Tài liệu Công ty cổ phần thương mại dịch vụ tổng hợp sức sống mới

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Ch¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ ®Çu t vµ thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t I. Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ ®Çu t, ®Çu t tÝn dông vµ dù ¸n ®Çu t. 1. kh¸i niÖm vµ b¶n chÊt cña ®Çu t 1.1 Kh¸i niÖm Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh bÊt cø mét doanh nghiÖp, mét tæ chøc hay mét c¸ nh©n nµo ®ã muèn ho¹t ®éng ®îc th× cÇn ph¶i héi tô ®ñ ba yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®ã lµ t liÖu s¶n xuÊt, vèn vµ søc lao ®éng, ®©y lµ ba yÕu tè c¬ b¶n cÇn thiÕt ban ®Çu ®Ó tiÕn hµnh mét ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. ThËt vËy khi mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt dù kiÕn sÏ ®i vµo ho¹t ®éng th× doanh nghiÖp ®ã cÇn ph¶i cã vèn, cã ®Þa ®iÓm s¶n xuÊt, cã nhµ xëng m¸y mãc thiÕt bÞ, nguyªn vËt liÖu cÇn thiÕt ®Ó s¶n xuÊt, cã c«ng nh©n lµm viÖc míi cã thÓ ®¶m b¶o cho sù ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp nh»m ®¹t ®îc nh÷ng môc ®Ých cô thÓ mµ doanh nghiÖp ®· ®Ò ra. HoÆc khi mét doanh nghiÖp th¬ng m¹i ho¹t ®éng ®ßi hái doanh nghiÖp ®ã cÇn ph¶i cã ®Þa ®iÓm b¸n hµng, ph¬ng tiÖn b¸n hµng, cã vèn lu ®éng ban ®Çu ®Ó mua hµng ho¸vµ thuª nh©n viªn b¸n hµng... Qu¸ tr×nh sö dông c¸c nguån lùc trªn ®©y ®îc coi lµ qu¸ tr×nh ®Çu t. §Çu t lµ mét ph¹m trï kinh tÕ vµ ®· cã nhiÒu c¸ch hiÓu vÒ nã nhng xÐt theo nghÜa chung nhÊt th× cã thÓ ®Þnh nghÜa ho¹t ®éng ®Çu t nh sau:” §Çu t lµ sù hy sinh c¸c nguån lùc ë hiÖn t¹i ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng nµo ®ã nh»m thu vÒ cho ngêi ®Çu t nh÷ng kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh trong t¬ng lai lín h¬n c¸c nguån lùc ®· bá ra ®Ó ®¹t ®îc c¸c kÕt qu¶ ®ã”. Nh÷ng kÕt qu¶ ë ®©y cã thÓ lµ sù t¨ng lªn cña tµi s¶n tµi chÝnh ( tiÒn vèn ), tµi s¶n vËt chÊt ( nhµ xëng, cña c¶i vËt chÊt kh¸c ), tµi s¶n tÝ tuÖ ( tr×nh ®é v¨n ho¸, chuyªn m«n) nguån nh©n lùc cã ®ñ kh¶ n¨ng lµm viÖc víi n¨ng suÊt cao h¬n trong nÒn s¶n xuÊt x· héi, nh vËy chØ cã ®Çu t míi ®em l¹i sù ph¸t triÓn cho x· héi. 1.2 B¶n chÊt cña ®Çu t Trong nÒn kinh tÕ quèc d©n cã ba lÜnh vùc ®Çu t: ®Çu t tµi chÝnh, ®Çu t th¬ng m¹i, ®Çu t ph¸t triÓn -§Çu t tµi chÝnh lµ ®Çu t trong ®ã ngêi cã tiÒn bá tiÒn ra cho vay hoÆc mua c¸c chøng chØ cã gi¸ ®Ó hëng l·i suÊt ®Þnh tríc hoÆc l·i suÊt tuú thuéc vµo kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp 1 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 - §Çu t th¬ng m¹i lµ ®Çu t trong ®ã ngêi cã tiÒn bá tiÒn ra ®Ó mua hµng ho¸ sau ®ã b¸n l¹i víi gi¸ cao h¬n nh»m thu lîi nhuËn do chªnh lÖch gi¸khi mua vµ khi b¸n C¶ ®Çu t tµi chÝnh vµ ®Çu t th¬ng m¹i nÕu kh«ng xÐt ®Õn yÕu tè quan hÖ quèc tÕ th× kh«ng t¹o ra tµi s¶n míi cho nÒn kinh tÕ mµ chØ lµm t¨ng gi¸ trÞ tµi s¶n tµi chÝnh cña chñ ®Çu t. - §Çu t tµi s¶n vËt chÊt hay ®Çu t ph¸t triÓn lµ ®Çu t trong ®ã ngêi cã tiÒn bá ra ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng ®Ó t¹o ra tµi s¶n míi cho nÒn kinh tÕ, lµm t¨ng tiÒm lùc s¶n xuÊt kinh doanh vµ mäi ho¹t ®éng x· héi kh¸c, lµ ®iÒu kiÖn chñ yÕu ®Ó t¹o viÖc lµm cho ngêi lao ®éng, n©ng cao ®êi sèng cho mäi thµnh viªn cho x· héi ®ång thêi nã lµ ®éng lùc cña sù t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn. 2. Vai trß cña ®Çu t ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi Tõ kh¸i niÖm vµ b¶n chÊt cña ®Çu t cho thÊy ®Çu t lµ nh©n tè quan träng ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ lµ ch×a kho¸ cña sù t¨ng trëng. §Çu t cã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn sù t¨ng trëng tiÒm lùc kinh tÕ nãi chung vµ tiÒm lùc s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c c¬ së kinh doanh nãi riªng, ®iÒu ®ã ®îc thÓ hiÖn trong vai trß cña ®Çu t. XÐt trªn gãc ®é toµn bé nÒn kinh tÕ vai trß cña ®Çu t ®îc thÓ hiÖn nh sau: 2.1 §Çu t t¸c ®éng ®Õn tæng cung vµ tæng cÇu cña nÒn kinh tÕ a.VÒ mÆt tæng cÇu T¸c ®éng cña ®Çu t ®îc thÓ hiÖn th«ng qua c«ng thøc tÝnh tæng cÇu: AD = I + G +C +( X- M ) Trong ®ã AD lµ tæng cÇu, I: ®Çu t, G: chi tiªu cña chÝnh phñ, C: tiªu dïng cña d©n c, X: gi¸ trÞ xuÊt khÈu, M: gi¸ trÞ nhËp khÈu Nh vËy ®Çu t cã ¶nh hëng ®Õn tæng cÇu vµ lµ mét yÕu tè chiÕm tû träng lín trong tæng cÇu cña toµn bé nÒn kinh tÕ, ®Çu t thêng chiÕm kho¶ng 24%-28% trong c¬ cÊu tæng cÇu cña tÊt c¶ c¸c níc trªn thÕ giíi. Víi tæng cÇu t¸c ®éng cña ®Çu t lµ ng¾n h¹n khi tæng cung cha kÞp thay ®æi, sù t¨ng lªn cña ®Çu t lµm cho tæng cÇu t¨ng sÏ dÉn tíi sù t¨ng lªn cña gi¸ c¶. b.VÒ mÆt tæng cung: Khi thµnh qu¶ cña ®Çu t b¾t ®Çu ph¸t huy t¸c dông, c¸c n¨ng lùc míi b¾t ®Çu ®i vµo ho¹t ®éng th× tæng cung sÏ t¨ng lªn, kÐo theo s¶n lîng tiÒm n¨ng t¨ng, gi¸ c¶ gi¶m cho phÐp t¨ng tiªu dïng vµ ®iÒu ®ã sÏ tiÕp tôc kÝch thÝch s¶n xuÊt h¬n l÷a.S¶n xuÊt ph¸t triÓn chÝnh lµ nguån gèc c¬ b¶n cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ. 2 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 2.2 §Çu t cã t¸c ®éng hai mÆt ®Õn s æn ®Þnh kinh tÕ. Sù t¸c ®éng kh«ng ®ång thêi vÒ mÆt thêi gian cña ®Çu t ®èi víi tæng cÇu vµ tæng cung cña nÒn kinh tÕ lµm cho mçi sù thay ®æi cña ®Çu t dï lµ t¨ng hay gi¶m ®Òu cïng mét lóc võa lµ yÕu tè duy tr× sù æn ®Þnh nÒn kinh tÕcña mäi quèc gia. Khi t¨ng ®Çu t cÇu c¸c yÕu tè cña ®Çu t t¨ng lµm cho gi¸ c¶ hµng ho¸ cã liªn quan t¨ng ®Õn mét møc ®é nµo ®ã sÏ dÉn dÕn t×nh tr¹ng l¹m ph¸t. Khi ®ã s¶n xuÊt ®×nh trÖ, ®êi sèng cña ngêi lao ®éng gÆp nhiÒu khã kh¨n th©m hôt ng©n s¸ch lín kinh tÕ sÏ ph¸t triÓn chËm l¹i.MÆt kh¸c, khi t¨ng ®Çu t lµm cho cÇu cña c¸c yÕu tè cã liªn quan t¨ng s¶n xuÊt cña c¸c nghµnh nµy ph¸t triÓn, thu hót thªm lao ®éng n©ng cao ®êi sèng cña ngêi d©n,gi¶m tÖ n¹n x· héi sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ. 