó ®øng v÷ng trong nÒn
kinh tÕ thÞ trêng víi quy luËt c¹nh tranh ,®µo th¶i kh¾c nghiÖt th× mçi mét lo¹i h×nh
doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã nh÷ng ph¬ng híng g× khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh.
§ã chÝnh lµ 3 c©u hái mµ c¸c nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp ph¶i tr¶ lêi:
-Mét lµ: Nªn ®Çu t vµo s¶n xuÊt c¸i g×? §©y lµ chiÕn lîc ®Çu t dµi h¹n cña
doanh nghiÖp
-Hai lµ: S¶n xuÊt cho ai?
-Ba lµ:S¶n xuÊt nh thÕ nµo? §©y chÝnh lµ ba c©u hái buéc c¸c nhµ qu¶n lý
doanh nghiÖp ph¶i ®i s©u t×m hiÓu ®Ó doanh nghiÖp ®i ®óng quü ®¹o ®· ®îc v¹ch ra.
Nãi tãm l¹i ba c©u hái trªn ®Òu xoay quanh vÊn ®Ò lµ lµm sao doanh nghiÖp
cã thÓ ®¹t lîi nhuËn tèi ®a trong khi chØ ph¶i bá ra mét lîng chi phÝ tèi thiÓu.Muèn
®¹t ®îc môc ®Ých ®ã th× doanh nghiÖp ph¶i t¨ng cêng qu¶n lý trªn tÊt c¶ c¸c mÆt
ho¹t ®éng cña m×nh bëi v× c¬ chÕ qu¶n lý láng lÎo , kh«ng ®ång bé, kh«ng thèng
nhÊt tõ trªn xuèng lµ tiÒn ®Ò khiÕn doanh nghiÖp l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n
MÆt dï ho¹t ®éng trong doanh nghiÖp rÊt ®a d¹ng vµ phô thuéc vµo rÊt nhiÒu
yÕu tè ®Æc biÖt lµ phô thuéc rÊt nhiÒu vµo ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña ngµnh
nhng ®Òu cã mét ®iÓm chung lín trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ë c¸c ®¬n vÞ
®ã lµ ®ªï diÔn ra ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ ho¹t ®éng nµy ®îc ®iÒu khiÓn trùc tiÕp bëi
bé phËn qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp
3
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
1.1.2 Kh¸i qu¸t vÒ qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp
1.1.2.1Tµi chÝnh doanh nghiÖp
Tµi chÝnh doanh nghiÖp lµ mét kh©u cña hÖ thèng tµi chÝnh trong nÒn kinh tÕ
quèc d©n, nã lµ mét ph¹m trï kinh tÕ kh¸ch quan g¾n liÒn víi sù ra ®êi cña nÒn kinh
tÕ hµng ho¸ tiÒn tÖ.
Tµi chÝnh doanh nghiÖp cã nhiÖm vô lµ qu¸ tr×nh t¹o lËp, ph©n phèi vµ sö
dông c¸c quü tiÒn tÖ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp bëi v×
tiÒn ®Ò cÇn thiÕt ®Ó mçi doanh nghiÖp cã thÓ tiÕn hµnh ho¹t ®éng kinh doanh lµ ph¶i
cã mét lîng tiÒn tÖ nhÊt ®Þnh th× doanh nghiÖp míi thùc hiÖn ®îc môc tiªu ®· ®Æt ra.
C¸c ho¹t ®éng liªn quan ®Õn viÖc t¹o lËp, ph©n phèi vµ sö dông c¸c quü tiÒn tÖ thuéc
c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp.
C¸c quan hÖ kinh tÕ ph¸t sinh g¾n víi viÖc t¹o lËp, ph©n phèi vµ sö dông c¸c
quü tiÒn tÖ cña doanh nghiÖp nh quan hÖ gi÷a doanh nghiÖp víi Nhµ níc, quan hÖ
gi÷a doanh nghiÖp víi c¸c chñ thÓ kinh tÕ, quan hÖ trong néi bé doanh nghiÖp hîp
thµnh quan hÖ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp.
1.1.2.2. Qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp, néi dung vµ c¸c nh©n
tè ¶nh hëng ®Õn qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp.
a. Qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp: Lµ viÖc lùa chän vµ ®a ra c¸c quyÕt ®Þnh
tµi chÝnh, tæ chøc thùc hiÖn c¸c quyÕt ®Þnh ®ã nh»m ®¹t ®îc môc tiªu ho¹t ®éng cña
doanh nghiÖp: Tèi ®a ho¸ lîi nhuËn, kh«ng ngõng lµm t¨ng gi¸ trÞ cña doanh nghiÖp
vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp trªn thÞ trêng.
b. Néi dung chñ yÕu cña qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp:
- Tham gia ®¸nh gi¸ lùa chän c¸c dù ¸n ®Çu t vµ kÕt qu¶ kinh doanh.
- X¸c ®Þnh nhu cÇu vèn, tæ chøc huy ®éng c¸c nguån vèn ®Ó ®¸p øng cho ho¹t
®éng cña doanh nghiÖp.
- Thùc hiÖn tèt viÖc ph©n phèi lîi nhuËn, trÝch lËp vµ sö dông c¸c quü cña
doanh nghiÖp.
- §¶m b¶o kiÓm tra kiÓm so¸t thêng xuyªn ®èi víi t×nh h×nh ho¹t ®éng cña
doanh nghiÖp vµ thùc hiÖn tèt viÖc ph©n tÝch tµi chÝnh.
- Thùc hiÖn tèt viÖc kÕ ho¹ch ho¸ tµi chÝnh.
c. Nh÷ng nh©n tè chñ yÕu ¶nh hëng ®Õn qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp
lµ: H×nh thøc ph¸p lý cña tæ chøc doanh nghiÖp; ®Æc ®iÓm kinh tÕ kü thuËt cña
ngµnh kinh doanh (tÝnh chÊt kinh doanh, thêi vô chu kú s¶n xuÊt); m«i trêng kinh
doanh (sù æn ®Þnh cña nÒn kinh tÕ, ¶nh hëng cña gi¸ c¶ thÞ trêng, l·i suÊt vµ thuÕ, vµ
sù c¹nh tranh trªn thÞ trêng cïng víi tiÕn bé c«ng nghÖ).
4
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
1.1.2.3. Vai trß cña qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp
Ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp thµnh c«ng hay thÊt b¹i lµ do c«ng
t¸c qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp bëi v× qu¶n trÞ tµi chÝnh cã quan hÖ chÆt chÏ víi
qu¶n trÞ doanh nghiÖp. HÇu hÕt mäi quyÕt ®Þnh qu¶n trÞ kh¸c ®Òu dùa vµo kÕt qu¶ rót
ra tõ viÖc ®¸nh gi¸ vÒ mÆt tµi chÝnh trong qu¶n trÞ doanh nghiÖp.
VËy vai trß cô thÓ cña qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp lµ g×?
