Môc lôc
* Lêi nãi ®Çu ............................................................................
* Néi dung c¬ b¶n cña b¸o c¸o...................................................
PhÇn 1 : ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n
cña c«ng ty...........................................................................
I - §Æc ®iÓm t×nh h×nh cña ®¬n vÞ ................................................
1. Chøc n¨ng , nhiÖm vô ,vÞ trÝ , ph¬ng híng ho¹t ®éng .........
2. C¬ cÊu tæ chøc , qu¶n lý ......................................................
3. Tæ chøc , h×nh thøc kÕ to¸n ¸p dông ...................................
4. ThuËn lîi vµ khã kh¨n ¶nh hëng tíi c«ng t¸c h¹ch to¸n ....
II – Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty..............................
PhÇn 2 : néi dung c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n
b¸n hµng cña c«ng ty...............................
PhÇn 3 : kÕt luËn ...................................................................
- NhËn xÐt , ®¸nh gi¸ ....................................................................
- §èi chiÕu gi÷a lý luËn vµ thùc tÕ ...............................................
- X¸c nhËn cña c«ng ty
1
Trang
PhÇn I : ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng c«ng t¸c
kÕ to¸n b¸n hµng cña C«ng ty
-------0O0------I - §Æc ®IÓm , t×nh h×nh cña ®¬n vÞ .
1. §Æc ®iÓm , t×nh h×nh chung cña C«ng ty M¸y tÝnh ViÖt Nam I
1.1 Qóa tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn
C«ng ty M¸y tÝnh ViÖt Nam I tªn quèc tÕ lµ ViÖt Nam Informatics Company, ®îc
thµnh lËp n¨m 1984. §©y lµ mét trong nh÷ng doanh nghiÖp Nhµ níc ®Çu tiªn ho¹t
®éng trong lÜnh vùc kü thuËt ®iÖn, ®iÖn tö, tin häc, viÔn th«ng, thiÕt bÞ v¨n phßng vµ tù
®éng ho¸.
KÓ tõ khi ®îc thµnh lËp C«ng ty ®· lµ thµnh viªn chÝnh cña tæng C«ng ty §iÖn tö,
Tin häc ViÖt Nam vµ Phßng Th¬ng m¹i & C«ng nghiÖp ViÖt Nam, lµ héi viªn héi Tin
häc ViÖt Nam vµ héi C«ng nghÖ Tù ®éng ho¸ ViÖt Nam .
C«ng ty ®îc thµnh lËp l¹i theo N§ 338-CP quyÕt ®Þnh thµnh lËp l¹i sè 308
Q§/TCLS§T ngµy 25/5/1993 cña Bé trëng Bé C«ng nghiÖp nÆng nay lµ Bé C«ng
NghiÖp .
C«ng ty M¸y tÝnh ViÖt Nam I ho¹t ®éng theo ®iÒu lÖ tæ chøc & ho¹t ®éng cña
Tæng C«ng ty §iÖn tö vµ Tin häc ViÖt Nam ®· ®îc Bé trëng Bé C«ng NghiÖp phª
chuÈn sè 39/Q§-TCCB ngµy 6/1/1996 .
C«ng ty M¸y tÝnh ViÖt Nam I lµ mét daonh nghiÖp nhµ níc cã quy m« võa. Trô
së chÝnh cña C«ng ty ®Æt t¹i Hµ Néi nhng C«ng ty cßn cã chi nh¸nh ®Æt t¹i TP HCM.
Trªn ®Þa bµn Hµ Néi, C«ng ty cã 6 ®¬n vÞ kinh doanh trùc thuéc vµ ph©n xëng s¶n
xuÊt ph©n bè ë c¸c ®Þa ®iÓm kh¸c nhau. C¸c ®¬n vÞ b¸n hµng trùc thuéc nµy ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh theo ph¬ng thøc kho¸n chØ tiªu kinh tÕ tµi chÝnh vµ ho¹ch to¸n néi
bé
Trong ph¹m vi bµi viÕt nµy t«I chØ xin tr×nh bµy vÒ c«ng t¸c h¹ch tãan b¸n hµng ë
mét chi nh¸nh cña c«ng ty lµ c«ng ty TNHH m¸y tÝnh Minh Quang .
C«ng ty TNHH m¸y tÝnh Minh Quang, tªn giao dÞch quèc tÕ lµ Minh Quang company
Ltd. §îc thµnh lËp ngµy 29 th¸ng 10 n¨m 1993 theo giÊy phÐp thµnh lËp sè 5892/Q§UB do Uû ban nh©n d©n thµnh phè Hµ Néi cÊp.
Khi míi thµnh lËp c«ng ty ®¨ng ký møc vèn ®iÒu lÖ lµ 800.000.000®. §Õn ®Çu
n¨m 1999 c«ng ty ®· bæ sung thªm vèn kinh doanh trªn 1,3 tû ®ång. C«ng ty TNHH
m¸y tÝnh Minh Quang lµ mét trong nh÷ng doanh nghiÖp t nh©n lín ho¹t ®éng s¶n xuÊt
2
kinh doanh trªn c¸c lÜnh vùc bu«n b¸n hµng t liÖu s¶n xuÊt, bu«n b¸n hµng t liÖu tiªu
dïng, dÞch vô l÷ hµnh, ®Æc biÖt lµ dÞch vô kü thuËt trong lÜnh vùc ®iÖn tö tin häc.
Tuy nhiªn ho¹t ®éng kinh doanh chÝnh cña c«ng ty lµ kinh doanh m¸y vi tÝnh,
linh kiÖn m¸y vi tÝnh vµ thiÕt bÞ ngo¹i vi. §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong nÒn kinh tÕ thÞ
trêng c«ng ty kh«ng ngõng ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh kinh doanh. Ngµy 13 th¸ng 3
n¨m 2000 c«ng ty ®· ®îc së kÕ ho¹ch vµ ®Çu t cho phÐp bæ sung thªm ngµnh nghÒ
kinh doanh lµ t vÊn vµ lµm dÞch vô kü thuËt trong lÜnh vùc ®iÖn tö tin häc vµ tù ®éng
ho¸. Nhê bæ sung thªm ngµnh nghÒ kinh doanh nµy c«ng ty ®· cã thÓ cung cÊp cho
kh¸ch hµng nh÷ng dÞch vô hoµn h¶o h¬n, tõ kh©u t vÊn ®Õn cung cÊp phÇn cøng, l¾p
®Æt ch¹y thö, cung cÊp phÇn mÒm vµ c¸c dÞch vô kh¸c vv …C«ng ty ®· cã thÓ ®¸p øng
®îc mäi yªu cÇu cña kh¸ch hµng trong lÜnh vùc ®iÖn , ®iÖn tö tin häc.
MÆc dï míi thµnh lËp ®îc 10 n¨m, c«ng ty ®· t¹o dùng ®îc nh÷ng mèi quan hÖ
æn ®Þnh víi nh÷ng kh¸ch hµng lín trong níc vµ quèc tÕ. C«ng ty TNHH m¸y tÝnh
Minh Quang lµ mét trong nh÷ng doanh nghiÖp ®Çu tiªn trong níc tæ chøc s¶n xuÊt, l¾p
m¸y c¸c s¶n phÈm kü thuËt tin häc. Mét sè s¶n phÈm cña c«ng ty ®· ®îc cung cÊp cho
thÞ trêng trong níc vµ ®îc xuÊt khÈu thö ra níc ngoµi. Víi hÖ thång chi nh¸nh t¹i
thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ nhiÒu ®¹i lý t¹i c¸c tØnh, thµnh phè , c¸c trung t©m dÞch vô
cña c«ng ty ®îc tæ chøc réng kh¾p c¶ níc c«ng ty ®· gãp mét phÇn quan träng vµo
viÖc cung cÊp cho thÞ trêng ViÖt Nam c¸c thiÕt bÞ tin häc víi chÊt lîng tèt vµ gi¸ c¶
hîp lý.
C«ng ty TNHH m¸y tÝnh Minh Quang ®· vµ ®ang lµ mét trong nh÷ng c«ng ty
th¬ng m¹i ho¹t ®éng trong lÜnh vùc tin häc hµng ®Çu cña ViÖt Nam. C«ng ty lµ ®¹i lý
chÝnh thøc cña nhiÒu h·ng m¸y tÝnh níc ngoµi cã tªn tuæi nh: IBM, COMPAQ, HP,
CNET, ZIDA, vv… vµ ®îc kh¸ch hµng tin cËy trong nhiÒu lÜnh vùc.
