Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Tr-ßng §¹i Häc B¸ch Khoa Hµ Néi
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Lêi nãi ®Çu
§i cïng víi sù ph¸t triÓn cña x· héi c¸c nhu cÇu vÒ dÞch vô th«ng tin
truyÒn sè liÖu, truy cËp internet, c¸c dÞch vô th-¬ng m¹i, gi¶i trÝ, c¸c dÞch vô
th«ng tin tèc ®é cao ngµy cµng trë thµnh mét nhu cÇu cÊp b¸ch cho c¸c nhµ cung
cÊp dÞch vô viÔn th«ng. Tr-íc ®©y c¸c dÞch vô sö dông ®«i d©y ®iÖn tho¹i th«ng
th-êng th× tèc ®é cßn rÊt h¹n chÕ. Nh- vËy ®Ó cung cÊp c¸c dÞch vô tèc ®é cao th×
c¸c m«i tr-êng truyÒn dÉn kh¸c cÇn ph¶i ®-îc l¾p ®Æt nh- c¸p ®ång trôc, c¸p
quang … ViÖc ®Çu t- l¾p ®Æt míi nµy ph¶i mÊt mét kho¶ng thêi gian dµi víi chi
phÝ rÊt cao vµ ®é rñi ro cho ®Çu t- lµ rÊt cao.
§-êng d©y ®iÖn tho¹i, di s¶n ph¸t minh cña Graham Bell ®-îc ®-a vµo sö
dông réng r·i trªn m¹ng ®iÖn tho¹i tõ khi ®iÖn tho¹i ®-îc ®-a vµo sö dông trªn
thÕ giíi. §«i d©y ®ång nµy cã thÓ chuyÓn t¶i l-îng d÷ liÖu nhiÒu h¬n ngoµi c¸c
cuéc tho¹i. ViÖc sö dông ®«i d©y nµy chØ ®Ó truyÒn tiÕng nãi thËt sù míi chØ khai
th¸c ®-îc mét phÇn kh¶ n¨ng cña c¸p ®ång, C«ng nghÖ ®-êng d©y thuª bao sè
DSL sÏ sö dông ®-îc phÇn kh¶ n¨ng cßn l¹i cña d©y ®iÖn tho¹i mµ kh«ng hÒ lµm
gi¸n ®o¹n viÖc thùc hiÖn c¸c cuéc tho¹i.
Kü thuËt DSL ra ®êi ®· t¹o ra mét b-íc ngoÆt míi cho viÖc sö dông ®-êng
d©y ®iÖn tho¹i. §-êng d©y tho¹i tr-íc ®©y chØ dïng ®Ó truyÒn 1 kªnh ®iÖn tho¹i
b¨ng tÇn tõ 400 Hz ®Õn 3400 Hz, th× giê ®©y cã thÓ truyÒn ë c¸c b¨ng tÇn lªn tíi
hµng triÖu Hz. §Ó truyÒn dÉn víi tèc ®é cao, b¨ng tÇn sö dông lín th× cÇn ph¶i cã
c¸c bé xö lý sè tèc ®é cao tiªn tiÕn. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ vi ®iÖn
tö kü thuËt DSL sÏ ®¸p øng ®-îc c¸c yªu cÇu vÒ tèc ®é còng nh- vÒ chÊt l-îng
truyÒn dÉn.
Víi c¬ së h¹ tÇng s½n cã, c«ng nghÖ DSL ®· cho phÐp ®-êng d©y ®iÖn
tho¹i truyÒn t¶i c¸c øng dông ®a ph-¬ng tiÖn mµ tr-íc ®©y chØ cã c¸p quang míi
thùc hiÖn ®-îc. §-êng d©y ®iÖn tho¹i b©y giê lµ mét ph-ong tiÖn kinh tÕ nhÊt ®Ó
truyÒn t¶i nhiÒu lo¹i h×nh dÞch vô viÔn th«ng tíi hµng triÖu kh¸ch hµng. Trong bµi
-1-
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Tr-ßng §¹i Häc B¸ch Khoa Hµ Néi
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------viÕt nµy sÏ giíi thiÖu tæng quan vÒ c«ng nghÖ DSL cïng víi nh÷ng øng dông cña
nã trong thùc tiÔn. Trong hä c«ng nghÖ xDSL th× ADSL víi nh÷ng -u ®iÓm cña
m×nh nh- cho phÐp sö dông ®«i d©y ®iÖn tho¹i cã s½n ®Ó truyÒn t¶i nh÷ng dÞch vô
b¨ng réng nh- Video, truyÒn h×nh, internet tèc ®é cao …C«ng nghÖ ADSL hiÖn
nay ®· ®-îc chuÈn ho¸ vµ sö dông réng r·i trªn thÕ giíi, ë ViÖt Nam hiÖn nay
ADSL còng ®ang ®-îc ®-a vµo sö dông cho nªn chóng ta ®i vµo nghiªn cøu cô
thÓ c«ng nghÖ nµy vµ ®Æc biÖt lµ c«ng nghÖ ADSL sö dông ph-¬ng thøc ®iÒu chÕ
DTM ( Discrete MultiTone Modulation ).
§å ¸n nµy bao gåm 5 ch-¬ng :
Ch-¬ng 1 : Giíi thiÖu vÒ c«ng nghÖ xDSL
Ch-¬ng 2 : C¸c lo¹i DSL
Ch-¬ng 3 : C«ng nghÖ ADSL sö dông ph-¬ng ph¸p diÒu chÕ DMT
Ch-¬ng 4 : TriÓn khai ADSL ë ViÖt Nam cña VDC
Ch-¬ng 5 :
-2-
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Tr-ßng §¹i Häc B¸ch Khoa Hµ Néi
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Ch-¬ng 1 : Giíi thiÖu vÒ c«ng nghÖ xDSL
1. Nguyªn t¾c vµ ý t-ëng
Nhu cÇu vÒ c¸c dÞch vô vµ th«ng tin tèc ®é cao, ®é tin cËy lín ®· cã tõ
tr-íc ®©y, nh-ng nh÷ng nhu cÇu nµy chØ ®-îc ®¸p øng ®-îc mét phÇn rÊt nhá do
c¸c dÞch vô sö dông trªn c¸p ®ång th«ng th-êng rÊt h¹n chÕ vÒ tèc ®é ( 64 Kb/s )
C¸p ®ång lµ mét m¹ng cã s½n ®Çy tiÒm n¨ng nh-ng nh÷ng tiÒm n¨ng nµy ch-a
d-îc khai th¸c do c«ng nghÖ tr-íc ®©y ph¸t triÓn ch-a ®ñ m¹nh. §Ó cung cÊp c¸c
dÞch tèc ®é cao yªu cÇu ph¶i l¾p ®Æt c¸c m«i tr-êng truyÒn dÉn míi nh- : C¸p
quang, c¸p ®ång trôc …ViÖc l¾p ®Æt ®-êng truyÒn dÉn míi cÇn ph¶i mÊt mét
kho¶ng thêi gian dµi víi mét chi phÝ lín mµ Ýt ng-êi cã thÓ chÊp nhËn ®-îc.