2.3 §Çu t t¸c ®éng ®Õn tèc ®é t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. Vai trß nµy ®îc thÓ hiÖn qua c«ng thøc tÝnh ICOR vµ tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ. ICOR= K trong ®ã K :khèi lîng vèn gia t¨ng Y Y :møc t¨ng tæng s¶n lîng quèc gia §Ó ®¸nh gi¸ tèc ®é gia t¨ng trong tæng s¶n lîng quèc gia ( Y ), c¸c nhµ kinh tÕ thêng b¾t ®Çu víi viÖc íc tÝnh tû lÖ tÝch luü vµ khèi lîng s¶n phÈm ®Çu ra thuÇn tuý ®îc t¹o ra tõ ®Çu t thuÇn. Theo Harrod-Domar tèc ®é t¨ng trëng cña nÒn kinh tÕ phô thuéc vµo tû sè vèn ®Çu t s¶n lîng vµ n¨ng suÊt cu¶ vèn ®Çu t: g= Y = Y * K = Y Y Y * K K 3 * K Y = 1 I * ICOR Y Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Trong ®ã g : tèc ®é t¨ng trëng I : vèn ®Çu t t¨ng thªm I : tû lÖ vèn ®Çu t trong GDP Y Qua c«ng thøc trªn ta thÊy hÖ sè ICOR gãp phÇn quan träng trong viÖc x¸c ®Þnh mèi quan hÖ gi÷a tû lÖ ®Çu t trong GDP víi tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ. 2.4. §Çu t cã ¶nh hëng tíi sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ Kinh nghiÖm c¸c níc cho thÊy con ®êng tÊt yÕu cã thÓ t¨ng trëng nhanh, ®¹t tèc ®é mong muèn lµ t¨ng cêng ®Çu t nh»m t¹o ra sù ph¸t triÓn nhanh ë khu vùc c«ng nghiÖp vµ dÞch vô. §èi víi c¸c ngµnh n«ng, l©m ng nghiÖp do h¹n chÕ vÒ ®Êt ®ai vµ c¸c kh¶ n¨ng sinh häc nªn ®¹t ®îc tèc ®é t¨ng trëng cao lµ rÊt khã, viÖc ®Çu t vµo c¸c lÜnh vùc c«ng nghiÖp vµ dÞch vô sÏ t¨ng cêng tû träng cña c¸c ngµnh nµy trong GDP. MÆt kh¸c ®Çu t cã t¸c dông gi¶i quyÕt nh÷ng mÊt c©n ®èi vÒ sù ph¸t triÓn gi÷a c¸c vïng l·nh thæ, ®a nh÷ng vïng kÐm ph¸t triÓn tho¸t khái t×nh tr¹ng ®ãi nghÌo, ph¸t huy tèi ®a c¸c lîi thÕ cña nh÷ng vïng cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn nhanh h¬n, lµm bµn ®¹p thóc ®Èy nh÷ng vïng kh¸c cïng ph¸t triÓn. Nh vËy chÝnh s¸ch ®Çu t ®óng ®¾n sÏ quyÕt ®Þnh qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ nh»m ®¹t ®îc tèc ®é t¨ng trëng nhanh cña toµn bé nÒn kinh tÕ. 2.5. §Çu t sÏ t¨ng cêng kh¶ n¨ng khoa häc c«ng nghÖ cña ®Êt níc §Çu t lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt cho sù ph¸t triÓn vµ t¨ng cêng kh¶ n¨ng khoa häc c«ng nghÖ ë níc ta hiÖn nay. Cã hai con ®êng c¬ b¶n ®Ó cã ®îc c«ng nghÖ ®ã lµ tù nghiªn cøu ph¸t minh vµ nhËn chuyÓn giao c«ng nghÖ. C¶ hai con ®êng nµy ®Òu cÇn cã vèn ®Çu t. Mäi ph¬ng ¸n ®Çu t ®æi míi c«ng nghÖ sÏ lµ kh«ng kh¶ thi nÕu nh chóng ta kh«ng g¾n liÒn víi nguån vèn ®Çu t. 3. §Çu t tÝn dông §Çu t tÝn dông lµ ho¹t ®éng tµi trî vèn trung vµ dµi h¹n cho c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n. Hay nãi c¸ch kh¸c ®Çu t tÝn dông lµ ho¹t ®éng sö dông vèn tÝn dông nh»m tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng t¸i s¶n xuÊt gi¶n ®¬n vµ t¸i s¶n xuÊt më réng c¸c c¬ së vËt chÊt kü thuËt nh»m duy tr× c¸c tiÒm lùc s½n cã, lµm t¨ng tµi s¶n míi vµ n¨ng lùc s¶n xuÊt míi cho c¸c c¬ së s¶n xót kinh doanh nãi riªng vµ nÒn kinh tÕ nãi chung.Vèn tÝn dông ®îc huy ®éng tõ c¸c nguån vèn nhµn rçi trong nÒn kinh tÕ th«ng qua hÖ thèng ng©n hµng vµ c¸c tæ chøc tÝn dông.Nguån vèn nµy ®îc vay ®Ó cho vay ®Çu t ph¸t triÓn, ®Çu t cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. 4 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 C¸c doanh nghiÖp khi vay vèn tÝn dông cña ng©n hµng ®Ó triÓn khai thùc hiÖn dù ¸n cña m×nh ®ßi hái dù ¸n trong qu¸ tr×nh vËn hµnh cÇn ph¶i thu håi ®ñ vèn vµ ®em l¹i lîi Ých cho chñ ®Çu t. 3.1§Æc ®iÓm cña ®Çu t tÝn dông -§Çu t tÝn dông cã sù tham gia cña ng©n hµng vµo dù ¸n ®Çu t: Khi doanh nghiÖp muèn vay vèn tÝn dông ®Ó ®Çu t hä ph¶i cã dù ¸n ®Çu t, dù ¸n ®ã ph¶i ®îc ng©n hµng thÈm ®Þnh vÒ c¸c mÆt nh hiÖu qu¶ tµi chÝnh, hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi , thÞ trêng ...Kh¸c víi ho¹t ®éng ®Çu t b»ng tù tµi trî khi mµ doanh nghiÖp hoµn toµn chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ hiÖu qña cña dù ¸n, ®Çu t tÝn dông cã sù tham gia cña ng©n hµng vµo viÖc xÐt duyÖt hiÖu qu¶ ®Çu t cña dù ¸n vµ quyÕt ®Þnh ®a ra sÏ ¶nh hëng tíi hiÖu qu¶ thu håi vèn vay.H¬n n÷a ng©n hµng cã chuyªn m«n trong viÖc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña dù ¸n nªn dù ¸n ®îc xem xÐt toµn diÖn h¬n. Trong qu¸ tr×nh sö dông vèn ng©n hµng còng tham gia vµo dù ¸n th«ng qua viÖc xem xÐt vèn cã ®îc sö dông ®óng môc ®Ých hay kh«ng, gi¶i ng©n ph¶i theo khèi lîng c«ng viÖc ®· hoµn thµnh vµ ®îc nghiÖm thu, ng©n hµng còng cã thÓ gióp doanh nghiÖp t×m kiÕm thÞ trêng, ®èi t¸c ®Çu t ...Khi dù ¸n ph¸t huy t¸c dông, lîi nhuËn cã ®îc ph¶i dµnh ra ®Ó tr¶ vèn gèc vµ l·i cho ng©n hµng, nh vËy trong ®Çu t tÝn dông lîi Ých cña bªn cung øng vèn tÝn dông g¾n liÒn víi hiÖu qu¶ cña dù ¸n ®Çu t. -§Çu t tÝn dông chøa ®ùng nhiÒu rñi ro. §Çu t tÝn dông lµ ho¹t ®éng ho¹ ®éng kinh doanh qua tay ngêi kh¸c, dïng lîng tiÒn huy ®éng ®îc ®Ó cho vay nªn b¶n th©n nã chøa ®ùng nhiÒu rñi ro. Tríc hÕt ®ã lµ rñi ro vÒ nguån vèn ®Çu t (vÒ phÝa ng©n hµng), khi chi phÝ vÒ vèn t¨ng lªn lµm cho chi phÝ s¶n xuÊt t¨ng, gi¸ thµnh s¶n phÈm t¨ng, gi¶m søc c¹nh tranh, ng©n hµng kh«ng huy ®éng ®ñ sè vèn cÇn thiÕt dÉn ®Õn c«ng t¸c gi¶i ng©n cã thÓ chËm lµm ¶nh hëng ®Õn tiÕn ®é dù ¸n. Thø hai lµ rñi ro tõ b¶n th©n dù ¸n, mét dù ¸n ®Çu t bao giê còng chøa ®ùng nhiÒu rñi ro do c¸c chi phÝ bá ra thùc hiÖn dù ¸n ë hiÖn t¹i mµ kÕt qu¶ ®¹t ®îc trong t¬ng lai xa. H¬n n÷a ®Ó ®¹t ®îc kÕt qu¶ ®ã qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n chÞu t¸c ®éng cña nhiÒu nh©n tè tõ bªn ngoµi nh sù biÕn ®éng cña thÞ trêng, viÖc thay ®æi c¬ chÕ chÝnh s¸ch cña nhµ níc ...G©y ra nh÷ng ®iÒu bÊt lîi cho dù ¸n. -Ho¹t ®éng tÝn dông lµ ho¹t ®éng kinh tÕ g¾n liÒn víi nh÷ng bíc th¨ng trÇm cña nÒn kinh tÕ, nã lu«n g¾n liÒn víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp kh¸c. Do ®ã hiÖu qu¶ cña viÖc ®Ç t nµy kh«ng phô thuéc vµo ng©n hµng mµ nã cßn chÞu phÇn