Tài liệu Công ty xuất nhập khẩu nông sản thực phẩm hà nội

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Lêi nãi ®Çu N»m trong ch-¬ng tr×nh ®µo t¹o §¹i häc, thùc tËp ®ãng vai trß v« cïng quan träng víi sinh viªn. Sau khi ®-îc lÜnh héi nh÷ng kiÕn thøc ë gi¶ng ®-êng th× sinh viªn cã ®iÒu kiÖn so s¸nh, ®èi chiÕu, ¸p dông nh÷ng kiÕn thøc ®ã vµo trong thùc tÕ c«ng viÖc cô thÓ. Thùc tËp sÏ tiÕp tôc hoµn thiÖn vµ bæ sung nh÷ng kiÕn thøc cßn thiÕu vµ míi cho sinh viªn. Qua ®ã sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho sinh viªn khái bì ngì sau khi tèt nghiÖp ®i lµm. Nh-ng lµm ®-îc ®iÒu trªn th× ®ßi hái nh÷ng c¬ së thùc tËp ph¶i phï hîp víi chuyªn ngµnh ®µo t¹o cña sinh viªn. C«ng ty xuÊt nhËp khÈu N«ng s¶n Thùc phÈm Hµ Néi (tªn ®iÖn tÝn lµ AGREXPORT HANOI ) cã chøc n¨ng nhiÖm vô chÝnh lµ thùc hiÖn ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu N«ng s¶n. Víi ®Æc ®iÓm t×nh h×nh kinh tÕ n-íc ta th× n«ng nghiÖp ®ãng vai trß v« cïng quan träng ®èi víi qu¸ tr×nh CNH, H§H ®Êt n-íc. Lµ mét sinh viªn Khoa Kinh tÕ vµ Kinh doanh Quèc tÕ chuyªn ngµnh Qu¶n trÞ Kinh doanh Quèc tÕ th× viÖc ®-îc thùc tËp ë AGREXPORT HANOI lµ v« cïng thiÕt thùc quý gi¸ ®èi víi em. Qua ®ã em cã thÓ cñng cè vµ hoµn thiÖn kiÕn thøc vÒ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ë trong thùc tÕ. B¸o c¸o thùc tËp tæng hîp lµ mét b¶n b¸o c¸o nh»m giíi thiÖu nh÷ng nÐt chung nhÊt vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¬ së thùc tËp. Nã lµ kÕt qu¶ quan s¸t, tæng hîp cña sinh viªn sau nh÷ng ngµy thùc tËp t¹i doanh nghiÖp. B¶n b¸o c¸o thùc tËp tæng hîp nµy giíi thiÖu vÒ C«ng ty xuÊt nhËp khÈu N«ng s¶n Thùc phÈm Hµ Néi vÒ qu¸ tr×nh h×nh thµnh ph¸t triÓn, c¬ cÊu tæ chøc, vÒ chøc n¨ng nhiÖm vô, vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. §-îc sù gióp ®ì cña tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn ë C«ng ty AGREXPORT HANOI, ®Æc biÖt lµ c¸c c« chó ë phßng kÕ ho¹ch thÞ tr-êng. Vµ ®-îc sù gióp ®ì chØ b¶o tËn t×nh cña c¸c thÇy c« gi¸o trong Khoa Kinh tÕ vµ Kinh doanh Quèc tÕ, mµ trùc tiÕp lµ PGS.TS. NguyÔn ThÞ H-êng vµ ThS. Mai ThÕ C-êng ®· gióp em hoµn thiÖn b¶n b¸o c¸o thùc tËp tæng hîp nµy. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! 1 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 C«ng ty xuÊt nhËp khÈu n«ng s¶n thùc phÈm Hµ Néi I. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn 1. Giíi thiÖu chung Tªn doanh nghiÖp: C«ng ty xuÊt nhËp khÈu n«ng s¶n thùc phÈm Hµ Néi Tªn tiÕng anh: ViÖt Nam National Agriculture Produce and Foodstuff Import - Export Company Gäi t¾t lµ AGREXPORT HANOI Trô së v¨n phßng: 6 Trµng TiÒn - Hµ Néi §iÖn tho¹i: 8265550 - 8253543 Fax: (84) 4259170 Telex: 411510 AGRE.VT C«ng ty xuÊt nhËp khÈu n«ng s¶n thùc phÈm Hµ Néi cã tiÒn th©n lµ tæng C«ng ty xuÊt nhËp khÈu n«ng s¶n ®-îc thµnh lËp th¸ng 7 n¨m 1963 theo quyÕt ®Þnh cña thñ t-íng ChÝnh phñ trùc thuéc Bé th-¬ng m¹i qu¶n lý. N¨m 1985, tæng C«ng ty ®-îc chuyÓn sang Bé N«ng nghiÖp vµ c«ng nghÖ thùc phÈm qu¶n lý theo quyÕt ®Þnh sè 08/H§BT ngµy 14 th¸ng 1 n¨m 1985. §Õn ngµy 12 th¸ng 7 n¨m 1995, trªn tinh thÇn ®æi míi vµ s¾p xÕp l¹i c¸c doanh nghiÖp nhµ n-íc theo quyÕt ®Þnh sè 90/TTg ngµy 07 th¸ng 3 n¨m 1994 ®Ó gióp m« h×nh tæng C«ng ty ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ h¬n trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, b¾t kÞp víi xu h-íng th-¬ng m¹i ho¸ toµn cÇu, ®ång thêi më quyÒn tù chñ kinh doanh, Bé n«ng nghiÖp vµ c«ng nghÖ thùc phÈm ra quyÕt ®Þnh sè 518/NN - TCCB ngµy 12 th¸ng 7 n¨m 1995 vÒ viÖc thµnh lËp l¹i C«ng ty xuÊt nhËp khÈu n«ng s¶n thùc phÈm Hµ Néi tõ Tæng C«ng ty xuÊt nhËp khÈu n«ng s¶n, trªn c¬ së lµ v¨n phßng cña Tæng C«ng ty. Tõ ®ã ®Õn nay doanh nghiÖp ho¹t ®éng chÝnh thøc d-íi tªn gäi: C«ng ty xuÊt nhËp khÈu n«ng s¶n thùc phÈm Hµ Néi, trùc thuéc Bé n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n. 2. S¬ l-îc ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty C«ng ty AGREXPORT lµ doanh nghiÖp nhµ n-íc ho¹t ®éng kinh doanh XHCN, cã tr¸ch nhiÖm b¶o toµn vµ ph¸t triÓn nguån vèn ®-îc nhµ n-íc giao ®Ó 2 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ho¹t ®éng kinh doanh. Ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu lµ mét qu¸ tr×nh khÐp kÝn tõ kh©u thu mua t¹i nguån ®Õn qu¸ tr×nh tæ chøc xuÊt khÈu hµng ho¸. S¶n xuÊt n«ng nghiÖp lµ mét ngµnh s¶n xuÊt mang tÝnh râ tÝnh thêi vô, do ®ã kinh doanh hµng n«ng s¶n còng mang ®Ëm tÝnh thêi vô. Theo ®Æc tr-ng cña ngµnh nghÒ kinh doanh, C«ng ty tiÕn hµnh thu mua hµng xuÊt khÈu theo tõng thêi vô, theo ph-¬ng thøc ®Æt hµng mµ kh«ng thµnh lËp c¸c tr¹m thu mua.Theo ph-¬ng thøc nµy nÕu xÐt thÊy ph-¬ng ¸n kinh doanh ®¶m b¶o cã l·i th× c¸n bé thu mua sÏ ký hîp ®ång thu mua víi c¬ së b¸n, doanh lîi thu vÒ sÏ cao, tuy nhiªn ph-¬ng thøc thu mua nµy cã nhiÒu rñi ro vµ ®ßi hái vèn lín. C«ng ty AGREXPORT HANOI ho¹t ®éng theo ph-¬ng thøc XNK tù doanh vµ XNK uû th¸c, ®-îc bé chñ qu¶n vµ c¸c bé liªn ngµnh cho phÐp trùc tiÕp kinh doanh XNK. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, tuú thuéc t×nh h×nh, ®iÒu kiÖn cô thÓ mµ C«ng ty tiÕn hµnh ho¹t ®éng nhËn uû th¸c XNK, víi tû träng XNK trùc tiÕp vµ XNK uû th¸c lµ 50/50. Kinh doanh theo ph-¬ng thøc nµy. Doanh nghiÖp tËn dông hÕt ®-îc n¨ng lùc kinh doanh cña m×nh, nh»m ®¹t ®-îc kÕt qu¶ cao nhÊt. Doanh nghiÖp xuÊt khÈu theo h×nh thøc tù c©n ®èi lµ chñ yÕu, ngoµi ra khi cã kÕ ho¹ch cña nhµ n-íc giao cho, C«ng ty còng tiÕn hµnh xuÊt khÈu theo nghÞ ®Þnh th-. Theo h×nh thøc nµy, doanh nghiÖp hoµn toµn chñ ®éng trong mäi ho¹t ®éng kinh doanh, tù chñ t×m kiÕm nguån hµng, b¹n hµng, giao dÞch ®µm ph¸n, ký kÕt c¸c hîp ®ång kinh tÕ sao cho cã hiÖu qu¶ kinh doanh lµ cao nhÊt. AGREXPORT th-êng sö dông gi¸ FOB vµ gi¸ C&F ®Ó ký kÕt hîp ®ång xuÊt khÈu. NÕu ng-êi mua cã ®iÒu kiÖn thuª ph-¬ng tiÖn vËn chuyÓn th× b¸n víi FOB vµ ng-îc l¹i. Khi mua hµng XK th-êng hµng ho¸ ®-îc b¶o qu¶n ë kho cña c¬ së b¸n, ®Õn thêi ®iÓm tiÕn hµnh xuÊt khÈu, c¸n bé nghiÖp vô cïng víi c¸n bé kiÓm dÞch thùc vËt kiÓm tra chÊt l-îng hµng ho¸, tiÕn hµnh hun trïng kiÓm dÞch thùc phÈm. Khi hµng ®· ®¶m b¶o chÊt l-îng theo hîp ®ång ngo¹i ®· ký kÕt. C«ng ty ®iÒu container ®Õn kho, bèc hµng vµo container ®Ó chuyÓn ®Õn c¶ng xuÊt khÈu ®· quy ®Þnh. Trong qu¸ tr×nh thanh to¸n, C«ng ty th-êng thanh to¸n b»ng ph-¬ng thøc tÝn dông chøng tõ L/C at sight. Theo ph-¬ng thøc nµy, khi ng©n hµng ng-êi mua nhËn ®-îc bé chøng tõ hµng phï hîp víi néi dung cña L/C, ngay lËp tøc ng©n 3 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 hµng ng-êi mua ph¶i chuyÓn tiÒn cho ng-êi b¸n th«ng qua ng©n hµng ng-êi b¸n, ë ®©y ng©n hµng cña AGREXPORT lµ Vietcombank. Sau khi göi hµng, cïng víi viÖc göi bé chøng tõ hµng ho¸, C«ng ty (cô thÓ lµ c¸c phßng nghiÖp vô) tiÕn hµnh ký ph¸t hèi phiÕu ®ßi tiÒn ng-êi mua th«ng qua ng©n hµng. §ång tiÒn thanh to¸n mµ C«ng ty th-êng sö dông trong giao dÞch lµ nh÷ng ngo¹i tÖ m¹nh nh- USD, JPY.... Tr-íc nh÷ng n¨m 90, thÞ tr-êng xuÊt khÈu chñ yÕu cña C«ng ty lµ khèi c¸c n-íc XHCN nh- Liªn X«, §«ng ¢u. Sau khi c¸c n-íc nµy tan r·, thÞ tr-êng truyÒn thèng cña C«ng ty theo ®ã còng gÆp nhiÒu khã kh¨n song ®Õn nay, sau h¬n 15 n¨m ®æi míi, tuy vÉn cßn nhiÒu khã kh¨n nh-ng C«ng ty ®· cã chç ®øng trªn thÞ tr-êng thÕ giíi. ThÞ tr-êng xuÊt khÈu cña C«ng ty chñ yÕu lµ Th¸i Lan, Singapore, Indonesia, Philippin, Malaysia, NhËt B¶n. HiÖn nay C«ng ty ®ang cè g¾ng më réng thÞ tr-êng xuÊt khÈu cña m×nh sang c¸c n-íc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn nh- Mü vµ EU. 3. C¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn 3.1. Giai ®o¹n ®Çu (1963 - 1975) Giai ®o¹n nµy nhµ n-íc ®ang thùc hiÖn ®-êng lèi cña §¹i héi §¶ng víi hai nhiÖm vô chiÕn l-îc lµ x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë MiÒn B¾c vµ ®Êu tranh gi¶i phãng MiÒn Nam thèng nhÊt ®Êt n-íc. Do ®ã, ph-¬ng ch©m ho¹t ®éng cña C«ng ty lóc nµy lµ ®Èy m¹nh xuÊt khÈu, tranh thñ nhËp khÈu. Tæng C«ng ty ®· thµnh lËp hµng lo¹t c¸c tr¹m thu mua tõ Cao B»ng, L¹ng S¬n, tíi NghÖ An ®Ó thu gom hµng xuÊt khÈu. Tuy trong giai ®o¹n míi thµnh lËp, tæ chøc bé m¸y ban ®Çu cña AGREXPORT Hµ Néi cßn rÊt nhá bÐ, c¬ së vËt chÊt cßn nghÌo nµn, ®éi ngò c¸n bé cã chuyªn m«n nghiÖp vô, tr×nh ®é ngo¹i ng÷ kh«ng ®-îc cao, s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu cßn ph©n t¸n sè l-îng nhá vµ kh«ng æn ®Þnh. Quan hÖ víi ®èi t¸c cßn nhiÒu h¹n chÕ (chØ víi mét sè n-íc trong phe XHCN chñ yÕu lµ Liªn X«). Nh-ng trong thêi kú nµy, møc ®é c¹nh tranh kh«ng cao bëi v× chØ cã c¸c doanh nghiÖp cña nhµ n-íc tham gia ho¹t ®éng XNK. Do ®ã tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña C«ng ty còng ®¹t gi¸ trÞ kh¸ cao (144,71 triÖu Róp, trong ®ã hµng n«ng s¶n 4 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 chiÕm 20%). Tæng C«ng ty ®-îc thùc hiÖn xuÊt khÈu kho¶ng trªn d-íi 100 mÆt hµng, nhiÒu mÆt hµng ®¹t ®Õn hµng v¹n tÊn. C¬ cÊu mét sè mÆt hµng xuÊt khÈu trong thêi gian nµy ®-îc cô thÓ nh- sau: B¶ng 1-MÆt hµng xuÊt khÈu 1965-1975 §¬n vÞ: 1000R - USD N¨m MÆt hµng 1965 1970 1975 1965 - 1975 N«ng s¶n c¸c lo¹I 2540 3124 2800 21.000 H¶i sóc s¶n 2750 38 79 4100 HiÖu qu¶ c¸c lo¹I 2812 1140 Rau qu¶ thùc phÈm 3400 596 23 9200 2200 7600 53500 §-êng, R-îu 6720 VÒ nhËp khÈu th× chñ yÕu lµ hµng viÖn trî cña c¸c n-íc XHCN ®ã lµ c¸c mÆt hµng vÒ l-¬ng thùc nh- ng«, g¹o, lóa m×, bét m×.... vµ thùc phÈm nh- ®Ëu t-¬ng, thÞt hép, c¸ hép, thùc phÈm kh«, m× chÝnh.... ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña qu©n ®éi trong chiÕn tranh vµ cho nhu cÇu tiªu dïng cña nh©n d©n. C¸c mÆt hµng cã khèi l-îng nhËp khÈu lín qua mét sè n¨m nh- sau B¶ng 2 MÆt hµng nhËp khÈu 1965-1975 §¬n vÞ: TÊn N¨m MÆt hµng 1965 1970 1975 1965 - 1975 G¹o vµ tÊm 84422 203585 223532 2269517 Ng« 49406 152939 140517 1680482 Lóa m× 3000 14128 156761 241299 Bét mi 40500 430358 306491 2767636 §-êng 30444 50805 105728 553629 Thùc phÈm kh¸c 44214 40185 20735 444761 Do vËy tæng kim ng¹ch nhËp khÈu lµ con sè rÊt lín 950 triÖu R - USD 5 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 3.2. Giai ®o¹n 1976 - 1985 Sau khi MiÒn nam hoµn toµn gi¶i phãng ®Êt n-íc thèng nhÊt, nhµ n-íc thùc hiÖn c¬ cÊu qu¶n lý tËp trung bao cÊp. Ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty t-¬ng ®èi thuËn lîi, kh«ng cã hiÖn t-îng tranh mua, tranh b¸n trªn thÞ tr-êng. C«ng ty ®-îc xuÊt khÈu theo nghÞ ®Þnh th- vµ gÇn nh- lµ ®éc quyÒn trong ho¹t ®éng XNK hµng n«ng s¶n nªn cã ®Þa bµn ho¹t ®éng réng lín trªn ph¹m vi c¶ n-íc; mua ®-îc khèi l-îng lín, gi¸ rÎ.... ®Æc biÖt lµ vïng n«ng nghiÖp phÝa nam víi mét sè l-îng lín hµng l-¬ng thùc, thùc phÈm, n«ng s¶n chÕ biÕn. Thªm n÷a, thÞ tr-êng truyÒn thèng cña C«ng ty gåm toµn b¹n hµng "dÔ tÝnh". Yªu cÇu cña hä vÒ quy c¸ch, phÈm chÊt hµng ho¸ lµ kh«ng cao nªn ho¹t ®éng cña C«ng ty trong thêi gian nµy lµ rÊt hiÖu qu¶. Cã n¨m tæng kim ng¹ch lªn tíi 123 triÖu R USD. Tæng C«ng ty cã sù hîp t¸c chÆt chÏ víi Bé N«ng nghiÖp, Bé L-¬ng thùc, UBND c¸c tØnh trong ph¹m vi c¶ n-íc ®Ó ký kÕt c¸c hîp ®ång mua n«ng s¶n xuÊt khÈu nh- g¹o ë c¸c tØnh Miªn T©y Nam Bé, ®Ëu t-¬ng ë §ång Nai, An Giang, l¹c ë NghÖ TÜnh, Thanh Ho¸, T©y Ninh, Long An cïng víi s¶n phÈm hµng c«ng nghiÖp nh- r-îu, chÌ, ®-êng, thuèc l¸..... nªn tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu thêi kú nµy ®¹t 411.2 triÖu R - USD. B¶ng 3: MÆt hµng xuÊt khÈu giai ®o¹n 1976-1985: §¬n vÞ:r_usd N¨m 1976 1980 1985 MÆt hµng L¹c qui vá R-îu C¸m m× G¹o Bia §a nem Thãc gièng Võng c¸c lo¹I §Ëu c¸c lo¹I Cµ phª C¸c lo¹I kh¸c 2.614.025 5.706.016 3.234.508 1.147.619 1.068.903 941.134 --353.814 160 --241.853 1.082.134 14.209.987 -9.360.339 313.682 79.826 709.294 195.991 45.645 --12.884.226 6 9.076 ------158 2.192 16.318 1.592 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Tæng 15.308.032 38.881.124 29.336 VÒ nhËp khÈu: Sau khi MiÒn nam hoµn toµn gi¶i phãng, khèi l-îng nhËp khÈu cßn lín, chñ yÕu lµ l-¬ng thùc tõ Liªn X« cò vµ ®-êng th« tõ Cu Ba. Song cµng vÒ sau khèi l-îng nhËp l-¬ng thùc cµng gi¶m dÇn. §Æc biÖt lµ trong giai ®o¹n nµy cßn cã mét l-îng nhËp lín tõ c¸c n-íc kh¸c (ngoµi Liªn X«) nh»m gi¶i quyÕt ®ît khã kh¨n do thiªn tai g©y ra, nh- vµo cuèi n¨m 1981 vµ ®Çu n¨m 1982. Tæng kim ng¹ch nhËp khÈu thêi kú nµy lµ 1360 triÖu R - USD trong ®ã g¹o chiÕm 285,704 triÖu R - USD, ph©n bãn 157, 989 R - USD kim ng¹ch nhËp khÈu hµng n¨m kho¶ng 150 triÖu R - USD. N¨m cao nhÊt lµ n¨m 1980 víi tæng kim ng¹ch nhËp khÈu lµ 192 triÖu R - USD. MÆt hµng l-¬ng thùc chiÕm 70 80% tæng gi¸ trÞ nhËp, cô thÓ nh- b¶ng sau: B¶ng 4: MÆt hµng nhËp khÈu 1975-1985 §¬n vÞ: TÊn N¨m MÆt hµng 1975 1980 1984 G¹o vµ tÊm 223532 208112 Ng« 140571 154806 Lóa m× 156761 343335 Bét m× 306491 387580 150000 5569000 §-êng 105728 49922 68784 750720 20135 725 Thùc phÈm c¸c lo¹i 318000 1975 - 1985 1661000 1213000 VÒ thÞ tr-êng cña c«ng ty chñ yÕu lµ thÞ tr-êng c¸c n-íc x· héi chñ nghÜa, trong ®ã Liªn X« vÉn lµ b¹n h¸ngè 1. Tæng kim ng¹chthÞ tr-êng nµy ®¹t cao nhÊt vµo nh÷ng n¨m 1979, 1980, riªng n¨m 1980 tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c«ng ty sang thÞ tr-êng Liªn X« lµ12337392 R-USD, chiÕm 44,74% gi¸ trÞ xuÊt khÈu sang thÞ tr-êng khu vùc I, chiÕm 31,73% gÝa trÞ xuÊt khÈu cña c«ng ty. NgoµI ra cßn ph¶i kÓ tíi mét sè thÞ tr-êng cã kim ng¹ch xuÊt khÈu lín lµ Rumani vµ CHDC §øc. 7 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Víi thÞ tr-êng khu vùc II, do quan ®iÓm chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ nhµ n-íc cã sù ph©n biÖt nªn tæng gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt khÈu sang thÞ tr-êng nµy vÉn chiÕm mét gÝa trÞ nhá, chØ b»ng mét nöa cña khu vùc I. C«ng ty chØ cã quan hÖ lµm ¨n víi mét sè n-íc nh- Ph¸p, Singapore, Hång K«ng…Hai thÞ tr-êng ®Æc biÖt quan träng lµ Singapore vµ Hång