§Ó truyÒn dÉn víi tèc ®é cao, b¨ng tÇn sö dông lín th× cÇn ph¶i cã c¸c bé
xö lý sè tèc ®é cao tiªn tiÕn. Ngµy nay víi sù ph¸t triÓn cña ngµnh c«ng nghÖ vi
®iÖn tö c¸c bé vi xö lÝ tèc ®é cao ®-îc s¶n xuÊt víi gi¸ thµnh rÎ ®-îc mäi ng-êi
chÊp nhËn vµ nã ®¸p øng ®-îc c¸c yªu cÇu vÒ tèc ®é còng nh- vÒ chÊt l-îng
truyÒn dÉn. §©y lµ nÒn t¶ng cho c«ng nghÖ xDSL ra ®êi.
C«ng nghÖ xDSL ®Çu tiªn xuÊt hiÖn lµ HDSL kh¸i niÖn ban ®Çu vÒ HDSL
b¾t ®µu tõ n¨m 1986 trong phßng thÝ nghiÖm cña h·ng Bellcore ®Ó thay thÕ cho
luång E1 vµ T1, tiÕp ®ã h·ng Bellcore nghiªn cøu ®Õn SDSL, ADSL vµ VDSL.
Kü thuËt DSL ra ®êi ®· t¹o ra mét b-íc ngoÆt míi cho viÖc sö dông ®-êng d©y
®iÖn tho¹i. §-êng d©y tho¹i tr-íc ®©y chØ dïng ®Ó truyÒn 1 kªnh ®iÖn tho¹i b¨ng
tÇn tõ 400 Hz ®Õn 3400 Hz, th× giê ®©y cã thÓ truyÒn ë c¸c b¨ng tÇn lªn tíi hµng
triÖu Hz ®Ó cung cÊp c¸c dÞch vô vµ th«ng tin tèc ®« cao mµ tr-íc ®©y chØ cã c¸p
quang míi thùc hiÖn ®-îc. Theo thèng kª kh«ng chÝnh thøc (1999) trªn thÕ giíi
cã h¬n 750 triÖu ®-êng d©y ®iÖn tho¹i th«ng th-êng ®©y thËt sù lµ mét c¬ së h¹
tÇng ®Çy tiÒm n¨ng ®Ó ta cã thÓ khai th¸c c¸c dÞch vô xDSL.
-3-
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Tr-ßng §¹i Häc B¸ch Khoa Hµ Néi
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Trong hä xDSL th× ADSL ®-îc coi lµ c«ng nghÖ cã triÓn väng nhÊt hiÖn
nay v× nã hÇu nh- kh«ng yªu c©ï thay ®æi ®-êng c¸p ®ång hiÖn cã vµ kh«ng yªu
cÇu thiÕt bÞ ®Çu cuèi ®¾t tiÒn. KÓ tõ n¨m 1989 khi kh¸i niÖm ban ®Çu vÒ ADSL
xuÊt hiÖn nã ®· ph¸t triÓn mét c¸ch nhanh chãng víi tèc ®é ngµy cµng t¨ng tõ
1,5 Mb/s lªn 8 Mb/s ë ®-êng xuèng , ®-êng lªn lªn tíi 1.5 Mb/s (640 Kb/s ®èi
víi ADSL Lite) vµ gi¸ thµnh ngµy cµng h¹. HiÖn nay c«ng nghÖ ADSL ®· ®-îc
chuÈn ho¸ bëi hÇu hÕt c¸c tæ chøc viÔn th«ng trªn thÕ giíi vµ ®-îc c¸c nhµ s¶n
xuÊt lín s¶n xuÊt hµng lo¹t trªn thÞ tr-êng víi gi¸ thµnh thÊp kÝch th-íc vËt lý vµ
c«ng suÊt tiªu hao nhá.
C«ng nghÖ xDSL nãi chung vµ c«ng nghÖ ADSL nãi riªng ®· vµ ®ang nhËn
®-îc sù hç trî m¹nh mÏ tõ phÝa nh÷ng nhµ s¶n xuÊt phÇn cøng vµ phÇn mÒm trªn
thÕ giíi.
2. Tæng quan vÒ c«ng nghÖ xDSL
Tr-íc khi ®i vµo giíi thiÖu cô thÓ tõng c«ng nghÖ DSL ta sÏ tr×nh bµy c¸c
vÊn ®Ò chung cña toµn bé c«ng nghÖ DSL nh- m«i tr-êng truyÒn dÉn ®«i d©y
xo¾n, ph-¬ng ph¸p tËn dông b¨ng tÇn, vµ n©ng cao hiÖu suÊt sö dông phæ tÇn, c¸c
chØ tiªu vµ øng dông cña c¸c c«ng nghÖ xDSL.
2.1 §«i d©y xo¾n
Nh- chóng ta ®· biÕt c«ng nghÖ xDSL dùa trªn nÒn t¶ng lµ m¹ng d©y ®ång
cã s½n, Trong qu¸ tr×nh n©ng cÊp tõ mang truy nhËp c¸p ®ång lªn m¹ng truy nhËp
sè chóng ta sÏ gÆp mét sè khã kh¨n nhÊt ®Þnh .
DÞch vô ®iÖn tho¹i xuÊt hiÖn vµo n¨m 1877 khi Alexander Bell nèi ®iÖn
tho¹i qua mét ®-êng d©y ®¬n (Ground return) lÊy ®Êt lµm ®-êng vÒ cña m¹ch
®iÖn. Ph-¬ng ph¸p nµy tr¸nh ®-îc chi phÝ cho d©y thø hai nh-ng truyÒn dÉn kÐm
vµ kh«ng ®ñ tin cËy khi thêi tiÕt kh«. Nh÷ng vÊn ®Ò nµy ®-îc gi¶i quyÕt sau ®ã
b»ng c¸ch sö dông ®«i d©y song song (metallic return) c¸ch nhau vµi cm ph-¬ng
ph¸p nµy cung cÊp ®-êng vÒ cña tÝn hiÖu ®¸ng tin cËy h¬n. Tuy nhiªn hiÖn t-îng
-4-
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Tr-ßng §¹i Häc B¸ch Khoa Hµ Néi
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------xuyªn ©m (crosstalk) nhanh chãng ®-îc ph¸t hiÖn ®ã lµ hiÖn t-îng tÝn hiÖu tõ
mét ®«i d©y gÇn nã bÞ lÉn vµo trong qu¸ tr×nh giao tiÕp. Ng-êi ta ph¸t hiÖn ra
xuyªn ©m cã thÓ gi¶m theo chu kú b»ng c¸ch thay ®æi vÞ trÝ bªn ph¶i vµ bªn tr¸i
cña d©y dÉn. Bell ®· ph¸t minh ra ®«i d©y xo¾n (tiwsted pair) n¨m 1881 ®ã lµ ®«i
d©y dÉn gåm hai d©y riªng c¸ch ®iÖn vµ ®-îc xo¾n víi nhau. Víi b-íc xo¾n võa
®ñ n¨ng l-îng ®iÖn tõ tr-êng trªn mçi phÇn nhá cña d©y sÏ bÞ triÖt tiªu bëi n¨ng
l-îng bao quanh phÇn nhá d©y tiÕp theo. C¸p ®iÖn tho¹i ngµy nay d-îc thiÕt kÕ
sao cho mËt ®é xo¾n trªn mçi ®«i d©y lµ kh¸c nhau ®Ó ®¶m b¶o xuyªn ©m lµ tèi
thiÓu. MÆt kh¸c ®«i d©y xo¾n còng cã thÓ lµm gi¶m bít mét chót suy hao tÝn hiÖu
®iÖn v× diÖn c¶m cuÈ d©y xo¾n cã t¸c dông bï diÖn dung cña d©y.
