Lêi nãi ®Çu
Tr¶i qua 40 n¨m x©y dùng vµ chiÕn ®Êu, ngµnh x¨ng dÇu ®· cã nh÷ng ®ãng
gãp xøng ®¸ng vµo th¾ng lîi vÎ vang cña d©n téc trong kh¸ng chiÕn cøu níc
còng nh trong c«ng cuéc x©y dùng vµ b¶o vÖ tæ quèc hiÖn nay.
§Êt níc ViÖt Nam sau h¬n 10 n¨m ®æi míi, ngµnh x¨ng dÇu ®· ph¸t huy
tinh thÇn chñ ®éng, sím chuyÓn sang c¬ chÕ míi ®¹t ®îc nhiÒu tiÕn bé vît bËc
nh»m ®¸p øng nhu cÇu cuéc sèng cña con ngêi ViÖt Nam ®· ngµy cµng n©ng
cao; c¸c ph¬ng tiÖn giao th«ng, c¸c nhµ m¸y hiÖn ®¹i ngµy cµng nhiÒu.
Tæng C«ng ty X¨ng dÇu - PETROLIMEX - thÊy râ ®îc vai trß chñ ®¹o, ®Ó
®ãng gãp vµo c«ng cuéc ®æi míi hiÖn ®¹i ho¸ - c«ng nghiÖp ho¸. QuyÕt t©m æn
®Þnh thÞ trêng, gi¸ c¶, më mang m¹ng líi cung øng x¨ng dÇu còng nh c¸c s¶n
phÈm tõ x¨ng dÇu nh»m phôc vô s¶n xuÊt vµ sinh ho¹t cña ®ång bµo c¶ níc v¬n
tíi tËn c¸c vïng d©n téc thiÓu sè, vïng s©u, vïng xa.
Tæng C«ng ty X¨ng dÇu ®ang nç lùc vît qua mäi khã kh¨n ®Ó trë thµnh Tæng
c«ng ty m¹nh cña quèc gia, tham gia tÝch cùc c«ng cuéc ®æi míi cña ®Êt níc nhng
vÉn gi÷ ®îc nÐt v¨n ho¸ ®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc cña con ngêi ViÖt Nam.
Díi sù híng dÉn khoa häc, tËn t×nh cña gi¸o viªn bé m«n, cïng víi nç lùc cña
b¶n th©n céng víi sù gióp ®ì thiÕt thùc vµ ®Çy hiÖu qu¶ cña ®¬n vÞ thùc tËp.
T«i xin ®îc tr×nh bµy mét c¸ch kh¸i qu¸t vÒ c«ng t¸c qu¶n trÞ t¹i Tæng c«ng
ty X¨ng dÇu - PETROLIMEX.
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp cña t«i gåm c¸c phÇn chÝnh sau ®©y:
- PhÇn I:
Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ ngµnh x¨ng dÇu ViÖt Nam qua
nh÷ng chÆng ®êng x©y dùng vµ ph¸t triÓn
- PhÇn II: Ph©n tÝch c¸c ho¹t ®éng kinh doanh - §¸nh gi¸ u nhîc
®iÓm vµ mét sè ®Þnh híng cña Tæng c«ng ty x¨ng dÇu
(2000-2001)
- PhÇn III: Ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ c«ng t¸c qu¶n trÞ cña doanh nghiÖp KÕt luËn.
PhÇn I
Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ ngµnh x¨ng dÇu ViÖt Nam qua
nh÷ng chÆng ®êng x©y dùng vµ ph¸t triÓn
1
I.
Kh¸i qu¸t t×nh h×nh thµnh lËp Tæng c«ng ty x¨ng dÇu mì
Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam tiÒn th©n lµ Tæng c«ng ty X¨ng dÇu mì.
Sau chiÕn th¾ng §iÖn Biªn Phñ vµ HiÖp ®×nh Gi¬nev¬ ®îc ký kÕt (7/1955) miÒn
B¾c ®îc hoµn toµn gi¶i phãng. §øng tríc t×nh h×nh khan hiÕm x¨ng dÇu TW
§¶ng vµ ChÝnh phñ ®· giao nhiÖm vô cho Bé Th¬ng nghiÖp, trùc tiÕp lµ Tæng
c«ng ty B¸ch ho¸, khÈn tr¬ng tiÕp qu¶n, kh«i phôc c¸c c¬ së x¨ng dÇu cò do c¸c
nhµ t b¶n Ph¸p ®Ó l¹i, nhanh chãng t¹o nguån x¨ng dÇu míi phôc vô cho c«ng
cuéc hµn g¾n vÕt th¬ng chiÕn tranh, tõng bíc æn ®Þnh ®êi sèng nh©n d©n miÒn
B¾c. Trªn tinh thÇn ®ã ngµy 12 th¸ng giªng n¨m 1956 ®ång chÝ Thø trëng Bé Th¬ng nghiÖp §Æng ViÕt Ch©u ®· ký QuyÕt ®Þnh sè 09/BTN thµnh lËp Tæng c«ng ty
X¨ng dÇu mì vµ cö ®ång chÝ Ph¹m V¨n §¹t nguyªn trëng phßng tæ chøc hµnh
chÝnh Tæng c«ng ty B¸ch ho¸ gi÷ chøc quyÒn gi¸m ®èc Tæng c«ng ty, ®Æt trô së
®Çu tiªn t¹i sè 5 Nam Bé (nay lµ cöa hµng B¸ch ho¸ sè 5 Nam Bé) ®êng Lª
DuÈn. Qua nhiÒu lÇn chuyÓn ®æi trô së ®Õn n¨m 1961 míi vÒ cè ®Þnh t¹i sè 1
Kh©m Thiªn.
Ngµy 17 th¸ng 4 n¨m 1995 Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam PETROLIMEX ®îc thµnh lËp l¹i theo QuyÕt ®Þnh sè 224/TTg cña Thñ tíng
ChÝnh phñ do Phã Thñ tíng Phan V¨n Kh¶i ký. Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt
Nam ®· cã qu¸ tr×nh h¬n 40 n¨m x©y dùng vµ trëng thµnh rÊt ®¸ng tù hµo víi
nhiÒu thµnh tÝch qua c¸c giai ®o¹n:
Giai ®o¹n ®Çu tiªn: (tõ 1956 - 1964).
§©y lµ giai ®o¹n ®Çy khã kh¨n khi c¬ së vËt chÊt nghÌo nµn, tr×nh ®é c«ng
nh©n cßn non kÐm, ph¶i x©y dùng kh«i phôc l¹i c¸c kho x¨ng nh Thîng Lý, §øc
Giang, BÕn Thuû, ViÖt Tr×, Nam §Þnh vµ B¾c Giang.
Tæng c«ng ty X¨ng dÇu mì cã tr¸ch nhiÖm qu¶n lý vµ cung øng x¨ng dÇu
phôc vô cho s¶n xuÊt vµ ®êi sèng cña nh©n d©n miÒn B¾c, nhiÖm vô chÝnh lµ tiÕp
nhËn, b¶o qu¶n, trung chuyÓn cung øng vµ b¸n lÎ x¨ng dÇu phôc vô c¸c ngµnh,
c¸c ®Þa ph¬ng. Cïng víi nhiÖm vô chÝnh ®ã Tæng c«ng ty X¨ng dÇu mì cßn cã
nhiÖm vô kiÖn toµn tæ chøc, x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho ngµnh.
Sau §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø III (th¸ng 9/1960), Tæng c«ng ty X¨ng
dÇu mì ®· æn ®Þnh tæ chøc, v¨n phßng cè ®Þnh t¹i sè 1 Kh©m Thiªn ®· cã ®Çy ®ñ
phßng ban c¸c bé phËn, mçi phßng ban, bé phËn ®Òu cã chøc danh vµ nhiÖm vô
cô thÓ, ph¸t ®éng c¸c phong trµo thi ®ua "Ba nhÊt" ; "Ba tèt".