C«ng ty cã mét ®éi ngò nh©n viªn trªn 90% ®· tèt nghiÖp ®¹i häc rÊt t©m huyÕt,
cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao. Hä thêng xuyªn ®îc ®µo t¹o, båi dìng nghiÖp vô nªn ®·
®¸p øng ®îc yªu cÇu lµm viÖc trong ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt, kinh doanh hiÖn nay. §Æc biÖt
®èi víi nh÷ng nh©n viªn kü thuËt phÇn cøng cña c«ng ty, hä lµ nh÷ng ngêi cã nhiÒu
kinh nghiÖm thùc tÕ trong c«ng viÖc triÓn khai c¸c dù ¸n. §©y lµ ®éi ngò c¬ b¶n t¹o
nªn sù v÷ng ch¾c cña c«ng ty. Ngoµi ra c«ng ty cßn cã c¸c chuyªn viªn kü thuËt t¹i
c¸c ®¹i lý cña m×nh. §©y lµ nh÷ng céng t¸c viªn ®¾c lùc trong viÖc triÓn khai thùc hiÖn
c¸c dù ¸n víi qui m« lín, ph¹m vi l¾p ®Æt cña dù ¸n réng. Cã lÏ víi ph¬ng híng kinh
doanh hîp lý cïng víi sù s¸ng suèt trong qu¶n lý vµ ®Æc biÖt víi ®éi ngò nh©n viªn
giµu kinh nghiÖm lµ nh©n tè chñ yÕu ®a c«ng ty Minh Quang ph¸t triÓn ®Õn ®é nh hiÖn
nay.
1.2 Chøc n¨ng ho¹t ®éng.
C«ng ty TNHH Minh Quang lµ c«ng ty ho¹t ®éng trong lÜnh vùc ®Þªn tö viÔn
th«ng víi 3 chøc n¨ng chÝnh lµ :
+ Tæ chøc ,l¾p r¸p, xuÊt nhËp khÈu c¸c s¶n phÈm §iÖn tö c«ng nghiÖp vµ §iÖn tö
tiªu dïng.
+ Tæ chøc , l¾p r¸p, xuÊt nhËp khÈu c¸c s¶n phÈm tin häc.
+ Tæ chøc ph©n phèi c¸c s¶n phÈm tin häc øng dông, s¶n phÈm tin häc c«ng
nghÖ cao .
3
Tuy nhiªn ho¹t ®éng kinh doanh chÝnh cña C«ng ty vÉn lµ kinh doanh c¸c thiÕt bÞ linh
kiÖn m¸y vi tÝnh nh: Mµn h×nh, m¸y in, bµn phÝm, chuét…ngoµi ra C«ng ty cóng kinh
doanh c¸c mÆt hµng ®iÖn tö nh æn ¸p, bé lu ®iÖn…
Bªn c¹nh ho¹t ®éng kinh doanh chÝnh kÓ trªn, C«ng ty cßn tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng
kinh doanh kh¸c nh: ®µo t¹o Tin häc, thiÕt kÕ vµ x©y dùng c¸c phÇn mÒm Tin häc thùc
hiÖn c¸c ho¹t ®éng dÞch vô nh l¾p ®Æt, b¶o hµnh, b¶o vÖ th«ng tin cho c¸c m¹ng m¸y
tÝnh, cho thuª nhµ…
1.3 NhiÖm vô:
§Ó thùc hiÖn ®îc c¸c chøc n¨ng ®· ®Ò ra tríc m¾t c«ng ty ®· ®Æt ra cho m×nh
nh÷ng nhiÖm vô chñ yÕu lµ :
+ Ph©n phèi c¸c s¶n phÈm tin häc , viÔn th«ng.
+ Cung cÊp c¸c gi¶i ph¸p tin häc .
+ Ph¸t triÓn phÇn mÒm øng dông.
+ Cung cÊp thiÕt bÞ c«ng nghÖ cao, chuyªn dïng vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ .
+ Kinh doanh, b¸n lÎ c¸c s¶n phÈm tin häc vµ thiÕt bÞ v¨n phßng .
MÆc dï cßn rÊt nhiÒu khã kh¨n vÒ vèn vµ nh÷ng víng m¾c kh¸ch quan kh¸c, nhng víi
nç lùc kh«ng ngõng c«ng ty ®· hoµn thµnh tèt nhiÖm vô cña m×nh. Víi uy tÝn kinh
doanh cao, C«ng ty ®· ký kÕt vµ thùc hiÖn tèt nhiÒu hîp ®ång, gi¶i quyÕt nhanh chãng
nhiÒu víng m¾c ph¸t sinh. ®iÒu nµy lµm cho b¹n hµng trong níc còng nh níc ngoµi
thªm tin tuëng vµo C«ng ty.
1.4 VÞ TrÝ
Tuy chØ lµ mét c«ng ty cã quy m« võa nhng c«ng ty m¸y tÝnh Minh Quang ®· vµ
®ang t¹o dùng ®îc cho m×nh mét vÞ trÝ v÷ng ch¾c. §èi víi nghµnh tin häc cßn non trÎ
cña níc ta c«ng ty cã mét vÞ trÝ ®Æc biÖt quan träng nh mét h¹t nh©n trung t©m, ®i ®Çu
trong viÖc cung cÊp c¸c thiÕt bÞ vµ gi¶i ph¸p tin häc.
Víi chøc n¨ng chÝnh lµ tæ chøc nhËp khÈu , l¾p r¸p vµ ph©n phèi c¸c s¶n phÈm tin
häc c«ng ty cßn gi÷ mét vÞ trÝ chñ ®¹o trong viÖc gióp ngµnh tin häc tiÕp cËn víi ®êi
sèng vµ tõng bíc phæ cËp ho¸ tin häc.
H¬n thÕ n÷a c«ng ty cßn gi÷ vÞ trÝ tiªn phong trong viÖc tiÕp cËn c¸c øng dông
khoa häc kÜ thuËt tiªn tiÕn nhÊt trªn thÕ giíi nh»m tõng bíc ®a nghµnh tin häc níc ta
ph¸t triÓn, hoµ nhËp cïng thÞ trêng tin häc thÕ giíi.
1.5. Ph¬ng híng ho¹t ®éng.
4
Víi nç lùc vµ quyÕt t©m cao trong viÖc hoµn thµnh c¸c nhiÖm vô ®· ®Ò ra c«ng ty
m¸y tÝnh viÖt nam I ®· x¸c ®Þnh cho m×nh hai ph¬ng híng ho¹t ®éng chÝnh ®ã lµ :
+ Tõng bíc ph¸t triÓn, chiÕm lÜnh thÞ trêng trong níc. §a thÞ trêng trong tin häc
trong níc trë thµnh mét thÞ trêng tin häc ph¸t triÓn cao trong khu vùc vµ tõng bíc hoµ
nhËp víi thÕ giíi.
+ Ph¸t triÓn mét thÞ trêng c¸c thiÕt bÞ tin häc híng m¹nh ra xuÊt khÈu .
2. C¬ cÊu tæ chøc qu¶n lÝ cña C«ng ty:
2.1 - C¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý kinh doanh
C¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý cña c«ng ty ®îc ph¶n ¸nh qua s¬ ®å sau :
S¬ ®å 1
Gi¸m ®èc C«ng ty
Phßng hµnh chÝnh
Tæ chøc
T.t©m
c¸c hÖ
thèng
Th«ng
tin
Trung
t©m Kü
thuËt
tin häc
C¸c ®¬n vÞ KD trùc
thuéc
Trung
t©m dÞch
vô kinh
doanh
®iÖn tö
Tin häc
Trung
t©m
chuyÓn
giao
C«ng
nghÖ
Trung
t©m ®iÖn
tö vµ
c«ng
nghÖ
Phßng tµi chÝnh
KÕ to¸n
Trung
t©m m¸y
tÝnh vµ
thiÕt bÞ
v¨n
phßng
Trung
t©m
th¬ng
m¹i vµ
dÞch
vô
*Ban gi¸m ®èc C«ng ty gåm : Gi¸m ®èc vµ 2 phã gi¸m ®èc
- Gi¸m ®èc C«ng ty lµ ngêi ®øng ®Çu C«ng ty, ®ång thêi còng lµ ngêi chÞu tr¸ch
nhiÖm tríc tæng C«ng ty ®iÖn tö vµ Tin häc ViÖt Nam.
Trî gióp cho gi¸m ®èc lµ 2 Phã gi¸m ®èc
- Phã gi¸m ®èc thø nhÊt: ®îc sù uû quyÒn cña Gi¸m ®èc trùc tiÕp phô tr¸ch kh©u
c«ng nghÖ phÇn mÒm tin häc vµ ®µo t¹o Tin häc.