lín t¸c ®éng cña ngêi sö dông vèn vay. 5 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 -ViÖc ®Çu t tÝn dông trung vµ dµi h¹n lu«n kÐo theo sù huy ®éng nhiÒu nguån lùc kh¸c ®Ó phôc vô cho mét môc tiªu nµo ®ã. ChÝnh sù huy ®éng ®ã nÕu ®¹t hiÖu qu¶ sÏ ®em l¹i lîi Ých cho nÒn kinh tÕ, x· héi, ng©n hµng vµ cho ngêi vay vèn ngîc l¹i nã sÏ ®em l¹i nh÷ng tæn thÊt rÊt lín kh«ng chØ cho chñ ®Çu t mµ cßn cho toµn x· héi. 3.2 Vai trß cña ®Çu t tÝn dông §Çu t tÝn dông ®ãng vai trß rÊt lín trong sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi.Chóng ta ®Òu biÕt r»ng muèn ph¸t triÓn kinh tÕ th× ®iÒu tríc tiªn lµ cÇn ph¶i cã vèn, sÏ lµ kh«ng tëng khi nãi tíi ph¸t triÓn kinh tÕ mµ kh«ng cã vèn hoÆc kh«ng ®ñ vèn. §Ó cã vèn th× ph¶i cã c¸c tæ chøc cã ®ñ thÈm quyÒn vµ chøc n¨ng ®Ó huy ®éng vèn tõ nÒn kinh tÕ ®em ra sö dông, ng©n hµng b»ng ho¹t ®éng ®Çu t tÝn dông cña m×nh ®· gi¶i quyÕt vÊn ®Ò thiÕu vèn cho c¸c doanh nghiÖp. §Çu t tÝn dông lµ trî thñ ®¾c lùc cña doanh nghiÖp trong viÖc tho¶ m·n c¸c nhu cÇu vèn ®Ó mua s¾m m¸y mãc thiÕt bÞ, x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt më réng s¶n xuÊt kinh doanh vµ cung cÊp vèn lu ®éng tèi thiÓu gióp c¸c doanh nghiÖp cã thÓ kÞp thêi n¾m b¾t c¸c c¬ héi kinh doanh tèt tõ ®ã gãp phÇn t¨ng cêng c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho nÒn kinh tÕ. §Çu t tÝn dông cßn lµ ®ßn bÈy kinh tÕ quan träng thóc ®Èy viÖc më réng mèi quan hÖ giao lu kinh tÕ víi c¸c níc trong khu vùc vµ quèc tÕ kh«ng nh÷ng thÕ ho¹t ®éng ®Çu t tÝn dông cßn cã t¸c ®éng tÝch cùc dÕn nhÞp ®é ph¸t triÓn kinh tÕ, thóc ®Èy sù c¹nh tranh trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng gãp phÇn thùc hiÖn chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ vµ thu hÑp kho¶ng c¸ch giÇu nghÌo gi÷a c¸c tÇng líp d©n c vµ gi÷a c¸c vïng kinh tÕ. Nh÷ng vai trß trªn ®îc thÓ hiÖn cô thÓ trong c¸c néi dung sau: -§Çu t tÝn dông gãp phÇn huy ®éng vèn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn trong nÒn kinh tÕ . §Ó tiÕn hµnh ®Çu t tÝn dông th× tríc hÕt cÇn ph¶i cã vèn tÝn dông, vèn nµy kh«ng chØ bao hµm vèn cña b¶n th©n ng©n hµng mµ phÇn lín sè vèn tÝn dông nµy ®îc huy ®éng tõ c¸c nguån nhµn rçi trong nÒn kinh tÕ nh tõ d©n c tõ c¸c tæ chøc kinh tÕ thõa vèn hoÆc cã vèn nhµn rçi cha sö dông ®Ó ®¸p øng nhu cÇu vÒ vèn cho nh÷ng c¸ nh©n tæ chøc thiÕu vèn. Nh vËy th«ng qua th«ng qua ®Çu t tÝn dông mäi nguån vèn nhµn rçi dÒu ®îc hy ®éng ®a vµo sñ dungj trong t×nh h×nh thiÕu vèn hiÖn nay. Th«ng qua viÖc xÐt duyÖt cho vay ®èi c¸c dù ¸n, b»ng ho¹t ®éng thÈm ®Þnh dù ¸n ng©n hµng sÏ lùa chän cho vay ®èi víi nh÷ng dù ¸n kh¶ thi, ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ, ®iÒu nµy ®· gióp cho qu¸ tr×nh ph©n bæ vµ sñ dông vèn mét c¸ch hîp lý h¬n gi¶m l·ng phÝ , thÊt tho¸t n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn. §Çu t tÝn dông ®· 6 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 ®Èy m¹nh tèc ®ä chu chuyÓn vãn tõ n¬i thõa ®Õn n¬i thiÕu vèn , ®iÒu chØnh quan hÖ cung cÇu vãn tõ ®ã n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn trong nÒn kinh tÕ. -§Çu t tÝn dông thóc ®Èy c¬ cÊu chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo híng CNHH§H. §Êt níc ta tiÕn hµnh c«ng cuéc CNH-H§H tõ mét xuÊt ph¸t ®iÓm thÊp c¬ cÊu kinh tÕ mÊt c©n ®èi, c¬ së h¹ tÇng yÕu kÐm. §Ó cã thÓ thùc hiÖn thµnh c«ng CNH-H§H th× viÖc kh¾c phôc hai yÕu ®iÓm trªn lµ rÊt cÇn thiÕt. §¶ng ta ®· chñ tr¬ng khai th¸c mäi tiÒm n¨ng néi lùc, thÕ m¹nh cña ®Êt níc, khai th¸c cã hiÖu qu¶ trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp, ®Æc biÖt chó ý ph¸t triÓn lÜnh vùc c«ng nghiÖp, dÞch vô, kÕt cÊu h¹ tÇng kÕt hîp ph¸t triÓn nh÷ng vïng kinh tÕ träng ®iÓm víi c¸c vïng kh¸c t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó mçi vïng ph¸t huy hÕt thÕ m¹nh cña m×nh cïng ph¸t triÓn ®i lªn ®Èy lïi kho¶ng c¸ch vÒ chªnh lÖch giµu nghÌo gi÷a c¸c vïng. §Ó thùc hiÖn ®îc nhiÖm vô nµy ®ßi hái cÇn cã vèn ®Ó ®Çu t ®Æc biÖt lµ vèn trung vµ dµi h¹n, ®Çu t tÝn dông cho phÐp ®Çu t vèn tËp trung cho sù ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh nh viÖc ®Çu t vèn tÝn dông cho sù ph¸t triÓn c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng, ph¸t triÓn nghÒ nu«i trång thuû s¶n... HoÆc cho phÐp tËp trung vèn vµo c¸c ngµnh kinh tÕ mòi nhän, vïng kinh tÕ träng ®iÓm gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo híng CNH- H§H. Trong ®Çu t tÝn dông cßn cã kho¶n tÝn dông u ®·i ®èi víi nh÷ng vïng khã kh¨n nh»m t¹o ®iÒu kiÖn vÒ vèn gióp cho c¸c vïng nµy ph¸t triÓn tho¸t khái ®ãi nghÌo rót ng¾n ®îc kho¶ng c¸ch víi c¸c vïng l©n cËn. MÆt kh¸c vèn tÝn dông lµ nguån vèn lín cã kh¶ n¨ng huy ®éng ®¸p øng nhu cÇu vèn cña c¸c dù ¸n cã quy m« lín nªn ®Çu t tÝn dông cã thÓ gi¶i quyÕt døt ®iÓm c¸c dù ¸n träng ®iÓm cña nÒn kinh tÕ, thùc hiÖn c¸c ch¬ng tr×nh kinh tÕ lín cña nhµ níc. -§Çu t tÝn dông n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ. Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, c¹nh tranh lµ ®iÒu kh«ng thÓ tr¸nh khái vµ ngµy cµng kh¾c nghiÖt, chØ nh÷ng ngêi th¾ng ®îc trong cuéc c¹nh tranh ®ã míi cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®îc. Muèn giµnh ®îc th¾ng lîi cÇn ph¶i n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña m×nh th«ng qua viÖc ®Çu t ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ, hiÖn ®¹i ho¸ d©y chuyÒn c«ng nghÖ s¶n xuÊt, n©ng cao n¨ng lùc lµm viÖc cña ngêi lao ®éng nh»m n©ng cao chÊt lîng vµ gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm. §Çu t tÝn dông ®¸p øng ®îc yªu cÇu nµy. Vèn tÝn dông mµ c¸c doanh nghiÖp vay chñ yÕu dïng ®Ó ®Çu t mua s¾m trang thiÕt bÞ, më réng s¶n xuÊt kinh doanh, tõ ®ã gãp phÇn t¨ng cêng c¬ së vËt chÊt cho nÒn kinh tÕ. MÆt kh¸c khi doanh nghiÖp vay vèn tÝn dông ph¶i ®¶m b¶o ®îc kh¶ n¨ng hoµn tr¶ c¶ vèn vµ l·i theo hîp ®ång tÝn dông, nÕu nh vi 7 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 ph¹m hîp ®ång th× doanh nghiÖp sÏ ph¶i chÞu l·i suÊt qu¸ h¹n cao, sÏ mÊt uy tÝn ®èi víi c¸c tæ chøc tµi chÝnh. §Ó gi÷ uy tÝn doanh nghiÖp lu«n ph¶i t×m c¸ch n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn th¬ng trêng ®Ó kinh doanh cã l·i vµ thu håi vèn tr¶ cho ng©n hµng. Nh vËy ®Çu t tÝn dông ®· gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ. 