Tuy nhiªn ®èi víi kho¶ng c¸ch thuª bao lín th× suy hao còng rÊt lín. §èi
víi c¸c m¹ch vßng dµi qu¸ 5,5 km (18 kft) th× suy hao tÝn hiÖu ë tÇn sè lín h¬n
1 KHz v-ît qu¸ møc cho phÐp lµm cho truyÒn dÉn tho¹i kh«ng chÊp nhËn ®-îc.
§Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy c¸c cuén gia c¶m (Loading coil) sÏ ®-îc thªm vµo
®-êng d©y nh»m t¨ng ®iÖn c¶m cña d©y ®Ó c©n b»ng víi dung kh¸ng cña d©y.
Gi¸ trÞ ®iÖn c¶m cña cuén gia c¶m ®-îc tÝnh to¸n phï hîp víi ®iÖn dung cña
®-êng truyÒn, cuén c¶m cã t¸c dông n©ng cao chÊt l-îng cña tÝn hiÖu trong
kho¶ng tÇn sè truyÒn thèng (0,3 tíi 3,4 KHz) ®ång thêi triÖt tiªu hÇu hÕt tÝn hiÖu
n»m ngoµi kho¶ng nµy. §©y lµ mét khã kh¨n lín cho viÖc më réng d¶i tÇn sè sö
dông trªn ®-êng d©y ®ång th«ng th-êng vµ ®èi víi c«ng nghÖ xDSL th× cuén gia
c¶m nµy kh«ng ®-îc sö dông.
Sau ®©y lµ h×nh minh häa suy gi¶m trªn c¸p ®ång vµ t¸c dông cña cuén gia
c¶m.
-5-
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Tr-ßng §¹i Häc B¸ch Khoa Hµ Néi
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Suy hao ( dB/km )
2
§-êng d©y kh«ng bï
Cuén gia c¶m
H-88
Cuén gia c¶m
0,4
D-66
Cuén gia c¶m
B-44
0,2
0
1
H×nh 1.1
2
3
4
5 (Km)
Suy hao d©y ®ång vµ t¸c dông cuén gia c¶m
Trong c«ng nghÖ xDSL cã nhiÔu xuyªn ©m bëi v× mçi d©y trong c¸p cña
®«i d©y xo¾n ph¸t ra ®iÖn tõ c¸c tr-êng ®iÖn tõ nµy t¹o ra dßng ®iÖn ch¹y trong
c¸c ®«i d©y bªn c¹nh dÉn ®Õn tÝn hiÖu xuyªn ©m kh«ng mong muèn trªn c¸c ®«i
d©y nµy.
Xuyªn ©m (crosstalk) lµ yÕu tè chÝnh h¹n chÕ kh¶ n¨ng ho¹t ®éng cña c¸c
hÖ thèng sè sö dông cïng b¨ng tÇn sè cho truyÒn dÉn thu vµ ph¸t. Cã hai kiÓu
xuyªn ©m th-êng gÆp trong xDSL : Xuyªn ©m ®Çu gÇn ( NEXT-Near end
crosstalk ) vµ xuyªn ©m ®Çu xa ( FEXT - Far end crosstalk ).
Xuyªn ©m ®Çu gÇn NEXT lµ xuÊt hiÖn ë c¸c bé thu ë cïng ®Çu c¸p víi c¸c
bé ph¸t nhiÔu ( tõ bé ph¸t tíi bé thu ®Çu cuèi gÇn ). Xuyªn ©m ®Çu xa FEXT lµ
nhiÔu g©y ra bëi c¸c ®«i d©y cho mét ®«i d©y ë ®Çu bªn kia cña ®-êng truyÒn ( tõ
bé ph¸t tíi bé thu ®Çu xa ). NEXT ¶nh h-ëng tíi c¸c hÖ thèng truyÒn trªn c¶ hai
-6-
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Tr-ßng §¹i Häc B¸ch Khoa Hµ Néi
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------h-íng trong cïng mét d¶i tÇn cïng mét lóc vµ t¹i ®Çu gÇn, vµ nã lu«n lín h¬n
FEXT. NEXT cã thÓ tr¸nh ®-îc nÕu nh- tÝn hiÖu theo hai chiÒu ®-îc truyÒn
trong nh÷ng kho¶ng thêi gian kh¸c nhau hay ë nh÷ng kho¶ng tÇn sè kh¸c nhau
( §ã lµ hai kü thuËt song c«ng ph©n chia tÇn sè vµ ph©n chia thêi gian mµ
ta sÏ xÐt kü h¬n ë phÇn sau)
Thu ®Çu
GÇn
Thu ®Çu
Xa
NEXT
FEXT
Ph¸t
Xuyªn ©m
H×nh 1.2
Minh ho¹ xuyªn ©m
Ngoµi ra ®«i d©y xo¾n cßn chÞu nhiÒu lo¹i nhiÔu tõ bªn ngoµi t¸c ®éng vµo
nh- : nhiÔu v« tuyÕn, nhiÔu do c¸c ®-êng d©y ®iÖn, m¸y hµn, ®Ìn neon …C¸c
nhiÔu nµy th-êng kh«ng thÓ ®Þnh tr-íc mét c¸ch râ rµng nh-ng khi thiÕt kÕ l¾p
®Æt chóng ta l¹i cÇn ph¶i tÝnh to¸n ®Õn c¸c lo¹i nhiÔu nµy.