K«ng. Riªng hai thÞ tr-êng nµy th-êng chiÕm kho¶ng 70-80% tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña c«ng ty sang khu vùc II. B¶ng5: thÞ tr-êng xuÊt khÈu giai ®o¹n 1976-1985: §¬n vÞ: R-USD N¨m 1976 1980 1985 ThÞ tr-êng KVI Liªn X« Trung Quèc CHDC §øc TiÖp Rumani C¸c n-íc kh¸c KVII Singapore Hång K«ng Ph¸p C¸c n-íc kh¸c Tæng 7.923.143 27.577.946 21.181 6.545.916 259.995 406.131 146.901 125.290 438.910 7.384.889 12.337.392 --908.982 371.538 775.834 13.184.200 11.233.878 12433 --112 1.711 60 6865 8.155 1.861.873 4.700.292 515.897 306.827 15.308.032 ---5.009.307 6.197.807 26.764 38.881.124 4623 1.964 --1.568 29.336 Tæng c«ng ty lu«n lu«n thùc hiÖn v-ît kÕ ho¹ch ®Ò ra (thËm chÝ n¨m 1983 v-ît 170% ®¹t trªn123 triÖu R-USD) chØ cã n¨m 1979 lµ kh«ng ®¹t ®-îc kÕ ho¹ch lý do ®-îc gi¶i thÝch ë ®©y lµ do n¨m nµy chóng ta cã chiÕn tranh biªn giíi víi Trung Quèc nªn ®Êt n-íc l¹i gÆp ph¶i nh÷ng khã kh¨n nhÊt ®Þnh vµ c«ng ty còng bÞ mÊt ®i mét thÞ tr-êng lín tõ n¨m nµy mµ ch-a kÞp chuÈn bÞ tinh thÇn ®Ó thÝch øng kÞp thêi. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy n¨m 1980, Tæng c«ng ty ®· thùc hiÖn hai ph-¬ng thøc xuÊt khÈu míi: xuÊt khÈu uû th¸c vµ xuÊt khÈu t¹i chç (n¨m 1980 xuÊt khÈu t¹i chç lªn tíi trªn 7 triÖu R-USD) lµm cho kim ng¹ch xuÊt khÈu tõ ®©y l¹i t¨ng trë l¹i. Nh×n chung th× kim ng¹ch xuÊt khÈu cña Tæng 8 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 c«ng ty liªn tôc t¨ng ë c¶ khu vùcII vµ c¶ thêi kú chØ trõ cã 2 n¨m 1984-1985 cã thÓ do hai n¨m nµy viÖc ¸p dông m« h×nh kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung qu¸ l©u ë thêi b×nh kh«ng cßn cã t¸c dông thóc ®Èy c¶ n-íc còng nh- Tæng c«ng ty n÷a. 3.3. Giai ®o¹n tõ 1986 - 1990 §©y lµ thêi kú ®Çu cña qu¸ tr×nh ®æi míi nÒn kinh tÕ, nhiÖm vô chñ yÕu trong kÕ ho¹ch nhËp khÈu cña C«ng ty vÉn lµ thùc hiÖn nghÞ ®Þnh th- cña ta vµ c¸c n-íc x· héi chñ nghÜa nh- Liªn X«. CHDC §øc, Ba Lan, TiÖp Kh¸c.... * KÕt qu¶ kinh doanh cña C«ng ty kh«ng cã sù biÕn ®éng lín nh-ng ph-¬ng thøc ho¹t ®éng kinh doanh ®· cã nhiÒu sù thay ®æi. Tr-íc n¨m 1986 C«ng ty chñ yÕu thu mua hµng xuÊt khÈu theo ph-¬ng thøc hµng ®æi hµng vµ thu mua theo chØ tiªu cña nhµ n-íc giao cho c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ, c¸c ®¬n vÞ ®ã l¹i ph¶i giao l¹i hµng cho C«ng ty ®Ó C«ng ty xuÊt khÈu theo nghÞ ®Þnh th-. §Õn n¨m 1987 th× C«ng ty tr¶ vËt t- trùc tiÕp cho nhµ s¶n xuÊt theo gi¸ bu«n hµng nhËp. §ång thêi Bé Ngo¹i Th-¬ng cho phÐp ¸p dông ph-¬ng thøc uû th¸c xuÊt khÈu sang khu vùc I (c¸c n-íc XHCN ) ®èi víi mét sè mÆt hµng kinh doanh cña C«ng ty. Khi chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr-êng, hµng vÒ nghÞ ®Þnh th- gi·n ®i râ rÖt. C«ng ty ph¶i t×m ra c¸c ph-¬ng thøc thu mua t¹o nguån thÝch hîp cho m×nh nh-: Thu mua t¹o hµng theo ®¬n ®Æt hµng ký hîp ®ång, thu mua t¹o nguån theo hîp ®ång thu mua thu mua t¹o nguån hµng th«ng qua ®¹i lý, mua ®øt b¸n ®o¹n, ph-¬ng thøc xuÊt khÈu uû th¸c do c¸c ®¬n vÞ kh«ng cã kh¶ n¨ng XNK. N¨m 1989 C«ng ty thùc hiÖn ph-¬ng thøc thu mua trong n-íc b»ng c¸ch ký hîp ®ång trùc tiÕp víi tõng ®Þa ph-¬ng hoÆc ®Æt hµng tr-íc nh-ng kh«ng ®¹t kÕt qu¶ cao do s¶n l-îng thÊp chÊt l-îng kÐm, thiÕu tiÒn vµ vËt t- cung øng tr-íc cho s¶n xuÊt. Do vËy, thu mua chñ yÕu lµ khi ®Õn vô mïa. Cïng víi sù thay ®æi vÒ ph-¬ng thøc kinh doanh lµ sù thay ®æi vÒ mÆt hµng kinh doanh. Lóc nµy, C«ng ty ®-îc phÐp xuÊt khÈu kh«ng h¹n chÕ c¸c mÆt hµng chuyªn doanh (n«ng s¶n, thùc phÈm), mµ cßn ®-îc phÐp xuÊt khÈu nhiÒu mÆt hµng tæng hîp kh¸c nh- quÇn ¸o, giÊy dÐp, ®å gèm sø... 9 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Nh-ng c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chñ yÕu vÉn lµ l¹c nh©n, ®Ëu t-¬ng cho Liªn X«, dÇu l¹c cho TiÕp Kh¾c, cµ phª cho §øc, Ba Lan, Bungari, ®Ëu Cove cho Cu Ba. 10 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 B¶ng 6: MÆt hµng xuÊt khÈu giai ®o¹n 1986-1990: ®¬n vÞ R-USD N¨m 1986 1988 1989 MÆt hµng L¹c qui vá Võng c¸c lo¹i Kª H¹t ®iÒu §Ëu c¸c lo¹i Cµ phª T¬ t»m C¸c hµng kh¸c Tæng 9.969.229 170.198 96.236 122.618 3.625.219 26.959.109 834.834 14.310.607 45.996.335 11.462.345 -74.486 91.518 2.340.725 -1.161.712 2.301.106 17.431.892 6.140.209 95.438 48.362 1.632.650 506.615 -607.359 905.651 9.936.284 Nh÷ng mÆt hµng chÝnh mµ tæng c«ng ty thùc hiÖn xuÊt khÈu ë giai ®o¹n nµy l¹i ®-îc thùc hiÖn chñ yÕu tõ c¸c n-íc TBCN ®iÒu nµy nãi nªn r»ng mèi quan hÖ cña ®Êt n-íc nãi chung vµ cña Tæng c«ng ty nãi riªng víi c¸c n-íc nµy ®· ®-îc c¶i thiÖn h¬n (xem b¶ng 7). MÆt hµng nhËp khÈu chñ yÕu lµ ph©n bãn, hµng tiªu dïng