3.3 HiÖu qu¶ cña ®Çu t tÝn dông Trong ®Çu t tÝn dông ng©n hµng vµ c¸c doanh nghiÖp cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau, cïng thóc ®Èy nhau ph¸t triÓn. Ng©n hµng lµ ngêi cung øng ®iÒu kiÖn ban ®Çu lµ vèn cho nhµ ®Çu t ®Ó thùc hiÖn c«ng cuéc ®µu t. §ång vèn ®ã ®îc sö dông cã hiÖu qu¶ hay kh«ng cßn phô thuéc vµo chñ ®Çu t. NÕu kh«ng cã vèn th× c¸c dù ¸n hiÖu qu¶ kh«ng ®îc thùc hiÖn do thiÕu vèn, ngîc l¹i vèn ®îc ®¸p øng ®Çy ®ñ mµ dù ¸n kh«ng cã hiÖu qu¶ th× c¶ hai trêng hîp nµy ®Òu dÉn tíi l·ng phÝ nguån lùc. Do ®ã hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng ®Çu t tÝn dông kh«ng chØ ®îc xem xÐt ë phÝa ng©n hµng mµ cßn ë c¶ phÝa doanh nghiÖp. *VÒ phÝa ng©n hµng :HiÖu qu¶ ®Çu t tÝn dông ®îc thÓ hiÖn th«ng qua viÖc thu håi vèn vµ lîi nhuËn thu ®îc. Lîi nhuËn nµy ®îc x¸c ®Þnh th«ng qua c«ng thøc sau: Pi = Cu - ( Rc + Lic + Bd + Pr ) * Ir * T Trong ®ã Pi : Thu nhËp lîi nhuËn , Pi cµng lín cµng tèt. Cu : Vèn tù cã vµ vèn huy ®éng. Rc : Dù tr÷ b¾t buéc . Lic: Vèn thanh kho¶n hiÖn hµnh Bd : Nî khã ®ßi kh«ng cã kh¶ n¨ng thu håi Pr : Quü dù phßng rñi ro Ir : L·i suÊt cho vay T : Thêi gian cho vay * VÒ phÝa doanh nghiÖp: HiÖu qu¶ ®Çu t tÝn dông thÓ hiÖn qua viÖc doanh nghiÖp sö dông vèn mét c¸ch hiÖu qu¶, dù ¸n cña doanh nghiÖp ®i vµo ho¹t ®äng ®em l¹i hiÖu qu¶ cao tøc doanh nghiÖp thu ®îc lîi nhuËn vµ t¹o viÖc lµm cho ngêi lao ®éng, ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ®Çu t tÝn dông cã mét sè chØ tiªu sau: -ChØ tiªu tû lÖ gi÷a lîi Ých (B) vµ chi phÝ (C): B/C cho biÕt lîi Ých thu ®îc trªn mét ®ång vèn bá ra. -ChØ tiªu thu nhËp thuÇn (NPV): Ph¶n ¸nh quy m« l·i ë thêi ®iÓm hiÖn t¹i. -Tû suÊt lîi nhuËn vèn ®Çu t ( RR) :Ph¶n ¸nh møc ®é thu håi vèn ®Çu t ban ®Çu tõ lîi nhuËn thuÇn thu ®îc hµng n¨m. 8 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 -Tû suÊt hoµn vèn néi bé (IRR) : Ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lêi cña dù ¸n. -Thêi gian hoµn vèn (T) :Ph¶n ¸nh møc ®é thu håi vèn nhanh hay chËm . - ChØ tiªu ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng tr¶ nî cña dù ¸n : §îc x¸c ®Þnh b»ng tû lÖ gi÷a kh¶ n¨ng t¹o vèn b»ng tiÒn cña dù ¸n vµ nghÜa vô hoµn tr¶. 4. Dù ¸n ®Çu t : Víi tÇm quan träng cña ho¹t ®éng ®Çu t ®ßi hái tríc khi tiÕn hµnh mét c«ng cuéc ®Çu t ph¶i cã sù chuÈn bÞ cÈn thËn vµ nghiªm tóc. Sù chuÈn bÞ nµy ®îc ®îc thÓ hiÖn trong viÖc so¹n th¶o dù ¸n, dù ¸n ®Çu t thêng ®îc xem xÐt víi nhiÒu gãc ®é kh¸c nhau, vÒ mÆt h×nh thøc dù ¸n ®Çu t lµ mät tËp hå s¬ tµi liÖu tr×nh bµy mét c¸ch chi tiÕt vµ cã hÖ thèng c¸c ho¹t ®éng vµ chi phÝ theo mét kÕ ho¹ch ®Ó ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ vµ thùc hiÖn nh÷ng môc tiªu nhÊt ®Þnh trong t¬ng lai. VÒ mÆt néi dung, dù ¸n ®Çu t lµ mét tËp hîp c¸c ho¹t ®éng cã liªn quan víi nhau ®îc kÕ ho¹ch ho¸ nh»m ®¹t c¸c môc tiªu ®· ®Þnh b»ng viÖc t¹o ra c¸c kÕt qu¶ cô thÓ trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh th«ng qua viÖc sö dông c¸c nguån lùc x¸c ®Þnh. Nh vËy mét dù ¸n ®Çu t thêng bao gåm bèn néi dung chÝnh ®ã lµ: Môc tiªu cña dù ¸n, c¸c nguån lùc ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng c¬ b¶n cña dù ¸n,c¸c kÕt qu¶ cÇn ®¹t ®îc vµ c¸c ho¹t ®éng nh»m thùc hiÖn c¸c kÕt qu¶ ®ã. Dù ¸n ®Çu t cã vai trß quan träng, §èi víi chñ ®Çu t , dù ¸n ®Çu t lµ c¬ së ®Ó xin phÐp ®îc ®Çu t, xin phÐp nhËp khÈu vËt t m¸y mãc thiÕt bÞ tõ níc ngoµi, xin vay vèn tõ c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh trong vµ ngoµi níc, xin ®îc hëng c¸c kho¶n u ®·i vÒ ®Çu t cña nhµ níc. §èi víi nhµ níc vµ c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh th× dù ¸n ®Çu t chÝnh lµ c¬ së®Ó c¸c c¬ quan nµy tiÕn hµnh thÈm ®Þnh ®Ó ra quyÕt ®Þnh ®Çu t vµ tµi trî cho dù ¸n ®ã. II. ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t 1. Kh¸i niÖm vµ sù cÇn thiÕt thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t. 1.1 Kh¸i niÖm C¸c dù ¸n khi ®îc so¹n th¶o xong mÆc dï ®îc nghiªn cøu tÝnh to¸n kü lìng th× còng míi chØ qua bíc khëi ®Çu. §Ó ®¸nh gi¸ tÝnh hîp lý tÝnh hiÖu qu¶ tÝnh kh¶ thi hay kh«ng th× cÇn ph¶i cã mét qu¸ tr×nh xem xÐt kiÓm tra ®¸nh gi¸ mét c¸ch ®éc lËp t¸ch biÖt víi qu¸ tr×nh so¹n th¶o dù ¸n . Qóa tr×nh ®ã gäi lµ qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh ®Çu t. Cã nhiÒu quan ®iÓm kh¸c nhau vÒ vÒ thÈm ®Þnh tuú theo tÝnh chÊt cña c«ng cuéc ®Çu t vµ chñ thÓ cã thÈm quyÒn thÈm ®Þnh, song ®øng trªn gi¸c ®é tæng qu¸t th× cã thÓ ®Þnh nghÜa nh sau: ThÈm ®Þnh mét dù ¸n ®Çu t lµ 9 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 qu¸ tr×nh mét c¬ quan chøc n¨ng nhµ níc hoÆc t nh©n thÈm tra xem ¸et mét c¸ch kh¸ch quan khoa häc vµ toµn diÖn vÒ c¸c mÆt ph¸p lý c¸c näi dung c¬ b¶n ¶nh hëng ®Õn hiÖu qu¶ tÝnh kh¶ thi tÝnh hiÖn thùc cña dù ¸n ®Ó quyÕt ®Þnh ®Çu t hoÆc cho phÐp ®Çu t. Nh vËy thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t nh»m: -§¸nh gi¸ tÝnh hîp lý cña dù ¸n : TÝnh hîp lý ®îc biÓu hiÖn mét c¸ch tæng hîp (c¸c giÊy tê hîp lÖ cã liªn quan ®Õn dù ¸n ) vµ ë tngf néi dung, c¸ch thøc tÝnh to¸n chØ tiªu cña dù ¸n. -§¸nh gi¸ tÝnh hiÖu qu¶ cña dù ¸n: HiÖu qu¶ ®îc xem xÐt trªn hai gãc ®é tµi chÝnh vµ kinh tÕ x· héi cña dù ¸n tÝnh hiÖu qu¶ ®îc ë c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸. -§¸nh gi¸ tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n: §©y lµ môc ®Ých hÕt søc quan träng