2.2 C¸c gi¶i ph¸p c«ng nghÖ chung trong xDSL
§Ó n©ng cao tèc ®é vµ chÊt l-îng truyÒn dÉn, c¸c c«ng nghÖ xDSL ph¶i ¸p
dông nhiÒu ph-¬ng thøc kh¸c nhau nh»m më réng b¨ng tÇn sö dông vµ t¨ng hiÖu
suÊt sö dông b¨ng tÇn. Nh- thay v× sö dông d¶i tÇn truyÒn thèng ( 0.3 - 4.3 KHz )
lo¹i bá c¸c cuén gia c¶m, ®-êng d©y ®iÖn tho¹i cã thÓ ho¹t ®éng víi tÇn sè hµng
MHz. Ngoµi ra ng-êi ta cßn ®-a ra c¸c ph-¬ng thøc thùc hiÖn song c«ng ®Ó sö
dông b¨ng tÇn mét c¸ch cã hiÖu qu¶, c¸c ph-¬ng ph¸p ®iÒu chÕ sao cho phæ tÝn
hiÖu t-¬ng thÝch víi ®-êng truyÒn ®Ó gi¶m mÐo vµ n©ng cao hiÖu suÊt sö dông
phæ ( Mçi symbol sÏ mang th«ng tin cña nhiÒu Bits ), C¸c ph-¬ng ph¸p m· ho¸
®Ó chèng lçi n©ng cao chÊt l-îng truyÒn dÉn.
2.2.1 C¸c ph-¬ng thøc thùc hiÖn song c«ng
-7-
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Tr-ßng §¹i Häc B¸ch Khoa Hµ Néi
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------HÇu hÕt c¸c dÞch vô DSL ®ßi hái song c«ng trong viÖc truyÒn d÷ liÖu c¸c
ph-¬ng thøc song c«ng ®Ó t¸ch biÖt tÝn hiÖu trªn c¸c h-íng ng-îc nhau. Cã 4
ph-¬ng thøc thùc hiÖn song c«ng kh¸c nhau : song c«ng 4 d©y, triÖt tiÕng väng,
song c«ng ph©n chia tÇn sè, song c«ng ph©n chia theo thêi gian. Ba ph-¬ng ph¸p
cuèi cïng sö dông trªn cïng mét ®«i d©y xo¾n cho c¶ hai h-íng truyÒn dÉn. §èi
víi mçi tr-êng hîp cô thÓ th× chóng ta sÏ lù chän ph-¬ng thøc song c«ng nµo
hoÆc sö dông kÕt hîp c¸c ph-¬ng thøc ®Ó phï hîp víi hÖ thèng cÇn thiÕt kÕ.
Song c«ng 4 d©y
Sö dông 2 ®«i d©y xo¾n, mçi ®«i cho mét h-íng truyÒn. Song c«ng 4 d©y
cßn gäi lµ truyÒn dÉn “ ®¬n c«ng ®«i ” , bëi v× cã hai kªnh truyÒn dÉn ®¬n c«ng
( mét h-íng ). BÊt lîi cña song c«ng 4 d©y lµ cÇn hai ®«i d©y xo¾n thay v× mét
®«i nh- c¸c ph-¬ng ph¸p song c«ng kh¸c.
Nh-ng song c«ng 4 d©y lµ ph-¬ng ph¸p song c«ng víi chi phÝ Ýt nhÊt nÕu
c¸p ®ång bæ sung lµ s½n cã. Tuy nhiªn c¸p ®ßng bæ sung th-êng lµ ®¾t, do vËy
chi phÝ toµn bé hÖ thèng lµ rÊt cao, mÆc dï chi phÝ ®iÖn tö cã thÓ Ýt h¬n.ViÖc chi
phÝ ®iÖn tö ®Ó tiÕt kiÖm c¸p ®ång lµ vÊn ®Ò chung th-êng x¶y ra trong kü thuËt
DSL.
Luång T1 hoÆc E1
Thuª bao 1
4 D©y
Thuª bao 2
Luång T1 hoÆc E1
H×nh 1.3
Song c«ng bèn d©y
Song c«ng ph©n chia theo tÇn sè
-8-
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Tr-ßng §¹i Häc B¸ch Khoa Hµ Néi
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------§èi víi nh÷ng hÖ thèng thùc hiÖn song c«ng ghÐp kªnh ph©n chia tÇn sè
FDD ( Frequency Division Duplex ) th× qu¸ tr×nh thu vµ ph¸t ë n»m ë 2 d¶i tÇn sè
kh¸c nhau :
Biªn ®é(dB)
§-êng lªn
§-êng xuèng
H×nh 1.4
(KHz)
Song c«ng FDD
Do ph-¬ng thøc song c«ng FDD qu¸ tr×nh thu vµ ph¸t ë n»m ë 2 d¶i tÇn sè
kh¸c nhau do ®ã tr¸nh ®-îc xuyªn ©m ë ®Çu gÇn (NEXT) nh-ng vÉn ph¶i tÝnh
®Õn nhiÔu xuyªn ©m ë ®Çu xa (FEXT). Ph-¬ng thøc nµy cã -u ®iÓm hÖ thèng sö
dông nã ®¬n gi¶n cho nªn gi¸ thµnh thÊp nh-ng ph-¬ng thøc FDD l¹i cã nh-îc
®iÓm lµ tÇn sè kh«ng ®-îc sö dông mét c¸ch triÖt ®Ó do b¨ng tÇn thu ph¸t n»m
t¸ch biÖt do vËy ph-¬ng thøc song c«ng nµy th-êng kh«ng dïng ®¬n lÎ trong hÖ
thèng mµ th-êng ®-îc sö dông kÕt hîp víi nh÷ng ph-¬ng thøc kh¸c.
Song c«ng ph©n chia theo thêi gian
Song c«ng ph©n chia theo thêi gian TDD ( Time Division Duplex ) lµ t¹i
mét thêi ®iÓm chØ truyÒn theo mét h-íng. ViÖc ®iÒu khiÓn c¸c ®-êng liªn kÕt
th-êng ®-îc lu©n phiªn t¹i c¸c kho¶ng ®Òu ®Æn gi÷a c¸c h-íng truyÒn. Do qu¸
tr×nh ph¸t vµ thu n»m ë hai thêi ®iÓm hoµn toµn kh¸c nhau nªn TDD lo¹i bá ®-îc
nhiÔu xuyªn ©m ®Çu gÇn NEXT. Nh-ng TDD g©y ra tæn thÊt lµ lµm lì thêi gian
truyÒn dÉn.
Xuèng
Xuèng
Lªn
Lªn
Xuèng
-9-
Xuèng
Lªn
Lªn
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Tr-ßng §¹i Häc B¸ch Khoa Hµ Néi
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
t
TrÔ
H×nh 1.5
Song c«ng TDD
Song c«ng triÖt tiÕng väng
Ph¸t
EC
Thu
H×nh 1.6
Hybrid
§«i d©y
TiÕng väng
S¬ ®å hÖ thèng triÖt tiÕng väng
Ph-¬ng thøc song c«ng triÖt tiÕng väng EC ( Echo Canceller ) ®©y lµ d¹ng
phæ biÕn nhÊt cña DSL hiÖn ®¹i, kü thuËt triÖt tiÕng väng EC th× d¶i tÇn ph¸t ®-îc
®Æt trong d¶i tÇn thu vµ ph¶i dïng mét bé triÖt tiÕng väng ®Ó ph©n t¸ch ®-êng thu
vµ ®-êng ph¸t. ViÖc thùc hiÖn song c«ng ë cïng mét b¨ng tÇn sè t¹i mét thêi
®iÓm cho nªn b¨ng tÇn ®-îc sö dông mét c¸ch cã hiÖu qu¶ bï, nh-ng ph-¬ng
thøc song c«ng triÖt tiÕng väng th× c¸c thiÕt bÞ l¹i rÊt phø t¹p vµ ®¾t tiÒn.