- Phã gi¸m ®èc thø hai : phô trach c«ng t¸c ®èi néi vµ ®èi ngo¹i cña c«ng ty.
TiÕp ®Õn lµ c¸c phßng ban.
Phßng hµnh chÝnh tæ chøc : Do mét trëng phßng phô tr¸ch, lµm nhiÖm vô gióp viÖc
cho gi¸m ®èc c«ng ty trong 2 lÜnh vùc.
5
- VÒ mÆt hµnh chÝnh : Qu¸n xuyÕn mäi ph¸t sinh vÒ mÆt hµnh chÝnh cña toµn C«ng
ty.
- VÒ mÆt nh©n sù: Gióp gi¸m ®èc vÒ qu¶n lý nh©n sù.
Phßng tµi chÝnh KÕ to¸n: Do kÕ to¸n trëng C«ng ty trùc tiÕp phô tr¸ch víi hai
nhiÖm vô.
- Gióp viÖc cho gi¸m ®èc trong lÜnh vùc h¹ch to¸n vµ kÕ to¸n c¸c nghiÖp vô kinh
doanh vµ s¶n xuÊt toµn C«ng ty theo ph¸p lÖnh KÕ to¸n thèng kª.
- Lµm nhiÖm vô thèng kª theo yªu cÇu cña Nhµ níc, x©y dùng vµ qu¶n lý c¸c ®Þnh
møcvÒ tiÒn l¬ng, lao ®éng toµn C«ng ty.
C¸c ®¬n vÞ kinh doanh trùc thuéc: §©y lµ nh÷ng ®¬n vÞ trùc tiÕp lµm nhiÖm vô kinh
doanh hoÆc s¶n xuÊt. Trªn thùc tÕ C«ng ty cã bÈy ®¬n vô trùc thuéc tring ®ã cã s¸u
cöa hµng chuyªn lµm nhiÖm vô mua vµ b¸n c¸c linh kiÖn thiÕt bÞ m¸y tÝnh vµ mét
sè thiÕt bÞ ®iÖn d©n dông kh¸c. cßn trung t©m ®iÖn tö vµ C«ng nghÖ lµ mét ph©n xëng s¶n xuÊt, lµm nhiÖm vô l¾p r¸p c¸c lo¹i æn ¸p…
3. Tæ chøc, h×nh thøc kÕ to¸n ¸p dông.
3.1 . Kh¸i qu¸t vÒ tæ chøc c«ng t¸c kÓ to¸n c«ng ty
NhiÖm vô cña phßng kÕ to¸n
KÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ cã ý nghÜa quan träng trong qu¸ tr×nh thu thËp, xö lý cung
cÊp th«ng tin cho chñ doanh nghiÖp. Nã gióp cho doanh nghiÖp xem xÐt, kinh doanh
mÆt hµng, nhãm hµng, ®Æc ®iÓm kinh doanh nµo cã hiÖu qu¶, bé phËn kinh doanh, cöa
hµng nµo thùc hiÖn tèt c«ng t¸c b¸n hµng, Nhê ®ã, doanh nghiÖp cã thÓ ph©n tÝch ®¸nh
gÝa, lùa chän c¸c ph¬ng ¸n ®Çu t sao cho cã hiÖu qu¶ nhÊt. KÕ to¸n nh»m môc ®Ých
cung cÊp th«ng tin v× vËy kÕ to¸n b¸n hµng ph¶i cã nhiÖm vô tæ chøc sao cho c¸c sè
liÖu trong b¸o c¸o b¸n hµng ph¶i nãi lªn ®îc t×nh h×nh tiªu thô hµng ho¸ gióp cho viÖc
®¸nh gi¸ chÊt lîng toµn bé ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp, cô thÓ lµ nh÷ng
nhiÖm vô:
- Ph¶n ¸nh, gi¸m ®èc t×nh h×nh tiªu thô hµng ho¸ c¶ vÒ sè lîng, trÞ gi¸ vµ viÖc
thùc hiÖn c¸c hîp ®ång mua b¸n. Khi h¹ch to¸n cÇn ph¶i h¹ch to¸n ®óng ®¾n tõ kh©u
h¹ch to¸n tæng hîp ®Õn kh©u h¹ch to¸n chi tiÕt. KÕt to¸n ph¶i cã nhiÖm vô tæ chøc mét
hÖ thèng sæ kÕ to¸n chi tiÕt theo yªu cÇu qu¶n lý cña doanh nghiÖp. §Õn cuèi kú kÕ
to¸n x¸c ®Þnh ®óng®¾n tæng doanh thu vµ tæng chi phÝ trong kú, tõ ®ã x¸c ®Þnh kÕt qu¶
b¸n hµng cña ®¬n vÞ lµm c¬ së x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh còng nh c¸c nghÜa vô ®èi
víi nhµ níc.
- KiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch b¸n hµng vµ kÕt qu¶ b¸n hµng. Tríc hÕt kiÓm
tra viÖc thùc hiÖn c¸c chØ tiªu vÒ kÕ ho¹ch b¸n hµng vµ kÕt qu¶ b¸n hµng, kiÓm tra
viÖc thùc hiÖn tiÕn ®é b¸n hµng ®Ó t×m ra nguyªn nh©n, c¸c biÖn ph¸p nh»m ph¸t
triÓn doanh thu b¸n hµng. CÇn kiÓm tra viÖc chÊp hµnh chÕ ®é b¸n hµng, qu¶n lý
chÆt chÏ doanh thu b¸n hµng tr¸nh hiÖn tîng vèn bÞ chiÕm dông bÊt hîp lý. Thêng
6
xuyªn theo dâi kiÓm kª hµng ho¸ nh»m ®èi chiÕu gi÷a thùc tÕ víi sæ s¸ch nh»m
ng¨n ngõa nh÷ng hiÖn tîng tham «, l·ng phÝ, thiÕu tr¸ch nhiÖm trong b¶o qu¶n
hµng ho¸.
- Ph¶n ¸nh, gi¸m ®èc t×nh h×nh thanh to¸n tiÒn b¸n hµng, ®«n ®èc viÖc thùc hiÖn
®Ó cho qu¸ tr×nh thanh to¸n ®îc nhanh chãng, ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi. KÕ to¸n n¾m b¾t vµ
xö lý qu¸ tr×nh thanh to¸n gióp cho c«ng t¸c b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn ®îc b¶o ®¶m.
- Tæng hîp, tÝnh to¸n ph©n bæ chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp cho
tõng lo¹i hµng ho¸ tiªu thô. TÝnh to¸n chÝnh x¸c trÞ gi¸ gia t¨ng cña hµng xuÊt b¸n
vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng. Do viÖc tÝnh to¸n trÞ gi¸ gia t¨ng cña hµng ho¸ ®·
tiªu thô cã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn kÕt qu¶ b¸n hµng nªn kÕ to¸n cã nghÜa vô thùc
hiÖn, chÊp hµnh nguyªn t¾c, chÕ ®é tÝnh trÞ gi¸ gia t¨ng, nÕu cã sù thay ®æi trong
c¸ch tÝnh to¸n ph¶i cã v¨n b¶n chØ râ vµ nªu ®îc nh÷ng nguyªn nh©n cô thÓ
- KiÓm tra, gi¸m s¸t t×nh h×nh thùc hiÖn doanh thu vµ thu nhËp cña doanh
nghiÖp, trªn c¬ së ®ã cã nh÷ng biÖn ph¸p nh»m hoµn thiÖn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh, gióp cho l·nh ®¹o ®¬n vÞ n¾m ®îc t×nh h×nh tiªu thô hµng ho¸ ®Ó cã nh÷ng
chÝnh s¸ch ®iÒu chØnh kÞp thêi cho thÝch hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ.
- KÕ to¸n b¸n hµng thùc hiÖn tèt c¸c nghÜa vô cña m×nh sÏ ®em l¹i hiÖu qu¶ thiÕt thùc
cho c«ng t¸c b¸n hµng nãi riªng vµ cho ho¹t ®éng kinh cña doanh nghiÖp nãi chung.
Nã gióp cho ngêi sö dông nh÷ng th«ng tin cña kÕ to¸n n¾m ®îc toµn diÖn ho¹t ®éng
kinh doanh cña doanh nghiÖp, gióp nhµ qu¶n trÞ ®a ra quyÕt ®Þnh kÞp thêi phï hîp víi
t×nh h×nh biÕn ®éng cña thÞ trêng còng nh viÖc lËp kÕ ho¹ch ho¹t ®éng trong t¬ng lai.