- X¸c ®Þnh ®óng ®¾n nhu cÇu vèn cÇn thiÕt cho ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp
trong tõng thêi kú, lùa chän c¸c ph¬ng ph¸p vµ h×nh thøc thÝch hîp huy ®éng vèn tõ
bªn trong vµ bªn ngoµi ®Ó ®¸p øng kÞp th¬× c¸c nhu cÇu vèn cho ho¹t ®éng kinh
doanh cña doanh nghiÖp; ®¶m b¶o cho doanh nghiÖp ho¹t ®éng nhÞp nhµng víi chi
phÝ huy ®éng thÊp.
- Tæ chøc sö dông vèn tiÕt kiÖm vµ hiÖu qu¶ ®Ó cã thÓ n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t
®éng kinh doanh nh huy ®éng sè vèn tèi ®a hiÖn cã nh»m gi¶m bít vµ tr¸nh ®îc
nh÷ng thiÖt h¹i do ø ®äng vèn g©y ra, ®ång thêi gi¶m ®îc nhu cÇu vay vèn, gi¶m ®îc kho¶n tr¶ l·i vay. Ngoµi ra h×nh thµnh vµ sö dông tèt c¸c quü, ¸p dông c¸c h×nh
thøc thëng ph¹t vËt chÊt mét c¸ch hîp lý sÏ gãp phÇn thóc ®Èy c¸n bé c«ng nh©n
viªn g¾n bã víi doanh nghiÖp, n©ng cao n¨ng xuÊt lao ®éng, c¶i tiÕn s¶n xuÊt kinh
doanh, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông tiÒn vèn.
- Gi¸m s¸t, kiÓm tra chÆt chÏ c¸c mÆt ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña
doanh nghiÖp ®Ó tõ ®ã ph¸t hiÖn kÞp thêi nh÷ng tån t¹i víng m¾c trong kinh doanh
vµ cã quyÕt ®Þnh ®iÒu chØnh kÞp thêi.
Qua c¸c kh¸i niÖm ®· ®îc nhËn ®Þnh ë trªn ta thÊy ®îc chøc n¨ng nhiÖm vô,
néi dung chñ yÕu còng nh vai trß cña qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp. §©y kh«ng
chØ lµ mét m«n khoa häc ®¬n thuÇn mµ cßn lµ mét m«n nghÖ thuËt ®ßi hái c¸c nhµ
nhµ qu¶n trÞ tµi chÝnh ph¶i nh¹y bÐn víi sù vËn ®éng cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
MÆt kh¸c, ®Ó ®¸p øng nhu cÇu trªn c¸c nhµ qu¶n trÞ tµi chÝnh cßn ph¶i cã kü
n¨ng nghiÖp vô ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp tríc trong vµ sau mçi
qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh th«ng qua c«ng t¸c ph©n tÝch ho¹t ®éng tµi chÝnh
trong doanh nghiÖp mµ theo Josetle Payrard - mét nhµ kinh tÕ häc ®· nãi nh sau:
“Ph©n tÝch tµi chÝnh cã thÓ ®îc ®Þnh nghÜa nh mét tæng thÓ c¸c ph¬ng ph¸p cho
phÐp ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh trong qu¸ khø vµ hiÖn t¹i, gióp cho viÖc ®a ra c¸c
quyÕt ®Þnh qu¶n trÞ vµ ®¸nh gi¸ doanh nghiÖp mét c¸ch chÝnh x¸c ”.
VËy tÇm quan träng cña ph©n tÝch tµi chÝnh lµ g×? §Ó ph©n tÝch tµi chÝnh
doanh nghiÖp cÇn thùc hiÖn nh÷ng thao t¸c g×? C¸c kü n¨ng chñ yÕu ®îc sö dông
khi tiÕn hµnh ph©n tÝch lµ g×?
5
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
1.2. TÇm quan träng cña ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp.
1.2.1. Ph©n tÝch tµi chÝnh vµ sù cÇn thiÕt cña ph©n tÝch tµi chÝnh
doanh nghiÖp
1.2.1.1. Ph©n tÝch tµi chÝnh.
Ph©n tÝch tµi chÝnh lµ ho¹t ®éng nghiªn cøu, ®¸nh gi¸ sù chuyÓn dÞch, biÕn
®æi c¸c luång tµi chÝnh cïng víi ¶nh hëng cña nã tíi ho¹t ®éng kinh doanh. Th«ng
qua ph©n tÝch tµi chÝnh cho phÐp doanh nghiÖp ®¸nh gi¸ ®îc toµn bé t×nh h×nh tµi
chÝnh vµ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp.
1.2.1.2. Sù cÇn thiÕt cña ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp.
§èi víi doanh nghiÖp cã rÊt nhiÒu quan t©m tíi t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh
nghiÖp. Tuy nhiªn, tuú theo môc ®Ých kh¸c nhau mµ hä quan t©m tíi t×nh h×nh tµi
chÝnh ë c¸c gãc ®é kh¸c nhau. Song nh×n chung hä ®Òu quan t©m tíi kh¶ n¨ng t¹o ra
dßng tiÒn mÆt, kh¶ n¨ng sinh lîi, kh¶ n¨ng thanh to¸n, møc lîi nhuËn tèi ®a cña
doanh nghiÖp. Nhng kh«ng ph¶i bÊt cø ai cÇn th«ng tin tµi chÝnh lµ doanh nghiÖp
cung cÊp ®Çy ®ñ cho hä mµ ph¶i dùa trªn c¸c mèi quan hÖ víi doanh nghiÖp vµ
môc®Ých cña nh÷ng ngêi sö dông th«ng tin ®ã. V× vËy, vai trß cña ph©n tÝch tµi chÝnh
lµ rÊt quan träng ®èi víi:
C¸c nhµ qu¶n lý:
C¸c nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp thêng rÊt quan t©m tíi t×nh h×nh ph©n tÝch tµi
chÝnh v× ph©n tÝch thêng xuyªn sÏ:
- T¹o thµnh chu kú ®¸nh gi¸ ®Òu ®Æn vÒ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh, tiÕn hµnh
c©n ®èi tµi chÝnh, kh¶ n¨ng sinh lêi, kh¶ n¨ng thanh to¸n, tr¶ nî, rñi ro, tµi chÝnh
doanh nghiÖp.
- §Þnh híng quyÕt ®Þnh cña Ban Gi¸m ®èc còng nh gi¸m ®èc tµi chÝnh: QuyÕt
®Þnh ®Çu t, tµi trî, ph©n chia lîi tøc cæ phÇn.
- Lµ c¬ së cho c¸c dù b¸o tµi chÝnh: kÕ ho¹ch ®Çu t, ng©n s¸ch tiÒn mÆt.
- Lµ c«ng cô ®Ó kiÓm so¸t c¸c ho¹t ®éng qu¶n lý.