ë giai ®o¹n ®Çu tiªn nµy Tæng c«ng ty ®· ®¹t ®îc nhiÒu thµnh tÝch, ghi nhËn
nç lùc vît bËc cña nh÷ng ngêi c¸n bé, c«ng nh©n x¨ng dÇu non trÎ.
Thµnh tÝch vÒ viÖc kinh doanh cã thÓ thÊy qua mét b¶ng thèng kª b¸o c¸o
viÖc xuÊt, nhËp x¨ng dÇu trong 10 n¨m sau ®©y:
2
N¨m
1955
1956
1957
1958
1959
1960
1961
1962
1963
1964
NhËp (tÊn)
0
59.072
53.014
28.641
66.300
84.732
71.633
95.000
106.639
165.498
XuÊt (tÊn)
9.933
32.883
35.165
34.680
56.230
73.101
77.293
91.690
102.975
130.750
Nh÷ng thµnh tÝch vµ kinh nghiÖm cã ®îc trong nh÷ng bíc ®i ®Çu tiªn cña
ngµnh x¨ng dÇu ®· gãp phÇn ®¸ng kÓ vµo c«ng cuéc x©y dùng miÒn B¾c nh÷ng
n¨m 60, t¹o tiÒn ®Ò v÷ng ch¾c ®Ó ngµnh x¨ng dÇu bíc vµo mét thêi kú míi, ®Çy
thö th¸ch, hy sinh cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü, b¶o vÖ miÒn B¾c, gi¶i phãng
miÒn Nam, giµnh thèng nhÊt toµn vÑn tæ quèc ViÖt Nam.
- Giai ®o¹n 2: (1964 - 1975)
Gi÷a nh÷ng n¨m 1960, ®Õ quèc Mü leo thang, thùc hiÖn cuéc chiÕn tranh
ph¸ ho¹i miÒn B¾c, môc tiªu hµng ®Çu cña bän giÆc Mü lµ x¨ng dÇu. V× vËy
ngµnh x¨ng dÇu ®· ph¶i chÞu rÊt nhiÒu trËn ®¸nh ph¸ tõ BÕn Thuû (NghÖ An
5/8/1964) ®Õn kho x¨ng Nam §Þnh, §øc Giang, Thîng Lý (29/6/1966); B¾c
Giang (30/6/1966). Cã thÓ nãi giÆc Mü muèn ph¸ huû hoµn toµn c¸c tæng kho
x¨ng dÇu trªn miÒn B¾c, xo¸ sæ hÖ thèng dù tr÷ vµ cung øng x¨ng dÇu cho mÆt
trËn miÒn Nam. Nhng nguån x¨ng dÇu vÉn lu«n lu«n ch¶y tíi c¸c chiÕn trêng "B
- C" qua c¸c ®oµn xe chuyªn dông nh ®oµn 195 - 164 vµ qua c¸c ®êng èng dÉn
nh B12, T72, T70,...
- Giai ®o¹n 3: (1976 - 1985)
Tæng c«ng ty trong giai ®o¹n nµy thùc hiÖn kh«i phôc vµ x©y dùng l¹i c¸c
c¬ së x¨ng dÇu bÞ chiÕn tranh tµn ph¸ vµ tiÕp qu¶n c¬ së x¨ng dÇu ë miÒn Nam,
tæ chøc l¹i m¹ng líi cung øng kh¾p c¶ níc. T¹i thêi ®iÓm nµy khèi lîng c«ng
nh©n viªn lªn ®Õn 6.613 ngêi vµ nhiÒu c«ng ty x¨ng dÇu trùc thuéc:
- C«ng ty x¨ng dÇu Hµ Néi
- C«ng ty x¨ng dÇu H¶i Phßng
- C«ng ty x¨ng dÇu B¾c Th¸i
- C«ng ty x¨ng dÇu Qu¶ng Ninh
- C«ng ty x¨ng dÇu VÜnh Phó
- C«ng ty x¨ng dÇu Hµ Nam Ninh
- C«ng ty x¨ng dÇu NghÖ TÜnh
- C«ng ty x¨ng dÇu §µ N½ng
3
- C«ng ty x¨ng dÇu miÒn Nam
Sau mét thêi gian, Tæng c«ng ty tæ chøc l¹i hÖ thèng c¸c c«ng ty thµnh
viªn, tõ c¸c c«ng ty nhá ho¹t ®éng trong tØnh, thµnh phè ®îc tæ chøc l¹i thµnh
c¸c khu vùc sau:
- C«ng ty x¨ng dÇu khu vùc I
: Hµ Néi
- C«ng ty x¨ng dÇu khu vùc II
: TP. Hå ChÝ Minh
- C«ng ty x¨ng dÇu khu vùc III
: TP. H¶i Phßng
- C«ng ty x¨ng dÇu khu vùc IV
: TP. Hµ B¾c
- C«ng ty x¨ng dÇu khu vùc V
: TP. §µ N½ng
- Víi c¬ cÊu tæ chøc hîp lý vµ ®æi míi nµy, Tæng c«ng ty ®· trùc tiÕp cung
øng ®Õn kh¾p c¸c tØnh thµnh trong c¶ níc tho¶ m·n nhu cÇu cña mäi ngêi d©n.
- Cñng cè l¹i c¬ cÊu tæ chøc t¨ng cêng c¬ së vËt chÊt kü thuËt lîng x¨ng
dÇu nhËp khÈu vµ cung øng ®· t¨ng thªm nhiÒu, cã thÓ xem qua biÓu thèng kª
sau:
N¨m
NhËp (tÊn)
XuÊt (tÊn)
1976
898.319
1.251.426
1980
1.617.392
1.715.681
N¨m 1975 toµn Tæng c«ng ty chØ cã 43 c¸n bé ®¹i häc, n¨m 1985 ®· lªn tíi
500 c¸n bé trong ®ã cã 2 Phã tiÕn sü. Sau h¬n 10 n¨m ngµy ®Êt níc gi¶i phãng
vµ kÕt thóc 30 n¨m x©y dùng vµ trëng thµnh ngµnh x¨ng dÇu ®· ®îc Nhµ níc
tÆng 12 b»ng khen cña H§BT, 8 hu©n ch¬ng lao ®éng cho 8 xÝ nghiÖp vµ hu©n
ch¬ng ®éc lËp h¹ng nh× cho toµn ngµnh.
- Giai ®o¹n 4: (1986 - 1995)
Tæng c«ng ty ®· chän viÖc më réng diÖn tÝch cung øng sau ®iÓm chiÕt khÊu
lµm kh©u ®Çu tiªn trong qu¸ tr×nh chuyÓn híng kinh tÕ, cô thÓ néi dung nh sau:
1. T×nh h×nh nhËp x¨ng: mua th¼ng trùc tiÕp víi chñ hµng níc ngoµi.
a. Nguån tõ HiÖp ®Þnh (chØ tiªu Nhµ níc).
b. Nguån tõ nhËp th«ng qua liªn doanh liªn kÕt.
2. C¸ch thøc ph©n phèi:
a. Nhµ níc ph©n phèi x¨ng dÇu ®Õn ®Þa chØ cô thÓ cho c¸c c«ng tr×nh tõ
nguån vèn ®Çu t cña TW, giao chØ tiªu ph¸p lÖnh cho c¬ quan cung øng vµ cã dù
phßng cô thÓ.
b. C¸c s¶n phÈm kh¸c nh: dÇu nhên, x¨ng c«ng nghiÖp, x¨ng pha s¬n, thùc
hiÖn ph¬ng thøc b¸n tù do víi gi¸ c¶ s¸t víi gi¸ thÞ trêng víi hai cÊp ®Þnh gi¸ lµ
cÊp Nhµ níc vµ cÊp Tæng c«ng ty.
4
3. VÒ tæ chøc: h×nh thµnh tæ chøc cung øng x¨ng dÇu theo hai cÊp: cÊp Tæng
c«ng ty vµ cÊp c«ng ty hoÆc liªn tØnh.