C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty
7
S¬ ®å 3 :
Trëng Phßng KÕ to¸n
KÕ to¸n
thanh
to¸n
KÕ to¸n
vËt liÖu
KÕ to¸n
tæng hîp
KÕ to¸n Thñ quü
tiÒn l¬ng
Nh©n viªn h¹ch to¸n ë trung t©m
KÕ to¸n trëng : lµ ngêi quan träng nhÊt trong phßng kÕ to¸n, chÞu tr¸ch nhiÖm toµn
bé vÒ qu¶n lý ph©n c«ng nhiÖm vô trong phßng, chÞu tr¸ch nhiÖm kiÓm tra tæng hîp
sè liÖu kÕ to¸n, lËp b¸o c¸o kÕ to¸n göi nªn cÊp trªn, híng dÉn toµn bé c«ng t¸c kÕ
to¸n, cung cÊp kÞp thêi nh÷ng th«ng tin vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp cho
ngêi qu¶n lý.
KÕ to¸n thanh to¸n: chÞu tr¸ch nhiÖm theo dâi, thanh to¸n c«ng nî, theo dâi t×nh
h×nh thu, chi tiÒn mÆt göi ng©n hµng.
KÕ to¸n tæng hîp : chÞu tr¸ch nhiÖm tæng hîp chi phÝ, tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, x¸c
®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh, cung cÊp th«ng tin vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp.
KÕ to¸n tiÒn l¬ng: tÝnh to¸n x¸c ®Þnh cô thÓ tiÒn l¬ng, c¸c kho¶n BHXH, BHYT, vµ
KPC§, ph¶i tÝnh vµo chi phÝ vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn.
Thñ quü chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý quü, thu chi tiÒn mÆt.
Nh©n viªn h¹ch to¸n: TËp hîp ho¸ ®¬n chøng tõ ph¸t sinh ë c¸c trung t©m ®Ó
chuyÓn lªn phßng kÕ to¸n cña C«ng ty.
3.2. H×nh thøc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n C«ng ty M¸y tÝnh ViÖt Nam I
* C«ng ty M¸y tÝnh ViÖt Nam I tæ chøc KÕ to¸n theo h×nh thøc tËp trung, t¹o
®iÒu kiÖn ®Ó kiÓm tra chØ ®¹o nghiÖp vô vµ ®¶m b¶o sù kiÓm so¸t tËp trung, thèng nhÊt
cña KÕ to¸n trëng còng nh sù chØ ®¹o cña l·nh ®¹o C«ng ty.
* H×nh thøc kÕ to¸n ¸p dông :
HiÖn nay C«ng ty ®ang ¸p dông hÖ thèng kÕ to¸n víi h×nh thøc nhËt ký chøng
tõ.
8
4. Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n ¶nh hëng tíi c«ng t¸c h¹ch to¸n cña
®¬n vÞ.
VÒ thùc tÕ ®©y lµ mét C«ng ty TNHH cã ®Õn 90% vèn níc ngoµi, viÖc h¹ch to¸n
theo kÕ to¸n ViÖt Nam lµ ®iÒu hÕt søc míi mÎ vµ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé cña
C«ng ty cã vai trß quan träng trong qu¶n lý tµi chÝnh. Ngay tõ ngµy ®Çu s¬ khai
héi ®ång qu¶n trÞ cã nh÷ng yªu cÇu vÒ qu¶n lý tµi chÝnh hÕt søc chÆt chÏ nªn ®·
¸p dông kÕ to¸n trªn m¸y vi tÝnh vµ qua hÖ thèng th«ng tin ®iÖn tö. ViÖc h¹ch
to¸n ®ång thêi trªn m¸y vµ trong sæ s¸ch ®· gãp phÇn t¹o nªn mét m¹ng líi kÕ
to¸n hoµn chØnh vµ chÆt chÏ cho c«ng ty. MÆc dï ph¶i khai b¸o b¸o c¸o tµi
chÝnh cho héi ®ång qu¶n trÞ, c¸c c¬ quan chøc n¨ng t¹i hai n¬i kh¸c nhau vµ cã
quan niÖm vÒ tiÒn tÖ kh¸c nhau nhng viÖc ®a ®Õn mét hÖ thèng kÕ to¸n thèng
nhÊt lµ mét vÊn ®Ò rÊt tèt cho C«ng ty. ViÖc sö dông hÖ thèng chøng tõ, tr×nh tù
ghi chÐp ®¶m b¶o chøng tõ lËp ra cã c¬ së thùc tÕ vµ ph¸p lý, gióp C«ng ty gi¸m
s¸t t×nh h×nh kinh doanh vµ cung cÊp kÞp thêi th«ng tin cÇn thiÕt cho c¸c bé
phËn cã liªn quan . T¹i c«ng ty m¸y tÝnh Minh Quang mäi nghiÖp vô kinh tÕ
ph¸t sinh ®Òu ®îc ph¶n ¸nh vµo c¸c chøng tõ kÕ to¸n. C¸c ho¹t ®éng nhËp, xuÊt
®Òu ®îc lËp chøng tõ ®Çy ®ñ. §©y lµ kh©u h¹ch to¸n ban ®Çu, lµ c¬ së ph¸p lý ®Ó
h¹ch to¸n nhËp, xuÊt kho hµng ho¸. ë c¸c bé phËn ®¬n vÞ trùc thuéc kh«ng cã
bé phËn kÕ to¸n riªng mµ chØ cã c¸c nh©n viªn kinh tÕ lµm nhiÖm vô h¹ch to¸n
ban ®Çu, thu thËp, kiÓm tra chøng tõ vÒ phßng kÕ to¸n cña C«ng ty.
Bªn c¹nh nh÷ng mÆt thuËn lîi cßn rÊt nhiÒu khã kh¨n song ®éi ngò kÕ to¸n cña
c«ng ty m¸y tÝnh Minh Quang ®· vµ ®ang kh«ng ngõng nç lùc hoµn thµnh tèt nhiÖm
vô cña m×nh t¹o ®IÒu kiÖn hç trî ®¾c lùc cho ban gi¸m ®èc trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ
thóc ®Èy ho¹t ®éng KINH DOANH
II - Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ X¸c ®Þnh
kÕt qu¶ b¸n hµng t¹i C«ng ty M¸y tÝnh minh quang.
KÕ to¸n doanh thu b¸n hµng lµ bé phËn kÕ to¸n quan träng trong hÖ thèng kÕ
to¸n cña C«ng ty. Nã lµ yÕu tè then chèt vµ lµm c¨n cø ®Ó c¸c ho¹t ®éng ph©n tÝch vÒ
t×nh h×nh thùc tÕ vµ thÊy ®îc kh¶ n¨ng kinh doanh cña doanh nghiÖp trªn th¬ng trêng
c¹nh tranh m¸y tÝnh gay go ¸c liÖt. NhiÖm vô cña kÕ to¸n b¸n hµng lµ theo dâi doanh
thu b¸n hµng cña C«ng ty, theo dâi doanh thu cña tõng trung t©m, tõng bé phËn b¸n
hµng, tõng nh©n viªn b¸n hµng, vµ tõng nhãm kh¸ch hµng, tõng nhãm mÆt hµng. KÕ
to¸n doanh thu b¸n hµng cung cÊp ®îc th«ng tin mét c¸ch chÝnh x¸c cho c¸c bé phËn
®Ó cã biÖn ph¸p sö lý vµ thay ®æi chiÕn lîc kinh doanh, cung cÊp sè liÖu cho kÕ to¸n
9
tæng hîp vµ kÕ to¸n kh¸c ®Ó x¸c ®Þnh ®îc kÕt qu¶ kinh doanh chi tiÕt mét c¸ch chÝnh
x¸c nhÊt.
