Tài liệu Ct scan trong tai biến mạch máu não

CT Scan trong tai biến mạch máu não Bs Lê Văn Nam Mục tiêu bài giảng • Phát hiện được các xuất huyết trong sọ ( não, màng não, máu tụ ) • Mô tả năm triệu chứng sớm cũa nhồi máu não • Phát hiện được huyết khối trong lòng động mạch • Chẩn đoán được động mạch tổn thương • Xác định được mức độ tổn thương • Phát hiện triệu chứng thoát vị thùy thái dương Giá trị chẩn đoán cũa CT Scan • Thăm khám lâm sàng không phân biệt được nhồi máu não và xuất huyết não • CT Scan phát hiện ngay các hình ảnh xuất huyết não, máu tụ , xuất huyết màng não ( 95%) • CT Scan có thể phát hiện các hình ảnh bất thường trong vòng 3 giờ sau khi nhồi máu não ( 50% ) • Xét nghiệm giúp chẩn đoán nhanh, chính xác, an toàn và sẵn có trong các trường hợp tai biến mạch máu não The Nobel Prize in Medicine 1979 Allan M. Cormack Godfrey N. Hounsfield Tufts University Medford, MA, USA Central Research Laboratories, EMI London, United Kingdom Sinh lý bệnh • Ðộ hấp thu tia X được đo trên CT scan bằng đơn vị Hounsfield ( Hu ) • Nước : 0 Hu • Xương : 1000 Hu • Không khí : -1000 Hu • Chất xám : 35-40 Hu • Chất trắng : 20 Hu • Xuất huyết : 40-90 Hu • Vôi hóa : >120 Hu Sinh lý bệnh • Đậm độ cũa CT scan tùy thuộc vào tỉ trọng cũa mô não ( độ hấp thu tia X ) • Hiện tượng thiếu máu gây phù tế bào não và làm tăng lượng nước chứa trong mô và giảm đậm độ • Chỉ cần thay đổi 1% lượng nước trong nhu mô thì CT sẽ thay đổi từ 2.5-2.6 Đơn vị Hounsfield • Mắt thường có thể nhận thấy sự thay đổi 1 Hu nên có thể nhận thấy được tổn thương. Các thay đổi cũa CT Scan • Hiện tượng giảm đậm độ xuất hiện và tăng dần theo thời gian thiếu máu não • Sự giảm đậm độ thay đổi tùy theo vùng tổn thương và độ nặng cũa tình trạng thiếu máu • Lưu lượng máu < 9 ml/100grams não/phút → Hoại tử = phù não = giảm đậm độ • Các vùng chung quanh vùng hoại tử là vùng thiếu máu nhưng còn có khả năng hồi phục Vùng thiếu máu Vùng hoại tử Kỷ thuật CT Scan • Lớp cắt dầy 2 mm, cửa sổ nhu mô (do khả năng phân biệt độ đậm nhạt cũa mắt) • Khoãng cách hai lớp cắt là 4 mm với hố sau 2 mm vùng hố yên 8 mm ở bán cầu • Khảo sát không dùng thuốc cản quang Liềm não Trung tâm bầu dục Thùy trán Sừng trước não thất bên Thể chai Thùy đính Mạng màng mạch Não thất IV Sừng sau não thất bên Sừng trán não thất bên Nhân đậu Nhân đuôi Vách trong suốt Cánh tay sau bao trong Bể trên tiểu não Đồi thị Thùy nhộng Thùy chẩm Sừng trán não thất bên Nhân đuôi Tay trước bao trong Nhân đậu Não thất III Khe Sylvius Khe Sylvius Thùy đảo Cống Sylvius Củ trung não Bể củ trung não Tiểu não Thùy trán Khe liên bán cầu Não thất III Bể liên cuống não Cuống não Tiểu não Liềm não Thùy trán Khe Sylvius Khe Sylvius Thùy thái dương Bể trên yên Cầu não Lều tiểu não Não thất IV Tiểu não Liềm não Thùy trán Tuyến yên Lưng yên Thùy thái dương Bể trước cầu não Xương chủm Não thất IV Tiểu não Các bước đơn giản đọc CT Scan • Có xuất huyết hay không ? • Có các vùng nhồi máu cũ hay nhồi máu yên lặng không ? • Có dấu hiệu huyết khối trong lòng động mạch hay không ? • Các dấu hiệu sớm cũa nhồi máu ? • Ðánh giá độ rộng cũa tổn thương Phát hiện xuất huyết Xuất huyết là các vùng tăng đậm độ và có thể thấy trong các bệnh lý: Tụ máu ngoài màng cứng, Tụ máu dưới màng cứng Xuất huyết màng não Xuất huyết não thất Xuất huyết trong não • Phân biệt hoá vôi và xuất huyết nhỏ vùng nhân nền • Phân biệt xuất huyết cầu não với artéfact Có xuất huyết hay không ? Có xuất huyết hay không ? Xuất huyết màng não Máu tụ ngoài màng cứng Máu tụ dưới màng cứng