nh- m× chÝnh, c¸c thiÕt bÞ phôc vô s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ cho nhu cÇu x· héi. B¶ng 7: ThÞ tr-êng xuÊt khÈu giai ®o¹n 1986-1990: §¬n vÞ R-USD N¨m 1986 1988 1990 KVI 30.401.505 11.213.218 2.704.083 Liªn X« CHDC §øc TiÖp Kh¾c Rumani Cuba C¸c n-íc kh¸c KVII 21.395.426 2.063.658 1.426.488 449.719 707.269 4.358.945 15.594.830 10.350.825 -335.989 -207.662 318.742 6.218.674 1.781.658 -463.608 -325.790 133.027 7.232.201 Singapore Hång K«ng Ph¸p C¸c n-íc kh¸c 12.215.502 378.107 816.000 2.185.221 3.767.763 1.682.300 -768611 2.634.470 2.384.410 -2.213.321 ThÞ tr-êng 11 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Tæng 45.996.335 17.431.892 9.936.284 ViÖc Tæng c«ng ty kh«ng cßn ®-îc ®éc quyÒn kinh doanh mÆt hµng n«ng s¶n thùc phÈm nµy n÷a vµ céng víi sù lín m¹nh cña mét vµi c«ng ty kh¸c khiÕn cho c«ng ty bÞ mÊt ®i nh÷ng thÞ tr-êng truyÒn thèng lµm cho trong ba n¨m cuèi cña giai ®o¹n nµy th× kim ng¹ch xuÊt khÈu sang c¸c thÞ tr-êng kÓ c¶ hai khu vùc gi¶m sót 1 c¸ch ®¸ng kÓ so víi 2 n¨m ®Çu. Hai n¨m cuèi kim ng¹ch cã t¨ng lªn so víi n¨m 1988 lµ do sù cè g¾ng v-ît bËt cña c¸n bé c«ng nh©n viªn cña Tæng c«ng ty ®Ó thÝch nghi víi nh÷ng thay ®æi nªu trªn 3.4. Giai ®o¹n tõ 1991 - 1994 Tæng C«ng ty lµ mét ®¬n vÞ xuÊt nhËp khÈu cã uy tÝn lín trong n-íc vµ quèc tÕ nh-ng ®øng tr-íc sù chuyÓn h-íng cña c¬ cÊu thÞ tr-êng th× C«ng ty còng gÆp kh«ng Ýt nh÷ng khã kh¨n vµ th¸ch thøc. C«ng ty kh«ng cßn ®éc quyÒn kinh doanh c¸c mÆt hµng n«ng s¶n nh- tr-íc n÷a mµ ®· cã nhiÒu doanh nghiÖp kh¸c tham gia kinh doanh mÆt hµng nµy. C«ng ty kh«ng nh÷ng ph¶i c¹nh tranh víi c¸c C«ng ty kh¸c trªn ®Þa bµn Hµ Néi, mµ cßn ph¶i c¹nh tranh víi c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ trªn ph¹m vi toµn quèc. Sù c¹nh tranh nµy lµm cho gi¸ thu mua t¨ng cao, khèi l-îng hµng thu mua gi¶m xuèng. Ngoµi ra, thuÕ doanh thu, thuÕ xuÊt khÈu còng t¨ng lªn lµm cho t×nh h×nh kinh doanh cña C«ng ty gÆp nhiÒu khã kh¨n. H¬n n÷a viÖc khèi SEV tan r·, ®Æc biÖt liªn x« ®· ¶nh h-ëng lín tíi ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty. VÒ mÆt hµng xuÊt khÈu, ngoµi nh÷ng mÆt hµng chÝnh ®-îc thùc hiÖn ë giai ®o¹n tr-íc Tæng c«ng ty vÉn tiÕp tôc duy tr× ®-îc th× Tæng c«ng ty ®· cã g¾ng t×m kiÕm thªm nh÷ng thÞ tr-êng ®Ó cã thÓ xuÊt khÈu ®-îc nh÷ng mÆt hµng míi víi kim ng¹ch lín nh- h¹t tiªu, ng«, quÕ, håi, chÌ vµ ®Æc biÖt lµ viÖc qua trë l¹i cña thÞ tr-êng xuÊt khÈu cµ phª víi gi¸ trÞ lín (mét thÞ tr-êng mµ trong mµ Tæng c«ng ty ®Ó mÊt tõ n¨m 1987). Sè l-îng mÆt hµng ®-îc Tæng c«ng ty thùc hiÖn xuÊt khÈu còng t¨ng lªn cao h¬n so víi giai ®o¹n tr-íc ®iÒu nµy còng lµ mét phÇn lµm cho tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu t¨ng lªn so víi 3 n¨m cuèi cña giai ®o¹n 12 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 tr-íc. §iÒu nµy nãi nªn sù cè g¾ng, tÝch cùc n¨ng ®éng rÊt lín cña c¸n bé c«ng nh©n trong c«ng ty khi mµ c«ng ty ho¹t ®éng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng víi sù c¹nh tranh cã phÇn gay g¾t h¬n so víi giai ®o¹n tr-íc (xem b¶ng 8 mÆt hµng xuÊt khÈu chÝnh cña c«ng ty). B¶ng 8: MÆt hµng xuÊt khÈu chÝnh giai ®o¹n 1991-1994: §¬n vÞ: R-USD N¨m 1991 1993 1994 MÆt hµng L¹c nh©n Cµ phª H¹t tiªu H¹t ®iÒu §Ëu c¸c lo¹i Ng« T¬ QuÕ Håi ChÌ C¸c hµng kh¸c Tæng 4758422 343849 569300 672520 924489 975449 6414846 14660866 8364650 6749636 1125186 3554541 373480 798060 39636 181857 52101 3360650 24599797 8416620 9213498 1796135 1818486 166311 1301425 165738 678078 80906 223976 246431 24107604 §øng tr-íc nh÷ng khã kh¨n vµ th¸ch thøc vËy toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn ®· cè g¾ng, nç lùc hÕt m×nh ®Ó ®-a C«ng ty v-ît qua nh÷ng khã kh¨n thö th¸ch ®ã. T×m ra nh÷ng ph-¬ng ph¸p c¶i c¸ch thÝch hîp víi c¬ chÕ ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn. §Æc biÖt lµ c«ng t¸c thÞ tr-êng. C«ng ty ®· tÝch cùc t×m kiÕm vµ më réng thÞ tr-êng. Mét sè thÞ tr-êng míi nh- c¸c n-íc ë khu vùc §«ng Nam ¸, c¸c n-íc T©y ¢u.... Vµo thêi kú nµy c¸c n-íc XHCN ë §«ng ©u vµ Liªn X« sôp ®æ vÒ chÝnh trÞ, nÒn kinh tÕ bÞ khñng ho¶ng trÇm träng. Do ®ã mµ thÞ tr-êng truyÒn thèng cña tæng c«ng ty tr-íc ®©y còng mÊt h¼n, thay vµo ®ã lµ c¸c n-íc asean (chñ yÕu lµ Singapore, In®«nªxia, Th¸i Lan, Phillipin, Malaysia) vµ mét sè n-íc T©y ©u cïng víi mét sè n-íc Ch©u ¸ kh¸c, cßn thÞ tr-êng LB Nga ®Õn n¨m 1992 míi quay trë l¹i (xem b¶ng 9: thÞ tr-êng xuÊt khÈu cña c«ng ty ). B¹n hµng lín lµ 13 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 c¸c n-íc Singapore, Hång K«ng, NhËt, In®«nªxia,T©y ©u, LB Nga (tõ n¨m 1992). B¶ng 