Do ®ã môc ®Ých cña doanh nghiÖp trong viÖc ph©n tÝch tµi chÝnh nãi chung hay
kÕt qu¶ kinh doanh nãi riªng th«ng qua kÕtqu¶ cña c«ng t¸ckÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c
®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng lµ v« cïng quan träng. MÆt kh¸c môc ®Ých sö dông th«ng tin
vÒ kÕt qu¶ kinh doanh cña c¸c bé phËn nµy lµ xem xÐt ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng theo
tõng th¸ng ®Ó ®a ra quyÕt ®Þnh cho ho¹t ®éng b¸n hµng cña th¸ng sau do ®ã ®Ó ®¸p
øngnhu cÇu cña nhµ qu¶n trÞ , th«ng tin chi tiÕt vÒ kÕt qu¶ b¸n hµng ph¶i ®îc kÕ to¸n
cung cÊp hµng th¸ng hay nãi c¸ch kh¸c c«ng t¸c ph©n tÝch ph¶i ®îc thùc hiÖn hµng
th¸ng
Thùc tÕ hµng th¸ng C«ng ty cã cung cÊp toµn bé th«ng tin vÒ s¶n phÈm m¸y vi
tÝnh, m¸y v¨n phßng ®ang b¸n trªn thÞ trêng so víi l¬ng hµng m¸y tÝnh b¸n ra cña
c«ng ty. Nh vËy kÕ to¸n cã thÓ cung cÊp th«ng tin cho c¸c bé phËn kh¸c biÕt ®îc nhu
cÇu cña kh¸ch hµng vµ ®iÓm m¹nh cña C«ng ty ®Ó cãph¬ng híng ph¸t triÓn hîp lý.
Bªn c¹nh ®ã viÖc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c chi phÝ b¸n hµng ph¸t sinh trong th¸ng lµ yÕu tè
rÊt quan träng, nã cung cÊp cho phßng kinh doanh nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt trong viÖc
qu¶n lý hµng ho¸, tiÕt kiÖm chi phÝ b¸n hµng b»ng c¸c c¸ch kh¸c nhau .
a- Chøng tõ sö dông :
.T¹i c«ng ty m¸y tÝnh Minh Quang mäi nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®Òu ®îc
ph¶n ¸nh vµo c¸c chøng tõ kÕ to¸n. C¸c ho¹t ®éng nhËp , xuÊt ®Òu ®îc lËp chøng tõ
®Çy ®ñ . §©y lµ kh©u h¹ch to¸n ban ®Çu , lµ c¬ së ph¸p lý ®Ó h¹ch to¸n nhËp, xuÊt kho
hµng ho¸.
Trong qu¸ tr×nh kinh doanh kÕ to¸n sö dông c¸c lo¹i chøng tõ : phiÕu nhËp,
phiÕu xuÊt, phiÕu thu, phiÕu chi, ho¸ ®¬n GTGT v× ®©y lµ c«ng ty th¬ng m¹i cho
nªn ho¹t ®éng chñ yÕu lµ mua hµng, b¸n hµng vµ ®Æc biÖt mçi lo¹i chøng tõ ®Òu
ph¶i cã 3 liªn trong ®ã 1 liªn lµ do kÕ to¸n gi÷, 1 liªn ®îc lu gi÷ t¹i quyÓn gèc, cßn
l¹i 1 liªn do thñ kho gi÷ (®èi víi phiÕu nhËp, phiÕu xuÊt ) hoÆc do kh¸ch hµng gi÷ (
®èi víi phiÕu thu phiÕu chi, ho¸ ®¬n GTGT)
b- HÖ thèng tµi kho¶n ¸p dông :
HÖ thèng tµi kho¶n cña c«ng ty ¸p dông thèng nhÊt hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n doanh
nghiÖp ban hµnh theo quyÕt ®Þnh 1141TC -Q§/C§KT ngµy 1/11/1995 cña Bé Tµi
ChÝnh
Khi qu¸ tr×nh b¸n hµng diÔn ra ,®èi víi c«ng t¸c kÕ to¸n sÏ ph¸t sinh c¸c nghiÖp
vô cÇn ph¶i ®îc ph¶n ¸nh nh : Doanh thu b¸n hµng thanh to¸n tiÒn hµng ,hµng b¸n bÞ
tr¶ l¹i hay gi¶m gi¸ hµng b¸n ...Th«ng qua c¸c tµi kho¶n kÕ to¸n c¸c nghiÖp vô ®ã ®îc
ph¶n ¸nh vµo c¸c sæ kÕ to¸n tæng hîp liªn quan .
Tµi kho¶n 511: Doanh thu b¸n hµng.
10
TµI kho¶n 531 :Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i
TµI kho¶n 532 : Gi¶m gi¸ hµng b¸n
Tµi kho¶n 131: Ph¶i thu cña kh¸ch hµng.
Tµi kho¶n 131 dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n nî ph¶i thu vµ t×nh h×nh thanh to¸n
c¸c kho¶n nî ph¶i thu vÒ tiÒn b¸n hµng
Tµi kho¶n 632 - Gi¸ vèn hµng b¸n.
Tµi kho¶n 911 - X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ c¸c
ho¹t ®éng kh¸c trong mét kú kÕ to¸n.:
Tµi kho¶n 911 cuèi kú kh«ng cã sè d.
Ngoµi c¸c tµi kho¶n trªn, kÕ to¸n b¸n hµng cßn sö dông mét sè tµi kho¶n cã liªn quan
®Õn qu¸ tr×nh b¸n hµng : TK 111, TK 112, TK 138, TK 156, TK 333, TK 641, TK
642 ...
c- Sæ s¸ch ¸p dông
HiÖn nay C«ng ty ®ang ¸p dông hÖ thèng kÕ to¸n víi h×nh thøc nhËt ký chøng tõ.
ChÝnh v× vËy khi h¹ch to¸n mua b¸n hµng ho¸ cty sö dông c¸c lo¹i sæ kÕ to¸n sau:
- Sæ kÕ to¸n tæng hîp: c¸c b¶ng kª , nhËt ký chøng tõ , sæ c¸i tµi kho¶n.
- C¸c sæ KÕ to¸n chi tiÕt: Sæ chi tiÕt b¸n hµng ho¸ ,b¶ng kª ho¸ ®¬n dÞch vô , hµng
ho¸ b¸n ra., mua vµo.
d- Tr×nh tù lu©n chuyÓn chøng tõ vµ h¹ch to¸n
HiÖn nay C«ng ty ®ang ¸p dông hÖ thèng kÕ to¸n víi h×nh thøc
nhËt ký - chøng tõ.
Ghi hµng ngµy
KiÓm tra , ®èi chiÕu
Ghi cuèi k×
11
S¬ ®å h¹ch to¸n :
Sæ chi tiÕt c¸c
tµi kho¶n 156, 632, 641,...
Ho¸ ®¬n , phiÕu
nhËp , xuÊt kho
B¶ng kª
sè1,2,8,11
NhËt ký chøng tõ sè 8
Sæ c¸i c¸c
tµi kho¶n 156,157,511,512,...
12
B¸o c¸o
kÕ
to¸n
PhÇn II : néi dung c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng
T¹I c«ng tycp m¸y tÝnh quang vinh
I : Lý luËn chung vÒ kÕ to¸n b¸n hµng
* Sù cÇn thiÕt ph¶i tæ chøc kÕ to¸n b¸n hµng x¸c ®Þnh vµ ph©n tÝch kÕt qu¶
b¸n hµng trong c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i.
ThÞ trêng lµ n¬i thÓ hiÖn tËp trung nhÊt c¸c mÆt ®èi lËp cña s¶n xuÊt hµng ho¸,
lµ môc tiªu khëi ®iÓm cña qu¸ tr×nh kinh doanh vµ còng lµ n¬i kÕt thóc cña qu¸ tr×nh
kinh doanh. §ång thêi th«ng qua thÞ trêng, doanh nghiÖp nhËn biÕt ®îc nhu cÇu x·
héi, tù ®¸nh gi¸ ®îc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña b¶n th©n doanh nghiÖp. Mµ
®iÒu ®Æc biÖt lµ trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng kh¸ch hµng gi÷ vai trß trung t©m, do ®ã
muèn s¶n xuÊt hµng ho¸ ph¸t triÓn th× hµng ho¸ s¶n xuÊt ph¶i ®îc ngêi tiªu dïng chÊp
nhËn. VËy ph¶i cã biÖn ph¸p, h×nh thøc lu chuyÓn hµng ho¸ nh thÕ nµo ®Ó phôc vô
kh¸ch hµng mét c¸ch tèt nhÊt? Ph¶i ch¨ng doanh nghiÖp th¬ng m¹i ra ®êi ®· ®¸p øng
®îc ®ßi hái ®ã cña thÞ trêng víi chøc n¨ng c¬ b¶n lµ tæ chøc lu chuyÓn hµng ho¸, lµ
cÇu nèi gi÷a ngêi s¶n xuÊt vµ ngêi tiªu dïng. Ho¹t ®éng chÝnh cña doanh nghiÖp th¬ng
m¹i lµ mua vµo vµ b¸n ra c¸c s¶n phÈm, hµng ho¸ ®îc s¶n xuÊt ra tõ kh©u s¶n xuÊt, sau
®ã qua hÖ thèng b¸n hµng cña m×nh ®Ó ®em hµng ho¸ tíi ngêi tiªu dïng nh»m tho¶
m·n nhu cÇu cña hä vÒ mét gi¸ trÞ sö dông nhÊt ®Þnh.
Qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i gåm 3 kh©u: mua vµo - dù
tr÷ vµ b¸n ra. Ta cã thÓ thÊy b¸n hµng lµ kh©u cuèi cïng cña qu¸ tr×nh lu chuyÓn hµng
ho¸, lµ giai ®o¹n cuèi cïng trong chu kú tuÇn hoµn vèn cña doanh nghiÖp. B¸n hµng lµ
qu¸ tr×nh trao ®æi gi÷a ngêi b¸n vµ ngêi mua thùc hiÖn gi¸ trÞ cña “hµng” tøc lµ ®Ó
chuyÓn ho¸ vèn cña doanh nghiÖp tõ h×nh th¸i hiÖn vËt sang h×nh th¸i gi¸ trÞ (H-T) vµ
h×nh thµnh nªn kÕt qu¶ b¸n hµng lµ kÕt qu¶ cuèi cïng cña ho¹t ®éng kinh doanh cña
doanh nghiÖp. Th«ng qua qu¸ tr×nh b¸n hµng, nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng ®îc tho¶
m·n vµ gi¸ trÞ cña hµng ho¸ ®îc thùc hiÖn.
Trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i, qu¸ tr×nh b¸n hµng ®îc b¾t ®Çu tõ khi doanh nghiÖp
chuyÓn giao s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô, lao vô cho kh¸ch hµng, ®ång thêi kh¸ch
hµng ph¶i tr¶ cho doanh nghiÖp mét kho¶n tiÒn t¬ng øng nh gi¸ b¸n c¸c s¶n phÈm,
hµng ho¸, dÞch vô, lao vô ®ã mµ hai bªn tho¶ thuËn. VËy qu¸ tr×nh tiªu thô hµng
ho¸ ®îc coi lµ chÊm døt khi qu¸ tr×nh thanh to¸n gi÷a ngêi mua vµ ngêi b¸n diÔn
ra vµ quyÒn së h÷u vÒ hµng ho¸ ®îc chuyÓn tõ ngêi b¸n sang ngêi mua. Qu¸ tr×nh
nµy lµ kh©u cuèi cïng, lµ c¬ së ®Ó tÝnh to¸n l·i lç hay nãi c¸ch kh¸c lµ ®Ó x¸c ®Þnh
kÕt qu¶ b¸n hµng - môc tiªu mµ doanh nghiÖp quan t©m hµng ®Çu. §Æc biÖt ®èi víi
nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp nã gióp cho hä biÕt ®îc t×nh h×nh ho¹t ®éng cña doanh
nghiÖp nh thÕ nµo ®Ó tõ ®ã ®a ra quyÕt ®Þnh tiÕp tôc hay chuyÓn híng kinh doanh.
Nhng ®Ó biÕt ®îc mét c¸ch chÝnh x¸c kÕt qu¶ cña ho¹t ®éng kinh doanh th× kÕ to¸n
13
ph¶i thùc hiÖn viÖc ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh, cô thÓ lµ kÕt qu¶ b¸n hµng
th«ng qua chØ tiªu nµykÕ to¸n tiÕn hµnh xem xÐt ®¸nh ®Ó cung cÊp cho nhµ qu¶n trÞ
nh÷ng th«ng tin tõ ®ã ®a ra ®îc quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n nhÊt.
II : Néi dung c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng t¹i c«ng ty cp m¸y tÝnh Quang vinh
1. C¸c ph¬ng thøc b¸n hµng ®îc ¸p dông ë C«ng ty.
Do sù ®a d¹ng cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng, qu¸ tr×nh tiªu thô hµng hãa ë C«ng ty còng
rÊt ®a d¹ng. Nã tuú thuéc vµo h×nh th¸i thùc hiÖn gi¸ trÞ hµng hãa còng nh ®Æc ®iÓm
vËn ®éng cña hang ho¸. HiÖn nay, ®Ó ®¸p øng tõng lo¹i kh¸ch hµng víi nh÷ng h×nh
thøc mua kh¸c nhau, doanh nghiÖp ¸p dông 2 h×nh thøc b¸n hµng chÝnh lµ : b¸n bu«n
vµ b¸n lÓ.
- B¸n bu«n : Víi h×nh thøc b¸n nµy viÖc b¸n hµng th«ng qua c¸c hîp ®ång kinh tÕ ®îc ký kÕt gi÷a c¸c tæ chøc b¸n bu«n víi doanh ngiÖp chÝnh v× vËy ®èi tîng cña b¸n
bu«n rÊt ®a d¹ng : cã thÓ lµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt, doanh nghiÖp th¬ng m¹i trong
níc, ngo¹i th¬ng, c¸c c«ng ty th¬ng m¹i…
Ph¬ng thøc b¸n hµng nµy chñ yÕu lµ thanh to¸n b»ng chuyÓn kho¶n. Khi bªn mua
nhËn ®îc chÊp nhËn thanh to¸n hoÆc thanh to¸n tiÒn ngay th× hµng ho¸ ®îc x¸c ®Þnh lµ
tiªu thô.
§èi víi h×nh thøc b¸n bu«n ë c«ng ty chñ yÕu lµ h×nh thøc b¸n bu«n qua kho.
- B¸n lÎ : Theo h×nh thøc nµy khk¸ch hµng ®Õn mua hµng t¹i cöa hµng víi gi¸ c¶ do
kh¸ch hµng tho¶ thuËn víi nh©n viªn b¸n hµng. Víi h×nh thøc nµy nh©n viªn b¸n
hµng trùc tiÕp thu tiÒn vµ giao hµng cho kh¸ch hµng vµ thanh to¸n chñ yÕu b»ng
tiÒn mÆt. Thêi ®iÓm x¸c ®Þnh lµ tiªu thô lµ thêi ®iÓm nhËn ®îc b¸o c¸o b¸n hµng
cña nh©n viªn b¸n hµng.
2 . H×nh thøc thanh to¸n :
C«ng ty CP m¸y tÝnh Quang vinh h¹ch to¸n kinh doanh trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng do ®ã ®Ó phï hîp víi nh÷ng ph¬ng thøc b¸n hµng ®ang ¸p dông c«ng ty còng ghi
nhËn nh÷ng h×nh thøc thanh to¸n kh¸c nhau. Dùa vµo thêi ®iÓm ghi nhËn doanh thu
ngêi ta chia ra lµm hai h×nh thøc thanh to¸n :
- H×nh thøc thanh to¸n trùc tiÕp :
Theo h×nh thøc nµy nµy viÖc chuyÓn quyÒn së h÷u s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô cho
kh¸ch hµng vµ viÖc thu tiÒn ®îc thùc hiÖn ®ång thêi nªn cßn gäi lÇythnh to¸n trùc tiÕp
tøc lµ doanh thu ®ùoc ghi nhËn ngay khi chuyÓn giao quyÒn së h÷u s¶n phÈm , dÞch vô
cho kh¸ch hµng.
- H×nh thøc nî l¹i :
Theo h×nh thøc nµy viÖc chuyÓn quyÒn së h÷u s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô ®·
®îc thùc hiÖn, nhng kh¸ch hµng míi chØ chÊp nhËnthanh to¸n, cha tr¶ ngay tiÒn hµng.
Tuy vËy ®¬n vÞ b¸n vÉn ghi nhËn doanh thu, nãi c¸ch kh¸c doanh thu ®îc ghi nhËn tríc kú thu tiÒn.
3. Nguyªn t¾c ghi nhËn doanh thu b¸n hµng .
14
Nguyªn t¾c c¬ b¶n ®Ó ghi nhËn doanh thu b¸n hµng ë c«ng ty cp m¸y tÝnh Quang
Vinh lµ doanh thu b¸n hµng chØ ®îc ghi nhËn t¹i thêi ®iÓm hµng ho¸ ®îc coi lµ tiªu
thô. Hµng ho¸ cña doanh nghiÖp ®îc coi lµ tiªu thô khi tho¶ m·n ®iÒu kiÖn sau:
Doanh nghiÖp mÊt quyÒn tù chñ vÒ hµng ho¸, ®ång thêi nhËn ®îc quyÒn së h÷u vÒ
tiÒn tÖ hoÆc quyÒn ®ßi tiÒn mµ bªn Mua chÊp nhËn. Hay ta cã thÓ nãi mét c¸ch n«m na
r»ng chØ khi nµo hµng ho¸ ®îc chuyÓn quyÒn së h÷u tõ ®¬n vÞ b¸n sang ®¬n vÞ mua khi
®ã hµng ho¸ míi ®îc coi lµ tiªu thô. ViÖc x¸c ®Þnh thêi ®iÓm hµng ho¸ ®îc coi lµ tiªu
thô cã ý nghÜa rÊt quan träng ®èi víi doanh nghiÖp, cã x¸c ®Þnh ®óng ®îc thêi ®iÓm
míi x¸c ®Þnh ®îc ®iÓm kÕt thóc viÖc qu¶n lý hµng ho¸, vµ ph¶n ¸nh chÝnh x¸c doanh
thu b¸n hµng, trªn c¬ së dã tÝnh to¸n chÝnh x¸c kÕt qu¶ b¸n hµng trong kú cña doanh
nghiÖp.