Víi c¬ chÕ thÞ trêng hiÖn t¹i Tæng c«ng ty cÇn gi÷ v÷ng vai trß chñ ®¹o
trong lÜnh vùc lu th«ng ph©n phèi x¨ng dÇu. Tæng c«ng ty ®· ban hµnh mét b¶n
híng dÉn "§Þnh h×nh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh x¨ng dÇu" víi c¸c néi
dung cô thÓ vÒ viÖc kinh doanh vµ b¸n lÎ x¨ng dÇu.
Ta cã thÓ thÊy râ ®iÒu nµy qua thµnh tùu vÒ xuÊt, nhËp x¨ng dÇu trong b¶ng
thèng kª b¸o c¸o díi ®©y:
N¨m
1986
1987
1988
1989
1990
NhËp (tÊn)
2.137.183
2.492.822
2.778.000
2.741.811
2.773.124
XuÊt (tÊn)
1.775.000
1.960.000
2.100.000
2.200.000
2.517.495
Tæng c«ng ty cã sù th¨ng tiÕn m¹nh trong nh÷ng n¨m ®Çu thËp kû 90, trong
sù nghiÖp ®æi míi toµn diÖn, v÷ng vµng trong c¬ chÕ thÞ trêng Tæng c«ng ty ®·
thùc hiÖn ho¹t ®éng theo m« h×nh mét h·ng x¨ng dÇu quèc gia, mét doanh
nghiÖp m¹nh vµ n¨ng ®éng. Cã thÓ thÊy râ thµnh tùu qua b¶ng thèng kª sau:
N¨m
1990
1992
1994
II.
NhËp
(TÊn)
2.643.124
3.195.529
2.825.537
XuÊt
(TÊn)
2.517.495
2.850.000
2.765.167
Doanh sè
(Tû ®ång)
2.445
4.130
7.530
Lîi
nhuËn
32
91
500
Nép
ng©n s¸ch
238
502
1.872
VÒ c¬ cÊu tæ chøc vµ ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh.
Tæng c«ng ty ®· cã mét hÖ thèng tæ chøc chÆt chÏ vµ hîp lý. HiÖn t¹i c¬
cÊu hµnh chÝnh cña Tæng c«ng ty ®îc x©y l¾p theo s¬ ®å (trang sau)
5
S¬ ®å tæ chøc hµnh chÝnh
Tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam
Héi §ång qu¶n trÞ
Ban Tæng gi¸m ®èc
®iÒu hµnh
Khèi
kinh
doanh
Phßng
XNK
Phßng
T.T&HT KT
Phßng
K.doanh
Khèi
kü
thuËt
Phßng
CN - PT
Phßng
XD-CB
Phßng KT
AT&MT
Phßng
KT XD
Khèi
nh©n
sù
Phßng
TC-CB
Phßng
L§-TL
V¨n
Phßng
Phßng
PC-TT
Phßng
tµi chÝnh
Phßng
kÕ to¸n
Khèi
tµi
chÝnh
6
- Qua s¬ ®å ta thÊy bé m¸y qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng c«ng ty
cã d¹ng kÕt cÊu trùc tuyÕn ®a n¨ng.
1. Chñ tÞch Héi ®ång qu¶n trÞ: lµ ngêi l·nh ®¹o cao nhÊt, cã nhiÖm vô qu¶n
lý toµn diÖn, chÞu tr¸ch nhiÖm tríc Nhµ níc vÒ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, ®êi
sèng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn. Chñ tÞch cã tr¸ch nhiÖm cïng víi c¸c uû viªn
thêng trùc, ban kiÓm so¸t H§QT híng dÉn c¸c phßng ban chøc n¨ng thùc hiÖn
c¸c c«ng viÖc t¸c nghiÖp, chøc n¨ng cô thÓ cña m×nh.
2. Ban Tæng gi¸m ®èc ®iÒu hµnh: nhËn chØ ®¹o trùc tiÕp cña chñ tÞch H§QT
vµ xö lý nh÷ng quyÕt ®Þnh trong lÜnh vùc ®îc ph©n c«ng chÞu tr¸ch nhiÖm tríc
H§QT. C¸c Phã gi¸m ®èc cßn cã nhiÖm vô híng dÉn thi hµnh quyÕt ®Þnh cña
Tæng gi¸m ®èc vµ nhËn ph¶n håi nh÷ng th«ng tin tõ c¸c phßng ban nghiÖp vô
tr×nh lªn Tæng gi¸m ®èc ®Ó bµn ph¬ng híng gi¶i quyÕt.
3. Phßng XuÊt nhËp khÈu: c¸c nh©n viªn mçi ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ mét
mÆt hµng riªng biÖt theo tõng chñng lo¹i x¨ng dÇu hoÆc chÞu tr¸ch nhiÖm tõng
vïng, tØnh, ®iÒu vËn c¸c ph¬ng tiÖn, gi¶i quyÕt mäi thñ tôc ph¸p lý xuÊt nhËp
khÈu theo hiÕn ph¸p Nhµ níc.
4. Phßng thÞ trêng vµ hîp t¸c kinh tÕ: cã nhiÖm vô më réng duy tr× c¸c mèi
quan hÖ b¹n hµng, m«i trêng kinh doanh nhÊt lµ c¸c ®èi t¸c níc ngoµi, c¸c b¹n
hµng "nguån b¸n x¨ng dÇu cho Tæng c«ng ty".
5. Phßng kinh doanh: cã nhiÖm vô thèng kª kÕ ho¹ch b¸o c¸o kÕt qu¶ b¸n
x¨ng dÇu trong kú, tËp trung l¹i ®Ó lªn kÕ ho¹ch mua hµng cho kú sau; ®iÒu ®éng
vËn chuyÓn hµng ho¸ ®Õn c¸c cöa hµng ®¶m b¶o ®óng thêi gian vµ sè lîng hµng
ho¸.
6. Phßng c«ng nghÖ ph¸t triÓn: cã nhiÖm vô kiÓm tra nghiªn cøu ph¸t triÓn
c«ng nghÖ trong lÜnh vùc b¸n hµng, kü thuËt tinh chÕ dÇu.
7. Phßng x©y dùng c¬ b¶n: ®©y lµ phßng cã nhiÖm vô thiÕt kÕ c¸c c«ng tr×nh
x©y dùng kho, b·i, bÓ chøa, ®êng èng, cöa hµng, ®¹i lý b¸n lÎ,...
8. Phßng kü thuËt x¨ng dÇu: chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ kü thuËt m¸y mãc, trang
thiÕt bÞ cho s¶n xuÊt kinh doanh, ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n, kiÓm tra chÊt lîng kho,
bÓ.
9. Phßng an toµn, m«i trêng: nhiÖm vô kiÓm tra chÊt lîng kho, bÓ cöa hµng
b¸n lÎ x¨ng dÇu, kh¾c phôc, ph¸t hiÖn rß rØ, g©y « nhiÔm m«i trêng t×m c¸c biÖn
ph¸p phßng chèng kÞp thêi khi cã sù cè x¶y ra.
10. Phßng tæ chøc c¸n bé: cã nhiÖm vô cè vÊn cho ban l·nh ®¹o trong c«ng
t¸c tæ chøc nh©n sù, tuyÓn chän c¸n bé kÞp thêi vµo nh÷ng kh©u thiÕt hôt nh©n sù
æn ®Þnh tæ chøc.
11. Phßng lao ®éng tiÒn l¬ng: theo dâi, chÊm c«ng lao ®éng, thanh to¸n
®Þnh møc lao ®éng, tiÕp nhËn vµ thùc hiÖn c¸c quyÕt ®Þnh vÒ l¬ng thëng ph¹t cña
c¸n bé c«ng nh©n viªn, thùc hiÖn qui íc lao ®éng.
7
12. V¨n phßng: gåm c¸c «ng ch¸nh, phã v¨n phßng vµ nh©n viªn phô tr¸ch
c¸c bé phËn liªn quan phôc vô cho ho¹t ®éng, tiÕp ®·i cña Tæng c«ng ty.
13. Phßng ph¸p chÕ thanh tra: cã nhiÖm vô theo dâi gi¸m s¸t c¸c cöa hµng,
xÝ nghiÖp, phßng ban kinh doanh trùc thuéc; ng¨n chÆn, uèn n¾n kÞp thêi nh÷ng
sai ph¹m ®Ó phï hîp víi qui chÕ, qui íc kinh doanh cña Tæng c«ng ty.