Biªn ®é(dB)
- 10 -
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Tr-ßng §¹i Häc B¸ch Khoa Hµ Néi
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Thu vµ ph¸t
KHz
H×nh 1.7
Song c«ng triÖt tiÕng väng
2.2.2 C¸c ph-¬ng ph¸p ®iÒu chÕ
C¸c tÝn hiÖu truyÒn trªn ®-êng d©y ®iÖn tho¹i ®Òu lµ tÝn hiÖu Analog. §iÒu
chÕ nh»m biÕn ®æi tÝn hiÖu sè ®Çu vµo thµnh c¸c tÝn hiÖu Analog cã d¹ng phæ phï
hîp víi ®Æc tuyÕn truyÒn dÉn cña ®-êng truyÒn ®Ó tÝn hiÖu truyÒn trªn nã sÏ h¹n
chÕ ®-îc mÐo, vµ sö dông b¨ng tÇn hiÖu qu¶ h¬n.C¸c ph-¬ng ph¸p ®iÒu chÕ
th-êng ®-îc sö dông lµ trong c«ng nghÖ xDSL lµ : 2B1Q, QAM, PAM, DMT.
§iÒu chÕ 2B1Q
§iÒu chÕ 2B1Q ( 2 Binary 1 Quartery ) ®-îc sö dông nhiÒu trong c«ng
nghÖ xDSL tr-íc ®©y. §©y lµ ph-¬ng ph¸p ®iÒu biªn bèn møc, ph-¬ng ph¸p nµy
chØ sö dông mét hµm c¬ b¶n lµ:
(t )
1
t
sin c( )
T
T
Trong ®ã hµm sinc : sinc(x) = sin(x)/x
Trong 2B1Q mçi nhãm bit ®Ó m· ho¸ lµ b=2 bit cho nªn sÏ cã m=4 b¶n tin t-¬ng
øng sÏ cã 4 symbol, mçi symbol sÏ mang th«ng tin cña 2 bit
+3d/2 (10)
+d/2 (11)
- 11 -
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Tr-ßng §¹i Häc B¸ch Khoa Hµ Néi
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- d/2 (01)
- 3d/2 (00)
H×nh 1.8
Gi¶n ®å m· ho¸ 2B1Q
D-íi ®©y lµ m« h×nh ®iÒu chÕ vµ gi¶i ®iÒu chÕ 2B1Q :
x
M· ho¸
x(t)
(t )
1
t
sin c( )
T
T
y(t)
Kªnh
§iÒu chÕ
(t )
1
t
sin c( )
T
T
Ph¸t
hiÖn
&
Gi¶i
m·
Gi¶i diÒu chÕ
H×nh 1.9 S¬ ®å ®iÒu chÕ vµ gi¶i ®iÒu chÕ 2B1Q
§iÒu chÕ biªn ®é cÇu ph-¬ng QAM
§iÒu chÕ biªn ®é cÇu ph-¬ng QAM ( Quadra Amplitude Modulation ) ®©y
lµ ph-¬ng ph¸p ®iÒu chÕ hai chiÒu sö dông mét sãng d¹ng (sin) vµ mét sãng d¹ng
(cos) cã cïng tÇn sè ®Ó truyÒn d÷ liÖu. C¸c bÝt sÏ ®-îc hîp nhãm t¹o thµnh c¸c
b¶n tin ®Ó ®iÒu chÕ lµm thay ®æi biªn ®é vµ pha cña sãng sin vµ sãng cos. Mçi
nhãm bit sÏ t-¬ng øng víi mét sãng cos vµ sin cã biªn ®é vµ pha cè ®Þnh vµ khi
s¾p xÕp trªn mÆt ph¼ng to¹ ®é cùc ta ®-îc mét m« h×nh ®iÒu chÕ.
Biªn ®é sãng sin
Biªn ®é
Sãng cos
- 12 -
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Tr-ßng §¹i Häc B¸ch Khoa Hµ Néi
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
H×nh 1.10
M« h×nh m· ho¸ QAM_16
QAM sö dông hai hµm c¬ b¶n ®Ó ®iÒu chÕ lµ :
1(t )
2
(t ) cos(2fct )
T
;
2(t )
2
(t ) sin(2fct )
T
Trong ®ã : (t) lµ hµm ®iÒu chÕ b¨ng gèc nh- d¹ng sin låi hoÆc cos låi c¨n
b×nh ph-¬ng.
Cos(2fct)
xm1
xm
(t)
x(t)
Encoder
xm2
(t)
-Sin(2fct)
H×nh 1.11
S¬ ®å ®iÒu chÕ QAM
§iÒu chÕ biªn ®é pha kh«ng sãng mang CAP
§iÒu chÕ biªn ®é pha kh«ng sãng mang CAP ( Carrierless Amplitude and
Phase Modulation ) Ph-¬ng ph¸p ®iÒu chÕ nµy t-¬ng tù nh- QAM nh-ng do lùa
chän kh«n ngoan hai hµm c¬ b¶n kh«ng cã thµnh phÇn mét chiÒu DC.
Sù kh¸c biÖt gi÷a CAP vµ QAM lµ ph-¬ng ph¸p thùc hiÖn. QAM thùc hiÖn
b»ng c¸ch t¹o ra hai tÝn hiÖu thµnh phÇn khi trén nã víi hai sãng mang d¹ng cos
vµ sin sau ®ã kÕt hîp trong miÒn Analog ®Ó t¹o nªn tÝn hiÖu QAM. Cßn viÖc thùc
- 13 -
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Tr-ßng §¹i Häc B¸ch Khoa Hµ Néi
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------hiÖn CAP th× kh«ng cÇn t¹o ra hai sãng mang cos vµ sin mµ ta tiÕn hµnh b»ng
c¸ch cho chóng ®i qua 1 cÆp bé läc Hilbert cã hai hµm ®Æc tuyÕn trùc giao víi
nhau sau ®ã tæng hîp l¹i ta ®-îc tÝn hiÖu ®· ®iÒu chÕ CAP. Ngµy nay ng-êi ta
th-êng dïng c¸c bé läc sè th«ng d¶i, dïng 1 cÆp cã ®Æc tuyÕn biªn ®é b»ng nhau
nh-ng pha lÖch nhau 900 ( cÆp Hilbert ), hai tÝn hiÖu sau bé läc sÏ ®-îc ®-a vµo
bé biÕn ®æi DAC råi qua mét bé läc n÷a ta thu ®-îc tÝn hiÖu ®· ®iÒu chÕ.