Sau ®©y lµ mét sè trêng hîp cô thÓ hµng ho¸ ®îc coi lµ tiªu thô vµ doanh thu b¸n hµng
®îc ghi nhËn ë c«ng ty cp m¸y tÝnh Quang Vinh :
- Hµng ho¸ b¸n theo ph¬ng thøc chuyÓn hµng thu tiÒn ngay, ®¬n vÞ b¸n ®· nhËn ®îc
tiÒn hµng do bªn Mua tr¶.
- Hµng ho¸ b¸n theo ph¬ng thøc nî l¹i , ®¬n vÞ b¸n cha nhËn ®îc tiÒn nhng nhËn ®îc
th«ng b¸o cña bªn mua chÊp nhËn thanh to¸n.
- Hµng ho¸ theo ph¬ng thøc giao hµng t¹i kho hoÆc giao hµng tay ba, ®¬n vÞ mua ®·
thanh to¸n tiÒn ngay hoÆc cha thanh to¸n tiÒn ngay vÉn ®îc tÝnh lµ hµng b¸n v×
hµng ho¸ ®ã ®· ®îc chuyÓn quyÒn së h÷u.
3. Tr×nh tù kÕ to¸n doanh thu b¸n hµng
Qu¸ tr×nh b¸n hµng cña bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo còng ®Òu híng tíi môc
®Ých cuèi cïng lµ thu ®îc tiÒn b¸n hµng t¬ng øng víi gi¸ trÞ hµng ho¸ b¸n ra.- hay cßn
gäi lµ doanh thu b¸n hµng.
“ Hµng ho¸” ë ®©y ta ®Ò cËp ®Õn kh«ng chØ bã hÑp lµ hµng ho¸ mµ doanh nghiÖp
th¬ng m¹i mua vÒ víi môc ®Ých kinh doanh mµ cßn cã thÓ lµ dÞch vô cung cÊp cho
kh¸ch hµng.
3.1. Tr×nh tù h¹ch to¸n doanh thu b¸n hµng ho¸ :
KÕ to¸n doanh thu b¸n hµng ho¸ ë c«ng ty CP M¸y tÝnh Quang Vinh sö dông tµI
kho¶n 5111- doanh thu b¸n hµng ho¸.
Tµi kho¶n 511: Doanh thu b¸n hµng.
Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng thùc tÕ cña doanh nghiÖp,
thuÕ doanh nghiÖp, c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu vµ x¸c ®Þnh doanh thu thuÇn thùc hiÖn
®îc trong mét k× ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.
Doanh thu b¸n hµng lµ gi¸ trÞ s¶n phÈm hµng ho¸ dÞch vô mµ doanh nghiÖp ®· b¸n,
®· cung cÊp cho kh¸ch hµng theo gi¸ c¶ ®· tho¶ thuËn. Gi¸ c¶ nµy ®îc ghi trªn ho¸ ®¬n
b¸n hµng hay c¸c chøng tõ cã liªn quan.
15
Doanh thu b¸n hµng thuÇn lµ doanh thu b¸n hµng mµ doanh nghiÖp ®·
thùc hiÖn trong mét k× h¹ch to¸n trõ ®i c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu nh chiÕt khÊu b¸n
hµng, hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i vµ trõ ®i c¸c kho¶n thuÕ( nÕu cã)...
- Tµi kho¶n 511 cuèi k× kh«ng cã sè d.
C¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh doanh thu lµ c¸c ho¸ ®¬n b¸n hµng. C«ng ty chØ sö dông mét lo¹i
ho¸ ®¬n duy nhÊt lµ ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng (GTGT) theo mÉu sè 01 – BTC. Ho¸ ®¬n
GTGT do phßng kinh doanh thµnh lËp thµnh 3 liªn :
Liªn 1 : Lu.
Liªn 2 : Giao cho kh¸ch hµng.
Liªn 3 : Dïng cho kÕ to¸n thanh to¸n
Trªn ho¸ ®¬n ghi ®Çy ®ñ m· sè thuÕ, tªn kkh¸ch hµng, ®Þa chØ kh¸ch hµng, thanh to¸n
ngay hay c«ng nî, h×nh thøc thanh to¸n vµ ®Çy ®ñ ch÷ ký.
Ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng ®îc lËp nh mÉu sau :
MÉu sè 01 :
Ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng
Liªn 3 : Dïng ®Ó thanh to¸n MÉu sè 01GTKT – 3LL
AY/00-B
Ngµy 6 th¸ng 12 n¨m 2001
No :51955
§¬n vÞ b¸n : C«ng ty CP M¸y tÝnh Quang Vinh
§Þa chØ :27 huúnh thóc th¸ng §èng ®a – Hµ Néi
Hä vµ tªn ngêi mua : ChÞ Hµ
§¬n vÞ : C«ng Ty Hoµng TuÊn
§Þa chØ : 36 §iÖn Biªn Phñ
H×nh thøc thanh to¸n :SÐc
STT
Tªn hµng
§VT
Sè lîng
16
§¬n gi¸
Sè tµi kho¶n
MS: 0100319384 - 1
Thµnh tiÒn
01
M¸y in HP 1100
C¸I
02
5.342.000
10.684.000
Céng tiÒn hµng :
10.684.000
ThuÕ suÊt GTGT ( 10% )
TiÒn thuÕ GTGT :
Tæng céng tiÒn thanh to¸n :
1.068.400
11.752.400
Sè tiÒn ghi b»ng ch÷ : Mêi mét triÖu b¶y tr¨m n¨m m¬I hai ngµn bèn
®ång ch½n
Ngêi mua hµng
KÕ to¸n trëng
tr¨m
Thñ trëng ®¬n vÞ
Hµng ngµy c¨n cø vµo ho¸ ®¬n b¸n hµng nh©n viªn h¹ch to¸n vµo sæ chi tiÕt b¸n
hµngvµ c¸c b¶ng kª cã liªn quan . Sæ chi tiÕt b¸n hµng ®îc lËp cho tõng lo¹i hµng ho¸ ,
trªn ®ã ph¶n ¸nh:
+ Ngµy th¸ng ghi sæ
+ Sè hiÖu chøng tõ ,
+H×nh thøc thanh to¸n
+ Doanh thu vµ c¸c kho¶n gi¶m trõ.
Cô thÓ ®èi víi ho¸ ®¬n b¸n hµng trªn kÕ to¸n sÏ vµo sæ chi tiÕt b¸n hµng cho mÆt hµng
m¸y in .
Sæ chi tiÕt b¸n hµng ®îc lËp theo mÉu sau :
17
Cuèi th¸ng c¨n cø vµo c¸c sæ chi tiÕt b¸n hµng ®îc lËp cô thÓ nh trªn nh©n viªn h¹ch
to¸n ë trung t©m sÏ tæng hîp vµo b¶ng kª tæng hîp ho¸ ®¬n hµng ho¸ - dÞch vô b¸n ra.
§©y sÏ lµ c¨n cø ®Ó kÕ to¸n ph¶n ¸nh vµo nhËt ký chøng tõ sè 8 vµ ®èi chiÕu khíp sè
liÖu víi b¶ng kª 1, 2, 11 ®ång thêi còng lµ c¨n cø ®Ó c«ng ty h¹ch to¸n thuÕ ph¶I nép.
