Tài liệu Đánh giá hiện trạng môi trường và đề xuất một số giải pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường trong các hoạt động phát triển kinh tế, thương mại, du lịch tại huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM ĐỖ XUÂN HẢI ĐÁNH GIÁ HIỆN TRẠNG MÔI TRƯỜNG VÀ ĐỀ XUẤT MỘT SỐ GIẢI PHÁP GIẢM THIỂU Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG TRONG CÁC HOẠT ĐỘNG PHÁT TRIỂN KINH TẾ - THƯƠNG MẠI – DU LỊCH TẠI HUYỆN VÂN ĐỒN, TỈNH QUẢNG NINH LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC MÔI TRƯỜNG Thái Nguyên – 2016 ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM ĐỖ XUÂN HẢI ĐÁNH GIÁ HIỆN TRẠNG MÔI TRƯỜNG VÀ ĐỀ XUẤT MỘT SỐ GIẢI PHÁP GIẢM THIỂU Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG TRONG CÁC HOẠT ĐỘNG PHÁT TRIỂN KINH TẾ -THƯƠNG MẠI – DU LỊCH TẠI HUYỆN VÂN ĐỒN, TỈNH QUẢNG NINH Chuyên ngành: Khoa học môi trường Mã số ngành: 60 44 03 01 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC MÔI TRƯỜNG Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Đỗ Thị Lan Thái Nguyên - 2016 i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu kết quả nghiên cứu nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ một công trình nào khác. Tôi xin cam đoan rằng, mọi sự giúp đỡ cho luận văn này đã được cảm ơn, các thông tin trích dẫn trong luận văn đều được chỉ dõ nguồn gốc./. Tác giả luận văn ĐỖ XUÂN HẢI ii LỜI CẢM ƠN Trong suốt quá trình học tập và thực hiện đề tài, tôi đã nhận được sự giúp đỡ tạo điều kiện thuận lợi nhất, những ý kiến đóng góp và những lời chỉ bảo quý báu của tập thể và cá nhân trong và ngoài trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên. Đầu tiên tôi xin chân thành cảm ơn sâu sắc PGS. TS. Đỗ Thị Lan là người trực tiếp và giúp đỡ tôi trong suốt thời gian nghiên cứu đề tài và hoàn thành luận văn. Tôi xin trân trọng cảm ơn sự giúp đỡ nhiệt tình của Uỷ ban nhân dân huyện Vân Đồn và các cơ quan ban ngành khác có liên quan tạo điều kiện cho tôi thu thập số liệu, những thông tin cần thiết để thực hiện luận văn này. Tôi xin được bày tỏ lòng cảm ơn chân thành và sâu sắc tới sự giúp đỡ tận tình và quý báu đó! Xin trân trọng cảm ơn! Tác giả luận văn ĐỖ XUÂN HẢI iii MỤC LỤC Trang LỜI CAM ĐOAN ....................................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................ ii MỤC LỤC ................................................................................................................. iii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ....................................................................... vi DANH MỤC BẢNG ................................................................................................ vii DANH MỤC HÌNH .................................................................................................. ix MỞ ĐẦU ................................................................................................................... 1 1. Tính cấp thiết của đề tài ......................................................................................... 1 2. Mục tiêu của đề tài ................................................................................................. 2 3. Ý nghĩa của đề tài ................................................................................................... 2 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU ................................................................. 3 1.1. Cơ sở khoa học của đề tài ................................................................................... 3 1.1.1. Khái niệm về ô nhiễm môi trường .................................................................. 3 1.1.2. Nguồn gây ô nhiễm môi trường ....................................................................... 3 1.1.3.Phân loại ô nhiễm .............................................................................................. 4 1.1.4. Những loại ô nhiễm môi trường chính ............................................................. 