xm1
xm
Läc ®ång
pha
Sinh m·
Encoder
Output
DAC
xm2
LPF
Läcng-îc
pha 900
H×nh 1.12
S¬ ®å diÒu chÕ CAP
§iÒu chÕ ®a tÇn rêi r¹c DMT
§iÒu chÕ ®a tÇn rêi r¹c DMT ( Discrete MultiTone Modulation ) lµ ph-¬ng
ph¸p ®iÒu chÕ ®a sãng mang trong ®ã b¨ng tÇn sö dông ®-îc chia thµnh nhiÒu
b¨ng tÇn nhá mçi b¨ng tÇn sÏ ®-îc sö dông ®Ó truyÒn dÉn mét sãng mang ®iÒu
chÕ c¸c chuçi bit tèc ®é thÊp. DMT cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi thuËt to¸n biÕn
®æi Fourier nhanh FFT ( Fasr Fourier Transform ) ThuËt to¸n mµ DMT sö dông
®Ó thùc hiÖn ®iÒu chÕ vµ gi¶i ®iÒu chÕ. Trªn ®©y chØ lµ nh÷ng kh¸i niÖm c¬ b¶n vÒ
DMT ph-¬ng ph¸p thùc hiÖn cô thÓ vµ nh÷ng -u ®iÓm cña ph-¬ng ph¸p nµy sÏ
®-îc nghiªn cøu ë ch-¬ng sau.
Mét biÕn thÓ cña DMT lµ ph-¬ng ph¸p ®iÒu chÕ ®a tÇn sãng rêi r¹c
DMWT ( Discrete Multiwavelet MultiTone Modulation ) trong ®ã to¸n tö Fourier
- 14 -
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Tr-ßng §¹i Häc B¸ch Khoa Hµ Néi
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------®-îc thay thÕ b»ng to¸n tö sãng. Kü thuËt nµy ®-îc sö dông trong c«ng nghÖ
VDSL.
2.2.2 C¸c ph-¬ng ph¸p m· ho¸
Do m«i tr-êng truyÒn dÉn th«ng tin cña ®«i d©y ®ång chÞu ¶nh h-ëng cña
nhiÒu nguån nhiÔu nh- xÐt ë trªn lµm sè liÖu thu cã thÓ bÞ lçi nªn cÇn ®-a thªm
c¸c bit ph¸t hiÖn vµ söa lçi. Nh-îc ®iÓm cña viÖc ®-a thªm c¸c bit lµ gi¶m dung
l-îng thùc vµ g©y trÔ trong qu¸ tr×nh truyÒn sè liÖu. Cµng nhiÒu bit ph¸t ®i ®Ó
ph¸t hiÖn vµ söa lçi th× cµng Ýt c¸c bit mang th«ng tin. Thêi gian trÔ th«ng th-êng
tõ vµi ms tíi nhiÒu gi©y.Cã hai ph-¬ng ph¸p c¬ b¶n ®Ó ph¸t hiÖn vµ söa lçi ®-îc
sö dông trong truyÒn dÉn DSL lµ m· khèi vµ m· xo¾n.
Trong m· khèi, luång th«ng tin ®-îc chia thµnh c¸c khèi cã ®é dµi b»ng
nhau ®-îc gäi lµ c¸c khèi b¶n tin, c¸c bit d- ®-îc bæ xung vµo c¸c khèi theo mét
thuËt to¸n nhÊt ®Þnh phô thuéc vµo lo¹i m· ®-îc sö dông. M· khèi cã thÓ ph¸t
hiÖn vµ söa mét hay nhiÒu bit th«ng tin. M· xo¾n ®-îc t¹o ra b»ng c¸ch cho mét
chuçi bit th«ng tin ®i qua c¸c tÇng nhí th-êng lµ c¸c thanh ghi dÞch tuyÕn tÝnh
h¹n chÕ tr¹ng th¸i. §iÓm kh¸c biÖt c¬ b¶n víi m· khèi lµ bé lËp m· ph¶i cã bé
nhí ®Ó l-u gi÷ thêi ®iÓm tr-íc. VÝ dô bé m· ho¸ xo¾n tèc ®é 1/ 2 t¹o ra 2 bit cho
mçi bit ®Çu vµo. Quan hÖ gi÷a ®Çu ra vµ ®Çu vµo bé m· ho¸ cµng lín, c¸c bit dcµng lín th× chèng lçi cµng tèt. VÝ dô, bé m· ho¸ xo¾n tèc ®é 1/ 4 cã kh¶ n¨ng
chèng lçi tèt h¬n bé m· xo¾n tèc ®é 1/ 2. Tuy nhiªn, bé m· xo¾n 1/ 4 t¹o ra 4 bit
cho mçi bit ®Çu vµo cña sè liÖu ng-êi sö dông nªn nÕu dung l-îng kªnh truyÒn lµ
40 kbit/s th× ng-êi sö dông chØ göi sè liÖu víi tèc ®é 10 kbit/s. Do ®ã ph¸t hiÖn
vµ söa lçi lµm gi¶m dung l-îng hÖ thèng.
Nh÷ng kiÓu ph¸t hiÖn vµ söa lçi kh¸c nhau ®-îc sö dông trong hÖ thèng
xDSL tuú thuéc lo¹i dÞch vô cña kh¸ch hµng. VÝ dô lçi x¶y ra trong c¸c dÞch vô
truyÒn tho¹i sè hoÆc truyÒn h×nh qu¶ng b¸ cã thÓ chÊp nhËn ®-îc nh-ng kh«ng
chÊp nhËn lçi khi truyÒn t¶i c¸c file ch-¬ng tr×nh phÇn mÒm. Do vËy, kh¸ch hµng
- 15 -
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Tr-ßng §¹i Häc B¸ch Khoa Hµ Néi
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------cã thÓ s½n sµng chÊp nhËn tèc ®é lçi cao h¬n trong c¸c øng dông truyÒn th«ng
gÇn thêi gian thùc ®Ó cã b¨ng th«ng cao h¬n. §Ó tho¶ hiÖp gi÷a thêi gian trÔ vµ
hao phÝ b¨ng th«ng, hÇu hÕt c¸c kü thuËt xDSL ®Òu ®-a ra Ýt nhÊt hai lo¹i kªnh
truyÒn th«ng nhanh vµ chËm. C¸c kªnh nhanh th-êng tr¸nh lçi Ýt nh-ng truyÒn t¶i
c¸c b¶n tin cã trÔ ng¾n. C¸c kªnh chËm cã thÓ chèng lçi tèt nh-ng trÔ vµi gi©y.
KÕt qu¶ cña nh÷ng c«ng cuéc nghiªn cøu ®-a vµo sö dông toµn bé b¨ng
th«ng cña ®-êng d©y ®ång gåm c¶ d¶i tÇn sè phÝa trªn d¶i tÇn sè tho¹i cïng
nh÷ng tiÕn bé kü thuËt cña gi¶i ph¸p xDSL ®· tËn dông ®-îc c¸c m¹ch vßng c¸p
®ång cã mÆt ë kh¾p n¬i trªn thÕ giíi. Víi tèc ®é truyÒn d÷ liÖu hµng chôc Mbit/s,
nh÷ng modem xDSL sÏ thay thÕ toµn bé c¸c modem t-¬ng tù cò ®Ó cung cÊp c¸c
dÞch vô truyÒn d÷ liÖu chÊt l-îng cao trong t-¬ng lai.