C¸c nhµ ®Çu t:
C¸c nhµ ®Çu t bao gåm nh÷ng ngêi cã vèn nhng cha ®Çu t, ®ang cã nhu cÇu sö
dông vèn nh mua cæ phiÕu hay tr¸i phiÕu c«ng ty, c¸c c¸ nh©n tæ chøc, hoÆc c¸c cæ
®«ng hiÖn t¹i ®ang ®Çu t vèn vµo C«ng ty. Thu nhËp cña cæ ®«ng lµ thu nhËp cæ
phiÕu, lîi tøc cæ phiÕu vµ gi¸ trÞ t¨ng thªm (b»ng chªnh lÖch gi¸ mua - gi¸ b¸n) cña
vèn ®Çu t do biÕn ®éng cña gi¸ c¶ trªnthÞ trêng, hay yÕu tè ¶nh hëng tíi lîi nhuËn
kú väng cña doanh nghiÖp. Trong thùc tÕ c¸c nhµ ®Çu t thêng tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ kh¶
n¨ng sinh lêi cña C«ng ty, triÓn väng cña C«ng ty trong t¬ng lai tõ ®ã quyÕt ®Þnh hä
nªn mua hay b¸n cæ phiÕu mµ hä ®ang n¾m gi÷? §Ó tr¶ lêi cho c©u hái trªn th× c¸c
6
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
cæ ®«ng thêng dùa vµo kÕt qu¶ ph©n tÝch tµi chÝnh cña c¸c chuyªn gia ph©n tÝch tµi
chÝnh.
Ngêi cho vay: C¸c nhµ ®Çu t tµi chÝnh cho doanh nghiÖp rÊt cÇn n¾m b¾t ®îc
tiÒm n¨ng cña doanh nghiÖp. Th«ng qua sù ph©n tÝch tµi chÝnh cho phÐp hä tr¶ lêi
nh÷ng c©u hái “liÖu doanh nghiÖp vay cã nh÷ng rñi ro g× x¶y ra”, “doanh nghiÖp cã
kh¶ n¨ng tr¶ nî hay kh«ng?”, “thêi gian cã thÓ cho doanh nghiÖp nî lµ bao l©u?”.
- NÕu lµ kho¶n vay ng¾n h¹n: ngêi cho vay quan t©m ®Õn tµi s¶n thÕ chÊp vµ
®Æc biÖt quan t©m ®Õn kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh cña doanh nghiÖp.
- NÕu lµ kho¶n vay dµi h¹n: Ngêi cho vay ®Æc biÖt quan t©m tíi kh¶ n¨ng
thanh to¸n vµ kh¶ n¨ng sinh lêi cña doanh nghiÖp mµ viÖc hoµn tr¶ gèc vµ l·i sÏ tuú
thuéc vµo kh¶ n¨ng nµy, bªn c¹nh nh÷ng tµi s¶n mµ doanh nghiÖp thÕ chÊp.
C¸n bé c«ng nh©n viªn cña doanh nghiÖp:
Kho¶n tiÒn l¬ng nhËn ®îc tõ doanh nghiÖp lµ nguån thu nhËp cña nh÷ng ngêi
hëng l¬ng. V× vËy, c¸n bé c«ng nh©n viªn còng rÊt quan t©m tíi triÓn väng ph¸t triÓn
còng nh kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Hä còng muèn biÕt tíi xu thÕ ph¸t
triÓn, hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®Ó cã ®éng lùc
thóc ®Èy hä lµm viÖc tèt h¬n cho doanh nghiÖp.
C«ng ty kiÓm to¸n:
C«ng ty kiÓm to¸n sÏ sö dông b¸o c¸o tµi chÝnh cña doanh nghiÖp vµ c¸c b»ng
chøng kh¸c mµ kiÓm to¸n thu ®îc ®Ó x¸c ®Þnh tÝnh hîp lý, trung thùc cña c¸c sè liÖu
vµ ph¸t hiÖn nh÷ng gian lËn vµ sai sãt cña doanh nghiÖp.
1.2.2 Môc tiªu cña tÇm quan träng cña ph©n tÝch tµi chÝnh.
1.2.2.1. Môc tiªu cña ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp.
Do ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp lµ ®Ó cung cÊp th«ng tin h÷u dông trong
viÖc t¹o ra c¸c quyÕt ®Þnh kinh doanh vµ kinh tÕ. V× vËy, môc tiªu cña ph©n tÝch tµi
chÝnh doanh nghiÖp lµ:
- Thø nhÊt lµ: Cung cÊp ®Çy ®ñ c¸c th«ng tin cã Ých cho c¸c nhµ ®Çu t vµ
nh÷ng ngêi sö dông th«ng tin tµi chÝnh kh¸c nh»m gióp hä cã ®îc nh÷ng quyÕt ®Þnh
®óng ®¾n khi muèn ®Çu t, cho vay… Ngoµi ra, qua th«ng tin ®îc cung cÊp ngêi sö
dông th«ng tin sÏ ®¸nh gi¸ ®îc kh¶ n¨ng vµ tÝnh chÝnh x¸c cña c¸c dßng tiÒn mÆt
vµo ra, t×nh h×nh sö dông cã hiÖu qña vèn kinh doanh vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña
doanh nghiÖp.
- Thø hai lµ: Cung cÊp th«ng tin vÒ nguån vèn chñ së h÷u, c¸c kho¶n nî, kÕt
qu¶ cña qu¸ tr×nh, sù kiÖn vµ c¸c t×nh huèng lµm biÕn ®æi c¸c nguån vèn vµ c¸c
kho¶n nî cña doanh nghiÖp.
7
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
- Ba lµ: Cung cÊp th«ng tin vÒ viÖc thùc hiÖn chøc n¨ng c¬ng vÞ qu¶n lý cña
ngêi qu¶n lý nh thÕ nµo ®èi víi doanh nghiÖp trong viÖc sö dông c¸c tiÒm n¨ng cña
doanh nghiÖp ®· ®îc giao. ChÝnh ®iÒu nµy ®ßi hái tr¸ch nhiÖm cña ngêi qu¶n lý vÒ
qu¶n lý, ®¶m b¶o an toµn cho tiÒm n¨ng cña doanh nghiÖp vµ sö dông chóng sao cho
hiÖu qu¶.
1.1.1.2 TÇm quan träng cña ph©n tÝch tµi chÝnh
NÒn kinh tÕ thÞ trêng ®ang diÏn ra gay g¾t vµ s«i ®éng buéc c¸c nhµ qu¶n trÞ
doanh nghiÖp ph¶i cã ®Þnh híng chiÕn lîc, mµ muèn ho¹ch ®Þnh chiÕn lîc ph¶i tiÕn
hµnh ph©n tÝch tµi chÝnh v×:
+ Ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp cho phÐp c¸c nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp
®¸nh gi¸ thêng xuyªn nh÷ng mÆt m¹nh, mÆt yÕu vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh còng nh ho¹t
®éng kinh doanh vÒ: kh¶ n¨ng thanh to¸n, t×nh h×nh lu©n chuuyÓn vèn, vËt t , hµng
ho¸ …
+ Ngoµi ra ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp lµ c¬ sá ®Ó ra cÊc quyÕt ®Þnh tµi
chÝnh cña doanh nghiÖp. Qua c¸c kÕt qu¶ sau qu¸ tr×nh ph©n tÝch nhµ qu¶n trÞ doanh
nghiÖp sÏ biÕt ®îc nh÷ng tån t¹i, khã kh¨n ®ang víng m¾c vµ t×m híng ®Ó kh¾c
phôc
VËy ho¹ch ®Þnh chiÕn lîc vµ chiÕn thuËt mµ c¸c nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp
cÇn thùc hiÖn ph¶i ®a ra sau khi cã sù c©n nh¾c vÒ mÆt tµi chÝnh. Riªng ®èi víi nhµ
qu¶n lý tµi chÝnh sau khi ph©n tÝch tµi chÝnh sÏ ®a ra kÕ ho¹ch tµi chÝnh khoa häc,
®¶m b¶o mäi tµi s¶n tiÒn vèn ®îc sö dông mét c¸ch hiÖu qu¶.