14. Phßng tµi chÝnh: chÞu tr¸ch nhiÖm nguån vèn, c©n ®èi thu chi, tµi s¶n lu
®éng, tµi s¶n cè ®Þnh cña Tæng c«ng ty.
15. Phßng kÕ to¸n tæng hîp: tæng hîp sæ s¸ch thu chi trong kú, ph¸t sinh
trong kú, kÞp thêi ®iÒu chØnh chØ tiªu tíi tõng bé phËn kinh doanh.
16. Ngoµi ra cßn cã c¸c c«ng ty khu vùc trùc thuéc tõng vïng trªn kh¾p
®Êt níc.
8
PhÇn II
ph©n tÝch c¸c ho¹t ®éng kinh doanh ®¸nh gi¸ u nhîc ®iÓm vµ mét sè ®Þnh híng
cña tæng c«ng ty x¨ng dÇu (2000-2001)
I.
T×nh h×nh nhËp khÈu x¨ng dÇu
Víi b¶ng nhËp khÈu x¨ng dÇu qua c¸c n¨m 1997-1999 cho thÊy khèi lîng
nhËp khÈu lµ t¨ng lªn. N¨m 98 khèi lîng t¨ng 242.439 (t¨ng 6,7%). §Õn n¨m 99
t¨ng nhÑ 59.141 tÊn (t¨ng 1,5%) so víi n¨m 98.
BiÓu sè 01:
T×nh h×nh nhËp khÈu x¨ng dÇu qua c¸c n¨m 1997 - 1999
Tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam
Khèi lîng vµ trÞ gi¸
T
T
DiÔn gi¶i
I
Tæng kim ng¹ch
II
Khèi lîng NK
1
X¨ng «t«
2
3
4
§VT
So s¸nh
1997
1998
1999
USD
636.070.877
455.938.477
TÊn
3.611.227
98/97
99/98
Sè T§
Tû lÖ
Sè T§
Tû lÖ
558.922.638
-180.132.400
-28,3%
102.984.161
22,6%
3.853.666
3.912.807
242.439
6,7%
59.141
1,5%
869.151
887.139
832.283
17.988
2,1%
-54.856
-6,2%
Diesel
1.781.368
1.968.964
1.900.869
187.596
10,5%
-68.095
-3,5%
Mazut
758.213
827.450
1.031.129
69.237
9,1%
203.679
24,6%
D.Ho¶, Zet
202.495
170.113
148.526
-32.382
-16,0%
-21.587
-12,7%
VÒ chi tiÕt tõng mÆt hµng th× thÊy 3 mÆt hµng x¨ng « t«, diesel vµ mazut ®Òu
t¨ng so víi n¨m 97 trong ®ã diesel t¨ng cao nhÊt 10,5% tiÕp ®Õn lµ mazut t¨ng
9,1% vµ x¨ng t¨ng 2,1%. §Õn n¨m 1999 th× khèi lîng nhËp khÈu c¸c mÆt hµng
x¨ng dÇu ®Òu gi¶m lµ do biÕn ®éng t¨ng gi¶m s¶n lîng x¨ng dÇu b¸n ra cña Tæng
c«ng ty céng víi gi¸ dÇu trªn thÕ giíi gi÷ ë møc cao nªn tæng kim ng¹ch nhËp
khÈu x¨ng dÇu còng ë møc cao 636.070.877. §Õn n¨m 1998 gi¸ dÇu thÕ giíi ®îc
khèi OPEC t¨ng s¶n lîng khai th¸c dÇu th« do ®ã ®· gi¶m, céng víi møc nhËp
khÈu cña Tæng c«ng ty gi¶m do ®ã ®· tiÕt kiÖm ®îc 180.132.140 USD. §Õn n¨m
1999 tæng kim ng¹ch t¨ng 102.984.161 USD.
9
II.
T×nh h×nh b¸n x¨ng dÇu
BiÓu sè 02
T×nh h×nh xuÊt b¸n x¨ng dÇu qua c¸c n¨m 1997 - 1999 (theo mÆt hµng)
Tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam
S¶n lîng vµ doanh thu
TT
DiÔn gi¶i
§VT
1.000®
So s¸nh
98/97
99/98
1997
1998
1999
12.483.955.268
12.284.387.972
12.155.420.751
-199.567.296
-1,6%
-128.967.221
-1,0%
4.294.762
4.506.387
4.641.224
211.625
4,9%
134.837
3,0%
-80.904
-6,8%
Sè T§
Tû lÖ
Sè T§
Tû lÖ
I
Tæng doanh thu
II
S¶n lîng X.B¸n
1
X¨ng « t«
1.168.476
1.186.281
1.105.377
17.805
1,5%
2
Diesel
2.109.660
2.282.837
2.306.794
173.177
8,2%
23.957
1,0%
3
Mazut
777.582
824.851
1.030.448
47.269
6,1%
205.597
24,9%
4
D.ho¶, Zet
239.044
212.418
198.605
-26.626
-11,15%
-13.813
-6,5%
m3
Víi t×nh h×nh b¸n x¨ng dÇu qua c¸c n¨m 97-99 ta thÊy n¨m 98 tæng s¶n lîng x¨ng dÇu xuÊt b¸n ®¹t 4.506.387m3 t¨ng 4,9% so víi n¨m 97, nh×n chung
c¸c mÆt hµng ®Òu t¨ng tõ 1-8% chØ riªng mÆt hµng dÇu ho¶ vµ ZetA1 gi¶m m¹nh
ë møc 26.626m3 (-11,1%) lµ do b¾t ®Çu tõ n¨m 98 côc x¨ng dÇu qu©n ®éi kh«ng
mua nhiªn liÖu bay tõ tæng c«ng ty n÷a mµ chuyÓn sang mua hµng cña c«ng ty
x¨ng dÇu qu©n ®éi. Do vËy thÞ phÇn cña mÆt hµng nµy gi¶m m¹nh. §Õn n¨m 99
s¶n lîng x¨ng dÇu b¸n cña Tæng c«ng ty t¨ng nhÑ ë 134.837m 3 (3%) so víi n¨m
98. §èi víi mÆt hµng x¨ng «t« gi¶m m¹nh 80.904m3 (gi¶m 6,8%) nÕu tÝnh ®Õn
yÕu tè t¨ng trëng hµng n¨m th× thÞ phÇn n¨m 99 gi¶m cho dï mÆt hµng mazót
t¨ng ®Õn (24,9%). Ngoµi ra c¸c c«ng ty thµnh viªn ®îc khai th¸c tiÒm n¨ng ë c¸c
hé c«ng nghiÖp trong n¨m 99.
III. Ph¬ng thøc b¸n hµng
VÒ ph¬ng thøc b¸n hµng Tæng c«ng ty thùc hiÖn b¸n hµng qua 3 ph¬ng thøc
®ã lµ: b¸n bu«n, b¸n lÎ vµ t¸i xuÊt.
BiÓu sè 03
10
T×nh h×nh xuÊt b¸n x¨ng dÇu qua c¸c n¨m 1997 - 1999 (theo ph¬ng thøc)
Tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam
S¶n lîng xuÊt b¸n
STT
DiÔn gi¶i
Tæng céng
§VT
m3
1997
So s¸nh
98/97
99/98
1998
1999
4.294.762
4.506.387
4.641.224
211.625
4,9%
134.837
3,0%
2.888.084
2.968.130
2.944.136
80.046
2,8%
-23.994
-0,8%
Sè T§
Tû lÖ
Sè T§
Tû lÖ
1
B¸n bu«n
2
B¸n lÎ
946.804
979.164
994.022
32.360
3,4%
14.858
1,5%
3
T¸i xuÊt
459.874
559.093
703.066
99.219
21,6%
143.973
25,8%
§èi víi b¸n bu«n: ®èi víi c¸c mÆt hµng x¨ng dÇu vµ b¸n cho c¶ c¸c hé tiªu
dïng c«ng nghiÖp, c¸c tæng ®¹i lý, ®©y lµ ph¬ng thøc b¸n hµng chñ yÕu kho¶ng
63-67% s¶n lîng, n¨m 98 b¸n bu«n t¨ng 2,8% nhng ®Õn n¨m 99 l¹i gi¶m ë møc
0,8%
B¸n lÎ: lµ toµn bé lîng hµng b¸n qua c¸c cét b¬m t¹i c¸c cöa hµng b¸n lÎ
s¶n lîng ®¹t kho¶ng 21-23% n¨m 98 b¸n lÎ t¨ng 3,4% nhng ®Õn n¨m 99 chØ t¨ng
1,5% so víi thùc hiÖn n¨m 98.