Ch-¬ng 2 : c¸c c«ng nghÖ DSL
1. C«ng nghÖ HDSL / HDSL2
1.1 Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn
Kh¸i niÖm vÒ HDSL ( High bit rate Digital Subcriber Line ) xuÊt hiÖn vµo
n¨m 1986, ®-îc nghiªn cøu ë phßng thÝ nghiÖm, nã lµ gi¶i ph¸p ®Ó thay thÕ cho
c¸c ®-êng truyÒn T1 ë Mü. ThiÕt bÞ HDSL ®Çu tiªn ®-îc ®-a vµo ho¹t ®éng n¨m
1992 ë Mü. Th¸ng 10 n¨m 1998, ITU th«ng qua khuyÕn nghÞ G991.1 cho HDSL
thÕ hÖ thø nhÊt. ITU b¾t ®Çu nghiªn cøu x©y dùng khuyÕn nghÞ thÕ hÖ 2 (HDSL2)
gäi lµ G991.2
Sù cÇn thiÕt cña HDSL: Khi mµ luång E1 (ë Ch©u ¢u) vµ luång T1 (ë B¾c
Mü) kh«ng chØ sö dông ®Ó nèi liªn ®µi mµ cßn ®-îc dïng ®Ó nèi tõ trung t©m
chuyÓn m¹ch ®Õn kh¸ch hµng cho c¸c dÞch vô kh¸c(ngoµi tho¹i).HÖ thèng truyÒn
dÉn E1/T1 nh- thÕ th× gi¸ thµnh rÊt ®¾t, vµ viÖc l¾p ®Æt, b¶o d-ìng rÊt khã. V× vËy
ng-êi ta cÇn ph¶i t×m mét hÖ truyÒn dÉn tiÖn lîi vµ rÎ tiÒn h¬n vµ HDSL ra ®êi.
1.2 M« h×nh hÖ thèng HDSL
I
N
T
M
C
A
O HDSL
M
P
- 16 -
HDSL
C
M
O
A
M
P
I
N
T
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Tr-ßng §¹i Häc B¸ch Khoa Hµ Néi
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------1 ®«i
2BQ1
E1
tuú
E1
chän
HDSL lâi
LTU (line terminal unit )
H×nh 1.13
NTU (network terminal unit)
M« h×nh hÖ thèng HDSL
1.3 Kü thuËt c¬ b¶n
C¸c nhµ s¶n xuÊt vµ cung cÊp dÞch cô HDSL th-êng sö dông ph-¬ng ph¸p
®iÒu chÕ 2B1Q cã m¹ch hçn hîp triÖt tiÕng väng cho hÇu hÕt c¸c hÖ thèng HDSL
trªn thÕ giíi. Mét sè n-íc ë Ch©u ¢u sö dông hÖ thèng ®a tÇn rêi r¹c DMT, vµ
AM/PM kh«ng sãng m¹ng (CAP).
ViÖc thùc hiÖn truyÒn dÉn song c«ng trong hÖ thèng HDSL cã thÓ thùc
hiÖn theo mét sè gi¶i ph¸p sau:
+ Song c«ng ®¬n : ChØ dïng mét ®«i d©y vµ mét cÆp thiÕt bÞ thu ph¸t ë mçi
®Çu cña ®-êng d©y. Hai h-íng cã thÓ t¸ch biÖt b»ng ghÐp kªnh theo tÇn sè
(FDM) hoÆc cã m¹ch hçn hîp triÖt tiÕng vang (gi¶i ph¸p nµy cho HDSL thÕ hÖ 2)
+ Song c«ng ®«i : Dïng hai d©y ®«i, mçi ®«i th× truyÒn toµn bé t¶i theo
mét h-íng (gi¶i ph¸p nµy thùc hiÖn ®¬n gi¶n nh-ng cã nh-îc ®iÓm lµ truyÒn tÝn
hiÖu cã b¨ng tÇn lín cho nªn suy hao lín vµ xuyªn ©m ë tÇn sè cao
+ Song c«ng kÐp : TruyÒn dÉn song c«ng kÐp c¶i tiÕn ®é dµi m¹ch vßng vµ
®é t-¬ng thÝch phæ b»ng c¸ch göi nöa th«ng tin trªn mçi d©y, mÆt kh¸c ph-¬ng
ph¸p nµy l¹i truyÒn tÝn hiÖu b»ng c¸ch sö dông m¹ch hçn hîp triÖt tiÕng väng
(EC). Do ®ã b¨ng tÇn cña tÝn hiÖu gi¶m vµ suy hao cïng víi xuyªn ©m còng
- 17 -
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Tr-ßng §¹i Häc B¸ch Khoa Hµ Néi
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------gi¶m. Mét -u ®iÓm kh¸c cña song c«ng kÐp lµ nÕu sö dông mét ®«i d©y th× cung
cÊp hÖ thèng truyÒn dÉn nöa tèc ®é.
®-êng lªn
0 30
®-êng xuèng
200 230
f (KHz)
H×nh 1.14 Song c«ng ph©n chia tÇn sè trong HDSL
B¨ng tÇn dïng
Cho c¶ ®-êng lªn vµ
Xuèng
0 30
200 230
f(KHz)
H×nh 1.15 Song c«ng triÖt tiÕng väng trong HDSL
C«ng nghÖ HDSL dïng m· ®iÒu chÕ Trellis truyÒn thèng kÕt hîp víi tiÒn
m· ho¸ c©n b»ng kªnh. TiÒn m· ho¸ c©n b»ng kªnh cã chøc n¨ng gÇn gièng nhbé läc nèi tiÕp cña bé c©n b»ng nèi tiÕp sö dông trong HDSL. D÷ liÖu trong tiÒn
m· ho¸ cã chiÒu réng tõ 12 ®Õn 16 bit. §iÒu nµy lµm t¨ng ®é phøc t¹p cña bé
triÖt tiÕng väng theo mét c¸ch t-¬ng tù.
3.1.4 Kh¶ n¨ng vµ øng dông
HDSL lµ ®-êng d©y thuª bao sè tèc ®é cao vµ ®èi xøng nã cã thÓ truyÒn
dÉn song c«ng c¸c luång 1,544 Mbit/s (T1) vµ 2,048 Mbit/s (E1) theo c¶ hai
- 18 -
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Tr-ßng §¹i Häc B¸ch Khoa Hµ Néi
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------h-íng trªn ®-êng d©y ®iÖn tho¹i dµi ®Õn 3,7 km víi d©y lµ 24AwG (lµ d©y cã
®-êng kÝnh = 1/24 inch = 0,5 mm) mµ kh«ng cÇn bé lÆp trung gian. Nh-ng khi
cÇn truyÒn ®i xa th× vÉn cã thÓ dïng c¸c bé lÆp trung gian. HiÖn nay th× h¬n 95%
®-êng d©y HDSL kh«ng cã bé lÆp.