trong thÈm ®Þnh dù ¸n . Mét dù ¸n hîp lý vµ hiÖu qu¶ cÇn ph¶i cã tÝnh kh¶ thi tÊt nhiªn hîp lý vµ hiÖu qu¶ lµ hai ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó dù ¸n cã tÝnh kh¶ thi, nhng tÝnh kh¶ thi cßn ph¶i xem xÐt víi néi dung vµ ph¹m vi réng h¬n cña dù ¸n. Ba môc ®Ých trªn ®ång thêi còng lµ nh÷ng yªu cÇu chung ®èi víi mäi dù ¸n nÕu muèn ®îc ®Çu t vµ tµi trî. Tuy nhiªn thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t ®îc thùc hiÖn víi c¸c lo¹i dù ¸n, thêi ®iÓm kh¸c nhau bëi nh÷ng ngêi thÈm dÞnh kh¸c nhau nªn môc ®Ých cuèi cïng cña viÖc thÈm ®Þnh còng kh¸c nhau. §èi víi chñ ®Çu t: ThÈm ®Þnh tríc hÕt lµ ®Ó kiÓm tra kh¶ n¨ng sinh lêi vÒ mÆt tµi chÝnh cho doanh nghiÖp m×nh sau ®ã lµ xem xÐt, ph©n tÝch c¸c yÕu tè rñi ro cã thÓ x¶y ra trong qu¸ tr×nh ®a dù ¸n ®i vµo ho¹t ®éng mµ trong qu¸ tr×nh lËp dù ¸n ®· bá qua ®Ó tõ ®ã chñ ®Çu t cã quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n h¬n. §èi víi c¬ quan thÈm ®Þnh nhµ níc môc ®Ých cña viÖc thÈm ®Þnh dù ¸n lµ nh»m xem xÐt ra quyÕt ®Þnh vÒ chñ tr¬ng ®Çu t ®ång thêi còng xem xÐt lîi Ých kinh tÕ x· héi mµ dù ¸n ®em l¹i cã phï hîp víi môc tiªu chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi cña vïng hoÆc ®Êt níc hay kh«ng ®Ó th«ng qua ®ã ®a ra nh÷ng kÕt luËn vÒ sù chÊp nhËn hay ph¶i söa ®æi bæ sung hoÆc b¸c bá dù ¸n, xem xÐt ®Ó cã biÖn ph¸p hç trî dù ¸n trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn nh miÔn gi¶m thuÕ vµ hëng c¸c u ®·i kh¸c. §èi víi c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh thÈm ®Þnh ®Ó cã quyÕt ®Þnh chñ tr¬ng bá vèn ®óng ®¾n, cã c¬ së ®¶m b¶o hiÖu qu¶ vèn ®Çu t. Ph¸t hiÖn vµ bæ sung thªm c¸c biÖn ph¸p b¶o ®¶mtÝnh kh¶ thi cao cho viÖc triÓn khai thùc hiÖn dù ¸n, h¹n chÕ vµ gi¶m bít rñi ro, t¹o ra c¨n cø ®Ó kiÓm tra viÖc sö dông vèn ®óng môc ®Ých, ®óng ®èi tîng vµ tiÕt kiÖm vèn ®Çu t trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn. Cã c¬ së v÷ng ch¾c ®Ó x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ ®Çu t còng nh kh¶ n¨ng tr¶ nî cña dù ¸n, ngoµi ra viÖc thÈm ®Þnh dù ¸n cßn nh»m môc ®Ých xem xÐt híng ph¸t triÓn l©u dµi vµ æn ®Þnh cña dù ¸n ®Ó ®Þnh híng tµi trî vµ cho vay vèn. Còng th«ng qua thÈm ®Þnh dù ¸n 10 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 ®Ó rót ra kinh nghiÖm vµ bµi häc nh»m phôc vô tèt c¸c yªu cÇu nghiÖp vô chung cña ng©n hµng vÒ thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t. 1.2 Sù cÇn thiÕt ph¶i thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t Ho¹t ®éng ®Çu t cã ®Æc ®iÓm vèn lín diÔn ra trong thêi gian dµi, vèn n»m khª ®äng l©u tøc lµ bá vèn ë hiÖn t¹i vµ chØ cã thÓ thu thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t vèn dÇn trong t¬ng lai, trong kho¶ng thêi gian ®ã thêng chøa ®ùng nhiÒu yÕu tè bÊt ®Þnh nªn tríc khi chi vèn vµo c¸c c«ng cuéc ®Çu t c¸c nhµ ®Çu t ®Òu tiÕn hµnh so¹n th¶o ch¬ng tr×nh dù ¸n. §©y lµ c«ng viÖc phøc t¹p liªn quan ®Õn nhiÒu ngµnh nhiÒu lÜnh vùc do ®ã ph¶i huy ®éng søc lùc vµ trÝ tuÖ cña nhiÒu ngêi, nhiÒu tæ chøc. ViÖc l¾p ghÐp trÝ tuÖ, phèi hîp hµnh ®éng cña nhiÒu thµnh viªn kh«ng tr¸nh khái nh÷ng bÊt ®ång, m©u thuÉn nªn cÇn ®îc theo dâi rµ so¸t vµ ®iÒu chØnh l¹i. Chñ ®Çu t muèn kh¼ng ®Þnh ®îc quyÕt ®Þnh ®Çu t cña m×nh lµ ®óng ®¾n, c¸c tæ chøc tµi chÝnh muèn tµi trî hay cho vay vèn ®èi víi dù ¸n, ®Ó ng¨n chÆn sù ®æ bÓ l·ng phÝ vèn ®Çu t cÇn ph¶i thÈm tra l¹i tÝnh hiÖu cña, kh¶ thi cña dù ¸n. Mét dù ¸n dï ®îc nghiªn cøu so¹n th¶o rÊt cÈn thËn vÉn mang tÝnh chñ quan cña ngêi so¹n th¶o bëi hä ®øng trªn gãc ®é hÑp ®Ó nh×n nhËn vÊn ®Ò cña dù ¸n. §Ó ®¶m b¶o tÝnh kh¸ch quan cÇn thiÕt ph¶i thÈm ®Þnh v× ngêi thÈm ®Þnh thêng kh¸ch quan h¬n trong nh×n nhËn vµ ®¸nh gi¸, do vÞ trÝ cña ngêi thÈm ®Þnh t¹o nªn, hä ®îc phÐp tiÕp cËn vµ cã ®iÒu kiÖn thu thËp th«ng tin tæng hîp ®Çy ®ñ h¬n. §Æc biÖt khi xem xÐt lîi Ých cña c¶ céng ®ång ngêi thÈm ®Þnh Ýt bÞ lîi Ých trùc tiÕp cña dù ¸n chi phèi. Khi so¹n th¶o vµ gi¶i tr×nh chi tiÕt dù ¸n cã thÓ cã nh÷ng sai xãt, c¸c ý tëng cã thÓ m©u thuÉn víi nhau, cã thÓ cã nh÷ng c©u v¨n, ch÷ dïng s¬ hë g©y ra nh÷ng bÊt ®ång, tranh chÊp gi÷a c¸c ®èi t¸c tham gia ®Çu t mµ b¶n th©n ngêi so¹n th¶o kh«ng nhËn ra, thÈm ®Þnh sÏ hiÖu chØnh nh÷ng khiÕm khuyÕt ®ã. Nh vËy thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t lµ cÇn thiÕt ®èi víi c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ níc, c¸c ng©n hµng vµ c¸c chñ ®Çu t. Nã cßn lµ mét bé phËn cña c«ng t¸c qu¶n lý nh»m ®¶m b¶o cho dù ¸n kh¶ thi vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao. b.ThÈm dÞnh chi tiÕt: Lµ viÖc xem xÐt mét c¸ch kh¸ch quan khoa häc, chi tiÕt tõng néi dung cô thÓ ¶nh hëng trùc tiÕp tíi tÝnh kh¶ thi, tÝnh hiÖu qu¶ cña dù ¸n trªn c¸c khÝa c¹nh ph¸p lý thÞ trêng, kü thuËt c«ng nghÖ …phï hîp víi môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi trong tõng thêi kú ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc. Trong thÈm ®Þnh chi tiÕt tõng néi dung cÇn ®a ra nh÷ng ý kiÕn ®¸nh gi¸, kÕt luËn vÒ sù ®ång 11 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 ý hay b¸c bá, vÒ chÊp thuËn hay söa ®æi bæ sung trong qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh sÏ ph¸t hiÖn ra c¸c sai sãt, kÕt luËn r¸t ra tõ c¸c éi dung tríc cã thÓ lµ ®iÒu kÞn ®Ó tiÕp tôc nghiªn cøu. NÕu mét sè néi dung c¬ b¶n bÞ b¸c bá th× cã thÓ b¸c bá dù ¸n mµ kh«ng cÇn ®i vµo thÈm ®Þnh c¸c néi dung cßn l¹i cña dù ¸n. Khi thÈm ®Þnh chi tiÕt cÇn lu ý nh÷ng néi dung thÈm ®Þnh sau: Môc tiªu cña dù ¸n (1), c¸c c«ng cô vµ ph¬ng ph¸p tÝnh to¸n (2) , khèi lîng c«ng viÖc chi phÝ vµ s¶n phÈm cña dù ¸n (3), nguån vèn vµ sè lîng vèn (4),hiÖu qu¶ cña dù ¸n (5), m«i trêng kÕ ho¹ch tiÕn ®é vµ tæ chøc triÓn khai dù ¸n (6), thÈm ®Þnh chi tiÕt c¸c néi dung trªn theo tr×nh tù: ThÈm ®Þnh (1+2+5) nÕu hîp lý hoÆc söa ch÷a nhá tiÕp tôc thÈm ®Þnh (3+4) ngîc l¹i th× b¸c bá dù ¸n. Khi thÈm ®Þnh (3+4) nÕu thÊy hîp lý tiÕp tôc th¶m ®Þnh (6). 