1.3 Néi dung chñ yÕu cña ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp
Sau khi ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp th«ng qua
b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n vµ b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh bé phËn
qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp thêng tiÕn hµnh ph©n tÝch theo nh÷ng néi dung thø
tù sau:
1.3.1 Ph©n tÝch kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp (th«ng qua
c¸c hÖ sè)
§©y lµ c¸c chØ tiªu ®îc rÊt nhiÒu ngêi quan t©m nh: ngêi ®Çu t, ngêi cho vay,
ngêi cung cÊp NVL…Hä lu«n ®Æt ra c©u hái:"HiÖn doanh nghiÖp cã ®ñ kh¶ n¨ng ®Ó
thanh to¸n c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n kh«ng?"
1.3.1.1 HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n tæng qu¸t
HÖ sè nµy biÓu hiÖn mèi quan hÖ gi÷a tæng tµi s¶n mµ doanh nghÞp hiÖn ®ang
qu¶n lý vµ sö dông v¬Ý tæng sè nî ph¶i tr¶ (bao gåm c¶ nî ng¾n h¹n vµ nî dµi h¹n )
HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n =
8
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
NÕu hÖ sè nµy<1 b¸o hiÖu sù ph¸ s¶n cña doanh nghiÖp. Vèn chñ së h÷u bÞ
mÊt toµn bé,tæng sè tµi s¶n hiÖn cã (bao gåm c¶ tµi s¶n lu ®éng vµ tµi s¶n cè ®Þnh)
®Òu kh«ng ®ñ ®Ó tr¶ nî mµ doanh nghiÖp cÇn ph¶i thanh to¸n
1.3.1.2 Kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ng¾n h¹n
HÖ sè ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thanh to¸n lµ mèi quan hÖ gi÷a tµi s¶n lu ®éng vµ
c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n. HÖ sè nµy thÓ hiÖn møc ®é ®¶m b¶o cña tµi s¶n lu ®éng ®èi
víi nî ng¾n h¹n. C«ng thøc x¸c ®Þnh:
Kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ng¾n h¹n =
1.3.1.3 HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh
ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng thanh to¸n c¸c kho¶n nî trong mét thêi gian
ng¾n.HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh lµ thíc ®o thêi gian tr¶ nî ngay c¸c kho¶n nî
ng¾n h¹n cña doanh nghiÖp trong kú kh«ng dùa vµo viÖc ph¶i b¸n c¸c vËt t hµng
ho¸.Tuú theo møc ®é kÞp thêi cña viÖc thanh to¸n nî hÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n
nhanh cã thÓ ®îc x¸c ®Þnh theo mét trong hai c«ng thøc sau:
Kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh =
Kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh = (2)
Trong ®ã ®îc gäi lµ t¬ng ®¬ng tiÒn lµ c¸c kho¶n cã thÓ chuyÓn ®æi nhanh bÊt
kú lóc nµo thµnh mét lîng tiÒn biÕt tríc. VD:c¸c lo¹i chøng kho¸n ng¾n h¹n, th¬ng
phiÕu, nî ph¶i thu ng¾n h¹n…cã kh¶ n¨ng thanh kho¶n cao. Th«ng thêng hÖ sè nµy
b»ng 1 lµ lý tëng nhÊt
1.3.1.4 HÖ sè thanh to¸n nî dµi h¹n
HÖ sè nµy thÓ hiÖn møc ®é ®¶m b¶o cña tµi s¶n cè ®Þnh ®îc h×nh thµnh b»ng
nî vay ®èi víi nî dµi h¹n vµ ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:
Kh¶ n¨ng thanh to¸n nî dµi h¹n =
1.3.2 Ph©n tÝch t×nh h×nh nguån vèn cña doanh nghiÖp
§Ó ph©ntÝch t×nh h×nh c¬ cÊu nguån vèn vµ c¬ cÊu tµi s¶n cña doanh nghiÖp ta
ph©n tÝch th«ng qua hai chØ tiªu: hÖ sè kÕt cÊu tµi chÝnh vµ hÖ sè ®Çu t.
1.3.2.1 HÖ sè kÕt cÊu tµi chÝnh
HÖ sè kÕt cÊu tµi chÝnh thÓ hiÖn møc ®é sö dông nî cña doanh nghiÖp trong
viÖc tæ chøc nguån vèn ®ång thêi còng ph¶n ¸nh møc ®é rñi ro tµi chÝnh mµ doanh
nghiÖp gÆp ph¶i.
9
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
a.HÖ sè nî:HÖ sè nµy thÓ hiÖn tû lÖ nî trong tæng nguån vèn mµ doanh
nghiÖp ®ang sö dông vµ ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:
HÖ sè nî =
b.Tû suÊt tù tµi trî ®îc x¸c ®Þnh:
Tû suÊt tù tµi trî =
1.3.2.2 HÖ sè t×nh h×nh ®Çu t
a.Tû suÊt ®Çu t vµo tµi s¶n dµi h¹n =
b.Tû suÊt ®Çu t vµo tµi s¶n ng¾n h¹n =
=1- tû suÊt ®Çu t vµo tµi s¶n
dµi h¹n
c.C¬ cÊu tµi s¶n =
d.Tû suÊt tù tµi trî tµi s¶n cè ®Þnh =
1.3.3 Ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông vèn
ViÖc ph©n tÝch t×nh h×nh vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp th êng
th«ng qua kÕt qu¶ biÓu hiÖn cña c¸c hÖ sè ho¹t ®éng kinh doanh. Chóng cã t¸c dông
®o lêng n¨ng lùc viÖc qu¶n lý vµ sö dông vèn hiÖn cã cña doanh nghiÖp. C¸c hÖ sè
®ã lµ:
1.3.3.1 Sè vßng quay hµng tån kho
§©y lµ sè lÇn hµng ho¸ tån kho b×nh qu©n lu©n chuyÓn trong kú.Sè vßng quay
hµng tån kh« cµng cao th× viÖc kinh doanh ®îc ®¸nh gi¸ lµ tèt bëi lÏ doanh nghiÖp
chØ ®Çu t vµo hµng tån kho thÊp nhng vÉn ®¹t dîc doanh sè cao .