T¸i xuÊt: lµ lîng hµng t¹m nhËp khÈu ®Ó b¸n sang c¸c níc kh¸c nh Lµo,
Campuchia, Trung Quèc,... s¶n lîng ®¹t kho¶ng 10-13% víi ph¬ng thøc nµy s¶n
lîng t¨ng ®Òu qua c¸c n¨m 98 t¨ng 21,6% ®Õn 99 t¨ng 25,8% so víi n¨m 98.
Nh×n chung tÝnh ®Õn n¨m 99 s¶n lîng vÉn t¨ng 134.837m3 so víi n¨m 98.
11
IV. Ph©n bæ nguån hµng theo khu vùc
BiÓu sè 04
T×nh h×nh xuÊt b¸n x¨ng dÇu qua c¸c n¨m 1997 - 1999 (theo khu vùc)
Tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam
S¶n lîng xuÊt b¸n
STT
DiÔn gi¶i
§VT
m3
1
2
3
Tæng céng
MiÒn B¾c
MiÒn Trung
MiÒn Nam
1997
1998
1999
4.294.762
1.644.402
687.496
1.962.865
4.506.387
1.420.019
714.918
2.371.450
4.641.224
1.638.404
737.235
2.265.585
So s¸nh
98/97
99/98
Sè T§
Tû lÖ
Sè T§
Tû lÖ
211.624
-224.383
27.422
408.585
4,9%
-13,6%
4,0%
20,8%
134.837
218.385
22.317
-105.865
3,0%
15,4%
3,1%
-4,5%
Nh×n vµo BiÓu sè 04 ta cã thÓ thÊy t×nh h×nh b¸n x¨ng dÇu cña Tæng c«ng ty
x¨ng dÇu trªn toµn quèc qua c¸c khu vùc:
- MiÒn B¾c n¨m 98 cã gi¶m sót nhng ®Õn n¨m 99 s¶n lîng b¸n hµng t¨ng
218.385m3 t¨ng 15,4% so víi n¨m 97 th× gÇn b»ng.
- MiÒn Trung: tØ lÖ t¨ng ®Òu qua c¸c n¨m, n¨m 98 t¨ng 27.422m3 ®Õn n¨m
99 t¨ng 22.317m3 so víi thùc hiÖn n¨m 98.
- MiÒn Nam: tÝnh ®Õn n¨m 98 s¶n lîng t¨ng cao ë møc 408.585m3 t¨ng
20,8% nhng n¨m 99 l¹i bÞ gi¶m ë møc 105.865m3 gi¶m 4,5%.
V.
KÕt qu¶ kinh doanh vµ c¸c kho¶n môc chi phÝ
Doanh thu kinh doanh x¨ng dÇu ë c¸c n¨m 98, 99 ®Òu gi¶m so víi n¨m 97.
Sù gi¶m sót nµy do ¶nh hëng cña gi¸ c¶ x¨ng dÇu nhËp khÈu vµ riªng n¨m 99 khi
¸p dông LuËt thuÕ GTGT toµn bé thuÕ doanh thu tríc ®©y ®îc h¹ch to¸n vµo
doanh sè th× ®Õn n¨m 99 thuÕ GTGT lo¹i trõ ra khái doanh sè.
12
BiÓu sè 05
KÕt qu¶ kinh doanh x¨ng dÇu qua c¸c n¨m 1997 - 1999
Tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam
S¶n lîng xuÊt b¸n
TT
DiÔn gi¶i
§VT
So s¸nh
1997
1998
1999
98/97
Sè T§
99/98
Tû lÖ
Sè T§
Tû lÖ
I
Tæng doanh thu
1.000®
12.483.955.268
12.284.387.972
12.155.420.751
-199.567.296
-1,6%
-128.967.221
-1,0%
II
Tæng gi¸ vèn
1.000®
10.849.573.569
10.707.677.115
10.798.653.762
-141.896.454
-1,3%
90.976.647
0,8%
III
L·i gép
1.000®
1.634.381.699
1.576.710.857
1.356.766.989
-57.670.842
-3,5%
-219.943.868
-13,9%
Tû suÊt l·i gép
%/DT
13,1%
12,8%
11,2%
Chi phÝ KD
1.000®
1.008.225.165
1.024.360.779
1.108.473.542
16.135.615
1,6%
84.112.763
8,2%
Tû suÊt chi phÝ
%/DT
8,1%
8,3%
9,1%
Lîi nhuËn XD
1.000®
626.156.534
552.350.078
248.293.447
-73.806.457
-11,8%
-304.056.630
-55,0%
Tû suÊt lîi nhuËn
%/DT
5,0%
4,5%
2,0%
Nép ng©n s¸ch
1.000®
4.771.162.368
6.320.876.360
5.285.392.253 1.549.713.993
32,5%
-1.035.484.107
-16,4%
IV
V
VI
TÝnh ®Õn chØ tiªu tû suÊt l·i gép thÊy r»ng bÞ gi¶m qua c¸c n¨m 97 lµ
(-13,1%) trªn doanh sè, 98 gi¶m (-12,8%) vµ n¨m 99 con sè lµ (-11,2%). §iÒu
nµy ph¶n ¸nh thùc tr¹ng kinh doanh x¨ng dÇu ngµy cµng khã kh¨n, thÞ trêng cã
hiÖn tîng c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh (¶nh hëng qua thuÕ nhËp khÈu x¨ng dÇu
tinh chÕ vµ nguyªn liÖu ®Ó pha chÕ thµnh s¶n phÈm x¨ng dÇu). Bªn c¹nh ®ã Nhµ
níc cã chñ tr¬ng t¨ng thuÕ nhËp khÈu dÉn ®Õn l·i gép cao nªn lµm cho tû suÊt l·i
gép gi¶m, chi phÝ kinh doanh x¨ng dÇu qua c¸c n¨m t¨ng vÒ sè tuyÖt ®èi, ®ång
thêi tû suÊt chi phÝ còng t¨ng. N¨m 97 lµ 8,1%, n¨m 98 lµ 8,3% vµ n¨m 99 lµ
9,1%. Tû suÊt chi phÝ t¨ng lµ do doanh sè gi¶m nhng ®iÒu quan träng lµ do sù
t¨ng lªn cña 1 sè kho¶n môc, chi phÝ lín nh chi phÝ tiÒn l¬ng, chi phÝ khÊu hao
TSC§ chiÕm tû träng 20-26%. C¸c kho¶n chi phÝ kh¸c chiÕm 30% tû träng. Chi
tiÕt mét sè kho¶n môc thÓ hiÖn ë biÓu sau:
13
BiÓu sè 06
Mét sè kho¶n môc chi phÝ KDXD chñ yÕu qua c¸c n¨m 1997 - 1999
Tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam
S¶n lîng xuÊt b¸n
TT
DiÔn gi¶i
§VT
1997
1998
So s¸nh
98/97
1999
Sè T§
99/98
Tû lÖ
Sè T§
Tû lÖ
I
Tæng doanh thu
1.000®
12.483.955.268
12.284.387.972
12.155.420.751
-199.567.296
-1,6%
-128.967.221
-1,0%
II
Tæng chi phÝ
1.000®
1.008.225.165
1.024.360.779
1.108.473.542
16.135.615
1,6%
84.112.763
8,2%
Tû suÊt chi phÝ
%/DT
8,1%
8,3%
9,1%
TiÒn l¬ng
1.000®
141.365.073
148.649.641
178.679.168
7.284.568
5,2%
30.029.527
20,2%
Tû träng
%/CP
14,0%
14,5%
16,1%
C.phÝ KHTSC§
1.000®
99.307.687
100.180.818
115.980.568
873.131
0,9%
15.799.750
15,8%
Tû träng
%/CP
9,8%
9,8%
10,5%
C.phÝ vËn chuyÓn
1.000®
326.580.201
325.086.975
310.394.935
-1.493.226
-0,5%
-14.692.040
-4,5%
Tû träng
%/CP
32,4%
31,7%
28,0%
C.phÝ hao hôt
1.000®
139.825.091
133.045.055
134.665.972
-6.780.035
-4,8%
1.620.917
1,2%
Tû träng
%/CP
13,9%
13,0%
12,1%
C.phÝ kh¸c
1.000®
301.147.113
317.398.291
368.752.900
16.251.178
5,4%
51.354.609
16,2%
Tû träng
%/CP
29,9%
31,0%
33,3%
1
2
3
4
5
Qua BiÓu sè 05 cho thÊy lîi nhuËn kinh doanh x¨ng dÇu thu ®îc cña n¨m
97 lµ cao nhÊt (626 tû ®ång) n¨m 98 lµ (552 tû ®ång) vµ n¨m 99 lµ (248 tû ®ång)
vµ ®¬ng nhiªn tû suÊt lîi nhuËn còng t¬ng øng bÞ gi¶m qua c¸c n¨m 97 lµ 5%
trªn doanh sè n¨m 98 lµ 4,5% vµ n¨m 99 lµ 2% trªn doanh sè.