5 1.1.5. Những tác động từ các hoạt động phát triển: Kinh tế-Thương mại-Du lịch đến môi trường. ................................................................................................................. 6 1.2 Cơ sở pháp lý ....................................................................................................... 7 1.2.1 Căn cứ pháp lý................................................................................................... 7 1.2.2 Căn cứ kỹ thuật................................................................................................ 11 1.3 Thực trạng và giải pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường trên Thế giới và ở Việt Nam .......................................................................................................................... 12 1.3.1 Thực trạng và giải pháp giảm thiểu ô nhiễm trên Thế giới. ............................ 12 1.3.2. Thực trạng và giải pháp giảm thiểu ô nhiễm ở Việt Nam. ............................. 13 1.4. Điều kiện tự nhiên, đặc điểm kinh tế xã hội của huyện Vân Đồn .................... 15 1.4.1. Điều kiện tự nhiên .......................................................................................... 15 1.4.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội của huyện .............................................................. 19 iv CHƯƠNG 2 ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................................................................................................................................. 24 2.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài .................................................... 24 2.1.1. Đối tượng nghiên cứu của đề tài .................................................................... 24 2.1.2. Phạm vi nghiên cứu ........................................................................................ 24 2.1.3. Địa điểm nghiên cứu ...................................................................................... 24 2.2. Nội dung nghiên cứu ......................................................................................... 24 2.2.1. Đánh giá hiện trạng môi trường trong quá trình phát triển Kinh tế - Thương mai – Du lịch tại huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh: ................................................... 24 2.2.2. Phân tích những thuận lợi khó khăn, ý kiến của người dân về hiện trạng môi trường và lĩnh vực quản lý môi trường. ................................................................... 24 2.2.3. Đề xuất một số giải pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường phát sinh trong quá trình phát triển Kinh tế - Thương mai – Du lịch tại địa phương. ............................. 24 2.3.Phương pháp nghiên cứu .................................................................................... 25 2.3.1. Phương pháp thu thập tài liệu, số liệu, thông tin thứ cấp ............................... 25 2.3.2. Phương pháp điều tra khảo sát thực địa ......................................................... 25 2.3.3. Phương pháp phân tích trong phòng thí nghiệm ............................................ 27 2.3.4. Phương pháp so sánh dựa trên số liệu thu thập được ..................................... 28 2.3.5. Phương pháp điều tra phỏng vấn.................................................................... 29 2.3.6. Phương pháp xử lý số liệu .............................................................................. 29 2.3.7. Phương pháp tham vấn cộng đồng ................................................................. 29 CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN............................. 30 3.1. Hiện trạng môi trường huyện Vân Đồn trong quá trình phát triển Kinh tếThương mại – Du lịch. ............................................................................................. 30 3.1.1. Hiện trạng môi trường thành phần ................................................................. 30 3.1.2. Hiện trạng môi trường các khu vực trọng điểm ............................................. 