3.2 ThÈm ®Þnh theo ph¬ng ph¸p so s¸nh c¸c chØ tiªu. §©y lµ ph¬ng ph¸p phæ biÕn vµ ®¬n gi¶n, c¸c chØ tiªu kinh tÕ kü thuËt chñ yÕu cña dù ¸n ®îc so s¸nh víi c¸c dù ¸n ®· ®ang x©y dùng hoÆc ®ang ho¹t ®éng .ViÖc so s¸nh nµy nh»m ®¸nh gi¸ tÝnh hîp lý, tÝnh u viÖt cña dù ¸n ®Ó cã sù ®¸nh gi¸ ®óng khi thÈm ®Þnh dù ¸n. Ph¬ng ph¸p so s¸nh ®îc tiÝen hµnh theo mét sè chØ tiªu sau: - Tiªu chuÈn thiÕt kÕ x©y dùng, tiªu chuÈn vÒ c¸p c«ng tr×nh do nhµ n¬c quy ®Þnh hoÆc ®iÒu kiÖn tµi chÝnh mµ dù ¸n cã thÓ chÊp nhËn ®îc. - TiªuchuÈn vÒ c«ng nghÖ, thiÕt bÞ trong quan hÖ chiÕn lîc ®Çu t c«ng nghÖ quèc gia. - Tiªu chuÈn ®èi víi lo¹i s¶n phÈm cña dù ¸n mµ thÞ trêng ®ßi hái. - C¸c chØ tiªu tæng hîp nh c¬ cÊu vèn ®Çu t, suÊt ®Çu t. - C¸c ®Þnh møc vÒ s¶n xuÊt tiªu hao nguyªn vËt liÖu, nh©n c«ng... cña nghµnh theo ®Þnh møc kinh tÕ, kü thuËt chÝnh thøc hoÆc c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch vµ thùc tÕ. - C¸c chØ tiªu vÒ hiÖu qu¶ ®Çu t. - C¸c ®Þnh møc tµi chÝnh doanh nghiÖp phï hîp víi híng dÉn chØ ®¹o hiÖn hµnh cña nhµ níc cña nghµnh ®èi víi c¸c doanh nghiÖp cïng lo¹i. Trong tËp hîp nhiÒu chØ tiªu cña dù ¸n tuú tõng lo¹i dù ¸n cã thÓ lùa chän nh÷ng chØ tiªu quan träng c¬ b¶n ®Ó xem xÐt kü. §iÒu ®ã sÏ gÝp cho ngêi thÈm ®Þnh ®i ®óng träng t©m rót ng¾n ®îc thêi gian mµ vÉn ®¸p øng ®îc yªu cÇu chÊt lîng cña c«ng t¸c thÈm ®Þnh. 3.3. Ph¬ng ph¸p dùa trªn viÖc ph©n tÝch ®é nh¹y c¶m cña dù ¸n. 12 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Ph¬ng ph¸p nµy thêng dïng ®Ó kiÓm tra tÝnh v÷ng ch¾c vÒ hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña dù ¸n. C¬ së cña ph¬ng ph¸p nµy lµ dù kiÕn mét sè t×nh huèng bÊt ch¾c cã thÓ x¶y ra trong tu¬ng lai ®èi víi dù ¸n nh vît chi phÝ ®Çu t , kh«ng ®¹t c«ng suÊt thiÕt kÕ ...kh¶o s¸t t¸c ®éng cña nh÷ng yÕu tè ®ã ®Õn hiÖu qu¶ dÇu t vµ kh¶ n¨ng hoµ vè cña dù ¸n. Møc ®é ai lÖch so víi sù kiÕn cña c¸c bÊt ch¾c tuú diÒu kiÖn cô thÓ nªn chän c¸c yÕu tè tiªu biÓu dÔ x¶y ra g©y t¸c ®éng xÊu ®Õn hiÖu qu¶ cña dù ¸n ®Ó xam xÐt. NÕu dù ¸n vÉn tá ra cã hiÖu qu¶ kÓ c¶ trong trêng hîp cã nhiÒu bÊt ch¾c ph¸t sinh ®ång thêi th× ®ã lµ nh÷ng dù ¸n v÷ng ch¾c cã ®é an toµn cao. Ngîc l¹i, cÇn ph¶i xem xÐt l¹i kh¶ n¨ng ph¸t sinh bÊt ch¾c ®Ó ®Ò xuÊt kiÕn nghÞ c¸c biÖn ph¸p h÷u hiÖu kh¾c phôc hay h¹n chÕ. 3.4 Ph¬ng ph¸p dù b¸o C¬ sí cña ph¬ng ph¸p nµy lµ dïng sè liÖu dù b¸o ®iÒu tra thèng kª ®Ó kiÓm tra cung cÇu cña s¶n phÈm dù ¸n trªn thÞ trêng, gi¸ c¶ vµ chÊt lîng cña c«ng nghÖ thiÕt bÞ, nguyªn liÖu... ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn tÝnh hiÖu qu¶ vµ kh¶ thi cña dù ¸n. 3.5 Ph¬ng ph¸p triÖt tiªu rñi ro Dù ¸n lµ mét tËp hîp c¸c yÕu tè dù kiÕn trong t¬ng lai , tõ khi thùc hiÖn dù ¸n ®Õn khi ®i vµo khai th¸c hoµn vèn thêng rÊt dµi do ®ã cã nhiÒu rñi ro ph¸t sinh ngoµi ý muèn chñ quan. §Ó ®¶m b¶o tÝnh v÷ng ch¾c cña dù ¸n ngêi ta thêng dù ®o¸n mét sè rñi ro cã thÓ x¶y ra ®Ó cã biÖn ph¸p kinh tÕ hµnh chÝnh thÝch hîp h¹n chÕ thÊp nhÊt t¸c ®éng cña rñi ro hoÆc ph©n t¸n rñi ro cho c¸c ®èi t¸c cã liªn quan ®Õn dù ¸n. 4.Néi dung thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t Tuú theo môc ®Ých quy m« tÝnh chÊt cña dù ¸n, h×nh thøc vµ nguån vèn ®Çu t chñ ®Çu t sÏ tiÕn hµnh thÈm ®Þnh c¸c néi dung kh¸c nhau. Tuy nhiªn ®èi víi c¸c dù ansanr xuÊt kinh doanh dÞch vô mµ chñ thÓ thùc hiÖn thÈm ®Þnh lµ c¬ quan nhµ níchoÆc ng©n hµng th× néi dung thÈm ®Þnh c¸c vÊn ®Ò nh sau: 4.1.ThÈm ®Þnh vÒ ®iÒu kiÖn ph¸p lý cña dù ¸n §©y lµ viÖc xem xÐt nh÷ng vÊn ®Ò chÞu sù qu¶n lý chi phèi cña ph¸p luËt hiÖn hµnh. Chñ thÓ thÈm ®Þnh sÏ xem xÐt tÝnh ®Çy ®ñ, hîp lÖ hå s¬ tr×nh duyÖt, t c¸ch ph¸p nh©n, n¨ng lùc cña chñ ®Çu t, môc tiªu vµ sù cÇn thiÕt ph¶i ®Çu t h×nh thøc ®Çu t vµ thêi h¹n ®Çu t. 13 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 TÝnh ®Çy ®ñ cña hå s¬ tr×nh duyÖt thÓ hiÖn ë giÊy phÐp ®¨ng ký kinh doanh, giÊy phÐp ®Çu t, giÊy phÐp nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ, nguyªn vËt liÖu (nÕu ph¶i nhËp khÈu), c¸c lo¹i giÊy tê cã liªn quan ®Õn viÖc sö dông ®Êt nh giÊy phÐp x©y dùng nÕu dù ¸n cã x©y dùng. N¨ng lùc cña chñ ®Çu t thÓ hiÖn ë n¨ng lùc kinh doanh ( uy tÝn trªn th¬ng trêng, kinh nghiÖm kinh doanh…) vµ n¨ng lùc tµi chÝnh. Khi thÈm ®Þnh vÒ sù cÇn thiÕt ph¶i ®Çu t ph¶i tr¶ lêi ®îc nh÷ng c©u hái sau: môc tiªu cña dù ¸n cã phï hîp ®¸p øng môc tiªu cña ngµnh, ®Þa ph¬ng hoÆc c¶ níc hay kh«ng, sù cÇn thiÕt cho viÖc tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp, dù ¸n mang l¹i lîi Ých cho chñ ®Çu t vµ cho x· héi nh thÕ nµo, xem xÐt viÖc ai lµ ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm chÝnh vÒ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp còng nh cña dù ¸n. Cã thÓ nãi viÖc xem xÐt ®iÒu kiÖn ph¸p lý cña dù ¸n lµ bíc khëi ®Çu quan träng ®Ó tiÕn hµnh th©mr ®Þnh c¸c néi dung tiÕp theo. 4.2. ThÈm ®Þnh vÒ ph¬ng diÖn thÞ trêng cña dù ¸n. ThÞ trêng cña dù ¸n lµ vÊn ®Ò hÕt søc quan träng vµ lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn môc tiªu còng nh quy m« cña dù ¸n, t¸c ®éng ®Õn dù ¸n trong suèt qu¸ tr×nh ho¹t ®éng sau nµy. Do ®ã nghiªn cøu thÞ trêng ph¶i lµ sù nghiªn cøu tû mû, cã khoa häc xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu thÞ trêng ®Ó quyÕt ®Þnh s¶n xuÊt mÆt hµng g×, quy c¸ch phÈm chÊt thÕ nµo, khèi lîng bao nhiªu, lùa chän ph¬ng thøc b¸n hµng tiÕp thÞ nµo ®Ó t¹o chç ®øng cho s¶n phÈm trªn thÞ trêng hiÖn t¹i vµ t¬ng lai. Nªn khi thÈm ®Þnh cÇn xem xÐt c¸c néi dung sau: - VÒ lùa chän s¶n phÈm vµ dÞch vô cho dù ¸n: xuÊt ph¸t tõ ®ßi hái cña thÞ trêng, c¨n cø vµo n¨ng lùc vµ thÕ m¹nh cña chñ ®Çu t ®Ó lùa chän s¶n phÈm vµ dÞch vô mµ dù ¸n sÏ cung cÊp. - X¸c ®Þnh khu vùc thÞ trêng vµ thÞ hiÕu cña kh¸ch hµng: trªn c¬ së ®Þnh híng thÞ trêng ph¶i tiÕp tôc nghiªn cøu ph©n tÝch ®Õn nh÷ng nh©n tè cã ¶nh hëng ®Õn tiªu thô s¶n phÈm nh: t×nh h×nh d©n sè, tèc ®é t¨ng d©n sè, kh¶ n¨ng thu thËp cña d©n c, thÞ hiÕu tËp qu¸n tiªu dïng cña ngêi d©n. - Ph©n tÝch t×nh h×nh c¹nh tranh s¶n phÈm trong t¬ng lai trªn thÞ trêng. §Ó x¸c ®Þnh râ vÊn ®Ò nµy cÇn xem xÐt ®Õn møc ®é c¹nh tranh cña s¶n phÈm ®ã cã gay g¾t hay kh«ng, cã nh÷ng doanh nghiÖp nµo ®· ®ang vµ sÏ s¶n xuÊt ra s¶n phÈm gièng nh cña dù ¸n, xu híng vµ triÓn väng cña nh÷ng doanh nghiÖp ®ã nh thÕ nµo. Sau ®ã ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña dù ¸n trªn c¸c khÝa c¹nh nh: c«ng nghÖ trang thiÕt bÞ, chÊt lîng s¶n phÈm, gi¸ c¶ s¶n phÈm… Ngoµi ra cÇn 14 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 ph¶i thu thËp nh÷ng th«ng tin vÒ tiªu thô s¶n phÈm trong qu¸ khø ®Ó dù b¸o nhu cÇu t¬ng lai cña s¶n phÈm. 4.3. ThÈm ®Þnh ph¬ng diÖn kü thuËt cña dù ¸n Kü thuËt cña dù ¸n lµ mét yÕu tè quan träng quyÕt ®Þnh ®Õn hiÖu qu¶ vµ kÕt qu¶ ®Çu t.Nªn quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n trong thÈm ®Þnh kü thuËt cã t¸c dông to lín trong viÖc tiÕt kiÖm c¸c nguån lùc vµ tranh thñ ®îc c¸c c¬ héi ®Ó t¨ng thªm nguån lùc. ViÖc nghiªn cøu kü néi dung nµy gióp n©ng cao tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n. Do ®ã khi thÈm ®Þnh kü thuËt cña dù ¸n ph¶i ph©n tÝch trªn c¸c mÆt sau: - Xem xÐt ®Õn ®Þa ®iÓm thùc hiÖn dù ¸n:Tríc hÕt c¸c yÕu tè nh m«i trêng v¨n ho¸ x· héi, ®Þa h×nh ®Þa chÊt, mÆt b»ng quy ho¹ch, hÖ thèng th«ng tin liªn l¹c, viÖc ®i l¹i cña c«ng nh©n viªn, kho¶ng c¸ch tõ n¬i s¶n xuÊt ®Õn n¬i tiªu thô vµ ®Õn n¬i cung cÊp nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo, møc ®é tËn dông c¸c c¬ së h¹ tÇng cã s½n t¹i ®Þa ph¬ng… - Quy m« cña dù ¸n: CÇn ph¶i c©n ®èi víi nhu cÇu cña thÞ trêng kh¶ n¨ng cung cÊp nguyªn vËt liÖu, kh¶ n¨ng qu¶n lý vµ nguån nh©n lùc. Bëi nÕu quy m« qu¸ lín s¶n phÈm khã tiªu thô ®îc, hÖ sè sö dông tµi s¶n cè ®Þnh thÊp, thêi gian hoµn vèn l©u. nÕu quy m« qu¸ nhá, s¶n phÈm tiªu thô nhanh, kh«ng chiÕm ®îc thÞ phÇn bá lì c¬ héi ®Çu t. - C«ng nghÖ trang bÞ cña dù ¸n: §èi víi ®iÒu kiÖn ë níc ta c«ng nghÖ lùa chän s¶n xuÊt cho dù ¸n ph¶i lµ c«ng nghÖ ®· qua kiÓm chøng, vµ tríc khi ®i vµo ho¹t ®éng cÇn ph¶i xem xÐt c¸c yÕu tè nh møc ®é hiÖn ®¹i vµ ®ång bé cña c«ng nghÖ th«ng qua c¸c th«ng sè: xuÊt xø, thêi gian s¶n xuÊt, møc ®é tù ®éng ho¸… KiÓm tra tÝnh ®ång bé cña c¸c thiÕt bÞ, c¸c c«ng ®o¹n s¶n xuÊtvíi nhau, møc ®é tiªu hao nguyªn vËt liÖu…m¸y mãc thiÕt bÞ chØ thùc sù ph¸t huy hÕt c«ng suÊt khi ®îc ngêi cã ®ñ tr×nh ®é vµ kinh nghiÖm sö dông ®«ng thêi b¶n th©n c«ng suÊt m¸y, quy c¸ch chñng lo¹i danh môc thiÕt bÞ, tÝnh ®ång bé cña d©y chuyÒn s¶n xuÊt phï hîp víi n¨ng lùc s¶n xuÊt hiÖn t¹i cña doanh nghiÖp vµ quy m« cña dù ¸n. Thùc tÕ cho thÊy vÊn ®Ò lùa chän c«ng nghÖ phï hîp lµ vÊn ®Ò khã tuy nhiªn ngêi thÈm ®Þnh thêng quan t©m ®Õn møc ®é an toµn sù tiÖn lîi trong sö dông vµ b¶o qu¶n. - ThÈm ®Þnh vÒ cung cÊp nguyªn vËt liÖu vµ c¸c yÕu tè ®Çu vµo kh¸c: KiÓm tra viÖc tÝnh to¸n tæng nhu cÇu hµng n¨m vÒ nguyªn vËt liÖu chñ yÕu: n¨ng lîng ®iÖn níc trªn c¬ së c¸c ®Þnh møc kinh tÕ kü thuËt so s¸nh møc tiªu hao thùc tÕ. §èi víi nguyªn vËt liÖu thêi vô hoÆc nhËp khÈu cÇn ph¶i tÝnh to¸n møc dù tr÷ hîp lý ®Ó ®¶m b¶o cung cÊp thêng xuyªn tr¸nh l·ng phÝ. 15 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 - ThÈm ®Þnh kü thuËt x©y dùng c«ng tr×nh, gi¶i ph¸p kiÕn tróc, kÕt cÊu x©y dùng: Víi tõng h¹ng môc c«ng tr×nh ph¶i xem xÐt vÒ diÖn tÝch x©y dùng, kÕt cÊu quy m«, chi phÝ x©y l¾p dù kiªn sau ®ã xem xÐt tÝnh hîp lý trong tõng viÖc bè trÝ c¸c c«ng ®o¹n. - ThÈm tra tÝnh hîp lý vÒ kÕ ho¹ch vµ tiÕn ®é thùc hiÖn dù ¸n : lµ xem xÐt thêi gian hoµn thµnh tõng h¹ng môc vµ c«ng tr×nh cña dù ¸n. 4.4. ThÈm ®Þnh vÒ ph¬ng diÖn tæ chøc thùc hiÖn Cã thÓ nãi mét dù ¸n dï ®îc chuÈn bÞ tèt ®Õn ®©u mµ ngêi thùc hiÖn kh«ng cã n¨ng lùc hoÆc qu¶n lý kh«ng tèt dÉn ®Õn mÊt m¸t, chÊt lîng kh«ng ®¶m b¶o th× dù ¸n sÏ kh«ng ®em l¹i kÕt qu¶ tèt. Do ®ã tuú thuéc vµo tÝnh chÊt ngµnh nghÒ vµ lÜnh vùc ®Çu t cña dù ¸n ®ßi hái ph¶i cã mét c¬ cÊu tæ chøc, qu¶n lý vµ nguån nh©n lùc phï hîp nh»m kh¼ng ®Þnh tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n. Khi nghiªn cøu vÊn ®Ò nµy cÇn quan t©m tíi c¬ cÊu vµ mµng líi tæ qu¶n trÞ dù ¸n, c¸c ph¬ng thøc ®iÒu hµnh, tr×nh ®é vµ kh¶ n¨ng qu¶n lý cña ®éi ngò ®iÒu hµnh. 4.5. ThÈm ®Þnh vÒ mÆt tµi chÝnh cña dù ¸n. C«ng viÖc nµy nh»m x¸c ®Þnh chuÈn x¸c c¸c sè liÖu thu, chi trong dù ¸n xem xÐt tÝnh v÷ng ch¾c vÒ tµi chÝnh cña dù ¸n trong thêi gian thùc hiÖn còng nh thêi gian vËn hµnh kÕt qu¶ ®Çu t, ®¸nh gi¸ ®îc kh¶ n¨ng sinh lêi cña dù ¸n, thêi gian hoµn vèn cña dù ¸n. §Ó cã thÓ ®a ra c¸c kÕt luËn vÒ nh÷ng vÊn ®Ò trªn ®©y cÇn thÈm ®Þnh nh÷ng vÊn ®Ò sau: - ThÈm tra vÒ viÖc x¸c ®Þnh tæng vèn ®Çu t: lµ viÖc xem xÐt tÝnh hîp lý cña vèn ®Çu t x©y l¾p, vèn ®Çu t thiÕt bÞ vµ c¸c lo¹i chi phÝ kh¸c. - KiÓm tra viÖc tÝnh gi¸ thµnh, chi phÝ s¶n xuÊt: xem xÐt tÝnh ®Çy ®ñ cña c¸c yÕu tè chi phÝ, gi¸ thµnh s¶n phÈm, kiÓm tra c¸ch tÝnh khÊu hao, ph©n bæ khÊu hao tõ gi¸ trÞ ban ®Çu trong gi¸ thµnh s¶n phÈm, kiÓm tra chi phÝ nh©n c«ng vµ ph©n bæ l·i vay vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm. - KiÓm tra c¬ cÊu vèn, nguån vèn: xem xÐt tõng lo¹i vèn, vèn ®Çu t cho tµi s¶n cè ®Þnh, tµi s¶n lu ®éng… - KiÓm tra hÖ thèng chØ tiªu tµi chÝnh cña dù ¸n: C¨n cø vµo b¶ng tÝnh lç l·i dù trï trong dù ¸n mµ tiÕn hµnh ph©n tÝch c¸c chØ tiªu tµi chÝnh cña dù ¸n. §Ó ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña dù ¸n cã ba nhãm chØ tiªu: + Møc ®é tù tóc vÒ tµi chÝnh: cã hai chØ tiªu 16 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Tû lÖ vèn tù cã trªn vèn vay = Vèn tù cã/ Vèn vay. ChØ tiªu nµy ph¶i lín h¬n hoÆc b»ng 1. §èi víi nh÷ng dù ¸n cã triÓn väng, hiÖu