9: ThÞ tr-êng xuÊt khÈu cña c«ng ty tõ n¨m 1991-1994: §¬n vÞ: R-USD N¨m ThÞ tr-êng Singapore Hång K«ng NhËt In®«nªxia Ên ®é Asean kh¸c T©y ©u LB Nga C¸c n-íc kh¸c Tæng 1991 1993 1994 3.903.954 1.775.340 201.142 1.692.767 475.465 -73.419 -5.367.913 13.490.000 8.480.217 217.509 156.557 5.169.151 -781.494 4.506.563 1.249.078 840.228 21.400.797 11.359.200 48.289 50.350 3.480.162 881.335 2.616.536 4.705.681 698.062 267.999 24.107.614 Bªn c¹nh viÖc lo më réng thÞ tr-êng C«ng ty cßn chó ý ®Õn viÖc tæ chøc m¹ng l-íi thu mua, thu hót c¸c kh¸ch hµng ®Þa ph-¬ng b¸n hµng cho m×nh. (C«ng t¸c ®iÒu chØnh tæ chøc qu¶n lý ngµy cµng phï hîp, khuyÕn khÝch ®-îc c¶ ba chñ thÓ trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh lµ nhµ n-íc , tËp thÓ vµ ng-êi lao ®éng). Do vËy mµ hµng n¨m kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu ®Òu t¨ng, mÆt hµng n«ng s¶n chiÕm tû träng (80%), vÉn ®¶m b¶o kinh doanh cã l·i, ®ãng gãp ®Çy ®ñ vµo ng©n s¸ch nhµ n-íc, ®êi sèng c¸n bé c«ng nh©n viªn ®-îc c¶i thiÖn vµ n©ng cao. 3.5. Giai ®o¹n tõ 1995 - 1997 §Õn n¨m 1995, Tæng C«ng ty ®æi tªn thµnh C«ng ty xuÊt nhËp khÈu n«ng s¶n thùc phÈm Hµ Néi. Trong thêi gian nµy, thùc hiÖn chñ tr-¬ng cña nhµ n-íc vµ Bé N«ng nghiÖp Tæng C«ng ty ®· giao mét sè mÆt hµng cho c¸c ®¬n vÞ qu¶n lý chuyªn ngµnh. N¨m 1995, bé phËn xuÊt nhËp khÈu l-¬ng thùc ®-îc chuyÓn sang Bé l-¬ng thùc thùc phÈm. 14 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 N¨m 1998 chuyÓn bé phËn cµ phª sang cho liªn hiÖp xuÊt nhËp khÈu cµ phª ViÖt Nam. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, C«ng ty ®· tÝch cùc triÓn khai t×m kiÕm thÞ tr-êng míi ®Ó b¸n hµng n«ng s¶n, ®Èy m¹nh kim ng¹ch xuÊt khÈu. V× sau mét thêi kú bÞ ¶nh h-ëng bëi sù khñng ho¶ng toµn diÖn cña mét sè n-íc trªn thÕ giíi ®Õn nay C«ng ty ®· trô v÷ng vµ ®Þnh h-íng ®-îc ®-êng ®i cña m×nh.§iÒu ®¸ng chó ý lµ trong n¨m 1992 khi c¸c n-íc §«ng ¢u vµ Liªn X« l©m vµo t×nh tr¹ng khñng ho¶ng toµn diÖn vÒ chÝnh trÞ, kinh tÕ x· héi, thÞ tr-êng nµy gi¶m sót nghiªm träng th× C«ng ty kh«ng bÞ lì ®µ mµ cßn nhanh chãng t×m ®Õn nh÷ng thÞ tr-êng míi; ®ång thêi C«ng ty t×m c¸ch duy tr× thÞ tr-êng truyÒn thèng. §Õn nay b¹n hµng mµ C«ng ty cã lµ c¸c n-íc trong khèi ASEAN, T©y ¢u vµ mét sè n-íc thuéc liªn x« tr-íc ®©y, mét sè n-íc trong thÞ tr-êng khu vùc I. Thªm n÷a, cßn cã c¶ nh÷ng n-íc Ch©u ¸ kh¸c nh- Hång K«ng, Trung Quèc, §µi Loan, Nam TriÒu Tiªn vµ NhËt B¶n, nh-ng khèi l-îng hµng xuÊt khÈu sang nh÷ng n-íc nµy cßn rÊt Ýt, song thùc tÕ chøng minh lµ cã triÓn väng. C«ng ty xuÊt hµng sang c¸c n-íc T©y ¢u víi khèi l-îng còng kh«ng lín v× thÞ tr-êng nµy yªu cÇu vÒ chÊt l-îng rÊt cao nªn T©y ¢u chñ yÕu lµ thÞ tr-êng nhËp khÈu cña C«ng ty. AGREXPORT HANOI lµ C«ng ty xuÊt nhËp khÈu n«ng s¶n thùc phÈm nh-ng mÆt hµng xuÊt khÈu lín lµ c¸c mÆt hµng n«ng s¶n. Trong ®ã l¹c nh©n vÉn lµ mÆt hµng chñ yÕu chiÕmtû träng cao trong tæng gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt khÈu (nh÷ng n¨m ®Çu cña giai ®o¹n nµy). B¶ng 10 MÆt hµng xuÊt khÈu 1995-1997 §¬n vÞ :R_USD N¨m 1995 MÆt hµng L¹c nh©n Nh©n ®iÒu H¹t tiªu Håi QuÕ ChÌ Ng« Kª 1996 3.904.742 -2.015.472 153.139 104.779 257.663 1.364.962 98.123 1.596.171 --466.407 135.550 316.216 -99.824 15 1997 772.912 569.369 667.369 236.088 290.512 375.178 374.880 121.351 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 T¬ t»m Cµ phª MÆt hµng kh¸c Tæng -7.249.286 1.109.593 16.257.759 --177.166 2.791.334 173.000 -179.823 3.760.831 Víi thÞ tr-êng trong n-íc, bé m¸y ho¹t ®éng cña C«ng ty cã mÆt trªn kh¾p mäi miÒn. Víi c¸c chi nh¸nh cña C«ng ty nh- chi nh¸nh TP. HCM, chi nh¸nh H¶i Phßng.. ®ang ho¹t ®éng kinh doanh mét c¸ch cã hiÖu qu¶. Nhê mét hÖ thèng kªnh ph©n phèi, thu mua réng kh¾p. Do ®ã, C«ng ty cã ®-îc mét nguån hµng th-êng xuyªn vµ æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn c¶ chiÒu réng lÉn chiÒu s©u. Nhê chÝnh s¸ch ®a d¹ng ho¸ c¸c mÆt hµng kinh doanh, kÕt hîp chuyªn doanh nªn C«ng ty ®· ®øng v÷ng trªn thÞ tr-êng. §a d¹ng ho¸ c¸c mÆt hµng kinh doanh ®· t¹o kÕt qu¶ t-¬ng hç gi÷a c¸c nhãm mÆt hµng. Do vËy mµ duy tr× ®-îc mÆt hµng chuyªn doanh truyÒn thèng trong thêi kú c¹nh tranh gay g¾t hiÖn nay. Nh÷ng n¨m qua, C«ng ty ®· më réng kinh doanh c¸c mÆt hµng nh-ng kh«ng ph¸t triÓn lan trµn mµ cã sù ®Þnh h-íng ®iÒu tiÕt cña C«ng ty vµ phï hîp víi giÊy phÐp kinh doanh ®-îc cÊp. Ngoµi c¸c mÆt hµng truyÒn thèng nh- l¹c, ®Ëu, quÕ, ph©n bãn, thuèc trõ s©u.... th× cßn cã thªm nhiÒu c¸c mÆt hµng kh¸c nh- h¹t tiªu, h¹t ®iÒu, ®-êng, kÝnh, quÇn ¸o.... ë giai ®o¹n nµy, thÞ tr-êng chÝnh cña c«ng ty vÉn lµ c¸c n-íc