Sè vßng quay hµng tån kho =
1.3.3.2 Sè ngµy mét vßng quay hµng tån kho
Ph¶n ¸nh sè ngµy trung b×nh cña mét vßng quay hµng tån kho vµ ®îc x¸c
®Þnh theo c«ng thøc:
Sè ngµy mét vßng quay hµng tån kho =
1.3.3.3 Vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu
Vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu ph¶n ¸nh tèc ®é chuyÓn ®æi c¸c kho¶n ph¶i
thu thµnh tiÒn mÆt cña doanh nghiÖp vµ ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:
Vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu =
Trong ®ã: + Doanh thu thuÇn bao gåm tæng doanh thu cña c¶ 3 lo¹i ho¹t
®éng ®ã lµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ho¹t ®éng tµi chÝnh, ho¹t ®éng bÊt thêng
+ Sè d c¸c kho¶n ph¶i thu ®îc tÝnh b»ng ph¬ng ph¸p b×nh quan
kho¶n ph¶i thu trªn b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n
10
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
1.3.3.4 Kú thu tiÒn trung b×nh
Ph¶n ¸nh sè ngµy cÇn thiÕt ®Ó thu c¸c kho¶n ph¶i thu .C«ng thøc x¸c ®Þnh:
Kú thu tiÒn trung b×nh =
1.3.3.5 Vßng quay vèn lu ®éng
Ph¶n ¸nh trong kú vèn lu ®éng quay ®îc mÊy vßng .C«ng thøc x¸c ®Þnh:
Vßng quay vèn lu ®éng =
1.3.3.6 Sè ngµy mét vßng quay vèn lu ®éng
Ph¶n ¸nh trung b×nh mét vßng quay hÕt bao nhiªu ngµy.C«ng thøc x¸c ®Þnh:
Sè ngµy mét vßng quay vèn lu ®éng =
1.3.3.7 HiÖu suÊt sö dông vèn cè ®Þnh
HiÖu suÊt sö dông vèn cè ®Þnh nh»m ®o lêng viÖc sö dông vèn cè ®Þnh ®¹t
hiÖu qu¶ nh thÕ nµo. C«ng thøc x¸c ®Þnh :
HiÖu suÊt sö dông vèn cè ®Þnh =
1.3.3.8 Vßng quay toµn bé vèn
ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh vèn cña doanh nghiÖp trong kú quay ®îc bao nhiªu
vßng Qua chØ tiªu nµy ta cã thÓ ®¸nh gi¸ ®îc kh¶ n¨ng sö dông tµi s¶n cña doanh
nghiÖp hoÆc doanh thu thuÇn ®îc sinh ra tõ tµi s¶n mµ doanh nghiÖp ®· ®Çu t.
Vßng quay vèn kinh doanh =
Nãi chung vßng quay vèn cµng lín th× hiÖu qu¶ cµng cao
1.3.4 Ph©n tÝch kh¶ n¨ng sinh lêi cña doanh nghiÖp
C¸c chØ sè sinh lêi lu«n lu«n ®îc c¸c nhµ qu¶n trÞ tµi chÝnh quan t©m . Chóng
lµ c¬ së quan träng ®Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong mét kú
nhÊt ®Þnh ,lµ ®¸p sè sau cïng cña hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh vµ cßn lµ mét luËn
cø quan träng ®Ó c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh ®a ra c¸c quyÕt ®Þnh tµi chÝnh trong t¬ng lai
1.3.4.1 Tû suÊt lîi nhuËn trªn doanh thu
Ph¶n ¸nh trong mét ®ång doanh thu mµ doanh nghiÖp thùc hiÖn ®îc trong kú
cã mÊy ®ång lîi nhuËn
*Tû suÊt lîi nhuËn tríc thuÕ trªn doanh thu =
*Tû suÊt lîi nhuËn sau thuÕ trªn doanh thu =
1.3.4.2 Tû suÊt sinh lêi cña tµi s¶n
Ph¶n ¸nh 1 ®ång gi¸ trÞ tµi s¶n mµ doanh nghiÖp ®· huy ®éng vµo s¶n xuÊt
kinh doanh t¹o ra mÊy ®ång lîi nhuËn tríc thuÕ vµ l·i vay. C«ng thøc x¸c ®Þnh:
Tû suÊt sinh lêi cña tµi s¶n =
1.3.4.3 Tû suÊt lîi nhuËn vèn kinh doanh
Tû suÊt lîi nhuËn vèn kinh doanh lµ chØ tiªu ®o lêng møc sinh lêi cña ®ång
vèn .Còng nh chØ tiªu tû suÊt lîi nhuËn trªn doanh thu ta thêng tÝnh riªng rÏ mèi
quan hÖ gi÷a lîi nhuËn sau thuÕ vµ lîi nhuËn tríc thuÕ trªn vèn kinh doanh.
11
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
*Tû suÊt lîi nhuËn tríc thuÕ vèn kinh doanh =
*Tû suÊt lîi nhuËn sau thuÕ vèn kinh doanh =
1.3.4.4 Doanh lîi vèn chñ së h÷u
HÖ sè nµy ®o lêng møc lîi nhuËn thu ®îc trªn mçi ®ång vèn chñ së h÷u trong
kú C«ng thøc x¸c ®Þnh
Doanh lîi vèn chñ së h÷u =
1.3.5 Ph©n tÝch diÔn biÕn nguån vèn vµ sö dông vèn
B¶ng ph©n tÝch diÔn biÕn nguån vèn vµ sö dông vèn lµ mét trong nh÷ng c¬ së
vµ c«ng cô cña nhµ qu¶n trÞ tµi chÝnh ®Ó ho¹ch ®Þnh tµi chÝnh cho kú tíi bëi muc
®Ých chÝnh cña nã lµ tr¶ lêi cho c©u hái vèn xuÊt ph¸t tõ ®©u vµ ®uîc sö dông vµo
viÖc g×? Th«ng tin mµ b¶ng kª diÔn biÕn nguån vèn vµ sö dông vèn cho biÕt doanh
nghiÖp ®ang tiÕn triÓn hay gÆp khã kh¨n .Th«ng tin nµy rÊt h÷u Ých víi nhµ ®Çu t bëi
v× hä muèn biÕt doanh nghiÖp ®· lµm g× víi sè vèn cña hä
B¶ng kª diÔn biÕn nguån vèn vµ sö dông vèn ®îc lËp theo c¸ch thøc sau:
-T¨ng kho¶n nî ph¶i tr¶ ,t¨ng vèn chñ së h÷u còng nh gi¶m tµi s¶n chØ ra diÔn
biÕn cña nguån vèn .