51 3.2. Phân tích những thuận lợi khó khăn về quản lý môi trường trong quá trình phát triển Kinh tế-Thương mai-Du lịch.Ý kiến người dân đánh giá quá trình phát triển đã ảnh hưởng đến môi trường huyện Vân Đồn. ............................................................ 61 3.2.1. Thuận lợi và khó khăn về quản lý môi trường .............................................. 61 v 3.2.2 Ý kiến của người dân về hiện trạng môi trường và lĩnh vực quản lý môi trường. ...................................................................................................................... 62 3.2.3.Những vấn đề tồn tại và bức xúc về môi trường hiện nay của huyện Vân Đồn Trong quá trình phát triển kinh tế thương mại và du lịch tại huyện vân Đồn có thể nảy sinh một số vấn đề môi trường sau: .................................................................. 67 3.3. Đề xuất một số giải pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường phát sinh trong quá trình phát triển Kinh tế - Thương mai – Du lịch tại địa phương. ............................. 68 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ............................... Error! Bookmark not defined. TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................. 7980 vi DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Viết đầy đủ Từ viết tắt BTNMT Bộ Tài nguyên và Môi trường BVMT Bảo vệ môi trường CKBVMT Cam kết bảo vệ môi trường CP Chính phủ CQK Chiến lược, quy hoạch, kế hoạch ĐMC Đánh giá môi trường chiến lược ĐTM Đánh giá tác động môi trường ĐDSH Đa dạng sinh học GDP Chỉ số tăng trưởng kinh tế theo tổng thu nhập quốc nội GT Giao thông HDI Chỉ số phát triển nhân lực KT-XH Kinh tế - xã hội MT Môi trường NĐ Nghị định PSI Chỉ số tiêu chuẩn ô nhiễm PTBV Phát triển bền vững QLMT Quản lý môi trường QCKT Quy chuẩn kỹ thuật QCVN Quy chuẩn Việt Nam QHSDĐ Quy hoạch sử dụng đất QHKTXH Quy hoạch kinh tế xã hội TCVN Tiêu chuẩn Việt Nam UNEP Chương trình Môi trường Liên hợp quốc UBND Ủy ban nhân dân VSTP Vệ sinh thực phẩm WQI Chỉ số chất lượng nước vii DANH MỤC BẢNG Trang Bảng 1.1: Dân số Vân Đồn phân theo xã (giai đoạn 2011-2015)..................... 19 Bảng 1.2: Dân số và lao động Vân Đồn ........................................................... 20 Bảng 3.1: Kết quả phân tích hiện trạng môi trường nước mặt phục vụ cấp nước sinh hoạt tại Hồ Mắt Rồng – Vân Đồn quý IV năm 2015. .............. 30 Bảng 3.2: Kết quả phân tích môi trường nước biển khu vực cảng Vân Đồn quý I đến quý IV năm 2015 .................................................................... 32 Bảng 3.3 : Hiện trạng chất lượng môi trường nước biển khu vực Bãi dài quý I đến quý IV năm 2015 ....................................................................... 33 Bảng 3.4: Hiện trạng chất lượng nước ngầm tại Điểm lộ 12 – Cái Rồng ....... 34 Bảng 3.5: Kết quả phân tích môi trường không khí khu vực huyện Vân Đồn 2015 .................................................................................................. 36 Bảng 3.6: Hiện trạng chất lượng đất huyện Vân Đồn 2015 ............................ 38 Bảng 3.7: Tình hình khách du lịch giai đoạn 2010-2015 ................................. 39 Bảng 3.8: Dân số và lao động Vân Đồn ........................................................... 40 Bảng 3.9: Giá trị sản xuất và tăng trưởng ngành nông nghiệp ......................... 43 Bảng 3.10: Tình hình chăn nuôi của huyện giai đoạn 2010-2015 ...................... 44 Bảng 3.11: Tình hình khai thác và nuôi trồng thủy sản giai đoạn 2010-2015 ... 45 Bảng 3.12: Nguồn gốc phát sinh , thành phần và đặc điểm của chất thải rắn .... 47 Bảng 3.13: Thành phần và tỷ lệ % chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn huyện Vân Đồn ................................................................................................... 48 Bảng 3.14: Một số bãi rác tự phát huyện Vân Đồn ............................................ 50 Bảng 3.15: Hiện trạng môi trường nước mặt khu vực thị trấn Cái Rồng ........... 