T×nh h×nh nép ng©n s¸ch: tæng nép ng©n s¸ch n¨m 98 t¨ng h¬n 1.549 tû
®ång so víi thùc hiÖn cña n¨m 97 ®Õn n¨m 99 tæng nép ng©n s¸ch so víi n¨m 98
gi¶m 1.035 tû ®ång lµ do sù biÕn ®éng gi¸ c¶ nhËp khÈu, trong khi ®ã mÆt b»ng
gi¸ tèi ®a trong 3 n¨m ®Òu gi÷ ë møc æn ®Þnh. V× vËy Nhµ níc lu«n tËn thu ng©n
s¸ch th«ng qua viÖc ®iÒu chØnh t¨ng thuÕ nhËp khÈu c¸c mÆt hµng.
VI. T×nh h×nh sö dông vèn
T×nh h×nh sö dông vèn qua c¸c n¨m 97-99 cña Tæng c«ng ty ®Òu ®îc t¨ng
lªn qua c¸c n¨m 98 t¨ng gÇn 36 tû ®ång vµ n¨m 99 t¨ng h¬n 61 tû ®ång so víi
n¨m 98 vµ c¸c quü ®Çu t còng t¨ng lªn qua c¸c n¨m.
Tuy nhiªn do yÕu tè doanh sè bÞ gi¶m nh ®· ph©n tÝch ë trªn nªn vßng quay vèn
còng bÞ gi¶m. N¨m 97 ®¹t 6,1 vßng, n¨m 98 lµ 5,9 vßng vµ n¨m 99 lµ 5,6 vßng.
BiÓu sè 07
14
T×nh h×nh sö dông vèn vµ c¬ cÊu tham gia kinh doanh qua c¸c n¨m 1997 - 1999
Tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam
S¶n lîng vµ doanh thu
TT
I
DiÔn gi¶i
§VT
1997
1998
So s¸nh
98/97
1999
Sè T§
Tæng doanh thu
1.000®
II
Tæng vèn
1.000®
2.055.326.000
2.091.288.000
2.152.310.000
1
Vèn ng©n s¸ch
1.040.215.000
1.000.852.000
1.003.453.000
2
Vèn tù bæ sung
1.013.307.000
1.090.195.000
1.148.645.000
3
Vèn kh¸c
1.804.000
241.000
212.000
III
C¸c quü ®Çu t
96.884.000
234.227.000
1.000®
12.483.955.268 12.284.387.972 12.155.420.751
-199.567.296
99/98
Tû lÖ
Sè T§
Tû lÖ
-1,6%
-128.967.221
-1,0%
35.962.000
1,7%
61.022.000
2,9%
-39.363.000
-3,8%
2.601.000
0,3%
76.888.000
7,6%
58.450.000
5,4%
-1.563.000
-86,6%
-29.000
-12,0%
344.657.000
137.343.000 141,8%
110.430.000
47,1%
1
Quü §T PT SX
59.646.000
203.679.000
316.014.000
144.033.000
241,5%
112.335.000
55,2%
2
Nguån vènXDCB
37.238.000
30.548.000
28.643.000
-6.690.000
-18,0%
-1.905.000
-6,2%
IV
Vßng quay vèn
6,1
5,9
5,6
vßng
VII. T×nh h×nh sö dông lao ®éng vµ tiÒn l¬ng
T×nh h×nh lao ®éng cña Tæng c«ng ty n¨m 98 t¨ng 331 ngêi (t¨ng 1,8%) so
víi sè lao ®éng n¨m 97 ®Õn n¨m 99 t¨ng 760 ngêi (t¨ng 4,1%) so víi n¨m 98.
Do vËy tæng quü l¬ng qua c¸c n¨m còng t¨ng theo, tuy nhiªn møc phÝ tiÒn l¬ng
vÉn æn ®Þnh n¨m 98 vµ 99 ®Òu ë møc 24®/1.000 soanh sè.
N¨ng suÊt lao ®éng gi¶m do yÕu tè gi¶m doanh sè. Thu nhËp b×nh qu©n ®Çu
ngêi ®îc t¨ng lªn chøng tá Tæng c«ng ty kh«ng ngõng c¶i thiÖn n©ng cao ®êi
sèng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn.
15
BiÓu sè 08
T×nh h×nh lao ®éng vµ tiÒn l¬ng qua c¸c n¨m 1997 - 1999
Tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam
S¶n lîng vµ doanh thu
TT
DiÔn gi¶i
§VT
I
Tæng doanh thu
1.000®
II
Lao ®éng BQ
ngêi
III
Tæng quü l¬ng
IV
1997
1998
So s¸nh
98/97
1999
12.483.955.268 12.284.387.972
Sè T§
99/98
Tû lÖ
Sè T§
Tû lÖ
12.155.420.751
-199.567.296
-1,6%
-128.967.221
-1,0%
18.011
18.342
19.102
331
1,8%
760
4,1%
1.000®
258.900.000
289.211.000
291.574.000
30.311.000
11,7%
2.363.000
0,8%
MøcphÝ T.l¬ng
/1.000
DT
21
24
24
3
13,5%
0
1,9%
V
N¨ng suÊt L§
1.000®
DT/ng
693.129
669.741
636.343
-23.389
-3,4%
-33.398
-5,05
VI
Thu nhËp BT
1.000®
/ng/th¸ng
1.186
1.349
1.491
163
13,7%
142
10,5%
VIII.§¸nh gi¸ s¬ bé kÕt qu¶ kinh doanh vµ mét sè gi¶i ph¸p
®iÒu hµnh kinh doanh n¨m 2000 - 2001
1.
T×nh h×nh chung:
Víi t×nh h×nh bÊt æn vÒ chÝnh trÞ trªn thÕ giíi kÐo theo khèi xuÊt khÈu dÇu
má OPEC t¨ng gi¸ dÇu th« håi ®Çu n¨m 2000 gi¸ x¨ng dÇu nhËp vµo cña Tæng
c«ng ty lu«n ë møc cao ®Æc biÖt lµ dÇu háa. Cô thÓ gi¸ x¨ng dÇu thÕ giíi ë thêi
®iÓm cao nhÊt vµ thÊp nhÊt trong 9 th¸ng ®Çu n¨m 2000 (USD/thïng).