Ban ®Çu HDSL ®-îc ph¸t triÓn ë Mü vµ sö dông 2 cÆp d©y ®ång cho tèc ®é
T1 víi c¸c chip xö lý tèc ®é song c«ng 786 Kbit/s (786 Kbit/s t¶i hiÖu dông
ngoµi ra cßn cã16 Kbit/s lµ phÇn mµo ®Çu dïng ®Ó ®ãng khung vµ c¸c th«ng tin
khai th¸c trªn mçi h-íng) cho mçi chiÒu. Do vËy ®Ó cung cÊp tèc ®é E1 vµ tËn
dông cïng chip xö lý ®ã th× ®-êng truyÒn E1 yªu cÇu ph¶i dïng 3 cÆp d©y ®ång.
Ngµy nay c¸c chip míi dµnh riªng cho tèc ®é E1 ®· ra ®êi cho phÐp truyÒn d÷
liÖu trªn 2 cÆp d©y ®ång.
§-êng d©y thuª bao riªng cÊp 1 (1,544 M hoÆc 2,048 M) tõ ng-êi sö dông
®Õn m¹ng th-êng dïng c¸c øng dông HDSL nhiÒu nhÊt. HDSL lµ ph-¬ng tiÖn
chñ yÕu ®Ó nèi tæng ®µi c¬ quan (PBX) vµ thiÕt bÞ d÷ liÖu gãi hoÆc ATM tíi
m¹ng c«ng céng. HDSL còng dïng ®Ó nèi c¸c tr¹m v« tuyÕn trªn mÆt ®Êt hoÆc
nèi c¸c tr¹m DLC (Digital Loop Carrier) tíi Trung t©m chuyÓn m¹ch CO
(Centre office). MÆc dï víi nh÷ng -u ®iÓm cña m×nh nh- gi¸ thiÕt bÞ thÊp, gi¸
thµnh b¶o d-ìng thÊp, ®é tin cËy cao, c¸c kh¶ n¨ng chuÈn ®o¸n lçi c¶i tiÕn nh-ng
HDSL vÉn kh«ng thÓ thay thÕ ®-îc ®-êng d©y T1/E1 truyÒn thèng do c¸c ®-êng
d©y T1/E1 lµ cã s½n cßn c¸c ®-êng d©y HDSL th× ph¶i l¾p ®Æt míi víi gi¸ thµnh
kh¸ cao. Bëi vËy HDSL chØ ®-îc sö dông ë nh÷ng ®iÓm l¾p ®Æt míi vµ ®-îc sö
dông chñ yÕu bëi c¸c nhµ khai th¸c néi h¹t. Trong mét sè tr-êng hîp ng-êi ta
dïng ®Ó nèi c¸c ®-êng tèc ®é cao gi÷a c¸c toµ nhµ trong mét khu tr-êng hay
c«ng së.
Phiªn b¶n ®Çu cña HDSL truyÒn dÉn luång T1 dïng hai ®«i d©y vµ luång
E1 dïng ba ®«i d©y cho nªn kh¸ tèn kÐm. Tiªu chuÈn cho c«ng nghÖ HDSL thÕ
hÖ 2 xuÊt hiÖn vµo n¨m 1995 cã tèc ®é bit vµ ®é dµi m¹ch vßng gièng nh- nh-
- 19 -
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Tr-ßng §¹i Häc B¸ch Khoa Hµ Néi
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------HDSL thÕ hÖ thø nhÊt nh÷ng chØ sö dông duy nhÊt mét ®«i d©y. HDSL2 cã kü
thuËt m· ho¸ cao vµ ®iÒu chÕ phøc t¹p h¬n còng nh- viÖc lùa chän kü tÇn sè thu
vµ ph¸t ®Ó chèng l¹i xuyªn ©m.
C¸c phiªn b¶n míi cña HDSL m-în nhiÒu ý t-ëng cña ADSL, HDSL 2 ®·
®-îc thiÕt kÕ “ t-¬ng thÝch phæ” víi mét sè ®-êng truyÒn tèc ®é cao kh¸c. Tuy
nhiªn tèc ®é (theo chuÈn ANSI) lµ cè ®Þnh cho nªn ITU ®· c¶i thiÖn vÊn ®Ò nµy
trong chuÈn míi. Míi ®©y nhÊt lµ phiªn b¶n SHDSL (tiªu chuÈn cña ITU). Nã
thuéc d¹ng MSDSL víi kh¶ n¨ng cung cÊp tèc ®é kh¸c nhau tõ 192 Kbit/s; 256
Kbit/s; 384 Kbit/s; 1,536 Kbit/s; 2,048 Mbit/s; 2,032 Mbit/s. Vµ tÝnh chÊt thay
®æi tèc ®é lµ hoµn toµn tù ®éng.
3.2 C«ng nghÖ ADSL
3.2.1 Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn
Kh¸i niÖm ban ®Çu vÒ ADSL xuÊt hiÖn vµo n¨m 1989 vµ ®-îc nghiªn cøu
trong c¸c phßng thÝ nghiÖm, mÉu ADSL ®Çu tiªn ra ®êi vµo n¨m 1992 t¹i phßng
thÝ nghiÖm Bellcore, s¶n phÈm ®Çu tiªn ®-îc thö nghiÖm vµo n¨m 1995. Ban ®Çu
th× ADSL ®-îc nghiªn cøu ë tèc ®é 1,5 Mbps ®-êng xuèng vµ 16 Kbps ®-êng
lªn øng dông cho héi th¶o video, ®©y lµ phiªn b¶n ®Çu tiªn cña ADSL. ADSL
xuÊt hiÖn ngoµi viÖc thùc hiÖn ®-îc c¸c dÞch vô viÔn th«ng cò (tho¹i , fax …) vµ
c¸c dÞch vô cña ISDN, HDSL. ADSL cßn nhanh chãng ®-îc ¸p dông cho c¸c
dÞch vô viÔn th«ng cã yªu cÇu bÊt ®èi xøng ®ßi hái tèc ®é xuèng cao nh- Internet
vµ bÊt kÓ dÞch truyÒn sè liÖu bÊt ®èi xøng nµo (mµ ®a phÇn c¸c dÞch vô viÔn
th«ng ®Òu xem t¶i xuèng nhiÒu h¬n lµ t¶i lªn).
Th¸ng 10 n¨m 1998, ITU ®· ®-a ra khuyÕn nghÞ G992.1 cho ADSL theo
khuyÕn nghÞ nµy th× ADSL cã thÓ truyÒn c¸c dÞch vô bÊt ®èi xøng trªn mét ®«i
d©y xo¾n tèi ®a nh- sau:
_ §-êng xuèng 8 Mbps
- 20 -