51 Bảng 3.16: Kết quả phân tích hiên trạng môi trường khí thị trấn Cái Rồng ..... 52 Bảng 3.17: Hiện trạng chất lượng môi trường nước biển ven đảo xã Quan Lạn Minh Châu ........................................................................................ 53 Bảng 3.18: Hiện trạng chất lượng môi trường nước mặt.................................... 54 Bảng 3.19: Số liệu phân tích hiện trạng môi trường nước ngầm tại các xã đảo huyện Vân Đồn ................................................................................ 55 viii Bảng 3.21: Hiện trạng chất lượng môi trường nước tại một số cảng huyện Vân Đồn ................................................................................................... 57 Bảng 3.22: Kết quả phân tích hiện trạng môi trường khí tại một số cảng biển, bến tàu, thuyền huyện Vân Đồn ....................................................... 57 Bảng 3.23: Kết quả phân tích hiện trạng môi trường một số mẫu nước khu vực NTTS huyện Vân Đồn ..................................................................... 58 Bảng 3.24: Kết quả phân tích môi trường không khí khu vực nuôi sá sùng đảo Quan Lạn .......................................................................................... 59 Bảng 3.25: Chất lượng nước biển ven đaỏ Quan Lạn 2015 .............................. 60 Bảng 3.26: Tổng hợp đánh giá của người dân về môi trường đất ...................... 63 Bảng 3.27: Tổng hợp đánh giá của người dân về môi trường nước ................... 64 Bảng 3.28: Tổng hợp đánh giá của người dân về môi trường không khí ........... 65 Bảng 3.29: Tổng hợp đánh giá của người dân về công tác quản lý môi trường. 66 Bảng 3.30: Quy hoạch Phát triển kinh tế xã hộ Vân Đồn đến 2020 ................... 68 Bảng 3. 31: Đề xuất mạng lưới quan trắc chất lượng không khí đến năm 2020 . 68 Bảng 3.32: Đề xuất mạng lưới quan trắc chất lượng nước dưới đất đến năm 2020 .......................................................................................................... 69 Bảng 3. 33: Đề xuất mạng lưới quan trắc chất lượng nước biển ven bờ đến năm 2020 .................................................................................................. 70 ix DANH MỤC HÌNH Trang Hình 1.1 Các nguồn gây ô nhiễm ...................................................................... 4 Hình 1.2 Bản đồ địa giới hành chính huyện Vân Đồn .................................... 16 Hình 3.1: Quy mô khách du lịch và số phòng nghỉ giai đoạn 2010-2015 ....... 40 Hình 3.2: Biểu đồ tăng trưởng dân số và lao động huyện Đồn giai đoạn 2011-2015 ........................................................................................ 41 Hình 3.3: Quy mô Giá trị sản xuất ngành Nông nghiệp, thuỷ sản đến năm 2015 .................................................................................................. 43 Hình 3.4: Biểu đồ tăng trưởng các đàn gia súc ................................................ 44 Hình 3.5: Biểu đồ khai thác và nuôi trồng thuỷ, hải sản giai đoạn 2010-2015 của huyện Vân Đồn .......................................................................... 46 Hình 3.6: Tỷ lệ thành phần các loại CTR sinh hoạt trong 100kg rác được phân loại (%) (Kết quả điều tra thực tiễn) ....................................... 48 1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Là một tỉnh nằm ở phía đông bắc của Tổ quốc, Quảng Ninh có một vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng, là một tỉnh hội tụ được nhiều yếu tố lợi thế để phát triển kinh tế của tỉnh và đầu tầu phát triển kinh tế của cả nước. Từ đó thực hiện quan điểm nhất quán của Đảng phát triển kinh tế phải gắn với phát triển văn hoá và bảo vệ môi trường sinh thái. Thực hiện tiến bộ công bằng xã hội trong từng chính sách phát triển. Vân Đồn là một huyện đảo của tỉnh Quảng Ninh có vị trí địa lý đặc biệt, thuận lợi cho phát triển kinh tế, nhất là các ngành kinh tế biển như du lịch, nuôi trồng và đánh bắt thủy - hải sản. Những năm gần đây, Vân Đồn đã được