-T¨ng tµi s¶n cña doanh nghiÖp ,gi¶m c¸c kho¶n nî vµ vèn chñ së h÷u ®îc ®a
vµo cét sö dông vèn
Nguyªn t¾c lËp b¶ng kª diÔn biÕn nguån vèn vµ sö dông vèn ®îc thÓ hiÖn ë
s¬ ®å sau:
B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n
Tµi s¶n
Nguån vèn
TÝnh to¸n c¸c thay ®æi
DiÔn biÕn nguån vèn
-T¨ng nguån vèn
- Gi¶m tµi s¶n
12
Sö dông vèn
-T¨ng tµi s¶n
- Gi¶m nguån vèn
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Trªn thùc tÕ ho¹t ®éng ph©n tÝch tµi chÝnh trong doanh nghiÖp kh«ng chØ tiÕn
hµnh ph©n tÝch trªn mét sè chØ tiªu nhÊt ®Þnh mµ cßn cã sù kÕt hîp kÕt qu¶ ®¹t ® îc
trong s¶n xuÊt kinh doanh, ®Æc diÓm cña ngµnh nghÒ s¶n xuÊt, m«i trêng kinh doanh
th× møc ®é ®¸nh gi¸ míi cao vµ chÝnh x¸c ®ång thêi ph¶i sö dông nh÷ng ph¬ng ph¸p
thÝch hîp ®Ó ph©n tÝch trªn nh÷ng tµi liÖu cã liªn quan.
1.4. Tµi liÖu vµ ph¬ng ph¸p ph©n tÝch.
1.4.1. Tµi liÖu ph©n tÝch.
§Ó tiÕn hµnh ph©n tÝch tµi chÝnh ngêi ta thêng thu thËp th«ng tin phôc vô cho
môc tiªu dù ®o¸n tµi chÝnh. Tõ nh÷ng th«ng tin néi bé ®Õn th«ng tin bªn ngoµi, tõ
nh÷n th«ng tin sè lîng ®Õn nh÷ng th«ng tin gi¸ trÞ ®Òu gióp cho c¸c nhµ ph©n tÝch tµi
chÝnh cã thÓ ®a ra nhËn xÐt, kÕt luËn tinh tÕ, thÝch ®¸ng. Nhng th«ng tin chñ yÕu vµ
cã ý nghÜa lín nhÊt n»m trong tµi liÖu cña doanh nghiÖp ®ã lµ: B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n,
B¶ng b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh, B¶ng lu chuyÓn tiÒn tÖ, mét sè tµi liÖu
cã liªn quan kh¸c nh: Sæ chi tiÕt, thÎ kho, b¶ng ph©n bæ.
1.4.2. Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch.
1.4.2.1. Ph¬ng ph¸p so s¸nh.
Lµ ph¬ng ph¸p ®îc sö dông phæ biÕn trong ph©n tÝch tµi chÝnh. Khi sö dông
ph¬ng ph¸p nµy ta cÇn qu¸n triÖt hai nguyªn t¾c c¬ b¶n:
*Gèc ®Ó so s¸nh: Lµ sè liÖu cña kú tríc, sè liÖu møc b×nh qu©n chung cña
ngµnh…
*C¸c chØ tiªu sö dông:
- So s¸nh b»ng sè liÖu tuyÖt ®èi: ®Ó thÊy ®îc sù biÕn ®éng vÒ khèi lîng, quy
m« cña c¸c h¹ng môc ®· qua c¸c thêi kú.
- So s¸nh b»ng sè liÖu t¬ng ®èi: ®Ó thÊy ®îc tèc ®é ph¸t triÓn vÒ mÆt quy
m« qua c¸c thêi kú, c¸c giai ®o¹n kh¸c nhau.
- So s¸nh theo chiÒu däc: Nh»m x¸c ®Þnh tû lÖ t¬ng quan gi÷a c¸c chØ tiªu
trong mét thêi kú cña B¸o c¸o tµi chÝnh so víi c¸c kú kh¸c.
- So s¸nh theo chiÒu ngang: §¸nh gi¸ chiÒu híng biÕn ®éngcña c¸c chØ tiªu
qua c¸c thêi kú.
13
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
1.4.2.2. Ph¬ng ph¸p hÖ sè.
C¸c hÖ sè tµi chÝnh ®îc tÝnh b»ng c¸ch ®em so s¸nh trùc tiÕp ( chia) mét chØ
tiªu nµy víi mét chØ tiªu kh¸c ®Ó thÊy ®îc møc ®é ¶nh hëng, vai trß cña c¸c yÕu tè
chØ tiªu nµy ®èi víi chØ tiªu kh¸c, yÕu tè kh¸c.
1.4.2.3. Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch mèi quan hÖ gi÷a c¸c hÖ sè tµi
chÝnh .
Møc sinh lêi cña vèn chñ së h÷u cña mét doanh nghiÖp lµ mét kÕt qu¶ tæng
hîp cña hµng lo¹t c¸cbiÖn ph¸p vµ quyÕt ®Þnh qu¶n lý cña doanh ngiÖp ®Ó thÊy ®îc
sù t¸c ®éng cña mèi quan hÖ gi÷a viÖc tæ chøc, sö dông vèn vµ tæ chøc tiªu thô s¶n
phÈm tíi møc sinh lêicña doanh nghiÖp ngßi ta ®· x©y dùng hÖ thèng chØ tiªu ph©n
tÝch sù t¸c ®éng. DUPONT lµ c«ng ty ®Çu tiªn cña mü®· thiÕt lËp vµ ph©n tÝch mèi t¬ng t¸c gi÷a c¸c hÖ sè tµi chÝnh. Ph¬ng ph¸p nµy cã ý nghÜa ¸p dông trong thùc tÕ
rÊt cao. Sau ®©y lµ m« h×nh ph¬ng ph¸p DUPONT
Doanh lîi tæng vèn
Doanh lîi doanh thu
Vßng quay tæng vèn
Lîi nhuËn
Doanh thu thuÇn
Doanh thu thuÇn
Tæng chi phÝ
Gi¸ vèn
ThuÕ thu nhËp
Doanh thu thuÇn
CP b¸n hµng
Tæng vèn
Vèn cè ®Þnh
Vèn lu ®éng
GTCL cña TSC§
TiÒn
CP QLDN
§TTC dµi h¹n
§TTC ng¾n h¹n
CP H§TC
CPXDCB dëdang
Kho¶n ph¶i thu
CPH§ bÊt thêng
Ký cîc dµi h¹n
14
Tån kho
TSL§ kh¸c
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Ngoµi ra ngêi ta cßn sö dông mét sè ph¬ng ph¸p kh¸c nh: ph¬ng ph¸p liªn
hoµn, ph¬ng ph¸p biÓu ®å, ®å thÞ, ph¬ng ph¸p håi quy t¬ng quan nhng trong ®Ò tµi
nµy chØ tËp trung ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh dùa trªn ph¬ng ph¸p so s¸nh vµ ph¬ng
ph¸p tû lÖ. Sù kÕt hîp c¶ hai ph¬ng ph¸p cho phÐp thÊy râ ®îc thùc chÊt ho¹t ®éng
tµi chÝnh còng nh xu híng biÕn ®éng cu¶ c¸c chØ tiªu tµi chÝnh trong doanh nghiÖp
qua c¸c giai ®o¹n kh¸c nhau.