B¶ng kª ho¸ ®¬n dÞch vô – hµng ho¸ b¸n ra tæng hîp tÊt c¶ c¸c ho¸ ®¬n dÞch vô –
hµng ho¸ b¸n ra theo chñng lo¹i , sè lîng , doanh thu vµ thuÕ GTGT ®Çu ra bao gåm :
- Cét 1 : sè thø tù
- Cét 2 : tªn hµng ho¸ - dÞch vô b¸n ra
- Cét 3 : sè lîng
- Cét 4 : doanh thu cha cã thuÕ GTGT
- Cét 5: thuÕ GTGT
C«ng ty CP m¸y tÝnh Quang Vinh
§Þa chØ : 27 huúnh thóc kh¸ng ®èng ®a Hµ Néi
B¶ng kª hµng ho¸ - dÞch vô b¸n ra
Dïng cho c¬ së kª khai khÊu trõ thuÕ hµng th¸ng )
M· sè : 0100101900 – 1
n¨m 2003
STT
Th¸ng 5
Tªn hµng ho¸ - DÞch vô
b¸n ra
Sè lîng
I
Hµng ho¸
1
M¸y tÝnh Cereon
2
4
M¸y tÝnh intel Pentium 15
III
M¸y tÝnh intel Pentium 25
IV
M¸y in
21
5
Loa
6
Doanh thu (cha
thuÕ )
ThuÕ GTGT
945.386.738
78.914.472
32.405.500
3.240.550
121.500.000
12.150.000
252.800.000
25.280.000
114.497.200
11.449.720
29
21.750.000
1.087.518
Chuét
20
6.935.000
346.760
7
Mµn ch¾n
100
4.685.000
234.250
8
Bµn phÝm
50
11.755.000
587.750
9
Mµn h×nh
25
41.750.000
4.175.000
10
Ram
40
93.405.000
4.670.250.
11
æ cøng
30
69.950.000
6.995.000
12
§Üa mÒm
400
3.208.000.
160.400
3
7
18
13
CPU
25
53.800.700
2.690.035
14
C¹c mµn h×nh
40
16.109.100
805.455
15
M¸y quÐt
15
30.090.200
1.504.510
16
Fax Modem
20
19.000.100
950.005
17
Mainboard
10
23.500.500
1.175.025
18
Case
10
17.080.000
854.000
19
5
6.300.000
315.000
20
Handy drive Handy
drive
Catridge
5.044.880
252.244
II
DÞch vô
81.571.242
5.078.967
1
DÞch vô söa ch÷a
31.787.500
1.589.375
2
20.008.113
2.000.811
3
DÞch vô cµI ®Æt phÇn
mÒm
B¶o dìng m¸y
5.940.500
297.025
4
§µo t¹o tin häc
23.835.129
1.191.756
Céng
1.026.957.980
83.993.439
§èi víi nh÷ng hµng ho¸ c«ng ty trùc tiÕp b¸n , thu tiÒn ngay vµ xuÊt ho¸ ®¬n
GTGT nh©n viªn h¹ch to¸n ë c«ng ty sÏ vµo b¶ng kª sè 1 theo ®Þnh kho¶n sau :
Nî TK 1111 :
Cã TK 5111 :
Tæng doanh thu b»ng tiÒn mÆt
Doanh thu kh«ng bao gåm thuÕ
GTGT
Cã TK 33311 ThuÕ GTGT ®Çu ra
Bn¶g kª sè 1 ph¶n ¸nh nh÷ng kho¶n thu b»ng tiÒn mÆt bao gåm c¸c kho¶n : doanh
thu b¸n hµng ho¸ dÞch vô , thuÕ………..
§èi víi nh÷ng hµng ho¸ b¸n ra thu b»ng tiÒn göi ng©n hµng nh©n viªn h¹ch to¸n
sÏ vµo b¶ng kª sè 2 theo ®Þnh kho¶n :
GTGT
Nî TK 1121 :
Cã TK 5111 :
Tæng doanh thu b»ng TGNH
Doanh thu kh«ng bao gåm thuÕ
Cã TK 33311 : ThuÕ GTGT ®Çu ra
B¶ng kª sè 2 ph¶n ¸nh nh÷ng kho¶n thu b»ng tiÒn göi ng©n hµng bao gåm : doanh thu
b¸n hµng , doanh thu cung cÊp dÞch vô , thuÕ ….
Cô thÓ ®èi víi ho¸ ®¬n b¸n hµng cho c«ng ty Hoµng TuÊn ë trªn thanh to¸n b»ng tiÒn
göi ng©n hµng kÕ to¸n sÏ vµo b¶ng kª sè 2 ngµy 6 th¸ng 5 .
SL 2
19
- §èi víi nh÷ng hµng ho¸ b¸n ra cha thu ®îc tiÒn ngay th× khi nµo nhËn ®îc giÊy
chÊp nhËn thanh to¸n cña kh¸ch hµng kÕ to¸n sÏ vµo b¶ng kª sè 11 (TK131 – ph¶I
thu cña kh¸ch hµng ) theo ®Þnh kho¶n :
Nî TK 131 :
Tæng doanh thu ph¶I thu
Cã TK 5111 :
Doanh thu kh«ng bao gåm thuÕ
GTGT
Cã TK 33311 :
ThuÕ GTGT ®Çu ra
B¶ng kª sè 11 ph¶n ¸nh nh÷ng kho¶n ph¶I thu cña kh¸ch hµngvµ nh÷ng kho¶n ph¶I
thu kh¸c ®· ®îc thanh to¸n.
Sè liÖu tæng hîp trªn b¶ng kª sè 1 , 2 , 11 ë cét tµI kho¶n 5111 sÏ lµ c¨n cø ®Ó ghi vµo
nhËt ký chøng tõ sè 8 theo ®Þnh kho¶n :
Nî TK 5111 :…
Doanh thu kh«ng bao gåm
thuÕ GTGT
Cã TK 911
Sè liÖu tæng hîp trªn nhËt ký chøng tõ sè 8 sÏ lµ c¨n cø ®Ó ghi sæ c¸I tµI kho¶n 5111.
3.2 Tr×nh tù kÕ to¸n doanh thu cung cÊp dÞch vô :
Doanh thu dÞch vô cña c«ng ty lµ toµn bé doanh thu cña viÖc b¸n phÇn mÒm, söa ch÷a
m¸y tÝnh, dÞch vô b¶o tr× vµ gi¶ng d¹y.
VÒ viÖc ph¶n ¸nh doanh thu dÞch vô lµ khi b¸n hay thùc hiÖn c¸c dÞch vu sau khi cã
biªn b¶n bµn giao vµ lµm trän vÑn dÞch vô míi viÕt ho¸ ®¬n GTGT theo mÉu sè 01 –
GTGT nh ®· tr×nh bÇy ë trªn .
C¨n cø vµo ho¸ ®¬n b¸n hµng dÞch vô ( ho¸ ®¬n b¸n gi¸ trÞ gia t¨ng 3 LL), nh©n viªn
h¹ch to¸n vµo sæ chi tiÕt b¸n hµng vµ c¸c b¶ng kª cã liªn quan.
- §èi víi nh÷ng ho¸ ®¬n b¸n hµng C«ng ty trùc tiÕp thu tiÒn, nh©n viªn h¹ch to¸n ë
C«ng ty sÏ vµo b¶ng kª sè 1 theo ®Þnh kho¶n nh sau :
Nî TK 1111 :
Tæng doanh thu b»ng tiÒn mÆt
Cã TK 5113 :
Doanh thu kh«ng bao gåm thuÕ GTGT
Cã TK 33311 : ThuÕ GTGT ®Çu ra
§èi víi nh÷ng kho¶n doanh thu cung cÊp dÞch vô ®îc thanh to¸n b»ng tiÒn göi ng©n
hµng, kÕ to¸n sÏ vµo b¶ng kª sè 2 theo ®Þnh kho¶n nh sau :
Nî TK 1121 :
Tæng doanh thu b»ng TGNH
Cã TK 5113 :
Doanh thu kh«ng bao gåm thuÕ GTGT
Cã TK 33311 : ThuÕ GTGT ®Çu ra
- §èi víi nh÷ng kho¶n doanh thu cung cÊp dÞch vô cha ®îc thanh to¸n th× khi nhËn
®îc giÊy chÊp nhËn nthanh to¸n kÕ to¸n sÏ vµo b¶ng kª sè 11 theo ®Þnh kho¶n :
Nî TK 131 :
Tæng doanh thu ph¶I thu
Cã TK 5113 :
Doanh thu kh«ng bao gåm thuÕ GTGT
Cã TK 33311 : ThuÕ GTGT ®Çu ra
Sè liÖu tæng hîp trªn b¶ng kª 1 ,2, 11 ë cét tµI kho¶n 5113 sÏ lµ c¨n cø ®Ó ph¶n ¸nh
vµo nhËt ký chøng tõ sè 8 theo ®Þnh kho¶n :
Nî TK 5113 :
Doanh thu kh«ng bao gåm thuÕ GTGT
Cã TK 911 :
20
- Xem thêm -
.DOC 
36 
88 
118 