asean, T©y ©u, LB Nga víi kim ng¹ch xuÊt khÈu vµo ®ã cã nh÷ng n¨m lªn tíi trªn 1 triÖu RUSD. Tuy nhiªn 2 thÞ tr-êng T©y ©u, LB Nga vµ Hång K«ng th× kim ng¹ch xuÊt khÈu l¹i thÊt th-êng cã nh÷ng n¨m bÞ mÊt. §iÒu nµy c«ng ty cÇn tæng kÕt vµ rót ra kinh nghiÖm kh¾c phôc cho giai ®o¹n sau. Ngoµi nh÷ng b¹n hµng cò cña giai ®o¹n tr-íc ra Tæng c«ng ty ®· nç lùc t×m kiÕm thªm thÞ tr-êng míi víi kÕt qu¶ lµ cã thªm 2 thÞ tr-êng réng lín ®ã lµ Mü vµ Trung Quèc ®©y lµ hai thÞ tr-êng cã sù mua vµo lo¹i nhÊt nh× trªn thÕ giíi ë thêi kú nµy ®èi víi hµng n«ng s¶n nÕu c«ng ty biÕt khai th¸c triÖt ®Ó nã sÏ ®em l¹i mét kim ng¹ch xuÊt khÈu lín . §Æc biÖt víi thÞ tr-êng Trung Quèc mét thÞ tr-êng ®· quen thuéc víi c«ng ty tõ tr-íc nh÷ng n¨m 1979, mét thÞ tr-êng kh¸ dÔ tÝnh vµ Tæng c«ng ty còng ®· cã rÊt nhiÒu kinh nghiÖm thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu sang thÞ tr-êng nµy do tr-íc ®©y ®Ó l¹i mµ Ýt cã mét c«ng ty nµo cã thÓ s¸nh ®-îc kÓ tõ khi n-íc ta b×nh 16 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 th-êng ho¸ quan hÖ víi Trung Quèc. Vµ thùc tÕ ®· cho thÊy r»ng kim ng¹ch xuÊt khÈu sang hai n-íc nµy trong nh÷ng n¨m ®Çu cña mèi quan hÖ lµ mét con sè t-¬ng ®èi lín. Hä ®· trë thµnh mét trong nh÷ng b¹n hµng chÝnh cña Tæng c«ng ty trong thêi kú nµy ( xem b¶ng 11: thÞ tr-êng xuÊt khÈu chñ yÕu cña c«ng ty giai ®o¹n 1995-1997). B¶ng 11: ThÞ tr-êng xuÊt khÈu chñ yÕu cña c«ng ty giai ®o¹n 1995-1997 §¬n vÞ: R-USD N¨m 1995 ThÞ tr-êng Asean T©y ©u LB Nga Trung Quèc NhËt Hång K«ng §µi Loan Mü C¸c n-íc kh¸c Tæng 1996 10.387.126 2.283.607 1.199.016 798.254 183.528 561.067 263.473 581.688 -16.257.759 1.318.751 -399.960 22.500 127.720 -352.277 -570.126 2.791.334 1997 1.635.053 60.605 -962.341 33.210 398.510 383.207 19.621 268.284 3.760.831 Cïng víi ®a d¹ng ho¸ c¸c mÆt hµng kinh doanh lµ viÖc C«ng ty ph¶i chia c¸c phßng ban thµnh c¸c nhãm tæng hîp kÕt hîp víi chuyªn doanh. §i kÌm víi nã lµ c¬ chÕ kho¸n ®Õn tõng phßng, ®· ph¸t huy tÝch cùc kh¶ n¨ng s¸ng t¹o cña ®éi ngò c¸n bé kinh doanh, ho¹t ®éng kinh doanh cã h-íng râ rÖt vµ tÝnh ®-îc hiÖu qu¶ kinh doanh cña m×nh. HiÖn nay, phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ®ang ®i ®Çu trong c¬ chÕ kho¸n cña C«ng ty. Trong thêi kú c¹nh tranh gay g¾t cña nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng th× chÊt l-îng hµng ho¸ lµ hÕt søc quan träng, xÐt riªng mÆt hµng l¹c nhËp khÈu cña C«ng ty. Nhu cÇu trªn thÞ tr-êng vÒ hµng l¹c nh©n cña C«ng ty th× rÊt cao trong khi ®ã khèi l-îng l¹c nh©n s¶n xuÊt trong n-íc chØ b¸n ra thÞ tr-êng quèc tÕ kho¶ng 38%. Nguyªn nh©n chÝnh lµ do chÊt l-îng hµng cña ta lµ ch-a ®¸p øng ®-îc phÇn lín nhu cÇu cña b¹n hµng trªn thÕ giíi. Trong n¨m 1996, trÞ gi¸ l¹c nh©n bÞ 17 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 khiÕu n¹i v× chÊt l-îng lµ 141827 USD. Còng tõ ®ã, yªu cÇu ®Æt ra cho chÊt l-îng hµng ho¸ cña C«ng ty lµ gay g¾t h¬n. C«ng ty ®· ¸p dông nhiÒu biÖn ph¸p nh»m kh¾c phôc c¸c h¹n chÕ tr-íc kia nh- viÖc C«ng ty ph©n râ tr¸ch nhiÖm gi÷a ng-êi lµm nghiÖp vô víi ng-êi kiÓm tra chÊt l-îng; gi÷a c¸c ®¬n vÞ giao hµng víi C«ng ty .... MÆt kh¸c, C«ng ty còng bæ sung c¸c v¨n b¶n quy chÕ vÒ kiÓm tra chÊt l-îng, gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò ph¸t sinh ®Ó n©ng cao ý thøc tr¸ch nhiÖm cho c¸n bé kinh doanh. Nhê ®ã mµ t×nh tr¹ng kiÐm chÊt l-îng gi¶m h¼n trong n¨m 1997, uy tÝn cña C«ng ty cµng ®-îc n©ng lªn. Nhê vËy mµ C«ng ty cã ®-îc nh÷ng kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh. Kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu t¨ng ®Òu ®Æn, kh«ng cã sù biÕn ®éng lín. Cô thÓ mét sè chØ tiªu tµi chÝnh trong n¨m 1996 - 1997 ®-îc tr×nh bµy trong b¶ng sau: B¶ng 12 Mét sè chØ tiªu tµi chÝnh n¨m 1997 vµ 1998 §¬n vÞ; TriÖu ®ång N¨m ChØ tiªu 1996 Doanh thu 1997 So víi kÕ ho¹ch 100.104 175.082 Nép ng©n s¸ch 1.142 30.540 Lîi nhuËn sau thuÕ 1.010 200 Quü l-¬ng 1.064 2.030 0,75 0,72 Thu nhËp b×nh qu©n 177% 8% 110% Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ c«ng t¸c n¨m 1996 - 1997 Tuy cã ®-îc møc t¨ng cña doanh thu nh-ng lîi nhuËn cña C«ng ty c¸c n¨m 1995 - 1997 l¹i gi¶m ®i nhiÒu so víi n¨m 1994. KÕt qu¶ ®¹t ®-îc cña giai ®o¹n nµy lµ do mét sè nguyªn nh©n sau: - C«ng ty ®Þnh h-íng ®óng ®¾n vÒ c«ng t¸c thÞ tr-êng, tËp trung vµo khai th¸c th-¬ng nh©n, ph¸t triÓn thÞ tr-êng, th¸o gì khã kh¨n b»ng c¸ch ®Þnh ra c¸c chñ tr-¬ng biÖn ph¸p phï hîp víi thÞ tr-êng trong vµ ngoµi n-íc nh-: cã møc gi¸ phï hîp, quan t©m tíi chÊt l-îng, ph-¬ng thøc thanh to¸n, chän ®èi t¸c kinh doanh. Do ®ã, C«ng ty ®· thu hót ®-îc nhiÒu