KÕt luËn ch¬ng
Nh vËy trong ch¬ng I ®Ò tµi ®· nªu ®îc nh÷ng lý luËn vÒ ph©n tÝch tµi chÝnh
doanh nghiÖp. §ã lµ c¬ së ®Ó lµm s¸ng tá vÊn ®Ò: TÇm quan träng cña ph©n tÝch t×nh
h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng nãi chung vµ ý nghÜa cña
viÖc ph©n tÝch tµi chÝnh víi viÖc ph©n tÝch tµi chÝnh víi viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh
doanh cña doanh nghiÖp nãi riªng.
H¬n n÷a, ®i s©u nghiªn cøu nh÷ng ho¹t ®éng cña ph©n tÝch tµi chÝnh doanh
nghiÖp, trong ch¬ng I còng ®· ®a ra c¸c biÖn ph¸p, néi dung ph©n tÝch thÝch hîp ¸p
dông cho mäi lo¹i h×nh doanh nghiÖp. Nhng ®Ó hiÓu s©u h¬n vÒ b¶n chÊt cña ph©n
tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp trong ch¬ng II cña ®Ò tµi nµy sÏ trùc tiÕp nghiªn cøu
thùc tÕ t×nh h×nh tµi chÝnh cña XÝ nghiÖp dÞch vô khoa häc kü thuËt- mét doanh
nghiÖp Nhµ níc trong thêi kú 2000-2001 th«ng qua néi dung ph©n tÝch vµ ph¬ng
ph¸p ph©n tÝch ®· thèng nhÊt ë trªn.
15
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
16
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Ch¬ng 2: Ph©n tÝch thùc tr¹ng t×nh
h×nh tµi chÝnh t¹i xÝ nghiÖp dÞch vô
khoa häc kÜ thuËt
2.1 Kh¸i qu¸t vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng cña xÝ nghiÖp.
2.1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña xÝ nghiÖp.
XÝ nghiÖp dÞch vô khoa häc kü thuËt lµ mét doanh nghiÖp Nhµ níc trùc thuéc
c«ng ty t vÊn x©y dùng ®iÖn I- Tæng c«ng ty ®iÖn lùc ViÖt Nam. XÝ nghiÖp ®îc thµnh
lËp vµo ngµy 11/01/ 1989 theo quyÕt ®Þnh sè 28NL/ TCCB – L§ cña Bé trëng Bé
n¨ng lîng, xÝ nghiÖp ®îc tæ chøc vµ ho¹t ®éng theo luËt doanh nghiÖp vµ ®iÒu lÖ
ph©n cÊp qu¶n lý cña c«ng ty t vÊn x©y dùng ®iÖn I. XÝ nghiÖp ho¹t ®éng theo chÕ
®é h¹ch to¸n phô thuéc, cã quyÒn sö dông tµi s¶n vµ vèn do c«ng ty t vÊn x©y dùng
®iÖn I giao.
Th¸ng 9/1990 xÝ nghiÖp ®· ®îc Nhµ níc cÊp giÊy phÐp ®¨ng ký kinh doanh
*Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh cña xÝ nghiÖp nh sau:
-
X©y l¾p c¸c c«ng tr×nh ®iÖn thuéc líi ®iÖn cã cÊp ®iÖn ¸p ®Õn 110 kv
vµ tr¹m
Gia c«ng, chÕ t¹o c¸c cét ®iÖn, xµ, tiÕp ®Þa, phôc vô x©y l¾p ®êng d©y
-
Söa ch÷a c¸c c«ng tr×nh thuû ®iÖn võa vµ nhá, san nÒn lµm ® êng thi
-
Kh¶o s¸t, thiÕt kÕ c¸c c«ng tr×nh ®iÖn cã cÊp ®iÖn ¸p 35kv
-
S¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng
c«ng
Tæ chøc thùc hiÖn c¸c dÞch vô x· héi ®êi sèng
Tõ sau ngµy thµnh lËp, qua nhiÒu bíc th¨ng trÇm, XÝ nghiÖp ®· kh«ng ngõng
ph¸t triÓn c¶ vÒ quy m« vµ chÊt lîng. ThÓ hiÖn:Sè c«ng nh©n viªn ngµy cµng t¨ng,
doanh thu ,lîi nhuËn t¨ng kh¸ ®Òu ®Æn , do vËy thu nhËp ,tiÒn l¬ng b×nh qu©n th¸ng
cña c«ng nh©n viªn ®· ®îc n©ng lªn ®¸ng kÓ
Sau ®©y lµ t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña XÝ nghiÖp trong 3 n¨m trë l¹i
®©y:
ChØ tiªu
N¨m 1999
17
N¨m 2000
N¨m 2001
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
1.Tæng sè CNV (ngêi)
2.TiÒn l¬ng b×nh qu©n th¸ng (®/ngêi)
3.Thu nhËp b×nh qu©n th¸ng (®/ngêi)
4.Tæng doanh thu (®ång )
5.Tæng lîi nhuËn (®ång)
113
1.596.072
1.875.432
19.086.653.400
91.607.577
116
1.789.703
1.898.256
19.560.497.033
821.203.767
116
1.934.066
2.299.720
25.986.688.390
1.117.349.583
2.1.2 §Æc ®iÓm c¬ b¶n liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh ph©n tÝch
2.1.2.1 §Æc ®iÓm cña ngµnh
Ngµnh ®iÖn, c¬ quan chñ qu¶n lµ tæng c«ng ty ®iÖn lùc ViÖt Nam –trùc
thuéc bé c«ng nghiÖp, nhiÖm vô cña tæng c«ng ty:
Tham mu cho chÝnh phñ vÒ chÝnh s¸ch ph¸t triÓn cña ngµnh ,dù b¸o
,dù ®o¸n kh¶ n¨ng tiªu thô ®iÖn cho kÕ ho¹ch tõ 5 ®Õn 10 ®Õn 20 n¨m … vµ dµi h¹n,
®ång thêi x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng tiÒm tµng vÒ sù ph¸t triÓn,lËp kÕ ho¹ch ph¸t triÓn cña
ngµnh, kÕ ho¹ch ng¾n h¹n vµ dµi h¹n.
-
Tham gia gäi nguån vèn ®Çu t vÒ ®iÖn .