qu¶ thu ®îc lµ râ rµng th× chØ tiªu nµy cã thÓ lín h¬n hoÆc b»ng 2/3. Tû lÖ vèn tù cã trªn tæng vèn ®Çu t: chØ tiªu nµy ph¶n ¸nh møc ®é chñ ®éng tµi chÝnh b»ng n¨ng lùc tµi chÝnh cña chñ ®Çu t, tû lÖ nµy thêng lín h¬n hoÆc b»ng 0.5 th× ®é an toµn vÒ tµi chÝnh cña dù ¸n ®îc ®¶m b¶o + ChØ tiªu ®o lêng kh¶ n¨ng tr¶ nî ®îc biÓu hiÖn qua:  Tû lÖ vèn tù cã trªn tæng sè nî = >=2 Tæng sè nî  Tû lÖ vèn lu ®éng trªn vèn tù cã = =1 Vèn tù cã Kh¶ n¨ng tr¶ nî = >=1 Nî ®Õn h¹n ph¶i tr¶ ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng tr¶ nî cña dù ¸n b»ng lîi nhuËn thuÇn vµ khÊu hao mµ dù ¸n ®ã mang l¹i. Tû lÖ lu ho¹t = >= 2 17 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 TS nî lu ®éng ChØ tiªu nµy cho phÐp ®¸nh gi¸ ®îc kh¶ n¨ng thanh to¸n cña dù ¸n ®èi víi c¸c nghÜa vô tµi chÝnh ng¾n h¹n. + KiÓm tra vµ so s¸nh c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶: Trong dù ¸n khi tÝnh to¸n ®Õn hiÖu qu¶ kinh tÕ dù ¸n ngêi so¹n th¶o ®a ra mét hÖ thèng c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ vÒ mÆt tµi chÝnh cña dù ¸n. NhiÖm vô cña ngêi thÈm ®Þnh lµ:  KiÓm tra sù tÝnh to¸n, ph¸t hiÖn nh÷ng bÊt hîp lý, nh÷ng sai sãt vµ sù kh«ng ®Çy ®ñ cña dù ¸n. NÕu c¸c vÊn ®Ò trªn ®Òu tèt, thùc hiÖn viÖc so s¸nh ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña dù ¸n. Trong trêng hîp cã sai sãt th× ®iÒu chØnh l¹i c¸c chØ tiªu lµm c¬ së cho viÖc so s¸nh ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña dù ¸n. Khi ®¸nh gi¸ cÇn tËp trung vµo c¸c chØ tiªu vµ c¸c møc ®é ®¸nh gi¸ cô thÓ:  Tû suÊt sinh lêi vèn ®Çu t ( RR ): RR = Wpv Ivo  Gi¸ trÞ hiÖn t¹i thuÇn ( NPV ): ph¶n ¸nh quy m« l·i mµ dù ¸n ®em l¹i cho chñ ®Çu t theo mÆt b»ng hiÖn t¹i, c«ng thøc tÝnh NPV: NPV = n Bi  (1  r ) i i 0 = -Ivo + n - n Ci  (1  r ) i 0 Bi   i i 1 (1  r ) n i Ci  (1  r) i 1 i  SV (1  r ) n Trong ®ã: Ivo: Tæng sè vèn ®Çu t ban ®Çu SV: Gi¸ trÞ cßn l¹i cña dù ¸n Bi : Kho¶n thu n¨m i cña dù ¸n Ci Kho¶n chi phÝ n¨m i cña dù ¸n n : Sè n¨m ho¹t ®éng cña ®êi dù ¸n r : Tû suÊt chiÕt khÊu ®îc chän Dù ¸n kh¶ thi khi cã NPV >= 0 Tuy nhiªn NPV cã nhîc ®iÓm phô thuéc vµo l·i suÊt chiÕt khÊu,r cµng lín th× NPV cµng nhá vµ ngîc l¹i. NPV cha ph¶n ¸nh tû suÊt sinh lêi mµ b¶n th©n dù ¸n ®em l¹i. Do ®ã cÇn kÕt hîp víi c¸c chØ tiªu kh¸c trong viÖc ®¸nh gi¸.  Tû suÊt hoµn vèn néi bé IRR: lµ møc l·i suÊt nÕu dïng nã lµm hÖ sè chiÕt khÊu ®Ó tÝnh chuyÓn c¸c kho¶n thu- chi cña dù ¸n vÒ mÆt b»ng hiÖn t¹i th× chóng sÏ c©n b»ng nhau ®îc thÓ hiÖn qua c«ng thøc sau: 18 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 n Bi  i = i 0 (1  IRR ) n Ci  (1  IRR) i 0 i C«ng thøc tÝnh IRR: NPV 1 IRR = r1+ ( r2-r1) NPV 1  NPV 2 Trong ®ã r1,r2: Tû suÊt chiÕt khÊu ®îc chän Víi r1 ta cã NPV1> 0 vµ gÇn 0 nhÊt Víi r2 ta cã NPV2 <0 vµ gÇn 0 nhÊt r1 –r2 <=0.5 IRR ph¶n ¸nh tû suÊt sinh lêi cña dù ¸n ®Çu t, ®©y lµ møc l·i suÊt cao nhÊt mµ dù ¸n cã thÓ chÊp nhËn ®îc, IRR>=r l·i suÊt vay th× dù ¸n cã hiÖu qu¶.  Thêi gian thu håi vèn ®Çu t ( T ): lµ thêi gian cÇn thiÕt ®Ó dù ¸n ho¹t ®éng thu håi ®ñ sè vèn ®Çu t ®· bá ra b»ng c¸c kho¶n lîi nhuËn thuÇn vµ khÊu hao thu håi hµng n¨m. Dù ¸n ®îc chÊp nhËn khi thêi gian thu håi vèn nhá h¬n hoÆc b»ng thêi gian ®Þnh møc ( T®m ). Thêi gian ®Þnh møc cña mét sè ngµnh nh sau: * T®m cña ngµnh dÞch vô vµ ®Çu t chiÒu s©u lµ 5 n¨m * T®m cña ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ lµ 7 n¨m * T®m cña ngµnh c«ng nghiÖp nÆng lµ 10 n¨m * T®m cña ngµnh x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng lµ 10-15 n¨m Thêi gian hoµn vèn cã nhîc ®iÓm: kh«ng cho biÕt thu nhËp lín sau khi hoµn vèn. §«i khi mét ph¬ng ¸n cã thêi gian thu håi vèn dµi nhng thu nhËp vÒ sau cao, mÆt kh¸c thêi gian hoµn vèn cßn phô thuéc vµo l·i suÊt chiÕt khÊu, l·i suÊt chiÕt khÊu cµng lín th× thêi gian thu håi vèn cµng dµi vµ ngîc l¹i.  §iÓm hoµ vèn: lµ ®iÓm mµ doanh thu ngang b»ng víi chi phÝ s¶n xuÊt. §iÓm hoµ vèn bao gåm ba lo¹i nh sau: * §iÓm hoµ vèn lý thuyÕt: Ohlt = f 1 v p Trong ®ã Ohlt: doanh thu hoµ vèn lý thuyÕt f : tæng ®Þnh phÝ v: biÕn phÝ p : gi¸ c¶ * §iÓm hoµ vèn tiÒn tÖ: Ohtt = * §iÓm hoµ vèn tr¶ nî: Ohtn = f  KH v 1 p f  KH  Ng  Tm v 1 p Trong ®ã Ng: Nî gèc ®Õn h¹n ph¶i tr¶ 19 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Tm: ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp 4.6. ThÈm ®Þnh vÒ m«i trêng sinh th¸i: Xem xÐt c¸c chÊt g©y « nhiÔm trong khÝ th¶i, níc th¶i, chÊt th¶i cña dù ¸n, tû lÖ cña chóng lµ bao nhiªu vµ nh÷ng gi¶i ph¸p kü thuËt sÏ ¸p dông ®Ó khèng chÕ sù ph¸t huy t¸c dông cña c¸c chÊt g©y « nhiÔm, c¸c biÖn ph¸p gi¸m s¸t dung lîng c¸c chÊt ®ã ®Ó ®¶m b¶o trong møc cho phÐp. Trong trêng hîp x¶y ra sù cè th× c¸c gi¶i ph¸p xö lý nh thÕ nµo… 4.7.ThÈm ®Þnh vÒ mÆt kinh tÕ x· héi: Nh»m tr¶ lêi c¸c c©u hái dù ¸n cã sö dông hîp lý c¸c nguån tµi nguyªn cña ®Êt níc hay kh«ng, dù ¸n ®ãng gãp vµo cho ng©n s¸ch nh thÕ nµo, dù ¸n cã t¹o c«ng ¨n viÖc lµm n©ng cao thu nhËp c¶i thiÖn ®êi sèng cho ngêi lao ®éng hay kh«ng, Môc tiªu cña dù ¸n cã phï hîp víi môc tiªu cña x· héi?… Khi ®¸nh gi¸ vÊn ®Ò nµy cÇn dùa vµo c¸c chØ tiªu sau: Doanh lîi x· héi cña dù ¸n: lµ tæng lîi Ých vËt chÊt mµ x· héi dù kiÕn thu ®îc khi cho phÐp dù ¸n ®Çu t thùc hiÖn + HiÖu qu¶ kinh tÕ cña vèn ®Çu t = tæng vèn ®Çu t cè ®Þnh HÖ sè nµy ®îc so s¸nh víi hÖ sè chuÈn cña mçi ngµnh ®Ó ®¸nh gi¸ KNXK + Thu lîi b»ng ngo¹i tÖ =  I + Møc ®é thu hót lao ®éng cña dù ¸n Theo chØ tiªu tuyÖt ®èi lµ sè lao ®éng dù kiÕn thu hót vµo lµm viÖc cho dù ¸n Theo chØ tiªu t¬ng ®èi lµ tû sè gi÷a sè lao ®éng dù kiÕn thu hót vµ tæng sè vèn ®Çu t + Møc ®ãng gãp cña dù ¸n vµo ng©n s¸ch nhµ níc ®îc ®o b»ng sè tiÒn nhµ níc thu ®îc th«ng qua c¸c kho¶n thuÕ vµ c¸c kho¶n thu kh¸c nh tiÒn thuª mÆt ®Êt, mÆt níc… I. Ng©n hµng th¬ng m¹i- Vai trß cña thÈm ®Þnh ®èi víi ho¹t ®éng ®Çu t tÝn dông cña ng©n hµng 20