Đảng, Nhà nước và tỉnh Quảng Ninh quan tâm, đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, hệ thống giao thông, mạng lưới điện quốc gia, thông tin liên lạc, cung cấp nước ngọt… đến tận các xã trên huyện đảo. Các lĩnh vực khác như việc bố trí lại dân cư, không gian phát triển; theo đó, sự phát triển KT-XH của huyện có bước chuyển biến mạnh mẽ [32]. Trong thời gian qua trước những ưu đãi của thiên nhiên ban tặng dưới sự chỉ đạo và quyết sách của Trung ương và tỉnh Quảng Ninh, huyện Vân Đồn ra sức phấn đấu và đạt được những thành tựu lớn về phát triển kinh tế góp phần giải quyết công ăn việc làm và nguồn thu ngân sách cho tỉnh nhà. Tuy nhiên quá trình phát triển kinh tế-xã hội, quá trình công nghiệp hoá, đô thị hoá của huyện Vân Đồn đang diễn ra liên tục với một tốc độ và mức độ rất lớn chính điều đó đã gây áp lực nên tài nguyên thiên nhiên và môi trường, làm phát sinh tình trạng ô nhiễm vượt qua khả năng tự làm sạch môi trường, tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường làm thay đổi cảnh quan tự nhiên mà tạo hoá đã bao đời hình thành và ban tặng cho Quảng Ninh nói chung và Vân Đồn nói riêng từ đó phá vỡ cấu trúc bền vững vừa phát triển kinh tế vừa đảm bảo các giá trị bảo vệ môi trường và duy trì được một nền kinh tế xanh [33]. Hằng năm, du lịch huyện đảo đón hàng trăm nghìn lượt khách đến tham quan, nghỉ dưỡng. Nơi đây còn là một trong những ngư trường lớn, thuỷ sản đã và 2 đang là ngành kinh tế mũi nhọn của huyện đảo. Tuy nhiên, cùng với những tiềm năng, lợi thế ấy thì mặt trái của các ngành kinh tế này cũng gây nhiều hệ lụy cho môi trường biển tại đây. Hàng ngày, chất thải sinh hoạt, lượng thức ăn dư thừa từ các lồng bè nuôi cá và rác thải từ các dịch vụ du lịch, từ tàu khai thác thuỷ sản xả trực tiếp ra môi trường mà chưa qua xử lý. Bởi vậy, nguy cơ ô nhiễm môi trường là rất lớn nếu số rác thải này không được thu gom và xử lý kịp thời. Chính vì những lý do trên, đề tài “Đánh giá hiện trạng môi trường và đề xuất một số giải pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường trong các hoạt động phát triển kinh tế, thương mại, du lịch tại huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh’’ 2. Mục tiêu của đề tài - Đánh giá hiện trạng môi trường của huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh. - Đề xuất giải pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường phát sinh từ các hoạt động phát triển kinh tế - thương mại - du lịch tại huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh. 3. Ý nghĩa của đề tài - Ý nghĩa thực tiễn: Góp phần giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân trên huyện đảo Vân Đồn và góp phần hướng tới một nền kinh tế xanh và phát triển bền vững. - Trong học tập và nghiên cứu khoa học + Vận dụng và nâng cao kiến thức vào đời sống thực tiễn. + Nâng cao kiến thức và hiểu biết về công tác quản lý và sử dụng khai thác hợp lý tài nguyên thiên nhiên phục vụ cho học tập và nghiên cứu sau này. 3 CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN TÀI LIỆU 1.1. Cơ sở khoa học của đề tài 1.1.1. Khái niệm về ô nhiễm môi trường Theo điều 3 mục 8. Luật bảo vệ môi trường 2014 “Ô nhiễm môi trường là sự biến đổi của các thành phần môi trường không phù hợp với quy chuẩn kỹ thuật môi trường và tiêu chuẩn môi trường gây ảnh hưởng xấu đến con người và sinh vật.” [19]. Chất gây ô nhiễm là những nhân tố làm cho môi trường trở thành độc hại, gây tổn hại hoặc có tiềm năng gây tổn hại đến sức khỏe, sự an toàn hay sự phát triển của con người và sinh vật trong môi trường đó. Chất gây ô nhiễm có thể là chất rắn (như rác) hay chất lỏng (các dung dịch hóa học, chất thải của dệt nhuộm, rượu, chế biến thực phẩm), hoặc chất khí (SO2 trong núi lửa phun, NO2 trong khói xe, CO từ khói đun …), các kim loại nặng như chì, đồng … cũng có khi nó vừa ở thể hơi vừa ở thể rắn như thăng hoa hay ở dạng trung gian. Suy thoái môi trường là sự làm thay đổi chất lượng và số lượng của thành phần môi trường, gây ảnh hưởng xấu cho đời sống của con người và thiên nhiên. 