b¹n hµng míi, ®ång thêi duy tr× ®-îc mét sè b¹n hµng cò. 18 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 - C«ng ty ®Þnh h-íng ®óng vÒ xuÊt khÈu hµng chuyªn doanh. §Ó gi¶i quyÕt sù hôt hÉng sau khi thÞ tr-êng truyÒn thèng mÊt ®i, C«ng ty ®· x©y dùng h-íng kinh doanh tæng hîp c¸c mÆt hµng dùa trªn c¸c mÆt hµng truyÒn thèng chuyªn doanh. - ViÖc chia l¹i bé m¸y tæ chøc thµnh c¸c phßng ban chuyªn doanh vµ viÖc ®Ó cho c¸c phßng tù chñ trong kinh doanh còng gãp phÇn t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸n bé, nh©n viªn ph¸t huy ®-îc hÕt n¨ng lùc cña hä, tËn dông hÕt kh¶ n¨ng cña C«ng ty ®Ó kinh doanh t¨ng kim ng¹ch vµ t¨ng lîi nhuËn. - Trong ho¹t ®éng kinh doanh s«i ®éng ®Çy tÝnh c¹nh tranh, víi l-îng tiÒn cña ®-a vµo l-u th«ng lín, xÊp xØ 100 tû ®ång. Nh-ng C«ng ty vÉn ®¶m b¶o ®-îc vèn gèc gÇn nh- 100%. §ã lµ mét th¾ng lîi lín trong kinh doanh vµ qu¶n lý cña C«ng ty trong c¸c n¨m nµy. - Tû träng gi÷a xuÊt khÈu vµ nhËp khÈu lµ 35/65, tû träng gi÷a kinh doanh tù doanh vµ uû th¸c th-êng lµ 50/50 gi÷a kinh doanh néi ®Þa vµ kinh doanh ®èi ngo¹i lµ 1/9. Víi nh÷ng con sè nµy lµ phï hîp víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr-êng vµ cña C«ng ty lóc ®ã. Riªng n¨m 1997 tæng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu ®¹t con sè 21,549 triÖu USD t¨ng gÊp hai so víi n¨m 1996 sè th-¬ng vô thùc hiÖn ë c¸c phßng lªn ®Õn gÇn 100, trong ®ã cã th-¬ng vô trÞ gi¸ lín 3 - 4 triÖu USD. Tuy nhiªn, nh÷ng n¨m nµy, do vÊp ph¶i mét sè khã kh¨n kh¸ch quan trªn ®· ¶nh h-ëng kh«ng nhá ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty. ViÖc tan r· khèi SEV vµ Liªn X« ®· lµm mÊt ®i nhiÒu b¹n hµng lín, cïng víi ®ã lµ sù c¹nh tranh gay g¾t cña c¸c C«ng ty vµ c¸c tæ chøc xuÊt khÈu kh¸c ®· lµm C«ng ty ph¶i gi¶m gi¸ xuÊt hµng ho¸ cña m×nh ®Ó thu hót b¹n hµng. N¨m 1997, c¬ chÕ chÝnh s¸ch cña nhµ n-íc trong ®iÒu hµnh th-¬ng m¹i tiÕp tôc hoµn thiÖn. ViÖc nhµ n-íc kiªn quyÕt ®Êu tranh ng¨n chÆn n¹n bu«n lËu sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp nhµ n-íc, trong ®ã cã C«ng ty tiÕn hµnh kinh doanh xuÊt nhËp khÈu thuËn lîi, nhÊt lµ nh÷ng mÆt hµng cã thuÕ suÊt cao. Bªn c¹nh thuËn lîi nµy lµ mét khã kh¨n lín v× t×nh h×nh kinh tÕ ®Êt n-íc b-íc vµo thêi kú khã kh¨n thö th¸c míi. NÕu khã kh¨n diÔn ra ®Çu n¨m 1997 lµ vÊn ®Ò vèn l-u ®éng trong kinh doanh th× s¸u th¸ng cuèi n¨m l¹i næi lªn tû gi¸ ®ång ViÖt Nam so víi ngo¹i tÖ t¨ng lªn ®ét biÕn, hiÖn t-îng nµy cã lîi cho C«ng 19 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ty trong viÖc xuÊt khÈu nh-ng l¹i g©y ¶nh h-ëng kh«ng tèt ®Õn viÖc nhËp khÈu. Gi¸ vèn t¨ng, tån ®äng hµng, l·i vay qu¸ h¹n.... Mµ trong thêi gian nµy mÆc dï ph-¬ng h-íng cña C«ng ty lµ ®Èy m¹nh kim ng¹ch xuÊt khÈu, song cã nhiÒu nguyªn nh©n lµm cho lîi nhuËn thu ®-îc tõ xuÊt khÈu gi¶m, do vËy C«ng ty ph¶i tranh thñ nhËp khÈu víi ph-¬ng ch©m "lÊy nhËp bï xuÊt". H¬n n÷a, vµo nh÷ng th¸ng cuèi n¨m, ng©n hµng kh«ng ®ñ ®« la mü ®Ó b¸n nªn ho¹t ®éng nhËp khÈu cña C«ng ty bÞ h¹n chÕ. C¬ chÕ ®iÒu hµnh th-¬ng m¹i cã nhiÒu tiÕn bé song cßn nhiÒu bÊt c«ng, qu¶n lý nhiÒu ngµnh, nhiÒu cÊp chång chÐo, g©y c¶n trë th-¬ng m¹i. C¬ chÕ chÝnh s¸ch ch-a æn ®Þnh nh- viªn nhµ n-íc ngõng nhËp khÈu 12 mÆt hµng, nh-ng lóc ngõng, lóc cho nhËp hay viÖc thay ®æi bæ sung thuÕ nhËp khÈu liªn tôc lµm cho C«ng ty lóng tóng, kh«ng chñ ®éng ®-îc trong kinh doanh. §øng tr-íc nh÷ng khã kh¨n nh- vËy, C«ng ty ®· ®Ò ra mét sè ph-¬ng h-íng vµ biÖn ph¸p thùc hiÖn kÕ ho¹ch mét sè tiÕp theo nh- sau: §Èy m¹nh xuÊt khÈu n«ng s¶n tËp trung vµo c¸c mÆt hµng ®iÒu, cµ phª, h¹t tiªu, g¹o.... §Æc biÖt chó ý tíi viÖc ph¸t triÓn mÆt hµng chuyªn doanh nh- l¹c nh©n. Trong 1998 cã thÓ chÝnh phñ sÏ bá qu¶n lý h¹n ng¹ch nhiÒu mÆt hµng ®Ó tiÕn tíi tù do ho¸ kinh doanh. Do vËy c¸c ®¬n vÞ nhÊt lµ chi nh¸nh phÝa Nam cÇn tËp trung trÝ tuÖ, nguån lùc khai th¸c triÖt ®Ó lîi thÕ kinh doanh, ®Çu t- vµo nh÷ng mÆt hµng trªn. §Ó ph¸t triÓn doanh sè nh÷ng lo¹i mÆt hµng nµy, tr-íc hÕt C«ng ty cÇn nghiªn cøu ngay chÝnh s¸ch thÞ tr-êng, kh¸ch hµng. Cñng cè thÞ tr-êng kh¸ch hµng hiÖn cã, cã chÝnh s¸ch -u ®·i víi kh¸ch hµng vÒ gi¸ c¶, ph-¬ng thøc thanh to¸n vµ ®iÒu kiÖn giao hµng ®Ó x©y dùng hÖ thèng kh¸ch hµng l©u dµi, ®ång thêi cÇn xóc tiÕn nghiªn cøu, th©m nhËp c¸c thÞ tr-êng míi, nhÊt lµ viÖc chó ý tíi thÞ tr-êng §«ng ¢u cò, v× ®©y lµ thÞ tr-êng rÊt quen thuéc víi C«ng ty ®· bÞ gi¸n ®o¹n nhiÒu n¨m do c¸c n-íc nµy thay ®æi c¬ cÊu chÝnh trÞ, nay hä ®· vµ ®ang ph¸t triÓn trë l¹i. Chó träng tíi viÖc t¹o ®-îc nguån hµng xuÊt khÈu phï hîp víi yªu cÇu cña kh¸ch hµng ®Ò ra. 20