ThÊp nhÊt (B/Q th¸ng 4) Cao nhÊt (BQ th¸ng 9)
DÇu th«
24,157
33,478
DÇu ho¶
27,986
42,529
Diesel
26,529
40,503
Naptha
25,005
34,818
Víi møc gi¸ trªn dÉn ®Õn cung nhá h¬n cÇu, g©y t×nh tr¹ng thiÕu x¨ng dÇu
ë mét sè níc trªn thÕ giíi ®Æc biÖt lµ níc Ph¸p. Do vËy nguån nhËp cña Tæng
c«ng ty lµ rÊt khã kh¨n, céng thªm 4 lÇn t¨ng gi¸ do Nhµ níc thùc hiÖn. Møc
thuÕ nhËp khÈu cña tÊt c¶ c¸c mÆt hµng lµ 0% xong møc ®iÒu chØnh ®Òu thÊp (4
lÇn) dÉn ®Õn Tæng c«ng ty lç triÒn miªn trõ th¸ng 4 ph¸t sinh lîi nhuËn.
16
2.
KÕt qu¶ kinh doanh n¨m 2000
T×nh h×nh kinh doanh x¨ng dÇu néi ®Þa cña Tæng c«ng ty íc tÝnh lç trªn 800
tØ ®ång (6 th¸ng ®Çu -370 tØ, 6 th¸ng sau kho¶ng trªn 500 tØ ®ång).
3.
Mét sè gi¶i ph¸p ®iÒu hµnh kinh doanh 6 th¸ng ®Çu n¨m 2001
- §èi víi c¸c mÆt hµng nhËp khÈu dù kiÕn 3.000.000m3 tÊn t¨ng xÊp xØ 55%
so víi cïng kú 99 ®¸p øng ®ñ nguån cho c¸c vïng bÞ thiªn tai, c¸c ®iÓm nãng
khan hiÕm nh»m b×nh æn gi¸.
- HiÖn t¹i gi¸ x¨ng dÇu trªn thÕ giíi ®· dÞu trë l¹i xong vÉn cßn duy tr× ë
møc cao. So víi gi¸ nhËp khÈu, tØ gi¸ hiÖn hµnh do Nhµ níc hiÖu chØnh míi ®·
ph¸t sinh lîi nhuËn ®èi víi mÆt hµng x¨ng (chªnh lÖch tèi ®a gi¸ vèn cha cã chi
phÝ ë møc 450-510®/lÝt) c¸c s¶n phÈm kh¸c nh: dÇu ho¶, Mazut, ZetA1 vÉn tiÕp
tôc lç, riªng Diesel xÊp xØ hoµ vèn, chªnh lÖch gi÷a gi¸ x¨ng vµ dÇu ho¶ ë møc
cao. Tríc t×nh h×nh trªn viÖc ®iÒu hµnh gi¸ thÞ trêng tríc m¾t cÇn ®¹t ®îc c¸c
môc tiªu sau:
Duy tr× møc gi¸ hiÖn t¹i trªn thÞ trêng nh»m tÝch luü gi¶m viÖc cÊp bï tõ
ng©n s¸ch Nhµ níc ë møc cã thÓ. Môc tiªu nµy cã thÓ ®¹t ®îc v× c¸c ®¬n vÞ kinh
doanh song song còng ë t×nh tr¹ng chung (chi phÝ kinh doanh thÊp) ph¶i bï lç
cho kú tríc. Tuy nhiªn kh«ng lo¹i trõ kh¶ n¨ng c¸c ®èi t¸c tù ®éng h¹ gi¸ b¸n ®Ó
®¹t h¹n ng¹ch nhËp khÈu cña Bé giao. VËy gi¸ c¶ cô thÓ nh sau:
§èi víi miÒn B¾c: vÉn tiÕp tôc duy tr× gi¸ cøng ®èi víi c¸c mÆt hµng x¨ng
dÇu (®é chªnh lÖch gi¸ min víi gi¸ tèi ®a lµ 80-90®/lÝt).
§èi víi khu vùc phÝa Nam: thÞ phÇn ®èi víi mÆt hµng x¨ng t¨ng kho¶ng 6%
so víi cïng kú 99 do c¸c ®èi t¸c kh¸c tham gia t¬ng ®èi ®ång ®Òu. V× vËy nÕu
mÆt hµng x¨ng cã lîi nhuËn, rÊt cã thÓ cã sù c¹nh tranh cña c¸c ®¬n vÞ kh¸c nªn
gi¸ b¸n néi bé Tæng c«ng ty sÏ qui ®Þnh ë ®iÒu kiÖn b×nh thêng vµ ®iÒu tiÕt quÜ
dù phßng ®Ó l¹i trªn Tæng c«ng ty sÏ ë møc cao (®iÒu hµnh gi¸ ®Çu nguån chªnh
víi gi¸ tèi ®a kho¶ng 150-170®/lÝt). C¸c mÆt hµng kh¸c vÉn ë møc gi¸ b×nh thêng. §èi víi dÇu ho¶ do lò lôt thiªn tai ë nhiÒu ®Þa ph¬ng nªn t¨ng ®ét biÕn nªn
viÖc ®¶m b¶o nguån lµ rÊt khã kh¨n. Tæng c«ng ty sÏ cã chÝnh s¸ch biÖn ph¸p
b¸n mÆt hµng nµy víi gi¸ phï hîp theo ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o quyÒn lîi cho ngêi
tiªu dïng, xuÊt hµng liªn tôc víi nhiÒu h×nh thøc hoÆc nhËp khÈu bæ xung nÕu
thÊy cÇn thiÕt, ®¶m b¶o nguån ®Òu, tr¸nh biÕn ®éng gi¸ g©y bÊt æn cho ngêi tiªu
dïng.
4.
§¸nh gi¸ u, nhîc ®iÓm
a. ¦u ®iÓm:
ThÞ trêng x¨ng dÇu chÝnh cña Tæng c«ng ty lµ mét thÞ trêng ®éc quyÒn, ®ã
lµ ®iÒu kiÖn tèt ®Ó c«ng ty cñng cè vµ ph¸t triÓn cho phÇn h¹ nguån, t¨ng trëng
khèi lîng b¸n ra.
Ho¹t ®éng cña Tæng c«ng ty ®îc gi÷ v÷ng, cã nÒn nÕp kû c¬ng, s¶n xuÊt
kinh doanh ®îc ph¸t triÓn, æn ®Þnh thÞ trêng x¨ng dÇu cña Tæng c«ng ty nãi riªng
17
vµ c¸c ®¬n vÞ b¹n ë tuyÕn sau nãi chung, t¹o ®îc lßng tin víi kh¸ch hµng. Phôc
vô ®¾c lùc cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt níc, xøng ®¸ng vai trß lµ
doanh nghiÖp Nhµ níc ®ãng vai trß chñ ®¹o trªn thÞ trêng x¨ng dÇu c¶ níc.
Tæ chøc s¶n xuÊt vµ c«ng t¸c qu¶n lý ®îc cñng cè vµ hoµn thiÖn lµ c¬ së ®Ó
tiÕt kiÖm chi phÝ t¹o ra n¨ng suÊt lao ®éng cao vµ chÊt lîng phôc vô ngµy cµng
tèt h¬n.
Gi÷ g×n ®îc sù an toµn chung trªn tÊt c¶ c¸c mÆt ho¹t ®éng, t¹o ®îc sù ®oµn
kÕt thèng nhÊt, kh«ng khÝ lao ®éng h¨ng say.
b. Nhîc ®iÓm
Tuy nhiªn trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh n¨m
1997-1999 ®· béc lé nh÷ng khã kh¨n yÕu kÐm cÇn ®îc chÊn chØnh vµ kh¾c phôc.
ë mét vµi bé phËn do qu¶n lý bu«ng láng, thiÕu kiÓm tra kiÓm so¸t, mét sè
nh©n viªn thiÕu tu dìng rÌn luyÖn. MÆt kh¸c do chÕ ®é ®éc quyÒn trong qu¶n lý,
lîi dông quyÒn h¹n nªn ®· vi ph¹m quy chÕ qu¶n lý tµi chÝnh, th¸i ®é lµm viÖc
yÕu kÐm, thiÕu tr¸ch nhiÖm, ¶nh hëng ®Õn uy tÝn chung cña Tæng c«ng ty.