1.1.2. Nguồn gây ô nhiễm môi trường Ô nhiễm môi trường có thể do nhiều nguồn khác nhau. Nguồn gây ô nhiễm là nguồn thải ra các chất gây ô nhiễm. Có nhiều cách chia các nguồn gây ô nhiễm [10]. Theo tính chất hoạt động, gồm 4 nhóm: quá trình sản xuất (nông nghiệp, công nghiệp, du lịch, tiểu thủ công nghiệp); quá trình giao thông vận tải; sinh hoạt; và tự nhiên. Theo phân bố không gian, gồm 3 nhóm: điểm ô nhiễm, cố định (khói nhà máy gây ô nhiễm cố định); nhiễm, di động đường ô (xe cộ gây ô nhiễm trên đường); vùng ô nhiễm, lan tỏa: vùng thành thị, khu công nghiệp gây ô nhiễm và lan tỏa trong thành phố đến vùng nông thôn. Theo nguồn phát sinh, gồm nguồn ô nhiễm sơ cấp và nguồn ô nhiễm thứ cấp: Nguồn ô nhiễm sơ cấp là chất ô nhiễm từ nguồn thải trực tiếp vào môi trường; 4 Nguồn ô nhiễm thứ cấp là chất ô nhiễm được tạo thành từ nguồn sơ cấp và đã biến đổi qua trung gian rồi mới tới môi trường gây ô nhiễm. Mức độ tác động từ các nguồn gây ô nhiễm nói trên còn tùy thuộc vào 3 nhóm yếu tố: quy mô dân số, mức tiêu thụ tính theo đầu người, tác động của môi trường, trong đó quy mô dân số là yếu tố quan trọng nhất. Hình 1.1 Các nguồn gây ô nhiễm 1.1.3.Phân loại ô nhiễm Dưới đây là các hình thức ô nhiễm và các chất ô nhiễm liên quan: Ô nhiễm không khí, việc xả khói chứa bụi và các chất hóa học vào bầu không khí.Ví dụ về các khí độc là cacboxít, lưuhuỳnhđioxit,cácchất cloroflorocacbon (CFCs), và ôxít nitơ là chất thải của công nghiệp và xe cộ. Ôzôn quang hóa và khói lẫn sương(smog) được tạo ra khi các ôxít nitơ phản ứng với nước trong không khí (chính là sương) xúc tác là ánh sáng mặt trời [29]. Ô nhiễm nước xảy ra khi nước bề mặt chảy qua rác thải sinh hoạt, nước rác công nghiệp, các chất ô nhiễm trên mặt đất, rồi thấm xuống nước ngầm. [10] Ô nhiễm đất xảy ra khi đất bị nhiễm các chất hóa học độc hại (hàm lượng vượt quá giới hạn thông thường) do các hoạt động chủ động của con người như khai thác khoáng sản, sản xuất công nghiệp, sử dụng phân bón hóa học hoặc thuốc trừ sâu quá nhiều,... hoặc do bị rò rỉ từ các thùng chứa ngầm. Phổ biến nhất trong các loại chất ô nhiễm đất là hydrocacbon, kim loại nặng, MTBE, thuốc diệt cỏ, thuốc 5 trừ sâu, và các hydrocacbon clo hóa. Ô nhiễm phóng xạ. Ô nhiễm tiếng ồn, bao gồm tiếng ồn do xe cộ, máy bay, tiếng ồn công nghiệp. Ô nhiễm sóng, do các loại sóng như sóng điện thoại, truyền hình... tồn tại với mật độ lớn. [14] Ô nhiễm ánh sáng, hiện nay con người đã sử dụng các thiết bị chiếu sáng một cách lãng phí ảnh hưởng lớn tới môi trường như ảnh hưởng tới quá trình phát triển của động thực vật. [15] 1.1.4. Những loại ô nhiễm môi trường chính 1.1.4.1. Ô nhiễm môi trường đất Đất được xem là ô nhiễm khi nồng độ các chất độc tăng lên quá mức an toàn, vượt lên khả năng tự làm sạch của môi trường đất [13].Ô nhiễm môi trường đất được xem là tất cả các hiện tượng làm nhiễm bẩn môi trường đất bởi các chất gây ô nhiễm 1.1.4.2. Ô nhiễm môi trường nước Ô nhiễm nước là sự biến đổi nói chung do con người đối với chất lượng nước, làm nhiễm bẩn nước và gây nguy hiểm cho con người, cho công nghiệp, nông nghiệp, cho động vật nuôi và các loài hoang dã. [24]. Ô nhiễm nước có nguồn gốc tự nhiên: do mưa, tuyết tan, gió bão, lũ lụt đưa vào môi trường nước các chất thải bẩn, các sinh vật có hại kể cả xác chết của chúng. Ô nhiễm nước có nguồn gốc nhân tạo: quá trình thải các chất độc hại chủ yếu dưới dạng lỏng như các chất thải sinh hoạt, công nghiệp, nông nghiệp, giao thông vào môi trường nước. Theo bản chất các tác nhân gây ô nhiễm, người ta phân ra các loại ô nhiễm nước: ô nhiễm vô cơ, hữu cơ, ô nhiễm hóa chất, ô nhiễm sinh học, ô nhiễm bởi các tác nhân vật lý.