Tæ chøc qu¶n lý x©y dùng c¬ b¶n vµ quan lý vËn hµnh hÖ thèng ®iÖn
trªn toµn quèc
2.1.2.2 §Æc ®iÓm s¬ ®å bé m¸y qu¶n lý cña xÝ nghiÖp
Gi¸m ®èc XÝ nghiÖp
Phã gi¸m ®èc kü thuËt
Phßng
thiÕt
kÕ
§éi
x©y
l¾p
C¬®iÖnI
cÊu
§éi
x©y
l¾p
nµy®iÖnII
®¶m
Phßng
tæ
chøc
b¶ohµnh
tÝnh
chÝnh
Phã gi¸m ®èc hµnh chÝnh
Phßng
Phßng
§éi
KÕ
tµi
x©y
ho¹ch
chÝnh
l¾p
thèng
lý,
kü nhÊt trong
kÕ qu¶n®iÖn
thuËt
to¸n
III
§éi
x©y
l¾p
®¶m ®iÖn
b¶o
IV
§éi
Xáng c¬
x©y
khÝ
l¾p
chÕ ®iÖn
®é mét
thñ
V
trëng vµ tr¸ch nhiÖm trong qu¶n lý. Do chøc n¨ng qu¶n lý ®îc chuyªn m«n ho¸ nªn
cã ®iÒu kiÖn ®i s©u thùc hiÖn tõng chøc n¨ng, tËn dông ®îc n¨ng lùc cña ®éi ngò
c«ng nh©n viªn .
2.1.2.3 §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña XÝ nghiÖp
Phßng kÕ to¸n cña XÝ nghiÖp thùc hiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n chung ,t¹i c¸c ®éi
s¶n xuÊt cã c¸n bé kÕ to¸n lµm nhiÖm vô tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh ë ®¬n vÞ
m×nh vµ nép b¸o c¸o lªn phßng kÕ to¸n tµi chÝnh. KÕ to¸n XÝ nghiÖp tËp hîp chi phÝ,
x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh, x¸c ®Þnh nghÜa vô ph¶i nép víi nhµ níc vµ b¸o c¸o lªn
c¸c cÊp cã liªn quan. Gi÷a XÝ nghiÖp vµ c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc thùc hiÖn chÕ ®é h¹ch
18
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
to¸n theo c¬ chÕ chi phÝ tèi ®a, lîi nhuËn ®îc ph©n phèi theo quy ®Þnh cña Bé Tµi
ChÝnh
S¬ ®å bé m¸y kÕ to¸n cña XÝ nghiÖp dÞch vô khoa häc kü thuËt
KÕ to¸n trëng
Phã phßng kÕ to¸n
KÕ to¸n
TSC§,CCDC
kiªm kÕ to¸n
thanh to¸n
KÕ to¸n ng©n
hµng kiªm kÕ
to¸n tæng
hîp
KÕ to¸n gi¸
thµnh vµ theo
dâi néi bé
Thñ quü
KÕ to¸n c¸c ®éi s¶n xuÊt
KÕ to¸n trëng: Cã nhiÖm vô híng dÉn chØ ®¹o vµ kiÓm tra toµn bé c«ng t¸c
kÕ to¸n trong XÝ nghiÖp .KÕ to¸n trëng gióp gi¸m ®èc chÊp hµnh c¸c chÕ ®é vÒ
qu¶n lý vµ sö dông tµi s¶n, chÊp hµnh c¸c chÕ ®é lao ®éng, vÒ sö dông quü tiÒn l¬ng,
quü phóc lîi còng nh viÖc chÊp hµnh c¸c kû luËt vÒ tµi chÝnh, tÝn dông thanh to¸n.
Ngoµi ra kÕ to¸n trëng cßn gióp gi¸m ®èc tËp hîp c¸c sè liÖu vÒ kinh tÕ, tæ chøc
ph©n tÝch c¸c ho¹t ®éng kinh doanh, ph¸t hiÖn ra kh¶ n¨ng tiÒm tµng, thóc ®Èy viÖc
thùc hiÖn chÕ ®é h¹ch to¸n kÕ to¸n trong c«ng t¸c ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng cña XÝ
nghiÖp thu ®îc hiÖu qu¶ cao.
Phã phßng kÕ to¸n:Cã nhiÖm vô ®«n ®èc c¸c nh©n viªn vµ xö lý c¸c c«ng
viÖc kh¸c cña kÕ to¸n trëng, lËp kÕ ho¹ch tµi chÝnh, huy ®éng nguån vèn nh»m ®¶m
b¶o viÖc sö dông vèn hîp lý vµ tiÕt kiÖm .Ngoµi c¸c c«ng viÖc trªn phã phßng kÕ
to¸n cßn theo dâi m¶ng tµi s¶n cè ®Þnh
Díi phã phßng kÕ to¸n lµ :kÕ to¸n vËt liÖu,c«ng cô dông cô vµ thanh to¸n ; kÕ
to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh (kiªm theo dâi néi bé ); thñ quü ; kÕ to¸n ng©n
hµng kiªm kÕ to¸n tæng hîp vµ kÕ to¸n c¸c ®éi s¶n xuÊt
19
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
2.1.2.4 §Æc ®iÓm thÞ trêng cña c«ng viÖc kh¶o s¸t thiÕt kÕ vµ
x©y l¾p ®iÖn
Do ®Æc ®iÓm chung cña ngµnh ®iÖn nªn s¶n phÈm cña XÝ nghiÖp dÞch vô khoa
häc kü thuËt lµ s¶n phÈm ®¬n chiÕc vµ v× thÕ thÞ trêng cña c«ng viÖc kh¶o s¸t thiÕt
kÕ vµ x©y l¾p ®iÖn phô thuéc vµo nguån vèn ®Çu t:
*§Çu t cña ngµnh: Bao gåm c¸c nguån vèn:
-Vèn khÊu hao (cña ngµnh )
-Vèn ng©n s¸ch (cña nhµ níc cÊp)
-Vèn ODA(vèn vay u ®·i )
-Vèn ADB (vèn vay ng©n hµng Ch©u ¸)
-Vèn wB (vèn vay ng©n hµng thÕ giíi )
-Vèn Dibich (vèn vay phi chÝnh phñ NhËt B¶n )
Mçi mét nguån vèn cã yªu cÇu biªn chÕ dù ¸n kh¸c nhau ®ång thêi tuú tæng
møc vèn ®Çu t cña dù ¸n mµ x¸c ®Þnh ®¬n vÞ chñ nhiÖm dù ¸n vµ tæ chøc thùc hiÖn
theo nghÞ ®Þnh 52/1999/N§-CP ngµy 8/7/1999 vµ theo quy chÕ ®Êu thÇu sè
88/1999/N§-CP ngµy 01/09/1999
*§Çu t theo d¹ng B.O.T: §©y lµ h×nh thøc ®Çu t do ngêi ®Çu t tù chän ®¬n vÞ t
vÊn vµ x©y l¾p .
*§Çu t theo d¹ng B.T : §©y lµ h×nh thøc ®Çu t do ®Þa ph¬ng quyÕt ®Þnh dÇu t
tù chän ®¬n vÞ t vÊn vµ x©y l¾p
2.1.2.5 Mét sè thuËn lîi vµ khã kh¨n trong qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt kinh doanh cña XÝ nghiÖp
Do s¶n phÈm cña XÝ nghiÖp lµ s¶n phÈm ®¬n chiÕc nªn quy tr×nh s¶n xuÊt
ph¶i tr¶i qua c¸c c«ng ®o¹n theo s¬ ®å sau:
20
.DOC 
65 
35 
54 