Sè vô tai n¹n giao th«ng qu¸ lín g©y thiÖt h¹i nhiÒu vÒ ngêi vµ tµi s¶n cÇn
®îc xem xÐt, ®¸nh gi¸ râ nguyªn nh©n ®Ó cã biÖn ph¸p kh¾c phôc.
Ch¬ng tr×nh më réng m¹ng líi b¸n lÎ vµ hiÖn ®¹i ho¸ c¬ së vËt chÊt kü thuËt
tuy lµm ®îc nhiÒu viÖc song còng béc lé nh÷ng khuyÕt ®iÓm trong qu¶n lý thiÕt
bÞ vËt t.
Nh×n l¹i mét n¨m ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh thµnh tÝch ®¹t ®îc vÉn lµ
c¬ b¶n, nhng còng ®ßi hái Tæng c«ng ty ph¶i m¹nh d¹n vµ c¬ng quyÕt kh¾c phôc
nh÷ng mÆt cßn yÕu kÐm ®Ó v¬n lªn kh¼ng ®Þnh m×nh tríc thÞ trêng x· héi g©y
dùng ®¬n vÞ ngµy cµng ph¸t triÓn v÷ng m¹nh h¬n.
5.
Mét sè ®Þnh híng ho¹t ®éng trong n¨m 2001
§Ó chuÈn bÞ hµnh trang cho thÕ kû 21 còng lµ n¨m tiÕp tôc thùc hiÖn ch¬ng
tr×nh hiÖn ®¹i ho¸, c«ng nghiÖp ho¸ víi tèc ®é nhanh, m¹nh h¬n c¶ trong níc.
§©y lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó t¨ng trëng nhu cÇu tiªu thô x¨ng dÇu vµ c¸c s¶n
phÈm ho¸ dÇu. Tæng c«ng ty l¹i võa kû niÖm ngµy truyÒn thèng 40 n¨m cña
ngµnh x¨ng dÇu ViÖt Nam. §©y còng lµ niÒm tù hµo vµ ®éng lùc thóc ®Èy sù
nghiÖp cña chóng ta v¬n tíi. Song kh«ng ph¶i lµ kh«ng cã nh÷ng khã kh¨n th¸ch
thøc míi tríc nhu cÇu tiªu dïng cña x· héi t¨ng m¹nh ®ang m©u thuÉn víi n¨ng
lùc hiÖn cã cña c«ng ty.
Víi nh÷ng ®Þnh híng lín cña ngµnh trong n¨m 2001 ®Æt ra cho Tæng c«ng
ty nhiÖm vô rÊt nÆng nÒ. §Ó hoµn thµnh tèt nhiÖm vô kinh doanh n¨m 2001 Tæng
c«ng ty ®· ®Æt ra môc tiªu c¬ b¶n lµ:
§¶m b¶o æn ®Þnh thÞ trêng x¨ng dÇu, tho¶ m·n nhu cÇu ngµy cµng t¨ng
cña kh¸ch hµng vÒ sè lîng, chÊt lîng, chñng lo¹i, tiÕn ®é vµ chÊt lîng phôc vô,
®¶m b¶o c¸c nguån hµng cho c¸c ®¬n vÞ ë tuyÕn sau, n©ng cao uy tÝn cña
PETROLIMEX nãi chung vµ cña c«ng ty nãi riªng.
18
TiÕp tôc ch¬ng tr×nh hiÖn ®¹i ho¸ c¬ së vËt chÊt kü thuËt, ®Èy nhanh tiÕn
®é, ¸p dông tiÕn bé khoa häc míi nh ®a tin häc vµ ®iÒu khiÓn häc trong qu¶n lý
vµ ®iÒu hµnh.
§¶m b¶o æn ®Þnh viÖc lµm vµ c¶i thiÖn tõng bíc thu nhËp cña ngêi lao
®éng, ®µo t¹o ®éi ngò kü thuËt c«ng nh©n lµnh nghÒ vµ c¸n bé qu¶n lý ®¸p øng
yªu cÇu míi v× con ngêi lµ trung t©m, lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh cña thµnh c«ng.
§¶m b¶o an toµn chung trong toµn Tæng c«ng ty vÒ c¸c mÆt ho¹t ®éng, tõ
c«ng t¸c chÝnh trÞ t tëng, tæ chøc ®Õn s¶n xuÊt kinh doanh.
19
PhÇn III
ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ c«ng t¸c qu¶n trÞ
cña doanh nghiÖp
I.
PH©n tÝch ®¸nh gi¸ c«ng t¸c qu¶n trÞ theo c¸c ho¹t
®éng t¸c nghiÖp
1.
C«ng t¸c qu¶n trÞ tiªu thô hµng ho¸
a. C«ng t¸c qu¶n trÞ b¸n hµng:
* Môc tiªu b¸n hµng:
Díi gãc ®é nÒn kinh tÕ quèc d©n, tiªu thô hµng ho¸ cã vai trß to lín ®èi víi
sù ®iÒu hoµ gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng, gãp phÇn c©n ®èi cung - cÇu hµng ho¸
trªn thÞ trêng, tøc lµ nã ®iÒu hoµ gi÷a tiÒn - hµng, gi÷a kh¶ n¨ng vµ nhu cÇu, do
®ã nã ®¶m b¶o cho sù ph¸t triÓn c©n ®èi trong tõng ngµnh vµ gi÷a c¸c ngµnh víi
nhau lµm cho s¶n xuÊt ngµy cµng më réng, lu th«ng ngµy cµng th«ng suèt,
®êi sèng x· héi ngµy cµng ph¸t triÓn. Tiªu thô hµng ho¸ quyÕt ®Þnh sù sèng cßn
cña doanh nghiÖp. Tæng c«ng ty X¨ng dÇu sÏ kh«ng thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®îc
trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng nÕu nh kh«ng b¸n ®îc hµng. Nã liªn quan tíi mét lo¹t
vÊn ®Ò nh thu håi vèn, t¨ng doanh thu cã tiÒn ®Ó tr¶ l¬ng cho ngêi lao ®éng, cã
lîi nhuËn ®Ó tiÕp tôc ®Çu t vµo s¶n xuÊt kinh doanh. MÆt kh¸c tiªu thô hµng ho¸
®îc coi lµ kh©u cuèi cïng cña toµn bé qu¸ tr×nh kinh doanh, nã quyÕt ®Þnh môc
tiªu kinh doanh cña doanh nghiÖp, ph¶n ¸nh phÇn nµo hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh
doanh.
+ §iÒu tra nghiªn cøu thÞ trêng: Tæng C«ng ty X¨ng dÇu coi ®©y lµ kh©u
cÇn thiÕt ®ãng vai trß quan träng, nã quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng hoÆc thÊt b¹i cña
tiªu thô hµng ho¸, thùc chÊt nã tr¶ lêi c¸c c©u hái:
- ThÞ trêng ®ang cÇn mÆt hµng x¨ng dÇu g×?
- Dung lîng thÞ trêng cña mÆt hµng ®ã ra sao?
- §èi tîng tiªu thô nh÷ng hµng ho¸ ®ã?
+ Lùa chän hµng ho¸ thÝch øng vµ tiÕn hµnh tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh:
nã lµ viÖc ®a ra mét quyÕt ®Þnh cïng víi ph¬ng ¸n hµnh ®éng, Phßng Kinh
doanh kh«ng thÓ t¸ch rêi gi÷a tæ chøc kinh doanh vµ m«i trêng ho¹t ®éng kÕt
qu¶ ®îc x¸c ®Þnh vÒ mÆt chÊt lîng vµ sè lîng, môc tiªu ®Ò ra cã thÓ lµ môc tiªu
dµi h¹n, ng¾n h¹n vµ trung h¹n.
+ Tæ chøc hoµn chØnh s¶n phÈm tríc khi ®a vµo lu th«ng: kiÓm tra chÊt lîng, nh·n hiÖu, bao gãi,...
20
- Xem thêm -