Ô nhiễm nước mặn, ô nhiễm nước ngầm và biển. Ô nhiễm nước là sự thay đổi theo chiều xấu đi các tính chất vật lý – hoá học – sinh học của nước, với sự xuất hiện các chất lạ ở thể lỏng, rắn làm cho nguồn nước trở nên độc hại với con người và sinh vật. Làm giảm độ đa dạng sinh vật trong nước. Xét về tốc độ lan truyền và quy mô ảnh hưởng thì ô nhiễm nước là vấn đề đáng lo ngại hơn ô nhiễm đất. [8] 1.1.4.3. Ô nhiễm môi trường không khí 6 "Ô nhiễm không khí là sự có mặt một chất lạ hoặc một sự biến đổi quan trọng trong thành phần không khí, làm cho không khí không sạch hoặc gây ra sự toả mùi, có mùi khó chịu, giảm tầm nhìn xa (do bụi)". Có rất nhiều nguồn gây ô nhiễm không khí. Có thể chia ra thành nguồn tự nhiên và nguồn nhân tạo. a. Nguồn tự nhiên:Núi lửa: Núi lửa phun ra những nham thạch nóng và nhiều khói bụi giàu sunfua, mêtan và những loại khí khác. Không khí chứa bụi lan toả đi rất xa vì nó được phun lên rất cao.Cháy rừng: Các đám cháy rừng và đồng cỏ bởi các quá trình tự nhiên xảy ra do sấm chớp, cọ sát giữa thảm thực vật khô như tre, cỏ v.v... Các loại bụi, khí này đều gây ô nhiễm không khí. b. Nguồn nhân tạo:Nguồn gây ô nhiễm nhân tạo rất đa dạng, nhưng chủ yếu là do hoạt động công nghiệp, đốt cháy nhiên liệu hoá thạch và hoạt động của các phương tiện giao thông. Nguồn ô nhiễm công nghiệp do hai quá trình sản xuất gây ra:Quá trình đốt nhiên liệu thải ra rất nhiều khí độc đi qua các ống khói của các nhà máy vào không khí. Các ngành công nghiệp chủ yếu gây ô nhiễm không khí bao gồm: nhiệt điện; vật liệu xây dựng; hoá chất và phân bón; dệt và giấy; luyện kim; thực phẩm; Các xí nghiệp cơ khí; Các nhà máy thuộc ngành công nghiệp nhẹ; Giao thông vận tải; bên cạnh đó phải kể đến sinh hoạt của con người. [29] 1.1.5. Những tác động từ các hoạt động phát triển: Kinh tế-Thương mại-Du lịch đến môi trường. Việc đô thị hóa và mở mang các công trình xây dựng đã làm giảm diện tích đất canh tác đồng thời làm ô nhiễm môi trường đất quanh các khu đô thị và các công trình xây dựng. [17] Việc cháy rừng và đốt phá rừng để lấy đất canh tác làm đất nông nghiệp gây xói mòn đất và thoái hóa đất một cách nhanh chóng. Quá trình công nghiệp hóa, đô thị hóa cùng với việc gia tăng dân số quá nhanh đã xả thải vào môi trường nước và môi trường không khí một lượng rất lớn các chất thải rắn, nước và khí làm cho môi trường nước và không khí bị ô nhiễm nghiêm trọng với nhiều dạng ô nhiễm khác nhau. Tác động lớn nhất tới môi trường không khí là các nhà máy và cơ sở sản xuất công nghiệp, thủ công nghiệp sử dụng 7 nhiên liệu than đá, dầu mỏ khí đốt, củi gỗ và nạn cháy rừng, đốt rừng làm nông nghiệp, sự hoạt động của các phương tiện giao thông vận tải đã xả thải vào bầu khí quyển một lượng rất lớn khí CO2, Co, SO2... Các khí này rất độc hại với con người và gây ra hiệu ứng nhà kính, làm cho trái đất nóng lên. [15] Bên cạnh những tác động tích cực, hoạt động du lịch đã có những tác động tiêu cực nhất định đến môi trường do tốc độ phát triển quá nhanh trong điều kiện còn thiếu phương tiện xử lý môi trường, nhận thức và công cụ quản lý nhà nước về môi trường còn hạn chế…, từ đó dẫn đến sự gia tăng áp lực đến môi trường. Tại nhiều khu vực, do tốc độ phát triển quá nhanh của hoạt động du lịch vượt ngoài khả năng và nhận thức về quản lý nên đã tạo sức ép lớn đến khả năng đáp ứng của tài nguyên và môi trường, gây ô nhiễm cục bộ và nguy cơ suy thoái lâu dài. [16]. 1.2 Cơ sở pháp lý 1.2.1 Căn cứ pháp lý * Các văn bản của Bộ, Ngành Trung ương - Luật bảo vệ môi trường năm 2015 được Quốc hội thông qua và có hiệu lực từ ngày 01/01/2015 - Nghị định 19/2015/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của luật bảo vệ môi trường - Nghị định 18/2015/NĐ-CP quy định về quy hoạch bảo vệ môi trường - Thông tư 27/2015/TT-BTNMT hướng dẫn lập báo cáo đánh giá tác động môi trường, lập đề án bảo vệ môi trường chi tiết và đề án bảo vệ môi trường đơn giản - Luật đất đai số 45/2015/QH13 - Nghị định 43/2015/NĐ-CP hướng dẫn thi hành luật đất đai - Luật Khoáng sản: luật số 60/2010/QH12 được Quốc hội khóa XII, kỳ họp thứ 8 thông qua ngày 17/11/2010 và có hiệu lực thi hành từ ngày 01/07/2011; - Luật Tài nguyên nước: luật số 17/2012/QH13 được Quốc hội khoá XIII, kỳ họp thứ 3 thông qua ngày 21/06/2015 và hiệu lực thi hành ngày 01/01/2015; - Luật Bảo vệ và phát triển rừng: luật số 29/2004/QH11 được Quốc hội khóa XI kỳ họp thứ 6 thông qua ngày 03/12/2004 và có hiệu lực thi hành từ ngày 01/04/2005; 8 - Luật Đa dạng sinh học được Quốc hội khóa XII kỳ họp thứ tư thông qua ngày 13/11/2008 và có hiệu lực thi hành từ ngày 01/07/2009; - Luật biển Việt Nam: luật số 18/2012/QH13 được Quốc hội khóa XIII kỳ họp thứ 3 thông qua ngày 21/06/2015và có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2015; - Quyết định 145/2004/QĐ-TTg ngày 13/8/2004 về phương hướng chủ yếu phát triển kinh tế xã hôi vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ đến năm 2010, tầm nhìn đến năm 2020; - Chiến lược biển Việt Nam đến năm 2020; * Các văn bản của tỉnh - Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh lần thứ XIII, nhiệm kỳ 20112015; - Nghị quyết Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh lần thứ XIV, nhiệm kỳ 2015- 2020; - Kế hoạch số 6970/KH-UBND ngày 16/11/2015 của UBND tỉnh về triển khai thực hiện chiến lược quốc gia về Tăng trưởng xanh tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2016-2020 (thay thế Kế hoạch số 3741/KH-UBND ngày 9/7/2014). - Văn bản số 2021/TTg-KTTH ngày 9/11/2015 của Thủ tướng chính phủ, trong đó xác định KKT Vân Đồn là một trong 8 khu kinh tế ven biển trọng điểm để tập trung đầu tư phát triển từ nguốn NSNN giai đoạn 2016-2020. - Nghị Quyết số 06-NQ/TU ngày 20/3/2012 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy “Về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác xây dựng chiến lược, lập, quản lý và thực hiện quy hoạch liên quan đến công tác quy hoạch; đề xuất các giải pháp thúc đẩy nhanh tiến độ lập quy hoạch đảm bảo chất lượng, hiệu quả”; - Nghị quyết số 13/NQ-TU ngày 06/5/2014 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh về “Phát triển kinh tế thủy sản tỉnh Quảng Ninh đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030”; - Nghị quyết số 191/NQ-HĐND ngày 23/3/2015 của Hội đồng nhân dân tỉnh Quảng Ninh thông qua “Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống y tế tỉnh Quảng Ninh đến năm 2020, định hướng đến năm 2030”; - Kết luận số 04-KL/TU ngày 25/11/2015 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về triển khai Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh lần thứ XIV và nhiệm vụ công tác năm 2016 của Đảng bộ huyện Vân Đồn; 9 - Văn bản số 3648/UBND-QH2 ngày 3/7/2014 của UBND tỉnh về trình tự, thủ tục lập, thẩm định và phê duyệt các quy hoạch trên địa bàn tỉnh; - Công văn số 6629/UBND-QH2 ngày 21/11/2014 của UBND tỉnh Quảng Ninh về việc lập Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030. - Kế hoạch số 3741/KH-UBND ngày 09/7/2014 của UBND tỉnh Quảng Ninh về “Kế hoạch triển khai thực hiện chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2014-2020”; - Quyết định số 1588/QĐ-UBND ngày 28/7/2014 của UBND tỉnh Quảng Ninh về phê duyệt “Quy hoạch xây dựng vùng tỉnh Quảng Ninh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và ngoài 2050”; - Quyết định số 4009/QĐ-UBND ngày 08/12/2009 của UBND tỉnh Quảng Ninh về phê duyệt “Quy hoạch nông, lâm nghiệp và thủy lợi tỉnh Quảng Ninh đến năm 2015 và tầm nhìn đến năm 2020”; - Quyết định số 2770/QĐ-UBND ngày 16/9/2010 của UBND tỉnh Quảng Ninh về phê duyệt “Quy hoạch tổng thể ngành thủy sản tỉnh Quảng Ninh đến năm 2015 và định hướng đến năm 2020”; - Quyết định số 2576/QĐ-UBND ngày 25/9/2013 của UBND tỉnh Quảng Ninh về phê duyệt “Quy hoạch phát triển nuôi trồng thủy sản trên biển tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2011-2015, định hướng đến năm 2020”; - Quyết định số 3134/QĐ-UBND ngày 13/11/2013 của UBND tỉnh Quảng Ninh về phê duyệt “Quy hoạch phát triển chăn nuôi gia súc, gia cầm tập trung tỉnh Quảng Ninh đến năm 2015, định hướng đến năm 2020”; - Quyết định số 3599/QĐ-UBND ngày 30/12/2013 của UBND tỉnh Quảng Ninh về phê duyệt “Quy hoạch phát triển hệ thống chế biến lâm sản tỉnh Quảng Ninh đến năm 2015, định hướng đến năm 2020”; - Quyết định số 2668/QĐ-UBND ngày 14/11/2014 của UBND tỉnh Quảng Ninh về phê duyệt “Kết quả rà soát, điều chỉnh cục bộ 3 loại rừng tỉnh Quảng Ninh”; - Quyết định số 2669/QĐ-UBND ngày 14/11/2014 của UBND tỉnh Quảng Ninh